intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề án Tốt nghiệp Thạc sĩ: Quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:73

Thêm vào BST
Báo xấu
3
lượt xem 1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề án "Quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La" được hoàn thành với mục tiêu nhằm hệ thống hóa một cách có chọn lọc các vấn đề liên quan đến cơ chế tự chủ tài chính tại các đơn vị hành chính sự nghiệp nói chung và bệnh viện công lập nói riêng; Phân tích và đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp, kiến nghị khả thi nhằm hoàn thiện quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La và nâng cao công tác quản lý tài chính cho Bệnh viện.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án Tốt nghiệp Thạc sĩ: Quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La

  1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI ----------------------- LƯỜNG THỊ HẠNH QUẢN LÝ TÀI CHÍNH THEO CƠ CHẾ TỰ CHỦ TÀI CHÍNH TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA HUYỆN MỘC CHÂU, TỈNH SƠN LA ĐỀ ÁN THẠC SĨ KINH TẾ Hà Nội, 2024
  2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI ---------------------- LƯỜNG THỊ HẠNH QUẢN LÝ TÀI CHÍNH THEO CƠ CHẾ TỰ CHỦ TÀI CHÍNH TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA HUYỆN MỘC CHÂU, TỈNH SƠN LA Ngành : Quản lý kinh tế Mã số : 8310110 ĐỀ ÁN THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thành Hưng Hà Nội, 2024
  3. i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề án “Quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu trong đề tài này được thu thập và sử dụng một cách trung thực. Kết quả nghiên cứu được trình bày trong đề án này không sao chép của bất cứ đề án nào và cũng chưa được trình bày hay công bố ở bất cứ công trình nghiên cứu nào khác trước đây. Hà Nội, ngày 15 tháng 04 năm 2024 Tác giả đề án Lường Thị Hạnh
  4. ii LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô Trường Đại học Thương Mại, đặc biệt là Quý thầy, cô Khoa Kinh tế đã dạy dỗ và truyền đạt cho tôi những kiến thức quý báu làm nền tảng cho việc thực hiện đề án này. Tôi xin đặc biệt cảm ơn người hướng dẫn đề án TS. Nguyễn Thành Hưng đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo để tôi có thể hoàn tất đề án tốt nghiệp thạc sĩ này. Nhân đây, tôi cũng xin cảm ơn Ban lãnh đạo Bệnh viện đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La đã tạo điều kiện cho tôi điều tra khảo sát để có dữ liệu viết Đề án. Cuối cùng, tôi hết lòng biết ơn đến những người thân trong gia đình đã động viên và tạo động lực để tôi hoàn thành đề án này một cách tốt đẹp. Trong phạm vi nghiên cứu của đề tài, với trình độ và kinh nghiệm còn hạn chế, nội dung đề tài không tránh khỏi những khiếm khuyết, tồn tại. Tôi rất mong được sự quan tâm đóng góp ý kiến của các Quý thầy, cô giáo, các đồng nghiệp để tôi có điều kiện học hỏi, hoàn thiện kiến thức hơn nữa. Hà Nội, ngày tháng năm 2024 Tác giả đề án Lường Thị Hạnh
  5. iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.................................................................................. vi DANH MỤC BẢNG BIỂU .................................................................................... vii TÓM TẮT NỘI DUNG ĐỀ ÁN ............................................................................. ix MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 1. Lý do lựa chọn đề án .............................................................................................1 2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề án ..........................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi của đề án ..........................................................................2 4. Quy trình và phương pháp thực hiện đề án .......................................................3 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề án ............................................................3 6. Kết cấu của đề án ..................................................................................................3 PHẦN 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH THEO CƠ CHẾ TỰ CHỦ TÀI CHÍNH TẠI CÁC BỆNH VIỆN CÔNG LẬP ..5 1.1 Khái quát chung về bệnh viện công lập và cơ chế tự chủ tài chính tại các bệnh viện công lập .....................................................................................................5 1.1.1 Khái niệm và đặc điểm về bệnh viện công