Cắt thuỳ phổi nội soi 56 trường hợp

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> CẮT THUỲ PHỔI NỘI SOI 56 TRƯỜNG HỢP<br /> Vũ Hữu Vĩnh*, Ngô Quốc Hưng*, Châu Phú Thi*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Cắt thùy phổi nội soi là vấn đề không mới nhưng kỹ thuật để tiến hành nó còn nhiều tranh cãi.<br /> Xu hướng cải tiến là làm sao có ít đường vào nhất, đường mổ nhỏ nhất mà cắt được thuỳ phổi an toàn, dễ dàng<br /> thực hiện cho phẫu thuật viên. Chúng tôi áp dụng đường rạch nhỏ 2.5 – 3 cm (working incision – đường thao tác)<br /> và 2 lỗ troca 10 mm qua kinh nghiệm 56 trường hợp.<br /> Phương pháp: Hồi cứu 56 trường hợp được phẫu thuật nội soi cắt thuỳ phổi trong khoảng thời gian 4 năm<br /> (từ tháng 10/2009 đến 2/2013) do cùng một nhóm PTV thực hiện. Bệnh nhân bao gồm những ca u phổi, phân<br /> giai đoạn trước mổ tới 2B, hoặc có các bênh phổi khác có chỉ định cắt thuỳ phổi. Đường mổ bao gồm một đường<br /> thao tác 2,5 cm ở khoang liên sườn 4 hoặc 5 và hai lỗ 10cm dùng đảo nhau cho ống soi và dụng cụ phẫu thuật.<br /> Thuỳ phổi cắt bỏ được cho vào túi nilon và lấy ra qua đường thao tác mà không cần mở rộng vết môt. Khi cần<br /> chuyển mổ mở, mở rộng đường thao tác như một đường mở ngực tiêu chuẩn.<br /> Kết quả: Đường mổ đã mô tả cho phép tiếp cận tốt các mặt của phổi, cắt phổi trọn thuỳ (một hoặc hai thuỳ)<br /> và nạo vét hạch triệt để. Có 10 case phải chuyển sang mổ mở, 56 case được cắt thuỳ phổi hoàn toàn bằng nội soi.<br /> Trong những ca mổ nội soi, có 2 ca chảy máu sau mổ mức độ nhẹ cần lưu ống dẫn lưu tới ngày thứ 4, các ca còn<br /> lại đều cho kết quả tốt, rút ống dẫn lưu sau 2 đến 3 ngày. Không có tử vong. Thời gian mổ trung bình là 3h, thời<br /> gian nằm viện trung bình là 7 ngày<br /> Kết luận: Đường mổ 2,5-3cm cộng với 2 lỗ troca 10mm có thể thực hiện tốt các ca cắt thuỳ phổi có u tới 5cm<br /> hoặc phân giai đoạn trước mổ tới 2B. Mổ nội soi cắt thuỳ phổi an toàn, ít đau, ít biến chứng, phục hồi nhanh. Tuy<br /> nhiên không có sự khác biệt về thời gian mổ, thời gian rút ống dẫn lưu và thời gian nằm viện so với mổ mở.<br /> Từ khoá: Cắt thùy phổi nội soi, đường thao tác, các mặt của phổi, thuỳ phổi cắt bỏ<br /> <br /> ABSTRACT<br /> VIDEO-ASSISTED THORACOSCOPIC (VATS) LOBECTOMY. EXPERIENCE OVER 56 CASES<br /> Vu Huu Vinh, Ngo Quoc Hung, Chau Phu Thi<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - Supplement of No 2 - 2014: 284-289<br /> Objective: VATS lobectomy is not new issue but the technique to perform it is still controversial. The trend<br /> is getting smaller incisions and lesser entrance ports but enable the surgeon to perform anatomical lobectomy with<br /> ease. Our technique is using one 2.5 to 3cm working incision and two other 10mm ports demonstrated in a series<br /> of 56 cases.<br /> Method: We reviewed 56 patients who underwent VATS lobectomy by the same surgeons over a period of 4<br /> years (from Oct. 2009 to Feb. 2013) in our Dept. of Thoracic Surgery, Choray Hospital. Cases include lung cancer<br /> staging up to 2B and other lung diseases that require lobectomy. We access the lung by a 2.5 – 3cm working<br /> incision at 4th or 5th intercostal space and two other exchangeable 10mm ports for the scope and endoscopic<br /> instruments. The resected lobe (s) was (were) put in a plastic bag and taken out via working incision (without<br /> further incision). In case of changing to open thoracostomy, the standard practice would be to widen the working<br /> incision.