intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đánh giá tác động của dịch tả heo Châu Phi lên lợi nhuận của người nuôi heo tại huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST
Báo xấu
51
lượt xem 2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu này nhằm phân tích các yếu tố ảnh hưởng lợi nhuận của người nuôi heo tại huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai, trong đó tập trung vào yếu tố dịch tả heo Châu Phi. Nghiên cứu khảo sát 88 hộ nuôi heo trên địa bàn xã Quang Trung và các xã Gia Kiệm, Bàu Hàm 2, Hưng Lộc và Lộ 25 theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đánh giá tác động của dịch tả heo Châu Phi lên lợi nhuận của người nuôi heo tại huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai

  1. TẠP CHÍ KHOA HỌC YERSIN – CHUYÊN ĐỀ QUẢN LÝ KINH TẾ ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA DỊCH TẢ HEO CHÂU PHI LÊN LỢI NHUẬN CỦA NGƯỜI NUÔI HEO TẠI HUYỆN THỐNG NHẤT, TỈNH ĐỒNG NAI Hà Hoàng Anh1 TÓM TẮT Nghiên cứu này nhằm phân tích các yếu tố ảnh hưởng lợi nhuận của người nuôi heo tại huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai, trong đó tập trung vào yếu tố dịch tả heo Châu Phi. Nghiên cứu Title: Analyzing effects of khảo sát 88 hộ nuôi heo trên địa bàn xã Quang Trung và các xã Gia african swine fever on Kiệm, Bàu Hàm 2, Hưng Lộc và Lộ 25 theo phương pháp chọn mẫu farmers’ profit in Thong Nhat thuận tiện. Kết quả của mô hình hồi quy chỉ ra các biến quy mô distrct, Dong Nai province đàn, chi phí thức ăn, chi phí con giống và số heo mắc bệnh ảnh hưởng tới lợi nhuận của người chăn nuôi. Trong đó, tác động biên Từ khóa: Dịch tả heo châu của mỗi con heo bị nhiễm dịch tả heo Châu Phi lên lợi nhuận của Phi, Người nuôi heo, huyện nông hộ là -0.888%. Như vậy, số heo nhiễm bệnh càng nhiều thì lợi Thống Nhất, lợi nhuận nhuận trong chăn nuôi của hộ sẽ càng thiệt hại lớn hơn. Ngoài ra, Keywords: African swine tình trạng dịch tả heo châu Phi ở vùng diễn biến ngày càng phức tạp nên cần phải chủ động phối hợp ở các địa phương, ban ngành fever, swine farmers, Thong chức năng để có những biện pháp, chính sách thích ứng kịp thời Nhat district, profit trong hiện tại và tương lai. Lịch sử bài báo: ABSTRACT Ngày nhận bài: 15/3/2021; This study attempts to analyze factors influencing the profit of Ngày nhận kết quả bình duyệt: swine farmers in Thong Nhat district, Dong Nai province, focusing on 28/3/2021; the African swine fever factor. The research surveyed 88 swine farming Ngày chấp nhận đăng bài: households in communes of Quang Trung, Gia Kiem, Bau Ham 2, Hung 19/6/2021. Loc, and Lo 25 using the convenience sampling method. The result of the regression model reveals that herd size, food costs, costs for breeds, Tác giả: Trường Đại học Nông and the number of African swine fever-infected pigs significantly Lâm TP. HCM affected farmers’ profit. Noticeably, the marginal effect of each infected pig on farming households’ profit was -0.888%, so the more infected Email: pigs, the more losses that farmers will suffer. Moreover, the status of hoanghaanh@hcmuaf.edu.vn African swine fever in the study area is becoming more complicated, so local government and authorities need to actively cooperate to make appropriate solutions and policies for present and future. Đặt vấn đề so với năm 2018, nguyên nhân do ảnh Chăn nuôi là ngành nông nghiệp quan hưởng của dịch tả heo Châu Phi (ASF – trọng của nước ta, trong đó chăn nuôi heo Afican Swine Fever) và xu hướng vẫn còn có vị trí đặc biệt quan trọng với đóng góp giảm tiếp, do chưa có vắc-xin chữa bệnh nên 74% tổng sản phẩm của ngành chăn nuôi. tỷ lệ heo nhiễm bệnh tử vong gần như 100% Cũng theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển (FAO, 2019). ASF được ghi nhận xuất hiện nông thôn (NN&PTNT) năm 2019 tổng đàn tại Việt Nam ngày 19/02/2019 tại tỉnh heo cả nước là 24,9 triệu con đã giảm 11,5% Hưng Yên và Thái Bình, đến 11/12/2019 Tập 9 (8/2021) 12
