intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Cẩm nang công tác công an xã: Phần 2

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:95

10
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 cuốn sách "Sổ tay công an xã" trình bày phụ lục về Pháp lệnh công an xã năm 2008; Nghị định số 73/2009/NĐ-CP ngày 07-09-2009 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh Công an xã; Thông tư số 12/2010/TT-BCA ngày 08-4-2010 của Bộ Công an quy định cụ thể thi hành một số điều của Pháp lệnh Công an xã;... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Cẩm nang công tác công an xã: Phần 2

  1. Bé Tµi chÝnh chñ tr×, phèi hîp víi c¸c Bé, ngµnh liªn quan b¶o ®¶m kinh phÝ thùc hiÖn Ph¸p lÖnh C«ng an x· vµ NghÞ ®Þnh sè 73/2009/N§-CP theo quy ®Þnh cña LuËt ng©n s¸ch nhµ n−íc. II. NéI DUNG C¥ B¶N CñA LUËT C¦ TRó n¨m 2006 vµ thÈm quyÒn cña c«ng an x· trong qu¶n lý c− tró 1. Néi dung c¬ b¶n cña LuËt c− tró n¨m 2006 1.1. Ph¹m vi ®iÒu chØnh vµ ®èi t−îng ¸p dông a) Ph¹m vi ®iÒu chØnh §iÒu 1 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh ph¹m vi ®iÒu chØnh bao gåm c¸c néi dung: quyÒn tù do c− tró cña c«ng d©n trªn l·nh thæ n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam; tr×nh tù, thñ tôc ®¨ng ký, qu¶n lý c− tró; quyÒn, tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n, hé gia ®×nh, c¬ quan, tæ chøc vÒ ®¨ng ký, qu¶n lý c− tró. §iÒu 1 LuËt c− tró n¨m 2006 cßn quy ®Þnh “C− tró lµ viÖc c«ng d©n sinh sèng t¹i mét ®Þa ®iÓm thuéc x·, ph−êng, thÞ trÊn d−íi h×nh thøc th−êng tró hoÆc t¹m tró”. Víi quy ®Þnh nµy, th× c− tró lµ viÖc c«ng d©n sinh sèng t¹i mét n¬i nhÊt ®Þnh vµ ®−îc c¬ quan cã thÈm quyÒn ®¨ng ký d−íi h×nh thøc th−êng tró hoÆc t¹m tró. b) VÒ ®èi t−îng ¸p dông §iÒu 2 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh ®èi t−îng ¸p dông bao gåm: 76
  2. - C¬ quan, tæ chøc, hé gia ®×nh, c«ng d©n ViÖt Nam; - Ng−êi ViÖt Nam ®Þnh c− ë n−íc ngoµi vÉn cßn quèc tÞch ViÖt Nam trë vÒ ViÖt Nam sinh sèng. 1.2. QuyÒn tù do c− tró cña c«ng d©n §iÒu 3 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh: “C«ng d©n cã quyÒn tù do c− tró theo quy ®Þnh cña LuËt nµy vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt cã liªn quan. C«ng d©n cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®¨ng ký th−êng tró, t¹m tró, th× cã quyÒn yªu cÇu c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn ®¨ng ký th−êng tró, t¹m tró. QuyÒn tù do c− tró cña c«ng d©n chØ bÞ h¹n chÕ theo quyÕt ®Þnh cña c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn vµ theo tr×nh tù, thñ tôc do ph¸p luËt quy ®Þnh”. 1.3. VÒ c¸c hµnh vi bÞ nghiªm cÊm §iÒu 8 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh cô thÓ 9 nhãm hµnh vi bÞ nghiªm cÊm, ¸p dông ®èi víi c¬ quan, tæ chøc vµ c¸ nh©n; trong ®ã ®¸ng chó ý lµ c¸c hµnh vi bÞ nghiªm cÊm ¸p dông ®èi víi c¬ quan, tæ chøc vµ nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c ®¨ng ký, qu¶n lý c− tró. Trong nh÷ng n¨m qua, cã nh÷ng quy ®Þnh vÒ hé khÈu bÞ l¹m dông, g©y nªn nh÷ng bøc xóc trong nh©n d©n, tõ ®ã, cã nh÷ng ®¸nh gi¸, hiÓu sai lÖch vÒ hé khÈu. Trªn thùc tÕ cã nh÷ng tr−êng hîp quy ®Þnh vÒ hé khÈu bÞ sö dông sai môc ®Ých, lµm h¹n chÕ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng 77
