Đề án Tốt nghiệp Thạc sĩ: Chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của Tổng Công ty Bưu chính Viettel

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:84

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề án "Chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của Tổng Công ty Bưu chính Viettel" được hoàn thành với mục tiêu nhằm phân tích thực trạng chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của TCT Bưu chính Viettel và đề xuất một số giải pháp cho chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của TCT; Đề xuất được các giải pháp tăng cường hiệu lực chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát phù hợp cho công ty với tầm nhìn đến năm 2030.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án Tốt nghiệp Thạc sĩ: Chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của Tổng Công ty Bưu chính Viettel

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI NGUYỄN THỊ VINH CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG CUNG ỨNG DỊCH VỤ CHUYỂN PHÁT CỦA TỔNG CÔNG TY BƯU CHÍNH VIETTEL Đề án tốt nghiệp thạc sĩ Hà Nội, 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI ------------------------- NGUYỄN THỊ VINH CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG CUNG ỨNG DỊCH VỤ CHUYỂN PHÁT CỦA TỔNG CÔNG TY BƯU CHÍNH VIETTEL Ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 8340101 Đề án tốt nghiệp thạc sĩ Người hướng dẫn khoa học: TS. ĐÀO LÊ ĐỨC Hà Nội, 2024
TÓM TẮT NỘI DUNG ĐỀ ÁN Đề án: “Chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của Tổng Công ty Bưu chính Viettel” nghiên cứu vấn đề về chiến lược phát triển thị trường của Tổng Công ty Bưu chính Viettel. Phần 1 của đề án đã hệ thống hoá đầy đủ, rõ ràng các vấn đề lý luận cơ sở khái niệm chiến lược, nội dung chiến lược phát triển thị trường của doanh nghiệp. Trên cơ sở đó, tác giả đã nêu ra các kinh nghiệm cũng như bài học về chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của Tổng Công ty Bưu chính Viettel. Tác giả cũng đưa ra bài học kinh nghiệm hoạt động nâng cao chiến lược từ TCT chuyển phát nhanh Bưu điện, TCT Bưu điện Việt Nam. Phần 2 của đề án đã nhận diện, phân tích thực trạng các yếu tố cấu thành chiến lược phát triển sản phẩm của Tổng Công ty Bưu chính Viettel. Tác giả đã thu thập số liệu về thị trường, phân tích các đối thủ cạnh tranh để từ đó đưa ra những đánh giá và đưa ra kế hoạch phù hợp. Đồng thời đề án cũng đưa ra các số liệu và môi trường doanh nghiệp chỉ ra nhữnng điểm mạnh và tài nguyên hiện tại của Viettel Post đang có để đưa ra các kế hoạch xây dựng chiến lược phát triển trị trường, làm tăng doanh thu. Phần 3 của đề án đã đưa ra những kế hoạch và chiến lược cụ thể để thực thi những kế hoạch đã đề ra ở trên cho Chiến lược phát triển thị trường của Tổng Công ty Bưu chính Viettel. Ngoài ra tác giả cũng đưa ra một số kiến nghị lên Tổng Công ty, Chính phủ và các Bộ ban ngành liên quan để có những giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp phát triển. Đề tài nghiên cứu sẽ là cơ sở để việc xây dựng, áp dụng triển khai các chính sách được cụ thể hơn, đầy đủ hơn và có hiệu quả hơn đối với doanh nghiệp.
