intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Dạy học tích hợp theo chủ đề trong dạy học Vật lí

Chia sẻ: Trần Dự Trữ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

21
lượt xem
1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết đề cập đến việc tích hợp nội dung kiến thức các chủ đề và trình bày kết quả nghiên cứu trong dạy học phân môn ở lớp 10 THPT. Các hoạt động dạy học được thiết kế nhằm giúp học sinh hình thành kiến thức và phát triển năng lực giải quyết các vấn đề trong thực tế, được tích hợp.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Dạy học tích hợp theo chủ đề trong dạy học Vật lí

  1. JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE ◦ 2009, Vol. 54, N . 5, pp. 111-120 D„Y HÅC TCH HÑP THEO CHÕ — TRONG D„Y HÅC VŠT L é H÷ìng Tr  Tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi 1. Mð ¦u V§n · °t ra cho ng nh gi¡o döc l : L m th¸ n o º nëi dung ki¸n thùc trð n¶n h§p d¨n v  câ þ ngh¾a trong cuëc sèng? L m th¸ n o º vi»c håc tªp ph£i nh­m ¸n möc ½ch l  r±n k¾ n«ng gi£i quy¸t v§n ·, °c bi»t l  c¡c v§n · a d¤ng cõa thüc ti¹n? Câ ph£i cù ph£i d¤y ki¸n thùc theo tøng b i th¼ håc sinh mîi hiºu v  vªn döng ÷ñc ki¸n thùc? Vi»c tr£ líi c¡c c¥u häi tr¶n çng ngh¾a vîi vi»c x¡c ành möc ti¶u gi¡o döc trong thíi ¤i mîi. D¤y håc t½ch hñp theo chõ · l  mët trong nhúng mæ h¼nh d¤y håc phò hñp vîi möc ti¶u êi mîi hi»n nay v  ¡p ùng nhu c¦u håc tªp trong th¸ k¿ XXI. V· ph÷ìng di»n l½ luªn d¤y håc, t½ch hñp ÷ñc hiºu l  sü k¸t hñp mët c¡ch húu cì, câ h» thèng ð nhúng mùc ë kh¡c nhau, c¡c ki¸n thùc, k¾ n«ng thuëc c¡c mæn håc kh¡c nhau ho°c c¡c hñp ph¦n cõa mët mæn håc th nh mët nëi dung thèng nh§t, düa tr¶n cì sð c¡c mèi li¶n h» v· l½ luªn v  thüc ti¹n ÷ñc · cªp ¸n trong c¡c mæn håc ho°c c¡c hñp ph¦n cõa mæn håc â. 2. Nëi dung nghi¶n cùu 2.1. Kh¡i ni»m, möc ti¶u v  °c iºm *Kh¡i ni»m D¤y håc t½ch hñp theo chõ · l  mët trong nhúng mæ h¼nh d¤y håc, trong â nëi dung ki¸n thùc ÷ñc tê chùc theo h÷îng t½ch hñp th nh c¡c chõ ·. Trong ch÷ìng tr¼nh vªt l½ phê thæng, nëi dung ki¸n thùc ¢ ÷ñc bi¶n so¤n theo h÷îng t½ch hñp. Tuy nhi¶n, trong c¡c chõ · lîn (nh÷ cì, nhi»t, i»n, quang,. . . ), vi»c d¤y håc v¨n ÷ñc ti¸n h nh theo h¼nh thùc tøng b i ¢ ÷ñc qui ành trong ch÷ìng tr¼nh, nëi dung v  c¡ch håc cán mang t½nh l½ thuy¸t, h n l¥m, xa ríi thüc ti¹n, xa ríi nhu c¦u cõa a sè ng÷íi håc n¶n hi»u qu£ håc tªp ch÷a cao. Chóng tæi nhªn th§y câ thº tê chùc l¤i mët sè nëi dung ki¸n thùc th nh c¡c chõ · sao cho ¡p ùng möc ti¶u d¤y håc trong thíi ¤i mîi. D÷îi ¥y l  mët sè v½ dö v· c¡c chõ ·: - Câ thº t½ch hñp m¤nh hìn nëi dung ki¸n thùc ph¦n Tø tr÷íng v  C£m ùng i»n tø th nh mët chõ · C£m ùng i»n tø, xu§t ph¡t tø vi»c nghi¶n cùu mët sè ùng döng thüc t¸ thæng döng cõa hi»n t÷ñng n y nh÷: M¡y bi¸n th¸, ëng cì i»n, m¡y ph¡t i»n,. . . 111
