Đánh giá tác dụng điều trị rối loạn lipid máu của cao lá Sen – Hà thủ ô đỏ (Folium nelumbinis – Radixpolygoni multiflori) trên thực nghiệm

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Số 6 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> ĐÁNH GIÁ TÁC DỤNG ĐIỀU TRỊ RỐI LOẠN LIPID MÁU<br /> CỦA CAO LÁ SEN– HÀ THỦ Ô ĐỎ (FOLIUM NELUMBINIS –<br /> RADIXPOLYGONI MULTIFLORI) TRÊN THỰC NGHIỆM<br /> Huỳnh Thị Mỹ Hiền*, Lê Thị Lan Phương*, Nguyễn Thị Sơn*, Nguyễn Phương Dung*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mở đầu: Rối loạn lipid máu là nguyên nhân chính gây xơ vữa động mạch và tăng tỷ lệ tử vong do bệnh lý<br /> tim mạch. Do đó điều trị rối loạn lipid máu trở thành mối quan tâm hàng đầu. Lá Sen (LS) và Hà thủ ô đỏ (HTO)<br /> là những dược liệu có sẵn trong nước và đã được kết hợp sử dụng trên lâm sàng điều trị rối loạn lipid máu. Tuy<br /> nhiên chưa có nghiên cứu chứng minh hiệu quả điều trị rối loạn lipid máu của việc kết hợp lá Sen và Hà thủ ô đỏ.<br /> Đề tài này được thực hiện nhằm mục đích cung cấp các bằng chứng khoa học cho việc ứng dụng kết hợp lá Sen và<br /> Hà thủ ô đỏ trong điều trị rối loạn lipid máu.<br /> Mục tiêu: Khảo sát độc tính cấp của cao kết hợp lá Sen - Hà thủ ô đỏ (LS – HTO) tỷ lệ 2-1. Đánh giá tác<br /> dụng điều trị rối loạn lipid máu của cao kết hợp lá Sen – Hà thủ ô đỏ trên thực nghiệm.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Chuột nhắt trắng, chủng Swiss albino, trọng lượng 20 ± 2 g, mua<br /> tại Viện Pasteur TP. HCM. Nghiên cứu thực nghiệm có nhóm chứng trên mô hình rối loạn lipid máu ngoại sinh<br /> (bằng uống cholesterol 25 mg/kg).<br /> Kết quả: Dmax của cao lá Sen – Hà thủ ô đỏ là 8,99 g cao/kg chuột. Trên mô hình rối loạn lipid máu ngoại<br /> sinh, cao LS-HTO tỷ lệ 2-1 liều LS 0,8 g dược liệu/kg – HTO 0,4 g dược liệu/kg giảm cholesterol toàn phần<br /> 40,5%, triglyceride 45,88%, LDL-C 43,16% . Cao LS-HTO liều LS 0,4 g dược liệu/kg – HTO 0,2 g dược liệu/kg<br /> làm giảm triglycerid 28,51%.<br /> Kết luận: Dmax cao LS – HTO là 8,99 g cao/kg (tương đương 270,39 g dược liệu khô/người 60 kg).Cao lá Sen<br /> – Hà thủ ô đỏ có tác dụng điều trị rối loạn lipid máu trên thực nghiệm.<br /> Từ khóa: Lá sen, Hà thủ ô đỏ, điều trị rối loạn lipid máu.<br /> ABSTRACT<br /> EVALUATE DYSLIPIDEMIA TREATMENT EFFECTIVENESS OF THE EXTRACT COMBINED FROM<br /> FOLIUM NELUMBINIS – RADIX POLYGONI MULTIFLORI IN MICE<br /> Huynh Thi My Hien, Le Thi Lan Phuong, Nguyen Thi Son, Nguyen Phuong Dung<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 20 - No 6 - 2016: 181 - 185<br /> <br /> Background: Dyslipidemia is a major cause of atherosclerosis and increasing mortality due to cardiovascular<br /> disease. Prevention and treatment of dyslipidemia has become an essential concern. Folium Nelumbinis (lotus<br /> leaf) and Radix Polygoni Multiflori havebeen available domestic herb. They have been combined in dyslipidemia<br /> treatment. However, no study has demonstrated dyslipidemia prevention effect of Folium Nelumbinis and<br /> Polygonum Multiflorum combination. This research is conducted to provide scientific evidences for this<br /> combination in treatment dyslipidemia.