  3. d©n nh− lÜnh vùc nhµ ë, ®iÖn lùc, n−íc sinh ho¹t v.v.. Nh−ng còng cã nhiÒu tr−êng hîp ph¶i c¨n cø vµo viÖc ®¨ng ký th−êng tró (hé khÈu) cña c«ng d©n ®Ó thùc hiÖn mét sè quyÒn kh¸c, nh− quyÒn bÇu cö, øng cö, thùc hiÖn chÕ ®é b¶o hiÓm, giao ®Êt ®Ó s¶n xuÊt theo hé gia ®×nh, −u tiªn ®i häc... Do ®ã, kh«ng thÓ cÊm sö dông hé khÈu ngoµi môc ®Ých qu¶n lý c− tró ®−îc. Cßn vÒ hµnh vi l¹m dông quy ®Þnh vÒ hé khÈu ®Ó h¹n chÕ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n th× rÊt kh¸c nhau; l¹i diÔn ra ë c¸c ngµnh, lÜnh vùc nªn trong LuËt c− tró khã cã thÓ liÖt kª hÕt ®−îc ®Ó lo¹i bá c¸c h¹n chÕ nµy. V× vËy, nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng l¹m dông quy ®Þnh vÒ hé khÈu ®Ó h¹n chÕ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n, kho¶n 2 §iÒu 8 LuËt c− tró quy ®Þnh: “L¹m dông quy ®Þnh vÒ hé khÈu ®Ó h¹n chÕ quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n”. §Ó thùc hiÖn tèt LuËt c− tró, Thñ t−íng ChÝnh phñ ®· ra ChØ thÞ sè 07/2007/CT-TTg ngµy 29-3-2007 vÒ tæ chøc triÓn khai thi hµnh LuËt c− tró, c¸c c¬ quan, tæ chøc h÷u quan ®ang tiÕn hµnh rµ so¸t c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt liªn quan ®Õn quy ®Þnh vÒ hé khÈu ®Ó tù m×nh kiÕn nghÞ, chØ ®¹o c¬ quan cã thÈm quyÒn söa ®æi hoÆc b·i bá nh÷ng quy ®Þnh l¹m dông hé khÈu ®Ó h¹n chÕ quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n. ChÝnh phñ ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 107/2007/ N§-CP ngµy 25-6-2007 quy ®Þnh chi tiÕt vµ h−íng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt c− tró vµ NghÞ ®Þnh sè 56/2010/N§-CP ngµy 24-5-2010 söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña 78
  4. NghÞ ®Þnh sè 107/2007/N§-CP ngµy 25-6-2007 quy ®Þnh chi tiÕt vµ h−íng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt c− tró, trong ®ã ®· quy ®Þnh cô thÓ h¬n hµnh vi l¹m dông quy ®Þnh vÒ sæ hé khÈu ®Ó h¹n chÕ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n; tr¸ch nhiÖm cña c¸c Bé, ngµnh, ñy ban nh©n d©n c¸c cÊp vÒ viÖc kiÓm tra, rµ so¸t v¨n b¶n hoÆc khi ban hµnh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt, v¨n b¶n kh¸c liªn quan ®Õn hé khÈu; kiÓm tra, gi¸m s¸t, ph¸t hiÖn, ng¨n chÆn, xö lý kÞp thêi, nghiªm minh c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n thuéc thÈm quyÒn trong viÖc thùc hiÖn v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt, v¨n b¶n kh¸c cã liªn quan ®Õn hé khÈu mµ lµm h¹n chÕ quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n. 1.4. QuyÒn, tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n vÒ c− tró a) QuyÒn cña c«ng d©n vÒ c− tró - §iÒu 9 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh c«ng d©n cã quyÒn lùa chän, quyÕt ®Þnh n¬i th−êng tró, t¹m tró cña m×nh phï hîp víi quy ®Þnh cña LuËt c− tró vµ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt kh¸c cã liªn quan; ®−îc cÊp, cÊp l¹i, ®æi sæ hé khÈu, sæ t¹m tró, giÊy tê kh¸c liªn quan ®Õn c− tró; ®−îc cung cÊp th«ng tin, tµi liÖu liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn quyÒn c− tró; yªu cÇu c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn thùc hiÖn biÖn ph¸p b¶o vÖ quyÒn c− tró cña m×nh; khiÕu n¹i, tè c¸o, khëi kiÖn ®èi víi hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt vÒ c− tró theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - §iÒu 10 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh c¸c 79