lập. ................................................5 1.1.2 Cơ chế tự chủ tài chính đối với các bệnh viện công lập ..................................7 1.2. Quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính trong các bệnh viện công lập................................................................................................................................8 1.2.1 Khái niệm và mục tiêu của quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại các bệnh viện công lập. ..............................................................................................8 1.2.2 Nội dung quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại các bệnh viện công lập. ....................................................................................................................10 1.3 Kinh nghiệm quản lý tài chính theo cơ cấu tự chủ tài chính tại một số bệnh viện công lập ở Việt Nam và bài học kinh nghiệm. ..............................................21 1.3.1 Kinh nghiệm thực hiện cơ chế tự chủ tài chính của bệnh viện công lập ở Việt Nam. ..................................................................................................................21 1.3.2 Bài học kinh nghiệm cho Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu. ................23 KẾT LUẬN PHẦN 1 ...............................................................................................24 PHẦN 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH THEO CƠ CHẾ TỰ CHỦ TÀI CHÍNH TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA HUYỆN MỘC CHÂU, TỈNH SƠN LA....25
  6. iv 2.1 Khái quát về Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu và các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu..........................................................................................................................25 2.1.1 Khái quát về Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu ......................................25 2.1.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu ...............................................................................28 2.2. Thực trạng quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu. ...........................................................................................30 2.2.1 Quy định quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính ..............................31 2.2.2 Tự chủ trong quản lý nguồn thu tại bệnh viện ..............................................33 2.2.3 Tự chủ trong quản lý hoạt động chi tại bệnh viện ........................................38 2.2.4. Về phân phối kết quả hoạt động tài chính. ...................................................43 2.2.5 Thực trạng thanh tra, kiểm soát kiểm soát hoạt động thu, chi của đơn vị .......45 2.3 Đánh giá kết quả thực hiện quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu ..............................................................................46 2.3.1 Những kết quả đạt được .................................................................................46 2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân ................................................................................47 KẾT LUẬN PHẦN 2 ...............................................................................................50 PHẦN 3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI CHÍNH THEO CƠ CHẾ TỰ CHỦ TÀI CHÍNH TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA HUYỆN MỘC CHÂU, TỈNH SƠN LA ...........................................................................................51 3.1 Định hướng phát triển của Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu ...............51 3.1.1 Định hướng phát triển chung của ngành y tế. ..............................................51 3.1.2. Định hướng phát triển của Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu .............51 3.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu. ...........................................................................................52 3.2.1. Tăng cường tự chủ trong quản lý nguồn thu của đơn vị .............................52 3.2.2. Hoàn thiện quy chế chi tiêu nội bộ phục vụ công tác quản lý tài chính ..........53 3.2.3. Tăng cường vai trò, trách nhiệm và năng lực của đội ngũ cán bộ phòng Tài chính - Kế toán .........................................................................................................54 3.2.4. Hoàn thiện ứng dụng hệ thống công nghệ thông tin vào công tác quản lý tài chính ....................................................................................................................55 3.2.5. Hoàn thiện quản lý chi trong bối cảnh tự chủ nhằm tăng các khoản chi cho người lao động..........................................................................................................56
