intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đánh giá ô nhiễm ấu trùng Sán Lá Gan nhỏ trên cá nước ngọt tại các chợ ở Hà Nội

Chia sẻ: Sunshine_3 Sunshine_3 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

74
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tại chợ ở Hà Nội, có 7/10 loài cá nước ngọt nhiễm ấu trùng sán lá gan nhỏ: cá diếc 13/60 (21,7%), cá trắm 8/60 (13,3%), cá trê 4/60 (6,7%), cá chép 2/60 (3,3%), cá quả 2/60 (3,3%), cá rô phi 1/60 (1,7%) và cá trôi 1/60 (1,7%). Ấu trùng sán lá gan trên cá ở Hà Nội được thẩm định loài bằng kỹ thuật PCR với hệ gen ty thể là Clonorchis sinensis.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đánh giá ô nhiễm ấu trùng Sán Lá Gan nhỏ trên cá nước ngọt tại các chợ ở Hà Nội

  1. TCNCYH 30 (4) - 2004 ®¸nh gi¸ « nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ gan nhá trªn c¸ n-íc ngät t¹i c¸c chî ë Hµ Néi NguyÔn V¨n §Ò ViÖn Sèt rÐt, KST-CT T¦ §iÒu tra t¹i 5 chî ë Hµ Néi: Chî §Æng TrÇn C«n thuéc quËn §èng §a, chî Thanh Xu©n B¾c thuéc quËn Thanh Xu©n, chî Thµnh C«ng thuéc quËn Ba §×nh, chî V¨n §iÓn thuéc huyÖn Thanh Tr× vµ chî Phïng Khoang Thuéc huyÖn Tõ Liªm. Víi 10 loµi c¸ n-íc ngät ®-îc xÐt nghiÖm (C¸ mÌ Hypophthalmichthys molitrix, R« phi Tilapia mossambica, C¸ tr¾m Mylopharyngodon piceus, C¸ tr«i Cirrhina molitorella, C¸ chµy Squaliobabus curriculus, C¸ chÐp Cyprinus carpio, C¸ diÕc Carassius carassius, C¸ chuèi Ophicephalus maculatus, L-¬n Fluta alba, C¸ trª Clarias fuscus: mçi loµi xÐt nghiÖm 60 con) cã 7 loµi d-¬ng tÝnh Êu trïng s¸n l¸ gan nhá. Loµi Êu trïng s¸n l¸ gan nhá trªn c¸ t¹i chî Hµ Néi ®-îc x¸c ®Þnh lµ loµi Clonorchis sinensis b»ng h×nh th¸i häc vµ sinh häc ph©n tö hÖ gen ty thÓ. I. §Æt vÊn ®Ò: sinh vµ g©y bÖnh t¹i ®ã. NhiÔm s¸n l¸ gan, ng-êi bÖnh bÞ x¬ gan vµ cã thÓ bÞ ung th- BÖnh s¸n l¸ gan nhá Clononorchiasis vµ ®-êng mËt Cholangiocarcinoma. Opisthorchiasis l-u hµnh ë nhiÒu n¬i trªn thÕ giíi víi 20 triÖu ng-êi m¾c vµ nhiÔm bÖnh cã ViÖt Nam lµ mét n-íc n«ng nghiÖp cã liªn quan ®Õn tËp qu¸n ¨n gái c¸ hoÆc ¨n c¸ nghÒ nu«i c¸ tõ l©u ®êi vµ ®Æc biÖt chñ yÕu ch-a nÊu chÝn. nu«i c¸ b»ng n-íc th¶i, thËm chÝ cã mét sè ®Þa ph-¬ng cßn nu«i c¸ b»ng ph©n ng-êi vµ C¸ lµ nguån thùc phÈm kh«ng thÓ thiÕu tËp qu¸n ¨n gái c¸ phæ biÕn ë nhiÒu n¬i, lµ ®èi víi con ng-êi. HiÖn nay thùc phÈm bÞ « yÕu tè thuËn lîi cho bÖnh s¸n l¸ gan l-u hµnh nhiÔm ®ang ë møc b¸o ®éng, trong ®ã cã c¸. vµ g©y ¶nh h-ëng lín ®èi víi søc khoÎ vµ trë ¤ nhiÔm c¸ chñ yÕu gåm 3 nhãm nguyªn nªn g¸nh nÆng cho gia ®×nh vµ x· héi. HiÖn nh©n, ®ã lµ: nhãm ho¸ chÊt b¶o qu¶n c¸, c¸c nay t¹i ViÖt Nam ®· x¸c ®Þnh Ýt nhÊt cã 18 tØnh ®éc chÊt tõ c¸ sinh ra (c¸ nãc, mËt c¸ tr¾m...) cã bÖnh s¸n l¸ gan nhá l-u hµnh, cã n¬i tû lÖ vµ c¸c ho¸ chÊt trong m«i tr-êng nu«i c¸, ®Æc nhiÔm 37% nh- Nam §Þnh, Phó Yªn [2,5]. T¹i biÖt lµ c¸ nu«i b»ng n-íc th¶i; nhãm vi c¸c ®Þa ph-¬ng nµy hÇu hÕt c¸ nu«i ë ao ®Òu trïng/siªu vi trïng vµ ®éc chÊt cña chóng nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ gan, cã loµi nhiÔm tíi x©m nhËp vµo c¸; nhãm ký sinh trïng, trong 90%. VËy, nh÷ng ®Þa ph-¬ng kh¸c, kÓ c¶ Hµ ®ã cã s¸n l¸ vµ mét sè giun truyÒn qua c¸. C¸ Néi, t×nh h×nh c¸ nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ gan lµ vËt chñ trung gian cña nhiÒu loµi giun s¸n nhá ra sao? ®Ó cã gãp phÇn ®-a ra gi¶i ph¸p g©y bÖnh cho ng-êi (Fish born helminthes) trong vÖ sinh an toµn thùc phÈm, viÖc nghiªn [3]. cøu ®¸nh gi¸ « nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ gan nhá MÇm bÖnh giun s¸n truyÒn qua c¸ x©m trong c¸ t¹i chî ë Hµ Néi lµ hÕt søc cÇn thiÕt nhËp vµo ng-êi qua ®-êng ¨n uèng mét c¸ch hiÖn nay, nh»m môc ®Ých: thô ®éng do ¨n ph¶i c¸ cã Êu trïng s¸n cßn - X¸c ®Þnh « nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ gan sèng d-íi h×nh thøc ¨n gái c¸ hoÆc ¨n c¸ nhá truyÒn cho ng-êi trong c¸ n-íc ngät t¹i ch-a nÊu chÝn kü. mét sè chî ë Hµ Néi. Khi ng-êi ¨n ph¶i Êu trïng s¸n l¸ gan - X¸c ®Þnh thµnh phÇn loµi Êu trïng trong c¸, Êu trïng theo ®-êng mËt vµo gan ký s¸n l¸ gan nhá b»ng sinh häc ph©n tö.
  2. TCNCYH 30 (4) - 2004 II. §èi t-îng vµ ph-¬ng ph¸p + Soi t×m Êu trïng s¸n d-íi kÝnh lóp hoÆc nghiªn cøu: kÝnh hiÓn vi vËt kÝnh 10. 1. Chän mÉu vµ cì mÉu nghiªn cøu: X¸c ®Þnh thµnh phÇn loµi b»ng h×nh th¸i häc theo Miyazaki 1991 vµ Ooi 2001 [7]. - Chän ngÉu nhiªn c¸c mÉu c¸ n-íc ngät b¸n t¹i chî ë Hµ Néi ®¹i diÖn cho c¸c quËn C¸c Êu trïng s¸n ®-îc röa b»ng n-íc néi thµnh vµ ngo¹i thµnh. muèi sinh lý vµ chôp ¶nh qua kÝnh hiÓn vi, ®ång thêi l-u mÉu ë nhiÖt ®é 20oC. ThÈm ®Þnh - XÐt nghiÖm kiÓm tra 10 loµi c¸ n-íc ngät loµi b»ng ph-¬ng ph¸p sinh häc ph©n tö hÖ cho mçi chî vµ mçi loµi 60 con. gen ty thÓ víi kü thuËt PCR. 2. §Þa ®iÓm nghiªn cøu: Tãm t¾t c¸c b-íc cña ph-¬ng ph¸p sinh 2.1. T¹i 3 chî néi thµnh: häc ph©n tö nh- sau: - Chî §Æng TrÇn C«n thuéc quËn §èng ! T¸ch chiÕt AND tæng sè; §a, c¸ch trung t©m Hµ Néi 5 km vÒ phÝa T©y - ! Chän måi chung vµ måi ®Æc hiÖu; Nam. ! Thùc hiÖn ph¶n øng PCR; - Chî Thanh Xu©n B¾c thuéc quËn Thanh Xu©n, c¸ch trung t©m Hµ Néi 9 km vÒ phÝa ! Dßng ho¸ s¶n phÈm; T©y - Nam. ! Gi¶i tr×nh tù; - Chî Thµnh C«ng thuéc quËn Ba §×nh, ! Ph©n tÝch, xö lý theo ch-¬ng tr×nh Sinh-tin c¸ch trung t©m Hµ Néi 6 km vÒ phÝa T©y - häc T©y-Nam. T¸ch chiÕt AND tæng sè: 2.2. T¹i 2 chî ngo¹i thµnh: ADN tæng sè ®-îc t¸ch chiÕt b»ng bé ho¸ - Chî V¨n §iÓn thuéc huyÖn Thanh Tr×, chÊt Genomic-Tip Kit (QIAGEN Inc.) theo qui c¸ch trung t©m Hµ Néi 15 km vÒ phÝa Nam. tr×nh cña nhµ s¶n xuÊt. M« t¶ rót gän nh- sau: - Chî Phïng Khoang thuéc huyÖn Tõ mÉu vËt b¶o qu¶n trong cån 70% ®-îc lÊy ra Liªm, c¸ch trung t©m Hµ Néi 10 km vÒ phÝa vµ cho cån bay h¬i hÕt trong ly t©m ch©n T©y - Nam. kh«ng, sau ®ã röa nhiÒu lÇn trong PBS. MÉu vËt ®-îc nghiÒn kü vµ xö lý víi c¸c dung m«i 3. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu: cña Kit, råi hÊp phô lªn mµng vµ ly chiÕt ADN XÐt nghiÖm t×m Êu trïng s¸n l¸ gan nhá theo qui tr×nh t¸ch chiÕt. Hµm l-îng ADN sö trªn c¸ theo ph-¬ng ph¸p tiªu c¬ nh©n t¹o dông cho mçi ph¶n øng PCR (50 microlit) lµ b»ng pepsin axit. kho¶ng 150 nanogam. Dung dÞch tiªu c¬ nh©n t¹o: ThiÕt kÕ vµ tæng hîp måi PCR: - Pepsin 7 gr; Gen cox1 (cytochrome oxidase 1) lµ gen - HCL 11ml; ty thÓ ®-îc chän lµm ®Ých nghiªn cøu. CÆp måi (primer) dïng trong nh©n b¶n ADN ®Ých - N-íc muèi sinh lý 8,5%: 1000ml. b»ng ph¶n øng PCR (polymerase chain Quy tr×nh xö lý mÉu: reaction), ®-îc thiÕt kÕ trªn c¬ së c¸c tr×nh tù + C¸ ®-îc läc bá bít c¸c phÇn x-¬ng vµ b¶o tån cña gen cox1 cã trong Ng©n hµng v©y. Gen, bao gåm måi xu«i: JB3F: + §-îc nghiÒn nhá trong cèi xay thÞt. 5'TTTTTTGGGCATCCTGAGGTTTAT3',vµ m å i n g - î c : J B 4 . 5 R : + Ng©m vµo dung dÞch tiªu c¬ Ýt nhÊt 4 giê. 5’TAAAGAAAGAACATAATGAAAATG3'. + Läc b· vµ lµm l¾ng cÆn C¸c tr×nh tù t-¬ng øng víi ®o¹n ADN nghiªn 62
  3. TCNCYH 30 (4) - 2004 cøu tõ mét sè quÇn thÓ thuéc hä l¹c theo ph-¬ng ph¸p kh¸ng sinh vµ chØ thÞ Opisthorchiidae vµ gièng Paragonimus ®· mµu (SAMBROOK vµ RUSSELL, 2001). ®-îc c«ng bè (Blair vµ cs, 1997 LE vµ cs, ADN cña plasmid cã chøa PCR ®-îc t¸ch 2002) vµ ®¨ng ký t¹i Ng©n hµng Gen chiÕt víi bé ho¸ chÊt QIAprep Spin Plasmid (http://www.ncbi.nim.nih.gov) ®-îc sö dông Extraction Kit (QIAGEN Inc.). Chuçi ADN ®Ó so s¸nh ®èi chiÕu. ®-îc gi¶i tr×nh tù trªn m¸y gi¶i tr×nh tù ®éng Ch¹y PCR, gi¶i tr×nh tù vµ chän chuçi so ABI 377 PRISM (Perkin- Elmer) vµ thùc hiÖn s¸nh: víi sè l-îng nhiÒu plasmid t¸i tæ hîp nh»m thu ®-îc kÕt qu¶ chÝnh x¸c. S¾p xÕp, ®èi ADN ®Ých ®· ®-îc nh©n b¶n b»ng PCR chiÕu tr×nh tù t-¬ng øng cña ®o¹n gen b»ng tiªu chuÈn víi bé ho¸ chÊt PCR Master Mix hÖ ch-¬ng tr×nh m¸y tÝnh AsemblyLIGN 1.9 Kit (Promega). Chu tr×nh nhiÖt cña PCR trªn vµ Mac Vector 6.5.3 (Oxford Molecular Inc.). m¸y Perkin-Elmer (Perkin-Elmer Inc., Mü) Tr×nh tù axit amin ®-îc dÞch m· theo b¶ng m· gåm c¸c b-íc nh- sau: 940C - 5 phót trong 1 di truyÒn mt-DNA sè 21 cña s¸n dÑt chu kú; tiÕp theo lµ 35 chu kú ë 940C - 1 phót, (platyhelminth mtDNA genetic code) giíi 500C - 1 phót vµ 720C - 1 phót; chu kú cuèi kÐo thiÖu trong Ng©n hµng Gen. dµi 10 phót ë 720C. S¶n phÈm PCR ®-îc tinh chÕ b»ng bé ho¸ chÊt QIAquick PCR C¸c chuçi cox1 cña Clonorchis sp cña Purification Kit (QIAGEN Inc.) vµ ®-îc dßng ViÖt Nam sÏ ®-îc so