intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Cách ứng xử của trẻ vị thành niên đối với cha mẹ trong quá trình giao tiếp: phân tích từ một khảo sát thực địa

Chia sẻ: 4584125 4584125 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

125
lượt xem
9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết phân tích thực trạng cách ứng xử của trẻ vị thành niên đối với cha mẹ mình qua cuộc khảo sát nhỏ tại Bắc Ninh. Kết quả phân tích cho thấy hầu hết trẻ vị thành niên được phỏng vấn có một mô hình ứng xử chung là vâng lời bố mẹ, phương thức giao tiếp một chiều từ bố mẹ đến con cái vẫn là phổ biến.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Cách ứng xử của trẻ vị thành niên đối với cha mẹ trong quá trình giao tiếp: phân tích từ một khảo sát thực địa

NghiSn ciiu<br /> Gia dtinh vii Gidi<br /> S6 5 -2012<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Cdch lifng xur cua tre vj ihdnh nien do) v6l cha m@ trong<br /> qud trinh giao tiep: phdn tich tir mot khao sat thirc dja<br /> <br /> Trirong Thj Thu Thuy, Trln Thj Thanh Loan<br /> Vien Gia dmh vd Gidi<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tom t^t: Bai vie't phSn tfch thUc trang cdch iJtng xii cua tre vi<br /> thdnh nien doi vdi cha me minh qua cu6c khao sat nho tai Bflc<br /> Ninh. K§'t qua phan tich cho thfi'y h^u h§'t tre vi thanh nien dUdc<br /> phong van co mot mo hinh iing xii chung la vang Idi bo me,<br /> phuong thiJc giao tiep mot chieu til bo' me den con cai vin la pho<br /> bien Tuy nhifin, trong boi canh xa hoi hien dai, khong chi ban<br /> than tre vi thanh nien, ma chinh gia dinh co tre vi thanh nien<br /> cung dang phai trai qua giai doan thach thiic: thieu hut trong<br /> ki^n thiic, nhan thiic cua cac bSic cha me ve tam sinh Iy liia tuoi<br /> vi thanh nien, khoang each th^ hfi, quj thdi gian it oi danh cho<br /> con cai, nhu c^u boi dSp kie'n thiic vd kJ nSng song cua tre vi<br /> thanh nien, nhu cau thfi' hien tu duy doc lap cua tre vi thanh<br /> nifin,... Hi^u nhflng suy nghi, mong muo'n cua tre co thfi' giiip Ikm<br /> giam mau thuin va xung dot vfi' loi sShg, suy nghi, hanh vi, gia<br /> tri vk ve ca niem tin giiia tre vi th&nh nifin vk cac bSc cha me,<br /> <br /> Tii khoa: Vi thanh nien; TJTng xii cua tre vi thanh nien; Quan he<br /> cha me con cai; Gia dinh<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 1. Gidi thieu<br /> Phan u'ch v^ "cai tOi" ciia tre Vifit Nam, D6 Long cho rang mOt diJa Ire<br /> Viet Nam vira m6i ra ddi la da b ngay trong pham vi giao tiep khep kin vd'n<br /> 76 NghlAn cijru Gia dlnh vk Oidt. Quyin 22, s«>6, tr. 77-87<br /> <br /> <br /> mang nflng quan h0 huytft thrfng, n6 dm;c gi^o due tCr khi tftp nbi d^ tir<br /> ximg minh v& gpi nguM khdc bfing vj irl vk vai m^ n6 c6 trong quan he<br /> tirong dtig. DSng sau nh&ng vj trf vk vai xung hd ciia diia tre 1^ nhihig quy<br /> t k , quy phym cDa h^nh vi ihig xix vfln hrta tucjng iJng. nghia \k. trong giao<br /> titfp vdi nhOng thSnh vifin trong gia dlnh cung nhir ngoii hg h&ng, diia ir6<br /> d6 phAi ling xii diing v6i vj ih^ da du^c quy djnh trong quan hfi vdi cdc dtfi<br /> tirpng "ngoiii n6". Ki ck trong cdc m5i quan he giao tififp xa hOi ihl ngirdi<br /> Vi$l vfin thudng Iflfy danh i£r chl quan h$ hp hing nhu c6, chii, bdc,.. d^<br /> thay cho d^i lir nhfln xung - mO thiic iing x^ trong gia dinh dupc md rdng<br /> dtfn pham vi to&n xS hpi nky da dupc trao truyfin lu nhifin cho diia trd. Nhu<br /> vfiy, "cdi tdi" cOa diia trd bj tan bitfn vko cdc quan hfi huytft thdng, quan hfi<br /> xd hpi, nfin bi che khutft vk lu md di, ft khi chiing bpc Id t^t cd ban sfic cua<br /> chfnh minh. Ngiy nay. diia tr^ Vifit Nam da cd xu hudng tu chu. lu lap, tu<br /> tin, ddm tu th^ hi^n minh, tu khdng dinh minh trong tu duy va trong hdnh<br /> ddng, dd Id nhihig dflu hifiu cOa mdt chu th^ cd ^ thiic cao hon v^ "cdi tdi"<br /> ban than minh so vdi truy6n Ihdng (Dd Long. 2001).<br /> <br /> Vi thdnh nifin Id mdt giai doan khdc bifit v^ tflm sinh 1^ trong qud u-inh<br /> phdt tri^n cua mdt diia tre d^ trd thdnh mdt ngudn Idn trudng thdnh. Wi mat<br /> tflm ly, chdng cd nhung thay ddi thdt thu£mg, dfi vui, di budn, dfi n6i loan.<br /> di roi vdo trang thdi cd dem. sdu mudn vd cd, dfi bi tdc ddng bcri cdc nhdn<br /> td bfin ngodi, ndi chung Id di rdi loan cam xilc khi gap phai nhQng vudng<br /> mflc trong qud trinh giao tifi'p vdi ngubi khdc. Vfly didu g] dang xay ra<br /> trong tucmg tdc giiia cha me vd U^ vi thdnh nifin hifin nay? Bdi vift dudi<br /> ddy phan tfch thuc U^ng cdch iing xit ciia irc vi thdnh nifin dd'i vdi cha me<br /> minh qua cudc khao sdt thuc dja trong pham vi d^ tdi cdp Bd nam 2011-<br /> 2012 cua phdng Nghifin cihi vi Tre em. Vifin Gia dmh vd Gidi. Tu lifiu<br /> phan tfch Id ndi dung 12 cudc phdng vdn sdu vd 8 thao ludn nhdm tre vi<br /> thdnh nifin b mdt phudng vd mdt xa cua tinh Bflc Ninh.<br /> <br /> 2. Lfng xuT cua tri vj thanh nien trong giao tiep vdi cha me<br /> <br /> Thuc trang<br /> Giao tifip mdt chidu cha me - con cdi Id xu hudng ndi bdt trong khao<br /> sdt thuc te' ndy. Vflng Idi cha me da trd thdnh chudn muc ihig \ii cua mdt<br /> ngudi con ngoan trong lu duy cua tih vi thdnh nifin. Vdi c h u ^ muc da<br /> dupc xa hdi hda mdt cdch tu nhifin vdo suy nghT vd nhfln thiic ciia tre tCr<br /> ta'm bfi, da phdn cdc tre vi thdnh nifin diu rat sp mang cdi tifi'ng "con hu",<br /> mac dCi trong nhi^u trudng hpp, ban thdn tre khdng ddng y, khdng tan<br /> thdnh. khdng thfch thii, tham chi ca khi thd'y cha me ndi khdng diing thi<br /> tre vdn nghe Idi cha me.<br /> TrUdng Thj Thu Thuy & Trfin Thj Tiianh Loan 79<br /> <br /> H: C^c em dfnh f}ghJa \h§ ndo /d m^t ngt/di con ngoan?<br /> <br /> TL: Con ngoan Id tCr lOc minh bifit suy nghT khflng 6i bfi m? bufln vi minh, B6 m?<br /> bdo gi thl nghe.<br /> <br /> TL: Ngudi con ngoan Id ngirdri tflt, bidt quan tdm mpi ngirffi, chdm chf. Id ngudi tfit<br /> trong xd hfli.<br /> <br /> TL: Phdi bIdt yfiu thuang btf me, khi b(S me bufln ndn chia sd cCing, vd khi bfi m?<br /> mdng minh thi khflng ndn gidn dfii, vl bfi m? chf mufin tfit cho minh thfli, cfi gdng<br /> hpc tdp d^ theo nguy§n vpng cOa bfi me.<br /> <br /> (TLN nam vi thdnh nl6n, phudng Kinh Bdc, thdnh phfl Bdc Ninh)<br /> <br /> H: Nhimg lOc b6m^ khdng dOng thi ldm thSndo?