Caác nhên töë aãnh hûúãng àïën viïåc vêån duång chïë àöå kïë toaán taåi<br />
caác doanh nghiïåp nhoã vaâ vûâa úã Àöìng bùçng söng Cûãu Long<br />
<br />
Trêìn Thõ Kim Chi, Nguyïîn Thõ Thanh Thuyã<br />
Phan Thanh Huyïìn, Phaåm Vùn Caâ<br />
Trûúâng Àaåi hoåc Traâ Vinh<br />
<br />
Toám tùæt: Nghiïn cûáu thûåc hiïån khaão saát taåi 350 doanh nghiïåp nhoã vaâ vûâa úã Àöìng Bùçng Söng Cûãu Long (Bao<br />
göìm kïë toaán trûúãng vaâ kïë toaán viïn). Nghiïn cûáu àûúåc thûåc hiïån thöng qua phûúng phaáp kiïím àõnh Cronbach’s<br />
Alpha, phên tñch nhên töë khaám phaá EFA vaâ phên tñch höìi quy tuyïën tñnh böåi àïí xaác àõnh caác nhên töë aãnh hûúãng<br />
àïën viïåc vêån duång chïë àöå kïë toaán. Kïët quaã nghiïn cûáu cho thêëy, vêån duång chïë àöå kïë toaán taåi caác doanh nghiïåp<br />
nhoã vaâ vûâa chõu aãnh hûúãng búãi 7 nhên töë taác àöång göìm: (i) thuïë, (ii) mûác àöå hûúáng dêîn cuãa vùn baãn vïì chïë<br />
àöå kïë toaán, (iii) cú súã haå têìng kïë toaán, (iv) nhêån thûác cuãa nhaâ quaãn trõ, (v) Ngûúâi sûã duång thöng tin vaâ nhu cêìu<br />
thöng tin kïë toaán, (vi) ngûúâi laâm kïë toaán vaâ (vii) quy mö cuãa doanh nghiïåp.<br />
Tûâ khoáa: Vêån duång chïë àöå kïë toaán, doanh nghiïåp nhoã vaâ vûâa, Àöìng bùçng söng Cûãu Long<br />
<br />
<br />
1. Múã àêìu<br />
Doanh nghiïåp Àöìng bùçng söng Cûãu Long (ÀBSCL)<br />
chiïëm khoaãng 8,5% töíng doanh nghiïåp caã nûúác.<br />
Trong söë naây, DNNVV chiïëm 97%. Tuy nhiïn, DNNVV<br />
coá söë lûúång lúán song quy mö thò rêët nhoã, vöën ñt, thiïëu<br />
nhên viïn coá kyä nùng vaâ àa söë nhaâ àiïìu haânh DNNVV<br />
àïìu thiïëu kiïën thûác quaãn lyá vaâ nhûäng kyä nùng cêìn<br />
thiïët àïí quaãn lyá doanh nghiïåp coá qui mö. Bïn caånh<br />
àoá, vêën àïì quan troång nûäa laâ DNNVV chûa quan têm<br />
nhiïìu àïën viïåc vêån duång chïë àöå kïë toaán. Vêån duång<br />
àuáng chïë àöå kïë toaán laâ möåt vêën àïì quan troång trong<br />
cöng taác kïë toaán doanh nghiïåp nhùçm àaãm baão chûác<br />
nùng thöng tin vaâ kiïím soaát cuãa kïë toaán, nêng cao tñnh<br />
hûäu ñch cuãa thöng tin trïn baáo caáo taâi chñnh, giuáp caác<br />
doanh nghiïåp ra caác quyïët àõnh phuâ húåp. DNNVV noái 3. Phûúng phaáp nghiïn cûáu<br />
chung vaâ DNNVV ÀBSCL noái riïng coân gùåp nhiïìu trúã Àïí thûåc hiïån kiïím àõnh caác giaã thuyïët nghiïn cûáu<br />
ngaåi, thaách thûác trong viïåc vêån duång chïë àöå kïë toaán àïì taâi sûã duång söë liïåu àûúåc thu thêåp thöng qua phoãng<br />
