Đề án Tốt nghiệp Thạc sĩ: Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:71

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề án nhằm nghiên cứu thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước trên địa bàn Quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội. Trên cơ sở đó đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN trên địa bàn Quận trong thời gian tới, đề xuất lộ trình và phân công trách nhiệm hoàn thiện công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản ở quận Cầu Giấy trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án Tốt nghiệp Thạc sĩ: Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI TRƯƠNG ANH VIỆT QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP THẠC SĨ Hà Nội, 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI TRƯƠNG ANH VIỆT QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI Ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 831.01.10 ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP THẠC SĨ Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Hương Giang Hà Nội, 2024
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản đề án “Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội” là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các số liệu, và kết quả sử dụng trong đề án là hoàn toàn trung thực và có trích dẫn nguồn gốc rõ ràng Hà Nội, ngày tháng năm Cao học viên Trương Anh Việt
ii LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập và làm đề án tốt nghiệp tại Trường Đại học Thương mại, tác giả đã được các thầy cô giáo và cán bộ, nhân viên nhà trường giúp đỡ rất nhiệt tình. Với những kiến thức đã được học tại trường và theo mong muốn nghiên cứu, cùng với tình hình thực tiễn đặt ra, tác giả đã lựa chọn đề tài “Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ Ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội” làm đề án tốt nghiệp thạc sĩ của mình. Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới nhà trường, các thầy cô giáo trong Khoa Kinh tế và đặc biệt là TS. Nguyễn Thị Hương Giang, người trực tiếp hướng dẫn khoa học, đã giúp đỡ tác giả hoàn thành đề án tốt nghiệp này. Do các giới hạn về kiến thức và thời gian nghiên cứu, chắc chắn đề án còn có những thiếu sót và hạn chế. Tác giả mong nhận được sự chỉ dẫn, góp ý, của thầy cô giáo và bạn bè, đồng nghiệp. Tác giả xin trân trọng cảm ơn. Cao học viên Trương Anh Việt
iii Mục Nội dung Trang LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC iii DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT vi DANH MỤC BẢNG, BIỂU vii TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU viii PHẦN MỞ ĐẦU 1 PHẦN I. CƠ SỞ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN 8 1.1 Cơ sở lý luận 8 1.1.1 Một số khái niệm cơ bản 8 1.1.2 Nội dung quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ 12 nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn cấp quận 1.2 Cơ sở thực tiễn 19 1.2.1 Kinh nghiệm của một số địa phương về quản lý vốn 19 đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước 1.2.2 Bài học rút ra liên quan đến quản lý vốn đầu tư xây 23 dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn cấp quận 1.3 Cơ sở về mặt pháp lý 24 PHẦN 2: NỘI DUNG ĐỀ ÁN 27 2.1 Khái quát về quận Cầu Giấy và tình hình vốn đầu 27 tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước của quận Cầu Giấy 2.1.1 Khái quát về quận Cầu Giấy 27 2.1.2 Kết quả vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân 30 sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy giai đoạn 2018 – 2024 2.1.3 Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý vốn đầu tư xây 33