<br /> <br /> TL Thi chju thfli vi bfi me Idn tudi hon minh, bfi me cfl kinh nghidm ndn lufln nghT<br /> Id minh dung.<br /> <br /> (TLN nff vj thdnh nidn, xS Kim Chdn, Bac Ninh)<br /> Quan nifim phdn Idm con phai nghe Idi cha me, cha me lam gi cung chi<br /> vl mud'n td't dep cho con cdi, tr^ con chua bifit di^u gl tdt/xdu cho minh,..<br /> hiu nhu da ddp tat nhiing phdn iing y^u dl cua iri vi thanh nien trudc<br /> nhihig mdu thudn trong giao tie'p vdi cha me.<br /> H: Khi minh co m$u thuSn v(W b6 me, phan iing cOa minh thS nao?<br /> <br /> TL: Vdn cai lai nhung chd Idm gi fiupc. Cai khflng dupc Jal Idn glucmg ngoi.<br /> <br /> TL: Tiic mudn khoe, v§n phdi nghe Icfi bfi me. Nghi bfi me khflng hl^u minh.<br /> <br /> H: Sau do c6 trao dSi lai vdi b6 me khdng?<br /> <br /> TL: Minh phai chju thfll, minh Id con chd Idm gi duoc, bfi me nghT bfi me Idn nhldu<br /> kinh nghifim thl nfll minh phdi nghe. Mufin bfi me hi^u minh bfi me cung khflng<br /> nghe, minh khflng bifit Idm thfi ndo.<br /> <br /> (TLN nif vj thdnh nifin, xa Kim Chan, Bac Ninh)<br /> Tre vi thanh nifin cd nhu cdu chia se tam tu rdt Idn, nhu cdu nay xudt<br /> hifin b hdu het cac chii dfi hpc tap. vui choi, sd Ihich, each dn mac. sinh ly<br /> Ilia tudi, sinh hoat gia dinh. v.v.. Tuy nhifin, d mdi chu d^. each iing xii cua<br /> tre vi thanh nifin vdi ndi dung trao d6i, chla se hay phuong phdp giao tifi'p<br /> cua cha me lai khdc nhau.<br /> Thai dp chflp nhdn, lin tudng va ldm theo y kifin cua cha me cua tre vi<br /> thanh nien th^ hien kha ro rfit xung quanh cdc vdn d^ trong hpc tap. Cung<br /> CO mflu thudn xay ra trong qua trinh giao tie'p giu'a cha me va tre d chu d^<br /> ndy, song vl hdu hfi't cac em y thiic dupc mong mud'n cua cha me mud'n<br /> 80 Nghltn cUu Qia dtnh v i Oldl. Quytfn 22. sA' 5, tr. 77-87<br /> <br /> <br /> con cdi hpc gidi di thi dd dai hpc. cd cdng vi$c dn dinh. "hpc d^ dm vdo<br /> thfln", nhifiu cm vdng Idi vd hfi lire hpc t^p d^ ddp iing ky vpng ciia cha<br /> mc, vl sp cha m? budn Idng; chfnh vl ihtf, nhttng mflu thudn ntfu cd xay ra<br /> thudng dupc hda gidi nhanh chdng vd ft d^ lai su dm tic trong Idng tre vj<br /> thdnh nifin.<br /> <br /> H.VShQc h6nh chOng ta nghe Idl khuySn td ai?<br /> <br /> Tdt cd: Bfi m?.<br /> <br /> TL: VI bfi m? sinh ra minh mongfildutfit cho minh. Ban bd c6 ban tfit o6 b^n khflng tfiL<br /> <br /> TL: Hpc tfit 6i Idn Idn cfl cflng dn vide Idm.<br /> <br /> TL: Hpc i i dm vdo thdn.<br /> <br /> (TLN na vi thdnh mdn. xd Kim Chdn, Bdc Ninh)<br /> <br /> Su phdn khdng 6 tr^ xud't hifin nhi^u hon trong qud trinh ih^ hifin nhu<br /> cdu vui choi gidi tri. tinh cdm cd nhdn. cdch fln mflc/hlnh ihiic b^ ngodi<br /> (nhu nhudm tdc. cat tdc theo mdt. trang jAuc, trang di^m...). Dac biet. khi<br /> nay sinh tinh cam vdi ngudi khdc gidi hoflc khi cd su tdn thuong tinh cam<br /> cd nhdn thl phdn Idn ca nam vd nfl vi thdnh nien d^u lua chpn cdch khdng<br /> trao ddi vdi cha me.<br /> <br /> H: C6 vSn dS gl trong cu^ s6ng chdu cim thSy khd nfl/ chuyen v(sib6m^ khdng?