Cẩm nang nuôi chó part 1

Chia sẻ: Asfj Asfhjk | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:14

Thêm vào BST

Báo xấu

335
lượt xem 100
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Lúc mới mua chó về có 2 cái phiền : chó kêu nhớ nhà và chó ỉa đái lung tung. Lúc đầu bắt chó vào kỷ luật hơi khó. Nên dành vài ngày đầu theo dõi xác định chó thường ỉa đái vào lúc nào Thường khi cần kíp, chó xoay tròn tìm chỗ, có ý muốn ngồi xổm hoặc duỗi 2 chân sau. Lúc đó nhẹ nhàng bê chó tới chỗ nhà cầu của nó. Nhà cầu của chó là một hộp gỗ hoặc hộp giấy có thành thấp, chó có thể tự leo vào leo ra dễ dàng. Đáy...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Cẩm nang nuôi chó part 1

P H N TH NH T M TS TƯ LI U V CON CHÓ I. Ngu n g c c a chó Loài chó đư c con ngư i thu n hoá t r t s m và đư c nuôi r ng rãi kh p các qu c gia trên th gi i. Chó nhà là h hàng c a chó sói, đã t ng s ng hoang dã kh p Châu Âu, Châu á và B c M . Không m t ai bi t con ngư i đã s ng v i chó t khi nào, có l con ngư i đã s ng v i chó ít nh t cũng 10.000 năm. Nh ng ngư i Ai C p đã bi t chăn nuôi chó t r t lâu đ i. Trên nghìn năm, chó đã là ngư i giúp đ , làm thú c nh c a con ngư i. Chó chăn c u giúp ngư i chăn c u, chó đã giúp con ngư i đi săn, giúp con ngư i canh gi nhà và các trang tr i. Ngày nay, chó làm đư c r t nhi u các công vi c: chó d n đư ng cho ngư i mù, chó đư c hu n luy n đ c nh báo cho ngư i đi c nh ng âm thanh thông thư ng trong gia đình (như ti ng đi n tho i, ti ng chuông c a), nh ng con chó khác đư c hu n luy n đ mang đ đ c cho nh ng ngư i khuy t t t. M t trong nh ng đ c đi m quan tr ng nh t c a loài chó là lòng trung thành. D a trên nh ng thành t u nghiên c u v c sinh v t h c và di truy n h c, các nhà khoa h c đã xác đ nh đư c t tiên c a loài chó nhà hi n nay là m t s loài chó sói s ng hoang dã các vùng sinh thái khác nhau trên th gi i. Cách đây kho ng 15.000 năm con ngư i đã thu n hoá v i m c đích ph c v cho vi c săn b t, sau đó là gi nhà và làm b n v i con ngư i. Trung tâm thu n hoá chó c nh t có l là vùng Đông Nam á, sau đó đư c du nh p vào Châu úc, lan ra kh p Phương Đông và đ n Châu M . Vi t Nam, theo các nhà kh o c h c, chó đư c nuôi t th i kỳ đ đá m i, kho ng 3.000 – 4.000 năm trư c Công Nguyên (cách đây 5 – 6 nghìn năm). T p h p nh ng gi ng chó nhà đư c nuôi hi n nay trên th gi i có kho ng 400 gi ng, đư c g i là loài chó nhà (Canis familiars), thu c h chó (Canidae), b ăn th t (Carnivora), l p đ ng v t có vú (Mammilia) II. M t s gi ng chó đ a phương và m t s gi ng chó nh p n i Hi n t i, Vi t Nam đang t n t i m t s gi ng chó đ a phương và m t s gi ng chó nh p n i.
* M ts gi ng chó đ a phương - Gi ng chó Vàng: đây là gi ng chó nuôi ph bi n nh t, có t m vóc trung bình, cao 50 – 55cm, n ng 12 – 15kg, là gi ng chó săn đư c nuôi đ gi nhà, săn thú và làm th c ph m. - Gi ng chó H,Mông: s ng mi n núi cao, đư c dùng đ gi nhà và săn thú, có t m vóc l n hơn chó Vàng, chi u cao 55 – 60cm, n ng 18 – 20kg. - Gi ng chó Lào: thư ng th y trung du và mi n núi, lông xù, màu hung, có 2 v t tr ng trên mí m t, có t m vóc l n hơn chó H,Mông, cao 60 – 65cm, n ng 18 – 25kg. - Gi ng chó Phú Qu c: màu nâu xám, b ng thon, trên lưng lông m c có hình xo n, hay l t theo ki u r ngôi, lông vàng xám, có các đư ng k nh t ch y d c thân, t m vóc tương t chó Lào. Chó cao 60 – 65cm, n ng 20 – 25kg. Chó Phú Qu c đư c x p vào lo i chó quý Vi t Nam, nó r t trung thành và nó có th quan tâm đ n ch khi ch m. * M t