vaâo thûåc tiïîn cuãa doanh nghiïåp. vêën trûåc tiïëp 350 DNNVV ÀBSCLlaâ caác kïë toaán trûúãng<br />
Àïí giuáp caác DNNVV ÀBSCLvêån duång töët chïë àöå kïë vaâ kïë toaán viïn coá kinh nghiïåm laâm viïåc trïn 3 nùm<br />
toaán nhùçm àaãm baão cung cêëp thöng tin kinh tïë taâi taåi caác DNNVV.<br />
chñnh phuåc vuå quaãn lyá. Caác DNNVV ÀBSCLcêìn coá cú Àïì taâi sûã duång caác phûúng phaáp sau: (i) Àaánh giaá<br />
súã traã lúâi caác cêu hoãi caác nhên töë naâo aãnh hûúãng àïën hïå söë tin cêåy Cronbach Alpha, (ii) phên tñch nhên töë<br />
viïåc vêån duång chïë àöå kïë toaán vaâ mûác àöå aãnh hûúãng khaám phaá EFA, (iii) Phên tñch höìi quy àa biïën.<br />
nhû thïë naâo, àùåc biïåt laâ trong böëi caãnh chuyïín giao<br />
giûäa caác chïë àöå kïë toaán nhû hiïån nay.<br />
4. Kïët quaã nghiïn cûáu<br />
2. Giaã thuyïët nghiïn cûáu 4.1. Kiïím àõnh àöå tin cêåy cuãa caác thang ào<br />
Dûåa trïn cú súã lyá thuyïët nhû lyá thuyïët àaåi diïån, lyá Chó söë Cronbach’s Alpha cao chûáng toã cêu hoãi<br />
thuyïët ngêîu nhiïn vaâ kïë thûâa caác nghiïn cûáu trûúác àïí àûúåc àûa ra cho ngûúâi àûúåc khaão saát seä hiïíu àûúåc<br />
àïì xuêët caác nhên töë aãnh hûúãng àïën viïåc vêån duång chïë khaái niïåm cuãa cêu hoãi, thïí hiïån sûå àöìng nhêët qua möîi<br />
àöå kïë toaán taåi caác DNNVV ÀBSCL. Mö hònh nghiïn cûáu biïën quan saát cuãa thang ào. Àöìng thúâi viïåc kiïím àõnh<br />
àûúåc taác giaã àïì xuêët thïí hiïån cuå thïí trong hònh 1: Cronbach’s Alpha seä loaåi nhûäng biïën raác trong mö<br />
hònh, vò nhûäng biïën raác naây coá thïí taåo nïn nhên töë giaã<br />
taåo gêy nhêìm lêîn khi thûåc hiïån phên tñch nhên töë EFA.<br />
<br />
<br />
KINH TÏË CHÊU AÁ - THAÁI BÒNH DÛÚNG (Thaáng 5 / 2018) 41<br />
NGHIÏN CÛÁU<br />
RESEARCH<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Asia - Pacific Economic Review<br />
Caác biïën quan saát coá hïå söë tûúng quan biïën töíng Thuïë: Kïë toaán viïn ghi nhêån vaâ ào lûúâng kïë toaán<br />
(item – total correlation) nhoã hún 0,3 seä bõ loaåi vaâ thûúâng dûåa trïn cú súã quy àõnh vïì thuïë, dêîn àïën lúåi<br />
thang ào àûúåc choån khi hïå söë Cronbach’s Alpha tûâ 0,6 nhuêån vïì kïë toaán vaâ lúåi nhuêån vïì kïë toaán khöng coá sûå<br />
trúã lïn. khaác biïåt. Bïn caånh àoá chi phñ vïì thuïë àaä taác àöång<br />
àïën viïåc vêån duång chïë àöå kïë toaán, kïë toaán viïn ghi<br />
cheáp kïë toaán theo hûúáng tiïët kiïåm chi phñ vïì thuïë.Sûå<br />
thay àöíi cuãa mûác thuïë thu nhêåp doanh nghiïåp coá aãnh<br />