<br /> Aims of study: Survey the acute toxicity of aqueous extract combined from Folium nelumbinis – Radix<br /> Polygoni multiflori (2-1 ratio). Evaluate dyslipidemia treatment effectiveness of Folium Nelumbinis – Radix<br /> <br /> <br /> <br /> Khoa Y Học Cổ Truyền – Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: ThS. BS. Huỳnh Thị Mỹ Hiền ĐT: 01682089687 Email: hienhuynh1008@gmail.com<br /> <br /> 181<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Số 6 * 2016<br /> <br /> Polygoni Multiflori extract in hyperlipidemic mice.<br /> Methods: Male and female Swiss albino mice, weighing 20 ± 2 g, were purchased at the Pasteur Institute in<br /> HCM City. Experimental study was conducted with control group on exogenous dyslipidemia model by oral<br /> administration of cholesterol at a dose of 25 mg/kg for 8 weeks.<br /> Results: Dmax of Folium Nelumbinis - Radix Polygoni Multiflori extract is 11.818 g/kg. On the model of<br /> exogenous dyslipidemia, Folium Nelumbinis - Radix Polygoni Multiflori combination (Folium Nelumbinis 0.8<br /> g/kg - Radix Polygoni Multiflori 0.4 g/kg) reduced 40.5% total cholesterol, 45.88% triglyceride, and 43.16%<br /> LDL-C. The combination of Folium Nelumbinis 0.4 g/kg - Radix Polygoni Multiflori 0.2 g/kg decreased 28.51%<br /> triglyceride.<br /> Conclusion: Dmax of Folium Nelumbinis - Radix Polygoni Multiflori extract is 11.818 g/kg (equal to 270,39<br /> g herb/60 kg person). Folium Nelumbinis - Radix Polygoni Multiflori extract has hypolipidemic effect on<br /> cholesterol-induced exogenous hyperlipidemia in mice.<br /> Key words: Folium Nelumbinis, Radix Polygoni Multiflori, dyslipidemia treatment effectiveness.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> Rối loạn lipid máu là yếu tố thuận lợi gây Nguyên liệu nghiên cứu<br /> nhiều bệnh lý tim mạch do xơ vữa động Cao lá Sen (LS), cao Hà thủ ô đỏ (HTO) được<br /> mạch (XVĐM). Theo thống kê, tỷ lệ tử vong ở bào chế bằng cách sắc 2 lần với nước, lọc dịch<br /> bệnh nhân XVĐM là 45%, trong đó bệnh chiết đem cô để được cao. Cao LS có hiệu suất<br /> mạch vành chiếm 32% và tai biến mạch máu chiết 16,34%, độ ẩm 12,94%, độ tro 5,31%. Cao<br /> não chiếm 18%(5). Do đó, điều trị rối loạn HTO có hiệu suất chiết 16,99%, độ ẩm 15,54%, độ<br /> lipid máu trở thành một trong những mối tro 4,15%. Định tính bằng sắc ký lớp mỏng cao<br /> quan tâm hàng đầu trong chăm sóc sức khỏe LS, cao HTO cho các vết có màu sắc và Rf tương<br /> của nhiều quốc gia. tự với mẫu đối chiếu LS, HTO.<br /> Nhiều bài thuốc và vị thuốc từ thiên nhiên<br /> Phương tiện<br /> đã được chứng minh là có tác dụng điều hòa<br /> Hóa chất: Cholesterol, acid cholic (Sigma).<br /> lipid máu như Ngưu tất, Qua lâu, Hà thủ ô đỏ,<br /> Bán hạ, lá Se(2, Error! Reference source not found.). Trong Thuốc đối chiếu: Atorvastatin 10mg (Stada –<br /> thực tế lâm sàng, nhiều thầy thuốc đã kết hợp Việt Nam).