intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Các yếu tố thúc đẩy hành vi phạm tội ở bệnh nhân tâm thần phân liệt thể paranoid trong giám định pháp y tâm thần

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

3
lượt xem
1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thể paranoid của tâm thần phân liệt là thể bệnh hay gặp nhất trong giám định pháp y tâm thần (PYTT). Thể bệnh này được đặc trưng bởi các hoang tưởng và ảo giác chiếm ưu thế trong bệnh cảnh lâm sàng. Tuy nhiên, nội dung và hình thức của hoang tưởng, ảo giác trong tâm thần phân liệt thể paranoid luôn biến đổi theo thời gian và mang tính chất của thời đại, các rối loạn về cảm xúc, ý chí, ngôn ngữ và các triệu chứng căng trương lực không nổi bật. Bài viết trình bày đánh giá được các yếu tố thúc đẩy hành vi phạm tội ở những bệnh nhân này.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Các yếu tố thúc đẩy hành vi phạm tội ở bệnh nhân tâm thần phân liệt thể paranoid trong giám định pháp y tâm thần

  1. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 485 - THÁNG 12 - SỐ 1&2 - 2019 thấm của dược chất qua da chuột. Nghiên cứu cho 3. M. Jayne Lawrence, Gareth D. Rees, 2012, thấy công thức VNT giải phóng dược chất tốt nhất “Microemulsion-based media as novel drug delivery systems”, Adva. Drug Del. Rev., vol.64, p. 175-193. là: 0,2% meloxicam, 50% hỗn hợp Cremophor 4. Yue Yuan, San-ming Li, Feng-kui Mo, Da- EL/Isopropanol (2:1), 5% acid oleic, nước fang Zhong, 2006, “Investigation of microemulsion system for transdermal delivery of TÀI LIỆU THAM KHẢO meloxicam”, Int. J. Pharm., vol. 321, pp. 117–123. 1. Encyclopodia of Pharmaceutical Technology: 5. Yue Yuan, San-ming Li, Feng-kui Mo, Da- Emulsion and microemulsion, Vol 2, p. 1080-1083. fang Zhong, 2007, “Physicochemical Properties 2. Gamal M. El Maghraby, 2012, "Microemulsions and Evaluation of Microemulsion Systems for as Transdermal Drug Delivery Systems", Current Transdermal Delivery of Meloxicam”, Chem. Res. Nanoscience, vol. 8, pp. 504-511. Chinese Uni., vol. 23, pp. 81-86. CÁC YẾU TỐ THÚC ĐẨY HÀNH VI PHẠM TỘI Ở BỆNH NHÂN TÂM THẦN PHÂN LIỆT THỂ PARANOID TRONG GIÁM ĐỊNH PHÁP Y TÂM THẦN Hoàng Viết Hải*, Trần Việt Hùng* và CS. TÓM TẮT 32 SUMMARY Đặt vấn đề: Thể paranoid của tâm thần phân liệt FACTORS PROMOTING CRIMINAL là thể bệnh hay gặp nhất trong giám định pháp y tâm BEHAVIOR IN PARANOID SCHIZOPHRENIC thần (PYTT). Thể bệnh này được đặc trưng bởi các hoang tưởng và ảo giác chiếm ưu thế trong bệnh cảnh PATIENTS IN PSYCHIATRIC FORENSIC lâm sàng. Tuy nhiên, nội dung và hình thức của hoang EXAMINATION tưởng, ảo giác trong tâm thần phân liệt thể paranoid Background: The paranoid form of schizophrenia luôn biến đổi theo thời gian và mang tính chất của is the most common form of forensic psychiatric thời đại, các rối loạn về cảm xúc, ý chí, ngôn ngữ và assessment. This form of the disease is characterized các triệu chứng căng