  5. tr−êng hîp c«ng d©n bÞ h¹n chÕ quyÒn tù do c− tró ®ã lµ ng−êi bÞ c¬ quan tiÕn hµnh tè tông cã thÈm quyÒn ¸p dông biÖn ph¸p cÊm ®i khái n¬i c− tró; ng−êi bÞ Tßa ¸n ¸p dông h×nh ph¹t cÊm c− tró; ng−êi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï nh−ng ch−a cã quyÕt ®Þnh thi hµnh ¸n, ®−îc h−ëng ¸n treo, hoÆc ®ang ®−îc ho·n, t¹m ®×nh chØ thi hµnh ¸n ph¹t tï; ng−êi ®ang bÞ qu¶n chÕ; bÞ ¸p dông biÖn ph¸p ®−a vµo tr−êng gi¸o d−ìng, c¬ së ch÷a bÖnh, c¬ së gi¸o dôc nh−ng ®ang ®−îc ho·n chÊp hµnh hoÆc t¹m ®×nh chØ thi hµnh. b) Tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n vÒ c− tró §iÒu 11 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n vÒ c− tró, cô thÓ nh− sau: - ChÊp hµnh c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ c− tró; - Cung cÊp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c th«ng tin, tµi liÖu vÒ c− tró cña m×nh cho c¬ quan, ng−êi cã thÈm quyÒn vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ th«ng tin, tµi liÖu ®· cung cÊp; - Nép lÖ phÝ ®¨ng ký c− tró; XuÊt tr×nh sæ hé khÈu, sæ t¹m tró, giÊy tê kh¸c liªn quan ®Õn c− tró khi c¬ quan, ng−êi cã thÈm quyÒn yªu cÇu; - B¸o ngay víi c¬ quan ®¨ng ký c− tró khi sæ hé khÈu, sæ t¹m tró, giÊy tê kh¸c liªn quan ®Õn c− tró bÞ mÊt hoÆc bÞ h− háng. 1.5. N¬i c− tró cña c«ng d©n §iÒu 12 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh n¬i c− tró cña c«ng d©n, cô thÓ nh− sau: 80
  6. - N¬i c− tró cña c«ng d©n lµ chç ë hîp ph¸p mµ ng−êi ®ã th−êng xuyªn sinh sèng; lµ n¬i th−êng tró hoÆc n¬i t¹m tró. + Chç ë hîp ph¸p lµ nhµ ë, ph−¬ng tiÖn hoÆc nhµ kh¸c mµ c«ng d©n sö dông ®Ó c− tró. Chç ë hîp ph¸p cã thÓ thuéc quyÒn së h÷u cña c«ng d©n hoÆc ®−îc c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n cho thuª, cho m−în, cho ë nhê theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. + N¬i th−êng tró lµ n¬i c«ng d©n sinh sèng th−êng xuyªn, æn ®Þnh, kh«ng cã thêi h¹n t¹i mét chç ë nhÊt ®Þnh vµ ®· ®¨ng ký th−êng tró. + N¬i t¹m tró lµ n¬i c«ng d©n sinh sèng ngoµi n¬i ®¨ng ký th−êng tró vµ ®· ®¨ng ký t¹m tró. - Tr−êng hîp kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc n¬i c− tró cña c«ng d©n theo quy ®Þnh nªu trªn th× n¬i c− tró cña c«ng d©n lµ n¬i ng−êi ®ã ®ang sinh sèng. a) VÒ chç ë hîp ph¸p Chç ë hîp ph¸p lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cña mçi c«ng d©n ®Ó ®−îc ®¨ng ký c− tró. So víi quy ®Þnh tr−íc ®©y th× LuËt c− tró cã mét sè ®iÓm míi sau ®©y: Thø nhÊt, n¬i c− tró ®−îc më réng h¬n, bao gåm nhµ ë, ph−¬ng tiÖn hoÆc nhµ kh¸c mµ c«ng d©n sö dông ®Ó c− tró. Riªng ®èi víi chç ë hîp ph¸p ®−îc ChÝnh phñ quy ®Þnh cô thÓ h¬n, ®ã lµ: + Nhµ ë lµ c«ng tr×nh x©y dùng víi môc ®Ých ®Ó ë vµ phôc vô c¸c nhu cÇu sinh ho¹t cña hé gia ®×nh, c¸ nh©n. + Ph−¬ng tiÖn lµ tµu, thuyÒn, ph−¬ng tiÖn hµnh nghÒ kh¸c võa nh»m môc ®Ých hµnh nghÒ 81
  7. võa ®Ó ë vµ phôc vô c¸c nhu cÇu sinh ho¹t cña hé gia ®×nh, c¸ nh©n. + Nhµ kh¸c lµ chç ë kh«ng thuéc c¸c lo¹i chç ë nªu trªn, nh−ng ®−îc t¹o lËp nh»m môc ®Ých ®Ó ë vµ phôc vô c¸c nhu cÇu sinh ho¹t cña hé gia ®×nh, c¸ nh©n. Nhµ ë ®©y cã thÓ ®−îc hiÓu ®ã kh«ng ph¶i lµ mét c«ng tr×nh x©y dùng (kiªn cè hoÆc b¸n kiªn cè), mµ cã thÓ lµ nhµ t¹m, dùng lªn trªn ®Êt hîp ph¸p ®Ó ë, sinh ho¹t. Thø hai, chç ë hîp ph¸p lµ nhµ ë còng ®−îc më réng h¬n (bao gåm c¶ nhµ ë do m−în); nhµ ë theo quy ®Þnh cña LuËt c− tró n¨m 2006 cã thÓ lµ nhµ thuéc quyÒn së h÷u cña c«ng d©n hoÆc ®−îc c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n cho thuª, cho m−în, cho ë nhê theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt (tr−íc ®©y kh«ng ¸p dông trong tr−êng hîp nhµ ë cã ®−îc do ®i m−în). Thø ba, thùc tÕ c«ng t¸c ®¨ng ký vµ qu¶n lý hé khÈu trong nh÷ng n¨m qua cho thÊy, nhiÒu tr−êng hîp c¸ nh©n cho ng−êi kh¸c thuª nhµ, cho ë nhê nhµ, ng−êi thuª nhµ, ë nhê nhµ sau khi ®· ®¨ng ký hé khÈu th−êng tró t¹i n¬i ë ®ã, hä th−êng cã nh÷ng tranh chÊp d©n sù víi chñ nhµ, nh− ®ßi ®−îc chia nhµ, thËm chÝ cã tr−êng hîp ®ßi nhµ cña chñ nhµ, lµm thiÖt h¹i ®Õn quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ng−êi cã nhµ cho thuª, cho m−în, cho ë nhê, g©y mÊt an ninh, trËt tù... V× vËy, ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nªu trªn, §iÒu 19 vµ §iÒu 20 LuËt c− tró n¨m 2006 b¾t buéc ®èi víi tr−êng hîp chç ë hîp ph¸p do thuª, m−în, ë nhê nhµ cña 82
