
“D y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c h c sinh trong ch ng IV. Khúc ạ ọ ị ướ ể ự ọ ươ
x ánh sáng – V t lí 11 – Ban c b nạ ậ ơ ả ”
I. L I GI I THIÊU Ơ Ơ
Ngày nay, tri th c thay đi và b l c h u nhanh chóng, vi c quy đnh c ngứ ổ ị ạ ậ ệ ị ứ
nh c nh ng n i dung chi ti t trong ch ng trình d y h c d n đn tình tr ng n iắ ữ ộ ế ươ ạ ọ ẫ ế ạ ộ
dung ch ng trình d y h c nhanh b l c h u so v i tri th c hi n đi. Do đó vi c rènươ ạ ọ ị ạ ậ ớ ứ ệ ạ ệ
luy n ph ng pháp h c t p ngày càng có ý nghĩa quan tr ng trong vi c chu n b choệ ươ ọ ậ ọ ệ ẩ ị
con ng i có kh năng h c t p su tườ ả ọ ậ ố đi.ờ Ph ng pháp d y h c mang tính th đngươ ạ ọ ụ ộ
và ít chú ý đn kh năng ng d ng ế ả ứ ụ s t o ra ẽ ạ s n ph m giáo d c là nh ng con ng iả ẩ ụ ữ ườ
mang tính th đng, h n ch kh năng sáng t o và năng đng. Do đó ch ng trìnhụ ộ ạ ế ả ạ ộ ươ
giáo d c này không đáp ng đc yêu c u ngày càng cao c a xã h i và th tr ngụ ứ ượ ầ ủ ộ ị ườ
lao đng đi v i ng i lao đng v năng l c hành đng, kh năng sáng t o và tínhộ ố ớ ườ ộ ề ự ộ ả ạ
năng đng.ộ Vì v y, d y h c phát tri n năng l c h c sinh đáp ng yêu c u ngày càngậ ạ ọ ể ự ọ ứ ầ
cao c a đi s ng xã h i là đòi h i c p bách. Khái ni m năng l c ng i h c cũngủ ờ ố ộ ỏ ấ ệ ự ườ ọ
ngày càng đc m r ng. ượ ở ộ Năng l c c a h c sinh là m t c u trúc đng, có tính m ,ự ủ ọ ộ ấ ộ ở
đa thành t , đa t ng b c, hàm ch a trong nó không ch là ki n th c, k năng mà cố ầ ậ ứ ỉ ế ứ ỹ ả
ni m tin, giá tr , trách nhi m xã h i… th hi n tính s n sàng hành đng c a cácề ị ệ ộ ể ệ ở ẵ ộ ủ
em trong môi tr ng h c t p ph thông và nh ng đi u ki n th c t đang thay điườ ọ ậ ổ ữ ề ệ ự ế ổ
c a xã h i. ủ ộ
Trong nh ng năm g n đây, khái ni m d y h c phát tri n năng l c đc đ c pữ ầ ệ ạ ọ ể ự ượ ề ậ
đn r t nhi u trong n n giáo d c c a các qu c gia. Có nhi u n c phát tri n đã đi tiênế ấ ề ề ụ ủ ố ề ướ ể
phong trong quá trình áp d ng d y h c phát tri n năng l c vào h th ng giáo d c c aụ ạ ọ ể ự ệ ố ụ ủ
h . Tuy nhiên, vi c áp d ng lý thuy t này vào th c ti n n c ta ch a th t sâu r ng.ọ ệ ụ ế ự ễ ở ướ ư ậ ộ
Ch ng trình môn V t lý giúp h c sinh có đc nh ng ki n th c ph thông c tươ ậ ọ ượ ữ ế ứ ổ ố
lõi v : các mô hình h v t lý; ch t, năng l ng và sóng; l c và tr ng; v n d ng đcề ệ ậ ấ ượ ự ườ ậ ụ ượ
m t s k năng ti n trình khoa h c; b c đu s d ng đc toán h c, tin h c làm ngônộ ố ỹ ế ọ ướ ầ ử ụ ượ ọ ọ
