Chăn nuôi thú nhai lại - Bài 6

Chia sẻ: Tra Sua Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

126
lượt xem 34
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài 6 : CHĂN NUÔI BÒ SỮA Vai trò của thú nhai lại : Cung cấp thịt, sữa, cung cấp sức kéo, cung cấp phân bón, điều hòa công lao động ở nông thôn, là nguồn tích lũy và dự trữ vốn ở nông thôn, cung cấp nguyên liệu cho các ngành khác

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chăn nuôi thú nhai lại - Bài 6

Download» http://Agriviet.Com BAØI 6 CHAÊN NUOÂI BOØ SÖÕA I. VÒ TRÍ VAØ YÙ NGHÓA KINH TEÁ: - Chuyeån höôùng saûn xuaát trong chaên nuoâi boø: - Söõa laø thöïc phaåm deã tieâu hoùa, töông ñoái reû, luoân caàn cho moïi ngöôøi. - Thò tröôøng söõa ôû Vieät Nam coù nhu caàu raát lôùn, löôïng söõa söû duïng trong nöôùc phaàn lôùn laø nhaäp töø nöôùc ngoaøi. - Chaên nuoâi boø söõa taän thu ñöôïc caùc phuï pheá phaåm noâng nghieäp vaø coâng nghieäp cheá bieán. - Chaên nuoâi boø söõa moãi naêm ngoaøi löôïng söõa ngöôøi ta coøn thu ñöôïc moät soá saûn phaåm khaùc nhö: 50% beâ ñöïc chuyeån sang nuoâi boø thòt, löôïng boø caùi loaïi thaûi cuõng cung caáp löôïng thòt boø khaù lôùn. Nuoâi 100 boø söõa moät naêm seõ thu ñöôïc 200 taán söõa, 35 beâ ñöïc vaø 7 – 10 taán thòt boø loaïi. - Söa cheá bieán ra casein ñeå laøm nguyeân lieäu trong coâng nghieäp hay trong caùc cheá phaåm. - Veà kinh teá: • Saûn xuaát 1kg söõa boø (coù 680kcal) caàn 1 ÑVTAÊ. • Saûn xuaát 1kg thòt boø (coù 2040kcal) caàn 10 ÑVTAÊ. Nhö vaäy: • 1000kcal töø söõa caàn 1,5 ÑVTAÊ. • 1000kcal töø thòt caàn 5 ÑVTAÊ. • Hieäu quaû chuyeån hoùa thöùc aên thaønh thuù saûn Baûng 1. Öôùc löôïng tæ leä chuyeån hoùa chaát dinh döôõng thaønh thuù saûn ôû moät soá loaøi Chuyeån hoùa Chuyeån hoùa Thuù saûn Naêng löôïng (%) Protein (%) Söõa 20 30 Thòt boø 8 15 Thòt cöøu 6 10 Thòt heo 15 20 Tröùng 15 20 Thòt gaø coâng nghieäp 10 25 Thòt gaø Taây 10 20 55
Download» http://Agriviet.Com Baûng 2. Nhu caàu protein (töø haït vaø baùnh daàu caùc loaïi) ñeå saûn xuaát 1kg protein cuûa thuù Protein thöùc aên töø haït vaø baùnh daàu caùc loaïi ñeå Loaïi thuù saûn xuaát 1kg protein cuûa thu Boø söõa 0.95 kg Cöøu 1.90 kg Gaø ñeû 2.20 kg Boø thòt 2.30 kg Gaø thòt 2.50 kg Gaø Taây 4.00 kg Heo 5.50 kg II. MOÄT SOÁ PHÖÔNG PHAÙP LAI TAÏO BOØ SÖÕA: - Lai kinh teá: ñôn giaûn vaø phöùc taïp. - Lai luaân hoài: theâm moät soá ñaëc tính boø ngoaïi. - Lai caáp tieán: III. SÖÏ SAÛN XUAÁT SÖÕA: 1. Caáu taïo baàu vuù: - Thuøy söõa (tuyeán baøo) - Oáng daãn söõa nhoû. - Oáng daãn söõa lôùn. - Moâ lieân keát. - Beå söõa. - Oáng tieát söõa. - Maïch maùu vaø daây thaàn kinh. Baàu vuù ñang cho söõa naëng trung bình: 22kg, theå tích 30l. Luùc caïn söõa naëng trung bình : 12kg, theå tích 17l 56