<br /> <br /> TL: Khfl nfli chuydn vdi bfi mp Id vdn dd vui choi \n nfli vdn dd vui choi bfi me chdu<br /> bdo khflng dupc di choi nhldu, phdi chu tdm vdo hpc.<br /> <br /> (PVS nam vj thdnh nidn. 14 tufii. xfl Kim Chdn, Bdc Ninh)<br /> <br /> TL: Khi em thich m^t ngudi thi chuy^ d6 em nghT khflng tflt ndn khflng ndi. Sp<br /> mp mdng. Thudng bfi me em hay Idng di khi ndi chuyen vd tmh cam Nfli chuydn<br /> hpc tdp cua em thl bfi mp rdt Idng nghe, cfln nhihig chuydn em hoi vdn dd gi W<br /> bfi mp khflng quan tdm.<br /> <br /> (PVS nQ vi thdnh mdn, 16 tufii. xa Kim Chdn. Bdc Ninh)<br /> <br /> H: Cd b^n nio qui b^n nam kh6c khdng? Khi dd ch6u cd k4 vdi ai kt)dng?<br /> <br /> TL: Khflng k^ cho ai<br /> <br /> TL: Nfli vdi me,<br /> <br /> TL: Thfi 16 vfli ban than nhdt<br /> <br /> TL: Nfli vdi ban thi ban gflpy cho, khflng thi me nfli ranh con niit mui yfiu duong<br /> gl, Bdo vdi ban thfln tfit hon,<br /> <br /> (TLN nff vi thdnh nidn, xa Kim Chdn, Bac Ninh)<br /> Trittftig Thi Thu Thuy & Trdn Thi Thanh Loan 11<br /> <br /> Khi c(5 nhu cSu tim hidu Icie'n ihiic, nang cao nhan thiJc vi giai tfnh va<br /> sinh 1^ Ilia tufii, dfii tuong Ai tl^ chia s6 vii th6a man nhttng thac mac tuy<br /> c6 huAig vi cha me, song ban b* vh internet v4n chiSm mi the'hon!<br /> H: Cd lin nio minh hdi vSn dili nhi ti6mf khdng trim klidng? NSuli/llm hiiu<br /> thi chiu tim hi4u d ^§u?<br /> <br /> TL: ChSu cht h6i mst siS vi viSc hpc hanh, vi^c gia dinh cUn vif c li nhj chSu l\f<br /> lim tOi iSy, khing dSm hdi han bS me vi thii nhSt chSu ngai, Ihii hai tam sinh iy cSa<br /> minh Ichfing tigt \6 di/pc,<br /> <br /> TL: ChSu tim hi^u d sach b4o hay hS thSng inlenel 6 nha anh chau, nha chSu kinh<br /> t^ kam nan chua mua duoc, chl dll nufti anh em chau hgc thoi.<br /> <br /> TL: Chau thudng trao ddi vi» nguOi ban than nhSt Chau khSng dam tam su vai b5<br /> me vi ap luc trong cing viSc cua bO me chau da nhilu, nSu nOi v l Sp luc cOa minh<br /> S ngoai nita bi me chau se thSy ap luc nang hon nan chau khOng k l<br /> <br /> (PVS nam vj thanh nian, 17 ludi, xa Kim Chan, Bac Ninh)<br /> <br /> TL Chac la internet va ban ba cO anh hucfng nhigu hon so vOi bd me. Vi thOng tin<br /> Iran intemet c6 nhidu didu hap d§n va thu hot trd con hon bd me. Bd me thudng chl<br /> ndi nhOng didu gian dj, cOn ban be thi an mac, choi bdi thu hut hon, hap din hon,<br /> <br /> (PVS nif vj thanh nian, 16 ludi, xa Kim Chan, Bac Ninh)<br /> Thuc trang trfin da dugc nhidu nghiSn ciiu Ichac tdng Icet. Vi du nhu<br /> u-ong Didu tra Qufic gia ve Vi thanh nien va Thanh niSn Viet Nam Idn thii<br /> 2 nam 2009 (SAVY 2), cac dii lieu phan tfch cho thiy 6 cac chi dd: tufii<br /> day thi, Icinh nguyet. mfing linh, mang thai hay KHHGD va cac bien phap<br /> tranh thai, tinh due, tinh yeu va hfin nhan thl vi thanh nien va thanh nien<br /> nghe nhidu nha't tCt tivi, tie'p dd la 20% nghe ttr radio, 10% til sach/bao hay<br /> intemet. Chii y la ty Ie thanh thidu nien bidt thfing tin vd tinh due tir inter-<br /> net cao hon han ty Ie bidt vd 4 chi dd cdn lai qua intemet (Tfing cue Dan<br /> sd-KHHGD va cac co quan khac, 2010: 119). Viec tre vi thanh nien tfch<br /> cue thu thap cac thfing lin vd siic ichoe sinh san, cdc kie'n thiic ve tinh due<br /> tren cac phuong tien thfing tin dai chiing cfin thd hien mfii lien he ydu giOa<br /> cha me va con cai, cung nhu vai trd mfi nhat cia gia dlnh trong viec giao<br /> due vi thanh nien nhQng ky nang c^n thidt trong Ilnh vuc nay.