s¸nh víi c¸c loµi cña ho¸ vµo vector pCR2.1 cña bé ho¸ chÊt TA- Trung Quèc vµ Hµn Quèc. cloning Kit (Invitrogen Inc.). Vector pCR2.1 III. KÕt qu¶ nghiªn cøu tiÕp nhËn s¶n phÈm PCR ®-îc chuyÓn n¹p 1. XÐt nghiÖm c¸ t¹i 5 chî ë Hµ Néi vµo dßng tÕ bµo IVNaF' vµ chän läc khuÈn B¶ng 1: KÕt qu¶ xÐt nghiÖm t×m Êu trïng s¸n l¸ gan nhá trªn 10 loµi c¸ n-íc ngät Tªn chî Chî Thµnh Chî §Æng Chî Thanh Chî V¨n Chî Phïng Tæng S C«ng TrÇn C«n Xu©n §iÓn Khoang T Tªn loµi c¸ Sè (+) Sè (+) Sè (+) Sè (+) Sè (+) Sè (+) T XN XN XN XN XN XN 1. C¸ mÌ 10 0 10 0 10 0 15 0 15 0 60 0 Hypophthalmichthys molitrix 2. R« phi 10 0 10 0 10 0 15 1 15 0 60 1 Tilapia mossambica (6.7%) (1,7%) 3. C¸ tr¾m 10 1 10 2 10 0 15 3 15 2 60 8 Mylopharyngodon piceus (10 (20%) (20%) (13,3%) (13,3%) %) 4. C¸ tr«i 10 0 10 0 10 0 15 1 15 0 60 1 Cirrhina molitorella (6,7%) (1,7%) 5. C¸ chµy 10 0 10 0 10 0 15 0 15 0 60 0 Squaliobabus curriculus 6. C¸ chÐp 10 0 10 0 10 0 15 1 15 1 60 2 Cyprinus carpio (6,7%) (6,7%) (3,3%) 7. C¸ diÕc 10 0 10 1 10 6 15 2 15 4 60 13 Carassius carassius (10%) (60%) (13,3%) (26,7%) (21,7%) 8. C¸ qu¶ 10 0 10 1 10 0 15 1 15 0 60 2 Ophicephalus maculatus (10%) (6,7%) (3,3%) 9. L-¬n 10 0 10 0 10 0 15 0 15 0 60 0 Fluta alba 10. C¸ trª 10 0 10 0 10 0 15 2 15 2 60 4 Clarias fuscus (13,3%) (13,3%) (6,7%) Tæng sè 100 1 (1%) 100 4 (4%) 100 6 (6%) 150 11 (7,3%) 150 9 (6%) 600 31 (5,2%) Ghi chó: Sè (+) lµ mÉu cã Êu trïng s¸n l¸ gan nhá. 63
  4. TCNCYH 30 (4) - 2004 NhËn xÐt: Trong sè 10 loµi c¸ ë chî Hµ Néi ®-îc xÐt nghiÖm, cã 7 loµi nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ gan nhá víi tû lÖ 1,7 - 21,7%, trung b×nh 5,2%. TÊt c¶ 5 chî ®-îc ®iÒu tra ®Òu cã c¸ nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ gan, trong ®ã chî V¨n §iÓn cã tíi 7 loµi c¸ nhiÔm Êu trïng. Nh- vËy, t¹i Hµ Néi còng cã thÓ bÞ nhiÔm s¸n l¸ gan, nÕu ¨n c¸ ch-a nÊu chÝn. H×nh 1: Êu trïng (Metacercaria) s¸n l¸ gan nhá trong c¸ 2. ThÈm ®Þnh thµnh phÇn loµi s¸n l¸ gan nhá b»ng sinh häc ph©n tö: Gi¶i tr×nh tr×nh tù nucleotit vµ axit amin cña Êu trïng s¸n l¸ gan trªn c¸ NUCLEOTIT CsNgTH :TTTTTTGGGCATCCTGAGGTTTATGTGTTAATATTGCCGGGGTTTGGTATGATTAGTCACATTTGTACTACTTTAACAGGTAAAGATTCGTTGTTTGGTTATGGGGGCTTGGT : 113 CsNgND : ................................................................................................................. : 113 CsHNmeta : ........T...........G............................................................................................ : 113 Cs(CN) : ....................................................................C............................................ : 113 Cs(Kor) : ....................................................................C............................................ : 113 120 * 140 * 160 * 180 * 200 * 220 CsNgTH : GTTGGCTATGTTTGCTATAGTTTGTCTGGGTAGGGTGGTTTGAGCTCATCATATGTTTACTGTTGGGCTGGATTTGGGGACTGCTGTTTTTTTTAGCTCGGTTACTATGATTA : 226 CsNgND : ................................................................................................................. : 226 CsHNmeta : ................................................................................................................. : 226 Cs(CN) : ................................................................................................................. : 226 Cs(Kor) : ................................................................................................................. : 226 * 240 * 260 * 280 * 300 * 320 * CsNgTH : TAGGTGTGCCTACGGGGATCAAGGTTTTTTCATGATTATATATGCTT---GCTGGAACTCGGGAGCGTCTATGAGATCCAATCATGTGGTGGATAATCGGGTTTGTGGTGCTT : 336 CsNgND : ...............................................---............................................................... : 336 CsHNmeta : ...............................................---............................................................... : 336 Cs(CN) : ...............................................---............................................................... : 336 Cs(Kor) : ...............................................---............................................................... : 336 * 360 * 380 * 400 * 420 * 440 CsNgTH : TTCACTATAGGCGGGGTTACTGGGATAGTTCTTTCTGCTTCTGTAATTGATGCCTTGTTTCATGATACTTGGTTTGTTATTGCTCATTTTCATTATGTTCTATCTTT : 443 CsNgND : ........................................................................................................... : 443 CsHNmeta : ...................................................................................................T....... : 443 Cs(CN) : .....................................................................................................T..... : 443 Cs(Kor) : .....................................................................................................T..... : 443 64
  5. TCNCYH 30 (4) - 2004 AXIT AMIN * 20 * 40 * 60 * 80 CsNgTH : FFGHPEVYVLILPGFGMISHICTTLTGNDSLFGYGGLVLAMFAIVCLGSVVWAHHMFTVGLDLGTAVFFSSVTMIIGVPTGIKVFS : 86 CsNgND : ...................................................................................... : 86 CsHNmeta : ...................................................................................... : 86 Cs(CN) : ...................................................................................... : 86 Cs(Kor) : ...................................................................................... : 86 * 100 * 120 * 140 CsNgTH : WLYML-AGTRERLWDPIMWWIIGFVVLFTIGGVTGIVLSASVIDALFHDTWFVIAHFHYVLS : 147 CsNgND : .....-........................................................ : 147 CsHNmeta : .....-........................................................ : 147 Cs(CN) : .....-........................................................ : 147 Cs(Kor) : .....-........................................................ : 147 H×nh 2: KÕt qu¶ thÈm ®Þnh b»ng sinh häc ph©n tö C¸c mÉu Êu trïng s¸n l¸ gan trªn c¸ t¹i C¸c bÖnh nh©n s¸n l¸ gan tõ c¸c tØnh vÒ c¸c chî ë Hµ Néi ®-îc thÈm ®Þnh b»ng sinh Hµ Néi ®iÒu trÞ ®· th¶i ra m«i tr-êng víi khèi häc ph©n tö (kü thuËt PCR víi hÖ gen ty thÓ) l-îng trøng s¸n ®¸ng kÓ, lµm « nhiÔm nguån lµ loµi Clonorchis sinensis, hÖ sè t-¬ng ®ång n-íc th¶i mµ viÖc nu«i c¸ b»ng n-íc th¶i lµ vÒ nucleotid lµ 98,9 % vµ axit amin lµ 100% phæ biÕn ë Hµ Néi. §ã lµ kh¶ n¨ng « nhiÔm c¸ so víi loµi Clonorchis sinensis cña Trung bëi mÇm bÖnh giun s¸n ngay t¹i Hµ Néi. Bªn Quèc vµ TriÒu Tiªn; so víi Clonorchis c¹nh ®ã, nguån thùc phÈm trong ®ã cã c¸ sinensis trªn ng-êi t¹i Thanh Ho¸ vµ Nam n-íc ngät ®-îc mang tõ c¸c n¬i vÒ Hµ Néi §Þnh th× hÖ sè t-¬ng ®ång vÒ nucleotit cña kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®-îc [3]. mÉu nghiªn cøu lµ 99,3% vµ t-¬ng ®ång vÒ C¸c Êu trïng s¸n l¸ gan nhá thu thËp tõ axit amin lµ 100%. c¸c mÉu c¸ n-íc ngät t¹i chî Hµ Néi ®-îc IV. Bµn luËn: x¸c ®Þnh lµ loµi Clonorchis sinensis. T-¬ng tù nh- thµnh phÇn loµi s¸n l¸ gan nhá ë ®ång 1. Sù « nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ gan nhá b»ng B¾c Bé ®· ®-îc x¸c ®Þnh tr-íc ®©y (s¸n trªn c¸ n-íc ngät: tr-ëng thµnh thu thËp trªn bÖnh nh©n vµ Êu T¹i 5 chî ë Hµ Néi, víi 600 c¸ n-íc ngät trïng thu thËp trªn c¸ t¹i vïng l-u hµnh bÖnh) ®-îc xÐt nghiÖm bao gåm 10 loµi, cã 7 loµi [4,6]. Nh- vËy, chóng ta cã thÓ ®iÒu tra Êu d-¬ng tÝnh Êu trïng s¸n l¸ gan nhá: c¸ diÕc trïng s¸n l¸ gan trªn c¸ ®Ó h-íng tíi x¸c ®Þnh 13/60 (21,7%), c¸ tr¾m 8/60 (13,3%), c¸ trª vïng cã bÖnh l-u hµnh. 4/60 (6,7%), c¸ chÐp 2/60 (3,3%), c¸ qu¶ 2/60 (3,3%), c¸ r« phi 1/60 (1,7%) vµ c¸ tr«i 1/60 (1,7%). Theo ®iÒu tra tr-íc ®©y (1976 - V. KÕt luËn 2000) t¹i vïng l-u hµnh bÖnh s¸n l¸ gan nh- 1. T¹i chî ë Hµ Néi, cã 7/10 loµi c¸ n-íc Nam §Þnh, cã 7 trong 10 loµi c¸ ®-îc x¸c ngät nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ gan nhá: c¸ diÕc ®Þnh nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ gan, ®Æc biÖt tû lÖ 13/60 (21,7%), c¸ tr¾m 8/60 (13,3%), c¸ trª c¸ mÌ nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ gan 44 - 92% 4/60 (6,7%), c¸ chÐp 2/60 (3,3%), c¸ qu¶ [1,2]. Nh- vËy, t¹i Hµ Néi, nÕu ¨n c¸ ch-a nÊu 2/60 (3,3%), c¸ r« phi 1/60 (1,7%) vµ c¸ tr«i chÝn còng sÏ cã nguy c¬ m¾c bÖnh s¸n l¸ 1/60 (1,7%). gan. HiÖn nay, c¸c nhµ hµng phæ biÕn c¸c mãn lÈu c¸, c¸ r¸n ch-a kü, c¸ hÊp ch-a kü, 2. Êu trïng s¸n l¸ gan trªn c¸ ë Hµ Néi thËm chÝ c¶ gái c¸.. nªn nguy c¬ nhiÔm s¸n l¸ ®-îc thÈm ®Þnh loµi b»ng kü thuËt PCR víi hÖ gan cã thÓ xÈy ra ngay t¹i Hµ Néi. gen ty thÓ lµ Clonorchis sinensis. 65