i LỜI CAM ĐOAN Cao học viên xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân. Các số liệu trong đề án có nguồn gốc rõ ràng, tuân thủ đúng nguyên tắc. Kết quả trình bày trong đề án được thu thập trong quá trình nghiên cứu là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ đề án nào trước đây. Cao học viên Nguyễn Thị Vinh
ii LỜI CẢM ƠN Sau những năm tháng cố gắng học tập và nghiên cứu, tôi đã hoàn thành được luận văn Thạc sĩ với đề tài:”Chiến lược phát triển thị trưởng cung ứng dịch vụ chuyển phát của Tổng Công ty Bưu chính Viettel”. Tôi luôn ghi nhận những sự ủng hộ, hỗ trợ và đóng góp nhiệt tình của những người bên cạnh mình. Nhân đây tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn sâu sắc đến họ. Lời đầu tiên tôi xin cảm ơn TS Đào Lê Đức người đã dìu dắt và hướng dẫn tôi trong suốt quá trình làm luận văn. Sự định hướng và chỉ bảo của thầy đã giúp tôi nghiên cứu và giải quyết vấn đề một cách khoa học, đúng đắn hơn. Tiếp theo, tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu, Viện sau Đại học, Phòng đào tạo Trường Đại học Thương mại đã tạo điều kiện cho chúng tôi được học tập và hoàn thành khóa luận một cách thuận lợi. Xin cảm ơn quý thầy cô giáo đã dạy dỗ và truyền đạt kiến thức cho chúng tôi trong suốt thời gian qua. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Tổng Công ty Bưu chính Viettel đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong công việc cũng như học tập. Đã giúp tôi có thể theo học và hoàn thành khóa luận tốt nhất. Xin chân thành cảm ơn!
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN………………………………………….………………………..i LỜI CẢM ƠN…………………………………………………….…………….…..ii DANH MỤC BẢNG BIỂU ...................................................................................... vi DANH MỤC HÌNH VẼ ........................................................................................... vii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .................................................................................. viii PHẦN MỞ ĐẦU .........................................................................................................1 1. Lý do lựa chọn chủ đề của đề án .............................................................................1 2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề án..............................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi của đề án .............................................................................2 4. Quy trình và phương pháp thực hiện đề án .............................................................3 5. Kết cấu đề án ...........................................................................................................5 PHẦN 1. CƠ SỞ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN......................................................................6 1.1. Cở sở lý luận về chiến lược phát triển thị trường của doanh nghiệp ...................6 1.1.1 Các khái niệm cơ bản .........................................................................................6 1.1.2 Nội dung chiến lược phát triển thị trường của doanh nghiệp ...........................7 1.2. Cơ sở thực tiễn ...................................................................................................14 1.2.1. Kinh nghiệm thực tiễn về chiến lược phát triển thị trường tại một số các doanh nghiệp chuyển phát ...................................................................................................14 1.2.2. Bài học rút ra về chiến lược phát triển thị trường cho Tổng công ty Bưu chính Viettel ........................................................................................................................16 PHẦN 2: THỰC TRẠNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG CUNG ỨNG DỊCH VỤ CHUYỂN PHÁT CỦA TỔNG CÔNG TY BƯU CHÍNH VIETTEL ...................................................................................................................................18 2.1. Khát quát về Tổng công ty Bưu chính Viettel ...................................................18 2.1.1 Giới thiệu về Tổng công ty Bưu chính Viettel ..................................................18 2.1.2. Kết quả cung ứng dịch vụ chuyển phát của Tổng công ty Bưu chính Việt Nam ...................................................................................................................................22
