Cù lao Xanh - Bình Định (phần 1)

Chia sẻ: Phan Thị Hạ Hạ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

113
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hải đăng Cù lao Xanh: được xây dựng từ năm 1890 trên đảo Cù lao Xanh thuộc thành phố Quy Nhơn (tỉnh Bình Định). Hải đăng Cù lao Xanh nằm ở độ cao 118m so với mực nước biển, trong đó tháp đèn cao 16m hình trụ tròn được xây bằng đá tảng lớn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Cù lao Xanh - Bình Định (phần 1)

Cù lao Xanh - Bình Định (phần 1) Ngọn hải đăng Hải đăng Cù lao Xanh: được xây dựng từ năm 1890 trên đ ảo Cù lao Xanh thuộc thành phố Quy Nhơn (tỉnh Bình Định). Hải đăng Cù lao Xanh nằm ở độ cao 118m so với mực nước biển, trong đó tháp đèn cao 16m hình trụ tròn được xây bằng đá tảng lớn, sơn 3 khoang trắng - đen - trắng. Hải đăng Cù lao Xanh là đèn độc lập với tầm hiệu lực chiếu sáng 27 hải lý ban ngày lẫn ban đêm, tâm sáng 119m, tín hiệu ánh sáng trắng chớp nhóm 3+1, chu kỳ 12 giây.
Hải đăng Cù lao Xanh ch ỉ vị trí đảo Cù lao Xanh (tỉnh Bình Định), giúp tàu thuyền hoạt động trong vùng biển Bình Định, Phú Yên đ ịnh hướng và xác đ ịnh vị trí của m ình, ngoài ra nó còn có mục đích quan trọng là xác định chủ quyền đất nước. Đứng từ trên đỉnh núi dưới chân ngọn hải đăng nhìn xuống, Cù Lao Xanh đẹp như một bức tranh với màu xanh chủ đạo trải dài từ những ngọn dừa đong đưa trong gió, lan tỏa trên những cây b àng non chạy dọc bờ biển và ngút ngát trên mặt biển m ênh mang b ất tận. Bãi trước là cát trắng nhìn vào đất liền, nơi cư dân trên đ ảo sinh sống, còn bãi sau toàn đá. Những tảng đá khổng lồ xếp chồng lên nhau quanh năm chống chọi với gió hú và sóng gầm. Xa xa là bọt sóng và bụi nước tung lên trắng xoá cả một vùng trời biển. Từ ngọn hải đăng, chúng ta đi men xuống theo hư ớng tây bắc là su ối Giếng Tiên. Tên suối xuất phát từ một truyền thuyết kể rằng, xưa kia vào những đ êm trăng sáng các nàng tiên trên trời hay xuống suối để du ngoạn, tắm mát và vui đùa rồi mới bay trở về trời. Có dịp tới đây, du khách hãy m ột lần đến tắm ở suối để cảm nhận đư ợc vị ngọt tinh khiết của nước suối và hương vị mặn mòi của biển cả phảng phất trong không khí Ðêm đ êm, từ bờ biển Quy Nh ơn, phóng tầm mắt ra khơi xa, giữa h àng trăm đốm sáng lung linh tựa hoa đăng, du khách sẽ bị cuốn hút vào một ngọn đèn xanh lúc ẩn, lúc hiện, vừa huyền diệu, vừa bí ẩn … Ðó là ngọn hải đăng Cù Lao Xanh – “Người đẹp trăm tuổi” của TP. Quy Nhơn, Bình Ðịnh. Cù Lao Xanh thuộc xã đ ảo Nhơn Châu – TP. Quy Nhơn được xây dựng từ khi nào? “Lý lịch” của ngọn hải đăng này ra sao thì ít người biết. Ngay cả cơ quan chủ quản đèn biển cũng không có hồ sơ đầy đủ về hải đăng Cù Lao Xanh. May thay, trong một chuyến đi điền dã, sưu tầm, nghiên cứu ở xã đảo Nhơn Châu, chúng tôi đã sưu tầm được một b ài vè khá dài. Qua bài lục bát này, chúng tôi đã cơ bản xây dựng được lịch sử h ình thành, xây d ựng hải đăng Cù Lao Xanh. Ðến Nhơn Châu, từ ngoài khơi nhìn vào, ngọn hải đăng Cù Lao Xanh sừng sững trên độ cao 120m, uy nghi giữa trời mây. Năm 1890, từ sự kiện một chiếc
tàu thủy bị ch ìm vì đâm phải Hòn Cao (đá ngầm) thuộc khu vực biển Quy Nhơn, thực dân Pháp đ ã quyết định xây dựng ở Thanh Châu (tên gọi cũ của Nhơn Châu) một ngọn hải đăng, đặt tên là Plogam Bir (Cù Lao Xanh). Ðây là một hòn đảo rộng chừng 3,5km2 . Mục đích của người Pháp xây dựng ngọn đèn biển ở Cù Lao Xanh là để hướng dẫn tàu, thuyền ra, vào Cảng Quy Nhơn được thuận tiện, an toàn. Thế rồi, theo lệnh của Tòa Khâm sứ Pháp, tất cả quan lại các tổng, huyện đã th ực hiện việc bắt dân các xã (mỗi xã 5 người) ra Thanh Châu làm phu xây dựng hải đăng Plogam Bir. …Không đi thì chẳng đặng nào Có đi thì sợ ba đào, lênh đênh… Hải đăng Cù Lao Xanh là một sự hòa quyện tuyệt diệu giữa hai phong cách kiến trúc Ðông – Tây ; vừa mang “hơi