s gi ng chó nh p n i - Gi ng Becgie Đ c (German Shepherd) Là gi ng chó có ngu n t Đ c, trư c kia dùng vào vi c chăn nuôi c u. Becgie Đ c có s c kho , thông minh, hình dáng tao nhã, đôi tai dài trên chi c đ u r t linh ho t, lanh l i, b n chân ch c kho , nhanh nh n. Lông màu đen nâu, đen vàng, đen xám,…. Thân hình cao v a ph i 57 – 62cm, con cái 55 – 60cm, n ng t 35 – 40kg. Ngoài tên German Shepherd, Becgie Đ c còn đư c g i v i tên khác: Alratian, Deutsthe, Sheperhund. Trong chi n tranh th gi i th I, có 48.000 chó Becgie Đ c đã tham gia chi n đ u cung quân đ i Đ c. nư c ta, chó Becgie Đ c đư c dùng vào nhi u công vi c nghi p v trong ngành: c nh sát, h i quan, quân đ i, c u tr , c u thương,… Nh ng công vi c bình thư ng như: b o v nhà, hàng hoá, con ngư i,… Becgie Đ c có kh năng hoàn thành vư t b c. Becgie Đ c th t x ng đáng đ ng vào hàng ngũ nh ng gi ng chó ph bi n nh t th gi i. - Gi ng Ngao Đ c (Harleguir Greet Dane) Là gi ng chó có ngu n t Đ c, hi n lành, thân hình đ p, các b ph n cơ th ph i h p m t cách cân đ i, nh p nhàng, b n chân cao, đôi m t to và sáng trên khuôn m t có vài
n p nhăn, đôi tai to r xu ng hai bên, mép trên kéo dài che kín hàm dư i, v i chi u cao t i đa có th t i 1m (trung bình 76 – 81cm), tr ng lư ng t 45 – 55kg vì th gi ng chó này luôn t o v uy l c l n và ngày càng chi m đư c thi n c m c a nh ng ngư i yêu thích nó. - Gi ng Ngao ý (Neopolitan Mastiff) Neopolitan Mastiff có b ngoài hung d . Đ u to và nhi u n p nhăn l n đ n t n c . Lông ng n d y có màu đen, xám ho c nâu vàng, đôi khi có màu tr ng bàn chân. M t có màu phù h p v i màu lông. Có chi u cao kho ng t 65 – 75cm, con cái t 60 – 70cm, n ng t i 70kg. M c dù bên ngoài trông r t hung d nhưng nó l i hi n lành, thân thi n và thích chơi đùa v i tr em, dũng c m và ch u đư c khó khăn.Trong chi n tranh gi ng chó này đư c dùng đ đánh nhau, truy b t t i ph m và làm b o v . Hi n nay nó đư c hu n luy n đ b o v ngư i và tài s n. - Gi ng Rottweiler Rottweiler đư c mang tên m t th tr n mi n nam nư c Đ c, nơi phát hi n ra gi ng chó này. Đây là gi ng chó có th ph c v trong nh ng công vi c đ c bi t, nó có nh ng tính cách m nh m , chúng có b lông h p d n và có tính di truy n t t. Đ c đi m n i b t c a gi ng chó này là t m vóc l n, có hình dáng cân đ i và v ng ch c. Cao 58 – 68cm, n ng t 42 – 50kg. Đ u c a nó có d ng hình c u, kho ng cách gi a hai tai l n, mõm to bè. M t có màu nâu đen r t linh ho t, có đ m vàng gò má trên m t, mõm, b n chân. Ngày nay Rottweiler đư c s d ng trong vi c canh gác, tìm ki m, b o v , trinh sát c a l c lư ng c nh sát và b đ i biên phòng,… nhi u nư c gi ng chó này đư c coi như m t ngư i b n, m t phương ti n canh gác, gi nhà. - Gi ng Dobermann Có ngu n g c t Đ c, đư c nh p vào nư c ta nuôi v i m c đích canh gác, tìm ki m và làm c nh. Dobermann có t m vóc cao trung bình 65 – 69cm, n ng 30 – 33kg, có b lông ng n đen s m g n như toàn thân, mõm, ng c và b n chân có màu vàng s m, đ u hình nêm, mũi r ng, m t đen, ng c n , b ng thon, cơ chi ch c kho . Chó thu c lo i hình th n kinh n đ nh, thông minh, can đ m, lanh l i, khéo léo và đ c bi t d hu n luy n. - Gi ng xù B c Kinh Có ngu n g c t Tây T ng (Trung Qu c) sau đó đư c nuôi c i t o ngo i hình theo yêu c u th hi u làm c nh B c Kinh lâu đ i. Gi ng chó này có ngo i hình nh dài t 40 – 50cm, cao 20 – 25cm, n ng 5 – 6kg. B lông dài tr ng lư n sóng ph kín toàn thân, xung quanh mõm nâu ho c đen. Đ u nh , tai c p, mũi g y, b n chân lông xù dài như đi ng.