iv dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy 2.2 Thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ 36 ngân sách nhà nước của quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội giai đoạn 2018 – 2024 2.2.1 Thực trạng lập kế hoạch đầu tư xây dựng cơ bản từ 37 nguồn ngân sách nhà nước của quận Cầu Giấy giai đoạn 2018 – 2024 2.2.2 Thực trạng thẩm định vốn đầu tư XDCB từ NSNN 38 trên địa bàn quận Cầu Giấy giai đoạn 2018 – 2024 2.2.3 Thực trạng tạm ứng, thanh toán vốn đầu tư XDCB từ 39 NSNN trên địa bàn quận Cầu Giấy giai đoạn 2018 – 2024 2.2.4 Thực trạng quyết toán vốn đầu tư XDCB từ NSNN 41 giai đoạn 2018 – 2024 2.2.5 Thực trạng kiểm tra, giám sát quản lý vốn xây dựng cơ 44 bản từ nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2018-2024 2.3 Đánh giá chung về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ 46 bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội 2.3.1 Những kết quả đạt được 46 2.3.2 Những hạn chế và nguyên nhân 47 2.4 Một số giải pháp hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây 48 dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội 2.4.1 Hoàn thiện công tác lập kế hoạch và phân bổ vốn đầu 48 tư XDCB 2.4.2 Hoàn thiện công tác tạm ứng, thanh toán 49 2.4.3 Hoàn thiện công tác quyết toán và giải ngân vốn đầu 51
v tư XDCB từ NSNN PHẦN 3: CÁC ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ 53 3.1 Đề xuất tổ chức thực hiện 53 3.1.1 Bối cảnh mới ảnh hưởng đến quản lý vốn đầu tư xây 53 dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội 3.1.2 Phân công trách nhiệm thực hiện đề án 54 3.2 Kiến nghị về điều kiện thực hiện đề án 55 3.2.1 Kiến nghị đối với Chính phủ, Quốc hội, các cơ quan 55 trung ương 3.2.2 Kiến nghị đối với UBND quận Cầu Giấy 56 KẾT LUẬN 58 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ix
vi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT STT Chữ viết tắt Diễn giải nghĩa 1 BQLDA Ban quản lý dự án 2 DA Dự án 3 ĐTXDCB Đầu tư xây dựng cơ bản 4 GPMB Giải phóng mặt bằng 5 HĐND Hội đồng nhân dân 6 KBNN Kho bạc Nhà nước 7 KTXH Kinh tế xã hội 8 NSNN Ngân sách nhà nước 9 NXB Nhà xuất bản 10 QLDA Quản lý dự án 11 QLNN Quản lý nhà nước 12 UBND Uỷ ban nhân dân 13 XDCB Xây dựng cơ bản
vii DANH MỤC CÁC BẢNG Số hiệu Tên bảng Trang 2.1 Cơ cấu giá trị sản xuất của quận Cầu Giấy giai đoạn 27 2018 – 2024 2.2 Lao động quận Cầu Giấy giai đoạn 2018 – 2024 28 2.3 Tình hình phân bổ theo phân cấp đầu tư XDCB quận 30 Cầu Giấy giai đoạn 2018 – 2024 2.4 Tổng hợp thủ tục hành chính về quản lý vốn đầu tư 32 XDCB từ NSNN quận Cầu Giấy giai đoạn 2018 – 2024 2.5 Tổng hợp tình hình lập kế hoạch đầu tư XDCB từ 36 NSNN 2.6 Kết quả thẩm định các dự án đầu tư XDCB từ NSNN 37 quận Cầu Giấy giai đoạn 2018 – 2024 2.7 Tình hình giải ngân vốn đầu tư XDCB từ NSNN 38 2.8 Tình hình quyết toán vốn NSNN cho đầu tư XDCB 39 trên địa bàn quận Cầu Giấy giai đoạn 2018 – 2024 2.9 Tình hình quyết toán các dự án hoàn thành đầu tư 40 XDCB từ NSNN quận Cầu Giấy giai đoạn 2018 – 2024 2.10 Kết quả thanh tra, kiểm tra các dự án có vốn đầu tư 42 XDCB từ NSNN quận Cầu Giấy giai đoạn 2018 – 2024 DANH MỤC HÌNH Số hiệu Tên hình Trang 2.1 Quy trình thủ tục hành chính để được cấp vốn 32 đầu tư xây dựng trên địa bàn quận Cầu Giấy
viii TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước là hoạt động có ý nghĩa quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn NSNN trong hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản. Thực tế cho thấy, việc nâng cao hiệu quả quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN không chỉ nhằm hiện đại hóa cơ sở hạ tầng kinh tế xã hội, đẩy nhanh CNH, HĐH đất nước mà còn góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của bộ máy nhà nước. Trong quá trình thực hiện đề tài “Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội”, đề án đã có một số đóng góp đó là: Một là, xây dựng được cơ sở lý thuyết và thực tiễn về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn cấp quận (huyện) Hai là, phân tích thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội, chỉ ra được những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong quản lý vốn ĐTXDCB từ NSNN trên địa bàn quận Cầu Giấy giai đoạn 2018 - 2024 Ba là, đưa ra được những giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội, đưa ra các kiến nghị để thực hiện các giải pháp.