thở” của trường phái kiến trúc Gô-Tich, vừa có dáng dấp kiến trúc phương Ðông. Kết cấu của hải đăng gồm 4 phần chính, phân bổ hài hòa, h ợp lý. Tầng dưới cùng là bậc thang gồm 32 bậc, xây bằng gạch vồ. Vào trong lòng tháp, ta đi lên một cầu thang lượn xoắn ốc là tới tầng chính, n ơi đ ể đ èn. Ban đầu, đèn dùng bằng gas, vòng quay phải dùng bằng một quả tạ cơ năng làm cho đèn quay. Năm 1957, đèn được thay thế bằng điện (công suất bóng 1000W). Phần trên là một hệ thấu kính, ở giữa đặt một bóng đèn. Năm 1984, đèn lại được thay bằng một hệ thống mô-tơ từ trư ờng. Mô -tơ này điều khiển mâm quay. Mâm quay cấu tạo nhiều lỗ tròn dùng để hạ định tốc độ, được điều khiển bằng một bán dẫn điện tử làm cho tốc độ luôn luôn cố định. Chu kỳ của vòng quay là 12 giây: gồm 3 tia ngắn, 1 tia dài (vì vậy ở xa ta mới thấy đ èn nhấp nháy). Tính từ chân tháp lên đỉnh, hải đăng Cù Lao Xanh cao 19m, nhưng vững chắc, kiên cố vì toàn bộ được xây bằng đá tảng lớn (tường dày hơn 1m). Hiện nay, hải đăng Cù Lao Xanh được xếp vào loại hiện đại nhất Việt Nam. Song song với việc xây dựng hải đăng Cù Lao Xanh, những ngư ời thợ còn xây dựng ở cạnh đó một công trình khá đặc sắc là khu nhà của viên quan ba Pháp. Tòa nhà này gồm 2 tầng, rộng 10m, d ài 40m, có 16 phòng. Tòa nhà xây dựng bằng gạch vồ, tường dày tới gần nửa mét và nền móng xây bằng đá tảng rất
kiên cố. Ðặc biệt, ở đây có một hệ thống dự trữ nước mưa không bao giờ cạn. Trên tầng sân thượng là một hệ thống hứng, dẫn nư ớc mưa. Nước chảy xuống nhiều ống (có lưới gạt, lọc bụi, rác). Khi n ước chảy xuống bể sâu ở tầng hầm cuối cùng thì vô cùng sạch và nước rất ngon. Bể chứa nước rộng 4m, dài 9m, cao 2,5m. Ðáng lưu ý là do biết chọn vị trí khoa học, biết tạo dáng kiến trúc h ài hòa với cảnh quan nên “các tác giả vô danh” đã tạo cho tổng thể hải đăng Cù Lao Xanh một vẻ đẹp riêng: vừa hoành tráng, vừa nên th ơ, đ ảm bảo cả hai tiêu chu ẩn CÔNG NĂNG và THẨM MỸ. Từ tầng cao của hải đăng có thể bao quát tầm nh ìn rộng lớn. Xét về mặt quân sự, vị trí này h ết sức lợi hại. Về yếu tố thẩm mỹ, ai có dịp lên hải đăng Cù Lao Xanh một lần, không thể không ngây ngất trước cảnh sương sớm, b ình minh trên biển, hoàng hôn chín đỏ… Và, vào những đ êm trăng rằm thì h ải đăng Cù Lao Xanh chẳng thua gì “chốn bồng lai tiên cảnh”. Chính từ giá trị lịch sử và nghệ thuật, hải đăng Cù Lao Xanh của Quy Nhơn – Bình Ðịnh đã trở thành BIỂU TƯ ỢNG ÐẸP của hải đăng Việt Nam. Riêng đối với giới nghệ sĩ, thi nhân, hải đăng Cù Lao Xanh được nhiều người nhắc đến trong những sáng tác của họ. Ðặc biệt, hải đăng Cù Lao Xanh là 1 trong 4 hải đăng được ngành Bưu điện chọn in thành bộ tem HẢI ÐĂNG VIỆT NAM. Bộ tem do nữ họa sĩ Nguyễn Thị Sâm thực hiện, gồm 4 hải đăng tiêu biểu của Việt Nam là: Cù Lao Xanh, Cần Giờ, Vũng Tàu, Long Châu. Ðây là b ộ tem thứ 630. Bộ tem có m ã số từ 2436 đến 2439. Trong đó, con tem hải đăng Cù Lao Xanh xếp ở vị trí đầu tiên (2436). Tiếp đến là các tem: hải đăng Cần Giờ (2437); hải đăng Vũng Tàu (2438); hải đăng Long Châu (2439). Ngày 14/06/1992, bộ tem số 630 – HẢI ÐĂNG VIỆT NAM chính thức được phát hành và trở thành bộ tem quý của “những người đi tìm cái đẹp”. …Ðất bằng súng nổ cái đùng Khi không đèn điện nứt b ùng làm ra Ðời ông cho chí đời cha Bây giờ mới thấy điện mà cù lao Bởi vì tàu bị Hòn Cao
Ðịa đồ họa sót chỗ nào lộng, kh ơi Nhìn xem cuộc núi giữa trời Ðể làm đèn chiếu khắp nơi xa, gần… Bài vè sưu tầm được đã ra đời và lưu tru yền h àng trăm năm nay. Hơn 1 thế kỷ đã trôi qua, tên tuổi của những người thợ – “những nghệ sĩ vô danh” có thể bị phai m ờ theo năm tháng (?). Song, ngọn hải đăng Plogam Bir – Cù Lao Xanh (Nhơn Châu – Quy Nhơn) vẫn sừng sững, uy nghi “trơ gan cùng tuế nguyệt”. Và đêm đêm, từ Nh ơn Châu xa xa “những tín hiệu xanh” từ “đôi mắt” của NGƯỜI ÐẸP TRĂM TUỔI vẫn ẩn hiện diệu kỳ!