Đ n nay nó là gi ng chó c nh đư c ưa chu ng. Gi ng chó Dalmatian: gi ng chó này thư ng đư c g i là bánh Pudding nhân nho khô vì b lông đ m c a chúng. Loài chó này r t thông minh, năng đ ng, thân hình r n ch c, cư ng tráng, có s c ch u đ ng r t b n b , tôn tr ng m nh l nh c a ch , th n kinh cân b ng, đư c s d ng vào m c đích th thao và đa s chúng đư c nuôi làm thú cưng t t mã và t t b ng trong gia đình. Chó có t m vóc trung bình: cao 56-61cm, dài 112 -113cm, cân n ng 32kg. B lông màu tr ng m n v i nh ng đ m đen trang đi m, lúc còn chó con b lông tr ng tuy n, khi l n lên m i có các đ m đen, c dài, lưng th ng có đ nghiêng v phía sau, chân cao th ng, chân sau có khoeo gi ng khoeo mèo, đuôi dài. Chó đ c có th giao ph i lúc 25-28 tháng tu i, chó cái sinh s n khi đư c 20-22 tháng tu i, m i l a đ 5-10 con. Gi ng chó Borzoi: đây là gi ng chó săn lâu đ i c a nư c Nga, r t trang nghiêm, thích ch y thi, d u dàng và tr m tĩnh nhưng l i đ y năng l c. Loài chó này đư c nh p v Vi t Nam đ nuôi làm c nh và gi nhà, thư ng đư c g i là chó ‘’Ngao Xù’’vì có b lông xù dài. Chó có t m vóc trung bình, cao 63-74 cm, dài 110-112cm, n ng 33kg. Gi ng chó này dùng làm chó tri n lãm thì tuy t nhưng ít thành công các cu c thi đua hay ng x ph c tùng dù có th hu n luy n chó làm chó c nh khá d dàng. B lông xù dài c a chúng có nhi u màu khác nhau, có th là màu tr ng xen l n các m ng nâu x m và vàng, có khi toàn thân màu tr ng nhưng m t có màu vàng nâu. Đ u dài thô, mõm dài nh n, tai c p, c dài, ng c n sâu, lưng th ng có đ nghiêng v cu i thân, chân trư c cao th ng đúng, chân sau choãi v phía sau, khoeo có hình khoeo mèo. Gi ng chó này ch c kho , d đi u khi n, thân thi n v i gia đình, tr em nhưng ghét ngư i l . Chó đ c có th giao ph i lúc 24-26 tháng tu i, chó cái có th sinh s n l a tu i 18-20 tháng, chó cái đ m i l a 4-7 con. Gi ng chó Cavalier-King Charles Spariel (g i t t là chó Spaniel). Gi ng chó này đư c nuôi đ ãm b , n i ti ng t 400 năm nay. Đ c bi t nó có kh năng săn thú nh . Chúng r t thân thi n n u đư c đ i x nh nhàng, thích chơi đùa và thích đi b th t lâu dù không c n v n đ ng nhi u. Chó có t m vóc nh , cao 36cm, n ng 5-8kg, tính d u dàng, lúc nào cũng v y đuôi và ít n ào. B lông mư t mà c a chúng không bao gi c n xén t a mà ch c n đư c ch i hàng ngày đ gi cho s ch s . Gi ng chó này có b lông màu đen và nâu vàng, đ tuy n, tam th hay đ pha tr ng, có con lông xù dài màu nâu x m xen các m ng nâu nh t đ u và thân, trán, quanh mõm, ng c và 4 chân màu tr ng. Đ u dài thô, mõm r ng, tai dài r ng và c p, m t to tròn, mũi phân thuỳ màu đen ho c nâu, c th ng, ng c sâu n , b ng thon, đuôi c c, bàn chân ch m. Chó có thân hình r n ch c và dai s c, th n kinh cân b ng nhưng r t hung d và dũng c m khi t n công k đ ch. Chó đ c có th ph i gi ng lúc 20 tháng tu i, chó cái có th sinh s n lúc 16 tháng tu i, chó cái đ m i l a t 3-6 con. Gi ng chó Papillon: Papillon là gi ng chó thông minh, tình c m thích đùa gi n. Chó có b lông dài xù màu đ , đen hay tam th trên n n tr ng, l ơn sóng màu h t d , đôi khi có màu vàng x m ho c tr ng s a. Cái đuôi lông xù c a nó v t trên lưng
