23<br />
Ngày trước…<br />
Ngày hôm đó mưa rơi trên những khu vườn Versailles và em thì cau có.<br />
Gió mùa thu lay động những khóm cây, và mặt trời ở các đảo Marquises giờ<br />
đã xa xôi. Tuy vậy, hai ngày ở Pháp là khoảng thời gian hiếm hoi mà hai ta<br />
gọi là “ngoài hạn mức”. Hai ngày đặc biệt cộng vào cuộc hẹn hò hàng năm<br />
của hai ta. Và hai ngày thêm vào này sao hay quá đi! Anh đã thương lượng,<br />
bằng cách chi tiền như lần trước, để đi thăm các tầng hầm của Versailles,<br />
vùng độc chiếm thủy lợi của nhà vua. Một địa điểm mà du khách không có<br />
quyền đặt chân đến.<br />
Vì đó rõ ràng là đường hầm mà ta phải tìm. Một đường hầm, và không<br />
chỉ là một cái hầm. Và các đường hầm, ở Versailles thì có hàng cây số<br />
đường hầm! Trong công viên, dưới các đài nước, có một mê cung khổng lồ<br />
che chở các ống dẫn nước. Một mạng nhện các đường hầm được cả một<br />
đạo quân thợ ống nước chăm sóc. Một trong những đường hầm này chắc<br />
chắn phải gặp cái đường hầm mà anh đã nhận dạng rìa của nó dưới mặt<br />
đất ở Grand Trianon. Bằng cách đến từ bên phía ngược lại, ta sẽ tìm ra lối<br />
vào căn phòng bí mật.<br />
Anh đã không nói về chuyến thăm viếng này với Kathrin Strandberg, lại<br />
càng không với Granier, anh đã cắt đứt quan hệ với anh ta. Anh đã bực tức<br />
không ít vì anh ta trong cái đêm sục sạo của bọn anh. Vả lại, nếu bọn anh<br />
tìm ra cái gì đó vào sáng hôm ấy thì anh ta đủ sức đòi tiền thưởng năm<br />
trăm ngàn đô-la rồi.<br />
Anh đưa tay quàng vai em.<br />
— Trời có mưa hay nắng thì chẳng có gì quan trọng, phải thế không? Ta<br />
<br />
đi xuống dưới mặt đất mà…<br />
Bọn mình, anh và em, được trang bị như thể đi câu cá ngoài biển khơi.<br />
Độ ẩm cao làm quăn những lọn tóc nâu lòi ra dưới mũ trùm đầu của áo<br />
khoác em, và đôi má em ửng hồng như hoa – nói một cách phong nhã.<br />
Gabriel Esteban, tên thợ cả ống nước, miệng lúc nào cũng “thưa bà” với em<br />
nhưng tay thì thường vung vẩy trước ngực em. Những dấu hiệu bên ngoài<br />
của phép lịch sự mà cá nhân anh thấy dai dẳng đến độ khả nghi.<br />
Người Pháp mà… Thôi, bỏ qua. Em còn nhớ hắn không? Một gã to cao,<br />
tóc nâu, khoảng bốn mươi, hai vai rộng quá cỡ, đeo kính râm dù trời âm u.<br />
Hắn kiểm tra xem đôi giày ống mình mang có đế tốt không, rồi đưa mình<br />
đến gần khóm cây Rocailles, ở ngay dưới Grande Terrasse. Một hàng rào<br />
bằng cây xanh mở ra lối đi dẫn về phía con đường hẹp, giấu mình dưới<br />
những tàng cây. Lâu đài đã biến mất sau lưng bọn mình.<br />
Người thợ ống nước dừng chân ở dưới thấp bờ dốc, trước một cánh cửa<br />
màu lục.<br />
— Chính nơi đây bắt đầu vương quốc của tôi, - hắn cho biết, tay dùng<br />
một chìa khóa nặng nề màu đen để mở cửa.<br />
— Chính quanh nơi đây, - anh nghĩ như lặp lại lời hắn, - mà ta vào căn<br />
phòng bí mật.<br />
Một lối đi hẹp dưới mặt đất mở ra trước mặt bọn mình, ẩm và tối. Hai<br />
người đi ngược chiều không thể tránh nhau. Gabriel đi đầu, tay cầm đèn<br />
rọi ra trước. Đến cuối một hành lang dài, hắn ngừng, đặt cái đèn lên trên<br />
