Đánh giá xét nghiệm sd bioline rotavirus trong chẩn đoán phát hiện vi rút rota

ĐÁNH GIÁ XÉT NGHIỆM SD BIOLINE ROTAVIRUS TRONG<br /> CHẨN ĐOÁN PHÁT HIỆN VI-RÚT ROTA<br /> Lý Văn Xuân *<br /> TÓM TẮT<br /> Trong những năm gần ñây, bệnh tiêu chảy cấp ở trẻ em ngày càng tăng. Nhiều<br /> nghiên cứu cho thấy tác nhân chính gây bệnh tiêu chảy cấp là vi-rút Rota. Xét nghiệm<br /> SD BIOLINE ROTAVIRUS là một trong các xét nghiệm chẩn ñoán nhanh ñược quảng<br /> bá sử dụng ở phòng thí nghiệm ñể phát hiện vi-rút Rota từ phân.<br /> Mục tiêu: Xác ñịnh giá trị của xét nghiệm SD BIOLINE ROTAVIRUS từ phân<br /> trong chẩn ñoán tiêu chảy cấp do vi-rút Rota ở trẻ em.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Thiết kế nghiên cứu mô tả cắt ngang và so sánh.<br /> Đối tượng nghiên cứu là 72 mẫu phân của trẻ em bị tiêu chảy cấp ñược nhập viện<br /> ñiều trị tại Khoa Tiêu hóa Bệnh viện Nhi ñồng 1 - TP. Hồ Chí Minh.<br /> Xét nghiệm PCR ñược sử dụng làm tiêu chuẩn vàng.<br /> Công cụ dùng ñể phân tích và xử lý số liệu là phần mềm Epi Info 6.04 và sử dụng<br /> phép kiểm χ2 ñể so sánh các tỉ lệ.<br /> Kết quả: Qua xét nghiệm 72 mẫu phân bằng kỹ thuật PCR và kỹ thuật SD<br /> BIOLINE ROTAVIRUS cho kết quả như sau: có 47 trường hợp (tỉ lệ 65,28%) dương<br /> tính xác ñịnh bằng kỹ thuật PCR và 44 trường hợp (tỉ lệ 61,11%) dương tính xác ñịnh<br /> bằng kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS. Phân tích 47 trường hợp dương tính xác<br /> ñịnh bằng kỹ thuật PCR cho thấy có 43 trường hợp (tỉ lệ 91,49%) cho kết quả dương<br /> tính bằng kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS. Phân tích 25 trường hợp âm tính xác<br /> ñịnh bằng kỹ thuật PCR cho thấy có 24 trường hợp (tỉ lệ 96,00%) cho kết quả âm tính<br /> bằng kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS.<br /> So sánh tỉ lệ 65,28% dương tính xác ñịnh bằng kỹ thuật PCR với tỉ lệ 61,11% dương<br /> tính xác ñịnh bằng kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS cho thấy sự khác nhau không<br /> có ý nghĩa thống kê (p = 0,87).<br /> Với PCR làm tiêu chuẩn vàng, kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS có ñộ nhạy là<br /> 91,49%, ñộ ñặc hiệu là 96,00%, giá trị tiên ñoán dương là 97,73% (43/44), giá trị<br /> tiên ñoán âm là 85,71% (24/28).<br /> Kết luận: Qua xét nghiệm chẩn ñoán vi-rút Rota ở 72 mẫu phân của trẻ em bị<br /> tiêu chảy cấp ñược nhập viện ñiều trị tại Khoa Tiêu hóa Bệnh viện Nhi ñồng 1 - TP.<br /> Hồ Chí Minh, chúng tôi nhận thấy tỉ lệ xét nghiệm dương tính ở kỹ thuật PCR là<br /> 65,28%, tỉ lệ xét nghiệm dương tính ở kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS là 61,11%.<br /> So sánh hai tỉ lệ xét nghiệm dương tính trên bằng phép kiểm χ2 cho thấy sự khác nhau<br /> không có ý nghĩa thống kê.<br /> Kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS có ñộ nhạy là 91,49%, ñộ ñặc hiệu là 96,00%,<br /> giá trị tiên ñoán dương là 97,73%, giá trị tiên ñoán âm là 85,71%.<br /> Từ khóa: Độ nhạy, ñộ ñặc hiệu, giá trị tiên ñoán dương, giá trị tiên ñoán âm.<br /> • Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Đại học Y Dược TP.HCM<br /> • ĐT: 0908588547, Email: lyvanxuan@yds.edu.vn<br /> <br /> 1<br /> <br /> EVALUATING THE SD BIOLINE ROTAVIRUS TEST<br /> IN DIAGNOSIS FOR ROTAVIRUS IN STOOL<br /> Ly Van Xuan *<br /> SUMMARY<br /> In recent years, acute diarrhea in children more and more increases. Several studies<br /> have identified Rotavirus as the main pathogen. SD BIOLINE ROTAVIRUS is one of<br /> the rapid tests to define Rotavirus in clinical laboratories.