hûúãng àïën viïåc vêån duång chïë àöå kïë toaán.<br />
Ngûúâi laâm kïë toaán: Ngûúâi laâm kïë toaán coá kinh<br />
nghiïåm thûåc tïë seä giuáp vêån duång chïë àöå kïë toaán töët<br />
hún.Ngoaâi ra, trònh àöå cuãa kïë toaán viïn phaãi àaáp ûáng<br />
yïu cêìu cuãa viïåc vêån duång chïë àöå kïë toaán taåi DN, àaáp<br />
ûáng yïu cêìu trong tñnh toaán, ào lûúâng caác àöëi tûúång kïë<br />
toaán, hiïíu tûúâng têån caác khaái niïåm vaâ thuêåt ngûä trong<br />
chïë àöå kïë toaán thò seä vêån duång töët chïë àöå kïë toaán.<br />
Cú súã haå têìng kïë toaán: Theo kïët quaã phên tñch trïn<br />
4.2. Phên tñch nhên töë khaám phaá EFA mêîu àaä choån, nhên töë vïì cú súã haå têìng kïë toaán coá aãnh<br />
Kïët quaã thûåc hiïån kiïím àõnh: Kiïím àõnh tñnh thñch hûúãng maånh àïën viïåc vêån duång chïë àöå kïë toaán. Àiïìu<br />
húåp cuãa mö hònh (0,5 < KMO = 0,694 < 1); Kiïím àõnh naây phaãn aánh thûåc tïë DNNVV nïëu trang bõ cú súã haå têìng<br />
Bartlett coá Sig. = 0,000 < 1%; 5%; Kiïím àõnh coá caâng töët thò viïåc vêån duång chïë àöå kïë toaán caâng dïî daâng.<br />
phûúng sai cöång döìn (Cumulative variance = 71,214% Nhêån thûác cuãa nhaâ quaãn trõ: Chuã doanh nghiïåp<br />
> 50%). Nhû vêåy, kïët quaã caác kiïím àõnh trïn àïìu àaåt thûúâng xem nheå viïåc vêån duång chïë àöå kïë toaán. Àa phêìn<br />
yïu cêìu àïí phên tñch nhên töë khaám phaá. DNNVV cho rùçng viïåc vêån duång kïë toaán khöng mang lúåi<br />
4.3. Phên tñch höìi quy àa biïën cho doanh nghiïåp maâ chó töën thúâi gian, tiïìn baåc cho<br />
Cùn cûá vaâo baãng 2, kïët quaã kiïím àõnh giaã thuyïët vïì Doanh nghiïåp vaâ chó mang lúåi ñch cho Nhaâ Nûúác.<br />
àöå phuâ húåp töíng quan coá mûác yá nghôa quan saát sig. = Mûác àöå hûúáng dêîn cuãa vùn baãn vïì chïë àöå kïë toaán:<br />
0,000 nïn ta baác boã giaã thuyïët H0 laâ hïå söë höìi quy cuãa Hiïån nay mûác àöå hûúáng dêîn cuãa vùn baãn vïì chïë àöå kïë<br />
caác biïën àöåc lêåp bùçng 0.Àiïìu naây coá yá nghôa laâ caác toaán cho DNNVV vêîn coân thiïëu soát vaâ thiïëu sûå thöëng<br />
biïën àöåc lêåp trong mö hònh coá tûúng quan tuyïën tñnh nhêët. Nhûäng quy àõnh trong chïë àöå kïë toaán cêìn chùåt<br />
vúái biïën phuå thuöåc, tûác laâ sûå kïët húåp cuãa caác biïën àöåc cheä hún nhûng vêîn àaãm baão tñnh linh hoaåt àïí nêng<br />
lêåp coá thïí giaãi thñch àûúåc sûå thay àöíi cuãa biïën phuå cao tñnh tûå chõu traách nhiïåm cuãa doanh nghiïåp vaâ phuâ<br />