iv 2.1.3. Phân tích các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến chiến lược phát triển thị trường của Viettel Post .........................................................................................................23 2.2. Thực trạng chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát Viettel Post ............................................................................................................................32 2.2.1. Nhận diện tầm nhìn, sứ mạng kinh doanh của công ty ...................................32 2.2.2. Phân tích tình thế chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của Viettel Post .................................................................................................33 2.2.3. Thực trạng nội dung chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của Viettel Post .................................................................................................34 2.2.4. Thực trạng triển khai các hoạt động đáp ứng chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của Viettel Post ........................................................38 2.3. Các kết luận về chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của Viettel Post .........................................................................................................48 2.3.1. Những thành công đã đạt được .......................................................................48 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân ......................................................................49 2.4. Các giải pháp tăng cường hiệu quả chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của Viettel Post ................................................................................51 2.4.1. Tăng cường hoạt động marketing để nâng cao hình ảnh Viettelpost uy tín, tin cậy, chuyên nghiệp ....................................................................................................51 2.4.2. Phát triển, mở rộng hệ thống điểm tiếp nhận và nâng cao chất lượng dịch vụ cung ứng chuyển phát ...............................................................................................52 2.4.3. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực .............................................................53 PHẦN 3. CÁC ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................55 3.1. Đề xuất tổ chức thực hiện chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của Tổng công ty Bưu chính Viettel .....................................................55 3.1.1 Bối cảnh thực hiện đề án ..................................................................................55 3.1.2. Phân công trách nhiệm thực hiện đề án .........................................................57 3.2. Kiến nghị về điều kiện thực hiện các giải pháp .................................................61 3.2.1. Kiến nghị với Tổng công ty .............................................................................61
v 3.2.2. Kiến nghị với Chính phủ và các bộ liên quan .................................................62 KẾT LUẬN ...............................................................................................................65 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................66 PHỤ LỤC 1 ...............................................................................................................69 PHỤ LỤC 2 ...............................................................................................................71 PHỤ LỤC 3. ..............................................................................................................73
vi DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1. Kết quả hoạt động kinh doanh của Viettel Post giai đoạn 2021 – 2023...22 Bảng 2.2. Biểu giá các dịch vụ chuyển phát của Viettel Post ...................................39 Bảng 2.3. Cơ cấu nhân sự Viettel Post 2021 – 2023.................................................44 Bảng 2.4. Tình hình tài chính của Tổng công ty .......................................................47
vii DANH MỤC HÌNH VẼ Hình 1. Quy trình nghiên cứu đề án ............................................................................3 Hình 1.1. Mô hình năm lực lượng điều tiết cạnh tranh trong ngành kinh doanh ........9 Hình 1.2. Mô hình chuỗi giá trị .................................................................................10 Hình 2.1. Cơ cấu bộ máy công ty ..............................................................................20 Hình 2.2. Đánh giá về phân tích tình thế chiến lược phát triển thị trường ...............34 Hình 2.3. Đánh giá thực trạng hoạch định chiến lược phát triển thị trường .............35 Hình 2.4. Đánh giá thực trạng các hoạt động đáp ứng chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của công ty ...............................................................38 Hình 2.5. Minh họa hình ảnh truyền thông của công ty............................................41 Hình 2.6. Minh họa truyền thông của công ty trên nền tảng Facebook ....................43