Download» http://Agriviet.Com Nhöõng taùc ñoäng toát Nhöõng taùc ñoäng baát thöôøng HYPOTHALAMUS Ngöng tieát Oxytocin Tuyeán yeân Thaän Oxytocin Adrenalin (2’ – 8’) (Co cô trôn, giaõn cô voøng) (Giaõn cô trôn,co cô voøng) Phaûn xaï thaûi söõa MAÏCH MAÙU Phaûn xaï giöõ söõa Hình 1. Caáu taïo baàu vuù vaø cô cheá taùc ñoäng tieát söõa 57
Download» http://Agriviet.Com 2. Söï saûn xuaát söõa: Baûng 3. Thaønh phaàn döôõng chaát trong söõa. Loaïi söõa Nöôùc Ñaïm TS Ñöôøng Beùo Khoaùng Naêng löôïng (%) (%) (%) (%) (%) /kg (kcal) Söõa non boø 75,00 17,20 2,3 4,0 1,5 - Söõa boø 87,30 3,40 4,9 3,7 0,7 680 Söõa deâ 86,90 3,80 4,6 4,0 0,8 693 Söõa cöøu 83,60 5,15 4,7 6,2 1,0 902 Söõa traâu 82,20 5,70 4.9 7,5 0,8 - Söõa ngöôøi 87,60 2,00 6.4 3,7 0,3 680 Nguyeân lieäu saûn xuaát söõa chuû yeáu laø nöôùc. Maùu vaän chuyeån caùc chaát dinh döôõng ñeå taïo söõa, ñeå saûn xuaát 1 lít söõa phaûi caàn ñeán 500 lít maùu vaän chuyeån caùc chaát dinh döôõng ñeán IV. NHÖÕNG YEÁU TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN SAÛN LÖÔÏNG VAØ CHAÁT LÖÔÏNG SÖÕA: - Di truyeàn. - Tuøy thuoäc vaøo töøng caù theå. - Tuøy thuoäc vaøo dinh döôõng. - Quaûn lyù: soá laàn vaét, ñieàu kieän vaét, veä sinh chuoàng traïi…. - Ngaøy cho söõa trong chu kyø. - Tuoåi vaø löùa ñeû. - Ñoäng duïc vaø phoái gioáng trôû laïi. - Tình traïng beänh lyù.. - Ñieàu kieän ngoaïi caûnh 58
Download» http://Agriviet.Com Baûng 4. Chæ soá nhieät vaø aåm ñoä aûnh höôûng ñeán boø söõa CHÆ SOÁ NHIEÄT VAØ AÅM ÑOÄ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN BOØ SÖÕA (THI) Temperature Humidity Index (THI) Nhieät AÅm ñoä (Relative Humidity) ñoä OC OF 30% 35% 40% 45% 50% 55% 60% 65% 70% 75% 80% 85% 37,8 100 84 85 86 87 88 90 91 92 93 94 95 97 36,7 98 83 84 85 86 87 88 89 90 91 93 94 95 T 35,6 96 81 82 83 85 86 87 88 89 90 91 92 93 E M 34,4 94 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 P E 33,3 92 79 80 81 82 83 84 85 85 86 87 88 89 R A 32,2 90 78 79 79 80 81 82 83 84 85 86 86 87 T 31,1 88 76 77 78 79 80 81 81 82 83 84 85 86 U R 30,0 86 75 76 77 78 78 79 80 81 81 82 83 84 E 28,9 84 74 75 75 76 77 78 78 79 80 80 81 82 27,8 82 73 73 74 75 75 76 77 77 78 79 79 80 26,7 80 72 72 73 73 74 75 75 76 76 77 78 78 25,6 78 70 71 71 72 73 73 74 74 75 75 76 76 24,4 76 69 70 70 71 71 72 72 73 73 74 72 75 59