<br /> * Khoa Ngoại Lồng Ngực bệnh viện Chợ Rẫy<br /> Tác giả liên lạc: TS.BS. Vũ Hữu Vĩnh; ĐT: 0907353999, Email: vhvinh@hcm.vnn.vn<br /> <br /> 284<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Results: The described incision and ports could access all aspects of the lung, enable surgeon to perform a<br /> total endoscopic lobectomy and lymph node(s) resection with ease. 10 cases were changed to open thoracostomy,<br /> total VATS successfully performed in 56 cases. Of VATS cases, 2 had trivial bleeding that required a chest tube<br /> for 4 days. Others had a good result, keeping the chest tube in for 2 or 3 days. No mortality. The main operation<br /> time is 3 hours and the main hospitalization is 7 days.<br /> Conclusion: The above described incisions and ports enables the surgeon to perform total VATS lobectomy<br /> for lung tumors sized up to 5cm and/ or lung cancer staging up to 2B. VATS lobectomy is safe, less pain, fewer<br /> complications and rapid recovery. Nevertheless, there are no differences in the length of the operation, the time<br /> having chest tube and hospitalization time.<br /> Keywords: VATS (Video – assisted thoracoscopic) lobectomy, working incision, aspects of the lung, the<br /> resected lobe<br /> định và thực hiện cho hầu hết các ca có đủ tiêu<br /> Cắt thuỳ phổi là một kỹ thuật kinh điển,<br /> chuẩn cắt nội soi.<br /> lâu đời. Cắt thuỳ phổi nội soi là một vấn đề<br /> tương đối mới ở Việt Nam. Ngay cả trên thế<br /> giới, định nghĩa thế nào là cắt thuỳ phổi nội<br /> soi vẫn còn là vấn đề tranh cãi. Bản thân từ<br /> VATS mang hàm nghĩa hỗ trợ nội soi. Nghĩa<br /> là nội soi hỗ trợ cho phẫu thuật. Nhưng hỗ trợ<br /> ở điểm nào, hỗ trợ tới mức nào thì mỗi nơi có<br /> một cách hiểu và thực hành riêng. Nhưng bản<br /> chất của tiến bộ kỹ thuật là càng ít xâm lấn mà<br /> đạt cùng một kết quả điều trị thì càng tốt.<br /> Theo đúng xu hướng đó, quan điểm của<br /> chúng tôi là càng ít lỗ vào càng tốt, đường mở<br /> nhỏ nếu có thì càng nhỏ càng tốt, nhỏ nhất mà<br /> có thể lấy thuỳ phổi đã cắt bỏ có khối u ra<br /> ngoài. Cập nhật những tiến bộ hiện nay qua<br /> các hội thảo quốc tế và khu vực, tại thời điểm<br /> báo cáo, chúng tối áp dụng đường mổ nhỏ<br /> nhất (2.5 – 3 cm) với số lượng lỗ vào ít nhất,<br /> thêm 2 lỗ troca với đường mổ nhỏ đã nói trên<br /> là 3 đường vào, tạo nên tam giác nội soi kinh<br /> điển mà không cần lỗ thứ tư để hỗ trợ như<br /> nhiều tác giả khác.<br /> Chúng tôi bắt đầu mổ nội soi cắt thuỳ phổi<br /> vào tháng 9 năm 2009 và báo cáo kinh nghiệm<br /> qua 15 ca tại hội nghị nội soi Châu Á Thái Bình<br /> Dương tại Hà Nội năm 2010 (ELSA 2010). Do<br /> trang thiết bị nội soi cắt phổi không đồng bộ,<br /> một số dụng cụ phải tự mua nên số lượng ca mổ<br /> nội soi cắt phổi được thực hiện không đều. Tới<br /> 2012, nội soi cắt thuỳ phổi lại được mở rộng chỉ<br /> <br /> Bên cạnh các ca với tiêu chuẩn được nêu trên<br /> (đường working 2,5 – 3 cm + 2 troca 10mm) cũng<br /> có những cách làm khác không được đưa vào<br /> báo cáo này.