  7. v 3.2.6. Tăng cường đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chính sách tự chủ………..57 3.3. Điều kiện thực hiện đề án ................................................................................57 3.3.1 Về phía Nhà nước ...........................................................................................57 3.3.2 Về phía ngành Y tế ..........................................................................................58 KẾT LUẬN PHẦN 3 ...............................................................................................59 KẾT LUẬN ..............................................................................................................60 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................1
  8. vi DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Từ đầy đủ 1 NSNN Ngân sách Nhà nước 2 NCKH Nghiên cứu khoa học 3 CSYT Cơ sở y tế 4 DVYT Dịch vụ y tế 5 BVCL Bệnh viện công lập 6 QCCTNB Quy chế chi tiêu nội bộ 7 UBND Ủy ban nhân dân 8 CNTT Công nghệ thông tin 9 BHYT Bảo hiểm y tế 10 BHXH Bảo hiểm xã hội 11 TSCĐ Tài sản cố định 12 CBCNV Cán bộ công nhân viên
  9. vii DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1. Thực trạng huy động nguồn thu tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu giai đoạn 2021 - 2023 ................................................................................................34 Bảng 2.2. Thực trạng chi thường xuyên tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu giai đoạn 2021 - 2023 ................................................................................................39 Bảng 2.3 Chi trả thu nhập tăng thêm và trích lập các quỹ của Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu giai đoạn 2021 - 2023 ...................................................................44
  10. viii DANH MỤC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ Hình 2.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu ...............27 Hình 2.1. Số liệu về kinh phí không thường xuyên NSNN cấp của Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu giai đoạn 2021 - 2023 ..........................................................36
  11. ix TÓM TẮT NỘI DUNG ĐỀ ÁN Trong đề án với đề tài “ Quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La”, tác giả đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và những quy định pháp lý cơ bản liên quan đến quản lý tài chính, quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính và áp dụng công tác quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại các đơn vị sự nghiệp có thu mà cụ thể là các bệnh viện công lập. Đây chính là cơ sở để giúp tác giả phân tích, nghiên cứu chuyên sâu về công tác quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La trong những năm qua, từ đó tác giả đã đưa ra một số đánh giá, nhận xét bao gồm cả những ưu điểm lẫn nhược điểm của Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu trong công tác quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ. Chính những đánh giá và nhận xét này là tiền đề căn bản giúp tác giả đề xuất giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu trong thời gian tới. Nhìn chung, trong thời gian qua, Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu đã và đang làm khá tốt công tác quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ, dần đưa bệnh viện bớt lệ thuộc vào nguồn ngân sách Nhà nước đồng thời chủ động trong các khoản thu, chi, đảm bảo sự cân đối và hiệu quả trong hoạt động. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm đó thì vẫn tồn tại không ít những hạn chế và tồn tại trong công tác quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ của bệnh viện như hoạt động quản lý thu – chi tuy đã được chú trọng song hiệu quả chưa cao, chi cho con người chưa lớn, chưa tập trung vào đầu tư cho đội ngũ nguồn nhân lực,… Chính những điều này đòi hỏi Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu cần phải có sự cố gắng, nỗ lực hơn nữa nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ, đảm bảo hiệu quả hoạt động của mình trong những năm tới. Từ khóa: quản lý tài chính, cơ chế tự chủ tài chính, đơn vị sự nghiệp có thu.