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn chủ đề của đề án Đầu tư vào xây dựng cơ bản đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển cơ sở hạ tầng và kỹ thuật cho xã hội. Nó không chỉ là yếu tố chính trong việc thay đổi cấu trúc kinh tế của mỗi quốc gia, mà còn đóng góp vào sự tăng trưởng và phát triển kinh tế toàn diện, nâng cao khả năng sản xuất, cải thiện môi trường đô thị, và đóng vai trò quan trọng trong quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Vốn đầu tư XDCB bao gồm tất cả các chi phí cần thiết để đạt được mục tiêu đầu tư, bao gồm chi phí khảo sát, thiết kế, mua sắm, lắp đặt thiết bị và các chi phí khác được ghi trong dự toán tổng. Quản lý vốn đầu tư XDCB là một hoạt động quản lý kinh tế đặc biệt, phức tạp và luôn biến động. Sự quan tâm đầu tiên đối với vốn đầu tư XDCB trong các chiến lược đầu tư là hiển nhiên, với vốn đầu tư XDCB chiếm tỷ trọng lớn trong tổng vốn đầu tư phát triển. Nhận thức về tầm quan trọng của vốn đầu tư XDCB ngày càng gia tăng, với quy mô và số lượng dự án đầu tư XDCB tăng lên. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực từ việc sử dụng vốn ngân sách Nhà nước để đạt được mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, chất lượng quản lý vốn đầu tư XDCB từ nguồn vốn này vẫn còn nhiều vấn đề tồn tại. Quản lý và triển khai các dự án trong những năm qua vẫn gặp nhiều hạn chế và thiếu sót, dẫn đến lãng phí và thất thoát vốn đầu tư, giảm hiệu quả đầu tư và ảnh hưởng đến chất lượng tăng trưởng kinh tế Quận Cầu Giấy đóng vai trò quan trọng trong cho sự phát triển kinh tế xã hội của thủ đô Hà Nội. Tuy nhiên, việc quản lý và sử dụng vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước cho mục đích xây dựng cơ bản trên địa bàn quận vẫn còn nhiều hạn chế.
2 Các chính sách quản lý vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước cho mục đích xây dựng cơ bản trên địa bàn Quận Cầu Giấy chủ yếu áp dụng theo hướng dẫn chung của Thành phố, tuy nhiên, mặc dù đã có một số cải tiến tích cực, song việc áp dụng chưa thể linh hoạt và hiệu quả như mong đợi. Cần có sự tăng cường năng động và hiệu quả trong việc sử dụng vốn đầu tư này, cũng như tận dụng hết tiềm năng và điều chỉnh chúng phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội cụ thể của Quận Cầu Giấy và Thành phố Hà Nội nói chung. Thực tế đã chứng minh rằng, giống như tình hình tổng thể của cả nước, công tác quản lý vốn đầu tư vào xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước (NSNN) tại Quận Cầu Giấy vẫn đang gặp phải nhiều khó khăn và hạn chế. Tình trạng này phản ánh ở nhiều khâu từ tạm ứng, thanh toán, sử dụng đến việc hoàn thiện thanh toán vốn đầu tư. Các nguyên nhân chính gây ra những bất cập trong quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn Quận Cầu Giấy bao gồm: chất lượng đầu tư trong một số lĩnh vực chưa đạt yêu cầu, sự chậm trễ trong quá trình chuyển đổi cơ cấu kinh tế, năng lực sản xuất và hạ tầng chưa phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế, thời gian thi công kéo dài, trình độ quản lý còn thấp, và tình trạng thất thoát, lãng phí vốn đầu tư vẫn còn diễn ra… Có thể kể đến như Cầu vượt Mai Dịch kể từ khi có chủ trương mở rộng từ năm 2021 và dự kiến hoàn thành vào đầu năm 2023, nhưng phải đến tháng 5 năm 2024 mới hoàn thiện và thông xe. Hoặc là Tháng 4.2019, UBND TP Hà Nội có Quyết định số 1657/QĐ- UBND giao cho UBND quận Cầu Giấy làm chủ đầu tư thực hiện dự án cải tạo, mở rộng ngõ 381 đường Nguyễn Khang (phường Yên Hòa), nhưng đến hiện nay dự án vẫn chưa thể đi vào hoạt động do nhiều vướng mắc liên quan đến vấn đề quản lý nguồn vốn cũng như triển khai vốn. Như vậy việc quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước ở Quận Cầu Giấy vẫn còn hạn chế và tình trạng thất thoát, lãng phí vốn đầu tư này vẫn là một vấn đề đáng lo ngại.