viii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Nghĩa đầy đủ 1 CL Chiến lược 2 CNTT Công nghệ thông tin 3 COD Thanh toán khi nhận hàng 4 DN Doanh nghiệp 5 ĐHĐCĐ Đại hội đồng cổ đông 6 ĐTCT Đối thủ cạnh tranh 7 GĐCN Giám đốc chi nhánh 8 GHTK Giao hàng tiết kiệm 9 GHN Giao hàng nhanh 10 HĐQT Hội đồng quản trị 11 KHCN Khoa học công nghệ 12 LTCT Lợi thế cạnh tranh 13 PTTT Phát triển thị trường 14 TCT Tổng công ty 15 TCTK Tổng cục thống kê 16 TGĐ Tổng giám đốc 17 TMĐT Thương mại điện tử 18 TTKT Trung tâm khai thác
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn chủ đề của đề án Logistics là một ngành dịch vụ quan trọng trong cơ cấu tổng thể nền kinh tế quốc dân, đóng vai trò hỗ trợ, kết nối và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của cả nước cũng như từng địa phương, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Dịch vụ logistics là hoạt động thương mại, theo đó thương nhân tổ chức thực hiện một hoặc nhiều công việc bao gồm nhận hàng, vận chuyển, lưu kho, lưu bãi, làm thủ tục hải quan, các thủ tục giấy tờ khác, tư vấn khách hàng, đóng gói bao bì, ghi ký mã hiệu, giao hàng hoặc các dịch vụ khác có liên quan đến hàng hoá theo thoả thuận với khách hàng để hưởng thù lao (Luật Thương mại, 2005). Việt Nam được đánh giá có nhiều cơ hội để thúc đẩy phát triển ngành dịch vụ Logistics. Hệ thống hạ tầng giao thông đường bộ, cảng hàng không, cảng biển, kho bãi, hạ tầng thương mại, trung tâm Logistics không ngừng được mở rộng với quy mô lớn, rộng khắp. Cùng với đó, các dịch vụ đi kèm đã, đang đáp ứng kịp thời những yêu cầu hết sức đa dạng của thị trường. Các thủ tục, thời gian thông quan đối với hàng xuất khẩu cũng đã cải thiện đáng kể. Nền kinh tế trong nước đang trong đà phục hồi tăng trưởng kinh tế sau thời gian dài khó khăn do đại dịch Covid 19. Theo đó, các doanh nghiệp chuyển phát có thể được hưởng lợi từ những ưu đãi và chính sách phát triển kinh tế từ phía Nhà nước trong việc đẩy nhanh quá trình phục hồi và phát triển lĩnh vực logistics. Tổng Công ty Bưu chính Viettel (Viettel Post), tiền thân là Trung tâm phát hành báo chí được thành lập ngày 01/07/1997. Với tầm nhìn dài hạn và quan điểm phát triển bền vững, Viettel Post định hướng tập trung đầu tư vào lĩnh vực chuyển phát để trở thành một trong những thương hiệu Chuyển phát hàng đầu tại Việt Nam với mạng lưới rộng khắp 100% các tỉnh thành trên toàn quốc tới tận thôn, xã, hải đảo. Điều này thúc đẩy TCT có kỳ vọng lớn trong phát triển thị trường ở cả thị trường trong nước và quốc tế. Mặc dù công ty đã xây dựng và phát triển được một số những lợi thế cạnh tranh nổi bật, tuy nhiên kết quả hoạt động kinh doanh hiện tại trên thị trường chưa thực sự tương xứng với mục tiêu và kỳ vọng đặt ra. Thị phần hiện tại trong nước chưa
2 cao, trong khi các khu vực thị trường quốc tế vẫn còn đang trong giai đoạn sơ bộ, còn nhiều hạn chế. Trong quá trình triển khai các nội dung chiến lược phát triển thị trường, nhiều vấn đề đã bộc lộ trong việc thực hiện các mục tiêu thị trường như thị phần của công ty có dấu hiệu giảm sút, chất lượng dịch vụ chưa thực sự được đánh giá cao, giá cước ít cạnh tranh, thiếu sự nhất quán trong các chiến dịch marketing, đã khiến công ty đang chậm lại trong tăng trưởng hoạt động kinh doanh với cung ứng dịch vụ chuyển phát. Với những thuận lợi có được từ bối cảnh môi trường kinh doanh và nội lực của mình, công ty cần hoạch định và triển khai được chiến lược phát triển thị trường hiệu quả hơn, đáp ứng khách hàng tốt hơn, đạt được mức lợi nhuận cao hơn trong kinh doanh… Xuất phát từ thực tiễn này, cao học viên lựa chọn đề án tốt nghiệp chương trình thạc sĩ với đề tài “Chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát cho Tổng công ty bưu chính Viettel”. 2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề án a. Mục tiêu nghiên cứu Đề xuất được các giải pháp tăng cường hiệu lực CL PTTT cung ứng dịch vụ chuyển phát phù hợp cho công ty với tầm nhìn đến năm 2030. b. Nhiệm vụ nghiên cứu Để thực hiện được mục đích nghiên cứu, ba nhiệm vụ cơ bản của luận văn là: - Hệ thống hoá cơ sở lý luận về CL PTTT và bài học kinh nghiệm về CL PTTT cho TCT Bưu chính Viettel. - Phân tích thực trạng CL PTTT cung ứng dịch vụ chuyển phát của TCT Bưu chính Viettel và đề xuất một số giải pháp cho CL PTTT cung ứng dịch vụ chuyển phát của TCT. - Phân định trách nhiệm thực hiện các giải pháp cho CL PTTT cung ứng dịch vụ chuyển phát của TCT Bưu chính Viettel đến năm 2027 tầm nhìn đến 2030. 3. Đối tượng và phạm vi của đề án a. Đối tượng nghiên cứu: Các yếu tố cấu thành và ảnh hưởng CL PTTT của Viettel Post, và các giải pháp hoàn thiện nội dung CL PTTT của TCT.