trương lực không nổi bật. Mục by delusions and hallucinations that predominate in tiêu: Đánh giá được các yếu tố thúc đẩy hành vi the clinical setting. However, the content and form of phạm tội ở những bệnh nhân này. Đối tượng và paranoid paranoid hallucinations and hallucinations is phương pháp nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu là always changing over time and characterized by the những trường hợp phạm tội hình sự do cơ quan tiến times, emotional disorders, wills, languages and hành tố tụng (công an, viện kiểm sát, tòa án) trưng millions of hypertonic tension. Objective: Evaluate cầu giám định pháp y tâm thần tại Viện Pháp y Tâm factors that motivate criminal behavior in these thần Trung ương trong thời gian từ tháng 12 năm patients. Subjects and methods: Subjects of the 2016 đến tháng 5 năm 2019 đã được giám định và kết study are criminal cases committed by the procedure- luận mắc bệnh TTPL thể paranoid theo tiêu chuẩn conducting agency (police, procuracy, court) soliciting chẩn đoán ICD 10 năm 1992. Nghiên cứu mô tả chùm forensic psychiatric expertise at the Central Institute of ca bệnh, hồi cứu. Kết quả: Yếu tố bệnh lý thúc đẩy Forensic Psychiatry during the period from December hành vi phạm tội chiếm tỷ lệ 52,73, yếu tố ngoại lai 2016 to May 2019 were assessed and concluded to chiếm tỷ lệ 47,27%. Yếu tố bệnh lý thúc đẩy hành vi have paranoid schizophrenia according to ICD 10 phạm tội chủ yếu là do hoang tưởng kết hợp với ảo diagnostic criteria in 1992. Perform research giác chiếm 62,07%, Do hoang tưởng chi phối 31,03%, describing the number of cases, retrospective. Do ảo giác chi phối chiếm 6,90%. Yếu tố xã hội thúc Results: Pathological factors promoting offense đẩy hành vi phạm tôi chiếm 80,77%, yếu tố gia đình accounted for 52.73, foreign factors accounted for chiếm 19,23%. Yếu tố thúc đẩy hành vi phạm tội của 47.27%. The pathological factors promoting the offense BN TTPL thể paranoid do bị hành hạ, mâu thuẫn gia are mainly due to delusion combined with hallucinations đình chiếm tỷ lệ 60%, do thiếu quan tâm, bỏ rơi và accounting for 62.07%, Paranoid dominant 31.03%, hoàn cảnh kinh tế đều chiếm 20%. Trong xã hội BN Dominant hallucinations accounting for 6.90%. The TTPL thể paranoid trong GDPYTT khi phạm tội tỷ lệ bị social factors promoting my violations accounted for rủ rê, xúi dục chiếm 66.67% tiếp đến là thù hằn mâu 80.77%, family factors accounted for 19.23%. Factors thuẫn chiếm 28.7%. Phản ứng tâm lý có xung đột promoting the crime of paranoid schizophrenia due to chiếm tỷ lệ thấp 1%. abuse, family conflict account for 60%, due to lack of attention, abandonment and economic situation all account for 20%. In the society of schizophrenic *Viện Giám định pháp y tâm thần TW patients with paranoid in GDPYTT, when committing Chịu trách nhiệm chính: Hoàng Viết Hải crimes, the rate of enticement, instigation accounted for Email: Hungtv6@yahoo.com 66.67% followed by the contradictory hatred Ngày nhận bài: 1.10.2019 accounting for 28.7%. Conflicting psychological Ngày phản biện khoa học: 2.12.2019 reactions accounted for a low rate of 1%. Ngày duyệt bài: 19.12.2019 123