<br /> <br /> PHƯƠNG PHÁP<br /> Chúng tôi áp dụng đường mổ 2,5 – 3 cm<br /> ngay từ đầu tại khoang liên sườn 4 nếu là thuỳ<br /> trên và liên sườn 5 nếu là thuỳ dưới. Vị trí của<br /> đường thao tác này thường ở đường nách<br /> giữa, có thể lệch ra trước hoặc ra sau một chút<br /> tuỳ bên mổ. Chúng tôi luôn đứng bên phải<br /> bệnh nhân cho dù cắt thuỳ phổi bên trái hay<br /> bên phải. Qua đường thao tác này, camera<br /> được đưa vào để quan sát phổi và thành ngực,<br /> đánh giá sơ bộ tình trạng khối u, mức độ dính<br /> và vị trí của 2 troca còn lại. Vị trí của 2 troca<br /> còn lại được mở khá thấp, sát vòn hoành, tạo<br /> điều kiện để có một tam giác nội soi đủ rộng<br /> để thao tác, tạo thoải mái cho phấu thuật viên,<br /> tránh xung đột dụng cụ, có thể thực hiện được<br /> các kỹ thuật khó như bóc tách mạch máu phổi,<br /> bóc tách hạch dính… với thời gian nhanh gần<br /> tương đương với mổ mở. 2 lỗ troca này có thể<br /> hoán đổi việc dung camera và dụng cụ nội soi<br /> cho nhau. Như vậy chỉ có một lỗ cho scope do<br /> người phụ cầm và 2 lỗ cho 2 tay của phẫu<br /> thuật viên thao tác. Các rãnh liên thuỳ được<br /> cắt bằng dao siêu âm (harmonic) hoàn toàn.<br /> Chúng tôi không bao giờ dùng stapler để cắt<br /> rãnh liên thuỳ cho dù là không hoàn toàn<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br /> 285<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> (incomplete). Các động mạch, tĩnh mạch phổi<br /> và phế quản thuỳ được cắt bằng stapler với<br /> kích thước và độ dầy kim kẹp tương ứng.<br /> <br /> chỉ dùng 01 stapler để cắt. Đối với thuỳ trên, rất<br /> khó có thể gom tất cả các nhánh đ.m phân thuỳ<br /> vào một lần cắt nên thường dùng 2, đôi khi là 3<br /> stapler cho các nhánh này. Đôi khi hemolock<br /> hoặc clip được dùng cho 1 nhánh đm phân thuỳ<br /> có đường kính nhỏ nhưng không an toàn và<br /> chúng tôi vẫn muốn dùng stapler hơn.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Trong 4 năm (từ tháng 10/ 2009 đến 2/2013),<br /> có 56 ca được cắt thuỳ phổi nội soi dùng phương<br /> pháp trên. Tỷ lệ khá đồng đều cho các thuỳ phổi<br /> 2 bên. Chỉ có 1 ca cắt 2 thuỳ (bilobectomy).<br /> Không có ca nào phải dùng stapler để cắt rãnh<br /> liên thuỳ. Có 3 ca phải khâu tăng cường nhu mô<br /> phổi khi kiểm tra chỗ cắt rãnh liên thuỳ có xì khí.<br /> Không có ca nào phải khâu tái tạo phế quản<br /> dạng sleeve resection<br /> <br /> Đường mổ nội soi cắt thuỳ phổi<br /> <br /> LLL<br /> 12<br /> <br /> LUL<br /> 10<br /> <br /> RLL<br /> 16<br /> <br /> RML<br /> 3<br /> <br /> RUL<br /> 14<br /> <br /> RU+ML<br /> 1<br /> <br /> Tổng<br /> 56<br /> <br /> Cơ cấu bệnh<br /> Ung thư<br /> 48<br /> 85,7 %<br /> <br /> Sẹo sau mổ nội soi cắt thuỳ phổi<br /> <br /> U Lao<br /> 6<br /> 10,7 %<br /> <br /> Nấm phổi<br /> 1<br /> 1,7 %<br /> <br /> Viêm<br /> 1<br /> 1,7 %<br /> <br /> Tổng<br /> 56<br /> <br /> Kích thước khối u lớn nhất được cắt bỏ tới<br /> 7cm, u xâm lấn 2 thuỳ đòi hỏi cắt phải cắt thuỳ<br /> trên và giữa phải có 1 trường hợp. Hầu hết các ca<br /> có hạch cạnh phế quản, dính động mạch phổi<br /> gây khó khăn cho bóc tách, đặc biệt nhiều ca<br /> (không được thống kê đầy đủ) có hạch than<br /> (anthracite lymph node) rất cứng và dính gây<br /> khó khăn cho phẫu tích và cũng là nguyên nhân<br /> chính phải chuyển sang mổ mở do không thể<br /> bóc tách nội soi được hoặc bóc tách gây chẩy<br /> máu lớn.