  2. TẠP CHÍ KHOA HỌC YERSIN – CHUYÊN ĐỀ QUẢN LÝ KINH TẾ ASF ở xuất hiện toàn quốc với 8.553 xã giá được tình hình chăn nuôi trong kỳ dịch thuộc 667 huyện của 63 tỉnh thành. ASF đã bệnh và có những biện pháp cụ thể để giảm gây thiệt hại nặng nề với tổng số heo tiêu thiệt hại này xuống mức thấp nhất. hủy được thống kê là 5,95 triệu con, tương Tổng quan tài liệu, cơ sở lý thuyết và ứng tổng trọng lượng 340 ngàn tấn, chiếm phương pháp nghiên cứu khoảng 9% tổng trọng lượng heo của cả Tổng quan tài liệu nước (Bích Hồng, 2019). Trần Thanh Dũng (2020) đã nghiên Ngành chăn nuôi heo của tỉnh Đồng Nai cứu những ảnh hưởng của dịch tả heo châu phát triển mạnh nhất cả nước, năm 1995 Phi đến hoạt động chăn nuôi của nông hộ tại tổng đàn là 348 ngàn con đến năm 2019 đã huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang. Nghiên cứu đạt 1.616,6 ngàn con, lớn nhất Việt Nam, được thực hiện thông qua phương pháp chiếm thị phần 8% của cả nước (Tổng Cục điều tra phân tầng ngẫu nhiên 60 nông hộ Thống Kê, 2020). Đến tháng 12/2019 đã ghi có nuôi heo trong tháng 9/2019, kết hợp nhận 5.371 hộ nuôi heo thuộc 81 xã của phân tích thống kê mô tả và hồi quy tuyến toàn Tỉnh phát hiện ASF, số lượng heo tiêu tính đa biến. Kết quả nghiên cứu cho thấy số hủy khoảng 450 ngàn con (Nguyễn Trí, nông hộ bị ảnh hưởng nhiều chiếm tỷ lệ 2020). Đặc biệt tốc độ lây lan ổ dịch rất 43,3%; số nông hộ ảnh hưởng ít chỉ chiếm nhanh, chỉ trong tháng 7/2019 ghi nhận 15% và số nông hộ không bị ảnh hưởng thêm 644 hộ bị nhiễm dịch và đã tiêu hủy chiếm 41,7%. Giá heo hơi giảm từ 42 xuống hơn 57,3 ngàn con. 25 nghìn đồng/kg heo hơi. Tỷ lệ nhiễm bệnh Trong số đó, huyện Thống Nhất – nơi dịch tả heo châu Phi chịu ảnh hưởng của 3 được xem là “thủ phủ” chăn nuôi của tỉnh yếu tố: số lao động tham gia vào quá trình Đồng Nai với sản lượng heo lên đến 1617,6 chăn nuôi, hầm biogas và thời gian phát nghìn con theo thống kê sơ bộ 2019 là địa bệnh dịch tả heo châu Phi. Đề tài đề xuất các phương bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch tả giải pháp như khuyến khích nông dân heo châu Phi hết sức phức tạp và lan rộng, chuyển đổi sinh kế theo khuyến cáo địa gây thiệt hại lớn cho bà con nơi đây đang phương, hỗ trợ vốn vay, kỹ thuật và sự tham sống chủ yếu vào nghề chăn nuôi heo (Tổng gia của người dân. Đối với hộ duy trì đàn heo cục thống kê, 2019) thì thực hiện phòng chống theo hướng dẫn Trong bối cảnh đó, việc phân tích các địa phương, cập nhật kịp thời thông tin dịch yếu tố ảnh hưởng tới lợi nhuận của người bệnh, hạn chế người vào khu vực chăn nuôi, nuôi heo là thật sự cần thiết, đặc biệt là đối không nên cho heo ăn thức ăn thừa của con với yếu tố dịch tả heo Châu Phi. Vì vậy, người trong mùa dịch bệnh, kiểm tra vệ sinh nghiên cứu này được thực hiện với trọng tâm chuồng trại và hệ thống Biogas. Trước tình là đánh giá được thiệt hại trực tiếp của dịch hình dịch tả heo châu Phi đang diễn biến hết tả heo châu Phi lên lợi nhuận của người nuôi sức phức tạp, nghiên cứu này đã đưa ra heo. Kết quả của đề tài sẽ góp phần cung cấp những giải pháp ổn định sinh kế cho nông những thông tin hữu ích cho người nuôi heo dân nuôi heo. để hạn chế, phòng chống những ảnh hưởng Nguyễn Bá Huân (2015) đã đánh giá rủi của dịch lên quá trình sản xuất chăn nuôi, ro và đối phó rủi ro trong chăn nuôi heo của giúp cơ quan chính quyền địa phương đánh các hộ nông dân ở huyện Chương Mỹ, thành Tập 9 (8/2021) 13