3 b. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: dịch vụ chuyển phát của Viettel Post tại thị trường trong nước và quốc tế. - Về thời gian: Nghiên cứu thực hiện phân tích các dữ liệu, thông tin để làm rõ thực trạng CL PTTT tại Viettel Post từ năm 2021 đến năm 2023, và đề xuất các giải pháp đến năm 2027 và định hướng đến năm 2030. 4. Quy trình và phương pháp thực hiện đề án Trong đề án này, quy trình nghiên cứu được thực hiện theo quy trình dưới đây: Nhận dạng Nghiên cứu tổng Khảo sát thực Xử lý và phân vấn đề quan lý thuyết tế tích số liệu Kết quả nghiên Đề xuất giải Phân định trách nhiệm cứu pháp thực hiện Hình 1. Quy trình nghiên cứu đề án Nguồn: Tác giả Theo quy trình này, đề án sử dụng 2 phương pháp nghiên cứu chính là phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp và sơ cấp. a. Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp Các dữ liệu thứ cấp trong bài viết được thu thập từ những nguồn đáng tin cậy như từ thư viện trường Đại học Thương mại, các phòng nội bộ công ty, các báo cáo kinh doanh, tài chính, các nguồn dữ liệu bên ngoài như Tổng cục Thống kê, các báo cáo khảo sát của các công ty thị trường có uy tín như Aporta, Q&Me, Virac, Nielsen… Điều này đảm bảo cho mức độ đa dạng của các dữ liệu thứ cấp từ các kiểu dữ liệu như sách, luận văn, đề án về CL kinh doanh, báo cáo kết quả kinh doanh của công ty Viettel Post, tình hình kinh tế xã hội, ngành chuyển phát và logistics. Các dữ liệu được kiểm tra theo các tiêu thức về tính pháp lý, chính xác, tính thích hợp. Các số liệu thu thập từ thông tin thứ cấp tương đối đồng nhất, do nguồn thu thập đáng tin cậy. Các số liệu được công khai và minh bạch theo từng thời kỳ.
4 Các dữ liệu thứ cấp chủ yếu được dùng để phân tích xu thế, thực trạng và đánh giá thực trạng hoạt động PTTT của công ty trong những năm gần đây. b. Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp - Nghiên cứu sơ bộ Dựa trên việc tổng quan các tài liệu nghiên cứu trước đó, tác giả đã hình thành bộ câu hỏi khảo sát điều tra sơ bộ. Bảng hỏi tập trung vào 4 vấn đề chính bao gồm với 10 câu hỏi, theo thang điểm Likert 5. Nghiên cứu sơ bộ với mẫu nghiên cứu là 25 nhà quản trị và nhân sự của công ty. Qua quá trình khảo sát và thu nhận ý kiến trả lời từ phía những người tham gia, tác giả đã có những điều chỉnh thang đo để cho phù hợp với các điều kiện và yêu cầu thực tế của để hình thành các thang đo trong nghiên cứu chính thức, gồm 11 câu hỏi. - Nghiên cứu chính thức Đề án tiến hành lấy mẫu theo phương pháp chọn lựa có điều kiện, với các nhà quản trị và nhân sự có liên quan mật thiết tới các nội dung của CL PTTT cung ứng dịch vụ chuyển phát. Phương pháp chọn mẫu này cho phép đề án có được các đánh giá một cách khách quan và đầy đủ về vấn đề nghiên cứu. Theo đó, đề án chọn mẫu nghiên cứu theo phương pháp lựa chọn có điều kiện, gồm 120 nhân sự đang làm việc tại các bộ phận có liên quan tới cung ứng dịch vụ chuyển phát, 30 nhà quản trị phụ trách các hoạt động liên quan đến dịch vụ chuyển phát. Đây đều là các nhân sự có thâm niên, trình độ và hiểu biết về lĩnh vực chuyển phát hiện tại của công ty trên các thị trường. Thời gian tiến hành khảo sát từ tháng 06 đến tháng 08/2024 với hai hình thức chính là phỏng vấn trực tiếp và gửi bảng hỏi qua email cá nhân. Sau thời gian khảo sát, đề án nhận được phản hồi từ 97 người, trong đó có 9 phiếu trả lời không trả lời đầy đủ, không đáp ứng được yêu cầu điều tra, còn lại 89 phiếu hợp lệ. Trong đó có 68 nhân viên, 21 nhà quản trị. Kết hợp với khảo sát bảng hỏi, đề án cũng tiến hành phỏng vấn chuyên sâu một số nhà quản trị cấp cao trong công ty về việc CL PTTT của công ty trong thời gian qua, và định hướng trong thời gian tới.