  2. vietnam medical journal n01&2 - december - 2019 I. ĐẶT VẤN ĐỀ + Yếu tố bệnh lý chi phối. Thể paranoid của tâm thần phân liệt là thể + Yếu tố ngoại lai chi phối. bệnh hay gặp nhất trong giám định pháp y tâm Số liệu được nhập, phân tích bằng phương thần (PYTT), chiếm hơn 50% số trường hợp tâm pháp thống kê toán học và tính toán mối liên thần phân liệt. Thể bệnh này được đặc trưng bởi quan, các số liệu được xử lý bằng chương trình các hoang tưởng và ảo giác chiếm ưu thế trong STATA 8.0. bệnh cảnh lâm sàng. Hoang tưởng trong tâm III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN thần phân liệt thể paranoid thường gặp là hoang Các yếu tố thúc đẩy hành vi phạm tội của đối tưởng bị theo dõi, bị chi phối, bị hại, cơ thể biến tượng nghiên cứu hình, hay ghen tuông..., còn ảo thính giác hay - Yếu tố thúc đẩy hành vi phạm tội gặp trong thể bệnh này là ảo thanh bình phẩm, Bảng 3.1: Yếu tố thúc đẩy ảo thanh ra lệnh, tiếng người trò chuyện với Chỉ số thống kê Tỷ lệ bệnh nhân hoặc nói chuyện về một người thứ ba n Yếu tố thúc đẩy (%) nào đó. Bệnh lý 29 52,73 Tuy nhiên, nội dung và hình thức của hoang Ngoại lai 26 47,27 tưởng, ảo giác trong tâm thần phân liệt thể Tổng 55 100,00 paranoid luôn biến đổi theo thời gian và mang Yếu tố bệnh lý thúc đẩy hành vi phạm tội tính chất của thời đại, các rối loạn về cảm xúc, ý chiếm tỷ lệ 52,73, yếu tố ngoại lai chiếm tỷ lệ chí, ngôn ngữ và các triệu chứng căng trương 47,27%. Theo Trần Văn Cường (1996) yếu tố lực không nổi bật. Chính những đặc điểm trên bệnh lý chi phối hành vi phạm tội chủ yếu do của bệnh tâm thần phân liệt thể paranoid là yếu hoang tưởng bị hại chi phối chiếm 46,67%. Các tố, nguyên nhân chi phối hành vi phạm tội của BN luôn cho rằng có người luôn tìm cách hại người bệnh. mình, từ đó BN có các hành xử, một là lảng II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU tránh những người BN cho rằng hại mình, hai là 2.1. Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng BN sẽ chủ động tìm cách tấn công để phòng vệ. nghiên cứu là những trường hợp phạm tội hình Hoang tưởng kết hợp với ảo giác chi phối hành vi sự do cơ quan tiến hành tố tụng (công an, viện chiếm 33,33% [1]. kiểm sát, tòa án) trưng cầu giám định pháp y - Đặc điểm yếu tố bệnh lý thúc đẩy hành tâm thần tại Viện Pháp y Tâm thần Trung ương vi phạm tội trong thời gian từ tháng 12 năm 2016 đến tháng Bảng 3.2: Yếu tố bệnh lý 5 năm 2019 đã được giám định và kết luận mắc Chỉ số thống kê Tỷ lệ n Yếu tố bệnh lý (%) bệnh TTPL thể paranoid theo tiêu chuẩn chẩn Do hoang tưởng chi phối 9 31,03 đoán ICD 10 năm 1992. Do ảo giác chi phối 2 6,90 2.2. Phương pháp nghiên cứu: Do hoang tưởng, ảo giác chi - Sử dụng phương pháp