Công nghiệp Bình Dương trong quá trình thực hiện đường lối công nghiệp hóa, hiện đại hóa (1997-2010)

Journal of Thu Dau Mot university, No1(3) – 2012<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> COÂNG NGHIEÄP BÌNH DÖÔNG TRONG QUAÙ TRÌNH THÖÏC HIEÄN<br /> ÑÖÔØNG LOÁI COÂNG NGHIEÄP HOÙA, HIEÄN ÑAÏI HOÙA (1997 - 2010)<br /> Ñoã Minh Töù<br /> Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá thaønh phoá Hoà Chí Minh<br /> <br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> <br /> Trong baøi vieát naøy taùc giaû taäp trung laøm roõ quaù trình vaän duïng ñöôøng loái phaùt<br /> trieån coâng nghieäp cuûa Ñaûng boä tænh Bình Döông vaø nhöõng thaønh töïu noåi baät cuûa coâng<br /> nghieäp Bình Döông trong 14 naêm thöïc hieän ñöôøng loái ñoåi môùi phaùt trieån coâng nghieäp<br /> cuûa Ñaûng (1997-2010), ñoàng thôøi baøi vieát cuõng chæ ra moät soá haïn cheá caàn khaéc phuïc<br /> nhaèm ñöa coâng nghieäp Bình Döông phaùt trieån nhanh, beàn vöõng trong thôøi gian tôùi.<br /> Töø khoùa: Bình Döông, khu coâng nghieäp, coâng nghieäp hoùa<br /> *<br /> Tænh Bình Döông ñöôïc taùi laäp ngaøy Döông - Ñoàng Nai - Baø Ròa Vuõng Taøu), goùp<br /> 01-01-1997, vaøo thôøi ñieåm “Nöôùc ta ñaõ ra phaàn vaøo söï phaùt trieån chung cuûa coâng<br /> khoûi khuûng hoaûng kinh teá - xaõ hoäi... nghieäp caû nöôùc.<br /> Nhieäm vuï ñeà ra cho chaëng ñöôøng ñaàu cuûa 1. Ñöôøng loái phaùt trieån coâng<br /> thôøi kì quaù ñoä laø chuaån bò tieàn ñeà cho coâng nghieäp trong thôøi kì ñaåy maïnh coâng<br /> nghieäp hoaù ñaõ cô baûn hoaøn thaønh cho nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa vaø söï vaän<br /> pheùp chuyeån sang thôøi kì môùi ñaåy maïnh duïng cuûa Ñaûng boä tænh Bình Döông<br /> coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc.” giai ñoaïn 1997 – 2010<br /> Bình Döông ñaõ coù böôùc phaùt trieån nhanh, Ñaùnh giaù toång quaùt 10 naêm thöïc hieän<br /> töø moät tænh noâng nghieäp, trôû thaønh moät ñöôøng loái ñoåi môùi 1986 - 1996, Ñaïi hoäi<br /> tænh coâng nghieäp. Giaù trò saûn xuaát coâng VIII (6-1996) cuûa Ñaûng nhaän ñònh: “Nhieäm<br /> nghieäp naêm 2010 ñaït 105.923 tæ ñoàng, vuï ñeà ra cho chaëng ñöôøng ñaàu cuûa thôøi kì<br /> chieám 63% GDP cuûa tænh. Toác ñoä taêng quaù ñoä laø chuaån bò tieàn ñeà cho coâng nghieäp<br /> tröôûng coâng nghieäp trung bình giai ñoaïn hoaù ñaõ cô baûn hoaøn thaønh cho pheùp<br /> 1997 – 2010 laø 20%/naêm. Coâng nghieäp chuyeån sang thôøi kì môùi ñaåy maïnh coâng<br /> Bình Döông trôû thaønh ngaønh kinh teá chuû nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc.” Treân<br /> löïc, ñoùng goùp nhieàu nhaát vaøo möùc taêng cô sôû ñoù, Ñaûng ñaõ ñeà ra muïc tieâu “ñeán<br /> tröôûng kinh teá, thu huùt voán ñaàu tö, giaûi naêm 2020, nöôùc ta cô baûn trôû thaønh nöôùc<br /> quyeát vieäc laøm vaø taêng thu ngaân saùch cuûa coâng nghieäp theo höôùng hieän ñaïi.” Ñeå ñaït<br /> tænh, ñoàng thôøi ñöa Bình Döông trôû thaønh ñöôïc muïc tieâu treân, coâng nghieäp ñoùng vai<br /> moät caïnh trong töù giaùc taêng tröôûng kinh troø heát söùc quan troïng, cho neân, töø Ñaïi hoäi<br /> teá, thuoäc vuøng kinh teá troïng ñieåm phía VIII (1996) ñeán Ñaïi hoäi X (2005), Ñaûng ñaõ<br /> Nam (thaønh phoá Hoà Chí Minh - Bình töøng böôùc nhaän thöùc vaø ñöa ra chuû tröông,<br /> <br /> 50<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 1(3) - 2012<br /> <br /> <br /> chính saùch ñuùng ñaén veà phaùt trieån coâng troïng khu vöïc coâng nghieäp vaø dòch vuï,<br /> nghieäp nhö: Cho thaønh laäp caùc khu cheá hình thaønh moät cô caáu hôïp lí ña daïng...<br /> xuaát, khu coâng nghieäp taäp trung; coi “coâng laøm neàn taûng thuùc ñaåy nhanh tieán trình<br /> nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa laø söï nghieäp cuûa coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa...”