  3. TẠP CHÍ KHOA HỌC YERSIN – CHUYÊN ĐỀ QUẢN LÝ KINH TẾ phố Hà Nội. Trên cơ sở điều tra ngẫu nhiên phòng dịch bệnh tại Nhật Bản, trong bối 300 hộ chăn nuôi bằng phương pháp đánh cảnh 50% thịt heo tiêu thụ tại quốc gia này giá nhanh nông thôn có sự tham gia (PRA) là hàng nhập khẩu. nhiều thành phần. Kết quả cho thấy rủi ro Jurado và cs. (2019) cũng đã sử dụng gây thiệt hại lên chăn nuôi lợn tại đây gồm phương pháp tương tự để tính xác suất ASF rủi ro về con giống, thiên tai,… trong số đó xâm nhập vào nước Mỹ thông qua thịt heo thì yếu tố dịch bệnh là rủi ro nghiêm trọng trong hành lý hàng không. Kết quả của đề tài và gây thiệt hại nặng nề trên 104 hộ, chiếm này cho thấy xác suất hàng không có hành lí 34,67%, đang gây ảnh hưởng rất lớn đến chứa virus ASF đến nước Mỹ trước khi qua hiệu quả chăn nuôi của người nông dân, đặc kiểm tra hải quan là 0,21, xác suất hàng năm biệt nó là nguyên nhân gây thiệt hại lên nền có hành lí chứa virus ASF vào nước Mỹ sau kinh tế, cản trở trực tiếp đến quá trình xóa khi qua kiểm tra hải quan là 0,11. Như vậy đói, giảm nghèo và phát triển bền vững tại cứ khoảng 9 năm sẽ có xác suất 1 hành lý địa phương. Chính vì thế, nghiên cứu đã đưa nhiễm ASF xâm nhập được vào quốc gia này. ra các biện pháp để đối phó nhằm giảm thiểu Trong rủi ro này thì Trung Quốc, Hồng Kông, rủi ro, bao gồm rủi ro dễ khắc phục nhất là về Nga, và Ba Lan chiếm 97%, còn lại là các chọn con giống và thức ăn chăn nuôi. quốc gia khác. Ngoài ra, các tác giả còn kết Các nghiên cứu trên thế giới về dịch tả luận rằng rủi ro lây nhiễm dịch bệnh vào Mỹ heo Châu Phi hiện tại thường tập trung vào đã gia tăng đáng kể từ khi ASF bùng phát vấn đề lây lan và bùng phát dịch. Một phân mạnh mẽ tại Châu Á và Châu Âu năm 2018 tích về khả năng bùng phát dịch tại Hàn và 2019. Như vậy, có thể thấy rằng các Quốc đã được thực hiện bởi Sur (2019). Tuy nghiên cứu thuộc lĩnh vực kinh tế xã hội về nhiên, phân tích này chỉ thực hiện theo dịch ASF là chưa nhiều và đa phần nằm tập hướng định tính và không đưa ra được kết trung vào phân tích rủi ro và các con đường quả dự đoán nào về xác suất hay khả năng phát tán dịch, các đề tài này thường thực ASF xuất hiện tại Hàn Quốc. hiện ở cấp độ vĩ mô. Tại Nhật Bản, Ito và cs. (2019) đã sử Swai và Lyimo (2014) đã đánh giá tác dụng mô hình stochastic để lượng hóa rủi ro động kinh tế của dịch ASF lên các hộ chăn lây nhiễm virus ASF vào Nhật thông qua các nuôi nhỏ lẻ ở huyện Rombo, Tanzania thông sản phẩm thịt heo trong hành lý của hành qua khảo sát 1085 hộ nông dân. Thông tin khách đi máy bay. Thông qua số liệu của 214 trước và sau khi dịch bệnh bùng phát đã chuyến bay quốc tế, xác suất ASF xâm nhập được phân tích bằng phương pháp thống kê. vào Nhật hàng năm là 0,941, tương ứng với Kết quả cho thấy với tỷ lệ heo chết khi mắc một trường hợp trên mỗi 1,06 năm. Phân bệnh là 84%, trung bình mỗi hộ mất từ 1 – 50 tích theo nguồn lây nhiễm thì Mông Cổ có con heo, nền kinh tế địa phương tại huyện xác suất cao nhất với 0,864, tiếp theo là Rombo phải chịu tổn thất tương ứng với gần Trung Quốc 0,697, Việt Nam 0,662, và Nga 70.000 USD trong năm 2013, gây ảnh hưởng 0,136. Mặc dù gặp phải giới hạn về chất nặng nề cho sinh kế của các hộ nông dân vốn lượng số liệu và khả năng tiếp cận số liệu, phụ thuộc vào thu nhập nuôi heo để mua kết quả từ nghiên cứu này vẫn có thể xem là lương thực, thuốc và chi phí đi học cho con một nguồn có thể tham khảo trong công tác cái. Nghiên cứu này cũng nhấn mạnh rằng Tập 9 (8/2021) 14