3 Xuất phát từ nhưng thực tế trên, nhằm đưa ra những giải pháp hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước tại quận Cầu Giấy, cao học viên lựa chọn đề án nghiên cứu là: “Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội” được chọn làm đề án thạc sĩ chuyên ngành quản lý kinh tế. 2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề án 2.1. Mục tiêu của đề án Mục đích nghiên cứu của đề án nhằm nghiên cứu thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước trên địa bàn Quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội. Trên cơ sở đó đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN trên địa bàn Quận trong thời gian tới, đề xuất lộ trình và phân công trách nhiệm hoàn thiện công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản ở quận Cầu Giấy trong thời gian tới. 2.2. Nhiệm vụ của đề án Hệ thống hóa và đưa ra những vấn đề lý luận cơ bản liên quan đến quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN Phân tích thực trạng, những kết quả đạt được, những hạn chế, nguyên nhân về quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN tại địa bàn quận Cầu Giấy giai đoạn 2018 - 2024 Đưa ra kiến nghị và phương hướng hoàn thiện cho công tác quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN Để đạt được những mục tiêu trên, đề án tập trung phân tích và làm rõ các câu hỏi sau: Những nội dung chính của quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn quận Cầu Giấy là gì? Công tác quản lý vốn đầu tư XDCB trên địa bàn quận Cầu giấy giai đoạn 2018 - 2024 có những thành công gì, còn tồn động những hạn chế gì? Cần có những giải pháp gì để hoàn thiện công tác quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn quận Cầu Giấy?
4 3. Đối tượng và phạm vi của đề án 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề án là quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận (huyện) 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: đề án nghiên cứu quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy - thành phố Hà Nội - Về thời gian: đề án nghiên cứu thực trạng quản lý vốn đầu tư XDCB từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy từ 2018 – 2024, đề xuất giải pháp đến năm 2030 - Về nội dung: Nghiên cứu các công tác quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN gồm các nội dung: Lập kế hoạch vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước; Thẩm định vốn đầu tư XDCB từ NSNN; Tạm ứng, thanh toán vốn đầu tư XDCB từ NSNN; Quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước; Kiểm tra, giám sát quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước. 4. Quy trình và phương pháp thực hiện đề án 4.1. Quy trình thực hiện đề án Quy trình thực hiện đề án gồm 6 bước như sau: • Bước 1: Xác định vấn đề nghiên cứu Trên khung cơ sở lý luận và thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, tác giả xác định vấn đề nghiên cứu. • Bước 2: Nghiên cứu liên quan Từ vấn đề nghiên cứu được xác định, tác giả tìm kiếm và tham khảo các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề án, tổng hợp và chọn lọc cơ sở lý luận liên quan. • Bước 3: Thiết kế nội dung nghiên cứu