<br /> lá Sen và Hà thủ ô đỏ trong điều trị rối loạn Động vật nghiên cứu<br /> lipid máu, tuy nhiên chưa có nghiên cứu Chuột nhắt trắng Swiss albino, khỏe mạnh,<br /> chứng minh hiệu quả điều trị rối loạn lipid đồng đều về giới tính, 6-8 tuần tuổi, trọng lượng<br /> máu của việc kết hợp 2 dược liệu trên. Đề tài 20 ± 2 g, cung cấp bởi Viện Pasteur TP. Hồ Chí<br /> này được thực hiện nhằm tìm hiểu tác dụng Minh. Trong suốt quá trình thử nghiệm, chuột<br /> điều trị rối loạn lipid máu khi phối hợp lá Sen được nuôi trong dinh dưỡng ổn định.<br /> và Hà thủ ô đỏ trên mô hình thực nghiệm.<br /> Mục tiêu của nghiên cứu là khảo sát độc tính<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> cấp của cao kết hợp lá Sen – Hà thủ ô đỏ tỷ lệ Khảo sát độc tính cấp của cao lá Sen - Hà thủ<br /> 2–1 và đánh giá tác dụng điều trị rối loạn lipid ô đỏ(1,3).<br /> máu trên chuột nhắt trắng của cao lá Sen – Hà Cho chuột nhịn ăn 12 giờ trước khi thử<br /> thủ ô đỏ trên mô hình chuột nhắt trắng rối nghiệm, uống nước tự do. Đưa thuốc đường<br /> loạn lipid máu ngoại sinh (uống cholesterol). uống bằng kim đầu tù một lần duy nhất với thể<br /> tích 0,2 ml cao/10 g thể trọng.<br /> <br /> <br /> <br /> 182<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Số 6 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Giai đoạn thăm dò (4 chuột/lô): Khởi đầu từ với liều LS 0,4 g dược liệu/kg và HTO 0,2 g dược<br /> liều cao nhất có thể bơm được qua kim cho liệu/ kg.<br /> uống. Xác định LD0 (liều tối đa không gây chết) Dung dịch cholesterol trong dầu hoặc nước<br /> và LD100 (liều tối thiểu gây chết 100%). cất (đối với lô chứng) được cho uống vào 8 – 9<br /> Giai đoạn xác định (20 chuột /lô): Chuột giờ sáng mỗi ngày, cao LS – HTO hoặc<br /> được chia lô, mỗi lô được cho uống thuốc thử atorvastatin cho uống vào 3 -4 giờ chiều mỗi<br /> nghiệm một liều suy nhất trong khoảng LD0 và ngày với thể tích 0,1 ml/10 g trong 2 tuần.<br /> LD100 chia theo cấp số nhân. Sau 8 tuần thử nghiệm, tiến hành gây mê<br /> Đánh giá kết quả:Theo dõi các biểu hiện về và lấy máu trực tiếp từ tim chuột để định<br /> hành vi và vận động của chuột trong vòng 72 giờ lượng cholesterol toàn phần, triglycerid, HDL-<br /> sau khi dùng thuốc. Ghi nhận số chuột chết C và LDL-C bằng phương pháp đo quang<br /> trong từng lô. Xác định Dmax hoặc LD50 theo (thuốc thử định lượng lipid máu của công ty<br /> phương pháp Karber-Behrens (nếu có) để làm cơ Maxmat – Pháp) .<br /> sở tính liều cho các thử nghiệm dược lý. Phương pháp xử lý thống kê số liệu thực<br /> Đánh giá tác dụng điều trị rối loạn lipid máu nghiệm<br /> của cao kết hợp lá Sen – Hà thủ ô đỏ trên mô<br /> Các dữ liệu được trình bày dưới dạng Mean<br /> hình gây rối loạn lipid máu bằng cholesterol(1,4,7).<br /> ± SEM. Xử lý thống kê bằng phần mềm SPSS<br /> Chuột thử nghiệm sau khi nuôi ổn định 1 tuần<br /> phiên bản 16.0. Phương pháp thống kê được sử<br /> được chia làm 2 lô:<br /> dụng là phép kiểm Student cho 2 dãy số liệu độc<br /> - Lô chứng (n=12): Uống nước cất. lập. So sánh sự khác nhau giữa các nhóm có tác<br /> - Lô cholesterol (n=36): Uống cholesterol 25 dụng điều trị rối loạn lipid máu bằng phép kiểm<br /> mg/kg trong dầu thực vật. ANOVA một chiều, một yếu tố. Sự khác nhau<br /> Dung dịch cholesterol trong dầu hoặc nước được xem là có ý nghĩa khi giá trị p < 0,05.