5 c. Phân tích dữ liệu Đối với dữ liệu thứ cấp: Tổng hợp những thông tin, dữ liệu đã có, chọn những số liệu đó và xây dựng thành bảng mà có ý nghĩa cho việc nghiên cứu đề án. Lựa chọn và trích dẫn các kết quả nghiên cứu trước phù hợp với yêu cầu của đề án. Các thông tin thứ cấp mang tính định lượng thu thập đã được tác giả tổng hợp dưới hình thức các bảng biểu thống kê, đồ thị thống kê được sắp xếp và kết cấu lại phù hợp theo mục đích phân tích. Đối với số liệu sơ cấp: Số liệu sau khi được thu thập sẽ được xử lý thông qua phần mềm Excel. Các phương pháp phân tích được tác giả sử dụng như sau: - Phương pháp thống kê mô tả: Từ những số liệu thu thập được tại các tài liệu thứ cấp, tác giả sử dụng phần mềm Excel để xâu chuỗi, mô tả giả trị bằng biểu đồ để đánh giá thực trạng. - Phương pháp so sánh: là việc nghiên cứu mức độ biến động của các chỉ tiêu về số lượng và tỷ trọng qua các kỳ phân tích. Các chỉ tiêu, đại lượng đưa ra đáp ứng được những điều kiện so sánh. Từ đó, làm cơ sở để phân tích đặc điểm, thực trạng CL PTTT của Viettel Post. 5. Kết cấu đề án Ngoài phần mở đầu, kết luận và phụ lục, nội dung của đề án được chia thành ba phần: Phần 1: Cơ sở xây dựng đề án Phần 2: Thực trạng chiến lược phát triển thị trường cung ứng dịch vụ chuyển phát của Tổng công ty Bưu chính Viettel. Phần 3: Các đề xuất và kiến nghị
6 PHẦN 1. CƠ SỞ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN 1.1. Cở sở lý luận về chiến lược phát triển thị trường của doanh nghiệp 1.1.1 Các khái niệm cơ bản 1.1.1.1. Chiến lược Theo David (2015), CL là “tập hợp quyết định và hành động cho phép dự đoán trước, hoặc ít nhất là dự báo được một tương lai có thể nhìn thấy trước nhưng vẫn còn đầy bất trắc và rủi ro.” Một cách tổng quát hơn, Johnson và cộng sự (2020) định nghĩa “CL bao hàm việc ấn định các mục tiêu cơ bản, dài hạn của DN, đồng thời lựa chọn cách thức hoặc tiến trình hành động và phân bổ các nguồn lực thiết yếu để thực hiện các mục tiêu đó”. Như vậy, CL được hiểu như là một kế hoạch hoặc sơ đồ tác nghiệp tổng quát định hướng sự phát triển và tạo lập LTCT cho DN. Một CL tốt, được thực hiện hiệu quả sẽ giúp các nhà quản trị và nhân viên ở mọi cấp quản lý xác định rõ ràng mục tiêu, nhận biết phương hướng hành động, góp phần vào sự thành công của DN (Nguyễn Hoàng Long và Nguyễn Hoàng Việt, 2015). 1.1.1.2. Thị trường Theo góc độ tiếp cận kinh tế học cổ điển, thị trường là nơi diễn ra các quá trình trao đổi mua bán, là tổng số và cơ cấu cung – cầu, điều kiện diễn ra tương tác cung – cầu thông qua mua bán hàng hóa bằng tiền tệ. Với góc độ kinh doanh, thị trường được hiểu là “tập hợp các khách hàng và người cung ứng hiện thực và tiềm năng, có nhu cầu thị trường về những mặt hàng của hàng hóa mà công ty có dự án kinh doanh trong mối quan hệ với các nhân tố môi trường kinh doanh và tập người bán – đối thủ cạnh tranh của nó” (Nguyễn Văn Hùng và cộng sự, 2013). Theo đó, có thể hiểu thị trường là “tập hợp những khách hàng có chung nhu cầu, mong muốn về một loại hàng hóa, dịch vụ nhất định, có khả năng thanh toán và sẵn sàng tham gia trao đổi” (Nguyễn Bách Khoa và Cao Tuấn Khanh, 2011).