  4. TẠP CHÍ KHOA HỌC YERSIN – CHUYÊN ĐỀ QUẢN LÝ KINH TẾ phải tăng cường phòng dịch nhiễm bệnh tại Nai được thu thập tại Sở Nông nghiệp và Phát các nguồn phát; đặc biệt là ở quy mô gia đình triển nông thôn và Chi cục chăn nuôi – Thú Y. cần ưu tiên các biện pháp an toàn sinh học Số liệu sơ cấp được thu thập qua việc như nâng cấp chuồng trại, tránh thức ăn và điều tra phỏng vấn các hộ dân nuôi heo chủ nước ô nhiễm, xử lí xác heo bệnh hợp lí, ngăn yếu tại xã Quang Trung. Ngoài ra, số liệu còn ngừa sự lưu chuyển heo và giết mổ heo. được thu thập tại các xã lân cận thuộc huyện Một điểm đáng chú ý là hầu hết các Thống Nhất là Gia Kiệm, Bàu Hàm 2, Hưng nghiên cứu trước đều đề cập tới vai trò của Lộc và Lộ 25 theo phương pháp chọn mẫu hành vi con người hay cụ thể là của người thuận tiện. Cỡ mẫu đề tài thu thập được là chăn nuôi heo trong việc phòng dịch và thực 88 hộ, được trình bày trong Bảng 1. hiện các biện pháp an toàn sinh học, nhưng Bảng 1. Cơ cấu mẫu điều tra chưa có nhiều nghiên cứu chi tiết về chủ đề này, đặc biệt là ở Việt Nam, nơi có ASF đã Tỷ trọng + Số mẫu bùng phát mạnh mẽ và gây thiệt hại cho (%) nông dân chăn nuôi heo. Chính vì vậy một Xã Quang Trung 68 77,27 nghiên cứu dưới góc độ vi mô và tập trung Xã Gia Kiệm 7 7,95 vào người chăn nuôi heo, hộ nuôi heo là điều Bầu Hàm 2 6 6,80 cần thiết để có thể hiểu được thực trạng dẫn tới sự bùng phát nhanh chóng của dịch bệnh Lộ 25 5 5,68 này tại các hộ chăn nuôi. Hưng Lộc 2 2,30 Phương pháp nghiên cứu Tổng 88 100,0 Phương pháp thu thập số liệu Phương pháp phân tích số liệu Số liệu thứ cấp về tổng quan địa bàn Mô hình hồi quy được sử dụng để xác nghiên cứu được thu thập tại UBND huyện định các yếu tố ảnh hưởng đến lợi nhuận Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai. của heo có dạng: Y= e* X1  1 * X2  2 * X3  Số liệu thứ cấp liên quan tới tình hình 3 * X4  4 * X5  5* X6  6 * X7  7*X8  8e  chăn nuôi heo và tình trạng bùng phát, lây Bảng 2. Kỳ vọng dấu của các biến nhiễm của dịch tả heo Châu Phi tại tỉnh Đồng nghiên cứu Ký Kì vọng Tên biến Diễn giải Viết tắt hiệu dấu X1 Kinh nghiệm Số năm chăn nuôi của hộ (năm). KN + X2 Quy mô đàn heo Quy mô đàn heo của hộ tại thời điểm QMDH + diễn ra dịch tại địa phương (con). X3 Trình độ học vấn Kinh nghiệm nôi heo của hộ (năm). TDHV + X4 Thức ăn Chi phí thức ăn chăn nuôi (tr.đ) THUCAN X5 Thuốc Chi phí thuốc thú y (tr.đ) THUOC + X6 Con giống Chi phí con giống (tr.đ) CG + X7 Chi phí khác Các chi phí bị tổn hại thêm trong quá CPKHAC - trình chăn nuôi X8 Số heo bị nhiễm Số heo mắc dịch tả heo châu Phi (con). HEO_BENH - Tập 9 (8/2021) 15
  5. TẠP CHÍ KHOA HỌC YERSIN – CHUYÊN ĐỀ QUẢN LÝ KINH TẾ X1: Kinh nghiệm (+): Vì số năm trong Kết quả và thảo luận nghề chăn nuôi càng nhiều thì sẽ có hiểu Tỉnh hình lây nhiễm dịch tả heo biết về cách chăn nuôi và phòng chống Châu Phi tại Đồng Nai các dịch bệnh tốt hơn do đó lợi nhuận nuôi heo sẽ đạt cao hơn. Dịch tả heo Châu Phi (ASF) bắt đầu X2: Quy mô đàn heo (+): Đề tài kì xuất hiện tại tỉnh Đồng Nai ngày vọng quy mô đàn heo càng nhiều thì lợi 17/04/2019, đến cuối tháng 10/2019 đã nhuận nuôi heo sẽ tăng lên nên kì vọng ghi nhận khắp 11 huyện/thành phố với dấu dương (+). 131 xã/phường và 528 ấp, gồm 5.098 hộ chăn nuôi với số heo tiêu hủy ghi nhận là X3: Trình độ học vấn (+): Vì trình độ 423.908. Trong đó, tại địa bài nghiên cứu học vấn là khả năng tiếp thu và ứng dụng những tiến bộ KHKT, cũng như kết hợp huyện Thống Nhất tiêu hủy 92.412 con hợp lý các yếu tố đầu vào trong quá trình chiếm 21,8%. Đàn heo giảm 39,24% so sản xuất để đạt lợi nhuận cao. Trình độ với cùng kỳ 2018 nhưng giảm 46,33% so càng cao thì kỳ vọng rằng lợi nhuận đạt với thời điểm bắt đầu xảy ra ASF. được sẽ cao tương ứng. Tình hình dịch bệnh ASF vẫn đang có X4: Lượng thức ăn (+): Vì lượng thức diễn biến phức tạp, giá heo hơi trong nước ăn cung cấp đầy đủ và càng nhiều thì lợi hiện nay đang ở mức rất cao (giá heo hơi nhuận heo sẽ tăng lên nên kỳ vọng dấu ngày 15/10/2019 từ 56.000 – 58.000đ/kg) dương (+). và trong thời gian tới có khả năng tiếp tục X5: Thuốc thú y (+): Trong quá trình tăng. Do đó, các cơ sở chăn nuôi sẽ có kế chăn nuôi, nếu sử dụng thuốc thú y nhiều hoạch tái đàn, bao gồm các cơ sở chưa qua thì heo sẽ có sức đề kháng mạnh hơn, 30 ngày không phát sinh ca bệnh mới, tiềm chống chịu các dịch bệnh nhiều hơn. Nhờ ẩn nguy cơ tái phát dịch, tiếp tục gây thiệt đó, lợi nhuận nuôi heo sẽ tăng lên nên kỳ hại cho ngành chăn nuôi. vọng dấu dương (+). Trong năm 2019 dịch bệnh ASF bùng X6: Con giống (+): Con giống càng phát mạnh mẽ, trải rộng khắp cả tỉnh, tỷ nhiều thì lợi nhuận sẽ càng tăng do sản lệ chuồng trại đảm bảo an toàn sinh học lượng càng nhiều nên kì vọng dấu (+). còn thấp nên nguy cơ phát sinh dịch khi X7: Chi phí khác (-): Chi phí khác khi tái đàn cao. Ngoài ra, vẫn chưa có sự liên tăng lên sẽ làm cho lợi nhuận giảm xuống kết chặt chẽ giữa người chăn nuôi với nên kì vọng dấu (-). doanh nghiệp thu mua giết mổ, kinh X8: Số heo bị nhiễm (-): Đối với doanh sản phẩm động vật do lợi ích tập những hộ bị ảnh hưởng bởi dịch tả heo trung chủ yếu ở khâu thu mua giết mổ, châu Phi, sản lượng heo giảm sút do heo kinh doanh sản phẩm động vật. Bên cạnh chết do dịch bệnh so với những hộ không đó, người chăn nuôi còn dè dặt trong việc bị ảnh hưởng. Số heo bị nhiễm càng tăng hợp tác làm ăn, vẫn còn tình trạng phá thì lợi nhuận càng giảm. Vì thế, kỳ vọng hợp đồng dẫn đến sự mất tin tưởng lẫn dấu của biến này là âm (-). nhau, chủ yếu sản xuất riêng lẻ. Tập 9 (8/2021) 16
  6. TẠP CHÍ KHOA HỌC YERSIN – CHUYÊN ĐỀ QUẢN LÝ KINH TẾ Thực trạng chăn nuôi heo của hộ Độ tuổi lao động từ 40 – 50 tuổi và điều tra 50 - 60 tuổi chiếm tỉ lệ cao nhất lần lượt là 35% và 39%, trong khi thấp nhất là Trình độ học vấn của chủ hộ là yếu tố độ tuổi dưới 40 chiếm tỷ lệ 9%, ngoài ra ảnh hưởng rất lớn đối với việc tiếp cận độ tuổi đáng chú ý từ 60 tuổi trở lên thông tin về tình hình, diễn biến của dịch cũng chiếm tỷ lệ trên 17%. Nhìn chung, tả heo châu Phi để đưa ra quyết định lựa độ tuổi của người được phỏng vấn khá chọn trong việc chăn nuôi và các giải cao, kinh nghiệm trong chăn nuôi heo pháp ứng phó kịp thời. Bên cạnh đó, nó lâu đời. Các chủ hộ trẻ tuổi thường là cũng đóng góp vai trò trong việc đem lại những hộ mới lập gia đình thiếu kinh hiệu quả sản xuất nhờ vào các tiếp cận với nghiệm sản xuất, nhưng với một đội ngũ khoa học- kỹ thuật. Người được phỏng lao động trẻ tuổi thì việc tiếp cận, tiếp vấn có trình độ học hết cấp 3 chiếm 41%, thu và áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trình độ cấp 2 chiếm 34%, trình độ cấp 1 vào sản xuất là rất nhạy bén. Tuy nhiên, chiếm 19%, 5% trên cấp 3 và 1% mù chữ. những lao động có tuổi cao thường nuôi Đây là những con số thể hiện khá tốt về trồng chủ yếu chỉ dựa vào kinh nghiệm trình độ học vấn, nó có ảnh hưởng đến bản thân là chính và hạn chế trong việc khả năng tiếp thu những tiến bộ KHKT áp tiếp thu KHKT (do phong tục tập quán dụng trong hoạt động sản xuất chăn nuôi. trong sản xuất cũ). Điều đáng quan tâm ở đây là trình độ học vấn của người được hỏi khá cao khi tỷ lệ Kinh nghiệm là một trong những yếu người dân biết chữ chiếm trên 98%, tố quan trọng nhất trong sản xuất, để tạo trong khi số người được hỏi là không đi ra một sản phẩm người nông dân phải học chỉ chiếm 1/88 người. trải qua nhiều quy trình và nếu không có kinh nghiệm thì sẽ không thể làm tốt Điều này phần nào cho thấy sự nỗ lực được, dẫn đến chất lượng sản phẩm của chính quyền địa phương trong công không tốt ảnh hưởng đến thu nhập. Theo tác xóa mù chữ cũng như ý thức tự giác điều tra, các hộ dân sản xuất nông nghiệp vươn lên của các nông hộ trong Huyện. tại địa bàn có số năm kinh nghiệm từ 10 Đó là yếu tố tích cực giúp các hộ chăn đến 20 năm, có 51 hộ, chiếm tỷ lệ 57,95%; nuôi có thể dễ dàng tiếp cận thông tin đứng thứ 2 là tỷ lệ 25% cho 22 chủ hộ có chăn nuôi heo và dịch bệnh. kinh nghiệm dưới 10 năm; 15 hộ chiếm tỷ 73% nam giới quyết định chăn nuôi, lệ 17,05% có kinh nghiệm trên 20 năm. trong khi đó nữ giới chiếm 27%. Điều này Điều này cho thấy, các hộ chăn nuôi heo được giải thích do nam giới thường là chủ nơi đây có kinh nghiệm nuôi heo từ lâu gia đình, chăm sóc heo, dễ dàng tiếp cận đời. Chứng tỏ chăn nuôi heo là ngành với các thông tin về dịch bệnh thông qua nghề chăn nuôi truyền thống của người các mối quan hệ, các phương tiện truyền dân nơi đây. thông đại chúng, chủ động tiếp thu KHKT. Tập 9 (8/2021) 17
  7. TẠP CHÍ KHOA HỌC YERSIN – CHUYÊN ĐỀ QUẢN LÝ KINH TẾ Bảng 3. Đặc điểm của mẫu điều tra Số Tỷ lệ Cụ thể hơn, qua điều tra thực tế, quy mô đàn Đặc điểm Diễn giải người (%) heo ở năm 2020 có sự chuyển biến rõ rệt khi ĐH/CĐ/TC 4 4,54 quy mô các trang trại nhỏ và vừa với số Cấp 3 36 40,91 lượng heo từ 10 – 200 con tăng lên đột biến Trình độ (chiếm 85,23%, tăng hơn 30% so với năm Cấp 2 30 34,09 học vấn 2019). Bên cạnh đó, năm 2019 số lượng heo Cấp 1 17 19,32 từ 200 – 400 con chiếm 19% nhưng trong Mù chữ 1 1,14 năm 2020 số hộ chăn nuôi giảm đi một nửa. Nam 64 72,73 Cuối cùng quy mô đàn từ 401 – 600 con Giới tính Nữ 24 27,27 chiếm 10%, 601 – 800 con chiếm 6% và trên Dưới 40 8 9,09 800 con chiếm 10% trong tổng số của khảo sát ngẫu nhiên. So sánh cho biết là các hộ 40 đến 50 31 35,23 Tuổi này từ các trang trại lớn giảm quy mô khá 50 đến 60 34 38,54 nhiều, lần lượt giảm còn 1,76%, 0%, 2,64% Trên 60 15 17,04 trong quy mô đàn heo năm 2020 tương ứng. Dưới 10 22 25,00 Số năm Số hộ Từ 10 đến chăn nuôi 51 57,95 20 heo 75 Trên 20 15 17,05 80 Năm 2019 70 Năm 2020 1 23 1,14 Số lao động 60 2 45 51,14 48 tham gia 50 3 10 11,36 nuôi 40 heo/hộ 4 5 5,68 30 5 5 5,68 17 20 Tổng 88 100,00 8 9 5 9 10 2 3 0 0 Huyện Thống Nhất tập trung các hộ Từ 10 - Từ 201 Từ 401 Từ 601 Trên nuôi heo từ trung bình đến các trang trại 200 con - 400 - 600 - 800 800 con lớn. Theo khảo sát, các hộ nuôi heo với số con con con lượng heo từ 10 – 200 con vẫn chiếm tỷ lệ lớn nhất là 55%. Được biết, trước khi dịch Hình 1. Quy mô đàn của các hộ năm tả heo châu Phi xảy ra, quy mô các hộ chăn 2019-2020 nuôi heo lớn hơn rất nhiều, là nguồn kinh tế Đánh giá tổn hại của dịch tả heo châu chính của người chăn nuôi, quy mô giảm Phi lên thu nhập người chăn nuôi hơn nhiều so với các năm trước làm cho số Để đánh giá tác hại của dịch tả heo châu lượng heo thống kê được trên toàn huyện Phi, đề tài tiến hành xem xét ảnh hưởng của nói riêng, toàn tỉnh nói chung giảm mạnh do dịch tới lợi nhuận người chăn nuôi thông thiệt hại của dịch tả heo châu Phi ảnh hưởng qua các biến quan sát. Kết quả ước lượng từ rất lớn đến quy mô đàn heo của trang trại. dữ liệu điều tra 88 hộ như sau. Tập 9 (8/2021) 18
  8. TẠP CHÍ KHOA HỌC YERSIN – CHUYÊN ĐỀ QUẢN LÝ KINH TẾ Bảng 4. Kết quả ước lượng mô hình Hệ số Thống kê T Mức xác suất Biến giải thích Sai số chuẩn ước lượng (t-Statistic) (PValue) C 108,2751 406,2891 0,2664 0,7906 KN -4,7369 13,6635 -0,3466 0,7298 QMDH ***2,2499 0,5637 3,9913 0,0001 TDHV 21,1601 33,9077 0,6240 0,5344 THUCAN **-0,6889 0,3263 -2,1106 0,0380 THUOC 2,4018 3,5124 0,6837 0,4961 CG ***-1,4764 0,3044 -4,8499 0,0000 CPKHAC -7,0015 8,4345 -0,8301 0,4090 HEO_BENH ***-0,8884 0,5835 -1,5225 0,0019 *, **, *** tương ứng với ý nghĩa thống kê 10%, 5%, 1% Các hệ số của mô hình: R-squared = heo mắc bệnh càng nhiều thì càng giảm lợi 0,242; Durbin-Watson stat = 1,446; F- nhuận do việc chi phí cho thức ăn và con statistic = 3,155; Prob(F-statistic) = 0,004. giống mất trắng. Do vậy kết xuất có kì vọng Kết quả bảng 3 ước lượng mô hình cho dấu trái với ban đầu. thấy các biến ảnh hưởng tới Thu