thuöåc. Mö hònh höìi quy tuyïën tñnh böåi àûúåc xêy dûång húåp vúái àùåc àiïím kinh doanh cuãa tûâng doanh nghiïåp.<br />
phuâ húåp vaâ coá thïí sûã duång àûúåc. Caác thöng tû, hûúáng dêîn liïn quan àïën chïë àöå kïë toaán<br />
cêìn roä raâng, àún giaãn, traánh gêy phûác taåp cho ngûúâi sûã<br />
duång. Moåi thay àöíi chónh sûãa, böí sung vïì chïë àöå kïë<br />
toaán cêìn coá thúâi gian triïín khai, tuyïn truyïìn, hûúáng<br />
dêîn ngûúâi sûã duång thûåc hiïån.<br />
Ngûúâi sûã duång thöng tin vaâ nhu cêìu thöng tin kïë<br />
toaán: DNNVV vêån duång chïë àöå kïë toaán khöng töët do<br />
khöng hiïíu roä nhu cêìu thöng tin cuãa àöëi tûúång sûã<br />
duång. Caác àöëi tûúång sûã duång thöng tin caâng àa daång<br />
àoâi hoãi viïåc tuên thuã chïë àöå kïë toaán. Nhêån thûác cuãa<br />
àöëi tûúång sûã duång thöng tin caâng cao taåo ra aáp lûåc<br />
buöåc doanh nghiïåp phaãi tuên thuã nöåi dung cuãa chïë àöå<br />
kïë toaán.<br />
Cöng taác thanh tra/kiïím tra: Àiïìu naây phaãn aánh<br />
thûåc tïë rùçng khi maâ khöng phaãi DNNVV naâo cuäng tûå<br />
5. Thaão luêån kïët quaã giaác vaâ àuã nùng lûåc àïí vêån duång àuáng caác quy àõnh<br />
Caác kïët quaã phên tñch chó ra rùçng caác nhên töë aãnh theo chïë àöå kïë toaán thò vai troâ cuãa cöng taác thanh<br />
hûúãng maånh àïën viïåc vêån duång chïë àöå kïë toaán taåi caác tra/kiïím tra cuãa caác cú quan quaãn lyá laâ rêët quan troång.<br />
DNNVVÀBSCL laâ thuïë, mûác àöå hûúáng dêîn cuãa vùn Tuy nhiïn, cöng taác thanh tra/kiïím tra coân hoa loa,<br />
baãn vïì chïë àöå kïë toaán, cú súã haå têìng kïë toaán, nhêån chûa thêåt sûå cûáng rùæn vaâ minh baåch. Do vêåy, caác<br />
thûác cuãa nhaâ quaãn trõNgûúâi sûã duång thöng tin vaâ nhu DNNVV chûa thêåt sûå chuá yá vaâ lo ngaåi vïì viïåc thanh tra,<br />
cêìu thöng tin kïë toaán, ngûúâi laâm kïë toaán vaâ quy mö kiïím tra.<br />
cuãa doanh nghiïåp. Quy mö doanh nghiïåp: Doanh nghiïåp caâng caâng<br />
<br />
<br />
42 Kinh tïë Chêu AÁ - Thaái Bònh Dûúng (Thaáng 5 / 2018)<br />
nhoã caâng ñt bõ aãnh hûúãng búãi viïåc xûã lyá thöng tin kïë Taâi liïåu tham khaão<br />
toaán. Doanh nghiïåp coá quy mö caâng lúán thò nguöìn lûåc<br />
Àoaân Ngoåc Phi Anh, Cao Thõ Hoa (2016),“Nhên töë<br />
taâi chñnh cho viïåc vêån duång àêìy àuã caác quy àõnh trong<br />
aãnh hûúãng àïën vêån duång chuêín mûåc kïë toaán thuïë thu<br />
chïë àöå kïë toaán. Doanh nghiïåp coá quy mö caâng lúán thò<br />
nhêåp doanh nghiïåp taåi Viïåt Nam”, Taåp chñ Kïë toaán &<br />