  2. é H÷ìng Tr  - Câ thº tê chùc l¤i c¡c nëi dung ki¸n thùc v· c¥n b¬ng cõa vªt r­n ð ch÷ìng tr¼nh Vªt l½ lîp 10 th nh chõ · T¾nh håc vªt r­n. - Câ thº k¸t hñp c¡c v§n · v· n«ng l÷ñng, chuyºn hâa n«ng l÷ñng, s£n xu§t v  sû döng n«ng l÷ñng (bao gçm ¦y õ c¡c d¤ng n«ng l÷ñng nh÷ cì n«ng, hâa n«ng, quang n«ng, nhi»t n«ng, n«ng l÷ñng h¤t nh¥n) th nh mët chõ · chung l  C¡c v§n · v· n«ng l÷ñng cho håc sinh cuèi c§p THPT. * Möc ti¶u Gièng nh÷ nhi·u mæ h¼nh d¤y håc t½ch cüc kh¡c, möc ti¶u cõa d¤y håc t½ch hñp theo chõ · h÷îng tîi: - K¾ n«ng t÷ duy, °c bi»t nh§n m¤nh ¸n k¾ n«ng gi£i quy¸t v§n · (ph¡t hi»n v§n ·, · xu§t gi£i ph¡p, thüc hi»n gi£i ph¡p v  tr¼nh b y, b£o v» k¸t qu£). - K¾ n«ng sèng v  l m vi»c, cö thº nh÷ k¾ n«ng giao ti¸p, hñp t¡c, tr¼nh b y, ra quy¸t ành. * °c iºm D¤y håc t½ch hñp theo chõ · câ c¡c °c iºm: - Mang t½nh t½ch hñp, trong â chó trång t½ch hñp trong mæn håc nh¬m l m cho c¡c nëi dung ki¸n thùc g¦n nhau hìn, quan h» ch°t ch³ hìn v  do â håc sinh câ c¡i nh¼n têng thº, logic hìn. Ngo i ra, câ thº kº ¸n t½ch hñp li¶n mæn cõa c¡c mæn håc trong nh  tr÷íng. V½ dö, t½ch hñp gi¡o döc v· an to n giao thæng, mæi tr÷íng, c¡c v§n · v· n«ng l÷ñng v  sû döng n«ng l÷ñng, c¡c ki¸n thùc to¡n, hâa håc, tin håc,... v o vªt l½ nh¬m l m cho ki¸n thùc c¡c mæn n y hé trñ nhau, g¦n vîi thüc t¸ hìn v  do â t«ng kh£ n«ng v  hi»u qu£ vªn döng ki¸n thùc º gi£i quy¸t c¡c v§n · thüc ti¹n[2]. - Mang t½nh thüc ti¹n, c¡c nëi dung chõ · ph£i g­n vîi thüc ti¹n cuëc sèng. - Mang t½nh hñp t¡c, v¼ h¼nh thùc ho¤t ëng chõ y¸u l  theo nhâm n¶n t½nh hñp t¡c giúa c¡c håc sinh thº hi»n r§t rã. - Ph¡t huy t½nh t½ch cüc, s¡ng t¤o cõa håc sinh. Nëi dung håc mang t½nh thüc ti¹n v  h¼nh thùc håc tªp chõ y¸u theo nhâm n¶n t¤o cho håc sinh sü hùng thó, håc sinh ÷ñc tü t¼m tái, tü ÷a ra ph÷ìng ¡n gi£i quy¸t, thu thªp v  xû l½ thæng tin, . . . t¤o i·u ki»n cho hå r±n k¾ n«ng t÷ duy bªc cao, gióp hå ti¸p cªn vîi ti¸n tr¼nh khoa håc gi£i quy¸t v§n · [1]. * Nhi»m vö cõa gi¡o vi¶n v  håc sinh Gi¡o vi¶n câ thº thüc hi»n c¡c cæng vi»c theo c¡c giai o¤n d÷îi ¥y º tê chùc ho¤t ëng nhªn thùc cho ng÷íi håc: Nh÷ vªy, trong d¤y håc t½ch hñp theo chõ ·, nhi»m vö cö thº cõa gi¡o vi¶n l : - X¡c ành chõ · d¤y håc. Giai o¤n chån chõ · l  h¸t sùc quan trång. Tr÷îc h¸t gi¡o vi¶n c¦n xem x²t nhúng nëi dung ki¸n thùc n o câ thº t½ch hñp th nh mët chõ · v  câ thº tê chùc d¤y håc t½ch hñp theo chõ · mët c¡ch thuªn lñi, ph£i x¡c ành ÷ñc nhúng nëi dung ki¸n thùc håc sinh c¦n chi¸m l¾nh khi håc chõ · º g­n nâ vîi nhúng ùng döng trong íi sèng, k¾ thuªt, qua â nh¼n th§y rã þ ngh¾a thüc ti¹n, þ ngh¾a khoa håc cõa chõ ·. Bði vªy, gi¡o vi¶n c¦n: 112