. Ñeå hieän<br /> toaøn daân, cuûa moïi thaønh phaàn kinh teá, trong thöïc hoùa chuû tröông treân, Ñaûng boä tænh<br /> ñoù kinh teá Nhaø nöôùc laø chuû ñaïo” ; ñeà ra chuû Bình Döông chæ ñaïo UÛy ban Nhaân daân<br /> tröông phaùt trieån caùc ngaønh, caùc vuøng, caùc tænh vaø caùc ban ngaønh tieáp tuïc qui hoaïch<br /> lónh vöïc, vöøa mang tính ñoàng boä, vöøa coù taùc vaø ñaàu tö caùc khu coâng nghieäp, ñaåy maïnh<br /> duïng thuùc ñaåy coâng nghieäp phaùt trieån. keâu goïi ñaàu tö, trong ñoù “thu huùt ñaàu tö<br /> Quaùn trieät chuû tröông cuûa Ñaûng vaøo nöôùc ngoaøi cuõng nhö trong nöôùc caàn höôùng<br /> ñieàu kieän thöïc teá cuûa ñòa phöông, ngay töø maïnh vaøo phaùt trieån caùc ngaønh coâng<br /> khi ñöôïc taùi laäp (1997), Ñaûng boä tænh Bình nghieäp cheá bieán coù trình ñoä coâng ngheä<br /> Döông ñaõ nhaän thöùc: Muoán phaùt trieån tieân tieán cuûa khu vöïc, coù söùc caïnh tranh<br /> kinh teá – xaõ hoäi, giöõ vaø taêng toác ñoä phaùt maïnh treân thò tröôøng trong nöôùc vaø quoác<br /> trieån, thöïc hieän thaønh coâng tieán trình teá. Ñaåy nhanh vieäc xaây döïng keát caáu haï<br /> coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa thì con taàng ôû caùc khu coâng nghieäp” .<br /> ñöôøng duy nhaát vaø nhanh nhaát ñoù laø phaùt Chuû tröông treân cuûa Ñaûng boä Bình<br /> trieån coâng nghieäp theo höôùng tieân tieán, Döông ñöôïc caùc Ñaïi hoäi Ñaûng boä sau ñoù<br /> hieän ñaïi. Do ñoù, coâng nghieäp luoân ñöôïc khaúng ñònh, boå sung vaø phaùt trieån, höôùng<br /> Ñaûng boä Bình Döông coi laø “khaâu trung tôùi moät neàn coâng nghieäp maïnh. Cuï theå,<br /> taâm, coù vai troø quan troïng ñoái vôùi söï phaùt treân cô sôû nhöõng keát quaû ñaït ñöôïc trong<br /> trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa tænh...”. Chính vieäc thöïc hieän Nghò quyeát Ñaïi hoäi Ñaûng boä<br /> vì vaäy, ngay taïi Ñaïi hoäi laàn thöù VI (12- tænh laàn thöù VI, Ñaïi hoäi Ñaûng boä tænh laàn<br /> 1997), Ñaûng boä tænh Bình Döông ñaõ ñeà ra thöù VII (2001) chuû tröông “Ñaåy maïnh coâng<br /> chuû tröông “ña daïng hoùa saûn xuaát coâng nghieäp theo höôùng ñaàu tö chieàu saâu, ñoåi<br /> nghieäp; hình thaønh nhieàu ngaønh coâng môùi thieát bò, coâng ngheä tieân tieán, hieän ñaïi,<br /> nghieäp treân cô sôû söû duïng nguyeân lieäu naâng cao söùc caïnh tranh cuûa saûn phaåm;<br /> trong vaø ngoaøi tænh, vöøa taäp trung phaùt taêng nhanh tæ troïng coâng nghieäp trong cô<br /> trieån maïnh coâng nghieäp cheá bieán… vöøa caáu GDP” , ñoàng thôøi “taäp trung phaùt trieån<br /> phaùt trieån maïnh coâng ngheä kó thuaät cao..., coâng nghieäp caû hai vuøng phía Baéc vaø phía<br /> coâng nghieäp phuï trôï cung caáp nguyeân lieäu Nam cuûa tænh, trong ñoù phaùt trieån caùc khu<br /> thay theá nhaäp khaåu phuïc vuï saûn xuaát coâng nghieäp ôû phía Nam laøm ñoäng löïc ñeå<br /> trong nöôùc vaø xuaát khaåu; phaùt huy cao khaû ñaåy nhanh toác ñoä taêng tröôûng kinh teá…” . Ñeå<br /> naêng caùc nguoàn löïc, keå caû nöôùc ngoaøi ñaàu thöïc hieän ñöôïc chuû tröông treân, Ñaïi hoäi chæ<br /> tö phaùt trieån coâng nghieäp”. Ñaïi hoäi cuõng ñaïo, trong nhöõng naêm tôùi caàn “Öu tieân phaùt<br /> nhaán maïnh caàn “öu tieân phaùt trieån coâng trieån ngaønh cheá bieán noâng laâm saûn, thöïc<br /> nghieäp saïch, kó thuaät cao, ít oâ nhieãm; chuù phaåm; taïo ñieàu kieän ñaåy nhanh phaùt trieån<br /> troïng phaùt trieån caùc ngaønh dòch vuï muõi coâng nghieäp ñieän töû vaø tin hoïc; chuù troïng<br /> nhoïn phuïc vuï coâng nghieäp, taêng nhanh tæ phaùt trieån ngaønh cô khí cheá taïo maùy...” .<br /> <br /> 51<br /> Journal of Thu Dau Mot university, No1(3) – 2012<br /> <br /> <br /> Sau gaàn 10 naêm thöïc hieän chuû cuøng caû nöôùc tieán tôùi thöïc hieän thaønh coâng<br /> tröông phaùt trieån coâng ngheäp, vôùi höôùng muïc tieâu coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa.<br /> ñi ñuùng ñaén, coâng nghieäp Bình Döông coù 2. Thaønh töïu noåi baät cuûa coâng<br /> söï phaùt trieån vöôït baäc veà moïi maët. Ñoù nghieäp Bình Döông trong nhöõng naêm<br /> cuõng laø cô sôû thöïc tieãn quan troïng ñeå 1997 – 2010<br /> Ñaûng boä Bình Döông hoaïch ñònh chính<br /> Nhôø naêng ñoäng, saùng taïo trong caùch<br /> saùch phaùt trieån coâng nghieäp trong giai<br /> nghó, caùch laøm khi vaän duïng chuû tröông,<br /> ñoaïn tieáp theo vôùi chuû tröông “phaùt huy vaø<br /> ñöôøng loái phaùt trieån coâng nghieäp cuûa Ñaûng<br /> taäp trung moïi ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå phaùt<br /> neân coâng nghieäp Bình Döông phaùt trieån<br /> trieån coâng nghieäp toaøn dieän, vöøa ñaåy<br /> maïnh meõ, ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu khaù<br /> maïnh taêng tröôûng veà qui moâ, ñoàng thôøi<br /> toaøn dieän trong 14 naêm qua.<br /> chuù troïng naâng cao chaát löôïng phaùt trieån<br /> 2.1. Ñaàu tö xaây döïng cô sôû haï taàng<br /> theo höôùng beàn vöõng. Phaùt trieån coâng<br /> phaùt trieån coâng nghieäp<br /> nghieäp gaén vôùi phaùt trieån ñoâ thò vaø baûo veä<br /> moâi tröôøng...”. Trong ñoù, ñaëc bieät chuù Veà haï taàng giao thoâng, tính rieâng 6<br /> troïng “Phaùt trieån coâng nghieäp vôùi coâng naêm 1998 – 2003, Bình Döông ñaõ huy<br /> ngheä tieân tieán, saûn phaåm coù söùc caïnh ñoäng ñöôïc gaàn 1.500 tæ ñoàng ñaàu tö naâng<br /> tranh cao... öu tieân phaùt trieån caùc ngaønh caáp vaø môû roäng caùc tuyeán ñöôøng giao<br /> coâng nghieäp muõi nhoïn, kó thuaät cao, caùc thoâng quan troïng cuûa tænh nhö: Ñaïi loä<br /> ngaønh coâng nghieäp chuû löïc taïo giaù trò gia Bình Döông; caàu Phuù Cöôøng; ñöôøng taïo löïc<br /> taêng cao; caùc ngaønh coâng nghieäp hoã trôï…” . trong khu Lieân hôïp; ñöôøng cao toác Myõ<br /> Phöôùc – Taân Vaïn vaø caùc ñöôøng tænh (ÑT) …<br /> Caùc lónh vöïc coù lieân quan ñeán phaùt<br /> trieån coâng nghieäp nhö; keát caáu haï taàng, Veà lónh vöïc ñieän, nöôùc, böu chính –<br /> giao thoâng, ñieän, nöôùc, böu chính - vieãn vieãn thoâng. Trong giai ñoaïn 1998 – 2008,<br /> thoâng, thöông maïi vaø dòch vuï cuõng ñöôïc Bình Döông cuõng ñaõ ñaàu tö xaây döïng, söûa<br /> Ñaûng boä Bình Döông chæ ñaïo “ñaàu tö phaùt chöõa, naâng caáp gaàn 400 coâng trình ñieän<br /> trieån ñoàng boä, phaùt trieån ôû möùc cao, ñaûm vôùi toång möùc voán ñaàu tö gaàn 200 tæ ñoàng.<br /> baûo cho muïc tieâu taêng tröôûng kinh teá” noùi Naêm 2007, taäp ñoaøn TOYO INK (Malaixia)<br /> chung, coâng nghieäp noùi rieâng. ñaõ kí hôïp ñoàng thueâ ñaát taïi khu coâng<br /> Toùm laïi, trong 14 naêm laõnh ñaïo phaùt nghieäp Thôùi Hoøa (huyeän Beán Caùt) ñeå xaây<br /> trieån coâng nghieäp, Ñaûng boä Bình Döông döïng nhaø maùy nhieät ñieän coù coâng ngheä<br /> luoân chöùng toû moät tö duy kinh teá vaø höôùng hieän ñaïi, coâng suaát 1.000 MW vôùi toång voán<br /> ñi hoaøn toaøn môùi, ñoù laø phaùt trieån döïa vaøo ñaàu tö khoaûng 1 tæ USD. Caùc lónh vöïc khaùc<br /> nhöõng lôïi theá nhö: moâi tröôøng ñaàu tö, cô nhö böu chính - vieãn thoâng, caáp thoaùt nöôùc<br /> cheá chính saùch, nguoàn nhaân löïc ñeå huy cuõng ñöôïc ñaåy maïnh ñaàu tö vôùi soá voán<br /> ñoäng, thu huùt moïi nguoàn löïc, moïi thaønh haøng chuïc tæ ñoàng moãi naêm, ñaùp öùng nhu<br /> phaàn kinh teá vaøo phaùt trieån coâng nghieäp, caàu sinh hoaït vaø saûn xuaát coâng nghieäp.<br /> nhôø ñoù maø coâng nghieäp Bình Döông coù Veà haï taàng kó thuaät, moãi naêm chuû ñaàu<br /> nhöõng böôùc tieán nhanh, maïnh, goùp phaàn tö caùc khu coâng nghieäp ñaõ ñaàu tö haøng<br /> <br /> 52<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 1(3) - 2012<br /> <br /> <br /> traêm tæ ñoàng ñeå xaây döïng hoaøn thieän keát gaáp 14,4 laàn veà soá döï aùn vaø 8,3 laàn veà soá<br /> caáu haï taàng, giao thoâng, xöû lí nöôùc thaûi, voán so vôùi thôøi kì 1989 - 1996. Ñaëc bieät,<br /> caáp thoaùt nöôùc cho caùc khu coâng nghieäp… chæ trong 5 naêm (2005-2010), Bình Döông<br /> Tính ñeán thaùng 9-2009, luyõ keá voán ñaàu tö ñaõ thu huùt theâm 846 döï aùn FDI vôùi toång<br /> xaây döïng cô sôû haï taàng cuûa caùc khu coâng voán ñaàu tö 7,3 tæ USD. Beân caïnh ñoù, thu<br /> nghieäp taïi Bình Döông laø 7.17705 tæ huùt ñaàu tö trong nöôùc cuõng ñöôïc Ñaûng boä<br /> ñoàng, ñaït 75% toång soá voán ñöôïc pheâ vaø chính quyeàn tænh quan taâm, haøng naêm<br /> duyeät. Bình Döông thu huùt haøng traêm döï aùn ñaàu<br /> Veà phaùt trieån caùc khu, cuïm coâng tö trong nöôùc vôùi soá voán haøng ngaøn tæ<br /> nghieäp. Töø choã chæ coù 13 khu coâng nghieäp ñoàng, trong ñoù chuû yeáu ñaàu tö vaøo phaùt<br /> (1997) ñeán heát naêm 2007, Bình Döông “coù trieån coâng nghieäp.