  12. 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề án Y tế là lĩnh vực hoạt động quan trọng có liên quan đến đời sống của tất cả mọi lĩnh vực trong xã hội và ở mọi vùng, miền của đất nước. Khi chuyển sang kinh tế thị trường, hoạt động của các đơn vị sự nghiệp y tế tuy không vì mục tiêu lợi nhuận nhưng các cơ sở y tế phải tính toán hiệu quả, chi phí đầu vào, đầu ra, chênh lệch thu - chi và chịu sự chi phối của các quan hệ thị trường như cung cầu, cạnh tranh giá cả dịch vụ y tế để phù hợp với nền kinh tế thị trường, các cơ sở y tế nói chung và cơ sở y tế công lập nói riêng phải đổi mới một cách toàn diện, cả cơ chế hoạt động và cơ chế tài chính. Quản lý tài chính là một khâu của quản lý kinh tế xã hội và là khâu quản lý tổng hợp. Quản lý tài chính được coi là hợp lý, có hiệu quả nếu tạo ra được một cơ chế quản lý thích hợp, có tác động tích cực tới các quá trình kinh tế xã hội theo các phương hướng phát triển đã được hoạch định. Việc quản lý, sử dụng nguồn tài chính ở các đơn vị sự nghiệp có liên quan trực tiếp tới hiệu quả kinh tế xã hội do đó cần phải có sự quản lý, giám sát, kiểm tra nhằm hạn chế, ngăn ngừa các hiện tượng tiêu cực, tham nhũng trong khai thác và sử dụng nguồn lực tài chính, đồng thời nâng cao hiệu quả việc sử dụng các nguồn tài chính. Cơ chế tự chủ tài chính được coi là giải pháp hữu hiệu và tối ưu cho các đơn vị sự nghiệp y tế công lập chủ động trong việc sử dụng kinh phí và ngân sách Nhà nước. Trong bối cảnh chủ trương, chính sách của Nhà nước cắt giảm bao cấp từ NSNN nhằm tăng tính chủ động, sự hiệu quả tại đơn vị sự nghiệp công lập, các cơ sở y tế công lập được khuyến khích thực hiện cơ chế tự chủ, trong đó tự chủ tài chính đóng vai trò quan trọng để góp phần tăng thu nhập gắn trách nhiệm của Thủ trưởng đơn vị và cán bộ, công chức trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao theo quy định của pháp luật,… Thực tế trên đòi hỏi quản lý tài chính trong bệnh viện vừa phải đảm bảo các mục tiêu tài chính, vừa đảm bảo tính hiệu quả. Quản lý tài chính bệnh viện trở thành chìa khóa quyết định sự thành công hay thất bại trong việc quản lý bệnh viện, quyết định sự phát triển của bệnh viện trong tương lai. Về cơ chế tài chính, Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu là đơn vị sự nghiệp công lập có thu, được thực hiện tự chủ một phần chi phí hoạt động kể từ tháng 7/2015 và kể từ tháng 6/2018 đến nay bệnh viện được tự chủ toàn bộ chi thường
  13. 2 xuyên. Công tác quản lý tài chính của Bệnh viện được thực hiện theo Nghị định 60/2021/NĐ-CP ngày 21/6/2021 quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập. Tuy nhiên, trong thực hiện cơ chế tự chủ, Bệnh viện đang gặp một số khó khăn như chính sách giá dịch vụ khám chữa bệnh còn chậm thay đổi, chưa thực hiện tính đúng và thu đủ chi phí dẫn đến sự cạnh tranh với bệnh viện tư rất khó khăn. Cơ chế huy động nguồn lực từ hoạt động xã hội hóa, liên doanh, liên kết còn nhiều vướng mắc trong quá trình thực hiện. Xuất phát từ những yêu cầu về lý luận, nhận thức được tầm quan trọng, tính cấp thiết của vấn đề, tôi đã lựa chọn đề tài “Quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La” làm đề án tốt nghiệp. 2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề án 2.1 Mục tiêu Đề án sẽ đề xuất một số giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu theo cơ chế tự chủ góp phần quản lý có hiệu quả nguồn lực tài chính của đơn vị. 2.2 Nhiệm vụ - Hệ thống hóa một cách có chọn lọc các vấn đề liên quan đến cơ chế tự chủ tài chính tại các đơn vị hành chính sự nghiệp nói chung và bệnh viện công lập nói riêng. - Phân tích và đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp, kiến nghị khả thi nhằm hoàn thiện quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La và nâng cao công tác quản lý tài chính cho Bệnh viện. 3. Đối tượng và phạm vi của đề án - Đối tượng nghiên cứu: hoạt động quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại bệnh viện. - Phạm vi nghiên cứu: + Phạm vi nội dung: công tác quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La. + Phạm vi về không gian: Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La + Phạm vi về thời gian: đề tài nghiên cứu thực trạng cơ chế tự chủ tài chính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La trong các năm 2021 – 2023.
  14. 3 4. Quy trình và phương pháp thực hiện đề án 4.1 Nguồn dữ liệu Nguồn dữ liệu bao gồm các số liệu, tài liệu, báo cáo tài chính tại phòng Tài chính - Kế toán của Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La; các văn bản pháp luật về tự chủ tài chính trong các đơn vị sự nghiệp công lập. 4.2. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp phân tích thống kê: phương pháp này được sử dụng để đưa ra các số liệu, các thông tin cần thiết trong phạm vi thời gian nghiên cứu đề tài nhằm tìm ra bản chất và tính quy luật của hiện tượng nghiên cứu. Phương pháp so sánh: phương pháp này được thực hiện thông qua việc đối chiếu giữa các sự vật, hiện tượng với nhau để thấy được những điểm giống và khác nhau giữa chúng. Phương pháp này được thực hiện trong việc nghiên cứu đề tài là so sánh thực trạng thực hiện cơ chế tự chủ tại một số đơn vị khác nhau để đưa ra được các kết luận cần thiết. Phương pháp đánh giá: dựa trên các số liệu đã phân tích để đưa ra nhìn nhận, đánh giá đối với thực trạng về vấn đề nghiên cứu. Từ đó tìm ra những ưu điểm và hạn chế trong công tác quản lý tài chính theo hướng tự chủ của bệnh viện, tìm được nguyên nhân, phương pháp hoàn thiện hơn nữa công tác quản lý này. 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề án Ý nghĩa lý luận: Đề án góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận cơ bản về quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tại các cơ sở y tế công lập. Kết quả nghiên cứu này có giá trị tham khảo cho các nghiên cứu chuyên sâu về công tác quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tại các bệnh viện công lập. Ý nghĩa thực tiễn: kết quả nghiên cứu đề tài đề án có giá trị tham khảo trong công tác quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu. 6. Kết cấu của đề án Nội dung của đề án gồm 3 phần: Phần 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại các bệnh viện công lập.
  15. 4 Phần 2: Thực trạng quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La. Phần 3: Giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La.
  16. 5 PHẦN 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH THEO CƠ CHẾ TỰ CHỦ TÀI CHÍNH TẠI CÁC BỆNH VIỆN CÔNG LẬP 1.1 Khái quát chung về bệnh viện công lập và cơ chế tự chủ tài chính tại các bệnh viện công lập 1.1.1 Khái niệm và đặc điểm về bệnh viện công lập. 1.1.1.1. Khái niệm bệnh viện công lập Đơn vị sự nghiệp công lập là những đơn vị do Nhà nước thành lập hoạt động có thu thực hiện cung cấp các dịch vụ xã hội công cộng và các dịch vụ nhằm duy trì sự hoạt động bình thường của các ngành kinh tế quốc dân. Các đơn vị này hoạt động trong các lĩnh vực y tế, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ và môi trường, văn học nghệ thuật, thể dục thể thao, sự nghiệp kinh tế, dịch vụ việc làm. Đơn vị sự nghiệp y tế công lập nằm trong hệ thống các đơn vị sự nghiệp công lập nói chung, hoạt động trong các lĩnh vực sự nghiệp y tế do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định thành lập, thực hiện cung cấp dịch vụ y tế và đóng góp một phần quan trọng trong duy trì hoạt động của nền kinh tế quốc dân. Đối với bệnh viện công lập, theo Nghị định 85/2012/NĐ-CP của Chính phủ ngày 15/10/2012 về cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính đối với các bệnh viện công lập và giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh công lập thì “Bệnh viện công lập (trong đó có bệnh viện công lập) là tổ chức do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thành lập và quản lý theo quy định của pháp luật, có tư cách pháp nhân, con dấu, tài khoản và tổ chức bộ máy kế toán theo quy định của pháp luật về kế toán để thực hiện nhiệm vụ cung cấp dịch vụ công hoặc phục vụ quản lý nhà nước trong các lĩnh vực chuyên môn y tế như: Y tế dự phòng; khám bệnh, chữa bệnh; điều dưỡng và phục hồi chức năng; giám định y khoa, pháp y, pháp y tâm thần; y dược cổ truyền; kiểm nghiệm dược, mỹ phẩm,trang thiết bị y tế; an toàn vệ sinh thực phẩm; dân số - kế hoạch hóa gia đình; sức khỏe sinh sản; truyền thông giáo dục sức khỏe. Tóm lại, bệnh viện công lập là tổ chức do Cơ quan nhà nước có thẩm quyền thành lập và quản lý theo quy định của pháp luật, có tư cách pháp nhân, con dấu, tài khoản và tổ chức bộ máy kế toán theo quy định của pháp luật về kế toán để thực hiện nhiệm vụ cung cấp dịch vụ công hoặc phục vụ quản lý nhà nước trong các lĩnh vực chuyên môn khám chữa bệnh.