nên ngư i ta nó là ‘’ Spariel đuôi sóc’’. B lông dài c n đư c ch i hàng ngày đ không b r i. Gi ng chó này có hình d ng r t ng nghĩnh: đ u to, mõm r ng và r t ng n h u như li n t t v i mũi, mũi r ng chia thuỳ, tai to có lông dài ph xu ng 2 bên, m t to đen ho c nâu x m, 4 chân th p lùn. Ngoài ra còn có m t gi ng chó Papillon khác có tai c p g i là Palene. Chó có t m vóc nh , th p lùn, cao 20 cm, dài 38 cm, n ng 5-5,5kg. Gi ng chó Chihuahua :gi ng chó này t xa xưa đã đư c nuôi làm c nh các cung đình và các gia đình quí t c phong ki n Trung Qu c, ngày nay chó đư c nuôi làm c nh h u h t các nư c trên th gi i. nư c ta gi ng chó này còn đư c g i ‘’chó fok hươu’’ vì hình dáng c a nó gi ng con hươu thu nh ho c còn g i là chó b túi’’ vì chó có t m vóc r t nh , ch n ng 2,1-2,7kg, cao 16-20cm, dài 30cm, ngư i ta có th cho vào túi balô mang đi du l ch. B lông c a gi ng chó này màu vàng x m ho c nâu nh t nhưng tai, mõm thư ng có màu x m hơn. Chó đ c có th ph i gi ng khi 14 tháng tu i, chó cái có th sinh s n khi đư c 9-10 tháng tu i, m i lúă đ 3-6 con. Loài chó này kho m nh, mõm dài, tai dài d ng đ ng, b ng thon nh , chân m nh ch c, đuôi ng n, không thích ngư i l , th m chí t ra hung gi nên nuôi v a làm c nh v a gi nhà r t t t. Gi ng chó Bichon Frisé : có ngu n g c t Pháp, nư c ta đư c nuôi làm c nh cũng t lâu và ngư i ta g i nh m là ‘chó xù Nh t’’, chó có t m vóc nh , cao 30cm, dài 40cm, n ng 5 kg. B lông c a nó xù dài th ng ho c lư n sóng, tr ng tuy n, đ c bi t lông tai, c và đuôi thư ng dài hơn nên trông r t quí phái. Đây là loài chó thông minh, hi n lành, yêu m n tre em, thích h p nuôi thành th . Đ u ng n, mõm dài, tai c p, c ng n, ng c n , chân th p, đuôi cong Gi ng Pekingese : có ngu n g c t B c Kinh đư c nh p vào nư c ta làm c nh t năm 1986. T th k 19 chó đã đư c du nh p vào Châu Âu và đư c nuôi làm c nh trong các gia đình quí t c. Gi ng chó này có hình d ng r t ng nghĩnh, đ u to, mõm r ng và r t ng n như li n t t v i mũi, tai to có lông dài ph xu ng 2 bên, m t to đen ho c nâu x m, 4 chân th p lùn. Loài chó này có b lông xú dài lư n sóng màu h t d , có màu vàng x m, ho c tr ng s a. Gi ng Shitzu : gi ng chó này có v m t d u dàng, b lông dài óng và b n tính vui tươi. B lông c a chúng c n đư c chăm sóc nhi u, n u không s b r i và có mùi hôi. Shitzu là gi ng chó luôn thích chơi đùa và đ y tình c m. B lông c a chúng có màu r t đa d ng, nhưng n u có 1 v t tr ng sáng bóng trên trán và ch m đuôi cùng màu tr ng thì s đư c đánh giá cao. Chó Shitzu c n đư c v n đ ng v a ph i và có th thích đu i theo 1 qu bóng. Chúng thích chơi đùa và s tham gia h t mình vào b t kỳ trò vui nào. Chúng có muĩ ng n, m t to nên d b thương do va ch m tr y trư t nên khi nuôi gi ng chó này c n ph i ki m tra m t hàng ngày. Gi ng Miniature Schnauzer :gi ng chó này bé xíu và thích s ng ngoài tr i. Tuy nhiên nó cũng b ng lòng v i cu c s ng trong nhà thành th . Đây là m t gi ng chó kho m nh, lông thô, c ng, lông m t dài và lông mày r m. Là gi ng chó thông minh và lanh l , là b n trung thành và là thú cưng cho gia đình. Dù nh con, chúng đ
d o dai đ chơi nh ng trò t n s c và đ v ng chãi đ làm b n t t v i ngư i già. Gi ng chó này ph i đư c c t t a lông thư ng xuyên, lông m t, lông mày ph i đư c gi s ch s đ kh i hôi hám. Lông và c ng ph i đư c ch i m i ngày. Lông c a chúng đen tuy n ho c mu i tiêu, m t pha tr n gi a các màu xám, đen và tr ng. PH N TH HAI TH C ĂN, DINH DƯ NG VÀ K THU T CHĂM SÓC NUÔI DƯ NG CHÓ I. Th c ăn và dinh dư ng c a chó Đ con chó c a b n c ng cáp và kho m nh b n c n ph i đ m b o cho nó ăn, u ng đ y đ . Chó 8 tu n tu i c n ăn 4 b a/ngày. Ch bán chó cho b n s cung c p thông tin v ch đ ăn u ng c a chó con đ b n bi t nên cho nó ăn nh ng lo i th c ph m gì. Khi chó 3 tháng tu i nên cho chó ăn 3 b a/ngày, 6 tháng tu i cho ăn 2 b a nhi u hơn /ngày và khi đ t 1 năm tu i cho ăn 1 b a l n/ ngày. Nên cho chó nh ng khúc xương bê đ chó nhai, nh th răng c a chó s s ch và chó s vui tươi. Đ ng bao gi cho chó ăn đ ng t ho c đ ăn đã b ôi, thiu. Hãy cho chó c a b n ăn nh ng mi ng ăn ngon. Sau đây là nh ng l i khuyên c a chuyên gia v chó trong ch đ dinh dư ng c a chó: - Hãy t b n ch n l a th c ăn và th c ph m thích h p cho chú chó c a