<br /> 27 khu coâng nghieäp ñöôïc thaønh laäp, vôùi Veà ñaøo taïo, thu huùt nguoàn nhaân löïc<br /> toång dieän tích 8.895 ha, trong ñoù coù 19 phuïc vuï phaùt trieån coâng nghieäp. Vôùi nhaän<br /> khu coâng nghieäp ñaõ ñi vaøo hoaït ñoäng…” , thöùc nguoàn nhaân löïc laø nhaân toá then choát<br /> ñeán naêm 2010 coù theâm 5 khu coâng nghieäp cho söï phaùt trieån, Ñaûng boä, UÛy ban Nhaân<br /> ñi vaøo hoaït ñoäng vôùi treân 1.200 doanh daân tænh Bình Döông ñaõ coù nhieàu chính<br /> nghieäp saûn xuaát kinh doanh. Tæ leä cho saùch khuyeán khích phaùt trieån nguoàn<br /> thueâ ñaát ñaït bình quaân treân 60%, trong ñoù nhaân löïc phuïc vuï coâng nghieäp nhö: phaân<br /> coù 6 khu coâng nghieäp ñaït treân 95% dieän luoàng khoaûng 30% hoïc sinh toát nghieäp<br /> tích, 2 khu coâng nghieäp treân 80%. Beân trung hoïc cô sôû vaøo hoïc caùc tröôøng trung<br /> caïnh ñoù, tænh “coøn coù 10 cuïm coâng nghieäp hoïc chuyeân nghieäp vaø daïy ngheà; trieån<br /> ñöôïc UÛy ban Nhaân daân tænh chaáp thuaän khai qui hoaïch maïng löôùi daïy ngheà thôøi<br /> chuû tröông thaønh laäp vôùi toång dieän tích laø kì 2001 – 2010 vôùi vieäc môû roäng qui moâ,<br /> 805,6 ha. Trong ñoù, 3 cuïm ñaõ thu huùt ñaàu naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo taïi caùc<br /> tö, laáp ñaày dieän tích, 7 cuïm ñang hoaït tröôøng trung hoïc chuyeân nghieäp, daïy<br /> ñoäng vaø tieáp tuïc trieån khai.” ngheà coâng laäp, caùc Trung taâm Giaùo duïc<br /> 2.2. Thu huùt ñaàu tö, ñaøo taïo nhaân löïc toång hôïp, höôùng nghieäp; hoã trôï vaø<br /> phuïc vuï phaùt trieån coâng nghieäp khuyeán khích môû roäng caùc cô sôû daïy ngheà<br /> Veà thu huùt ñaàu tö, tính ñeán heát naêm tö nhaân; xaây döïng cô cheá traùch nhieäm<br /> 2010, coâng nghieäp Bình Döông thu huùt giöõa nhaø nöôùc – doanh nghieäp – ngöôøi lao<br /> ñöôïc 1.997 döï aùn FDI, vôùi toång soá voán ñoäng veà kinh phí daïy vaø hoïc ngheà;<br /> ñaêng kí laø 11,08 tæ USD cuûa hôn 40 quoác khuyeán khích phaùt trieån ña daïng caùc<br /> gia vaø vuøng laõnh thoå, töông ñöông 93,5% hình thöùc daïy ngheà; lieân keát vôùi caùc<br /> soá döï aùn vaø 80,3% soá voán FDI ñaàu tö vaøo tröôøng ñaïi hoïc ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc<br /> Bình Döông. Rieâng giai ñoaïn 1997 - 2007, chaát löôïng cao cho tænh. Tính ñeán naêm<br /> coâng nghieäp Bình Döông thu huùt ñöôïc 2010, toaøn tænh Bình Döông coù 6 tröôøng<br /> 1.539 döï aùn, vôùi soá voán 6,83 tæ USD, chieám Trung hoïc chuyeân nghieäp vôùi 17.321 hoïc<br /> 91,3% soá voán vaø 96,8% soá döï aùn FDI ñaàu sinh, 3 tröôøng Cao ñaúng (trong ñoù coù 2<br /> tö vaøo Bình Döông trong giai ñoaïn naøy, tröôøng Cao ñaúng ngheà) vaø 4 tröôøng ñaïi<br /> <br /> 53<br /> Journal of Thu Dau Mot university, No1(3) – 2012<br /> <br /> <br /> hoïc, 3 cô sôû tröôøng ñaïi hoïc vôùi khoaûng 2.4. Toác ñoä taêng tröôûng coâng nghieäp<br /> treân 22.000 sinh vieân caùc heä. Ngoaøi ra, cao, goùp phaàn chuyeån dòch cô caáu kinh teá,<br /> coøn coù 30 cô sôû daïy ngheà, ñaøo taïo coâng cô caáu lao ñoäng, thuùc ñaåy xuaát khaåu<br /> nhaân kó thuaät. Ngay naêm ñaàu tieân ñöôïc taùi laäp, giaù<br /> Ñeå ñaùp öùng nhu caàu nguoàn nhaân löïc trò saûn xuaát coâng nghieäp cuûa tænh Bình<br /> cho phaùt trieån, Bình Döông coøn laø tænh Döông ñaõ ñaït 3.978 tæ ñoàng, taêng 48% so<br /> ñaàu tieân ban haønh chính saùch thu huùt vôùi naêm 1996, ñeán naêm 2000 taêng leân<br /> nguoàn nhaân löïc vôùi khaåu hieäu “traûi thaûm 9.282 tæ ñoàng, naêm 2005 taêng leân 42.578 tæ<br /> ñoû ñoùn nhaân taøi”, toå chöùc “Ngaøy hoäi vieäc ñoàng vaø ñaït 105.923 tæ ñoàng vaøo naêm 2010<br /> laøm” theo ñònh kì haøng naêm; kí hôïp ñoàng (taêng 26,6 laàn so vôùi naêm 1997). Tính<br /> vôùi 9 tænh veà chöông trình ñaøo taïo vaø cung chung giai ñoaïn 1997- 2008 giaù trò saûn<br /> öùng nguoàn lao ñoäng cho caùc doanh nghieäp xuaát coâng nghieäp taêng bình quaân 33,4%;<br /> treân ñòa baøn tænh Bình Döông. Nhôø vaäy, giai ñoaïn 2009 - 2010, do aûnh höôûng<br /> maø Bình Döông vaãn coù nguoàn lao ñoäng ñaùp khuûng hoaûng kinh teá neân toác ñoä taêng<br /> öùng cho saûn xuaát coâng nghieäp trong khi caùc trung bình chæ ñaït 15,3 %.