nghiên cứu, mô tả 18 62,07 phối chùm ca bệnh, hồi cứu. Trong nghiên cứu này Tổng 29 100,00 chúng tôi có 55 đối tượng nghiên cứu. Yếu tố bệnh lý thúc đẩy hành vi phạm tội chủ - Công cụ thu thập số liệu Dựa vào các bệnh yếu là do hoang tưởng kết hợp với ảo giác chiếm án, biên bản giám định pháp y tâm thần lưu trữ 62,07%, Do hoang tưởng chi phối 31,03%, Do tại Viện Pháp y Tâm thần Trung ương, tiến hành ảo giác chi phối chiếm 6,90% . Theo Zhou J. S. ghi chép, thu thập thông tin vào bệnh án nghiên (2016) các yếu tố nguy cơ đáng kể được báo cáo cứu được thiết kế theo mục đích nghiên cứu. phổ biến nhất của gây hấn là các triệu chứng - Nghiên cứu đặc điểm hành vi phạm tội: loạn thần dương tính: Thù địch hoặc nghi ngờ, + Đặc điểm hành vi phạm tội: thời điểm gây hoang tưởng, ảo thanh cùng với tiền sử có gây án, phương thức gây án… hấn và nhập viện không tự nguyện [5]. + Cơ quan trưng cầu. Theo Lâm Thanh Hùng (2007) các yếu tố + Số lần gây án. bệnh lý liên quan đến hành vi phạm tội ở người + Hoàn cảnh gây án. bệnh TTPL thể paranoid chỉ có 5,71% số BN có + Hậu quả của hành vi phạm tội. ảo giác đơn thuần, hoang tưởng đơn thuần là + Quan hệ với bị hại. 28,57%, hoang tưởng và ảo giác hỗn hợp chiếm + Khả năng nhận thức và điều khiển hành vi. 34,28% [2]. - Nghiên cứu các yếu tố thúc đẩy hành vi Như vậy BN TTPL thể paranoid, hành vi phạm phạm tội: tội của họ thường bị chi phối do hoang tưởng kết 124
  3. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 485 - THÁNG 12 - SỐ 1&2 - 2019 hợp với ảo giác. Ở những người bị TTPL, đặc biệt tâm thần chiếm 56%. Theo Markku Eronen là khi có các triệu chứng dương tính, cấp tính (1996) khoảng 50% những người phạm tội giết chiếm ưu thế trong hành vi giết người. Ngoài ra người bị tâm thần phân liệt được chẩn đoán là sự hiện diện đồng thời của hoang tưởng bị hại thể paranoid [1],[3]. làm cho tình trạng nghiêm trọng hơn ở những Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những bệnh người có xu hướng bạo lực [6]. nhân bị tâm thần phân liệt có nguy cơ phạm tội - Đặc điểm yếu tố ngoại lai thúc đẩy cao hơn so với thông thường. Theo Seena Fazel hành vi phạm tội (2009) tâm thần phân liệt có liên quan đến nguy Bảng 3.3: Yếu tố ngoại lai cơ hành vi bạo lực tăng gấp 4-6 lần điều này dẫn Chỉ số thống kê Tỷ lệ đến quan điểm rằng tâm thần phân liệt và các n rối loạn tâm thần nghiêm trọng khác có thể là Yếu tố ngoại lai (%) Gia đình 5 19,23 nguyên nhân của bạo lực và tội phạm bạo lực. Xã hội 21 80,77 Những hành vi của bệnh nhân tâm thần phân liệt Tổng 26 100,00 thường khó đoán trước, mặt khác mức độ nguy Yếu tố xã hội thúc đẩy hành vi phạm tôi hiểm cũng chưa được đánh giá đúng mức, sự kỳ chiếm 80,77%, yếu tố gia đình chiếm 19,23%. thị đối với những bệnh nhân này cũng là nguyên Với các yếu tố ngoại lai, yếu tố xã hội thúc nhân làm cho tỷ lệ phạm tội tăng cao ở những đẩy hành vi phạm tôi chiếm 80,77%, yếu tố gia bệnh nhân này. Nạn nhân của những đối