b n. - Lư ng th c ăn m i b a tuỳ thu c vào đ tu i, gi ng chó và m c đ v n đ ng c a chó, m i loài chó đ u ăn cùng các lo i th c ph m gi ng nhau. - Không bao gi cho chó ăn quá no, m t con chó luôn đói chút xíu là con chó kho m nh. Nó s v n đ ng cho hàm và răng c a nó b ng m t chi c bánh qui c ng hay 1 cái xương to. - Th t là thành ph n quan tr ng nh t trong kh u ph n m i ngày c a chó, dư i d ng này hay d ng khác (không nh t thi t là lo i th t đ t ti n, mà có th là th t đóng h p hay th t s y khô, nghĩa là ph i đư c ăn đ ph n th t hàng ngày c a nó.) - Tuy t đ i không bao gi cho chó ăn b t kỳ lo i xương nh nào (xương gà v t, xương cá, xương sư n,…) vì chúng s v v n ra và ghim vào c h ng hay ru t c a chó và gây t n thương ru t. Và cũng tuy t đ i không nên cho chó ăn th c ăn có tr n hành lá, hành c vì nh ng th này s phá ho i các thành ph n quan tr ng trong máu c a chó. Còn m c và B ch tu c là th c ăn h i s n r t khó tiêu nên cũng đ ng cho chó ăn. - Tránh cho chó ăn k o, khoai tây chiên, l c, mỳ ng, xúc xích, rư u bia ho c nư c s t có gia v . Nh ng lo i th c ph m đó có th làm cho chó b b nh ho c có m t s lo i chó có th b nghi n nên không ch u ăn theo kh u ph n c n thi t c a nó. Đ h p, bánh mỳ là nh ng th c ph m có thành ph n dinh dư ng c n thi t cho s phát tri n kho m nh c a chó, nhưng n u cho ăn luôn nh ng th này thì chó s ngán mà nên k t h p v i th t, tr ng, cá đ kh u ph n ăn có đ y đ ch t. - N u con chó c a b n không ăn xong b a trong gi ăn thư ng l , hãy c t tô th c ăn c a nó đi và đ n gi ăn ti p hãy cho ăn. Đ ng b t chó ăn và đ ng lo l ng n u chó không ăn m t hay 2 b a. - Cho chó ăn theo gi gi c đ u đ n trong tô hay đĩa riêng và s ch s . - Luôn đ s n và đ y nư c s ch trong m t tô đ ng nư c riêng. - Trư c và sau th i kỳ chó đư c tiêm ch ng hãy cho chó ăn th c ăn gi u protein như th t cá và fomat. Kh u ph n th c ăn và ch đ dinh dư ng cho chó t 3- 7 tháng tu i là quan tr ng nh t vì đây là th i kỳ t o xương và chó con l n r t nhanh. Đ n khi đư c 1 tu i ch c n cho chó ăn 1 sáng nh và 1 b a no vào bu i chi u.
N u b n nuôi chó c nh (Toy Dog) cũng hãy cho nó ăn theo ch đ dinh dư ng như các loài chó khác nhưng lư ng đ ăn gi m đi m t n a. N u chó c a b n thu c gi ng l n hơn, ví d 1 con chó Becgiê v n cho ăn gi ng th nhưng tăng g p đôi kh u ph n. N u b n nuôi 1 trong nh ng gi ng chó kh ng l , như chó Great Dane hay St.Bernard ch ng h n thì đ ăn v n th nhưng kh u ph n ph i tăng g p 3-4 l n. Chó nuôi cho ch y t do m i ngày s ăn lư ng th c ăn khác v i chó b xích m t ch . Lư ng th c ăn cho chó căn c theo tu i, gi ng và hình dáng (to, nh ),… n u chó ăn h t s ch th c ăn trong b a mà v n còn nhu c u ăn n a thì b n ph i đi u ch nh kh u ph n cho h p lý hơn. Ngu n th c ăn dinh dư ng c a chó: S a: dùng s a tươi ho c s a h p, s a b t pha v i nư c đã đun sôi. Dù cho chó ăn lo i s a nào cũng nên hâm s a nóng b ng c nh êt đ cơ th và có th b sung lư ng canxi đ giúp chó con có xương và răng ch c kho . Lưu ý: khi chó đang b b nh đư ng ru t không nên cho chó ăn s a. S a b ôi thiu (chua) tuy t đ i không cho chó ăn vì nó s gây r i lo n tiêu hoá c a chó. Bánh mỳ: có th dùng bánh mỳ xé nh , bánh qui b v n, cơm ho c các lo i b t dinh dư ng cho tr em n u chín. Th t: th t bê là t t nh t nhưng đ t ti n nên b n có th dùng th t l n, tim gan bò c t nh n u chín ho c có th dùng các lo i th t h p. Các s n ph m ph khác: tim, c t c a gia súc, gia c m ch t lư ng có kém th t v ch t, nên có th s d ng cùng v i th t là m t ph n gan. Gan là ngu n cung c p VTMA nên đưa gan vào kh u ph n th c ăn c a chó con còn y u, m i m d y và chó trư ng thành trong th i gian chu n b cho giao ph i, trong th i kỳ chó còn nh