  3. D¤y håc t½ch hñp theo chõ · trong d¤y håc vªt l½ C¡c giai o¤n tê chùc ho¤t ëng nhªn thùc cho ng÷íi håc - Xu§t ph¡t tø nëi dung c¡c b i håc, x¡c ành c¡c nëi dung ki¸n thùc v  k¾ n«ng ng÷íi håc c¦n ¤t tîi º câ þ ç t½ch hñp th nh chõ ·. - Luæn nh¼n th§y, t¼m th§y nhúng v§n · thüc ti¹n ang di¹n bi¸n trong cuëc sèng xung quanh câ li¶n quan ¸n nëi dung b i håc. - Ph£i t¼m th§y nhúng v§n · lîn m  th¸ giîi v  trong n÷îc ang èi m°t (æ nhi¹m mæi tr÷íng, thi¶n tai, khõng ho£ng n«ng l÷ñng,. . . ) - Bi¸t tø bä nhúng nëi dung m  ch÷ìng tr¼nh buëc ph£i d¤y theo c¡c ph÷ìng ph¡p truy·n thèng. - X¡c ành möc ti¶u d¤y håc (bao gçm möc ti¶u nhªn thùc v  nh¥n v«n). - X¥y düng bë c¥u häi ành h÷îng (bao gçm c¥u häi kh¡i qu¡t, c¥u häi b i håc v  c¥u häi nëi dung). èi vîi håc sinh, c¥u häi kh¡i qu¡t tªp trung v o qu¡ tr¼nh ti¸p thu c¡c chõ · trong ph¤m vi c¡c ph¦n cõa mæn håc ho°c kho¡ håc, khuy¸n kh½ch hå th£o luªn v  nghi¶n cùu chuy¶n s¥u, °t n·n t£ng cho c¥u häi b i håc. V½ dö: L m th¸ n o câ thº £m b£o sü an to n trong c¡c cæng tr¼nh x¥y düng, trong bè tr½, s­p x¸p c¡c ç vªt? . C¡c c¥u häi b i håc ÷ñc thi¸t k¸ º ch¿ ra v  khai th¡c nhúng c¥u häi kh¡i qu¡t thæng qua chõ ·. Chóng khai th¡c c¡c ph÷ìng di»n, t½nh phùc t¤p, phong phó cõa chõ ·. Chóng ÷ñc dòng º khði ¦u cho sü tranh luªn, hñp t¡c chù ch÷a ph£i d¨n ¸n mët c¥u tr£ líi rã r ng m  gi¡o vi¶n mong muèn. C¡c c¥u häi b i håc câ thº kh¡m ph¡ ra nhi·u kh½a c¤nh kh¡c nhau cõa c¥u häi kh¡i qu¡t. C¡c nhâm gi¡o vi¶n cõa c¡c mæn håc kh¡c nhau câ thº sû döng c¡c c¥u häi b i håc º hé trñ mët c¥u häi kh¡i qu¡t chung. C¥u häi b i håc vîi c¡c bªc håc kh¡c nhau câ thº hé trñ mët c¥u häi kh¡i qu¡t ÷ñc ph¡t triºn xuy¶n qua nhi·u c§p håc. 113
  4. é H÷ìng Tr  V½ dö, vîi c¥u häi kh¡i qu¡t ¢ n¶u, gi¡o vi¶n ð c¡c mæn håc kh¡c nhau câ thº sû döng c¡c c¥u häi b i håc kh¡c nhau º hé trñ v  ành h÷îng håc sinh v o mët chõ · ho°c b i håc cö thº, vîi mæn vªt l½: i·u ki»n º vªt r­n c¥n b¬ng l  g¼?. C¥u häi n y h÷îng håc sinh tîi nhi»m vö l  ph£i t¼m hiºu i·u ki»n c¥n b¬ng cõa vªt r­n. C¥u häi nëi dung hé trñ trüc ti¸p v· nëi dung v  möc ti¶u b i håc, â l  c¥u häi câ c¥u tr£ líi rã r ng. èi vîi d¤y håc t½ch hñp theo chõ · th¼ c¡c c¥u häi nëi dung cö thº ho¡ sì ç c¡c ki¸n thùc c¦n nghi¶n cùu khi håc chõ · (d¤ng sì ç t÷ duy). V½ dö: Mæ men lüc l  g¼? i·u ki»n º vªt r­n câ tröc quay cè ành l  g¼? èi vîi d¤y håc t½ch hñp theo chõ ·, gi¡o vi¶n ph£i x¥y düng h» thèng b i tªp tr÷îc, trong v  sau khi håc chõ ·. B i tªp tr÷îc khi håc ÷ñc giao cho håc sinh sau khi hå ¢ lüa chån ÷ñc chõ ·. B i tªp trong khi håc ÷ñc giao cho nhâm håc sinh sau khi thüc hi»n chõ ·. B i tªp trong khi håc th÷íng l  b i tªp g­n vîi nhúng ùng döng thüc t¸ th÷íng g°p. B i tªp sau khi håc câ thº k¸t hñp c¡c lo¤i b i tªp tr­c nghi»m kh¡ch quan, tr­c nghi»m tü luªn v  b i tªp dü ¡n. Vi»c ¡nh gi¡ trong d¤y håc t½ch hñp theo chõ · bao gçm ¡nh gi¡ k¸t qu£ v  ¡nh gi¡ qu¡ tr¼nh håc tªp. C¡c ti¶u ch½ ¡nh gi¡ ÷ñc x¥y düng düa tr¶n möc ti¶u d¤y håc v  thæng b¡o cho håc sinh tr÷îc khi håc. Gi¡o vi¶n chu©n bà tr÷îc c¡c phi¸u tü ¡nh gi¡, ¡nh gi¡ nhâm º håc sinh tham gia v o qu¡ tr¼nh ¡nh gi¡. Düa tr¶n sü ¡nh gi¡ v· s£n ph©m håc, gi¡o vi¶n khuy¸n kh½ch håc sinh mð rëng chõ ·, triºn khai ti¸p nhúng cæng vi»c mang l¤i ½ch lñi cho vi»c håc tªp. Giai o¤n chån chõ · l  h¸t sùc quan trång. Tr÷îc h¸t gi¡o vi¶n c¦n xem x²t nhúng nëi dung ki¸n thùc n o câ thº t½ch hñp th nh mët chõ · v  câ thº tê chùc d¤y håc t½ch hñp theo chõ · mët c¡ch thuªn lñi, ph£i x¡c ành ÷ñc nhúng nëi dung ki¸n thùc håc sinh c¦n chi¸m l¾nh khi håc chõ · º g­n nâ vîi nhúng ùng döng trong íi sèng, k¾ thuªt, º nh¼n th§y rã þ ngh¾a thüc ti¹n, þ ngh¾a khoa håc cõa chõ ·. Bði vªy, gi¡o vi¶n c¦n: - Xu§t ph¡t tø nëi dung c¡c b i håc, x¡c ành c¡c nëi dung ki¸n thùc v  k¾ n«ng ng÷íi håc c¦n ¤t tîi º câ þ ç t½ch hñp th nh chõ ·. - Luæn nh¼n th§y, t¼m th§y nhúng v§n · thüc ti¹n ang di¹n bi¸n trong cuëc sèng xung quanh câ li¶n quan ¸n nëi dung b i håc. - Ph£i t¼m th§y nhúng v§n · lîn m  th¸ giîi v  trong n÷îc ang èi m°t (æ nhi¹m mæi tr÷íng, thi¶n tai, khõng ho£ng n«ng l÷ñng,. . . ) - Bi¸t tø bä nhúng nëi dung m  ch÷ìng tr¼nh buëc ph£i d¤y theo c¡c ph÷ìng ph¡p truy·n thèng. - X¡c ành möc ti¶u d¤y håc (bao gçm möc ti¶u nhªn thùc v  nh¥n v«n). - X¥y düng bë c¥u häi ành h÷îng (bao gçm c¥u häi kh¡i qu¡t, c¥u häi b i håc v  c¥u häi nëi dung). èi vîi håc sinh, c¥u häi kh¡i qu¡t tªp trung v o qu¡ tr¼nh ti¸p thu c¡c chõ · trong ph¤m vi c¡c ph¦n cõa mæn håc ho°c kho¡ håc, khuy¸n kh½ch hå th£o luªn v  nghi¶n cùu chuy¶n s¥u, °t n·n t£ng cho c¥u häi b i håc. V½ dö: L m th¸ n o câ thº £m b£o sü an to n trong c¡c cæng tr¼nh x¥y düng, trong bè tr½, s­p x¸p c¡c ç vªt? 114
  5. D¤y håc t½ch hñp theo chõ · trong d¤y håc vªt l½ C¡c c¥u häi b i håc ÷ñc thi¸t k¸ º ch¿ ra v  khai th¡c nhúng c¥u häi kh¡i qu¡t thæng qua chõ ·. Chóng khai th¡c c¡c ph÷ìng di»n, t½nh phùc t¤p, phong phó cõa chõ ·. Chóng ÷ñc dòng º khði ¦u cho sü tranh luªn, hñp t¡c chù ch÷a ph£i d¨n ¸n mët c¥u tr£ líi rã r ng m  gi¡o vi¶n mong muèn. Nhi·u c¥u häi b i håc câ thº kh¡m ph¡ ra nhi·u kh½a c¤nh kh¡c nhau cõa c¥u häi kh¡i qu¡t. C¡c nhâm gi¡o vi¶n cõa c¡c mæn håc kh¡c nhau câ thº sû döng c¡c c¥u häi b i håc º hé trñ mët c¥u häi kh¡i qu¡t chung. C¥u häi b i håc vîi c¡c bªc håc kh¡c nhau câ thº hé trñ mët c¥u häi kh¡i qu¡t ÷ñc ph¡t triºn xuy¶n qua nhi·u c§p håc. V½ dö, vîi c¥u häi kh¡i qu¡t ¢ n¶u, gi¡o vi¶n ð c¡c mæn håc kh¡c nhau câ thº sû döng c¡c c¥u häi b i håc kh¡c nhau º hé trñ v  ành h÷îng håc sinh v o mët chõ · ho°c b i håc cö thº, vîi mæn vªt l½: i·u ki»n º vªt r­n c¥n b¬ng l  g¼?. C¥u häi n y h÷îng håc sinh tîi nhi»m vö l  ph£i t¼m hiºu i·u ki»n c¥n b¬ng cõa vªt r­n. C¥u häi nëi dung hé trñ trüc ti¸p v· nëi dung v  möc ti¶u b i håc, â l  c¥u häi câ c¥u tr£ líi rã r ng. èi vîi d¤y håc t½ch hñp theo chõ · th¼ c¡c c¥u häi nëi dung cö thº ho¡ sì ç c¡c ki¸n thùc c¦n nghi¶n cùu khi håc chõ · (d¤ng sì ç t÷ duy). V½ dö: Mæ men lüc l  g¼? i·u ki»n º vªt r­n câ tröc quay cè ành l  g¼? èi vîi d¤y håc t½ch