  17. 6 1.1.1.2. Đặc điểm bệnh viện công lập Một là, bệnh viện công lập là tổ chức hoạt động theo nguyên tắc phục vụ xã hội, không vì mục đích kiếm lời là chính. Không như hoạt động sản xuất kinh doanh vì mục tiêu lợi nhuận của các doanh nghiêp, để thực hiện vai trò của Nhà nước. Hai là, sản phẩm của các bệnh viện công lập là các sản phẩm mang lại lợi ích chung có tính bền vững và gắn bó hữu cơ với quá trình tạo ra của cải vật chất và giá trị tinh thần. Sản phẩm, dịch vụ của bệnh viện công lập chủ yếu là giá trị về tri thức, văn hoá, phát minh, sức khoẻ, đạo đức… có tính phục vụ không chỉ một ngành, một lĩnh vực nhất định mà kho tiêu thụ sản phẩm đó thường có tác dụng lan toả, truyền tiếp, tác động đến toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Ba là, hoạt động sự nghiệp trong các bệnh viện công lập luôn gắn liền và bị chi phối bởi các chương trình phát triển kinh tế xã hội của Nhà nước. Chính phủ thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội nên các hoạt động này có gắn liền với nhau. 1.1.1.3. Phân loại bệnh viện công lập Đối với bệnh viện công lập, theo Nghị định 85/2012/ NĐ-CP của Chính phủ ngày 15/10/2012 về cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính đối với các bệnh viện công lập và giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh công lập, có thể phân loại đơn vị sự nghiệp y tế (trong đó có bệnh viện công lập) được phân loại thành: + Nhóm 1: Đơn vị có nguồn thu sự nghiệp tự bảo đảm được toàn bộ kinh phí hoạt động thường xuyên và kinh phí đầu tư phát triển; + Nhóm 2: Đơn vị có nguồn thu sự nghiệp tự bảo đảm được toàn bộ kinh phí hoạt động thường xuyên; + Nhóm 3: Đơn vị có nguồn thu sự nghiệp tự bảo đảm một phần kinh phí hoạt động thường xuyên; + Nhóm 4: Đơn vị có nguồn thu sự nghiệp thấp hoặc không có nguồn thu, kinh phí hoạt động thường xuyên theo chức năng, nhiệm vụ được giao do ngân sách nhà nước bảo đảm toàn bộ. Cách phân loại thứ hai đối với bệnh viện công lập là theo xếp hạng của bệnh viện. Theo quy định hiện hành, bệnh viện công lập được chia thành 4 loại sau:
  18. 7 + Bệnh viện hạng đặc biệt là cơ sở khám, chữa bệnh trực thuộc Bộ Y tế, với các chuyên khoa đầu ngành được trang bị các thiết bị y tế và các máy móc hiện đại, với đội ngũ cán bộ chuyên khoa có trình độ chuyên môn sâu và có trang bị thích hợp đủ khả năng hỗ trợ cho Bệnh viện hạng I. + Bệnh viện hạng I là cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trực thuộc Bộ Y tế hoặc UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các ngành, có đội ngũ cán bộ chuyên khoa cơ bản có trình độ chuyên môn sâu và có trang bị thích hợp đủ khả năng hỗ trợ cho Bệnh viện hạng II. + Bệnh viện hạng II là cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hoặc khu vực các huyện trong tỉnh và các ngành, có đội ngũ cán bộ chuyên khoa cơ bản có trình độ chuyên môn sâu và có trang bị thích hợp đủ khả năng hỗ trợ cho Bệnh viện hạng III. + Bệnh viện hạng III là cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của quận, huyện trực thuộc Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Sau hơn 10 năm thực hiện, đến nay các tiêu chuẩn xếp hạng bệnh viện cần được sửa đổi cho phù hợp với tình hình