  8. c¸ nh©n th× ph¶i ®−îc ng−êi cho thuª, cho m−în, cho ë nhê ®ång ý b»ng v¨n b¶n; ®èi víi tr−êng hîp chç ë hîp ph¸p do thuª, m−în, ë nhê cña Nhµ n−íc, cña c¸c tæ chøc chuyªn kinh doanh nhµ th× kh«ng cÇn ph¶i cã sù ®ång ý cña chñ nhµ. Quy ®Þnh nµy cña LuËt c− tró nh»m ®¬n gi¶n hãa thñ tôc vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng d©n ®¨ng ký c− tró. 1.6. N¬i c− tró cña mét sè ®èi t−îng cô thÓ Tõ §iÒu 13 ®Õn §iÒu 17 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh cô thÓ vÒ n¬i c− tró cña mét sè ®èi t−îng, cô thÓ lµ: a) N¬i c− tró cña ng−êi ch−a thµnh niªn: lµ n¬i c− tró cña cha, mÑ; nÕu cha, mÑ cã n¬i c− tró kh¸c nhau, th× n¬i c− tró cña ng−êi ch−a thµnh niªn lµ n¬i c− tró cña cha hoÆc mÑ mµ ng−êi ch−a thµnh niªn th−êng xuyªn chung sèng; ng−êi ch−a thµnh niªn cã thÓ cã n¬i c− tró kh¸c víi n¬i c− tró cña cha, mÑ nÕu ®−îc cha, mÑ ®ång ý hoÆc ph¸p luËt cã quy ®Þnh (§iÒu 13). b) N¬i c− tró cña ng−êi ®−îc gi¸m hé: lµ n¬i c− tró cña ng−êi gi¸m hé; ng−êi ®−îc gi¸m hé cã thÓ cã n¬i c− tró kh¸c víi n¬i c− tró cña ng−êi gi¸m hé nÕu ®−îc ng−êi gi¸m hé ®ång ý hoÆc ph¸p luËt cã quy ®Þnh (§iÒu 14). c) N¬i c− tró cña vî, chång: lµ n¬i vî, chång th−êng xuyªn chung sèng; vî chång cã thÓ cã n¬i c− tró kh¸c nhau nÕu cã tháa thuËn (§iÒu 15). 83
  9. d) N¬i c− tró cña c¸n bé, chiÕn sÜ Qu©n ®éi nh©n d©n vµ C«ng an nh©n d©n (§iÒu 16): Do tÝnh ®Æc thï riªng, c¸n bé, chiÕn sÜ Qu©n ®éi nh©n d©n vµ C«ng an nh©n d©n, cã nh÷ng tr−êng hîp cã chç ë cè ®Þnh, cã gia ®×nh, th× n¬i c− tró trong c¸c tr−êng hîp nµy ®−îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 12 cña LuËt c− tró cã nghÜa lµ n¬i c− tró cña hä theo gia ®×nh hä; ®èi víi nh÷ng tr−êng hîp sèng ®éc th©n t¹i c¸c doanh tr¹i, nhµ ë tËp thÓ, nh÷ng tr−êng hîp nµy th−êng xuyªn thay ®æi n¬i ®ãng qu©n (chç ë) ®ßi hái ph¶i cã quy ®Þnh vµ h−íng dÉn cô thÓ. T¹i kho¶n 3 môc I Th«ng t− sè 06/2007/TT-BCA-C11 ngµy 01-7-2007 cña Bé C«ng an h−íng dÉn thùc hiÖn mét sè ®iÓm cña LuËt c− tró vµ NghÞ ®Þnh sè 107/2007/N§-CP ngµy 25-6-2007 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt vµ h−íng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt c− tró quy ®Þnh vµ h−íng dÉn cô thÓ h¬n. ®) N¬i c− tró cña ng−êi lµm nghÒ l−u ®éng trªn tµu, thuyÒn, ph−¬ng tiÖn hµnh nghÒ l−u ®éng kh¸c: lµ n¬i ®¨ng ký tµu, thuyÒn, ph−¬ng tiÖn ®ã. Trong tr−êng hîp cã nhµ ë, th× n¬i c− tró cña hä ®−îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 12 cña LuËt c− tró (§iÒu 17). 1.7. §¨ng ký th−êng tró Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 18 LuËt c− tró n¨m 2006, ®¨ng ký th−êng tró lµ viÖc c«ng d©n ®¨ng ký n¬i th−êng tró cña m×nh víi c¬ quan nhµ n−íc cã 84
  10. thÈm quyÒn vµ ®−îc c¬ quan nµy lµm thñ tôc ®¨ng ký th−êng tró, cÊp sæ hé khÈu cho hä. §iÒu 19 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh ®iÒu kiÖn ®Ó ®−îc ®¨ng ký th−êng tró t¹i tØnh, theo ®ã, chØ cÇn c«ng d©n cã chç ë hîp ph¸p lµ ®−îc ®¨ng ký th−êng tró. Tr−êng hîp chç ë hîp ph¸p do thuª, cho m−în, ë nhê cña c¸ nh©n th× ph¶i ®−îc ng−êi cho thuª, cho m−în, cho ë nhê ®ång ý b»ng v¨n b¶n. §iÒu 20 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn ®¨ng ký th−êng tró t¹i thµnh phè trùc thuéc trung −¬ng, theo ®ã, c«ng d©n thuéc mét