<br /> tænh khaùc trong khu vöïc thieáu huït traàm Vôùi toác ñoä taêng tröôûng nhanh vaø khaù<br /> troïng nguoàn lao ñoäng. oån ñònh, coâng nghieäp ñaõ goùp phaàn thuùc<br /> 2.3. Phaùt trieån caùc loaïi hình doanh ñaåy chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa Bình<br /> nghieäp, caùc cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp Döông theo höôùng taêng tæ troïng dòch vuï,<br /> Töø choã toaøn tænh chæ coù 1.004 doanh oån ñònh tæ troïng coâng nghieäp vaø giaûm tæ<br /> nghieäp saûn xuaát coâng nghieäp, vôùi soá voán troïng noâng nghieäp. Coâng nghieäp töø choã<br /> laø 31.885 tæ ñoàng vaø 210.095 lao ñoäng chieám 50% GDP (1997), ñeán naêm 2007<br /> <br /> (2002), ñeán heát naêm 2010, soá doanh taêng leân 64,4% GDP cuûa tænh. Cô caáu<br /> <br /> nghieäp saûn xuaát coâng nghieäp treân ñòa baøn ngaønh coâng nghieäp cuõng coù böôùc chuyeån<br /> dòch ñaùng keå theo höôùng taêng daàn tæ troïng<br /> tænh Bình Döông taêng leân 2.896 doanh<br /> caùc ngaønh coâng nghieäp coù haøm löôïng kó<br /> nghieäp, chieám 45,36% soá doanh nghieäp<br /> thuaät, coâng ngheä cao. Naêm 2010, caùc<br /> treân ñòa baøn tænh, vôùi caùc loaïi hình nhö:<br /> ngaønh coâng nghieäp naøy chieám tôùi 31,5%<br /> doanh nghieäp Nhaø nöôùc, doanh nghieäp tö<br /> giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp (theo giaù thöïc<br /> nhaân, coâng ty TNHH, coâng ty coå phaàn,<br /> teá), taêng 16,7% so vôùi naêm 2006.<br /> hôïp taùc xaõ, doanh nghieäp 100% voán FDI,<br /> doanh nghieäp lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi. Cô caáu kinh teá chuyeån dòch keùo theo<br /> Caùc cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp cuõng ñoù laø söï chuyeån dòch trong cô caáu lao ñoäng.<br /> phaùt trieån nhanh choùng, trong voøng 14 Lao ñoäng tröïc tieáp trong ngaønh coâng<br /> naêm, taêng theâm 4.840 cô sôû, naâng toång soá nghieäp töø choã chæ chieám 21,2% toång soá lao<br /> cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp ñang hoaït ñoäng cuûa tænh (1997), ñeán naêm 2010 chieám<br /> ñoäng treân ñòa baøn Bình Döông leân 7.709 tôùi 57,94%. Soá lao ñoäng coâng nghieäp laøm<br /> cô sôû (2010). Trong ñoù, kinh teá caù theå taêng vieäc taïi caùc doanh nghieäp trong nöôùc giaûm<br /> 2.036 cô sôû, kinh teá coù voán FDI taêng 1.298 töø 79,9% (1997) xuoáng coøn 34% (2010).<br /> cô sôû, kinh teá hoãn hôïp taêng 1.296 cô sôû... Ngöôïc laïi, soá lao ñoäng coâng nghieäp trong<br /> <br /> 54<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 1(3) - 2012<br /> <br /> <br /> caùc doanh nghieäp FDI taêng töø laø 34,2% ñoàng hoøa giaûi cô sôû. Bình Döông cuõng ñaõ<br /> (2000) leân 65,9% (2010). qui hoaïch ñöôïc 14 döï aùn nhaø ôû cho coâng<br /> Beân caïnh ñoù, söï phaùt trieån cuûa coâng nhaân vaø ngöôøi coù thu nhaäp thaáp, trong ñoù<br /> nghieäp Bình Döông coøn giaûi quyeát vieäc coù 7 döï aùn ñöôïc trieån khai. Naêm 2007, UÛy<br /> laøm cho moät löôïng lôùn lao ñoäng trong vaø ban Nhaân daân tænh Bình Döông ñaõ chæ ñaïo<br /> ngoaøi tænh, goùp phaàn cuøng caû nöôùc giaûi Sôû Xaây döïng laäp “Ñeà aùn Chöông trình<br /> quyeát baøi toaùn vieäc laøm. phaùt trieån nhaø ôû xaõ hoäi cho coâng nhaân vaø<br /> ngöôøi coù thu nhaäp thaáp tænh Bình Döông<br /> Ngoaøi ra, vôùi toác ñoä taêng tröôûng maïnh<br /> ñeán naêm 2010 vaø 2020” goàm 113 chung cö<br /> meõ cuûa mình, coâng nghieäp coøn ñoùng goùp<br /> giaønh cho coâng nhaân vaø ngöôøi coù thu nhaäp<br /> ngaøy caøng nhieàu vaøo giaù trò xuaát khaåu, saûn<br /> thaáp, vôùi toång dieän tích cho thueâ mua laø<br /> phaåm coâng nghieäp cuûa Bình Döông khoâng<br /> 589.860m2. Ngoaøi ra, caùc doanh nghieäp<br /> nhöõng chieám lónh ñöôïc thò tröôøng noäi ñòa<br /> cuõng chuû ñoäng tham gia xaây döïng nhaø ôû<br /> maø coøn ñuû söùc caïnh tranh treân thò tröôøng<br /> mieãn phí hoaëc hoã trôï tieàn thueâ nhaø cho<br /> quoác teá. Thò tröôøng xuaát khaåu saûn phaåm<br /> coâng nhaân vôùi möùc töø 50.000 ñeán 100.000<br /> coâng nghieäp cuûa Bình Döông ñöôïc môû roäng<br /> ñoàng/ngöôøi/thaùng.