ng , công c gi i quy t v n đ; v n d ng đc m t s tri th c vào th c ti n, ng xữ ụ ả ế ấ ề ậ ụ ượ ộ ố ứ ự ễ ứ ử
đc v i thiên nhiên phù h p v i yêu c u phát tri n b n v ng xã h i và b o v môiượ ớ ợ ớ ầ ể ề ữ ộ ả ệ
tr ng; nh n bi t đúng đc m t s năng l c, s tr ng c a b n thân và l a ch nườ ậ ế ượ ộ ố ự ở ườ ủ ả ự ọ
đc m t s ngành ngh liên quan đn lĩnh v c mà môn h c đ c p. Ch ng trình chúượ ộ ố ề ế ự ọ ề ậ ươ
tr ng vào b n ch t, ý nghĩa v t lý c a các đi t ng, đ cao tính th c ti n; tránhọ ả ấ ậ ủ ố ượ ề ự ễ
khuynh h ng thiên v toán h c; t o đi u ki n đ giáo viên giúp h c sinh phát tri n tướ ề ọ ạ ề ệ ể ọ ể ư
duy khoa h c d i góc đ v t lý, kh i g i s ham thích h c sinh, tăng c ng khọ ướ ộ ậ ơ ợ ự ở ọ ườ ả
năng v n d ng tri th c vào th c ti n. Do v y, d y h c V t lí s giúp h c sinh phát tri nậ ụ ứ ự ễ ậ ạ ọ ậ ẽ ọ ể
đc nhi u năng l c c n thi t trong quá trình h c t p và v n d ng vào cu c s ng.ượ ề ự ầ ế ọ ậ ậ ụ ộ ố
Xu t phát t nh ng yêu c u trên, tôi chon đê tai: ấ ừ ữ ầ % “D y h c theo đnh h ngạ ọ ị ướ
phát tri n năng l c h c sinh trong ch ng IV. Khúc x ánh sáng – V t lí 11 – Banể ự ọ ươ ạ ậ
1

“D y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c h c sinh trong ch ng IV. Khúc ạ ọ ị ướ ể ự ọ ươ
x ánh sáng – V t lí 11 – Ban c b nạ ậ ơ ả ”
c b nơ ả ” làm đê tai sáng ki n kinh nghi m nhăm t ng b c thay đi ph ng pháp d y ế ệ ư ươ ổ ươ ạ
h c đ phát tri n các năng l c c a h c sinh đáp ng các yêu c u c a đi sông th c t .ọ ể ể ự ủ ọ ứ ầ ủ ờ ự ế
II. TÊN SANG KIÊN: D Y H C THEO ĐNH H NG PHÁT TRI N NĂNG L CẠ Ọ Ị ƯỚ Ể Ự
H C SINH TRONG CH NG IV. KHÚC X ÁNH SÁNG – V T LÍ 11 – BAN CỌ ƯƠ Ạ Ậ Ơ
B NẢ
III. TAC GIA SANG KIÊN
- Ho va tên: Ph m Tu n Anh% ạ ấ
- Đia chi: Tr ng THPT Pham Công Binh % 0 ươ %
- Sô điên thoai: 0975.817.868 % %
- Email: anhlpcb@gmail.com
IV. CHU ĐÂU T TAO RA SANG KIÊN: Ư Ph m Tu n Anhạ ấ
V. LINH V C AP DUNG SANG KIÊN Ư
1. Linh v c ap dung sang kiên: ư V t lí 11ậ
2. Vân đê sang kiên giai quyêt: D y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c h c sinhạ ọ ị ướ ể ự ọ
trong ch ng IV. Khúc x ánh sáng – V t lí 11 – Ban c b nươ ạ ậ ơ ả
VI. TH I GIAN AP DUNG SANG KIÊN: Ơ Hoc ki II - Năm hoc 2018- 2019% %
VII. MÔ TA BAN CHÂT SANG KIÊN
2

“D y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c h c sinh trong ch ng IV. Khúc ạ ọ ị ướ ể ự ọ ươ