trong c¸c tr−êng hîp sau ®©y, th× sÏ ®−îc ®¨ng ký th−êng tró t¹i thµnh phè trùc thuéc trung −¬ng: - Cã chç ë hîp ph¸p vµ ®· t¹m tró liªn tôc t¹i thµnh phè ®ã tõ mét n¨m trë lªn. Tr−êng hîp chç ë hîp ph¸p do thuª, m−în, ë nhê cña c¸ nh©n th× ph¶i ®−îc ng−êi cho thuª, cho m−în, cho ë nhê ®ång ý b»ng v¨n b¶n; - §−îc ng−êi cã sæ hé khÈu ®ång ý cho nhËp vµo sæ hé khÈu cña m×nh nÕu thuéc mét trong c¸c tr−êng hîp sau ®©y: + Vî vÒ ë víi chång; chång vÒ ë víi vî; con vÒ ë víi cha, mÑ; cha, mÑ vÒ ë víi con; + Ng−êi hÕt tuæi lao ®éng, nghØ h−u, nghØ mÊt søc, nghØ th«i viÖc chuyÓn vÒ ë víi anh, chÞ, em ruét; + Ng−êi tµn tËt, mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng, ng−êi bÞ bÖnh t©m thÇn hoÆc bÖnh kh¸c lµm mÊt kh¶ 85
  11. n¨ng nhËn thøc, kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn hµnh vi vÒ ë víi anh, chÞ, em ruét, c«, d×, chó, b¸c, cËu ruét, ng−êi gi¸m hé; + Ng−êi ch−a thµnh niªn kh«ng cßn cha, mÑ hoÆc cßn cha, mÑ nh−ng cha, mÑ kh«ng cã kh¶ n¨ng nu«i d−ìng vÒ ë víi «ng, bµ néi, ngo¹i, anh, chÞ, em ruét, c«, d×, chó, b¸c, cËu ruét, ng−êi gi¸m hé; + Ng−êi thµnh niªn ®éc th©n vÒ sèng víi «ng, bµ néi, ngo¹i; - §−îc ®iÒu ®éng, tuyÓn dông ®Õn lµm viÖc t¹i c¬ quan, tæ chøc h−ëng l−¬ng tõ ng©n s¸ch nhµ n−íc hoÆc theo chÕ ®é hîp ®ång kh«ng x¸c ®Þnh thêi h¹n vµ cã chç ë hîp ph¸p. Tr−êng hîp chç ë hîp ph¸p do thuª, m−în, ë nhê cña c¸ nh©n th× ph¶i ®−îc ng−êi cho thuª, cho m−în, cho ë nhê ®ång ý b»ng v¨n b¶n; - Tr−íc ®©y ®· ®¨ng ký th−êng tró t¹i thµnh phè trùc thuéc trung −¬ng, nay trë vÒ thµnh phè ®ã sinh sèng t¹i chç ë hîp ph¸p cña m×nh. Tr−êng hîp chç ë hîp ph¸p do thuª, m−în, ë nhê cña c¸ nh©n th× ph¶i ®−îc ng−êi cho thuª, cho m−în, cho ë nhê ®ång ý b»ng v¨n b¶n. 1.8. VÒ thñ tôc ®¨ng ký th−êng tró §iÒu 21 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh thñ tôc ¸p dông ®èi víi c¸c tr−êng hîp ®¨ng ký th−êng tró t¹i tØnh vµ ®¨ng ký th−êng tró t¹i thµnh phè trùc thuéc trung −¬ng; ®¨ng ký th−êng tró lÇn ®Çu, 86
  12. ®¨ng ký th−êng tró n¬i míi chuyÓn ®Õn, thñ tôc ®¨ng ký th−êng tró bao gåm: - PhiÕu b¸o thay ®æi hé khÈu, nh©n khÈu; b¶n khai nh©n khÈu; - GiÊy chuyÓn hé khÈu (®èi víi c¸c tr−êng hîp ph¶i cÊp giÊy chuyÓn hé khÈu theo §iÒu 28 LuËt c− tró n¨m 2006); - GiÊy tê, tµi liÖu chøng minh chç ë hîp ph¸p (trõ tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 20 LuËt c− tró n¨m 2006). N¬i nép hå s¬ ®¨ng ký th−êng tró: - §èi víi thµnh phè trùc thuéc trung −¬ng th× nép hå s¬ t¹i C«ng an huyÖn, quËn, thÞ x·; - §èi víi tØnh th× nép hå s¬ t¹i C«ng an x·, thÞ trÊn thuéc huyÖn, C«ng an thÞ x·, thµnh phè thuéc tØnh. Hå s¬ ®¨ng ký th−êng tró ®èi víi mét sè tr−êng hîp cô thÓ: Ngoµi c¸c giÊy tê chung cã trong hå s¬ ®¨ng ký th−êng tró h−íng dÉn nªu trªn, c¸c tr−êng hîp d−íi ®©y ph¶i cã thªm giÊy tê sau: - Ng−êi ch−a thµnh niªn nÕu kh«ng ®¨ng ký th−êng tró cïng cha, mÑ; cha hoÆc mÑ mµ ®¨ng ký th−êng tró cïng víi ng−êi kh¸c th× ph¶i cã sù ®ång ý b»ng v¨n b¶n cña cha, mÑ; cha hoÆc mÑ. - Ng−êi sèng ®éc th©n ®−îc c¬ quan, tæ chøc nu«i d−ìng, ch¨m sãc tËp trung khi ®¨ng ký th−êng tró th× c¬ quan, tæ chøc ®ã cã v¨n b¶n ®Ò nghÞ. Tr−êng hîp ®−îc c¸ nh©n ch¨m sãc, nu«i 87