và nuôi chó choai. C hũ, d dày, lá lách, th c qu n, ph i, vú,… là ngu n axit amin t i c n thi t nhưng hàm lư ng dinh dư ng ít hơn t 2-5 l n so v i m , fomat. Các m u th t v n, th c qu n có th s d ng như là th c ăn chính. Đ c bi t t t khi cho chó con ăn c hũ. Khi đưa ph i vào kh u ph n ăn c n b sung thêm đ m, m vì ph i có r t ít các ch t đ m h u ích. Khí qu n, tai, môi ch a protêin không cao nhưng khi k t h p v i các thành ph n có lư ng đ m cao s có ích đ i v i chó choai vì chúng s t o ra nhi u s n. Vú ch a không nhi u protit, m t n a protit là lo i không h u ích nhưng l p ngoài vú ch a nhi u m , do v y n u k t h p v i các th c ph m nhi u đ m h u ích s là món ăn t t. Lá lách có giá tr dinh dư ng g n như gan nhưng ch a nhi u máu nên d b hư h ng, khi cho ăn nên n u chín k . Đ u, chân, các xương khu u, xương sau khi đã l c k nuôi chó con và chó choai r t t t n u bi t ph i h p v i các lo i th c ph m gi u đ m khác. Máu (huy t, ti t) hơn h n v ch t lư ng đ m so v i các cơ quan n i t ng khác c a đ ng v t nhưng l i kém v ch t lư ng m nên đun sôi ho c dùng b t máu đã s y khô đưa vào kh u ph n ăn chính c a chó. Lòng m c a chim, gia c m có nhi u năng lư ng có th dùng làm th c ăn t t cho chó, nhưng không có đ đ m h u ích nên không th coi là ngu n th c ăn duy nh t, khi cho ăn c n ph i n u chín. Xương, da, c ng, đ u, c sư n v i các mô m bám theo vào là nh ng s n ph m ph c a xương và gia c m ch nên s d ng làm nư c dùng thì t t hơn. Th t gà, v t: tr ng là ngu n cung c p ch t béo và vitamin nhóm B. N u cho chó ăn nhi u tr ng thì t t nh t là cho ăn d ng n u chín. V tr ng là ngu n mu i ch a nhi u ch t khoáng khá t t. Có th s y khô v trúng, sau đó giã và ho c nghi n nh và tr n vào th c ăn hàng ngày cho chó. Cá: không nh ng gi u ch t đ m mà còn gi u vitamin, ch t khoáng,… v m t dinh dư ng, cá hoàn toàn không thua kém th t mà còn d tiêu hơn th t. Tuy nhiên, đ chó phát tri n bình thư ng c n cho chó ăn không quá 70% các ch t đ m t cá c ng 30% ch t đ m t ngu n khác. Chú ý khi cho chó ăn cá c n lo i b các cơ quan ph t ng, con nh ph i r a
c n th n và n u chín, b sung vitamin B1 và khi chó con đang đi phân l ng không nên cho ăn cá. B t cá là th c ph m b sung khá t t đ n u th c ăn cho chó. V i chó b t cá có hàm lư ng ch t béo 10% là thích h p nh t. B t cá không ch ch a các ch t đ m h u ích mà còn ch a nhi u nguyên t khác nhưng l i ch a ít vitamin. Do v y, có th thay hoàn toàn ch t đ m v mùa đông và 50% v mùa hè b ng b t các ch t lư ng cao trong kh u ph n ăn c a chó choai nhưng c n b sung thêm vitamin A, B1, D và men. Chó ăn th c ăn h n h p có b t cá s tăng nhu c u v nư c u ng. Rau: chó ăn đư c m i lo i rau c t nh , n u chín mà nhà b n v n thư ng ăn, ngo i tr khoai tây, l c, ngô. Các lo i rau c n u chưa nh đ u không thích h p đ cho chó ăn vì chó h p th kém tr c tràng. Các ch t khoáng: các ch t khoáng và vitamin không ph i lúc nào cũng có đ trong th c ăn nên c n ph i b sung chúng dư i d ng ăn thêm. B n có th s d ng các th sau có bán s n các hi u thu c: Gluconat- canxi, Glixero. Phot phat, đư ng Lacto canxi + Glixero phot phat canxi, Tetravit, Trivit, trong trư ng h p b t đ c dĩ có th tr n l n s a v i canxi chlorua. B t xương là ngu n b sung canxi và phot pho r t t t cho chó, c n b sung b t xương vào kh u ph n c a m i b a ăn. Hi n nay m t s hãng cung c p nhi u s n ph m dành cho chó con như: Effen foods (pedigree); Bio, Budy (s a cho chó nh ), Pfizer (viên can xi). Các lo i th c ăn s n có trên đây có l i ích cung c p đ dinh dư ng, đ ch t cho chó con ti n l i, không ph i n u, cho ăn d dàng vì có đ nh lư ng tính s n; s ch s , d b o qu n, d v n chuy n, không s ôi thiu,… tuy nhiên, khi s d