<br /> Hoac nhu kdt qua phan tich sfi Ueu didu u-a Gia dinh Viet Nam 2006<br /> cho thdy, dfii vfii nhom tre tir 15 ddn 17 tufii, ban be van la dfii tuong chfnh<br /> de chiing tim ddn tam sir vd chuyen yeu duong, con cac bac cha me noi<br /> chung gitt vj trf kha khiem tfi'n trong su tin cay cua con: ''nhin chung, con<br /> cai thucmg chon ban be la ngufii tam sir, chidm 63,4% ngufii tra Icri, tidp<br /> 8C NghlAn cdru QIa dlnh vd 0161. Quyin 22, ttf 5, tr. 77-87<br /> <br /> <br /> theo td nguiri ihdn trong gia dlnh 8,4%. rdi dtfn me 7.7% vd cutfi cCing Id<br /> cha vdi i;^ 1$ rdt thdp 1.3%... NguM m? b nhOng gia dlnh thdnh thi, c6 mac<br /> stfng cao hon thudng Id ngu&i dU(;ft: con chpn d^ ldm su. Ngui^c lai, ngu&i<br /> cha 6 n&ng ihdn vd b nhChig gia dlnh c6 miJc stfng thdp hon lai duoc con<br /> cdi tin tu6ng hon. mdc d£i v6\ t^ 1? rtfl ihtfp" (Trdn Thj Vdn Anh vd c^ng<br /> si;. 2011:23-24).<br /> Nguydn nhdn<br /> Nhffng nguyfin nhdn ddn dtfn thuc irang trfin d9 du^c cdc nhd nghifin<br /> cihi d^ cap dtfn. vf du nhu su cdch bi^l thtf hfi, mdu thudn gitta khd ning<br /> ciia lr6 vj thdnh nifin vdi k^ vpng cua cha me, cha mc vd ilnh hay ctf ^ ha<br /> thdp 16ng lu irpng ciia tr6 bAng l&i n6i. hdnh ddng... (Phan Thi Mai Huong<br /> chu bifin, 2(X)7). Hodc vdi mdi chO dfi cu th^ Id siic khde sinh san vd tinh<br /> due tutfi vj thdnh nifin thl nhu trong mdi nghifin cihi vfi phu nfl vd gia dinh<br /> dd cho rdng: da .s6 cdc bdc phu huynh hifin nay su hi^u bi^l vi gidi Unh vd<br /> tinh due cQng h^t sflc ngh^o ndn... vd vdi con chdu, cdc bdc cha me lai<br /> cdng khdng bao gid dd ddng dfi'n chuyfin ilnh due vl nhu thtf Id "vg dudng<br /> cho huou chay", "vdn di cdm ky trong gido due gia dlnh" (Nguyfin Linh<br /> Khitfu. 2003).<br /> <br /> DDc kfi't tfl tu lifiu phdng vdn ci^a khao sdt ndy thdy bdt Ifin mdt thuc tfi<br /> rdng: da stf ede bdc cha me dang bfif ldc vfi phuong phdp gido due dtfi vdi<br /> nhflng dfla con trong dd tutfi "lii con khdng ra U^ eon, ngu£n Idn chua<br /> thdnh nguCrt Idn" nay. Hon nfla, irong mdt stf chu di giao tifi'p. cdc bdc cha<br /> me it tao dupc su tin tudng noi ire khi gidi thich/giai quytft vdn dfi cflng tre.<br /> khifi^n tr6 khdng "ldm phuc khdu phuc" vd d&n dfi'n thdi dd phan khdng dtfi<br /> vdi Idi ndi. hdnh vi, thdi dd cua cha me. hodc tre se di tim ddl tupng khdc d^<br /> tdm su vi vdn dfi cua ban thdn. Nhflng cdch flng xfl trfin cua ire cd nguyfin<br /> nhdn do nhifiu bdc cha me vdn hi^u khd chung chung vi tdm 1^ Ifla tutfi vj<br /> Ihdnh nifin; cdch thflc ndi chuyfin cua cha me thudng difin ra theo ki^u dp<br /> dat, mfinh Ifinh. giai thfch khdng Ihd'u ddo, can ke; cd thdi dd "phu ddu" khi<br /> con cdi di cdp dfi'n chuyfin yfiu duong; su lang Irdnh cua cdc bdc cha me v^<br /> cdc vflji dfi dupc coi Id