5 Thiết kế nghiên cứu: Nhằm tối ưu hóa quy trình nghiên cứu, tác giả tiến hành hiệu chỉnh khung cơ sở lý luận phù hợp với thực tế tại quận Cầu Giấy trong giai đoạn 2018 - 2024. • Bước 4: Tiến hành thu thập dữ liệu Các dữ liệu được thu thập để hỗ trợ cho việc tính toán, so sánh các chỉ tiêu gồm các dữ liệu thứ cấp. • Bước 5: Phân tích dữ liệu thu thập được Dữ liệu thứ cấp sau khi được thu thập từ các báo cáo được tổng hợp vào Excel và thực hiện các phép tính nhằm phân tích thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, từ đó đưa ra kết luận về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy. • Bước 6: Viết báo cáo kết quả nghiên cứu Nhằm tổng hợp lại các dữ liệu đã được phân tích và đưa ra giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy. 4.2. Phương pháp thực hiện đề án 4.2.1. Phương pháp thu thập tài liệu, dữ liệu Để nghiên cứu đề án, tác giả đã sử dụng phương pháp thu thập số liệu, dữ liệu. Phương pháp thu thập số liệu, dữ liệu có các cách như sau: Số liệu thứ cấp thu thập từ các công trình, đề tài nghiên cứu có liên quan đến quản lý đầu tư công đã được công bố trên các website chính thức, các tạp chí, sách báo. Bên cạnh đó, các thông tin liên quan đến hoạt động quản lý các dự án xây dựng cấp tỉnh, thành phố và các phường tại quận Cầu Giấy được cập nhật thông qua các báo cáo tổng kết. Ngoài ra các số liệu thứ cấp gồm các thông tin chung về đặc điểm tự nhiên, kinh tế, văn hóa, xã hội của quận Cầu Giấy. Tình hình dân số, lao động, việc làm, số lượng, bộ máy ban QLDA xây dựng trên địa bản quận Cầu Giấy. Các chính sách và văn bản được ban hành có liên quan đến việc quản lý dự án
6 đầu tư công. Những tải liệu này được thu thập tại phòng Tài chính quận Cầu Giấy, chi cục thống kê quận Cầu Giấy 4.2.2. Phương pháp xử lý tài liệu, số liệu Tác giả đã sử dụng các phương pháp sau để thực hiện đề án: * Phân tích và tổng hợp Đề án sử dụng phương pháp phân tích trong cả 3 chương. Ở chương 1, để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài, đề án đã hệ thống hóa từ nhiều công trình khoa học có liên quan. Từ đó, tác giả đã nhận thức và kế thừa được những thành quả nghiên cứu trong lĩnh vực này; thấy được những khoảng trống cần tiếp tục nghiên cứu. Trong chương 2, cơ sở lý luận đã được sử dụng để phân tích thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy trong những năm vừa qua. Phương pháp phân tích còn được sử dụng ở chương 2 để phân tích những nhân tố ảnh hưởng đến quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy và những nguyên nhân của tồn tại hạn chế trong quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy. Trong chương 3, phương pháp này được sử dụng để đảm bảo các giải pháp đề xuất nhằm hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy. * Phương pháp so sánh Phương pháp này được sử dụng chủ yếu ở chương 2 của đề án để so sánh các kết quả đạt được trong hoạt động quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy để thấy được tính hiệu quả của hoạt động quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy, trên cơ sở đó tác giả có những căn cứ để đánh giá những tồn tại, hạn chế, đề xuất các giải pháp hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy. * Sử dụng các kỹ thuật thống kê minh họa
