Chấn thương tầng giữa sọ mặt: Nhân một trường hợp chấn thương xuyên thấu xương khẩu cái mũi xoang ổ mắt

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

9
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chấn thương tầng giữa sọ mặt thường liên quan đến các xoang hàm, xoang sàng, đôi khi liên quan các cơ quan xung quanh như ổ mắt và khoang miệng, thường là các chấn thương phức tạp. Bài viết báo cáo nhân một trường hợp chấn thương xuyên thấu xương khẩu cái mũi xoang ổ mắt.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chấn thương tầng giữa sọ mặt: Nhân một trường hợp chấn thương xuyên thấu xương khẩu cái mũi xoang ổ mắt

Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue (2023) 9-12 MID-CRANIOFACIAL TRAUMA: A CASE REPORT TRAUMA PUNCTURES THE HARD PALATE AND ORBITO SINONASAL CAVITY Nguyen Tuyet Xuong1,2*, Nguyen Nhu Dua1,2, Trinh Duy Nin2, Nguyen Xuan Nam2 University of Medicine and Pharmacy, Vietnam National University, Hanoi - 144 Xuan Thuy street, Dich Vong Hau, Cau Giay, Hanoi, Vietnam 1 2 Vietnam National Children's Hospital - 879/18 La Thanh street, Lang Thuong, Dong Da, Hanoi, Vietnam Received 04/03/2023 Revised 08/04/2023; Accepted 08/05/2023 SUMMARY Trauma to the craniofacial middle usually involes the maxillary and ethmoid sinuses, sometime trauma that relates to surrounding organs such as the orbit and oral cavity is often complex fracture. In a traumatic case by solid object that punctured the hard palate, sinonosal cavity, orbit wase treated at Otorhinolaryngology in Vietnam National Childrens Hospital. We report clinical characteristics, subclinical features, surgical result. *Corressponding author Email address: nguyenxuongnhp@yahoo.com Phone number: (+84) 985285385 9
N.T. Xuong et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue (2023) 9-12 INSTITUTE OF COMMUNITY HEALTH CHẤN THƯƠNG TẦNG GIỮA SỌ MĂT: Ạ NHÂN MỘT TRƯỜNG HỢP CHẤN THƯƠNG XUYÊN THẤU XƯƠNG KHẨU CÁI MŨI XOANG Ổ MẮT Nguyễn Tuyết Xương1,2,*, Nguyễn Như Đua1,2, Trịnh Duy Nin2, Nguyễn Xuân Nam2 1 Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc Gia Hà Nội - 144 Xuân Thủy, Dịch Vọng Hậu, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam 2 Bệnh Viện Nhi Trung ương - 879/18 La Thành, Láng Thượng, Đống Đa, Hà Nội, Việt Nam Ngày nhận bài: 04/03/2023 Chỉnh sửa ngày: 08/04/2023; Ngày duyệt đăng 08/05/2023 TÓM TẮT Chấn thương tầng giữa sọ mặt thường liên quan đến các xoang hàm, xoang sàng, đôi khi liên quan các cơ quan xung quanh như ổ mắt và khoang miệng, thường là các chấn thương phức tạp. Nhân một trường hợp chấn thương do vật cứng xuyên thấu khẩu cái cứng, mũi xoang và ổ mắt được điều trị tại Khoa tai mũi họng Bệnh viện Nhi Trung ương, Chúng tôi báo cáo về đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và kết quả phẫu thuật. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ chơi với chị gái (chị gái 6 tuổi) đang ăn sáng tại nhà, đột nhiên bệnh nhân khóc to, không khóc lâu, không Chấn thương sọ mặt là một trong những lý do chính thấy có dấu hiệu gì bất thường, gia đình có phát hiện khiến bệnh nhân phải đến viện cấp cứu [1]. Đặc biệt, một cái đũa ăn của chị gái bị gẫy nhưng không tìm thấy chấn thương tầng giữa sọ mặt là một thách thức trong đầu đũa gẫy, sau đó bệnh nhân có biểu hiện ngủ nhiều điều trị, đôi khi đòi hỏi sự phối hợp của các chuyên và li bì 2 ngày liên tiếp, ăn được, không sốt, không ho, khoa như tai mũi họng, chuyên khoa mắt và răng hàm không chảy nước mũi, không chảy máu mũi, hơi thở mặt [2]. Kiến thức về chẩn đoán và điều trị trong chấn không có mùi hôi, sau 2 ngày bệnh nhân trở lại hoạt thương là rất quan trọng giúp làm giảm nhẹ gánh nặng động bình thường trong những ngày tiếp theo. Trưa về kinh tế xã hội lên người bệnh cũng như hệ thống ngày 11/02/2023 bệnh nhân có dấu hiệu ngạt mũi khi chăm sóc sức khỏe [3]. ngủ há miệng thở, gia đình quan sát điểm đen ở phần Nguyên nhân chấn thương có thể do tai nạn xe cơ giới, khẩu cái cứng, thăm dò thấy tiếng “lạch cạch” đoán có tranh chấp trong gia đình, ngã, do vũ khí, tai nạn lao đị vật đưa đến viện khám. động hoặc tai nạn sinh hoạt, biểu hiện rất đa dạng về Cận lâm sàng: Bệnh nhân được xét nghiệm máu không hình thái và triệu chứng [1]. Nhiều trường hợp đòi hỏi có gì bất thường, chụp cắt lớp vi tính CT (Computed phải phẫu thuật sớm, phẫu thuật rộng, thời gian dài để Tomography) hàm mặt có tiêm thuốc cản quang được hồi phục. tái tạo 1 mm đa bình diện trên các mặt phẳng 3D, MIP, MPR, có hình ảnh dị vật tăng mạnh tỷ trọng đi từ vòm miệng bên trái xuyên qua khẩu cái cứng trái, qua hốc 2. BÁO CÁO TRƯỜNG HỢP mũi trái và một phần xoang sàng sau bên trái đi vào khoang hậu nhãn cầu bên trái, tiếp xúc với cơ thẳng Bệnh nhân nam Nguyễn Tiến Ng 22 tháng tuổi dưới và thần kinh thị giác trái, kích thước 3,5x37 mm. Địa chỉ: Tam Hiệp – Phúc Thọ - Hà Nội Vào viện: Ngày 11 tháng 02 năm 2023 Bệnh sử: Trước vào viện 15 ngày ngày bệnh nhân có *Tác giả liên hệ Email: nguyenxuongnhp@yahoo.com Điện thoại: (+84) 985285385 10