<br /> Nội soi chuyển mổ mở<br /> Chúng tôi dùng stapler của 2 hãng là<br /> Johnson & Johnson và Covidien. Hầu hết chúng<br /> tôi dùng 03 stapler nếu cắt thuỳ dưới và 4 nếu<br /> cắt thuỳ trên phải, 4 hoặc 5 nếu cắt thuỳ trên trái.<br /> Để làm được điều này cần bóc tách tốt các rãnh<br /> liên thuỳ bằng dao siêu âm, chỉ dùng stapler cho<br /> các thành phần động mạch, tĩnh mạch và phế<br /> quản thuỳ phổi. Động mạch phổi thuỳ dưới phải<br /> được gom các nhánh, bao gồm cả đ.m S6 vào và<br /> <br /> 286<br /> <br /> Thời gian mổ trung bình: Tính từ lúc rạch da<br /> cho tới khi đóng xong vết mổ: 180 phút. Thời<br /> gian mổ rút ngắn đáng kể ở thời gian sau này,<br /> chỉ tương đương mổ mở (khoảng 2,5h).<br /> Thời gian lưu ống dẫn lưu: 02 ngày<br /> Thời gian nằm viện sau mổ trung bình: 07 ngày<br /> <br /> Biến chứng<br /> Ra dịch hồng kéo dài trên 4 ngày: 02 ca<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> Mức độ khó của ca mổ có thể thực hiện<br /> <br /> Ra khí nhiều ở ống dẫn lưu sau mổ: 0<br /> Chảy máu lớn sau mổ cần mổ lại: 0<br /> Trành khí sau rút ống dẫn lưu: 1 ca<br /> Áp xe thành ngực tại lỗ troca sau mổ: 1 ca<br /> Tràn dịch màng phổi kéo dài sau rút ống dẫn<br /> lưu: 04 ca, có 1 ca cần chọc hút, ra dịch vàng<br /> nhạt. 3 ca còn lại tự hấp thu.<br /> Tử vong: 0<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> <br /> được: kích thước khối u, mức độ xâm lấn hạch,<br /> giai đoạn ung thư phổi.<br /> Các yếu tố phụ trợ: lượng máu mất trong<br /> mổ, sự gọn gàng và rõ ràng ở các thì mổ, độ<br /> nhàn của phẫu thuật viên, số lượng người phụ,<br /> hỗ trợ.<br /> Phương pháp mà chúng tôi áp dụng có tổng<br /> tất cả các đường mổ là 5cm, bao gồm: đường<br /> thao tác 3cm (max) + 2 troca 10 mm = 5cm<br /> <br /> Cắt thuỳ phổi nội soi không phải là một<br /> phương pháp điều trị mới, chỉ là cách thực hiện<br /> <br /> Không dùng bất cứ dụng cụ banh sườn hay<br /> wound protector nào<br /> <br /> kỹ thuật cắt thuỳ phổi một cách ít xâm lấn. Tuy<br /> nhiên ít xâm lấn đến mức độ nào và thực hiện<br /> được ở độ khó nào thì tuỳ thuộc rất nhiều vào kỹ<br /> thuật thực hiện, bao gồm cả đường vào và kỹ<br /> năng sử dụng dụng cụ nội soi của phẫu thuật<br /> viên. Vì thế không lấy gì làm lạ khi người này<br /> nói chỉ có thể mổ nội soi cắt thuỳ phổi ở giai<br /> đoạn sớm, 1b hoặc 2a trở lại, người khác lại nói<br /> có thể làm đến 2b, thậm chí 3a. Cũng có phẫu<br /> thuật viên rạch đường thao tác tới 4, 5, thậm chí<br /> tới 6 cm, có người rạch tới 2 đường, có người<br /> dùng tới 3 lỗ troca thêm vào. Cũng có người chỉ<br /> dùng 3 lỗ troca ban đầu, cuối cùng cũng rạch<br /> ngực tới 3cm để lấy phổi đã cắt ra.