<br /> Purpose: To define the sensitivity and specificity of SD BIOLINE ROTAVIRUS<br /> test in diagnosis for Rotavirus in stool from children who have got acute diarrhea.<br /> Methods: Cross-sectional descriptive study. Objects of study are 72 samples<br /> of stool from children who were treated acute diarrhea in the digestive department of<br /> Nhi Dong 1 Hospital in Ho Chi Minh city.<br /> PCR technique is used as gold standard.<br /> The software Epi Info 6.04 and χ2 test are used for data analysis and comparison.<br /> Results: Testing 72 samples of stool by PCR technique and by SD BIOLINE<br /> ROTAVIRUS, we notice that: There are 65.28% positive tests done by PCR technique<br /> and 61.11% positive tests done by SD BIOLINE ROTAVIRUS. Analyzing 47 cases<br /> tested positive by PCR technique, there are only 43 cases (91.49%) tested positive by<br /> SD BIOLINE ROTAVIRUS. Analyzing 25 cases tested negative by PCR technique,<br /> there are only 24 cases (96.00%) tested negative by SD BIOLINE ROTAVIRUS.<br /> To compare the rate of positive cases (65.28%) tested by PCR technique with the rate<br /> of positive cases (61.11%) tested by SD BIOLINE ROTAVIRUS, there is no difference<br /> in statistics (p = 0.87).<br /> Using PCR as gold standard, SD BIOLINE ROTAVIRUS reaches the sensitivity of<br /> 91.49%, the specificity of 96.00%, the positive predict value of 97.73% (43/44), the<br /> negative predict value of 85.71% (24/28)<br /> Conclusions: Testing 72 samples of stool from children who were treated<br /> acute diarrhea in the digestive department of Nhi Dong 1 Hospital in Ho Chi Minh<br /> city, we notice that: There are 65.28% positive tests done by PCR technique and<br /> 61.11% positive tests done by SD BIOLINE ROTAVIRUS. These rates have no<br /> difference in statistics (p= 0.87).<br /> SD BIOLINE ROTAVIRUS test has the sensitivity of 91.49%, the specificity of<br /> 96.00%, the positive predict value of 97.73%, the negative predict value of 85.71%.<br /> Key words: The sensitivity, the specificity, the positive predict value, the<br /> negative predict value.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> • Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Đại học Y Dược TP.HCM<br /> • ĐT: 0908588547, Email: lyvanxuan@yds.edu.vn<br /> <br /> 2<br /> <br /> Trong những năm gần ñây, tình hình tiêu chảy cấp ở trẻ em tăng nhanh. Theo báo<br /> cáo của Bệnh viện Nhi ñồng 1 – TP. Hồ Chí Minh, số bệnh nhi nhập viện ñiều trị<br /> bệnh tiêu chảy cấp tăng từ 4063 ca năm 2006 lên 6136 ca năm 2008.<br /> Về tác nhân gây bệnh, vi-rút Rota ñược xác ñịnh là tác nhân hàng ñầu gây tiêu<br /> chảy cấp ở trẻ em nước ta, ñặc biệt là trẻ em dưới 5 tuổi ]1,2,4,5]. Nghiên cứu số bệnh<br /> nhi bị tiêu chảy cấp nhập viện ñiều trị tại Khoa Tiêu hóa Bệnh viện Nhi ñồng 1 – TP.<br /> Hồ Chí Minh trong ñợt tiêu chảy cấp vào tháng 10 – 11 – 12 năm 2008 cho thấy vi-rút<br /> Rota chiếm tỉ lệ 67,4% trong các tác nhân gây tiêu chảy cấp. Do ñó bên cạnh các xét<br /> nghiệm ñể chẩn ñoán nhanh vi-rút Rota ñược sử dụng từ trước ñến nay như xét<br /> nghiệm ELISA, ly trích ñiện di RNA, PCR, gần ñây có xét nghiệm SD BIOLINE<br /> ROTAVIRUS từ phân [4,5,7].