x ánh sáng – V t lí 11 – Ban c b nạ ậ ơ ả ”
PHÂN M ĐÂU Ơ
1. Muc đich
- Xác đnh đc các năng l c và ph m ch t c n có c a h c sinh trong th i đi m i tị ượ ự ẩ ấ ầ ủ ọ ờ ạ ớ ừ
đó xác đnh h ng d y h c thích h p.ị ướ ạ ọ ợ
- Tìm ra các ph ng pháp d y h c nh m phát tri n năng l c h c sinh trong giang dayươ ạ ọ ằ ể ự ọ 0 %
môn V t lí tai tr ng THPT A.ậ % ươ
- Ki m ch ng các ph ng pháp d y h c nh m phát tri n năng l c h c sinh trong giangể ứ ươ ạ ọ ằ ể ự ọ 0
day môn V t lí tai tr ng THPT A.% ậ % ươ
- Giup hoc sinh co cach th c tiêp thu khôi l ng tri th c không lô va gia tăng nhanh cua % ư ươ% ư 0 0
nhân loai đng th i phát tri n các năng l c thi t y u c a h c sinh đáp ng yêu c u c a% ồ ờ ể ự ế ế ủ ọ ứ ầ ủ
xã h i.ộ
- Giup phát huy kh năng t h c, t nghiên c u c a h c sinh.ả ự ọ ự ứ ủ ọ
- Giup ren luyên cho hoc sinh ky năng % % thu th p, ch n l c, x lí các thông tin, bi t v nậ ọ ọ ử ế ậ
d ng các ki n th c h c đc vào giai quyêt các tình hu ng c a đi s ng th c t .ụ ế ứ ọ ượ 0 ố ủ ờ ố ự ế
2. Nhiêm vu nghiên c u ư
- Xac đinh các ph ng pháp t i ng trong d y h c phát tri n năng l c ng i h c.% ươ ố ứ ạ ọ ể ự ườ ọ
- Xác đnh đc các năng l c và ph m ch t c n có c a h c sinh trong th i đi m i tị ượ ự ẩ ấ ầ ủ ọ ờ ạ ớ ừ
đó xác đnh h ng d y h c thích h p.ị ướ ạ ọ ợ
- Tìm hi u ph ng pháp và k thu t t ch c ho t đng h c theo h ng phát tri n năngể ươ ỹ ậ ổ ứ ạ ộ ọ ướ ể
l c ng i h c.ự ườ ọ
- Soan giao án theo h ng đi m i ph ng pháp d y h c nh m phát tri n năng l c h c% ướ ổ ớ ươ ạ ọ ằ ể ự ọ
sinh trong giang day môn V t lí tai tr ng THPT A.0 % ậ % ươ
- Ap dung giao án th c nghi m % ự ệ vao giang day th c tê va đanh gia kêt qua thu đc. 0 % ư% 0 ươ%
3. Đôi t ng nghiên c u va khach thê nghiên c u ươ ư ư
3.1. Đôi t ng nghiên c u: ươ ư
Hoc sinh khôi 11 tr ng THPT A % ươ
- L p th c nghiêm: 11A1ơ ư% %
3

“D y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c h c sinh trong ch ng IV. Khúc ạ ọ ị ướ ể ự ọ ươ
x ánh sáng – V t lí 11 – Ban c b nạ ậ ơ ả ”
- L p đôi ch ng: 11A2 ơ ư
3.2. Khach thê nghiên c u: ư
D y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c h c sinh trong ch ng IV. Khúc xạ ọ ị ướ ể ự ọ ươ ạ
ánh sáng – V t lí 11 – Ban c b n.ậ ơ ả
4. Pham vi nghiên c u ư
- Ap dung cho viêc giang day % % 0 % trong ch ng trình V t ươ ậ li 11 - Ban c banơ 0 .