thực tế. 1.1.2 Cơ chế tự chủ tài chính đối với các bệnh viện công lập 1.1.2.1. Khái niệm Trong lĩnh vực tự chủ tài chính, cách thức cơ chế vận hành các phạm trù tự chủ tài chính chịu sự tác động chi phối của 2 nhân tố: (1) các quy luật kinh tế, tài chính đã và đang tồn tại trong một môi trường kinh tế, tài chính nhất định và (2) sự phản ứng của con người trước sự vận động theo tính qui luật khách quan của các phạm trù kinh tế, tài chính. Hay nói cách khác là con người đưa ra những cách thức để hướng sự vận động của các phạm trù kinh tế, tài chính mang tính quy luật khách quan theo những yêu cầu chủ quan của mình. Cơ chế tự chủ tài chính đơn vị sự nghiệp công lập nói chung và cơ chế tự chủ đơn vị sự nghiệp y tế công lập nói riêng hiện nay được quy định tại điều 3, Nghị định số 60/2021/NĐ-CP ban hành ngày 21/6/2021, có hiệu lực ngày 15/8/2021 của Chính phủ: "Cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công là các quy định về quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong việc thực hiện quy định về danh mục sự nghiệp công; giá, phí và lộ trình tính giá dịch vụ sự nghiệp công; phân loại mức độ tự chủ tài chính; tự chủ sử dụng nguồn tài chính; tự chủ trong hoạt động liên doanh, liên kết; quản lý, sử dụng tài sản công và các quy định khác có liên quan. Cơ chế tự chủ tài
  19. 8 chính là cơ chế quản lý nhằm tăng cường quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các đơn vị sự nghiệp có thu về các mặt hoạt động tài chính, tổ chức bộ máy và sắp xếp lao động qua đó làm tăng chất lượng hoạt động cung cấp dịch vụ công của đơn vị. Như vậy, tự chủ tài chính giúp các cơ quan, tổ chức có khả năng kiểm soát được vấn đề chi và tạo ra được thu bằng nhiều phương thức khác nhau để thực hiện các hoạt động, đáp ứng nhu cầu cho bản thân, cơ quan, tổ chức mình. 1.1.2.2. Vai trò Cơ chế tự chủ tài chính trong các đơn vị sự nghiệp y tế công lập có những vai trò cụ thể sau: - Tạo lập vốn đầu tư đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế nói chung và các cơ sở y tế công lập nói riêng; Cân đối các nguồn thu nhằm đáp ứng các khoản chi trong các cơ sở y tế. Kiểm tra, giám sát tài chính, điều chỉnh, ngăn chặn các sai phạm, lành mạnh hóa và nâng cao hiệu quả các hoạt động tài chính. - Thúc đẩy quá trình đa dạng hóa các loại hình, phương thức và hình thức của hoạt động sự nghiệp; Tạo môi trường thuận lợi cho các bệnh viện công lập phát triển. - Góp phần tạo lập hành lang pháp lý cho quản lý, sử dụng tài chính trong các đơn vị sự nghiệp có thu vì nó được xây dựng trên cơ sở thực tiễn, từ các định mức, tiêu chuẩn chi tiêu đến các quy định về cấp phát, sử dụng, kiểm tra, kiểm soát các khoản chi. 1.2. Quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính trong các bệnh viện công lập. 1.2.1 Khái niệm và mục tiêu của quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại các bệnh viện công lập. 1.2.1.1. Khái niệm quản lý tài chính Theo định nghĩa trong Giáo trình Khoa học quản lý (Học viện Tài chính), “quản lý” là “sự tác động có tổ chức, có hướng đích của các chủ thể quản lý lên đối tượng và khách thể quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các nguồn lực, các thời cơ của tổ chức để đạt mục tiêu đề ra trong điều kiện môi trường luôn biến động”. Đồng thời, sự tác động của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý được “tiến hành thông qua việc sử dụng các công cụ và phương pháp thích hợp nhằm tác động và điều khiển đối tượng quản lý hoạt động phát triển phù hợp với quy luật khách quan và đạt tới các mục tiêu đã định”. Trong tài liệu “Kế hoạch tổ chức và quản lý, một
  20. 9 số vấn đề về lý luận và thực tiễn”, tác giả Đặng Quốc Bảo đưa ra khái niệm “Quản lý là quá trình tác động của chủ thể quản lý nhằm làm cho tổ chức vận hành đạt được mục đích tổ chức”. Về quản lý tài chính, theo giáo trình Quản lý Tài chính công của Phạm Văn Khoan (2008) thì khái niệm về quản lý tài chính được đưa ra như sau: Quản lý tài chính là việc sử dụng các công cụ quản lý tài chính nhằm phản ánh chính xác tình trạng tài chính của một đơn vị, thông qua đó lập kế hoạch quản lý và sử dụng các nguồn tài chính nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của đơn vị. Trên cơ sở khái niệm về quản lý và khái niệm về tài chính trong các bệnh viện công lập (BVCL) được phân tích ở trên, quản lý tài chính trong các BVCL là quá trình tác động thường xuyên của chủ thể quản lý với đối tượng quản lý nhằm tổ chức, điều phối các nguồn lực, quan hệ giữa các bộ phận, cá nhân trong đơn vị để đạt được mục tiêu đề ra một cách hiệu quả. Trong quản lý tài chính các BVCL đòi hỏi phải nghiên cứu, xác định đúng đắn các vấn đề về: chủ thể quản lý tài chính; đối tượng quản lý tài chính; các công cụ và phương pháp quản lý tài chính. Quản lý tài chính theo hướng tự chủ cho phép các chủ thể quản lý lựa chọn, đưa ra các quyết định tài chính và tổ chức thực hiện các quyết định đó nhằm đạt được mục tiêu hoạt động quản lý tài chính của đơn vị. Mục tiêu tài chính có thể thay đổi theo từng thời kỳ và chính sách chiến lược của từng đơn vị. Tuy nhiên, khác với quản lý doanh nghiệp chủ yếu nhằm mục tiêu tối ưu hóa lợi nhuận, mục tiêu của quản lý tài chính trong các bệnh viện công lập không vì mục đích lợi nhuận, phục vụ cho cộng đồng xã hội là chủ yếu cho nên quản lý tài chính tại các BVCL là quản lý sử dụng có hiệu quả, đúng định hướng các nguồn kinh phí Ngân sách nhà nước (NSNN) cấp và các nguồn thu khác theo quy định của pháp luật. Theo đó, quản lý tài chính trong các bệnh viện hướng vào quản lý thu chi khám chữa bệnh, quản lý thực hiện dự toán ngân sách của bệnh viện. 1.2.1.2. Mục tiêu của quản lý tài chính theo cơ chế tự chủ tài chính tại các bệnh viện công lập. Các BVCL được Nhà nước đầu tư cơ sở vật chất và cấp một phần hoặc toàn bộ kinh phí để hoạt động nên quản lý tài chính tại BVCL phải đảm bảo cân đối hài hoà giữa mục tiêu tài chính và mục tiêu xã hội. Tuy nhiên, quản lý tài chính tại các BVCL đứng trước thách thức giới hạn nguồn lực đầu vào và nhu cầu chất lượng ngày càng cao từ người học đòi hỏi các BVCL phải đầu tư cơ sở vật chất và các dịch vụ hỗ trợ giáo dục khác dẫn đến nhu cầu nguồn tài chính rất lớn. Vì vậy, mục
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA
165 tài liệu
2088 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright ©2025 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
64=>1