Download» http://Agriviet.Com THI = Tdbf - ( 0.55 - ( 0.55 x ( RH / 100) ) ) x ( Tdbf - 58 ) Bình thöôøngl 84 - Aûnh höôûng thôøi gian khoâ söõa kyø tröôùc: Baûng 5. Soá ngaøy khoâ söõa chu kyø tröôùc vaø saûn löôïng söõa chu kyø sau STT Soá ngaøy khoâ söõa Saûn löôïng söõa chu kyø sau 1 5 – 20 − 585kg 2 21 – 30 − 285kg 3 31 – 40 − 71kg 4 41 – 50 + 86kg 5 51 – 60 + 135kg 6 61 – 70 + 142kg 7 71 – 80 + 72kg 8 81 – 90 + 29kg 9 > 90 − 49kg V. NUOÂI DÖÔÕNG VAØ CHAÊM SOÙC BOØ SÖÕA: Baûng 6. Nhu caàu chaát dinh döôõng cho duy trì haøng ngaøy cuûa boø caùi ôû giai ñoaïn 3 thaùng tröôùc khi ñeû ôû vuøng nhieät ñôùi* Khối Yêu Nhu cầu Năng Protein Ca P lượng cầu chất khô lượng thô bò tăng thức ăn trao đổi trọng (ME) (kg/ Kg/ Kg/ (Mcal/ (g/ (g/ (g/ (kg/con) ngày) con 100kg con) con) con) con) 250 0,6 6,5 2,6 12,5 579 22 17 300 0,6 7,4 2,5 14,2 641 24 18 350 0,6 8,3 2,4 16,1 650 25 19 400 0,6 9,2 2,3 17,8 671 26 20 60
Download» http://Agriviet.Com 450 0,6 10,0 2,2 19,4 679 27 21 *(Tiêu chuẩn L.C Kearl - Đại học Utah, Hoa Kỳ) - Viện Chăn nuôi -thành phần và giá trị dinh dưỡng thức ăn gia súc, gia cầm Việt Nam - Nhà XB Nông nghiệp - Hà nội - 2001 Bảng 7. Nhu cầu các chất dinh dưỡng để sản xuất 1 lít sữa có hàm lượng mỡ sữa khác nhau cho bò sữa ở vùng nhiệt đới Hàm Vật Nhu cầu Protein Protein Ca P lượng chất năng lượng thô tiêu hóa (g/kg (g/k mỡ sữa khô trao đổi (g/kg g/kg sữa) g (%) (kg) (ME) sữa) sữa) (Mcal/kg sữa) 2,5 0,33 0,93 57 40 2,4 1,7 3,0 0,35 1,00 64 45 2,5 1,8 3,5 0,38 1,07 71 50 2,6 1,9 4,0 0,41 1,14 79 55 2,7 2,0 4,5 0,44 1,21 86 60 2,8 2,1 5,0 0,48 1,28 93 65 2,9 2,2 5,5 0,51 1,35 100 70 3,0 2,3 6,0 0,54 1,42 107 75 3,1 2,4 Moät soá löu yù khi toå hôïp khaåu phaàn cho boø söûa: - Caân ñoái tyû leä thöùc aên thoâ vaø tinh (50%+50% so vôùi nhu caàu). - Caøng nhieàu thöïc lieäu tính ngon mieäng caøng cao. - Khoâng thay ñoåi ñoät ngoät thöïc lieäu. VI. TOÅ CHÖÙC, QUAÛN LYÙ VAØ KHAI THAÙC BOØ SÖÕA: 61
Download» http://Agriviet.Com 1. Phöông thöùc khai thaùc: - Ñeå meï nuoâi con töï nhieân. - Meï nuoâi con coù kieåm soaùt: - Meï nuoâi: - Nuoâi taùch rieâng meï vaø con: 2. Chu kyø cho söõa: - Chu kyø khai thaùc söõa lyù töôûng: 0(ñeû) 60 – 85 (Phoái gioáng) 305 (Caïn söõa) 365 Chu kyø cho söõa TK khoâ söõa Thôøi gian mang thai - Chu kyø cho söõa. - Phoái gioáng. - Thôøi gian mang thai. - Thôøi gian caïn söõa. 3. Kyõ thuaät vaét söõa: - Moät soá löu yù khi vaét söõa: - Tuyeät ñoái giöõ veä sinh vaét söõa: - Duïng cuï vaét söõa; - Caùch vaét söõa. 4. Chæ tieâu kinh teá kyõ thuaät boø söõa taïi Vieät Nam: Bảng 8. Một số chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật của bò sữa Việt Nam ÑÔN GIOÁNG BOØ CHÆ TIEÂU VÒ HOLSTEIN F1 Lai Sind Troïng löôïng ♀ tröôûng thaønh Kg 480 370 280 Tuoåi ñeû löùa ñaàu Thaùng 33 37 38 Tyû leä ñeû % 85 80 80 %nuoâi soáng beâ ñeán 12 thaùng % 90 80 80 62