ng c n cho chó ăn thích nghi, làm quen d n và nh t thi t v n ph i cho chó ăn thêm th c ăn tươi, không đ i b a thì chó s không b ngán. II. k thu t nuôi dư ng, chăm sóc các lo i chó 1. K thu t nuôi dư ng chó con đang bú s a Chó con m i sinh ra ph i đư c bú s a đ u vì trong s a đ u có nhi u kháng th giúp chó con ch ng đ b nh t t. Lúc này chó con b t đ u ch u đ ng đi u ki n s ng khác v i trong b ng m như nhi t đ , m đ và đi u ki n dinh dư ng hoàn toàn m i. M i sinh ra chó chưa có răng, l khe tai đóng l i, m t chưa m , chó con chuy n đ ng nh b n năng tìm vú m đ bú (n u chó m v ng v , không có b n năng ph i h p đ cho chó con bú thì b n ph i đưa s a sát mõm chó con vào vú m ). Trong trư ng h p chó con không bú mà kêu nhi u thì ph i m i bác sĩ thú y đ n xác đ nh cách đi u tr và hư ng d n cho b n cách chăm sóc. B n c n quan tâm đ n lót c a đàn chó m i sinh vì chúng chưa thích nghi v i đi u ki n s ng m i: khô s ch, nhi t đ thích h p m áp thư ng xuyên, n u l nh là chó con n m ch m vào nhau, trong tu n l đ u nên dùng bóng đi n 40W s a cho chó con. Đ i v i chó m b n cũng c n cho ăn u ng đ y đ ch t dinh dư ng như ch t đ m, khoáng và vitamin A, B đ chó m có nhi u s a cho đàn con bú. N u chó con thi u s a m là chó kêu nhi u, lúc này có th cho chó con ăn thêm s a bò tươi. T ngày th 5 tr đi b t đ u cho chó con ăn thêm vài thìa canh s a bò tươi/con/ngày (hãy luôn hâm nóng s a c nhi t đ cơ th chó con), lúc đ u cho bú b ng vú cao su, v sau rót vào đĩa và dúi mõn chó con vào đĩa s a đ chó con t li m s a. Tu n tu i th 2 tăng lư ng s a lên 200-300gam s a bò tươi/con/ngày cho đ n lúc chó đ n 1 tháng tu i. Đ ng th i t ngày tu i th 15 cho chó con ăn thêm cháo g o n u v i th t xay ho c băm nh (20g/con), ngày cho ăn 1-2 b a. N u có đi u ki n nên b sung thêm vào s a 2 ng Cloruacanxi/con/ngày. T ngày th 21-30 cho chó con ăn 2 b a/ngày h n h p cháo g o n u v i th t băm nh (20-50g/con)+ s a có tr n 1-2 gi t Tetravit ho c Trivit. T ngày tu i th 5 – 8: Khe tai m , thính giác b t đ u phát tri n.
T ngày tu i th 11-16: thính giác đã ho t đ ng bình thư ng. T ngày tu i th 20 - 25: răng s a b t đ u m c. Trong kho ng 8-10 ngày (k t khi m c răng) răng c a và răng nanh m c xong. B n nên cân thư ng xuyên tr ng lư ng chó con đ đánh giá tình tr ng phát tri n và s c kh e c a chúng: Ngày tu i S l n tăng Ngày tu i s l n tăng 8-9 2 25 5-6 18 3,5-4 30 6-7 Các lo i chó săn Đông Âu nuôi nư c ta lúc sơ sinh có tr ng lư ng t 0,4- 0,6kg/con, n u nuôi dư ng đ y đ , khi đư c 1 tháng tu i có th n ng 4-5 kg/con. Các lo i chó săn c u Nga, Đ c có tr ng lư ng l n hơn và các gi ng chó khác thì nh hơn. T c đ l n mãnh li t nh t c a chó di n ra trư c khi chó đư c 6 tháng tu i. Chi u cao vây tăng t 87,5- 108% khi chó đư c 12 tháng tu i, t 120 -180 ngày tu i ch tăng 3,5-7%, t 180-210 ngày tu i tăng 7,1-8,3%, t 6-12 tháng tu i chó l n lên r t ít, đ n khi đư c 2,5 tu i chó ng ng l n. B n c n n m đư c đ c đi m sinh lý này c a chó đ nuôi dư ng chó h p lý, cho chó ăn đ m b o kh u ph n t khi chó m i sinh ra cho đ n khi chó đư c 210 ngày m i có tính quy t đ nh trong ngh nuôi chó sinh s n (kinh doanh) ho c nuôi chó dùng vào m c đích nghi p v . 