tượng đình chiếm 19,23%. Khi sống trong môi trường này đa phần là những thành viên trong gia đình, gia đình thì yếu tố thúc đẩy hành vi phạm tội của những người gần gũi với bệnh nhân [3]. Ở một BN TTPL thể paranoid do bị hành hạ, mâu thuẫn số quốc gia châu Âu, Canada và Hòa Kỳ, đối gia đình chiếm tỷ lệ 60%, do thiếu quan tâm, bỏ tượng phạm tội bị bệnh tâm thần phân liệt chiếm rơi và hoàn cảnh kinh tế đều chiếm 20%. [4] tới 50-60%, hành vi phạm tội của những bệnh - Đặc điểm yếu tố gia đình thúc đẩy nhân này thường có xu hướng bạo lực như tấn Bảng 3.4: Đặc điểm yếu tố gia đình thúc công, giết người [4],[5]. đẩy hành vi phạm tội Ở việt nam cũng như trên thế giới đã có Đối tượng nghiên cứu Tỷ lệ nhiều nghiên cứu về đặc điểm lâm sàng, hành vi n=5 phạm tội ở bệnh nhân tâm thần phân liệt, nhưng Yếu tố gia đình (%) Do nghèo khó 1 20 chưa có đề tài nào tập trung nghiên cứu riêng Thiếu quan tâm, bỏ rơi 1 20 biệt về thể paranoid. Chính vì vậy chúng tôi tiến Hành hạ, mâu thuẫn 3 60 hành nghiên cứu đề tài: “Đặc điểm lâm sàng tâm Tổng 5 100 thần phân liệt thể paranoid ở đối tượng giám Yếu tố thúc đẩy hành vi phạm tội của BN định pháp y tâm thần”. TTPL thể paranoid do bị hành hạ, mâu thuẫn gia V. KẾT LUẬN đình chiếm tỷ lệ 60%, do thiếu quan tâm, bỏ rơi Yếu tố bệnh lý thúc đẩy hành vi phạm tội và hoàn cảnh kinh tế đều chiếm 20%. chiếm tỷ lệ 52,73%. Do hoang tưởng kết hợp với - Đặc điểm yếu tố xã hội thúc đẩy ảo giác chiếm 62,07%. Bảng 3.5: Đặc điểm yếu tố xã hội thúc Yếu tố ngoại lai chiếm tỷ lệ 47,27%. Trong đẩy yếu tố hành vi phạm tội đó xã hội thúc đẩy hành vi phạm tôi chiếm Đối tượng nghiên cứu Tỷ lệ n 80,77% (rủ rê, xúi dục chiếm 66.67%), yếu tố Yếu tố xã hội (%) gia đình chiếm 19,23% (bị hành hạ, mâu thuẫn Thù hằn, mâu thuẫn 6 28,57 gia đình 60%). Rủ rê, xúi dục 14 66,67 Phản ứng tâm lý có xung đột 1 4,76 TÀI LIỆU THAM KHẢO Tổng 21 100,00 1. Trần Văn Cường (1996). Nghiên cứu đặc điểm Trong xã hội BN TTPL thể paranoid trong lâm sàng và các yếu tố thúc đẩy hành vi phạm tội ở GDPYTT khi phạm tội tỷ lệ bị rủ rê, xúi dục bệnh nhân tâm thần phân liệt trong giám định pháp y tâm thần, Luận án tiến sĩ, Trường ĐH Y Hà Nội. chiếm 66.67% tiếp đến là thù hằn mâu thuẫn 2. Lâm Thanh Hùng (2007). Nghiên cứu đặc điểm chiếm 28.7%. Phản ứng tâm lý có xung đột hành vi gây hấn ở bệnh nhân tâm thần phân liệt, chiếm tỷ lệ thấp 1%. Luận văn thạc sỹ, Học viện Quân y. Chính những đặc điểm trên của bệnh tâm 3. Eronen M. (1996). Schizophrenia and Homicidal thần phân liệt thể paranoid là yếu tố, nguyên Behavior. Schizophirenia Bullentin, 22(1), 83-89. 4. Samuel G. Siris (2001). Suicide and nhân chi phối hành vi phạm tội của người bệnh. schizophrenia. Journal of Psychopharmacology, Theo Trần Văn Cường (1996) tỷ lệ tâm thần 15(2), 127-135. phân liệt thể paranoid trong giám định pháp y 5. Zhou J. S. (2016). Prevalence of aggression in 125
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
10=>1