một viên đá nhô ra từ tường. Ngày xưa, chỗ này dùng làm nơi để đèn dầu<br />
của thợ ống nước. Không gian mở rộng ra và tạo thành một cái hang. Mắt<br />
bọn mình quen dần với ánh sáng lờ mờ, và anh thấy ra các ống dẫn nước<br />
bằng gang đi sâu vào các đường hầm, các mép nối ống được quấn bằng<br />
vòng thiếc. Tên thợ cả bảo bọn mình leo lên khoảng chục thanh gỗ của một<br />
cái thang treo trên đá.<br />
<br />
Đứng nhón chân, bọn mình quan sát, kẻ trước người sau, ánh phản<br />
chiếu màu nâu nhạt của các bể chứa, chúng tạo thành dưới vòm cung của<br />
mình một cái hầm chứa nước lớn. Em buông tiếng thở dài khâm phục. Và<br />
anh thấy mắt em lấp lánh trong cảnh tranh tối, tranh sáng.<br />
— Các bể chứa này có từ thời vua Louis XIV phải không?<br />
— Hoàn toàn chính xác, thưa bà. Và chúng đầy nước. Tất cả đều sẵn<br />
sàng cho các vòi phun nước từ dưới đất lên.<br />
Tên thợ ống nước cầm lại đèn và đi trước bọn mình trong đường ngầm<br />
giờ hẹp và thấp hơn. Bọn mình đã xuống sâu hơn năm mét dưới mặt đất,<br />
bằng cách đi theo độ nghiêng của khu đất. Phía bên tay mặt có một hành<br />
lang với các ống nước chạy về hướng Bắc, rồi một hành lang thứ hai, nằm<br />
xa hơn, chạy dưới các ngôi vườn, ở phía Tây. Gabriel giải thích là có nhiều<br />
hành lang khác như thế, khắp nơi, nằm dưới các ngôi vườn. Dưới sự chỉ<br />
đạo của các thầy dòng Francine, những kỹ sư của vua Louis XIV đã cho đào<br />
xới, bố trí dưới lòng đất hơn ba mươi cây số ống dẫn nước, hành lang,<br />
đường ngầm, hang, động nước, vẽ lên một bộ khung bí mật của ngôi vườn<br />
nhà vua, một hệ thống đường ngang, nẻo dọc và các tĩnh mạch vô hình<br />
đem sự sống đến cho các đài nước.<br />
Sau độ ba chục thước, mặt đất ẩm ướt hơn và hơi bị dốc, trở nên trơn<br />
trợt. Đất sét bám dính vào giày ống. Ai cũng phải khom người để trèo lên<br />
một cái thang khác dẫn lên điểm đến đầu tiên của bọn mình. Gabriel tắt<br />
cây đèn đầu và lấy ra cây đèn điện.<br />
— Ở độ sâu này, - hắn lưu ý, - ngày trước, các đèn dầu không phát sáng<br />
nữa. Ngọn lửa cứ chập chờn.<br />
Bọn mình dừng lại ở một chỗ mà ta chỉ có thể ngồi xổm thôi hay ngồi<br />
trên các ống dẫn đặt ngay trên mặt đất. Xung quanh ta, các ống nước chạy<br />
dọc, chạy ngang, gặp nhau, đè lên nhau hay kết nối nhau, như một nồi<br />
chưng khổng lồ dưới mặt đất. Em rùng mình. - Ta có thể tưởng rằng đó là<br />
<br />
một con nhện sói!<br />
Một con nhện sói khổng lồ bị té ngửa và không đủ sức đứng dậy. Ngồi<br />
dạng chân trên một ống nước ẩm ướt, em ngắm nhìn cái bụng của con<br />
nhện mà rùng mình. Bọn mình đang ở dưới Latone, chính xác như vậy.<br />
Vì ở dưới mặt đất thì không phải Apollon giữ vai trò chính mà là “con<br />
mụ”, theo cách gọi thân mật của các thợ ống nước. Câu viết đã gây ấn tượng<br />
nơi anh, giờ trở lại trong trí nhớ: “Trên các bệ đá hoa cương này, đáng lẽ<br />
chính Jupiter tìm được chỗ đứng; vậy mà người ta chỉ thấy trên đó Latone,<br />
một trong các bà vợ của ông.” Một câu mang nặng hậu quả. Nhưng cũng<br />
như lần đầu, anh không rút ra từ đó các kết luận cần thiết.<br />
Song vẫn xúc động làm sao! Hàng triệu du khách dạo chơi trong công<br />