2- K thu t nuôi dư ng chó 1 năm tu i - Khi chó con b tách m , s thay đ i đ t ng t ch đ ăn u ng, chăm sóc có th gây nên r i lo n tiêu hoá đư ng ru t. Do đó, trong 1-2 tu n đ u tách kh i m b n c n cho chó con ăn theo đúng ch đ ăn u ng, dinh dư ng mà ngư i ch cũ đã nuôi, cho chó ăn t 5-6 l n/ngày. Thành ph n th c ăn c a chó con c n ph i phù h p và lư ng kh u ph n ăn c a m i l n ăn c n tính toán sao cho nó ăn h t. Th c ăn t t cho chó con đ tu i này là các s n ph m s a, đ c bi t t t nh t cho chó con là fomat tươi n u đ u ki n c a b n không có fomat tươi thì t t nh t b n c dùng s a nuôi chó, nhưng tuy t đ i không đư c thay fomat tươi b ng th t ho c cháo. B n có th ch fomat tươi canxi như sau: 1-2 thìa dung d ch 10% canxiclorua cho vào 0,5 lít s a v a m i sôi và sau đó cho ăn khi món ăn v n còn m - T 1-2 tháng tu i nên cho chó ăn th t băm nh ho c xay. Th c ăn ph i đư c n u chín và tr n đ u v i s a ho c nư c dùng, không cho ăn riêng t ng th m t. + 30-45 ngày tu i: S a và fomat 60% Lòng đ tr ng 10% Các ch t khoáng 10% Th t bò băm nh 10% Cháo g o 10% N u không có fomat thì có th b sung Cloruacanxi vào s a (3 ng/ngày). Cho ăn ngày 6 l n (c 3 ti ng cho ăn 1 l n), m i l n cho ăn kho ng 100 gam h n h p th c ăn. + 45-60 ngày tu i: cho ăn ngày 6 l n nhưng lư ng th c ăn cho m i l n tăng lên. H n h p th c ăn g m: s a canxi ho c Fomat + tr ng c v + th t băm. B a sáng: 150 gam cháo (50g s a + 1 qu tr ng bóp v n c v vào cháo) 10 gi sáng: 150g cháo (50g s a + 50g th t băm) B a chi u:13 gi chi u: 150g cháo (50g s a + 50g th t băm) 16 gi chi u: 150g cháo (50g s a + 1 qu tr ng bóp v n c v ) 19 gi t i: 150g cháo (50g s a + 50g th t băm)
Trong m i l n ăn c n b sung vào h n h p th c ăn 1 ng Cloruacanxi ho c 1 ng Gluconatcanxi. N u chó con ăn h t kh u ph n và c li m ch u thì có nghĩa là nó chưa no, c n tăng lư ng th c ăn/l n. N u trong 10-15 phút mà chó con không ăn h t kh u ph n thì c n gi m lư ng th c ăn/l n. N u các l n cho ăn quá g n nhau thì s làm cho chó con kém ngon mi ng. + 2-3 tháng tu i: cho ăn ngày 4 l n và lư ng th c ăn trong kh u ph n tăng lên. 7 gi sáng: 150g cháo s a canxi ho c fomat + 1 qu tr ng bóp v n c v . 12 gi trưa: 150g cháo s a canxi ho c fomat + 100g th t băm. 16 gi chi u: 150g cháo s a canxi ho c fomat +1 qu tr ng bóp v n c v 20 gi t i: 150g cháo s a canxi ho c fomat + 100g th t băm. M i b a c n b sung thêm ch t khoáng và vitamin A, D2, E (Tetravit ho cTrivit) t 1-2 gi t và 1 ít rau đã n u chín tr n đ u và h n h p th c ăn. + 3-4 tháng tu i: Cho ăn 4 l n/ngày. 7 gi sáng: 200 g cháo s a canxi + 1 qu tr ng ho c 4 thìa súp cháo s a canxi + 1 lát bánh mì xé nh . 12 gi trưa: 200 g cháo s a can xi + 100 g th t băm ho c 2 thìa súp th t băm + 1 lát bánh mì xé nh + 1 thìa súp rau n u chín + 1 thìa café d u cá thu ch n vào h n h p th c ăn. 17 gi chi u: 200 g cháo s a canxi + 100 g th t băm ho c 3 thìa súp th t băm + 1 lát bánh mì + 1 thìa súp rau n u chín + 1 thìa café d u cá thu. 22 gi : 200 g cháo s a canxi + 1 qu tr ng ho c 4 thìa súp s a. Lúc chó đ t 3,5 tháng tu i răng b t đ u thay. Khi răng s a r ng nên cho chó ăn xương bê m m, s n, bánh ng t, bánh mì khô. Th i kỳ thay răng chó có th b ăn, u o i l đ và thân nhi t có th tăng. + 4 đ n 5 tháng tu i: Khi chó đ t 4 tháng tu i b n nên tăng thêm lư ng th t ho c cá trong kh u ph n ăn và nh t thi t ph i tăng li u lư ng canxi và vitamin A, D, trivit, tetravit. Ngày cho ăn 3 l n và có th thêm 1 tách s a vào lúc 22 gi đêm. 7 gi sáng: 300 g cháo s a + 1 qu tr ng + 20-50 gth t băm ho c 6-7 thìa súp s a + 1 lát bánh mì. 13 gi trưa: 300 g cháo s a + 150 gth t ho c 3 thìa súp th t + 1 lát bánh mì + 1 thìa café d u cá. 19 gi t i: 300 g cháo s a + 150 g th t băm ho c 4 thìa súp th t băm + 1 lát bánh mì + 2 thìa súp rau n u chín + 1 thìa rau s ng thái nh . B ng kh u ph n nuôi chó con trong ngày (dùng tham kh o khi nuôi chó becgiê Đ c) S Tên th c Đơn Tu i TT ph m v (ngày) tính 6 15 30 60 90 120 1 Th t bò g 20 100 200 300 400 2 S a tươi lít 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 3 B t cá nh t lít 10 10 20 30 40 4 Go lít 100 300 500 500 500 5 Khoai tây lít 50 100 200 300 6 Premix lít 2 3 5 10 10 20 khoáng