N.T. Xuong et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue (2023) 9-12 Hình 1A: Dị vật cản quang ở xoang sàng sau và hậu nhãn cầu bên trái Hình 1B: Phim CT được tái tạo đa bình diện 3D, MPR – Multi Planar Reconstruction, tỷ trọng tối đa MIP – Maximum intensity Projection, theo thể tích VRT – Volume Rendering Technique. Phẫu thuật: Bệnh nhân được gây mê nội khí quản, mở giữa, bộc lộ dị vật lấy bỏ dị vật, kiểm tra lại bằng nội miệng bệnh nhân bằng Davis boyle quan sát thấy một soi hốc mũi kiểm soát chảy máu, khâu phục hồi niêm phần dị vật, rạch rộng niêm mạc khẩu cái theo đường mạc khẩu cái cứng theo giải phẫu. A B Hình 2: A hình ảnh dị vật ở vị trí khẩu cái cứng khi bệnh nhân được mở miệng, B dị vật được lấy ra là cái đũa dài gần 5 cm 3. BÀN LUẬN lại hoàn toàn chức năng, nhưng với những chấn thương do các vật xuyên thấu nặng có thể làm cắt đứt các thành Chấn thương do các vật xuyên thấu vùng mặt thường phần mạch máu, thần kinh thường để lại di chứng lâu nguy hiểm có thể làm tổn thương nhiều cơ quan phối dài, làm mất chức năng của cơ quan đó, thậm trí nguy hợp [4], [5], ở các mức độ nặng nhẹ khác nhau, với hiểm đến cả tính mạng [6]. những chấn thương nhẹ khi được xử trí có thể phục hồi 11
N.T. Xuong et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue (2023) 9-12 INSTITUTE OF COMMUNITY HEALTH Tính chất của dị vật gây chấn thương có thể phản ánh TÀI LIỆU THAM KHẢO tổn thương do nó gây ra, trên bệnh nhân này dị vật là cái [1] Christopher PL, Daniel HL et al. Maxillary đũa tuy cứng nhưng đầu tù và tròn nhẵn, nên khi xuyên sinus fracture. StatPearls Publishing. September qua các mô mềm như cân cơ, thần kinh mạch máu ít có 2022: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/ khả năng cắt đứt mà thường gây dập nát, nhưng với tổ NBK557455/ chức cứng chắc như xương thì dị vật ngoài khả năng [2] Zhou HH, Liu Q et al. Ocular trauma in patients xuyên qua được vẫn có thể làm vỡ rộng các cấu trúc with maxillofacial fractures. Journal Craniofac xung quanh. Surgery. 2014 Mar; 25(2):519-23. doi: 10.1097/ Dị vật đã ở trên cơ thể bệnh nhân này khoảng 2 tuần, SCS.0000000000 000683. tính chất dị vật đầu tù và nhẵn, thời gian đủ để tạo thành [3] Rahman RA, Ramli R et al. Maxillofacial trauma đường hầm xung quanh dị vật, dị vật đã được kíp phẫu of pediatric patients in Malaysia: a retrospective thuật lấy ra theo hướng ngược với hướng xuyên của dị study from 1999 to 2001 in three hospitals. vật, bệnh nhân sau phẫu thuật hoàn toàn khỏe mạnh và International Journal Pediatric Otorhinolaryngol. được xuất viện sau 5 ngày. 2007 June; 71(6):929-36. doi: 10.1016/j.ijporl. 2007.03.003 [4] Bamjee Y, Lownie JF et al. Maxillofacial injuries in a group of South Africans under 18 years of age. British Journal Oral Maxillofacial Surgery. 1996 Aug;34(4):298-302. doi: 10.1016/s0266- 4356(96)90006-6 [5] Roccia F, Boffano P et al. An 11-year review of dental injuries associated with maxillofacial fractures in Turin, Italy. Oral Maxillofacial Surgery. 2013 Dec;17(4):269-74. doi: 10.1007/s10006-012- 0371-4 [6] Boffano P, Roccia F, Zavattero E, Dediol E. European Maxillofacial Trauma (EURMAT) project: a multicentre and prospective study. Journal Craniomaxillofacial Surgery. 2015 Jan;43(1):62- 70. doi: 10.1016/j.jcms. 2014.10.011 Hình 3: Bệnh nhân sau khi được xuất viện về nhà hoàn toàn khỏe mạnh 4. KẾT LUẬN Chấn thương do các vật cứng xuyên thấu tầng giữa sọ mặt là một trong các chấn thương nguy hiểm, liên quan nhiều đến các thành phần giải phẫu và cơ quan giác quan quan trọng, nên hội chẩn thêm các chuyên khoa khi có tổn thương liên quan. Xử trí cần đánh giá được loại dị vật gây chấn thương, cơ chế gây chấn thương, thời gian xẩy ra chấn thương để có hướng xử trí kịp thời và phù hợp. 12