<br /> tôùi hôn 192 quoác gia vaø vuøng laõnh thoå, ñaït<br /> giaù trò xuaát khaåu 6,3 tæ USD, chieám Veà ñôøi soáng tinh thaàn, haøng naêm UÛy<br /> 76,03% toång kim ngaïch xuaát khaåu cuûa ban Nhaân daân tænh Bình Döông chæ ñaïo<br /> toaøn tænh. Rieâng giai ñoaïn 1997 - 2007, giaù caùc ban ngaønh chöùc naêng toå chöùc caùc hoaït<br /> trò xuaát khaåu ngaønh coâng nghieäp taêng 16,5 ñoäng nhö: “Tuaàn leã thanh nieân coâng nhaân<br /> laàn, toác ñoä taêng tröôûng trung bình Bình Döông”; “Ngaøy hoäi thanh nieân coâng<br /> 47,2%/naêm, trung bình moãi naêm coâng nhaân”; Cuoäc thi “Neùt ñeïp nöõ thanh nieân<br /> nghieäp ñoùng goùp 68,8% toång giaù trò kim coâng nhaân qua aûnh”; phaùt haønh tôø tin<br /> ngaïch xuaát khaåu cuûa tænh Bình Döông. Thanh nieân coâng nhaân; xaây döïng Baûng<br /> 2.5. Chaêm lo ñôøi soáng lao ñoäng coâng tin Thanh nieân taïi caùc khu ôû troï, tranh<br /> nghieäp, baûo veä moâi tröôøng trong quaù trình thuû caùc döï aùn nhö: döï aùn baïn gaùi vaø<br /> phaùt trieån coâng nghieäp. nhöõng vaán ñeà xaõ hoäi, naâng cao khaû naêng<br /> 2.5.1. Chaêm lo ñôøi soáng lao ñoäng coâng tieáp caän caùc nguoàn löïc coäng ñoàng cho<br /> nghieäp Thanh nieân coâng nhaân (care), döï aùn<br /> UNFPA VIE 01/P18... taïo ñieàu kieän cho<br /> Veà ñôøi soáng vaät chaát, tính ñeán heát<br /> thanh nieân coâng nhaân vui chôi, giaûi trí,<br /> naêm 2006, coù 83,8% doanh nghieäp trong<br /> giao löu, hoïc hoûi vaø naâng cao trình ñoä.<br /> caùc khu coâng nghieäp tham gia ñoùng baûo<br /> hieåm cho 106.946 lao ñoäng, chieám 77,92% Ñaëc bieät laø töø naêm 2006 Ñoaøn thanh nieân<br /> <br /> lao ñoäng taïi caùc khu coâng nghieäp; soá lao ñaõ phoái hôïp vôùi Ñaøi Phaùt thanh vaø<br /> ñoäng ñöôïc caáp soå lao ñoäng laø 176.845 Truyeàn hình Bình Döông laäp “Quyõ hoã trôï<br /> ngöôøi; coù 318 noäi qui lao ñoäng cuûa caùc thanh nieân coâng nhaân xa queâ coù hoaøn<br /> doanh nghieäp ñöôïc thöøa nhaän, 58 doanh caûnh ñaëc bieät khoù khaên", daønh rieâng cho<br /> nghieäp thöïc hieän kí thoûa öôùc lao ñoäng taäp thanh nieân coâng nhaân töø nôi khaùc ñeán<br /> theå, 94 doanh nghieäp thaønh laäp ñöôïc hoäi Bình Döông lao ñoäng.<br /> <br /> 55<br /> Journal of Thu Dau Mot university, No1(3) – 2012<br /> <br /> <br /> Beân caïnh ñoù, Ñaûng boä tænh Bình ñöôïc quan taâm chæ ñaïo vôùi 154 ha ñaõ ñöôïc<br /> Döông coøn quan taâm ñeán vieäc xaây döïng troàng tính ñeán naêm 2006, ñaït 47%.<br /> caùc toå chöùc chính trò - xaõ hoäi trong caùc Nhöõng thaønh töïu treân cuûa coâng nghieäp<br /> doanh nghieäp ngoaøi nhaø nöôùc. Tính ñeán Bình Döông ñaõ goùp phaàn thuùc ñaåy nhanh<br /> nay, Ñaûng boä tænh Bình Döông ñaõ phaùt nhöõng tieán boä caû veà kinh teá, vaên hoùa, xaõ<br /> trieån ñöôïc 45 toå chöùc cô sôû Ñaûng ôû caùc hoäi, naâng cao ñôøi soáng vaät chaát, tinh thaàn<br /> doanh nghieäp ngoaøi nhaø nöôùc, vôùi 706 cuûa ngöôøi daân trong tænh, GDP bình quaân<br /> ñaûng vieân tham gia sinh hoaït. Beân caïnh ñaàu ngöôøi naêm 2010 ñaït 30,1 trieäu<br /> ñoù, coøn coù 1.659 toå chöùc coâng ñoaøn cô sôû ñoàng/ngöôøi/naêm.<br /> vôùi 379.182 ñoaøn vieân tham gia vaø 25 toå<br /> 3. Moät soá haïn cheá trong quaù trình<br /> chöùc ñoaøn thanh nieân vôùi 563 ñoaøn vieân.<br /> phaùt trieån coâng nghieäp ôû Bình Döông<br /> Ngoaøi ra, toaøn tænh coøn xaây döïng ñöôïc 569<br /> giai ñoaïn 1997 – 2010<br /> chi hoäi thanh nieân coâng nhaân nhaø troï vôùi<br /> Beân caïnh nhöõng thaønh töïu ñaït ñöôïc,<br /> 21.060 hoäi vieân vaø 420 chi hoäi caâu laïc boä<br /> coâng nghieäp Bình Döông trong nhöõng naêm<br /> nöõ coâng nhaân nhaø troï vôùi 13.253 hoäi vieân.<br /> qua cuõng coøn khoâng ít haïn cheá caàn khaéc<br /> Trong ñoù, phaàn lôùn caùc toå chöùc treân ñöôïc<br /> phuïc ñeå phaùt trieån nhanh vaø beàn vöõng.