tfi' nhi. hode khdng cd sir chu ddng "ddn ddu" md<br /> thudng td khi ire hoi thl cha me mu QIa dlnh v l GIdl, Quyjn 22, .6' 5, Ir. 77-B7<br /> <br /> <br /> m?); cfi trd nhfin Ihi^c ducjfc r&ng "mufin bfimc hidu minh thl minh nen hidu<br /> btf m? nhidu hon, ndu minh Ithfing hidu bfi me thl bfi m? cung khfing thd<br /> hidu dupc minh, minh ndn quan tfim ddn bfi m? nhidu hon" (PVS nS vi<br /> thfinh nien. 16 tufii, xi Kim Chdn, B^c Ninh): Ihfim chf cfi t r i suy nghi rSl<br /> chQng chac: "Bfi me ndn bidt suy xdt, con cdi ndn thfing cam vfii btf me,<br /> mtfi ngufii nhufing nhin nhau mfit fl. Con cfii cfi Ifim v i ^ sai btf me nen<br /> suy xdt xem nguydn nhfin tai sao ntf lai Ifim nhu IhC. Vf du con cfii ddnh<br /> nhau l(hfing thd ti; nhien nd ddnh nhau din;ic. phfii cfi nhidu nguyen nhfin.<br /> Ndu dtJa ddy ddnh con minh tiatfic mfi nfi mufin nfii vfii bfi me, nfi ngai<br /> dfinh tir xCr thfii. Bfi m? hay bdo mfiy nghjch ngcm, nghe chung nfi xili, lilc<br /> dfi con cdi biic xdc, nfi cfii, mfi cfii bfi me lai dang buc minh ndn chac chfin<br /> sc iihfing bao gifi nghe nfi. N«n dd sau mfit Ihfii gian sd giai quydt" {PVS<br /> ntt vj thfinh nidn, 14 tufii, phufing Kinh Bdc. thfinh phfi Bac Ninh).<br /> Thfing didp mfi hfiu hdt trd vj thfinh ni4n irong cufie khao sfit nfiy mufin<br /> giri gdm qua cfic cfich ling phfi trdn Ifi cfic bfic cha me hay Ifin iipng vfi ldng<br /> nghe J kidn/lfim sir ciia trd, cfi kidn ihiic dd hidu tfim \f Ire hon, dfinh thfii<br /> gian dd chia se vfi phfin Ifch IhSu dfio cfic vin dd trd mutfn llm hidu, nhu<br /> vfiy, cha me cfi Ihd trd thfinh "ngufii ban Ifin" dfing lin cfiy dtfi vfii tre.<br /> TL: Ndu cha me Ifi nhOng ngutf ban cOa em thi em se Ifim sir duoc nhidu hon, ndi<br /> that I6ng hon. Em sd thdy Ihofii mfii hon vfi cudc sdng y nghia hon.<br /> (PVS no vj thfinh nifin, 16 tudi, xd Kim Chfin, Bdc Ninh)<br /> TL: Bd me nfin ldng nghe.<br /> TL; Bd me nfin dfit vfio hofin cdnh cOa minh dd suy nghi.<br /> TL: Bd me nfin tim hidu thfing tn vd dfic didm vd ludi nfiy.<br /> TL: ThuOng xuyfin chia sd viji minh.<br /> TL: Mudn bd m? em hidu dOng hon, aung tido vfi minh nhu minh bd lam, IXS me cdn<br /> nghT minh lOn rdi, dd cho minh tu do theo y cua minh, khOng nfin cdm dofin qufi.<br /> TL: Em mong mudn bd me em quan tfim ddn em hon. Bd me chttolam vific. Dfinh<br /> cho em nhidu thOi gian hon.<br /> TL:Khiconc4ivabdmecdy kidn khfic nhau, bd me nfin phfin tich cho chung em<br /> hidu chij khfing nfin dp dfit.<br /> <br /> (TLN nil vi thfinh nifin, xa Kim Chfin, Bac Ninh)<br /> Ngay ca trong vfin dd nhay cam Ifi giao due gidi tinh, khi cac sfi lieu<br /> thfing kS cho tha'y u-e thuong llm ddn cdc dfii tuong khac nhu ban be, tivi,<br /> intemet (Tfing ciic Dfin sfi'-KHHGD va cac co quan khac, 2010), ngliia Ifi<br /> Tri^rfng Thj Thu Thuy & Trfin Thj Thanh Loan 85<br /> <br /> ttfn tai mdt spi day giao tifi'p md nhai giiia cha m? vd con cdi. Vfi v&n di<br /> ndy thl tii vi thdnh nifin vdn cd mong mutfn cha me trd thdnh didm tim<br /> hi^u ddu tifin, mutfn cha me cdi md han, idm 1^ hem di chdng cd thtf htft e<br /> ngai vd lo sp khi gidi bdy nhQng ban khoan khd ndi ciia minh.