  13. d−ìng tËp trung th× c¸ nh©n ®ã cã v¨n b¶n ®Ò nghÞ cã x¸c nhËn cña ñy ban nh©n d©n cÊp x·. V¨n b¶n ®Ò nghÞ cÇn nªu râ c¸c th«ng tin c¬ b¶n cña tõng ng−êi nh− sau: hä vµ tªn, ngµy, th¸ng, n¨m sinh, giíi tÝnh, quª qu¸n, d©n téc, t«n gi¸o, sè chøng minh nh©n d©n, n¬i th−êng tró tr−íc khi chuyÓn ®Õn, ®Þa chØ chç ë hiÖn nay. - TrÎ em khi ®¨ng ký th−êng tró ph¶i cã giÊy khai sinh (b¶n chÝnh hoÆc b¶n sao cã c«ng chøng hoÆc chøng thùc). - Ng−êi sèng t¹i c¬ së t«n gi¸o khi ®¨ng ký th−êng tró ph¶i cã giÊy tê chøng minh lµ chøc s¾c t«n gi¸o, nhµ tu hµnh hoÆc ng−êi kh¸c chuyªn ho¹t ®éng t«n gi¸o theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ tÝn ng−ìng, t«n gi¸o. - Ng−êi ViÖt Nam ®Þnh c− ë n−íc ngoµi vÉn cßn quèc tÞch ViÖt Nam trë vÒ n−íc sinh sèng cã mét trong c¸c giÊy tê sau: + Hé chiÕu ViÖt Nam hoÆc giÊy tê thay hé chiÕu ViÖt Nam cã ®ãng dÊu kiÓm chøng nhËp c¶nh cña lùc l−îng kiÓm so¸t xuÊt nhËp c¶nh t¹i cöa khÈu; + GiÊy tê chøng minh cßn quèc tÞch ViÖt Nam do c¬ quan ®¹i diÖn ViÖt Nam ë n−íc ngoµi cÊp, kÌm theo giÊy tê chøng minh ®−îc vÒ ViÖt Nam th−êng tró cña c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn; + GiÊy chøng nhËn cã quèc tÞch ViÖt Nam do ñy ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung −¬ng, kÌm theo giÊy tê chøng minh ®−îc vÒ n−íc th−êng tró cña c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn. 88
  14. §èi víi c¸c tr−êng hîp ®¨ng ký th−êng tró t¹i thµnh phè trùc thuéc trung −¬ng: Ngoµi c¸c giÊy tê cã trong hå s¬ ®¨ng ký th−êng tró nªu trªn, c¸c tr−êng hîp chuyÓn ®Õn ®¨ng ký th−êng tró t¹i thµnh phè trùc thuéc trung −¬ng ph¶i cã thªm mét trong c¸c giÊy tê sau: §èi víi tr−êng hîp thuéc kho¶n 1 §iÒu 20 LuËt c− tró n¨m 2006 th× ph¶i cã thªm giÊy tê quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh sè 107/2007/N§-CP ngµy 25-6- 2007 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt vµ h−íng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt c− tró, NghÞ ®Þnh sè 56/2010/N§-CP ngµy 24-5-2010 cña ChÝnh phñ söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña NghÞ ®Þnh sè 107/N§-CP ngµy 25-6-2007 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt vµ h−íng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt c− tró, Th«ng t− sè 52/2010/TT-BCA ngµy 30-11-2010 cña Bé C«ng an quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt c− tró, NghÞ ®Þnh sè 107/2007/N§-CP ngµy 25-6-2007 vµ NghÞ ®Þnh sè 56/2010/N§-CP ngµy 24-5-2010 vÒ c− tró (gäi t¾t lµ Th«ng t− 52/2010/TT-BCA ngµy 30-11-2010). §èi víi tr−êng hîp thuéc kho¶n 2 §iÒu 20 cña LuËt c− tró n¨m 2006: - GiÊy tê chøng minh thuéc tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i ®iÓm a kho¶n 2 §iÒu 20 LuËt c− tró n¨m 2006. - GiÊy tê chøng minh thuéc tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i ®iÓm b kho¶n 2 §iÒu 20 LuËt c− tró n¨m 2006. - GiÊy tê chøng minh thuéc tr−êng hîp quy 89
  15. ®Þnh t¹i ®iÓm c kho¶n 2 §iÒu 20 LuËt c− tró n¨m 2006. - GiÊy tê chøng minh thuéc tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i ®iÓm d kho¶n 2 §iÒu 20 LuËt c− tró n¨m 2006. - GiÊy tê chøng minh thuéc tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i ®iÓm ® kho¶n 2 §iÒu 20 LuËt c− tró n¨m 2006. §èi víi tr−êng hîp thuéc kho¶n 3 §iÒu 20 LuËt c− tró n¨m 2006: - GiÊy tê chøng minh lµ ng−êi lµm viÖc t¹i c¬ quan, tæ chøc h−ëng l−¬ng tõ ng©n s¸ch nhµ n−íc bao gåm mét trong c¸c lo¹i sau: + GiÊy giíi thiÖu c«ng t¸c (ký tªn, ®ãng dÊu, ghi râ hä tªn) cña Thñ tr−ëng ®¬n vÞ qu¶n lý trùc tiÕp (kÓ c¶ Qu©n ®éi nh©n d©n vµ C«ng an nh©n d©n) kÌm theo mét trong c¸c giÊy tê sau: • QuyÕt ®Þnh ®iÒu ®éng, tuyÓn dông ng−êi lµm viÖc h−ëng l−¬ng tõ ng©n s¸ch nhµ n−íc lµ c¸n bé, c«ng chøc, ng−êi thuéc Qu©n ®éi nh©n d©n, C«ng an nh©n d©n; • QuyÕt ®Þnh vÒ n©ng l−¬ng c¸n bé, c«ng chøc; n©ng l−¬ng, phong, th¨ng cÊp bËc hµm; quyÕt ®Þnh bæ nhiÖm chøc vô thuéc Qu©n ®éi nh©n d©n, C«ng an nh©n d©n; + X¸c nhËn (ký tªn, ®ãng dÊu) cña thñ tr−ëng ®¬n vÞ qu¶n lý trùc tiÕp (kÓ c¶ Qu©n ®éi nh©n d©n vµ C«ng an nh©n d©n) vÒ viÖc ®ang lµm viÖc h−ëng l−¬ng tõ ng©n s¸ch nhµ n−íc. - GiÊy tê chøng minh lµ ng−êi ®ang lµm viÖc theo 90