nhập của Hệ số hồi quy của biến quy mô đàn heo người chăn nuôi là: Quy mô đàn heo (β = có β = 2,249988, cùng với dấu kỳ vọng dấu 2,2499), Chi phí thức ăn (β = -0,6889), Chi ban đầu. Từ đó có thể thấy, trong hàm lợi phí con giống (β = -1,4764) và Số heo mắc nhuận này quy mô đàn heo đóng một vai dịch (β = -0,8884) có ý nghĩa về mặt thống trò rất quan trọng ảnh hưởng đến lợi kê. nhuận. Khi quy mô đàn heo tăng lên thì lợi Trong khi đó, các yếu tố như Kinh nhuận cũng theo đó mà tăng lên. Trong nghiệm (KN) không phù hợp với kỳ vọng điều kiện các yếu tố khác không đổi, khi ban đầu do trên thực tế quá trình khảo sát quy mô đàn heo tăng lên 1 con/lứa thì lợi tại địa bàn nghiên cứu kinh nghiệm chính nhuận của chăn nuôi heo tăng 2,25%. là số năm chăn nuôi heo của người được Biến chi phí thức ăn có β = -0,689 cho phỏng vấn, đa phần dựa vào kinh nghiệm thấy chi phí thức ăn càng tăng thì lợi nhuận đã có từ lâu năm không thay đổi, mang tính chăn nuôi càng giảm. Khi chi phí thức ăn chủ quan của cá nhân. Do đó, kết quả ước tăng lên 1 triệu đồng mỗi lứa thì lợi nhuận lượng dấu trái với kỳ vọng ban đầu là hợp sẽ giảm đi 0,6889%. lí. Yếu tố Thức ăn (THUCAN) và Con giống Biến chi phí cho con giống β = -0,1,476 (CG) không phù hợp với dấu kỳ vọng ban cho thấy tương quan nghịch với lợi nhuận đầu. Quá trình khảo sát đã giải thích điều của người nuôi heo. Trong điều kiện các này như sau: Đây là các yếu tố đầu vào của yếu tố khác không đổi, khi chi phí chi cho quá trình sản xuất, nhưng do ảnh hưởng con giống tăng lên 1 triệu đồng, lợi nhuận của dịch tả heo châu Phi mà chi phí cho sẽ giảm đi 1,4765%. thức ăn và con giống càng cao thì lợi nhuận Hệ số co giãn của lợi nhuận với số heo sẽ bị giảm càng nhiều chứ không làm tăng nhiễm bệnh có β = -0,888 và giống với kỳ lợi nhuận như mong đợi, vì bị thiệt hại số vọng dấu ban đầu. Như vậy trong điều kiện Tập 9 (8/2021) 19
  9. TẠP CHÍ KHOA HỌC YERSIN – CHUYÊN ĐỀ QUẢN LÝ KINH TẾ các yếu tố khác không đổi, khi mức độ heo Kết luận nhiễm bệnh càng tăng lên thì lợi nhuận heo Dịch tả heo châu Phi diễn biến phức càng giảm xuống và ngược lại. Khi số heo bị tạp đã ảnh hưởng lớn đến hoạt động chăn nhiễm dịch tăng lên 1 con thì lợi nhuận nuôi heo của huyện Thống Nhất. Qua thu giảm đi 0,8884%. thập 88 hộ chăn nuôi cho thấy trước dịch Đề xuất giải pháp phòng, chống năm 2019 quy mô đàn dưới 200 con chiếm dịch tả heo Châu Phi nhằm giảm thiểu 54,55% và đàn trên 200 con là 45,45%, thiệt hại nhưng do ảnh hưởng của dịch năm 2020 quy mô đàn dưới 200 con là 85,23% và quy Từ phân tích cho thấy con giống ảnh mô đàn trên 200 con giảm còn 14,77%. Số hưởng tới lợi nhuận, vì vậy việc kiểm soát liệu thống kê chỉ ra có 92.412 con heo bị con giống khi tái đàn sau dịch là đặc biệt tiêu hủy chiếm 21,8% toàn tỉnh Đồng Nai. quan trọng, việc chọn con giống từ vùng an Qua quá trình điều tra thực tế cho thấy toàn, có nguồn gốc rõ ràng và thực hiện chủ hộ chăn nuôi heo là nam giới chiếm đa cách ly 30 ngày, cũng như các quy trình an số, độ tuổi của người được phỏng vấn toàn sinh học là rất cần thiết. Bên cạnh đó chiếm chủ yếu từ 50 - 60 tuổi và đa số là họ người chăn nuôi cần theo dõi thường có trình độ học vấn là cấp 3. Kinh nghiệm xuyên các thông tin về dịch bệnh trên địa trong chăn nuôi heo lâu đời, từ 10 - 20 bàn, kết hợp với thú y địa phương để nắm chiếm tỷ lệ cao nhất. Số người tham gia vào bắt kịp thời các thông tin về dịch và các hoạt động nuôi heo chủ yếu là 2 người. Quy biện pháp vệ sinh phòng dịch. Mặt khác địa mô đàn heo không đồng đều nhưng chủ phương cần tăng cường công tác giám sát yếu quy mô bị giảm do ảnh hưởng của dịch phòng dịch, tăng cường quản lý chăn nuôi, xuống còn 10 - 200 con là chủ yếu. Theo kiểm soát các đường lây lan qua vận điều