viên lâu đài Versailles không có cảm giác là quả tim của bộ máy Versailles<br />
đập ở ngay dưới chân họ, cách vài thước dưới mặt đất, động cơ của cái công<br />
trường vĩ đại của Louis XIV. Chính ngay đây ta có thể lấy tay vuốt ve cánh<br />
hoa huệ tây được chạm trổ trên một ống nước. Kiểm tra, giống như Đức<br />
vua vĩ đại đã làm vào thời đó, các vùng nối đường ống. Và nhất là thưởng<br />
thức kỳ công kỹ thuật của các thợ ống nước của nhà vua: một kiến trúc<br />
thủy lợi được phát minh vào thế kỷ mười bảy vững chắc đến mức nó vẫn<br />
luôn luôn hoạt động ba trăm năm sau!<br />
Một sự im lặng tuyệt đối bao trùm nơi này, chỉ thỉnh thoảng bị quấy rối<br />
bởi một giọt nước rơi từ mối ghép nối và vỡ tan trên nền đất sét. Cái bụng<br />
của Versailles đang nghỉ ngơi, nhưng ta cảm thấy nó sẵn sàng tiếp nhận<br />
tiếng gầm hung hãn mà vài giờ sau sẽ làm ầm ầm cả lòng đất. Không bao<br />
lâu nữa, người ta sẽ chỉ nghe ở đây tiếng ầm ập của nước được đẩy mạnh<br />
lên mặt trong ống dẫn bằng gang, chảy xiết trên bề mặt rồi chia nhau đi tới<br />
các bể nước của lâu đài. Hai nghìn bốn trăm tia nước sẽ nổ lào rào cho các<br />
vòi phun từ dưới đất lên ở trong các ngôi vườn. Ở bên trên bọn mình, tượng<br />
Latone và các con bằng cẩm thạch trắng sẽ sáng rỡ với hàng nghìn tia nước<br />
lấp lánh. Đám du khách sẽ vỗ tay tán thưởng. Nhưng vào lúc này thì bọn<br />
<br />
mình, em và anh, là những người duy nhất có được đặc quyền đi xem hậu<br />
trường của các vòi phun nước, chạm tay vào cỗ máy kỳ lạ đã thỏa mãn được<br />
ít nhiều lòng kiêu ngạo của Thái Dương Vương. Công trình phi thường này<br />
đã đưa ông lên cao, ở trên thân phận con người, biến ông thành deus exmachina[280] – một vị thần làm bật ra những dòng nước đẹp nhất thế gian ở<br />
một nơi chốn mà thiên nhiên cố chấp chỉ cho chảy ra một con lạch yếu ớt<br />
mang tên lạch Clagny giữa vùng đầm lầy độc hại.<br />
Được một tiếng đồng hồ thì anh chịu không nổi nữa.<br />
— Bây giờ ta có thể đi đến chỗ dưới các đài nước Trianon được không? Anh hỏi.<br />
Bởi vì, dù cuộc thăm viếng riêng tư dưới lòng Versailles này làm anh<br />
phấn khởi, anh vẫn không lơ là mục tiêu của chúng ta. Anh nóng ruột<br />
muốn kiểm tra cái đường hầm mà bọn anh, Kathrin, Granier và anh, đã<br />
thấy được lối vào trên hình ảnh ra-đa vài tuần trước, xem nó có nối dài<br />
thực sự sau bức tường bịt kín hay không, xem có đúng là một đường hầm<br />
đi từ phòng của Phu nhân de Maintenon và kết nối với một địa đạo dài<br />
hơn hay không.<br />
— Trianon à, để làm gì chứ?<br />
Gabriel Estaban nhìn anh với một chút hạ cố.<br />
— Tôi e rằng ông không ý thức được khoảng cách giữa công viên nhỏ<br />
của Versailles với Trianon, - hắn nói tiếp. - Hai hệ thống dưới mặt đất cách<br />
nhau nhiều cây số, và mỗi hệ thống thì nhận nước từ bể chứa riêng. Có ích<br />
gì không nếu ta làm chúng liền lạc với nhau?<br />
Anh nhíu mày; bàn tay em đến đặt lên cánh tay anh, như thể ngăn ngừa<br />
anh nổi cáu.<br />
— Dù gì đi nữa, ông đưa chúng tôi đi xem cái hệ thống bên đó, - anh<br />
nhấn mạnh.<br />
<br />