caâng quan têm àïën viïåc vêån duång chïë àöå kïë toaántaåi<br />
kiïím toaán, (5), tr.25 -47.<br />
caác DNNVV ÀBSCL.<br />
Trêìn Thõ Thanh Haãi (2014), “Caác nhên töë aãnh<br />
Ngûúâi sûã duång thöng tin vaâ nhu cêìu thöng tin kïë<br />
hûúãng àïën khaã nùng vêån duång khung phaáp lyá kïë toaán<br />
toaán: DNNVV vêån duång chïë àöå kïë toaán khöng töët do<br />
taåi doanh nghiïåp nhoã vaâ vûâa taåi Viïåt Nam, Trêìn Thõ<br />
khöng hiïíu roä nhu cêìu thöng tin cuãa àöëi tûúång sûã<br />
Thanh Haãi”, Taåp chñ Khoa hoåc & Àaâo taåo, Àaåi hoåc<br />
duång. Caác àöëi tûúång sûã duång thöng tin caâng àa daång<br />
Cöng nghïå Saâi Goân, (1), tr.125-137.<br />
àoâi hoãi viïåc tuên thuã chïë àöå kïë toaán. Nhêån thûác cuãa<br />
àöëi tûúång sûã duång thöng tin caâng cao taåo ra aáp lûåc Voä Vùn Nhõ, Trêìn Thõ Thanh Haãi (2017), “Caác nhên<br />
buöåc doanh nghiïåp phaãi tuên thuã nöåi dung cuãa chïë àöå töë aãnh hûúãng àïën viïåc aáp duång IFRS cho doanh<br />
kïë toaán. nghiïåp nhoã vaâ vûâa taåi caác quöëc gia vaâ Viïåt Nam”, Taåp<br />
chñ Phaát triïín & Höåi nhêåp, 32(42).<br />
6. Kïët luêån Trêìn Àònh Khöi Nguyïn (2011),“Caác nhên töë aãnh<br />
Caác DNNVV chiïëm söë lûúång lúán vaâ giûä vai troâ quan hûúãng àïën vêån duång chuêín mûåc kïë toaán trong caác<br />
troång trong nïìn kinh tïë taåi Viïåt Nam. Vò vêåy, viïåc tuên doanh nghiïåp nhoã vaâ vûâa taåi Àaâ Nùéng”,Taåp chñ phaát<br />
thuã vaâ vêån duång caác vùn baãn phaáp lyá vïì kïë toaán, trong triïín kinh tïë,(252), tr.9-15.<br />
àoá coá chïë àöå kïë toaán laâ hïët sûác cêìn thiïët. Trêìn Àònh Khöi Nguyïn (2013), “Baân vïì thang ào<br />
Nghiïn cûáu àaä àûa ra möåt caái nhòn khaái quaát vïì nhên töë phi taâi chñnh aãnh hûúãng vêån duång chuêín mûåc<br />
caác nhên töë aãnh hûúãng àïën viïåc vêån duång chïë àöå kïë kïë toaán trong caác doanh nghiïåp nhoã vaâ vûâa úã Viïåt<br />
toaán taåi caác DNNVV ÀBSCL goáp phêìn giuáp doanh Nam”,Taåp chñ nghiïn cûáu vaâ trao àöíi, (190), tr.9-15.<br />
nghiïåp hiïíu àûúåc vai troâ, têìm quan troång cuãa viïåc vêån<br />
duång chïë àöå kïë toaán vaâo thûåc tiïîn vaâ biïët àûúåc nhûäng<br />
nhên töë naâo aãnh hûúãng àïën viïåc vêån duång chïë àöå kïë<br />
toaán, tûâ àoá doanh nghiïåp seä quaãn lyá hoaåt àöång kinh<br />
doanh töët hún vaâ coá quyïët àõnh àuáng àùæn àïí phaát triïín<br />
doanh nghiïåp./.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
KINH TÏË CHÊU AÁ - THAÁI BÒNH DÛÚNG (Thaáng 5 / 2018) 43<br />