tra số liệu thứ cấp ở địa bàn nghiên chuyển, buôn bán, giết mổ trên địa bàn để cứu, số lượng tiêu hủy là lớn nhất, lên đến kịp thời khoanh vùng, cách ly, dập dịch. 92.412 con, chiếm 21,8% tổng số lượng Trong thời gian tới cần đảm bảo đàn heo tiêu hủy của tỉnh Đồng Nai. heo giống để kịp thời tái đàn, sử dụng các Đề tài cũng phân tích được các yếu tố giống có khả năng kháng dịch tốt. Hơn thế, ảnh hưởng đến lợi nhuận heo trên cơ sở cần triển khai thực hiện “truy xuất nguồn khảo sát 88 hộ chăn nuôi heo tại địa bàn gốc cho heo và số hóa quản lý đàn heo trên nghiên cứu. Các yếu tố đó bao gồm: Quy mô địa bàn”. đàn heo, con giống, thức ăn và số heo bị nhiễm bệnh. Trong đó, số heo bị nhiễm Khuyến khích phát triển đàn heo đối bệnh thể hiện cho ảnh hưởng của ASF lên với các doanh nghiệp chăn nuôi có điều chăn nuôi là rất lớn, số heo nhiễm bệnh kiện cơ sở vật chất, kỹ thuật tốt, kiểm soát càng nhiều thì lợi nhuận trong chăn nuôi và thực hiện tốt chăn nuôi an toàn sinh học. của hộ sẽ càng thiệt hại lớn hơn. Thu nhập Các hộ chăn nuôi muốn tái đàn, phát triển của các hộ chăn nuôi phụ thuộc chính vào đàn heo cần liên kết với doanh nghiệp chăn nghề chăn nuôi heo từ rất lâu nên thiệt hại nuôi để được hỗ trợ kiểm soát dịch bệnh và này không những ảnh hưởng lên thu nhập phát triển bền vững. của người dân mà còn ảnh hưởng đến chất Tập 9 (8/2021) 20
  10. TẠP CHÍ KHOA HỌC YERSIN – CHUYÊN ĐỀ QUẢN LÝ KINH TẾ lượng cuộc sống của họ. Dựa vào kết quả khi tái đàn heo trở lại như: Khuyến khích thiệt hại trên giúp cho chính quyền địa phát triển đàn heo đối với các doanh phương hỗ trợ thiệt hại cho người dân, bù nghiệp chăn nuôi có điều kiện cơ sở vật đắp một phần thiệt hại giúp hộ chăn nuôi chất, kỹ thuật tốt, kiểm soát và thực hiện ổn định cuộc sống và tái sản xuất. tốt chăn nuôi an toàn sinh học; chú ý chất Dựa vào kết quả nghiên cứu, đề tài lượng và nguồn gốc con giống sạch bệnh; cũng đã đề xuất các giải pháp liên quan đến tuyên truyền về công tác phòng chống dịch con giống, hạn chế số heo bị nhiễm bệnh bệnh, xử lý heo bệnh trên địa bàn. TÀI LIỆU THAM KHẢO Beltrán-Alcrudo, D., Arias, M., Gallardo, C., nông dân ở huyện Chương Mỹ, thành Kramer, S. & Penrith, M.L. phố Hà Nội”, Tạp chí khoa học và công 2017.”African swine fever: detection nghệ lâm nghiệp số 3-2015. and diagnosis – A manual for Swai E. S. và Lyimo, C. J. (2014). “Impact of veterinarians. FAO Animal Production African swine fever epidemics in andHealth Manual”, No. 19. Rome. smallholder pig production units in Food and Agriculture Organization of Rombo district of Kilimanjaro, the United Nations (FAO). 88 pages. Tanzania”, Livestock Research for Ito S., Jurado, C., Sanschez-vizcaíno, J. M. và Rural Development, 26(2): Article-32. Isoda, N. (2019). Quantitative risk Sur J.-H (2019). How far can African swine assessment of African swine fever fever spread?, J Vet Sci, 20(4). virus introduction to Japan via pork Trần Thanh Dũng, 2020, “Ảnh hưởng của products brought in air passengers’ dịch tả heo Châu Phi đến hoạt động luggage, Transboundary and chăn nuôi của nông hộ tại huyện Long Emerging Diseases. Mỹ, tỉnh Hậu Giang”, Tạp chí Khoa học Jurado C., Mur, L., Pérez Aguirreburualde, Nông nghiệp Việt Nam 2020, trang M. S., Cadenas-Fernández, E., 828-838. MartínezLopsez, b., Sánchez-Vizcaíno, Trang thông tin điện tử huyện Thống Nhất. J. M. và Perez, A. (2019). Risk of Hướng dẫn tái đàn lợn trong vùng dịch African swine fever virus introduction tả châu Phi”, Truy cập ngày 3 tháng 11 into the United States through năm 2020. smuggling of pork in air passenger Nguyễn Bá Huân, 2015, “Rủi ro và đối phó rủi ro trong chăn nuôi lợn của các hộ Tập 9 (8/2021) 21
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2