<br /> cất được cho uống vào 8 – 9 giờ sáng mỗi ngày KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN<br /> với thể tích 0,1 ml/10 g trong 6 tuần. Sau đó, 6<br /> chuột thuộc lô chứng và 6 chuột thuộc lô<br /> Độc tính cấp<br /> cholesterol được gây mê và lấy máu trực tiếp từ Trong 2 tuần quan sát, không ghi nhận được<br /> tim chuột để định lượng cholesterol TP, TG, bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trên chuột thử<br /> HDL-C và LDL-C. Số chuột còn lại được chia nghiệm. Tất cả chuột đều ăn uống và hoạt động<br /> thành 5 lô, mỗi lô 6 chuột: bình thường, không có chuột chết. Do đó không<br /> tìm được LD50.<br /> - Lô chứng: Uống nước cất.<br /> Dmax của cao LS – HTO là là 8,99 g cao/kg,<br /> - Lô bệnh: Uống cholesterol 25 mg/kg trong<br /> tương đương 270,39 g dược liệu khô/người<br /> dầu thực vật và nước cất.<br /> 60kg, gấp 34 lần so với liều sử dụng trên<br /> - Lô atorvastatin (lô đối chứng): Uống người. Điều này cho phép nhận định rằng kết<br /> cholesterol 25 mg/kg trong dầu thực vật và hợp cao lá Sen và cao Hà thủ ô đỏ sử dụng<br /> atorvastatin 10 mg/kg. trong thử nghiệm an toàn đối với động vật thử<br /> - Lô LS-HTO (1): Uống cholesterol 25 mg/kg nghiệm, phù hợp với thực tế sử dụng kết hợp<br /> trong dầu thực vật và cao lá Sen – Hà thủ ô đỏ lá Sen và Hà thủ ô đỏ chưa ghi nhận các tác<br /> với liều LS 0,8 g dược liệu/kg và HTO 0,4 g dược dụng bất lợi trên bệnh nhân.<br /> liệu/kg. Đề tài chưa có điều kiện khảo sát tác dụng<br /> - Lô LS-HTO (2): Uống cholesterol 25 mg/kg phụ của cao lá Sen – Hà thủ ô đỏ khi sử dụng dài<br /> trong dầu thực vật và cao lá Sen – Hà thủ ô đỏ ngày. Thời gian dùng thuốc điều trị rối loạn lipid<br /> <br /> <br /> 183<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Số 6 * 2016<br /> <br /> máu thường kéo dài. Vì thế, cần tiếp tục tiến tuần uống cholesterol 25 mg/kg, đã tạo được<br /> hành nghiên cứu độc tính bán trường diễn của tình trạng tăng cholesterol TP, TG, LDL-C trên<br /> cao lá Sen – Hà thủ ô đỏ để làm cơ sở cho các chuột nhắt trắng có ý nghĩa thống kê.<br /> bước triển khai lâm sàng sau này. Bảng 1. Nồng độ lipid máu của chuột nhắt trắng sau<br /> Đánh giá tác dụng điều trị rối loạn lipid máu 6 tuần gây bệnh bằng cholesterol (mg/dl)<br /> của cao kết hợp lá Sen – Hà thủ ô trên mô hình Các thông số lipid<br /> Lô chứng (n=6)<br /> Lô cholesterol<br /> gây rối loạn lipid máu bằng cholesterol máu (n=6)<br /> Cholesterol TP *<br /> So với lô chứng, chuột uống cholesterol 25 112,33 ± 16,56 170,43 ± 50,72<br /> (mg/dl)<br /> *<br /> mg/kg trong dầu thực vật có nồng độ TG (mg/dl) 122,92 ± 17,09 166,65 ± 16,64<br /> **<br /> cholesterol TP tăng gấp 1,5 lần (p < 0,05), TG LDL-C (mg/dl) 5,76 ± 2,48 59,64 ± 36,53<br /> HDL-C (mg/dl) 81,99 ± 17,09 83,43 ± 16,91<br /> tăng gấp 1,36 lần (p < 0,05) và LDL-C tăng gấp<br /> 10,35 lần (p < 0,01). Riêng nồng độ HDL-C Ghi chú: Khác biệt có ý nghĩa thống kê so với nhóm chứng<br /> (*: p < 0,05, **: p < 0,01).