Download» http://Agriviet.Com Soá beâ 12 thaùng cuûa 100 boø ♀ Con 76 64 64 Saûn löôïng söõa chu kyø Kg 3500 1800 1200 Saûn löôïng söõa BQ/1♀/naêm Kg 2975 1400 960 Slöôïng söõa haøng hoùaBQ/1♀/naêm Kg 2500 1150 720 Troïng löôïng beâ 12 thaùng tuoåi Kg 230 165 140 % choïn beâ 12 thaùng thaønh boø tô % 85 70 70 % lọai thải bò cái hàng năm % 85 85 90 VII. PHAÂN ÑAØN VAØ CHU CHUYEÅN ÑAØN: 1. Phaân ñaøn: - Ñaøn boø ñöïc gioáng vaø haäu bò. - Ñaøn boø caùi vaét söõa. - Ñaøn boø caùi caïn söõa. - Ñaøn boø caùi tô. - Ñaøn beâ ñöïc, caùi töø sô sinh ñeán 6 thaùng tuoåi. - Ñaøn beâ caùi töø 7 thaùng tuoåi ñeán phoái gioáng laàn ñaàu. - Nhoùm boø ñeû. - Ñaøn boø thòt. 2. Cô caáu vaø chu chuyeån ñaøn: Bảng 9. Cô caáu ñaøn STT CÔ CAÁU CAÙC NÖÔÙC VIEÄT NAM 1 Boø caùi 60 – 65% 50% 2 Boø tô 10 – 15% 08% 3 Beâ caùi treân 1 naêm tuoåi 15 – 20% 12% 4 Beâ caùi döôùi 1 naêm tuoåi 15 – 20% 20% 5 Beâ ñöïc döôùi 1 naêm tuoåi 10% - Chu chuyeån ñaøn boø söõa: Bảng 10. Chu chuyển đàn bò sữa CÔ SOÁ TAÊNG GIAÛM SOÁ LOAÏI BOØ CAÁU ÑAÀU ÑEÛ CHUYEÅN COÄNG CHUYEÅN XUAÁT COÄNG CUOÁI (%) KYØ ÑEÁN ÑI KYØ Boø ♀ sinh saûn 50 100 - 15 15 - 15 15 100 Boø ♀ tô 08 16 - 17 17 15 2 17 16 63
Download» http://Agriviet.Com Boø ♀>12thaùng 12 24 - 20 20 17 3 20 24 Beâ ♀
Download» http://Agriviet.Com Caùc chæ tieâu tính: - Saûn löôïng söõa 244 ngaøy. - Saûn löôïng söõa 305 ngaøy. - Saûn löôïng söõa thöïc teá. - Tyû leä môõ söõa trung bình. - Saûn löôïng môõ söõa. - Saûn löôïng söõa 4% môõ cuûa 305 ngaøy. Ghi chuù: • Chu kyø cho söõa chöa ñuû 305 ngaøy ñaõ caïn söõa thì saûn löôïng söõa thöïc teá cuõng laø saûn löôïng söõa cuûa 305. • Chu kyø cho söõa khoâng bình thöôøng: - Boø chuyeân söõa coù thôøi gian cho söõa thöïc teá döôùi 180 ngaøy. - Traâu Murrah boø kieâm duïng coù thôøi gian cho söõa thöïc teá döôùi 120 ngaøy • Tieâu chuaån cô baûn ñeå caïn söõa ñoái vôùi traâu boø laø tröôùc khi ñeû 2 thaùng. Nhöng neáu chöa ñeán thôøi gian naày maø saûn löôïng söõa chæ ñaït ñöôïc : - Döôùi 3kg ñoái vôùi boø chuyeân duïng. - Döôùi 1,5kg ñoái vôùi traâu söõa, boø lai vaù boø kieâm duïng. - Döôùi 1kg ñoái vôùi traâu lai. thì ñöôïc coi laø caïn söõa. Saûn löôïng söõa thöïc teá = Σ toång löôïng söõa cuûa caùc laàn kieåm tra. Toång löôïng söõa KT laàn 1 = Löôïng söõa kieåm tra laàn 1 X t töø luùc ñeû ñeán khi KT Toång löôïng söõa KT laàn n = Löôïng söõa KT laàn tröôùc + löôïng söõa KT laàn sau X tn Toång löôïng söõa KT laàn cuoái = Löôïng söõa KT laàn cuoái X t töø khi KT ñeán luùc CS Saûn löôïng söõa chuaån 4% chaát beùo: FCM = 0,4M + 15F FCM: Fat Corrected Milk M: Löôïng söõa duøng ñeå tính laïi F: Löôïng môõ trong söõa ñoù. 65