hñp theo chõ ·, gi¡o vi¶n ph£i x¥y düng h» thèng b i tªp tr÷îc, trong v  sau khi håc chõ ·. B i tªp tr÷îc khi håc ÷ñc giao cho håc sinh sau khi hå ¢ lüa chån ÷ñc chõ ·. B i tªp trong khi håc ÷ñc giao cho nhâm håc sinh khi thüc hi»n chõ ·. B i tªp trong khi håc th÷íng l  b i tªp g­n vîi nhúng ùng döng thüc t¸. B i tªp sau khi håc câ thº k¸t hñp c¡c lo¤i b i tªp tr­c nghi»m kh¡ch quan, tr­c nghi»m tü luªn v  b i tªp dü ¡n. Vi»c ¡nh gi¡ trong d¤y håc t½ch hñp theo chõ · bao gçm ¡nh gi¡ k¸t qu£ v  ¡nh gi¡ qu¡ tr¼nh. C¡c ti¶u ch½ ¡nh gi¡ ÷ñc x¥y düng düa tr¶n möc ti¶u d¤y håc v  thæng b¡o cho håc sinh tr÷îc khi håc. Gi¡o vi¶n chu©n bà tr÷îc c¡c phi¸u tü ¡nh gi¡, ¡nh gi¡ nhâm º håc sinh tham gia v o qu¡ tr¼nh ¡nh gi¡. Düa tr¶n sü ¡nh gi¡ v· s£n ph©m håc, gi¡o vi¶n khuy¸n kh½ch håc sinh mð rëng chõ ·, triºn khai ti¸p nhúng cæng vi»c mang l¤i ½ch lñi cho vi»c håc tªp. 2.2. Tê chùc d¤y håc t½ch hñp theo chõ · T¾nh håc vªt r­n 2.2.1. L½ do tê chùc chõ · - Xu§t ph¡t tø thüc t¸: Nhi·u vªt xung quanh ta ang tçn t¤i ð tr¤ng th¡i c¥n b¬ng t¾nh (c¡c ç vªt trong nh , c¡c cæng tr¼nh x¥y düng nh÷ nh  cûa, c¦u cèng,...). Chóng ùng y¶n ÷ñc theo thíi gian l  nhí tu¥n theo i·u ki»n c¥n b¬ng cõa vªt r­n. - Þ t÷ðng tê chùc chõ ·: g­n nhúng ki¸n thùc cõa chõ · v o thüc ti¹n cuëc sèng, tø â gióp håc sinh hiºu s¥u s­c ki¸n thùc v  câ thº vªn döng ÷ñc chóng. 2.2.2. Bë c¥u häi ành h÷îng C¥u häi kh¡i qu¡t: L m th¸ n o º cuëc sèng trð n¶n an to n hìn? C¥u häi b i håc: i·u ki»n º mët vªt r­n c¥n b¬ng l  g¼? º ành h÷îng ho¤t ëng håc khi nghi¶n cùu chõ ·, gi¡o vi¶n ¢ bi¶n so¤n 115
  6. é H÷ìng Tr  h» thèng b i tªp trong khi håc gçm 4 lo¤i b i tªp t÷ìng ùng vîi 4 chõ ·: X¡c ành trång t¥m cõa vªt r­n trong c¡c tr÷íng hñp ìn gi£n. T¼m hiºu i·u ki»n c¥n b¬ng cõa vªt câ m°t ch¥n ¸, c¡c d¤ng c¥n b¬ng (Lo¤i b i tªp 1). T¼m hiºu c¥n b¬ng cõa vªt r­n chàu t¡c döng cõa ba lüc khæng song song (Lo¤i b i tªp 2). T¼m hiºu c¥n b¬ng cõa vªt r­n chàu t¡c döng cõa ba lüc song song (Lo¤i b i tªp 3). T¼m hiºu i·u ki»n c¥n b¬ng cõa vªt r­n câ tröc quay cè ành (Lo¤i b i tªp 4). 2.2.3. Tê chùc d¤y håc Sau khi ¢ t½ch hñp nëi dung ki¸n thùc th nh chõ · th¼ vi»c lüa chån c¡c h¼nh thùc tê chùc ho¤t ëng håc cõa håc sinh công r§t quan trång (v½ dö lüa chån, phèi hñp c¡c k¾ thuªt d¤y håc nhâm, c¡c h¼nh thùc tê chùc cho håc sinh vªn döng ki¸n thùc) - vi»c t½ch hñp c¡c h¼nh thùc n y t¤o hùng thó cho håc sinh v  mang l¤i hi»u qu£ cao hìn trong d¤y håc - nh¬m ¡p ùng y¶u c¦u v· t½ch hñp trong d¤y håc. Trong thíi gian thüc nghi»m t¤i tr÷íng THPT chuy¶n V¾nh phóc, tê chùc d¤y håc ÷ñc ti¸n h nh nh÷ sau: * Ti¸t håc 1: Gi¡o vi¶n °t v§n · nghi¶n cùu chõ · b¬ng c¡ch ÷a ra c¥u häi kh¡i qu¡t: L m th¸ n o câ thº £m b£o sü an to n trong c¡c cæng tr¼nh x¥y düng, trong bè tr½, s­p x¸p c¡c ç vªt? Håc sinh th£o luªn ÷a ra c¡c v§n · ang g¥y nhi·u bùc xóc, ang l m m§t an to n cuëc sèng