Tham khảo tài liệu 'chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ bị sốt nhiễm khuẩn', y tế - sức khoẻ, sức khỏe trẻ em phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ bị sốt nhiễm khuẩn
- Chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ
bị sốt nhiễm khuẩn
Khi trẻ bị bệnh nhiễm
khuẩn, ngoài việc điều trị
bằng thuốc nếu cần, thì
việc chăm sóc và nuôi
dưỡng trẻ đúng rất quan
trọng, sẽ giúp trẻ mau
khỏi bệnh và mau chóng
hồi phục.
Các bệnh nhiễm khuẩn
thường làm nặng nề hơn các vấn đề của suy dinh dưỡng
(SDD). Thường hay gặp ở những trẻ SDD và là tình trạng
SDD nặng hơn, gây nên một vòng xoắn bệnh lý. Những
bệnh nhiễm khuẩn thường gặp ở trẻ nhỏ là viêm nhiễm
đường hô hấp, viêm tai giữa, tiêu chảy (riêng phần chế độ
- ăn trong bệnh tiêu chảy sẽ giới thiệu trong bài khác) vì vậy
trong bài này tập trung giới thiệu về nguyên tắc chung
chăm sóc và nuôi dưỡng lúc trẻ bị bệnh nhiễm khuẩn có
sốt.
Những yếu tố nguy cơ làm trẻ dễ bị mắc bệnh nhiễm
khuẩn:
- Nhóm dễ mắc các nguy cơ cao nhất của nhiễm khuẩn và
các biến chứng của nhiễm khuẩn là trẻ sơ sinh nuôi dưỡng
kém và trẻ nhỏ trước tuổi đến trường. Trẻ sơ sinh nuôi
dưỡng kém, bao gồm cả trẻ đẻ non, đẻ thấp cân (cân nặng
khi đẻ dưới 2.500g) đặc biệt dễ bị mắc các bệnh nhiễm
khuẩn nhất là nhiễm khuẩn đường hô hấp và đường tiêu
hóa và khi bị thường nặng và dễ tử vong.
- SDD: trẻ bị SDD thì khả năng miễn dịch kém nên dễ bị
mắc bệnh và khi mắc thường nặng, dễ biến chứng và thời
gian bị bệnh kéo dài. Khi bị các bệnh nhiễm khuẩn thì lại
làm cho tình trạng SDD nặng thêm. Vì vậy, việc phòng
chống SDD và các bệnh nhiễm khuẩn cần thực hiện đồng
bộ, phối hợp.
- - Môi trường sống ô nhiễm: không khí trong sạch do bụi
bẩn, khói thuốc lá, than, củi đun bếp, khí ô tô, mùi hôi thối
do chất thải của phân người và gia súc. Ngoài ra, nước và
không khí còn bị ô nhiễm bởi các loại hóa chất, thuốc bảo
vệ thực vật, phân bón ruộng dễ dẫn đến nhiễm khuẩn
đường hô hấp và tiêu hóa cho trẻ.
Những hậu quả về mặt dinh dưỡng do nhiễm khuẩn gây
nên:
Khi nắm được những thiệt hại về dinh dưỡng khi sốt nhiễm
khuẩn, chúng ta sẽ biết cách chủ động bù đắp những thiệt
hại đó, giúp trẻ bảo đảm thu nạp chất dinh dưỡng tốt hơn,
tăng được sức đề kháng của cơ thể:
- Chán ăn là triệu chứng thường gặp trong các bệnh nhiễm
khuẩn do Cachectin, một Cytokin peptid được tạo bởi các
thực bào. Đồng thời khi sốt cao trên 38oC các men enzyme
tiêu hóa bị ức chế dẫn đến chán ăn và kém hấp thu.
Chán ăn cùng với các triệu chứng nôn, buồn nôn làm giảm
- tiếp nhận khẩu phần ăn.
- Giảm năng lượng khẩu phần: ở trẻ SDD dưới 6 tuổi, khi
bị ốm, năng lượng khẩu phần giảm 20% tương đương 170-
180Kcal/ngày. Người ta ước tính, sốt gây giảm 10-40%
năng lượng tiếp nhận từ khẩu phần ăn. Trẻ suy dinh dưỡng
có sốt mức giảm 25-35%.
- Giảm sắt kẽm huyết thanh: Trong nhiễm khuẩn người ta
thấy giảm sắt và kẽm trong máu. Đó là do sự thay đổi
Cytokin trung gian ảnh hưởng đến protein vận chuyển và
dự trữ các muối khoáng này.