<br /> Tiêu chí để đánh giá một phương pháp mổ<br /> nội soi cắt thuỳ phổi vì thế bao gồm:<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Chỉ cần một kíp mổ 2 người: vì chỉ có 3 lỗ<br /> vào (2 troca và 1 đường thao tác) nên cũng chỉ<br /> cần một phụ cầm scope (camera man) và phẫu<br /> thuật viên chính sử dụng 2 tay qua 2 lỗ còn lại<br /> mà không cần người hỗ trợ kéo vén cho việc<br /> phẫu tích. Việc phẫu tích được thực hiện hầu hết<br /> bằng dao siêu âm và stapler. Việc nâng vén, bộc<br /> lộ để tạo điều kiện thuật lợi cho phẫu tích được<br /> dùng bằng “pea-nut” tự tạo một cách đơn giản<br /> bằng panh kelly dài kẹp đầu gạc. Đường thao tác<br /> 2,5 – 3 cm mở ngay từ đầu tạo điều kiện rất tốt<br /> cho việc đưa gạc nhỏ hoặc meches vào trong<br /> trường mổ, bơm rửa, hút mô phỏng như trong<br /> mổ mở và nhờ đó cho phép phẫu thuật viên<br /> thao tác khá thoải mái như mổ mở chỉ khác là<br /> thay vì nhìn trực tiếp (direct view) thì nhìn<br /> <br /> - Tổng chiều dài đường mổ: bao gồm tổng cả<br /> <br /> qua màn hình (video view). Cách nhìn nửa<br /> <br /> đường thao tác và các lỗ troca, hình thức các sẹo<br /> <br /> trực tiếp nửa qua video ở những đường mổ<br /> <br /> sau mổ.<br /> <br /> rộng hơn không nên được khuyến khích vì<br /> <br /> - Có banh giãn các xương sườn ra không:<br /> <br /> thường phải rạch đường thao tác rộng hơn, và<br /> <br /> ảnh hưởng đến rách rộng cơ liên sườn và đau<br /> <br /> có xu hướng dùng dụng cụ nhỏ banh rộng vết<br /> <br /> sau mổ.<br /> <br /> mổ, thực chất là banh xương sườn ra. Tuy<br /> <br /> Thời gian mổ: ảnh hưởng đến lượng thuốc<br /> mê, chiếm thời gian phòng mổ, kéo dài thường<br /> gây ngại cho cả kíp gây mê lẫn phẫu thuật, vì thế<br /> <br /> nhiên cách này có thể áp dụng cho một vài ca<br /> đầu tay ở những nơi không có người hướng<br /> dẫn phải mày mò làm từ đầu.<br /> <br /> mà sẽ ngại mổ nội soi<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br /> 287<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> Đường thao tác 2,5 -3 cm ở khoang liên sườn<br /> <br /> quanh động mạch phổi là một trở ngại rất lớn.<br /> <br /> 4 cho thuỳ trên và 5 cho thuỳ dưới cũng là<br /> <br /> Đối với những hạch cứng chắc, dính, ôm gọn<br /> <br /> đường thích hợp để mở rộng khi cần chuyển<br /> <br /> động mạch hoặc dính gắn chắc động mạch với<br /> <br /> sang mổ mở. Lỗ camera trở thành lỗ đặt ống dẫn<br /> <br /> phế quản thì tỷ lệ chuyển mổ mở rất cao.<br /> <br /> lưu sau mổ. Các lỗ troca và đường rạch trong mổ<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> <br /> nội soi không hợp lý sẽ rất khó chuyển sang mổ<br /> mở hoặc nếu không phải rạch một đường hoàn<br /> toàn mới mà không tận dụng được bất kỳ các<br /> đường rạch nào trước đó, sẹo mổ sau này sẽ trở<br /> thành các vết ngang dọc chằng chịt.<br /> <br /> Mổ nội soi cắt thuỳ phổi là xu hướng tất yếu.<br /> Nếu phẫu thuật viên rèn luyện kỹ năng tốt và có<br /> phương pháp đúng, nó được áp dụng rộng rãi<br /> gần như thay thế cho mổ mở. Không có giới hạn<br /> giai đoạn ung thư phổi cho mổ nội soi. Đường<br /> <br /> Thật khó mà so sánh một cách chi tiết giữa<br /> <br /> rạch da 2,5 – 3 cm đủ để lấy phổi đã cắt ra. Bệnh<br /> <br /> mổ nội soi và mổ mở trong cắt thuỳ phổi vì<br /> <br /> nhân được mổ nội soi ít đau sau mổ, sẹo nhỏ,<br /> <br /> nhóm mổ mở thường có độ khó hơn, khối u có<br /> <br /> thẩm mỹ. Không có sự khác biệt đáng kể về thời<br /> <br /> kích thước lớn hơn, hay phổi thường dính hơn,<br /> <br /> gian mổ, lượng máu mất, biến chứng, thời gian<br /> <br /> nhiều hạch xâm lấn hơn. So sánh thống kê hai<br /> <br /> lưu ống dẫn lưu sau mổ cũng như thời gian nằm<br /> <br /> nhóm này dễ bị thiên lệch (bias). Tuy nhiên,<br /> <br /> viện sau mổ so với mổ mở.