<br /> Xét nghiệm SD BIOLINE ROTAVIRUS là xét nghiệm mới dựa trên kỹ thuật<br /> miễn dịch sắc ký sandwich pha rắn nhằm phát hiện protein ñặc hiệu ở lớp vỏ trong<br /> của vi-rút Rota. Xét nghiệm này cho kết quả nhanh, ñơn giản, thực hiện ñược ở tất cả<br /> những nơi chưa có ñiều kiện áp dụng kỹ thuật cao như PCR.<br /> Tuy nhiên ñến nay ở nước ta chưa có nghiên cứu nào về ñộ nhạy và ñộ ñặc hiệu<br /> của xét nghiệm SD BIOLINE ROTAVIRUS từ phân trong chẩn ñoán tiêu chảy cấp do<br /> vi-rút Rota. Do ñó, dựa vào kỹ thuật PCR làm tiêu chuẩn vàng, chúng tôi tiến hành<br /> nghiên cứu ñánh giá xét nghiệm SD BIOLINE ROTAVIRUS từ phân trong chẩn ñoán<br /> vi-rút Rota ở trẻ em bị tiêu chảy cấp ñược nhập viện ñiều trị tại Khoa Tiêu hóa Bệnh<br /> viện Nhi ñồng 1 - TP. Hồ Chí Minh.<br /> MỤC TIÊU<br /> Mục tiêu tổng quát<br /> Xác ñịnh giá trị của xét nghiệm SD BIOLINE ROTAVIRUS từ phân trong chẩn<br /> ñoán tiêu chảy cấp do vi-rút Rota ở trẻ em.<br /> Mục tiêu cụ thể<br /> -<br /> <br /> Xác ñịnh ñộ nhạy và ñộ ñặc hiệu của xét nghiệm SD BIOLINE ROTAVIRUS<br /> từ phân trong chẩn ñoán tiêu chảy cấp do vi-rút Rota ở trẻ em.<br /> <br /> -<br /> <br /> Xác ñịnh giá trị tiên ñoán dương và giá trị tiên ñoán âm của xét nghiệm SD<br /> BIOLINE ROTAVIRUS từ phân trong chẩn ñoán tiêu chảy cấp do vi-rút Rota<br /> ở trẻ em.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Đối tượng nghiên cứu là phân trẻ em bị tiêu chảy cấp ñược nhập viện ñiều trị tại<br /> Khoa Tiêu hóa Bệnh viện Nhi Đồng 1 - TP.Hồ Chí Minh.<br /> Để tránh ngoại nhiễm, mẫu phân ñược lấy bằng sonde hậu môn, cho vào lọ có nắp<br /> ñậy và chuyển ñến phòng thí nghiệm, giữ ở nhiệt ñộ -700C, sau ñó thực hiện song<br /> song hai xét nghiệm: SD BIOLINE ROTAVIRUS và PCR.<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Thiết kế nghiên cứu : Thiết kế nghiên cứu cắt ngang mô tả và so sánh.<br /> Kỹ thuật xét nghiệm<br /> <br /> 3<br /> <br /> -<br /> <br /> Sử dụng kỹ thuật PCR làm tiêu chuẩn vàng ñể so sánh:<br /> <br /> Mẫu phân ñược rã ñông, sau ñó lắc rung ñể trộn ñều trong 5 giây. Lấy 150 µl<br /> phân ñưa vào tách chiết RNA bằng quy trình tách chiết của bộ kit NK RNAPREP<br /> do Công ty Nam khoa sản xuất. Kit tách chiết RNA hoạt ñộng theo nguyên tắc của<br /> Chomzinski và Sacchi. Để thực hiện kỹ thuật RT-PCR, trước hết lấy 12µl tách<br /> chiết RNA ñưa vào tổng hợp cDNA bằng mồi ngẫu nhiên trong sử dụng kit<br /> NK<br /> cDNAsynthesis do Công ty Nam Khoa sản xuất với qui trình ñược hướng dẫn<br /> theo bộ kit.<br /> -<br /> <br /> Sử dụng kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS<br /> <br /> Sử dụng bộ kit SD BIOLINE Rotavirus do hãng SD Standard Diagnostics, Inc<br /> sản xuất và thực hiện quy trình theo hướng dẫn kèm theo bộ kit.<br /> Xét nghiệm PCR và xét nghiệm SD BIOLINE ROTAVIRUS ñược thực hiện<br /> tại Phòng thí nghiệm nghiên cứu và phát triển của Công ty Nam khoa (ISO<br /> 9001:2000 và WHO GMP/GLP).<br /> Ghi nhận các kết quả dương tính và âm tính ở cả hai xét nghiệm ñể so sánh.<br /> Phân tích và sử lý số liệu<br /> Công cụ dùng ñể phân tích và xử lý số liệu là phần mềm Epi Info 6.04 và sử dụng<br /> phép kiểm χ2 ñể so sánh các tỉ lệ (8).