<br /> xaây döïng trong caùc doanh nghieäp saûn xuaát<br /> Moät laø, nhöõng ngaønh coâng nghieäp coù<br /> coâng nghieäp.<br /> haøm löôïng coâng ngheä vaø chaát xaùm coøn ít,<br /> 2.5.2. Vaán ñeà baûo veä moâi tröôøng trong trình ñoä coâng ngheä khoâng cao neân söùc<br /> quaù trình phaùt trieån coâng nghieäp caïnh tranh treân thò tröôøng trong vaø ngoaøi<br /> Coâng taùc pheâ duyeät Baùo caùo ñaùnh giaù nöôùc cuõng haïn cheá.<br /> taùc ñoäng moâi tröôøng, kieåm tra, xöû lí caùc Hai laø, coâng nghieäp phaùt trieån maïnh<br /> tröôøng hôïp gaây oâ nhieãm, caáp baûn ñaêng kí nhôø söï gia taêng caùc nguoàn voán FDI, do ñoù<br /> tieâu chuaån moâi tröôøng ñöôïc tieán haønh tieàm aån nhieàu yeáu toá khoâng oån ñònh. Caùc<br /> thöôøng xuyeân, kòp thôøi phaùt hieän, xöû lí, ñoái taùc ñaàu tö phaàn lôùn ñeán töø chaâu AÙ,<br /> yeâu caàu khaéc phuïc söï coá moâi tröôøng ñoái vôùi tieàm löïc voán, coâng ngheä coøn haïn cheá, suaát<br /> caùc tröôøng hôïp gaây oâ nhieãm. Caùc cô sôû saûn ñaàu tö trung bình chöa cao seõ laøm giaûm<br /> xuaát goám söù ñöôïc di dôøi khoûi khu daân cö, khaû naêng taêng tröôûng veà chaát cuûa coâng<br /> caùc nhaø maùy xöû lí nöôùc thaûi, raùc thaûi coâng nghieäp Bình Döông.<br /> nghieäp cuõng ñöôïc chæ ñaïo xaây döïng. Ñeán Ba laø, khoâng chæ thieáu nguoàn lao ñoäng<br /> naêm 2006 toaøn tænh coù 8 nhaø maùy xöû lí coù trình ñoä cao, maø ngay caû lao ñoäng phoå<br /> nöôùc thaûi, coâng suaát 17,300m3/ngaøy, ñeâm thoâng cuõng ñang dieãn ra tình traïng thieáu<br /> vôùi 176 doanh nghieäp coù nöôùc thaûi thöïc huït trong nhöõng naêm gaàn ñaây.<br /> hieän ñaáu noái; döï aùn “khu xöû lí raùc thaûi vaø Boán laø, tình traïng oâ nhieãm nguoàn<br /> chaát thaûi raén Nam Bình Döông” vôùi dieän nöôùc, khoâng khí, tieáng oàn vaãn dieãn ra<br /> tích 74,5 ha ñaõ ñöôïc trieån khai (2004) taïi nhöng phaàn lôùn caùc tröôøng hôïp gaây oâ<br /> xaõ Chaùnh Phuù Hoøa (Beán Caùt). nhieãm ñeàu do ngöôøi daân phaùt hieän vaø<br /> Coâng taùc troàng vaø chaêm soùc caây xanh phaûn aùnh. Caùc nhaø maùy xöû lí nöôùc thaûi,<br /> taäp trung trong caùc khu coâng nghieäp cuõng chaát thaûi chöa ñaùp öùng yeâu caàu.<br /> <br /> 56<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 1(3) - 2012<br /> <br /> <br /> Naêm laø, caùc khu coâng nghieäp mang (2010). Cô caáu ngaønh kinh teá chuyeån dòch<br /> tính ña ngaønh gaây ra nhöõng khoù khaên cho chaäm, coâng nghieäp coù haøm löôïng kó thuaät,<br /> vieäc xöû lí oâ nhieãm, tính töông hoã trong saûn coâng ngheä cao chieám chöa tôùi 1/3 giaù trò<br /> xuaát, kinh doanh, kho vaän, xuùc tieán thöông saûn xuaát cuûa ngaønh.<br /> maïi, xöû lí chaát thaûi trong moät khu coâng *<br /> nghieäp keùm hôn.<br /> Vôùi chuû tröông, ñöôøng loái ñuùng ñaén<br /> Saùu laø, coâng nhaân ñang phaûi soáng cuûa Ñaûng, söï chuû ñoäng, linh hoaït cuûa Ñaûng<br /> trong nhöõng caên nhaø troï chuû yeáu laø nhaø boä tænh, söï chæ ñaïo saùt sao cuûa caùc caáp<br /> xaây caát taïm thôøi, nhaø caáp 4 töôøng xaây chính quyeàn tænh Bình Döông, trong 14<br /> gaïch, maùi tole, neàn xi maêng hoaëc gaïch naêm qua, coâng nghieäp Bình Döông ñaït<br /> men chaát löôïng thaáp, dieän tích bình quaân nhieàu thaønh töïu quan troïng, trôû thaønh<br /> töø 8 – 12m2 cho 3 ñeán 4 ngöôøi ôû. Trong ngaønh kinh teá chính cuûa tænh, goùp phaàn<br /> khi ñoù qui hoaïch söû duïng ñaát cuûa hôn 30 thuùc ñaåy söï taêng tröôûng cuûa caùc ngaønh,<br /> khu, cuïm coâng nghieäp haàu nhö khoâng coù caùc lónh vöïc khaùc. Söï phaùt trieån aáy ñaõ ñeå<br /> ñaát daønh cho vieäc xaây döïng nhaø ôû coâng laïi nhöõng kinh nghieäm quyù giaù cho caùc<br /> nhaân, khu vui chôi, giaûi trí, nhaø treû hay tænh ñang treân ñöôøng coâng nghieäp hoùa.