<br /> <br /> chúng tôi không thấy có sự khác nhau về thời<br /> gian phẫu lưu ống dẫn lưu sau mổ, thời gian<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> xuất nằm viện sau mổ, mức độ mất máu cũng<br /> như các biến chứng khác.<br /> Mổ nội soi khi có kinh nghiệm cũng có thời<br /> gian mổ tương đương mổ mở, tuy phẫu tích có<br /> thận trọng hơn, mất thời gian hơn nhưng lại<br /> không mất thời gian mở và đóng ngực<br /> Mức độ đau sau mổ giảm rõ ở nhóm mổ<br /> nội soi, sẹo nhỏ hơn rất nhiều, cơ liên sườn<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> không bị cắt làm giảm rõ những tác động của<br /> việc cắt cơ mở toang thành ngực để lại sau này<br /> <br /> 5.<br /> <br /> cho bệnh nhân.<br /> Một vấn đề còn bàn cãi là mổ nội soi cho<br /> <br /> 6.<br /> <br /> những giai đoạn nào của ung thư phổi. Chúng<br /> tôi thấy giai đoạn nào có thể mổ mở được và có<br /> <br /> 7.<br /> <br /> chỉ định mổ mở đều có thể mổ nội soi được. Vấn<br /> đề phụ thuộc vào kỹ năng và phương pháp của<br /> <br /> 8.<br /> <br /> phẫu thuật viên. Tuy nhiên, hạch than là khắc<br /> tinh cho mổ nội soi. Tỷ lệ hạch than ở các nước<br /> <br /> 9.<br /> <br /> có khói bụi nhiều như Việt Nam là rất cao. Gặp<br /> những hạch than lớn, cứng ở rãnh liên thuỳ ôm<br /> <br /> 288<br /> <br /> 10.<br /> <br /> Allen MS, Darling GE, Pechet TT, et al.(2006). Morbidity and<br /> 
 mortality of major pulmonary resections in patients with<br /> early-stage lung cancer: initial results of the randomized,<br /> prospective ACOSOG Z0030 trial. Ann Thorac Surg ;81: 1013–<br /> 20.<br /> D’Amico TA. (2008) Thoracoscopic segmentectomy: technical<br /> con- siderations and outcomes. Ann Thorac Surg.;85(Suppl):<br /> S716 – 8.<br /> Gonzalez-Rivas D, Paradela M, Fieira E, et al.(2012). Singleincision video-assisted thoracoscopic lobectomy: initial results.<br /> J Thorac Cardiovasc Surg.;143:745-7.<br /> Lewis RJ, Caccavale RJ, Sisler GE, et al (1997). One hundred<br /> video-assisted thoracic surgical simultaneously stapled<br /> lobectomies without rib spreading. Ann Thorac Surg.;63:141521; discussion 1421-2.<br /> Mahtabifard A, Fuller CB, McKenna RJ Jr.(2008) Videoassisted thoracic surgery sleeve lobectomy: a case series. Ann<br /> Thorac Surg ;85(Suppl):S729–32.<br /> McKenna RJ Jr, Houck W, Fuller CB (2006). Video-assisted<br /> thoracic surgery lobectomy: experience with 1,100 cases. Ann<br /> Thorac Surg.;81:421–6.<br /> Okada M, Sakamoto T, Yuki T, et al.(2005). Hybrid surgical<br /> approach of video-assisted minithoracotomy for lung cancer:<br /> significance of direct visualization on quality of surgery. Chest<br /> ;128:2696-701.<br /> Rueth NM., Andrade RS. (2010). Is VATS Lobectomy Better:<br /> Perioperatively, Biologically and Oncologically? Ann Thorac<br /> Sur; 89:2107-2111<br /> Sahai RK, Nwogu CE, Yendamuri S, et al. (2009) Is<br /> thoracoscopic pneumonectomy safe? Ann Thorac Surg<br /> ;88:1086–92.<br /> Swanson SJ, Herndon JE 2nd, D’Amico TA, et al. (2007).<br /> Video- assisted thoracic surgery lobectomy: report of CALGB<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br />