<br /> H: Kjgfi (hiJt cua b6 m? cung cSp c/io minh vS gidn tinh so via m^ng th! d ddu t6t han?<br /> <br /> Tdt cd: lit btf me vdn ttft hon.<br /> <br /> TL: Vi btf me sd t§n tinh chi bdo minh hon c6n Irdn mang chl n6i so so thdi.<br /> <br /> H: Cd khi ndo minh cim th&y kiSn thdc b^n bd treo d6i bi sai khdng?<br /> <br /> TL: Chdc Id c6. Nhimg md sai hay khflng thl khflng bidt.<br /> <br /> (TLN nd vi thdnh nifin. xd Kim Chdn, Bdc Ninh)<br /> Dang tifi'c Id vific gido due tinh due. siJc khoe sinh san trong gia dlnh<br /> hifin nay gap khd khdn do nhifiu nguyfin nhdn: "Mdi mat. md'i giao tifi^p ndy<br /> bj han chtf bdi cam gidc xdu htf hay sudfi dat uong giao titfp eiia ca hai phia<br /> trong vific ndi chuyfin vfi tinh due. Mat khdc. dudng nhu nd cd xu hudng<br /> ngay cang phdt tritfn vd ecri md hon bcri su bOng ntf thdng tin lifin quan dtfn<br /> tinh due. hodc nhiing hinh anh thue itf vfi cac hdu qua c6a hoat ddng tinh<br /> due trfin cac phuong lifin thdng tin dai chiing. hay trong cdng dtfng... Hon<br /> nfla, cho du nhu cdu gido due tinh due, siic khoe sinh san ed tang Ifin d mdt<br /> bfl phan btf me, nhung su tang Ifin nay bi han chtf Wri ytfu ttf kitfn thiic eua<br /> ho, cae bac bo me cho rdng ndi chuyfin v^ tinh due se khuytfn khich cac em<br /> sdm cd quan hfi tinh due, va su ihitfu kifi^n thiic ciaa btf me vi vdn de nay la<br /> nhiing rao can lam han chfi'miic dd va chi^u sau trong giao tifi'p" (Trinh Van<br /> Tliang, 2004. Ddn lai lu Dang Bi'eh Thuy, 2011).<br /> <br /> 3. Ket luan<br /> <br /> Cupc khao sdt lai Bdc Ninh cho thdy phai chang ed biic tudng vd hinh<br /> da nay sinh tir ehi'nh su khdng ddp iing dupc mong mutfn. ky vpng v^ nhan<br /> thiic, thai dd, hanh vi giiia cha me vdi ire vj thanh nifin trong xa hdi hifin dai<br /> nay? Cha me dat nhitfu hy vpng, mong udc vdo con cai, ngupe lai, tre vj<br /> thanh nifin cung udc mutfn nhi^u di^u lit phfa cha me minh; nhung giiia hai<br /> t>Sn lai cd ft difi'm giao nhau, khdng dfi tim dupc sir chia se, thdng cam va<br /> i^dng cam vdi nhau, vi vay, mau thuin va xung ddt la khdng th^ uanh khdi.<br /> Hdu hfi't tre vi thdnh nifin f thiic dupc nhu thfi' nao Id ngudi eon ngoan,<br /> song tre cung mong mud'n dupc khang dinh "cai tdi" ban th^ va dupc cha<br /> me ihfira nhan. Difiu nay gay nfin mdu thuin trong chfnh suy nghi va hanh<br /> •^ong cua tre. Tre dupc day rdng cai lai cha me Id hu, nhung uong vd van<br /> e« NghfAn cUu Ola dlnh v* GIdl. QuyJn 22, stf 5, tr. 77-87<br /> <br /> <br /> cdc Ilnh hud'ng giao titfp thudng ngdy xdy ra, tre vdn cdi d^ khang dinh cdi<br /> " I f cOa minh, vd dudng nhu, phdn Idn nhQng diia tr^ vj thdnh nifin se vdn<br /> phdi chiu Ihua uy quy^n cua cha me bdi quan nifim "cd khdng dn mutfi cd<br /> uon. con cdi cha m? irflm dudng con hu"!<br /> Nhu vdy, vdn dfi d ddy Id Idm sao d^ cha me vd eon cdi lim dupc nhi^u<br /> didm giao ihoa. cOng chia ai dupe nhifiu gid trj vd muc dfch stfng md vdn<br /> tdn trpng "cdi Idi" cOa phfa bfin kia?.