cõa con ng÷íi. Tø â, gi¡o vi¶n ành h÷îng tîi v§n · v· tai n¤n trong giao thæng, lao ëng,... C¥u häi b i håc ÷ñc ÷a ra: i·u ki»n º mët vªt r­n c¥n b¬ng l  g¼? Gi¡o vi¶n chia lîp th nh ba nhâm, sû döng k¾ thuªt d¤y håc c¡c m£nh gh²p º t¼m hiºu i·u ki»n c¥n b¬ng cõa vªt r­n khi vªt ch¿ câ xu h÷îng chuyºn ëng tành ti¸n trong c¡c tr÷íng hñp: lüc t¡c döng v o vªt r­n l  c¡c lüc çng qui, lüc t¡c döng v o vªt l  c¡c lüc song song v  c¥n b¬ng cõa vªt r­n chàu t¡c döng cõa hai lüc trong c¡c tr÷íng hñp °c bi»t, c¡c d¤ng c¥n b¬ng cõa vªt r­n (ùng vîi c¡c b i tªp trong khi håc chõ ·). * Ti¸t håc 2: Håc sinh ho¤t ëng theo c¡c nhâm chuy¶n gia, th£o luªn nhâm º thèng nh§t s£n ph©m chung. Trong qu¡ tr¼nh c¡c nhâm chuy¶n gia l m vi»c, hå ph£i t¼m hiºu nhúng ki¸n thùc mîi v· ba chõ · (i·u ki»n c¥n b¬ng cõa vªt chàu t¡c döng cõa ba lüc khæng song song; Qui t­c hñp lüc song song; i·u ki»n c¥n b¬ng cõa vªt chàu t¡c döng cõa ba lüc song song). * Ti¸t håc 3: H¼nh th nh ba nhâm hñp t¡c m  méi nhâm ·u câ th nh vi¶n cõa nhâm chuy¶n gia. Tøng c¡ nh¥n b¡o c¡o cæng vi»c ¢ l m tr÷îc nhâm. C¡c nhâm hñp t¡c têng hñp s£n ph©m v  tr¼nh b y th nh mët b¡o c¡o chung cõa nhâm v· t§t c£ ba chõ · ¢ nghi¶n cùu. * Ti¸t håc 4: C¡c nhâm ¡nh gi¡ s£n ph©m v  ti¸p töc ho n thi»n s£n ph©m. * Ti¸t håc 5: Gi¡o vi¶n ÷a ra c¡c c¥u häi nëi dung º håc sinh th£o luªn, thèng nh§t c¡c v§n · v· c¡c chõ · ¢ nghi¶n cùu. Gi¡o vi¶n chia lîp th nh 4 nhâm v  chuyºn giao nhi»m vö ti¸p theo l  t¼m hiºu i·u ki»n c¥n b¬ng cõa vªt r­n câ tröc quay cè ành. * Ti¸t håc 6: L m vi»c theo nhâm, th£o luªn º ÷a ra s£n ph©m cõa nhâm. 116
  7. D¤y håc t½ch hñp theo chõ · trong d¤y håc vªt l½ Th£o luªn to n lîp º thèng nh§t v· i·u ki»n c¥n b¬ng cõa vªt câ tröc quay cè ành v  l m rã i·u ki»n c¥n b¬ng têng qu¡t cõa vªt r­n. * Ti¸t håc 7: Håc sinh b¡o c¡o k¸t qu£ cõa vi»c thüc hi»n c¡c b i tªp v· nh . Gi¡o vi¶n y¶u c¦u håc sinh thüc hi»n phi¸u håc tªp c¡ nh¥n (10 phót) v  b i tªp sau khi håc. Gi¡o vi¶n chuyºn giao tîi håc sinh c¡c b i tªp dü ¡n. Qu¡ tr¼nh tê chùc d¤y håc t½ch hñp theo chõ · câ thº di¹n gi£i b¬ng sì ç sau : Sì ç qu¡ tr¼nh tê chùc d¤y håc t½ch hñp theo chõ · 2.3. K¸t qu£ thüc nghi»m Hi»u qu£ cõa ti¸n tr¼nh d¤y håc ÷ñc ¡nh gi¡ qua h» thèng c¡c ti¶u ch½ ¡nh gi¡ qu¡ tr¼nh v  k¸t qu£ håc tªp qua c¡c chõ · thæng qua hai b i kiºm tra. B£ng têng hñp c¡c tham sè cõa lîp thüc nghi»m (TN) v  lîp èi chùng (C) thu ÷ñc tø b i kiºm tra thù nh§t: B£ng 1. Têng hñp k¸t qu£ tham sè cõa b i kiºm tra thù nh§t Trung và Gi¡ trà trung Mode ë l»ch chu©n (Median) b¼nh (Average) Lîp TN 7 7 7.63636 1.57249 Lîp C 7 6 6.9411 1.54055 117