- Nghiên c u trong hoc sinh khôi 11 tr ng THPT A. ư % ươ
5. Ph ng phap nghiên c u ươ ư
5.1. Ph ng phap thu thâp tai liêu ươ
Ph ng phap nay đc th c hiên nhăm nghiên c u cac tai liêu li luân va cac tai ươ ươ% ư% % ư % %
liêu khac liên quan nh : d y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c là gì? D y h c% ư ạ ọ ị ướ ể ự ạ ọ
theo đnh h ng phát tri n năng l c khác gì v i d y h c truy n th ng? Ph ng phápị ướ ể ự ớ ạ ọ ề ố ươ
d y h c và k thu t t ch c ho t đng h c phát huy năng l c c a h c sinh?... Ngoai ra,ạ ọ ỹ ậ ổ ứ ạ ộ ọ ự ủ ọ
co cac tai liêu tham khao khac phuc vu cho thiêt kê tiên trinh day hoc. % 0 % % % %
5.2. Ph ng phap th c nghiêm s phamươ ư ư
- Tiên hanh th c nghiêm tai l p 11A1 tr ng THPT A. ư% % % ơ ươ
- Ph ng phap th c nghiêm s pham đc vân dung hiêu qua nhăm đanh gia tinh kha thi ươ ư% % ư % ươ% % % % 0 0
cua sáng ki n kinh nghi m t i l p th c nghi m 11A2 tr ng THPT A0 ế ệ ạ ớ ự ệ ườ
5.3. Ph ng phap điêu tra xa hôi hoc ươ
- Đôi t ng điêu tra la hoc sinh khôi 11 tr ng THPT A. ươ% % ươ
- Điêu tra băng phong vân tr c tiêp, phat phiêu nhân xet, phi u ho t đng nhóm, bai kiêm 0 ư% % ế ạ ộ 0
tra 15 phut sau cac ho t đng hoc. Phân tich kêt qua đê thây đc tinh kha thi cua đê tai ạ ộ % 0 0 ươ% 0 0
va s ung hô cua hoc sinh đôi v i viêc d y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c h c ư% 0 % 0 % ơ % ạ ọ ị ướ ể ự ọ
sinh trong ch ng ươ IV. Khúc x ánh sáng – V t lí 11 – Ban c b n.ạ ậ ơ ả
4

“D y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c h c sinh trong ch ng IV. Khúc ạ ọ ị ướ ể ự ọ ươ
x ánh sáng – V t lí 11 – Ban c b nạ ậ ơ ả ”
PH N NÔI DUNGẦ
CH NG I: C S LI LUÂN ƯƠ Ơ Ơ D Y H C THEO ĐNH H NG PHÁT TRI NẠ Ọ Ị ƯỚ Ể
NĂNG L C H C SINHỰ Ọ
1. T ng quan v d y h c phát tri n năng l c h c sinhổ ề ạ ọ ể ự ọ
1.1.Các khái ni m c b nệ ơ ả
1.1.1. Năng l c ự
Năng l c là m t ph m trù t ng đc bàn đn trong m i lĩnh v c c a cu cự ộ ạ ừ ượ ế ọ ự ủ ộ
s ng xã h i. ố ộ
“Năng l c là kh năng th c hi n thành công ho t đng trong m t b i c nhự ả ự ệ ạ ộ ộ ố ả
nh t đnh nh s huy đng t ng h p các ki n th c, kĩ năng và các thu c tính cáấ ị ờ ự ộ ổ ợ ế ứ ộ
nhân khác nh h ng thú, ni m tin, ý chí… năng l c c a cá nhân đc đánh giá quaư ứ ề ự ủ ượ
ph ng th c và kh năng ho t đng c a cá nhân đó khi gi i quy t các v n đ c aươ ứ ả ạ ộ ủ ả ế ấ ề ủ
cu c s ng”ộ ố . Năng l c là m t thu c tính tâm lý ph c h p, là đi m h i t c a nhi uự ộ ộ ứ ợ ể ộ ụ ủ ề
y u t nh tri th c, k năng, k x o, kinh nghi m, s s n sàng hành đng và tráchế ố ư ứ ỹ ỹ ả ệ ự ẵ ộ
nhi m. ệ
Nh v y, năng l c không mang tính chung chung mà khi nói đn năng l c,ư ậ ự ế ự
bao gi ng i ta cũng nói v m t lĩnh v c c th nào đó nh năng l c toán h c c aờ ườ ề ộ ự ụ ể ư ự ọ ủ
ho t đng h c t p hay nghiên c u toán h c, năng l c ho t đng chính tr c a ho tạ ộ ọ ậ ứ ọ ự ạ ộ ị ủ ạ
đng chính tr , năng l c d y h c c a ho t đng gi ng d y… ộ ị ự ạ ọ ủ ạ ộ ả ạ
Năng l c c a h c sinh là m t c u trúc đng, có tính m , đa thành t , đa t ngự ủ ọ ộ ấ ộ ở ố ầ
b c, hàm ch a trong nó không ch là ki n th c, k năng mà c ni m tin, giá tr , tráchậ ứ ỉ ế ứ ỹ ả ề ị
nhi m xã h i… th hi n tính s n sàng hành đng c a các em trong môi tr ngệ ộ ể ệ ở ẵ ộ ủ ườ
h c t p ph thông và nh ng đi u ki n th c t đang thay đi c a xã h i.ọ ậ ổ ữ ề ệ ự ế ổ ủ ộ
1.1.2. D y h c theo đnh h ng phát tri n năng l cạ ọ ị ướ ể ự
5