7 1.1.1.3. Chiến lược phát triển thị trường CL PTTT được định nghĩa là “CL cung ứng các sản phẩm và dịch vụ hiện tại vào các khu vực thị trường mới” (Nguyễn Hoàng Long và Nguyễn Hoàng Việt, 2015). PTTT có thể bao gồm thâm nhập các phân khúc thị trường mới, khai thác các khu vực mới cho sản phẩm hoặc mở rộng ra các khu vực địa lý mới (Banerjee, 1999). Các DN sẽ mở thêm các văn phòng, chi nhánh tại các thành phố, khu vực hay quốc gia mới để thực hiện PTTT. Bên cạnh đó, họ sẽ tăng cường thêm các công cụ xúc tiến, quảng cáo và khuếch trường trong các nỗ lực tiếp cận PTTT. 1.1.1.4. Dịch vụ chuyển phát Theo Pháp lệnh Bưu chính Viễn thông năm 2002 và theo Điều 3 Luật Bưu chính 2010 thì “dịch vụ chuyển phát là dịch vụ chấp nhận, vận chuyển và phát bưu gửi bằng các phương thức từ địa điểm của người gửi đến địa điểm của người nhận qua mạng bưu chính, trừ phương thức điện tử”, bao gồm dịch vụ bưu chính cơ bản, dịch vụ chuyển phát cộng thêm, dịch vụ bưu chính công ích, dịch vụ bưu chính phổ cập (Phạm Thị Minh Trang, 2019). 1.1.2 Nội dung chiến lược phát triển thị trường của doanh nghiệp 1.1.2.1. Xem xét lại tầm nhìn, sứ mạng kinh doanh của công ty Tầm nhìn (vision) gợi ra một định hướng cho tương lai, một khát vọng của tổ chức về những điều mà tổ chức muốn đạt tới. Theo Nguyễn Hoàng Long và Nguyễn Hoàng Việt (2015), tầm nhìn là một hình ảnh, hình tượng độc đáo và lý tưởng trong tương lai, là những điều tổ chức nên đạt tới hoặc trở thành. Việc hình thành được một tầm nhìn hiệu quả sẽ cho phép DN xác định rõ được phương hướng phát triển chung cho tổ chức, phối hợp hiệu quả và nhanh chóng hành động của các thành viên trong tổ chức. Sứ mạng (mission) là một khái niệm dùng để chỉ mục đích của DN, lý do và ý nghĩa của sự ra đời và tồn tại của nó (Nguyễn Hoàng Long và Nguyễn Hoàng Việt, 2015). Phạm vi của bản tuyên bố về sứ mạng thường liên quan đến sản phẩm, thị trường, khách hàng, công nghệ… và những triết lý mà DN theo đuổi. Việc xác định một bản tuyên bố về sứ mạng đúng đắn đóng vai trò rất quan trọng cho sự thành công
8 của tổ chức. Thực tế cho thấy các tổ chức cẩn thận trong việc phát triển một bản tuyên bố về sứ mạng thường có khả năng thành công hơn các tổ chức xem nhẹ vấn đề này. 1.1.2.2. Phân tích tình thế CL của công ty Một cách khái quát, môi trường bên ngoài của DN là một tập phức hợp và liên tục các yếu tố, lực lượng, điều kiện ràng buộc có ảnh hưởng quyết định đến sự tồn tại, vận hành và hiệu quả hoạt động của công ty trên thị trường (Nguyễn Hoàng Long và Nguyễn Hoàng Việt, 2015). DN cần thường xuyên nắm bắt, nhận biết và ứng phó trước những ảnh hưởng từ các nhóm lực lượng này, từ đó nhận dạng các cơ hội và thách thức với DN. a. Môi trường vĩ mô - Yếu tố kinh tế: Thực trạng và xu hướng vận động của nền kinh tế quốc gia luôn có sức ảnh hưởng mạnh mẽ nhất tới sự phát triển của các ngành kinh doanh cũng như hoạt động kinh doanh của các DN và do đó cũng ảnh hưởng trực tiếp tới