- Mất nhiều chất khoáng: Chất khoáng và vi lượng còn bị
mất qua nước tiểu tỷ lệ với lượng mất nitơ: Kali, phospho,
magie, lưu huỳnh, kẽm.
- Các bệnh nhiễm trùng có thể gây mất vitamin A qua phân,
nước tiểu làm tăng nguy cơ thiếu vitamin A ở trẻ bệnh, đặc
biệt đối với trẻ có SDD.
- Đồng thời trong nhiễm khuẩn cơ thể tăng sử dụng một số
vitamin cho đáp ứng miễn dịch như: Vitamin B, C, folát
cần cho thực bào, vitamin B, A, D, E rất cần cho đại thực
bào và tế bào lympho.
- Mặt khác kháng sinh dùng nhiều trong điều trị nhiễm
khuẩn có thể ảnh hưởng không tốt đến chuyển hóa vitamin.
Ví dụ: - Isoniasid (INH, rimifon) INH ức chế phản ứng
enzym phụ thuộc B6 và làm mất phức hợp izoniazid
pyridoxal ra nước tiểu. Dùng INH cũng gây giảm niacin.
- Trime thoprim gây giảm folat.
- Tetracycline gây giảm vitamin C trong bạch cầu.
- Khi dùng phối hợp đa kháng sinh có thể gây giảm vitamin
K do giảm khuẩn đường ruột.
Chế độ nuôi dưỡng trẻ bị bệnh nhiễm khuẩn có sốt:
Nguyên tắc xây dựng thực đơn:
- - Giai đoạn toàn phát: Trong giai đoạn này trẻ cần nhiều
nhu cầu dinh dưỡng hơn bình thường. Do vậy nếu người
nuôi trẻ không có kiến thức về dinh dưỡng thì sẽ khiến trẻ
ăn một chế độ ăn thiếu dinh dưỡng trầm trọng so với nhu
cầu thực tế của trẻ và trẻ nhanh chóng bị suy dinh dưỡng.
Do sốt cao các men tiêu hóa bị ức chế, trẻ thường chán ăn,
vì vậy phải cho trẻ ăn những loại thức ăn dễ tiêu hóa. Chia
nhỏ nhiều bữa trong ngày, cứ 2-3 giờ/lần.
Cố gắng tăng dần lượng protid và calo:
+ Bảo đảm đủ năng lượng: 100Kcalo/kg/ngày.
+ Đủ chất đạm: 2-3g/kg/ngày.
+ Ít chất béo để dễ tiêu hóa (1-2g/kg/ngày) rồi tăng dần lên
để bảo đảm năng lượng (30%).
Chế độ ăn nhiều nước: 1.000-2.000ml/ngày.
- Giàu vitamin và chất khoáng: đặc biệt là vitamin C và
vitamin nhóm B, vitamin A (nên sử dụng nước rau, nước
quả chín, nước oresol để vừa bổ sung lượng nước vừa bổ
sung thêm vitamin và chất khoáng đã bị mất do nhiễm
khuẩn).
Trẻ nhỏ còn bú mẹ: cho trẻ bú nhiều lần hơn và thời gian
mỗi lần bú lâu hơn bình thường. Nếu trẻ không ngậm bú
được, người mẹ cần vắt sữa vào cốc rồi dùng thìa cho trẻ
uống.
Trẻ lớn hơn đã ăn bổ sung:
Cần cho ăn bột, cháo loãng hơn bình thường nhưng vẫn giữ
nguyên tắc đủ 4 nhóm thực phẩm.
Cần thay đổi thức ăn và cho trẻ những loại thức ăn trẻ thích
để khuyến khích trẻ ăn được nhiều, kích thích sự thèm ăn.
Nếu trẻ bị tiêu chảy có thể dùng giá đỗ xanh trộn vào bột,
- cháo đẻ hóa lỏng bữa ăn vẫn bảo đảm cung cấp nhiều đạm,
bột mà vẫn dễ ăn cho trẻ.
- Giai đoạn lui bệnh: Cần cho trẻ ăn tăng dần trở về chế độ
bình thường, sau đó là chế độ ăn hồi phục.
Chế độ ăn hồi phục là chế độ ăn giàu calo, protein và
vitamin.
Sau khi trẻ khỏi bệnh cần cho trẻ ăn tăng thêm bữa (tối
thiểu là 1 bữa 1 ngày) và bồi dưỡng bằng các loại thức ăn
giàu dinh dưỡng giúp trẻ nhanh hồi phục trong vòng vài
tuần.
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