  6. TCNCYH 30 (4) - 2004 TµI liÖu tham kh¶o sinh häc ph©n tö hÖ gen ty thÓ. T¹p chÝ Y häc Thùc hµnh, Sè 477/2004. Trang 57 - 625. 1. Lª V¨n Ch©u, KiÒu Tïng L©m, NguyÔn V¨n §Ò, §Æng Thanh S¬n, §inh ThÞ Mai, 5. Nguyen Van De, KD Murrell, Le Dinh Th¹ch ThÞ Sù: X¸c ®Þnh vËt chñ dù tr÷ mÇm Cong, Phung Dac Cam, Le Van Chau, bÖnh vµ vËt chñ trung gian s¸n l¸ gan. Kû yÕu Nguyen Duy Toan A. Dalsgaard. The Food - c«ng tr×nh nghiªn cøu khoa häc ViÖn Sèt rÐt borne Trematode zoonoses of Vietnam. The KST - CT - T¦. TËp 2 - 1991-1996. Trang 63 - current status of parasitic deaseases in 68. Vietnam. Southeast asian Journal of Tropical Medicine and Public Health. Volume 34 2. NguyÔn V¨n §Ò, KiÒu Tïng L©m, Lª Supplement 1, 2003: 12 - 34. V¨n Ch©u, Lª §×nh C«ng, §Æng Thanh S¬n, Hµ ViÕt Viªn, NguyÔn ThÞ T©n vµ ctv: Nghiªn 6. Lª Thanh Hoµ, NguyÔn V¨n §Ò, cøu bÖnh s¸n l¸ vµ s¸n d©y. Th«ng tin phßng NguyÔn BÝch Nga, §Æng Thanh S¬n, Lª §×nh chèng Sèt rÐt vµ c¸c bÖnh ký sinh trïng. Sè C«ng: Gi¸m ®Þnh loµi s¸n l¸ gan bÐ Clo ë ViÖt 2,1998. Trang 29 - 33. Nam b»ng sinh häc ph©n tö hÖ gen ty thÓ. T¹p chÝ Phßng chèng Sèt rÐt vµ KST. Sè 3. NguyÔn V¨n §Ò: MÇm bÖnh ký sinh 4/2002. Trang 30 - 35. trïng trong thùc phÈm ë ViÖt Nam. T¹p chÝ Th«ng tin Y - D-îc. Sè 9/2003. Trang 11 -15 7. Ooi HK, Chen CI, Lin SC, Tung KC, Wang JS, Kamiya M.: Metacercariae in 4. NguyÔn V¨n §Ò, Lª Thanh Hoµ: Gi¸m fishes of Sun Moon Lake which is an ®Þnh Metacercaria loµi s¸n l¸ gan bÐ endemic area for Clonorchis sinensis in Clonorchis sinensis ký sinh trªn c¸ n-íc ngät Taiwan. Southeast Asian J Trop Med Hyg ë Hµ Néi vµ Nam §Þnh b»ng ph-¬ng ph¸p Publ Hlth. 1997. 28 (Suppl 1): 222 - 223 Summary Study on Clonorchis sinensis metacercaria INfection water fish in Hanoi MARKEtS On 10 fresh water fish species (Hypophthalmichthys molitrix, Tilapia mossambica, Mylopharyngodon piceus, Cirrhina molitorella, Squaliobabus curriculus, Cyprinus carpio, Carassius carassius, Ophicephalus maculatus, Fluta alba, Clarias fuscus) from 5 markets in Hanoi City ( the Dang Tran Con market in Dong Da district, the North Thanh Xuan market in Thanh Xuan district, the Thanh Cong market in Ba Dinh district, the Van Dien market in Thanh Tri district and the Phung Khoang market in Tu Liem district) were examined to find Clonorchis metacercaria. The results showed that 7 of 10 species were infected. The Clonorchis sp metacercaria samples were identified as Clonorchis sinensis by morphology and molecular methods with mitochondrial genome. 66
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2