  16. chÕ ®é hîp ®ång kh«ng x¸c ®Þnh thêi h¹n t¹i c¸c c¬ quan, tæ chøc bao gåm mét trong c¸c lo¹i sau: + GiÊy giíi thiÖu c«ng t¸c (ký tªn, ®ãng dÊu, ghi râ hä tªn) cña thñ tr−ëng ®¬n vÞ trùc tiÕp (kÓ c¶ Qu©n ®éi nh©n d©n vµ C«ng an nh©n d©n) kÌm theo mét trong c¸c giÊy tê sau: • Hîp ®ång lao ®éng kh«ng x¸c ®Þnh thêi h¹n theo quy ®Þnh ph¸p luËt lao ®éng (¸p dông cho mäi c¬ quan, tæ chøc, kÓ c¶ c¸c tæ chøc thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cã sö dông lao ®éng); • Hîp ®ång lµm viÖc kh«ng x¸c ®Þnh thêi h¹n trong c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp cña Nhµ n−íc theo ph¸p luËt c¸n bé, c«ng chøc; + Riªng ®èi víi nh÷ng ng−êi lµ l·nh ®¹o thuéc c¬ quan, tæ chøc th× QuyÕt ®Þnh cña cÊp cã thÈm quyÒn vÒ bæ nhiÖm, ®iÒu ®éng l·nh ®¹o thuéc c¬ quan, tæ chøc hoÆc giÊy tê chøng minh lµ ng−êi l·nh ®¹o c¸c c¬ quan, tæ chøc ®ã ®Ó thay cho hîp ®ång kh«ng x¸c ®Þnh thêi h¹n. + X¸c nhËn (ký tªn, ®ãng dÊu) cña thñ tr−ëng c¬ quan, tæ chøc qu¶n lý trùc tiÕp (kÓ c¶ ®¬n vÞ Qu©n ®éi nh©n d©n vµ C«ng an nh©n d©n) vÒ viÖc c«ng d©n ®ang lµm viÖc theo chÕ ®é hîp ®ång lao ®éng kh«ng x¸c ®Þnh thêi h¹n (¸p dông cho mäi c¬ quan, tæ chøc, kÓ c¶ c¸c tæ chøc thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cã sö dông lao ®éng) hoÆc theo chÕ ®é hîp ®ång lµm viÖc kh«ng x¸c ®Þnh thêi h¹n. Thñ tr−ëng ®¬n vÞ qu¶n lý trùc tiÕp lµ thñ tr−ëng c¬ quan, tæ chøc, ®¬n vÞ lùc l−îng vò trang ®−îc sö dông con dÊu riªng. 91
  17. - GiÊy tê chøng minh thuéc kho¶n 4 §iÒu 20 LuËt c− tró n¨m 2006 bao gåm mét trong c¸c lo¹i sau: Sæ hé khÈu, chøng minh nh©n d©n hoÆc x¸c nhËn cña C«ng an quËn, huyÖn, thÞ x· n¬i c«ng d©n tr−íc ®©y ®· ®¨ng ký th−êng tró vÒ viÖc c«ng d©n ®· ®¨ng ký th−êng tró ë thµnh phè trùc thuéc trung −¬ng ®ã. Theo quy ®Þnh cña Th«ng t− sè 52/2010/TT-BCA ngµy 30-11-2010 th× c¸n bé tiÕp nhËn hå s¬ ph¶i cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra ph©n lo¹i hå s¬ ®ñ thñ tôc vµ ®iÒu kiÖn ®¨ng ký th−êng tró th× tiÕp nhËn; hå s¬ ®ñ ®iÒu kiÖn ®¨ng ký th−êng tró, nh−ng thiÕu thñ tôc th× h−íng dÉn b»ng v¨n b¶n ®Ó c«ng d©n bæ sung; hå s¬ kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ®¨ng ký th−êng tró th× tr¶ l¹i ngay cho c«ng d©n. Trong thêi h¹n quy ®Þnh kÓ tõ ngµy tiÕp nhËn hå s¬, c¬ quan C«ng an cã thÈm quyÒn ph¶i cÊp sæ hé khÈu cho c«ng d©n ®· ®¨ng ký th−êng tró; tr−êng hîp kh«ng cÊp ph¶i tr¶ lêi b»ng v¨n b¶n vµ nªu râ lý do cho ng−êi ®· nép hå s¬ biÕt. Víi nh÷ng quy ®Þnh râ rµng, cô thÓ, c«ng khai, minh b¹ch, kÞp thêi, chÝnh x¸c vÒ thñ tôc ®¨ng ký c− tró, trªn tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao cña nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c ®¨ng ký c− tró, ®¸p øng m¹nh mÏ yªu cÇu c¶i c¸ch hµnh chÝnh c¶ vÒ thñ tôc ®¨ng ký th−êng tró vµ bé m¸y trùc tiÕp lµm c«ng t¸c ®¨ng ký c− tró. 1.9. Xãa ®¨ng ký th−êng tró Xãa ®¨ng ký th−êng tró theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 22 LuËt c− tró n¨m 2006, thùc chÊt lµ 92