sức thu hút tiềm năng của các CL khác nhau. Các yếu tố kinh tế vĩ mô cơ bản mà DN thường xem xét là: tốc độ tăng trưởng nền kinh tế, tỷ lệ lãi suất, tỷ giá hối đoái, lạm phát… - Yếu tố chính trị - pháp luật: Bao gồm những ảnh hưởng từ hệ thống các quan điểm, đường lối chính sách của chính phủ, sự ổn định về chính trị, hệ thống pháp luật và toà án hiện hành, các xu hướng chính trị ngoại giao của chính phủ và những diễn biến chính trị trong nước, trong khu vực và toàn thế giới. Các yếu tố này có ảnh hưởng khá rõ nét tới khả năng phát triển nền kinh tế cũng như các DN trong một quốc gia, chúng có thể tạo ra các cơ hội hoặc thách thức cho DN theo nhiều cách khác nhau. - Yếu tố văn hóa – xã hội: Các yếu tố văn hóa – xã hội bao gồm các yếu tố liên quan đến các thái độ xã hội và các giá trị văn hóa của quốc gia. Những thay đổi về địa lý, văn hóa xã hội và nhân khẩu có ảnh hưởng quan trọng đến hầu như tất cả các sản phẩm, dịch vụ, thị trường và người tiêu dùng; từ đó ảnh hưởng đến chính sách kinh doanh của DN khi tham gia vào các thị trường khác nhau. - Nhóm lực lượng công nghệ: sự phát triển về khoa học – công nghệ đã làm biến đổi nhiều xu hướng vận động của nền kinh tế, đại diện cho cả mối đe dọa và cơ hội với các DN.
9 b. Môi trường ngành Gia nhập tiềm năng Đe doạ gia nhập mới Các đối thủ cạnh tranh Quyền lực thương trong ngành lượng của người mua Người cung ứng Cạnh tranh giữa các DN Người mua hiện tại Quyền lực thương lượng Đe dọa của các sản của người cung ứng Sự thay thế phẩm/dịch vụ thay thế Hình 1.1. Mô hình năm lực lượng điều tiết cạnh tranh trong ngành kinh doanh Nguồn: Nguyễn Hoàng Long và Nguyễn Hoàng Việt (2015) Môi trường ngành là môi trường của ngành kinh doanh trong đó DN đang hoạt động, bao gồm các yếu tố cần xem xét như các ĐTCT, nhà cung ứng, khách hàng, sản phẩm/ dịch vụ thay thế, công chúng… - Đe dọa gia nhập mới: Đến từ các công ty đã và đang có CL gia nhập vào một ngành kinh doanh mới. Tác động tức thì của sự gia nhập này là việc giảm thị phần của công ty hiện tại trong ngành và do đó tăng cường độ cạnh tranh trong ngành; còn trong dài hạn, các công ty tiềm năng gia nhập ngành thành công có thể đe dọa tới vị thế hiện tại của các công ty trong ngành. - Đe dọa từ các sản phẩm/ dịch vụ thay thế: chủ yếu xuất phát từ các tiến bộ khoa học công nghệ, được hiểu là các sản phẩm, dịch vụ đến từ ngành, lĩnh vực kinh doanh khác nhưng có khả năng thay thế cho sản phẩm, dịch vụ hiện tại trong việc thoả mãn nhu cầu như nhau hoặc tăng cường với chi phí cạnh tranh. - Quyền lực thương lượng của người mua: Những người mua có thể được xem như một đe dọa cạnh tranh khi họ ở vị thế yêu cầu giá thấp hơn hoặc khi họ yêu cầu dịch vụ tốt hơn (mà có thể dẫn đến tăng chi phí hoạt động). - Quyền lực thương lượng của các nhà cung cấp: Các nhà cung cấp có thể xem như một đe dọa khi họ có thể thúc ép nâng giá đối hoặc phải giảm yêu cầu chất lượng đầu vào mà họ cung cấp cho công ty.