<br /> không có sự khác biệt giữa 2 lô.Như vậy, sau 6<br /> Bảng 2. Nồng độ cholesterol toàn phần, triglycerid trong máu chuột nhắt sau 8 tuần gây mô hình rối loạn lipid<br /> máu ngoại sinh bằng cholesterol<br /> Lô (n = 6) Thuốc thử, Liều Cholesterol TP (mg/dl) TG (mg/dl)<br /> Chứng Nước cất 122,14 ± 23,74 132,98 ± 19,70<br /> ***<br /> Bệnh Cholesterol (25 mg/kg) 265,58 ± 62,93 133,99 ± 22,61<br /> Cholesterol (25 mg/kg) **# **#<br /> Atorvastatin 175,88 ± 106,13 101,52 ± 51,20<br /> Atorvastatin (10 mg/kg)<br /> Cholesterol (25 mg/kg) ***# ***##<br /> LS-HTO (1) 155,37 ± 94,58 72,52 ± 44,23<br /> LS (0,8 g) – HTO (0,4 g)<br /> Cholesterol (25 mg/kg) *** **##<br /> LS-HTO (2) 238,04 ± 42,02 95,78 ± 9,15<br /> LS (0,4 g) – HTO (0,2 g)<br /> Ghi chú: Khác biệt có ý nghĩa thống kê so với nhóm chứng (*: p < 0,05, **: p < 0,01, ***: p < 0,001); Khác biệt có ý<br /> nghĩa thống kê so với nhóm bệnh (#: p < 0,05, ##: p< 0,01).<br /> Nhận xét: So với chứng, lô bệnh có nồng (1) có nồng độ cholesterol TP giảm 41,5% (p <<br /> độ cholesterol TP tăng 2,17 lần (p < 0,001). 0,05), TG giảm 45,88% (p < 0,01). Lô LS – HTO<br /> Chứng tỏ mô hình rối loạn chuyển hóa (2) có nồng độ TG giảm 28,51% (p < 0,01).<br /> cholesterol ngoại sinh vẫn duy trì đến tuần Như vậy, kết hợp LS – HTO với liều LS 0,8g<br /> thứ 8 (sau khi đã ngưng uống cholesterol 2 dược liệu/kg – HTO 0,4 g dược liệu/kg có tác<br /> tuần) trên chuột thử nghiệm.Ở lô atorvastatin, dụng làm hạ cholesterol TP và TG; trong khi liều<br /> nồng độ cholesterol TP giảm 33,77%;TG giảm thấp hơn (LS 0,4g dược liệu/kg – HTO 0,2 g dược<br /> 24,22% so với lô bệnh (p < 0,05), phù hợp với liệu/kg) chỉ làm hạ TG trên chuột nhắt trắng tăng<br /> hiệu quả điều hòa rối loạn lipid máu của statin cholesterol ngoại sinh.<br /> này(6). So với lô bệnh, chuột trong lô LS- HTO<br /> Bảng 3. Nồng độ HDL-C và LDL-C trong máu chuột nhắt sau 8 tuần gây mô hình rối loạn lipid máu ngoại sinh<br /> bằng cholesterol.<br /> Lô (n = 6) Thuốc thử, liều HDL-C (mg/dl) LDL-C (mg/dl)<br /> Chứng Nước cất 75,15 ± 20,48 19,36 ± 13,69<br /> ***<br /> Bệnh Cholesterol (25 mg/kg) 75,90 ± 17,14 164,10 ± 61,48<br /> Cholesterol (25 mg/kg) ***#<br /> Atorvastatin 57,90 ± 31,65 102,11 ± 70,77<br /> Atorvastatin (10 mg/kg)<br /> Cholesterol (25 mg/kg) ***#<br /> LS-HTO (1) 48,56 ± 30,62 93,28 ± 56,98<br /> LS (0,8 g) – HTO (0,4 g)<br /> Cholesterol (25 mg/kg) ***<br /> LS-HTO (2) 60,70 ± 10,17 158,15 ± 43,44<br /> LS (0,4 g) – HTO (0,2 g)<br /> <br /> <br /> <br /> 184<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Số 6 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> Ghi chú: Khác biệt có ý nghĩa thống kê so với nhóm chứng (***: p < 0,001); Khác biệt có ý nghĩa thống kê so với<br /> nhóm bệnh (#: p < 0,05)<br /> Nhận xét: So với lô bệnh, nồng độ LDL-C Trên chuột nhắt trắngtăng lipid máu ngoại<br /> của lô LS – HTO (1) giảm 42,2%(p < 0,05),tương sinh do cholesterol (uống 25 mg/kg), kết hợp cao<br /> tự lô uống atorvastatin. Riêng nồng độ LDL-C lá Sen với cao Hà thủ ô đỏ tỷ lệ 2-1 với (cao lá<br /> của lô LS – HTO (2) không có sự khác biệt thống Sen 0,8 g/kg, cao Hà thủ ô đỏ 0,4 g/kg)có tác<br /> kê so với lô bệnh.Như vậy, cao LS –HTO có tác dụng làm giảm nồng độ cholesterol toàn phần,<br /> dụng hạ LDL-C ở liều LS 0,8 g dược liệu/kg – TG và LDL-C, tương đương với nhóm uống<br /> HTO 0,4 g dược liệu/kg. atorvastatin 10 mg/kg. Khi sử dụng liều thấp<br /> Kết quả bảng 2 và bảng 3 cho thấy cao phối hơn, cao lá Sen 0,4 g/kg và cao Hà thủ ô đỏ 0,2<br /> hợp LS-HTO ở liều LS 0,8 g/kg và HTO 0,4 g/kg g/kg, thì thuốc thử nghiệm chỉ thể hiện tác động<br /> có tác dụng điều chỉnh rối loạn lipid máu trên giảm TG<br /> chuột nhắt tăng lipid máu ngoại sinh sau 2 tuần TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> điều trị, tác dụng này tương đương atorvastatin 1. Bộ Y Tế - Viện Dược liệu (2006). Phương pháp nghiên cứu tác<br /> 10 mg/kg. dụng dược lý của thuốc từ dược thảo. NXB Khoa học và kỹ<br /> thuật, tr.131-138, 355-386.<br /> Dựa trên cơ sở lý luận của Y học cổ truyền, lá 2. Đỗ Tất Lợi (1999). Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam.<br /> Sen và Hà thủ ô đỏ có tiềm năng điều trị các Nhà xuất bản Y Học, tr.48-59, 818-836.<br /> 3. Đỗ Trung Đàm (1996). Phương pháp xác định độc tính cấp<br /> bệnh lý liên quan đến rối loạn chức năng tạng của thuốc. Nhà xuất bản Y Học Hà Nội, tr.6-24, 50-57.<br /> Tỳ, Tỳ mất kiện vận sinh thấp, uất kết thành 4. Lê Thị Lan Phương, Nguyễn Phương Dung (2013). Đánh giá<br /> đàm do nguyên nhân ẩm thực thuộc nhóm bất tác dụng điều hòa lipid máu của bột sấy phun từ đài hoa Bụt<br /> giấm (Hibiscus sabdariffa L. Malvaceae) trên chuột nhắt. Tạp<br /> nội ngoại nhân. Kết hợp 2 dược liệu này có thể chí Y Học TP. Hồ Chí Minh, tập 17, số 1: tr.369-372.<br /> giảm sinh đàm, giảm tình trạng đàm thấp tắc trở 5. Phạm Khuê (2000). Xơ vữa động mạch, bệnh học tuổi già.<br /> NXB Y Học, tr.8-87, 178-202.<br /> trong cơ thể, đây là một trong những nguyên<br /> 6. Tatyana K, Cherkanova M S, Tuzikov F V, Kalendin V (2011).<br /> nhân hình thành bệnh lý đàm thấp theo Influence of atorvastatin on fractional and subfractional<br /> YHCT.Để kiểm chứng giả định này, cần có composition of serum lipoproteins and MMP activity in mice<br /> with Triton WR 1339-induced lipemia. J Pharm Pharmacol,<br /> những nghiên cứu đánh giá hiệu quả của chế 63(6): 833-839.<br /> phẩm phối hợp lá Sen – Hà thủ ô đỏ trên bệnh 7. Vương Ngọc Châu, Nguyễn Phương Dung (2013). Nghiên<br /> cứu tác dụng dự phòng rối loạn lipid máu của cao Sơn Tra<br /> nhân rối loạn lipid máu thể Tỳ hư đàm thấp,<br /> (Fructus Mali Doumeri) - Cốc nha (Fructus oryzae Sativae)<br /> đàm thấp tắc trở kinh lạc do ăn uống nhiều chất trên chuột nhắt trắng. Tạp chí Y Học TP. Hồ Chí Minh, tập 19,<br /> béo ngọt. số 5: tr.105-110.<br /> 8. Wu C-H, Yang M-Y, Chan K-C, Chung P-J, Ou T-T, Wang C-J<br /> KẾT LUẬN (2010). Improvement in high-fat diet-induced obesity and<br /> body fat accumulation by a Nelumbo nucifera leaf flavonoid-<br /> Nghiên cứu này đã xác định được liều Dmax rich extract in mice. J Agric Food Chem, 58(11): 7075-7081.<br /> của cao LS – HTO là là 8,99 g cao/kg, tương<br /> đương liều 270,39 g dược liệu khô/người 60kg, Ngày nhận bài báo: 30/08/2016<br /> gấp 34 lần so với liều sử dụng trên người. Ngày phản biện nhận xét bài báo: 20/09/2016<br /> Ngày bài báo được đăng: 25/11/2016<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 185<br />