<br /> Mẫu phân<br /> Có 72 mẫu phân ñạt tiêu chuẩn ñược lấy ở trẻ em bị tiêu chảy cấp nhập viện ñiều<br /> trị tại Khoa Tiêu hóa BV Nhi Đồng 1 - TP. Hồ Chí Minh từ tháng 4 ñến tháng 6 năm<br /> 2009.<br /> KẾT QUẢ<br /> Tất cả 72 mẫu phân ñược xét nghiệm bằng kỹ thuật PCR song song với kỹ thuật<br /> SD Bioline Rotavirus. Kết quả xét nghiệm 72 mẫu phân của hai kỹ thuật PCR và SD<br /> Bioline Rotavirus như sau:<br /> Với kỹ thuật PCR<br /> Bảng 4.1<br /> N= 72<br /> <br /> Số lượng<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> <br /> Dương tính<br /> <br /> 47<br /> <br /> 65,28<br /> <br /> Âm tính<br /> <br /> 25<br /> <br /> 34,72<br /> <br /> PCR<br /> <br /> Nhận xét: Có 47 trường hợp phát hiện vi-rút Rota, chiếm tỉ lệ 65,28%.<br /> Với kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS<br /> Bảng 4.2<br /> N= 72<br /> <br /> Số lượng<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> <br /> Dương tính<br /> <br /> 44<br /> <br /> 61,11<br /> <br /> Âm tính<br /> <br /> 28<br /> <br /> 38,89<br /> <br /> Kết quả<br /> <br /> 4<br /> <br /> Nhận xét: Có 44 trường hợp xét nghiệm phát hiện vi-rút Rota, chiếm tỉ lệ<br /> 61,11%.<br /> Kết quả xét nghiệm SD BIOLINE ROTAVIRUS của 47 trường hợp dương<br /> tính xác ñịnh bằng kỹ thuật PCR<br /> Qua phân tích 47 trường hợp phát hiện vi-rút Rota bằng kỹ thuật PCR, chúng<br /> tôi nhận thấy kết quả xét nghiệm bằng kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS như sau.<br /> Bảng 4.3<br /> N= 47<br /> <br /> Số lượng<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> <br /> Dương tính<br /> <br /> 43<br /> <br /> 91,49<br /> <br /> Âm tính<br /> <br /> 4<br /> <br /> 8,51<br /> <br /> Kết quả<br /> <br /> Nhận xét: Trong 47 trường hợp dương tính phát hiện vi-rút Rota bằng kỹ thuật<br /> PCR, chỉ có 43 trường hợp phát hiện bằng kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS, tỉ lệ<br /> 91,49%. Có 4 trường hợp không phát hiện vi-rút Rota (âm tính giả), tỉ lệ 8,51%.<br /> Kết quả xét nghiệm SD BIOLINE ROTAVIRUS của 25 trường hợp âm tính<br /> xác ñịnh bằng kỹ thuật PCR<br /> Qua phân tích 25 trường hợp âm tính xác ñịnh bằng kỹ thuật PCR, chúng tôi<br /> nhận thấy kết quả xét nghiệm bằng kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS như sau.<br /> Bảng 4.4<br /> N= 25<br /> <br /> Số lượng<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> <br /> Âm tính<br /> <br /> 24<br /> <br /> 96,00<br /> <br /> Dương tính<br /> <br /> 1<br /> <br /> 4,00<br /> <br /> Kết quả<br /> <br /> Nhận xét: Trong 25 trường hợp xét nghiệm âm tính xác ñịnh bằng kỹ thuật<br /> PCR, có 24 trường hợp âm tính xác ñịnh bằng kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS,<br /> tỉ lệ 96,00%. Có 01 trường hợp dương tính (dương tính giả), tỉ lệ 4,00%.<br /> So sánh tỉ lệ phát hiện vi-rút Rota giữa xét nghiệm PCR và SD BIOLINE<br /> ROTAVIRUS<br /> Bảng 4.6<br /> Kỹ thuật<br /> <br /> PCR<br /> <br /> SD BIOLINE<br /> ROTAVIRUS<br /> <br /> Dương tính<br /> (%)<br /> <br /> 65,28<br /> <br /> 61,11<br /> <br /> Âm tính<br /> (%)<br /> <br /> 34,72<br /> <br /> 38,89<br /> <br /> Kết quả<br /> <br /> p = 0,87<br /> Nhận xét: Sự khác biệt giữa tỉ lệ phát hiện vi-rút Rota bằng kỹ thuật PCR và bằng<br /> kỹ thuật SD BIOLINE ROTAVIRUS không có ý nghĩa thống kê (p = 0,87).<br /> <br /> 5<br /> <br />