  18. xãa tªn trong sæ hé khÈu ®èi víi c¸c tr−êng hîp sau ®©y: - ChÕt, bÞ Tßa ¸n tuyªn bè lµ mÊt tÝch hoÆc ®· chÕt; - §−îc tuyÓn dông vµo Qu©n ®éi nh©n d©n, C«ng an nh©n d©n ë tËp trung trong doanh tr¹i; - §· cã quyÕt ®Þnh hñy ®¨ng ký th−êng tró quy ®Þnh t¹i §iÒu 37 LuËt c− tró n¨m 2006; - Ra n−íc ngoµi ®Ó ®Þnh c−; - §· ®¨ng ký th−êng tró ë n¬i c− tró míi; trong tr−êng hîp nµy, c¬ quan ®· lµm thñ tôc ®¨ng ký th−êng tró cho c«ng d©n ë n¬i c− tró míi cã tr¸ch nhiÖm th«ng b¸o ngay cho c¬ quan ®· cÊp giÊy chuyÓn hé khÈu ®Ó xãa ®¨ng ký th−êng tró ë n¬i c− tró cò. §èi víi nh÷ng tr−êng hîp ®−îc tuyÓn dông vµo Qu©n ®éi nh©n d©n, C«ng an nh©n d©n ë tËp trung trong doanh tr¹i; ra n−íc ngoµi ®Ó ®Þnh c−; chÕt; bÞ Tßa ¸n tuyªn bè lµ mÊt tÝch hoÆc ®· chÕt, th× ®¹i diÖn gia ®×nh, nhµ ë tËp thÓ hoÆc ng−êi cã thay ®æi ph¶i ®Õn c¬ quan C«ng an ®Ó lµm thñ tôc xãa tªn ®¨ng ký th−êng tró. §èi víi tr−êng hîp ®· ®¨ng ký th−êng tró ë n¬i c− tró míi, th× c¬ quan C«ng an chØ xãa tªn sau khi ®· nhËn ®−îc th«ng b¸o ®· ®¨ng ký c− tró cña c¬ quan C«ng an n¬i c− tró míi cña c«ng d©n. 1.10. VÒ thay ®æi n¬i ®¨ng ký th−êng tró trong tr−êng hîp chuyÓn chç ë hîp ph¸p §iÒu 23 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh ng−êi 93
  19. ®· ®¨ng ký th−êng tró mµ thay ®æi chç ë hîp ph¸p th× trong thêi h¹n 24 th¸ng, kÓ tõ ngµy chuyÓn ®Õn chç ë hîp ph¸p míi cã tr¸ch nhiÖm lµm thñ tôc thay ®æi n¬i ®¨ng ký th−êng tró. C¬ quan cã thÈm quyÒn quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 21 LuËt c− tró n¨m 2006 cã tr¸ch nhiÖm t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c«ng d©n thùc hiÖn viÖc thay ®æi n¬i ®¨ng ký th−êng tró. Quy ®Þnh nµy nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng d©n cã thêi gian æn ®Þnh chç ë tr−íc khi lµm thñ tôc thay ®æi n¬i ®¨ng ký th−êng tró. 1.11. VÒ sæ hé khÈu a) §èi t−îng ®−îc cÊp sæ hé khÈu vµ gi¸ trÞ cña sæ hé khÈu §iÒu 24 LuËt c− tró n¨m 2006 ®· quy ®Þnh cô thÓ vÒ ®èi t−îng ®−îc cÊp sæ hé khÈu lµ hé gia ®×nh hoÆc c¸ nh©n ®· ®¨ng ký th−êng tró; gi¸ trÞ x¸c nhËn n¬i th−êng tró cña c«ng d©n. - Sæ hé khÈu cÊp cho hé gia ®×nh (§iÒu 25 LuËt c− tró n¨m 2006): Sæ hé khÈu cÊp cho hé gia ®×nh, thùc chÊt lµ sæ hé khÈu, ®−îc cÊp chung cho nhiÒu ng−êi trong mét gia ®×nh ®· ®¨ng ký th−êng tró (hay nãi c¸ch kh¸c nhiÒu ng−êi trong mét gia ®×nh th× ®−îc cÊp chung mét sæ hé khÈu). + Nh÷ng ng−êi ë chung mét chç ë hîp ph¸p vµ cã quan hÖ gia ®×nh lµ «ng, bµ, cha, mÑ, vî, chång, con vµ anh, chÞ, em ruét, ch¸u ruét th× cã thÓ ®−îc cÊp chung mét sæ hé khÈu. 94
  20. + NhiÒu hé gia ®×nh ë chung mét chç ë hîp ph¸p th× mçi hé gia ®×nh ®−îc cÊp mét sæ hé khÈu. + Ng−êi kh«ng thuéc tr−êng hîp nªu trªn, nÕu cã ®ñ ®iÒu kiÖn quy ®Þnh t¹i §iÒu 19, §iÒu 20 LuËt c− tró n¨m 2006 vµ ®−îc chñ hé ®ång ý cho nhËp vµo sæ hé khÈu cÊp cho hé gia ®×nh th× ®−îc nhËp chung vµo sæ hé khÈu ®ã. - Sæ hé khÈu cÊp cho c¸ nh©n: Sæ hé khÈu cÊp cho c¸ nh©n thùc chÊt còng lµ sæ hé khÈu vµ cã gi¸ trÞ nh− sæ hé khÈu cÊp cho hé gia ®×nh, ®−îc cÊp cho nh÷ng ng−êi ®· ®¨ng ký th−êng tró. §iÒu 26 LuËt c− tró n¨m 2006 quy ®Þnh vÒ nguyªn t¾c sæ hé khÈu cÊp cho c¸ nh©n chØ ®−îc cÊp cho nh÷ng ng−êi sèng ®éc lËp víi hé gia ®×nh, ng−êi ®éc th©n hoÆc nh÷ng ng−êi c« ®¬n kh«ng n¬i n−¬ng tùa ®−îc ch¨m sãc, nu«i d−ìng tËp trung vµ chøc s¾c t«n gi¸o, cô thÓ nh− sau: + Ng−êi cã n¨ng lùc hµnh vi d©n sù ®Çy ®ñ vµ cã chç ë ®éc lËp víi gia ®×nh cña ng−êi ®ã, ng−êi sèng ®éc th©n, ng−êi ®−îc t¸ch sæ hé khÈu theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 27 LuËt c− tró n¨m 2006; + Ng−êi lµm nghÒ l−u ®éng trªn tµu, thuyÒn, ph−¬ng tiÖn hµnh nghÒ l−u ®éng kh¸c, nÕu hä kh«ng sèng theo hé gia ®×nh; + Th−¬ng binh, bÖnh binh, ng−êi thuéc diÖn chÝnh s¸ch −u ®·i cña Nhµ n−íc, ng−êi giµ yÕu, c« ®¬n, ng−êi tµn tËt vµ c¸c tr−êng hîp kh¸c ®−îc c¬ quan, tæ chøc nu«i d−ìng, ch¨m sãc tËp trung; 95
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1