7 Đề án sử dụng phương pháp này cho phép thông qua tất cả các bảng thống kê về các chỉ tiêu quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy để mô tả thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy qua các năm. Các số liệu thống kê là những minh chứng cho những thành tựu cũng như những hạn chế trong hoạt động quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy trong thời gian vừa qua. Từ đó đề án đề xuất những giải pháp nhằm có thể hoàn thiện quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Cầu Giấy trong thời gian tới. 5. Kết cấu của đề án Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và Danh mục tài liệu tham khảo, đề án được chia làm 3 phần Phần 1: Cơ sở xây dựng đề án Phần 2: Nội dung của đề án Phần 3: Các đề xuất và kiến nghị
8 PHẦN I: CƠ SỞ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN 1.1. Cơ sở lý luận 1.1.1. Một số khái niệm cơ bản 1.1.1.1. Đầu tư và đầu tư xây dựng cơ bản - Đầu tư Hoạt động đầu tư (gọi tắt là đầu tư) là quá trình sử dụng các nguồn lực về tài chính, lao động, tài nguyên thiên nhiên và các tài sản vật chất khác nhằm trực tiếp hoặc gián tiếp tái sản xuất giản đơn và tái sản xuất mở rộng các cơ sở vật chất kỹ thuật của nền kinh tế nói chung. Xuất phát từ phạm vi phát huy tác dụng của các kết quả đầu tư, có thể có những cách hiểu khác nhau về đầu tư. Đầu tư theo nghĩa rộng là sự hy sinh các nguồn lực ở hiện tại để tiến hành các hoạt động nào đó nhằm thu về cho người đầu tư các kết quả nhất định trong tương lai lớn hơn các nguồn lực đã bỏ ra để đạt được các kết quả đó. Nguồn lực có thể là tiền, là tài nguyên thiên nhiên, là sức lao động và trí tuệ. Các kết quả đạt được có thể là sự tăng thêm các tài sản tài chính, tài sản vật chất, tài sản trí tuệ và nguồn lực. Đầu tư theo nghĩa hẹp chỉ bao gồm những hoạt động sử dụng các nguồn lực ở hiện tại nhằm đem lại cho nền kinh tế - xã hội những kết quả trong tương lai lớn hơn các nguồn lực đã sử dụng để đạt được các kết quả đó. Từ sự phân tích trên có thể hiểu rằng: Đầu tư là hoạt động sử dụng các nguồn lực tài chính, nguồn lực vật chất, nguồn lực lao động và trí tuệ để sản xuất kinh doanh trong một thời gian tương đối dài nhằm thu về lợi nhuận và lợi ích kinh tế xã hội. - Đầu tư xây dựng Đầu tư xây dựng là quá trình bỏ vốn nhằm tạo ra các tài sản vật chất dưới dạng các công trình xây dựng (Nguyễn Văn Nam, 2019). Những kết quả sẽ đạt được có thể là tăng thêm về mặt giá trị các tài sản tài chính, hoặc tăng thêm lực sản xuất, năng lục phục vụ tài sản vật chất như: nhà máy, đường xá, bệnh viện,
9 trường học… - Đầu tư xây dựng cơ bản: Đầu tư xây dựng cơ bản trong nền kinh tế quốc dân là một bộ phận của đầu tư phát triển. Đây chính là quá trình bỏ vốn để tiến hành các hoạt động xây dựng cơ bản nhằm tái sản xuất giản đơn và tái sản xuất mở rộng ra các tài sản cố định trong nền kinh tế. Do vậy đầu tư xây dựng cơ bản là tiền đề quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của nền kinh tế nói chung và của các cơ sở sản xuất kinh doanh nói riêng. Đầu tư xây dựng cơ bản là hoạt động chủ yếu tạo ra tài sản cố định đưa vào hoạt động trong lĩnh vực kinh tế - xã hội , nhằm thu đựơc lợi ích với nhiều hình thức khác nhau. Đầu tư xây dựng cơ bản trong nền kinh tế quốc dân được thông qua nhiều hình thức xây dựng mới, cải tạo, mở rộng, hiện đại hoá hay khôi phục tài sản cố định cho nền kinh tế. Như vậy có thể hiểu: Đầu tư xây dựng cơ bản là một bộ phận của hoạt động đầu tư, đó là việc bỏ vốn để tiến