  8. é H÷ìng Tr  Nh¼n v o b£ng têng hñp iºm v  b¯ng têng hñp c¡c tham sè thèng k¶ cho th§y: - iºm sè cõa lîp thüc nghi»m ph¥n t¡n quanh iºm trung b¼nh l  7.63636 - iºm sè cõa lîp èi chùng ph¥n t¡n quanh iºm trung b¼nh l  6.9411 - ë l»ch chu©n k¸t qu£ b i kiºm tra cõa lîp thüc nghi»m l  1.57249 - ë l»ch chu©n k¸t qu£ b i kiºm tra cõa lîp èi chùng l  1.54055 B£ng 2. Têng hñp k¸t qu£ tham sè cõa b i kiºm tra thù hai Trung và Gi¡ trà trung Mode ë l»ch chu©n (Median) b¼nh (Average) Lîp TN 8 7 7.78364 1.56067 Lîp C 7 6 6.79726 1.469502 Nh¼n v o b£ng têng hñp iºm v  b£ng têng hñp c¡c tham sè thèng k¶ cho th§y: - iºm sè cõa lîp thüc nghi»m ph¥n t¡n quanh iºm trung b¼nh l  7.78364. - iºm sè cõa lîp èi chùng ph¥n t¡n quanh iºm trung b¼nh l  6.79726. - ë l»ch chu©n k¸t qu£ b i kiºm tra cõa lîp thüc nghi»m l  1.56067. - ë l»ch chu©n k¸t qu£ b i kiºm tra cõa lîp èi chùng l  1.469502. Nh÷ vªy, k¸t qu£ iºm ph¥n t¡n quanh iºm trung b¼nh cõa méi lîp kh¡ gièng nhau, m°c dò iºm trung b¼nh cõa lîp thüc nghi»m câ cao hìn. Nhªn ành sì bë ban ¦u cho th§y t¡c ëng câ hi»u qu£. º câ cì sð kh¯ng ành xem c¡c k¸t qu£ thu ÷ñc câ ph£i do y¸u tè ng¨u nhi¶n hay khæng, chóng tæi ¢ dòng ph²p thû T - test èi vîi c¡c dú li»u li¶n töc. K¸t qu£ cho th§y: B£ng 3. K¸t qu£ T-Test B i kiºm tra K¸t qu£ T-Test B i 1 p2 =0,00568 B i 2 p3 =0,00507 K¸t qu£ thu ÷ñc cho th§y p2 =0,00568 v  p3 =0,00507 ·u nhä hìn 0,05, tùc l  t¡c ëng n y câ þ ngh¾a. i·u n y cho th§y k¸t qu£ thu ÷ñc tø c¡c b i kiºm tra l  ¡ng tin cªy. ¡nh gi¡ qu¡ tr¼nh ÷ñc thüc hi»n thæng qua h» thèng c¡c ti¶u ch½, chóng tæi nhªn th§y d¤y håc t½ch hñp theo chõ · khæng nhúng ph¡t huy tèt t½nh t½ch cüc, chõ ëng cõa ng÷íi håc m  cán gâp ph¦n r±n luy»n nhúng k¾ n«ng t÷ duy bªc cao, k¾ n«ng sèng, n«ng lüc gi£i quy¸t v§n ·. °c bi»t, håc sinh bi¸t vªn döng linh ho¤t ki¸n thùc v o gi£i quy¸t c¡c v§n · thüc ti¹n (nghi¶n cùu nguy¶n nh¥n g¥y tai n¤n giao thæng do lªt xe, nghi¶n cùu vi»c thi¸t k¸ ban cæng,. . . ). B£ng d÷îi ¥y l  mët sè minh chùng ghi l¤i ÷ñc qua ho¤t ëng håc: 118
  9. D¤y håc t½ch hñp theo chõ · trong d¤y håc vªt l½ B£ng 4. K¸t qu£ håc tªp theo ph÷ìng ph¡p d¤y håc t½ch hñp C¡c ti¶u ch½ Minh chùng - Håc sinh tr£ líi óng v  õ c¡c c¥u häi v· b i tªp trong khi håc; tr£ líi ÷ñc c¡c c¥u häi th£o luªn cõa gi¡o vi¶n v  c¡c * Ghi nhî, vªn th nh vi¶n kh¡c. döng c¡c nëi dung - Ho n th nh tèt phi¸u håc tªp. ki¸n thùc cõa - Håc sinh ¡p döng i·u ki»n c¥n b¬ng cõa vªt r­n, x¡c ành ch÷ìng trång t¥m cõa vªt r­n, c¥n b¬ng cõa vªt câ m°t ch¥n ¸ r§t ch½nh x¡c. Håc sinh ¢ gi£i quy¸t ÷ñc c¡c nhi»m vö º t¼m ÷ñc i·u Ki¸n * Th§y ÷ñc mèi ki»n c¥n b¬ng cõa vªt r­n v  tø i·u ki»n c¥n b¬ng trong c¡c thùc quan h» giúa c¡c nëi dung ki¸n thùc tr÷íng hñp ìn gi£n, kh¡i qu¡t, têng hñp º t¼m ÷ñc i·u ki»n c¥n b¬ng têng qu¡t v  ng÷ñc l¤i. - Bi¸t vªn döng linh ho¤t c¡c ki¸n thùc cõa ch÷ìng vîi c¡c * Nëi dung ki¸n ki¸n thùc vªt l½ kh¡c. thùc håc sinh l¾nh - Ngo i ki¸n thùc vªt l½, cán sû döng ki¸n thùc v· to¡n håc, hëi v  vªn döng tin håc (l§y thæng tin tø m¤ng internet, v³ biºu ç b¬ng m¡y mang t½nh t½ch hñp t½nh,. . . ), làch sû (khi t¼m hiºu v· làch sû h¼nh th nh v  nghi¶ng cõa th¡p Pisa,...) Vªn döng ki¸n thùc - Bi¸t vªn döng c¡c ki¸n thùc håc ÷ñc º gi£i th½ch sü c¥n trong t¼nh huèng cö b¬ng cõa c¡c vªt (ng÷íi ngçi tr¶n v¡ch nói, con lªt ªt, c¦u thº bªp b¶nh,. . . ) K¾ - Câ k¾ n«ng l m th½ nghi»m (· xu§t ph÷ìng ¡n, bè tr½, ti¸n n«ng L m th½ nghi»m h nh th½ nghi»m). Thu thªp ÷ñc thæng tin tø nhi·u nguçn kh¡c nhau (m¤ng Thu thªp thæng tin s¡ch,. . . ) - Ph¥n t½ch lüc t¡c döng v o vªt º gi£i th½ch c¡c hi»n t÷ñng c¥n b¬ng. Ph¥n t½ch - Ph¥n t½ch c¡c y¸u tè º t¤o th nh ban cæng, ph¥n t½ch c¡c nguy¶n nh¥n g¥y lªt xe, ph¥n t½ch c¡c thæng tin thu thªp ÷ñc,. . . - Bi¸t têng hñp tø c¡c tr÷íng hñp ìn gi£n º t¼m i·u ki»n Têng hñp c¥n b¬ng têng qu¡t cõa vªt r­n. - ¡nh gi¡ c¡c thæng tin thu thªp ÷ñc. Tham gia ¡nh gi¡ ¡nh gi¡ s£n ph©m cõa nhâm b¤n, tü ¡nh gi¡ b£n th¥n v  tü ¡nh gi¡ nhâm m¼nh. - Tr¼nh b y þ ki¸n khi th£o luªn, ph¡t biºu þ ki¸n, ch§t v§n Giao ti¸p ng÷íi kh¡c. B£o v» þ ki¸n khi tranh luªn. Phäng v§n ng÷íi ngo i nhâm. Hñp t¡c khi l m Bi¸t ph¥n cæng, chia s´ cæng vi»c hñp l½, bi¸t tranh luªn, th£o vi»c luªn º thèng nh§t v§n · c¦n gi£i quy¸t. Méi nhâm ·u lªp cho m¼nh mët k¸ ho¤ch l m vi»c (nhúng cæng Lªp k¸ ho¤ch vi»c c¦n l m, nhúng ng÷íi thüc hi»n, thíi gian thüc hi»n). - Sæi nêi trong th£o luªn nhâm, c£ lîp, trong ch§t v§n vîi c¡c nhâm kh¡c. T½ch cüc - H«ng h¡i ph¡t biºu þ ki¸n khi ho¤t ëng c£ lîp. - C£ nhâm v  c¡ nh¥n ·u ho n th nh tèt v  óng thíi gian. - Tü ph¥n cæng cæng vi»c cho c¡c th nh vi¶n trong nhâm, æn Th¡i èc, nh­c nhð l¨n nhau. Tü ¡nh gi¡ b£n th¥n v  c¡c th nh ë Chõ ëng vi¶n kh¡c. - Tü lªp k¸ ho¤ch, thüc hi»n k¸ ho¤ch v  tr¼nh b y s£n ph©m. Hùng thó Tho£i m¡i khi ho¤t ëng nhâm, say s÷a vîi b i tªp cõa chõ · 119
  10. é H÷ìng Tr  3. K¸t luªn Nhúng k¸t qu£ nghi¶n cùu thu ÷ñc kh¯ng ành t½nh kh£ thi cõa vi»c vªn döng d¤y håc t½ch hñp theo chõ · trong d¤y håc vªt l½ c§p trung håc phê thæng. Tuy nhi¶n, º vi»c vªn döng i·u n y câ hi»u qu£, r§t c¦n nhúng nghi¶n cùu s¥u s­c trong méi mæn håc, ð méi chõ ·, çng thíi c¦n khuy¸n kh½ch, t¤o i·u ki»n cho gi¡o vi¶n ti¸p cªn vîi c¡c mæ h¼nh d¤y håc t½ch cüc º câ thº vªn döng th nh cæng trong d¤y håc. T€I LI›U THAM KHƒO [1] Bee H., 1997. Psychologie du d²veloppement, les ¥ges de la vie. Bruxelles, De Boeck Universit². [2] Roegiers, X, avec la collaboration de De Ketele, 2000. Une p²dagogie de l'int²gration. J.-M. ABSTRACT Integrated Teaching Subject in Teaching Physics Integration is a trend in modern teaching, it is being researched and applied in many countries. The article refers to the integration of content knowledge of topics and presented research results in teaching the subject in grade 10 high school. The activities of teaching are designed to help students to build knowledge and to develop the capacity to resolve problems in reality, are integrated. 120
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2