<br /> Tinh uang cdc b^c cha m? "coi thudng" khd ndng nhdn ihiie eiJa tie,<br /> eho rdng trS vj thdnh nifin vdn Id lr& eon khdng bifi'l gl u-ong cdc vdn di xa<br /> hdi vd cutfc stfng gia dlnh, ddc bifil Id thdi dtf ldng trdnh hodc giai Ihi'ch<br /> khdng ddng, khdng ihdu ddo nhQng vdn dfi trong gido due gidi tfnh. tinh<br /> due vd siic khde sinh sdn Id mdt sai ldm vdn dang litfp didn. Nhifiu cudn<br /> sdch cd y nghTa gido due eao dupe xudi ban. cdc hdi thao, chuyfin dfi vi<br /> chu di ndy dupc ttf ehiic song da dO ddp ting nhu cdu cua cha me vd ue vj<br /> thdnh nifin chua. hifiu qua eiJa nd nhu thtf ndo. pham vi tdc ddng cua nd<br /> dtfn ddu so vdi nhQng ngutfn thdng lin khdc ludn sdn sdng chd ddn tre lim<br /> hidu 24/24h chi vdi mdt ihao ldc click chudt mdy tfnh? Vdy ihl khi ma cdc<br /> bdc cha me vdn cdn chua xdc dinh dirpc phuong phdp gido due ciia minh<br /> nhu thtf ndo Id vCra du ldc dung "'ve dudng". ldm sao dfi khdng "ve dudng<br /> eho hupu chay sai" thl tre vj thdnh nifin khdng chd dpi dupc. chiing phai<br /> lim cdch dfi' bifi'l, dil tu chiing thdy hoang mang vfi dd lin cdy ciia thdng lin<br /> tim dupe vdn edn hon bj chfi Id "khdng bitfl gl"!<br /> Thuc ttf hifin nay khdng chi Id tifi'ng chudng bdo ddng vfi su btf tdc trong<br /> phuong phdp gido due eCia cha me ddl vdi tre vi ihdnh nifin, md cdn Id vdn<br /> dfi cdc nhu cdu llm hidu kifi'n thiie vd ky ndng sd'ng cua ue da dupc ddp<br /> ling diing vd ddy du tdi dau?B<br /> <br /> <br /> Tdi lifiu Iham khdu .<br /> Tdng cue Dan sd-KHHGD. Tflng cue Thting kc. ADB. 2010. Dieu ira qudc gia<br /> ve Vi ihdnh ni^n vd Thanh nifn \ 'let Nam iJn ihd hai.<br /> Dff lifiu phdng vdn sfiu vd thao lufln nh6m tre vi thdnh nifin. Khao sdt thuc dja ciia<br /> Dfi l^i edp Bfl phdng Nghifin cihi vfi Tre em nam 20U-20I2. thuc hifin tai Bie<br /> Ninh.<br /> Dfl Long. 2011. Su hinh ihknh "cdi tdi" d ire Viet Nam dudi tac dflng ciia van hda.<br /> Trong: Tie em. van hda. gido due. Ky yfi'u Hfli thao Viet - Phap vi iSm IJ<br /> hoc. Odette Lescarret. Le Khanh & H.Ricaud ddng chu bien. 2001. Nxb.Thfi<br /> gidi. Hd Nfli.<br /> Nguyen Linh Khifi'u. 2003. Nghien ciiu phu nd gidi vd gia dtnh. Nxh Khoa hoc<br /> TrUdng THJ Thu Thuy & Trfin Thj Thanh Loan 87<br /> <br /> Xa hfli. Hd Nfli.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> r<br /> Phan Thi Mai Hucfng chii bifin. 2007. Cdch I'fng phd ciia ire v/ thdnh niin vdi<br /> hodn cdnh khd khdn. NxU KHXH. Hd Nfli.<br /> Sn TTii van Anh. Nguyfin HOu Minh vd Hd Thj Minh Khuong. 20U. "Quan h?<br /> cha me vd con cdi chira trudng thdnh". TYong: Bd Vftn hfla. Thd thao vd Du<br /> lich. Vifin Gia dinh vi Gidi. UNICEF Vi^t Nam. 2011. Cdc md'i quan hi<br /> trong gia dinh Viil Nam (M^l sd kit qud phdn tich sdu Dieu tra Gia dinh<br /> Viil Nam 2006.<br /> Trinh Van Thdng. 2004. Giao tifi'p gida bfl' m? vd vj thdnh nien vfi linh due; Nfli<br /> dung, rdo cdn vd nhflng d^ng co giao tifip. Nxb Y hpc. Hil NOi. Trfch lai t£r<br /> Dang Etch Thuy. 2011. Thuyi't minh D4 idi cdp Bd ndm 2011-2012: Md'i<br /> quan hi cha me - con cdi v/ ihdnk niin giai doan 2011-2020: Nhung vd'n d^<br /> cdn quan ldm.<br />
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
8=>2