<br /> beänh vieän… Vieäc kí keát hôïp ñoàng, thoûa öôùc Tuy nhieân, söï phaùt trieån cuûa coâng nghieäp<br /> lao ñoäng taäp theå, thöïc hieän caùc nghóa vuï Bình Döông trong nhöõng naêm qua vaãn coøn<br /> ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng coøn chaäm vaø khoâng nhöõng haïn cheá, baát caäp, ñoøi hoûi Ñaûng boä,<br /> ñöôïc caùc doanh nghieäp quan taâm, daãn ñeán chính quyeàn tænh Bình Döông coù nhöõng<br /> caùc vuï ñình coâng lieân tuïc noå ra gaàn ñaây. bieän phaùp vaø thöïc thi nhöõng bieän phaùp aáy<br /> Baûy laø, giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp moät caùch höõu hieäu, ñeå coâng nghieäp Bình<br /> khu vöïc kinh teá trong nöôùc theo giaù thöïc Döông phaùt trieån theo chieàu saâu vaø beàn<br /> teá giaûm töø 52.6% GDP (1997) xuoáng coøn vöõng, hoaøn thaønh ñöôïc muïc tieâu ruùt ngaén<br /> 36,18% (2010), trong ñoù, kinh teá nhaø nöôùc thôøi gian coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa töø<br /> giaûm coøn 5,54%. Ngöôïc laïi, khu vöïc kinh 3 – 5 naêm so vôùi caû nöôùc maø Ñaûng boä tænh<br /> teá FDI taêng töø 47,4% (1997) leân 63,82% ñaõ ñeà ra.<br /> *<br /> THE INDUSTRY OF BINH DUONG PROVINCE IN THE PROCESS OF<br /> IMPLEMENTING INDUSTRIALIZATION AND MODERNIZATION (1997 – 2010)<br /> Do Minh Tu<br /> University of Economics Ho Chi Minh City<br /> ABSTRACT<br /> In this article the authors focus on clarifying the process of applying lines of<br /> industrial development in Binh Duong Provincial Party Committee and the outstanding<br /> achievements of Binh Duong industrial performance in 14 years of renovation industry<br /> development of the Communist Party of Vietnam (1997 - 2010). The article also displays<br /> some limitations which should be overcome in order to achieve Binh Duong industrial<br /> development rapidly and sustainably in the future.<br /> Keywords: Binh Duong, industrial park, industrialization<br /> <br /> 57<br /> Journal of Thu Dau Mot university, No1(3) – 2012<br /> <br /> <br /> TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br /> <br /> [1] Ban Quaûn lí caùc khu coâng nghieäp Bình Döông, Baùo caùo toång keát hoaït ñoäng caùc khu<br /> coâng nghieäp – Phöông höôùng nhieäm vuï töø naêm 1997 ñeán 2010, Bình Döông, 2010.<br /> [2] Cuïc Thoáng keâ Bình Döông, Nieân giaùm thoáng keâ naêm töø naêm 1997 ñeán naêm 2010,<br /> Bình Döông, 2010.<br /> [3] Ñaûng boä tænh Bình Döông, Vaên kieän Ñaïi hoäi ñaïi bieåu tænh Bình Döông laàn thöù VI,<br /> Bình Döông, 1998<br /> [4] Ñaûng boä tænh Bình Döông, Vaên kieän Ñaïi hoäi ñaïi bieåu tænh Bình Döông laàn thöù VII,<br /> Bình Döông, 2001.<br /> [5] Ñaûng boä tænh Bình Döông, Vaên kieän Ñaïi hoäi ñaïi bieåu tænh Bình Döông laàn thöù VIII,<br /> Bình Döông, 2005.<br /> [6] Ñaûng boä tænh Bình Döông, Vaên kieän Ñaïi hoäi ñaïi bieåu tænh Bình Döông laàn thöù IX,<br /> Bình Döông 2010.<br /> [7] Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam, Vaên kieän Ñaïi hoäi ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù VIII, NXB<br /> Chính trò Quoác gia, 1996.<br /> [8] Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam, Vaên kieän Ñaïi hoäi ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù IX, NXB<br /> Chính trò Quoác gia, 2001.<br /> [9] Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam, Vaên kieän Ñaïi hoäi ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù X, NXB<br /> Chính trò Quoác gia, 2006.<br /> [10] Nguyeãn Thò Nga, Söï phaùt trieån cuûa coâng nghieäp tænh Bình Döông trong thôøi kì<br /> ñoåi môùi töø 1986 ñeán 2003, Luaän vaên thaïc só Lòch söû Vieät Nam, Tröôøng Ñaïi hoïc<br /> Khoa hoïc Xaõ hoäi vaø Nhaân vaên – Ñaïi hoïc Quoác gia thaønh phoá Hoà Chí Minh, 2005.<br /> [11] Sôû Coâng nghieäp Bình Döông, Baùo caùo tình hình vaø keá hoaïch ngaønh coâng nghieäp<br /> tænh Bình Döông töø 1997 ñeán 2010, Bình Döông, 2010.<br /> [12] Sôû Xaây Döïng, Baùo caùo toùm taét Chöông trình phaùt trieån nhaø ôû xaõ hoäi cho coâng<br /> nhaân vaø ngöôøi coù thu nhaäp thaáp tænh Bình Döông ñeán naêm 2010 vaø 2020, Bình<br /> Döông 2007.<br /> [13] Tænh uyû Bình Döông, Nghò quyeát veà ñaùnh giaù tình hình naêm 1997 vaø phöông<br /> höôùng nhieäm vuï naêm 1998, Soá: 03-NQ/TU, Bình Döông, 1998.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 58<br />