hành các hoạt động xây dựng cơ bản nhằm tái sản xuất giản đơn và tái sản xuất mở rộng các tài sản cố định nhằm phát triển cơ sở vật chất kỹ thuật cho nền kinh tế quốc dân. 1.1.1.2. Vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước “Vốn đầu tư xây dựng cơ bản” theo một ý hiểu chung nhất một phần của vốn đầu tư được sử dụng để tạo lập, mở rộng, cải tạo, hoặc hiện đại hóa cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất của nền kinh tế. Đây là một loại vốn được dành riêng cho các dự án xây dựng có mục đích phục vụ các nhu cầu cơ bản của xã hội và nền kinh tế, chẳng hạn như xây dựng đường, cầu, trường học, bệnh viện, và các cơ sở hạ tầng công cộng khác. Còn ở Việt Nam định nghĩa về “Vốn đầu tư xây dựng cơ bản” là một thuật ngữ kinh tế được sử dụng ở Việt Nam từ những năm 1990 trở lại đây. Thuật ngữ này được dùng gắn với hoạt động đầu tư của quốc gia để đạt các mục tiêu phát triển. Kể từ khi quan điểm phát triển bền vững trên thế giới được hình thành và được chấp nhận rộng rãi, vốn đầu tư xây dựng được sử dụng gắn liền với mục tiêu phát triển bền vững. Ở Việt Nam, do tính chất đặc thù của công cuộc đổi mới và nền kinh tế chuyển đổi, có sự thay đổi từ việc sử
10 dụng hệ thống sản xuất vật chất sang sử dụng hệ thống tài khoản quốc gia (SNA) từ năm 1993, giới nghiên cứu và hoạch định chính sách khi xem xét khái niệm và nội hàm của thuật ngữ “Vốn đầu tư xây dựng cơ bản” đã hình thành hai quan điểm khác nhau. Theo quan điểm kinh tế vĩ mô và tài khoản quốc gia: vốn đầu tư xây dựng cơ bản được hiểu là các khoản chi tiêu để làm tăng hoặc duy trì tài sản cơ sở vật chất trong một thời kì nhất định. Vốn đầu tư xây dựng thường thực hiện qua các dự án đầu tư xây dựng và một số chương trình mục tiêu quốc gia với mục đích bổ sung tài sản cố định của toàn bộ nền kinh tế. Quan điểm này nhấn mạnh tới yếu tố tích luỹ trong đầu tư, kết quả đầu tư đem lại có tính vật chất, hiện hữu, và dễ đánh giá được hiệu quả đầu tư (Nguyễn Bạch Nguyệt, 2007). Như vậy có thể hiểu: “Vốn đầu tư xây dựng cơ bản là toàn bộ chi phí đã bỏ ra để đạt được mục đích đầu tư bao gồm: chi phí cho việc khảo sát quy hoạch xây dựng, chi phí chuẩn bị đầu tư, chi phí thiết kế và xây dựng, chi phí mua sắm, lắp đặt máy móc, thiết bị và các chi phí khác được ghi trong tổng dự toán. Xét trên phạm vi toàn xã hội, vốn đầu tư xây dựng cơ bản được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau (vốn NSNN, vốn tín dụng đầu tư, vốn tự có của doanh nghiệp, vốn hợp tác liên doanh với nước ngoài, vốn vay nước ngoài,…) và được thực hiện bởi nhiều chủ thể khác nhau. Riêng nguồn vốn đầu tư xây dựng của Nhà nước gồm có: Vốn ngân sách Nhà nước, vốn của doanh nghiệp Nhà nước và vốn tín dụng đầu tư xây dựng của Nhà nước. Trong đó, vốn đầu tư xây dựng cơ bản có nguồn gốc từ ngân sách Nhà nước gọi là vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước, và là đối tượng nghiên cứu của đề án này. Như vậy, theo tác giả đề án, vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước được định nghĩa đó là: Vốn có nguồn gốc từ ngân sách Nhà nước, được Nhà nước bỏ ra để thực hiện đầu tư làm gia tăng năng lực sản xuất nhằm sau một thời gian nhất định thu về một hiệu quả kinh tế - xã hội nhất định. 1.1.1.3. Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước