Nhằm giúp các bạn có thêm tài liệu ôn tập, củng cố lại kiến thức đã học và rèn luyện kỹ năng làm bài tập, mời các bạn cùng tham khảo ‘Đề cương ôn tập học kì 1 môn Ngữ văn lớp 8 năm 2023-2024 - Trường THCS Nguyễn Văn Linh’ dưới đây. Hy vọng sẽ giúp các bạn tự tin hơn trong kỳ thi sắp tới.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề cương ôn tập học kì 1 môn Ngữ văn lớp 8 năm 2023-2024 - Trường THCS Nguyễn Văn Linh
- UBND THÀNH PHỐ VŨNG TÀU
TRƯỜNG THCS NGUYỄN VĂN LINH
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC CUỐI HỌC KỲ I, NĂM HỌC 2023-2024
MÔN: NGỮ VĂN 8
A. MA TRẬN
I. HÌNH THỨC, THỜI GIAN KIỂM TRA
- Hình thức kiểm tra: Tự luận.
- Số câu: 05
+ Đọc hiểu: 04 câu.
+ Viết: 1 câu.
- Số điểm: 10
- Thời gian làm bài: 90 phút.
II. MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I
STT Kĩ Nội dung/đơn Mức độ nhận thức Tổng %
năng vị kiến thức Nhận Thông Vận Vận dụng điểm
biết hiểu dụng cao
1 Đọc Thơ sáu chữ, 01 câu 01 câu 01 câu
2 hiểu bảy chữ; văn 1,0 điểm 1,0 điểm 2,0 điểm
bản thông tin;
văn bản nghị
luận, truyện 50%
cười
Tiếng việt ½ câu ½ câu
0,5 điểm 0,5 điểm
2 Viết Viết văn bản 01 câu 50%
nghị luận vềmột 5,0 điểm
vấn đề của
đời sống hoặc
- viết bài văn kể
về một hoạt
động xã hội
Tổng số câu, điểm, tỉ lệ 1,5 câu 1,5 câu 1 câu 01 câu
1,5 điểm 1,5 điểm 2,0 điểm 5,0 điểm 100%
15% 15% 20% 50%
III. BẢNG ĐẶC TẢ ĐỀ KIỂM TRA:
Số câu hỏi theo mức độ nhận
Nội
thức
Chương/ dung/Đơn
TT Mức độ đánh giá Thông Vận
Chủ đề vị kiến Nhận Vận
hiểu dụng
thức biết dụng
cao
Nhận biết:
- Thơ sáu - Nhận biết được thể loại thơ
1 Đọc hiểu chữ, bảy sáu chữ, bảy chữ; đặc điểm
chữ; văn của văn bản thông tin, văn bản
bản thông nghị luận, truyện cười.
tin; văn bản - Nhận diện từ tượng hình, từ 1,5
nghị luận; tượng thanh; đặc điểm, chức câu
truyện cười. năng của các đoạn văn diễn
- Tiếng dịch, qui nạp, song song, phối
Việt: Từ hợp; nghĩa tường minh và
tượng hình, hàm ẩn của câu.
từ tượng Thông hiểu:
thanh; đoạn - Hiểu được ý nghĩa, tác dụng 1,5 câu
văn diễn của các chi tiết, hình ảnh tiêu
dịch, qui biểu.
nạp, song - Hiểu được đặc điểm nhân
song, phối vật.
- hợp; nghĩa- Hiểu được chủ đề của văn bản.
một số yếu- Hiểu được tác dụng của từ
tố Hán Việt; tượng hình, từ tượng thanh;
nghĩa tường giải thích được nghĩa của một
minh và số yếu tố Hán Việt.
hàm ẩn. Vận dụng: 1 câu
- Rút ra được bài học từ văn bản.
2 Viết Viết văn - Viết bài văn nghị luận về
bản nghị một vấn đề của đời sống trình
luận về bày rõ vấn đề và ý kiến của
một vấn đề người viết, nêu được lí lẽ và
1TL
của đời bằng chứng thuyết phục.
sống hoặc - Viết bài văn kể lại một hoạt
viết bài động xã hội yêu cầu có yếu tố
văn kể về miêu tả hay biểu cảm hoặc cả
một hoạt hai yếu tố ấy trong văn bản.
động xã
hội
Tổng 1,5 1,5 1 1
Tỉ lệ % 15% 15% 20% 50%
B. NỘI DUNG ÔN TẬP
I. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. VĂN BẢN:
Thể loại:
- Thơ sáu chữ, bảy chữ.
- Văn bản thông tin.
- Văn bản nghị luận
- Truyện cười.
Yêu cầu:
1. Nhận biết đặc điểm thể loại thơ sáu chữ, bảy chữ; Văn bản thông tin giải thích một
hiện tượng tự nhiên; Văn bản nghị luận, Truyện cười (Tri thức đọc hiểu thể
loại/SGK)
2. Đọc các văn bản thơ thơ sáu chữ, bảy chữ (trong và ngoài SGK), thực hiện các yêu
- cầu:
- Nhận biết được thể loại, phân tích được những nét độc đáo của bài thơ thể hiện qua từ
ngữ, hình ảnh, bố cục, mạch cảm xúc.
- Nhận biết và phân tích được chủ đề, thông điệp, tình cảm, cảm xúc, cảm hứng chủ đạo
được thể hiện qua văn bản.
- Nêu được bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của cá nhân do văn bản gợi ra.
3. Đọc các văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên (trong và ngoài SGK),
thực hiện các yêu cầu:
- Nhận biết và phân tích được đặc điểm của văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự
nhiên.
- Nhận biết và phân tích được cách trình bày thông tin, phân tích được những thông tin cơ
bản của văn bản.
- Liên hệ được thông tin trong văn bản với những vấn đề của xã hội.
- Nêu được bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của cá nhân do văn bản gợi ra.
4. Đọc các văn bản nghị luận (trong và ngoài SGK), thực hiện các yêu cầu:
- Nhận biết được luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng tiêu biểu trong văn bản và phân
tích được mối liên hệ, vai trò của chúng.
- Liên hệ được nội dung trong văn bản với đời sống thực tiễn, trình bày được ý kiến về
một vấn đề xã hội.
- Nêu được bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của cá nhân do văn bản gợi ra.
5. Đọc các văn bản truyện cười (trong và ngoài SGK), thực hiện các yêu cầu:
- Nhận biết và phân tích các đặc điểm của truyện cười.
- Nêu được bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của cá nhân do văn bản gợi ra.
2. TIẾNG VIỆT:
Kiến thức:
- Từ tượng hình, từ tượng thanh
- Các đoạn văn diễn dịch, qui nạp, song song, phối hợp.
- Nghĩa của một số yếu tố Hán Việt thông dụng và nghĩa của những từ có yếu tố Hán Việt.
- Nghĩa tường minh và nghĩa hàm ẩn.
Yêu cầu:
1. Nắm được đặc điểm, tác dụng của từ tượng hình và từ tượng thanh, sử dụng được
những đơn vị từ vựng này trong giao tiếp.
2. Chỉ ra đặc điểm và chức năng của các đoạn văn diễn dịch, qui nạp, song song, phối hợp.
3. Nhận biết và giải nghĩa của một số yếu tố Hán Việt thông dụng.
4. Nêu được nghĩa tường minh và nghĩa hàm ẩn của câu.
5. Làm các bài tập Thực hành tiếng Việt/SGK.
3. VIẾT
Kiến thức:
- Quy trình viết bài văn nghị luận về một vấn đề của đời sống.
- Quy trình viết bài văn kể lại một hoạt động xã hội.
Yêu cầu:
- - Biết viết bài văn nghị luận trình bày ý kiến (đồng tình hay phản đối) của người viết
vềmột vấn đề của đời sống.
- Biết viết bài văn kể lại một hoạt động xã hội có dùng yếu tố miêu tả hay biểu cảm hoặc
cả hai yếu tố ấy trong văn bản.
MỘT SỐ ĐỀ THAM KHẢO:
1. Viết bài văn nghị luận bàn về hiện tượng hút thuốc lá điện tử ở học sinh hiện nay.
2. Viết bài văn nghị luận bàn về hiện tượng lạm dụng mạng xa hội ở học sinh hiện nay.
3. Viết bài văn nghị luận bàn về việc học sinh cần có trách nhiệm trong việc bảo về môi
trường sống.
II. BÀI TẬP THỰC HÀNH
MỘT SỐ ĐỀ THAM KHẢO
ĐỀ 1:
I. ĐỌC HIỂU (5,0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
MẸ LÀ TẤT CẢ
Giữa cuộc nỗi trôi nhớ Mẹ hiền
Mẹ là tất cả...là tay tiên
Là xôi nếp một, thơm bông lúa
Thoang thoảng hương cau, ngọt mía đường
Suốt cả đời người luôn yêu thương
Quê nghèo một nắng với hai sương
Thân cò lặn lội bên bờ vắng
Cuộc sống gian nan khổ dặm trường
Thân yêu sao hai tiếng mẫu từ
Tình thương chảy mãi vẫn còn dư
Biển Đông khó sánh được lòng mẹ
Non cao biết mấy kể cho vừa
Mấy chục năm trường sống nổi trôi
Hỏi sao không tóc bạc da mồi
Vết nhăn vết xếp thân còm cỏi
Thương quá là thương hỡi mẹ ơi.
(Mẹ là tất cả - Lê Đình Vân)
Câu 1: Em hãy cho biết văn bản “Mẹ là tất cả” được viết theo thể thơ nào? Trong khổ
thơ đầu, hình ảnh người mẹ gắn liền với hình ảnh nào?
Câu 2: Xác định mạch cảm xúc của văn bản “Mẹ là tất cả”.
Câu 3: Văn bản “Mẹ là tất cả”, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì? Em hãy ghi lại cảm
nhận của mình về đạo làm con sau khi đọc văn bản trên?
Câu 4: Chỉ ra và cho biết tác dụng từ tượng hình có trong hai câu thơ sau:
Vết nhăn vết xếp thân còm cỏi
Thương quá là thương hỡi mẹ ơi
- II. VIẾT (5,0 điểm)
Viết bài văn nghị luận bàn về hiện tượng hút thuốc lá điện tử ở học sinh hiện nay.
ĐỀ 2:
I. ĐỌC - HIỂU (5.0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện yêu cầu:
VÌ SAO CÓ MƯA ĐÁ, CÁCH PHÒNG TRÁNH THẾ NÀO?
Mưa đá là một trong những hiện tượng thiên nhiên nguy hiểm nhất trên Trái Đất. Tại sao lại
có mưa đá và có cách nào phòng tránh mưa đá không?
Mưa đá là gì?
Mưa đá là hiện tượng mưa dưới dạng hạt hoặc cục băng có hình dáng và kích thước khác
nhau do đối lưu cực mạnh từ các đám mây dông gây ra. Kích thước có thể từ 5 mm đến hàng chục
cm, thường cỡ khoảng một vài cm, có dạng hình cầu không cân đối. Những hạt mưa đá thường rơi
xuống cùng với mưa rào.
Mưa đá thường xảy ra ở vùng núi hay khu vực giáp biển, giáp núi (bán sơn địa), còn vùng
đồng bằng ít xảy ra hơn. Vì vậy ở Việt Nam mưa đá có thể xảy ra ở khắp các vùng miền và cả trong
mùa hè.
Tại sao có mưa đá?
Các chuyên gia khí tượng cho biết, mưa đá xảy ra do sự bất ổn định trong không khí giữa
luồng khí hậu lạnh và nóng gặp nhau. Khi các đám mây gần mặt đất được các luồng không khí bốc
lên cao thì phần trên của mây thường ở nhiệt độ dưới -20 độ C, khiến cho rất nhiều hơi nước trong
mây biến thành những hạt băng nhỏ.
Những tầng mây ở dưới thấp hơn, do nhiều nguyên nhân không thể ngưng kết thành băng,
lại biến thành các giọt nước có độ lạnh dưới 0 độ C. Các luồng không khí không ngừng bốc lên cao
sẽ đưa một khối lượng lớn các giọt nước lạnh này lên tầng trên của đám mây.
Khi rơi xuống tầng mây thấp, mặt ngoài của băng lại được bao bọc thêm một lớp màng nước,
đồng thời lại bị các luồng nước khi mạnh, khi yếu đang không ngừng bốc lên cao tác động vào. Càng
bị các luồng khí tác động lâu thì lớp "áo nước" của băng thể càng va chạm liên tục, dẫn đến dính
chặt lẫn nhau, khiến thể tích của băng thể càng lớn hơn. Đến lúc này, các luồng khí không còn có
thể "tung hứng" các băng thể được nữa, đành để chúng rơi xuống mặt đất, gây ra những trận mưa
đá. Mưa đá thường kết thúc rất nhanh trong vòng 5 -10 phút và cũng có thể kéo dài từ 20 - 30 phút.
[...]
Cách phòng tránh tác hại của mưa đá
Việc dự báo mưa đá và khu vực chính xác sẽ có mưa đá là rất khó. Người dân ở các khu vực
hay có mưa đá cần thường xuyên theo dõi thông tin thời tiết để sớm biết có khả năng xảy ra mưa đá
- và luôn chuẩn bị sẵn các phương án trú, tránh an toàn cho người, vật nuôi và hạn chế tác hại của
mưa đá đối với các vật dụng, đồ dùng, máy móc,… nếu nó xảy ra.
(Theo 1001 thắc mắc: Vì sao có mưa đá? Cách phòng tránh thế nào?,
https://www.tienphong.vn/, ngày 24/03/2020, Châu Anh tổng hợp)
Câu 1. Văn bản trên thuộc kiểu văn bản nào? Nêu mục đích của văn bản.
Câu 2: Xác định cách triển khai thông tin trong đoạn văn sau. Căn cứ vào đâu để em xác định?
Khi rơi xuống tầng mây thấp, mặt ngoài của băng lại được bao bọc thêm một lớp màng nước,
đồng thời lại bị các luồng nước khi mạnh, khi yếu đang không ngừng bốc lên cao tác động vào. Càng
bị các luồng khí tác động lâu thì lớp "áo nước" của băng thể càng va chạm liên tục, dẫn đến dính
chặt lẫn nhau, khiến thể tích của băng thể càng lớn hơn. Đến lúc này, các luồng khí không còn có
thể "tung hứng" các băng thể được nữa, đành để chúng rơi xuống mặt đất, gây ra những trận mưa
đá. Mưa đá thường kết thúc rất nhanh trong vòng 5 -10 phút và cũng có thể kéo dài từ 20 - 30 phút.
Câu 3. Qua văn bản, em sẽ làm gì để bản thân và gia đình cùng phòng tránh những ảnh hưởng xấu của hiện
tượng tự nhiên?
Câu 4. Đoạn văn “Mưa đá là hiện tượng mưa dưới dạng hạt hoặc cục băng có hình dáng và kích
thước khác nhau do đối lưu cực mạnh từ các đám mây dông gây ra. Kích thước có thể từ 5 mm đến
hàng chục cm, thường cỡ khoảng một vài cm, có dạng hình cầu không cân đối. Những hạt mưa đá
thường rơi xuống cùng với mưa rào” được trình bày theo cách nào?
II. VIẾT (5.0 ĐIỂM)
Viết bài văn nghị luận bàn về hiện tượng lạm dụng mạng xa hội ở học sinh hiện nay.
ĐỀ 3:
I. ĐỌC - HIỂU (5.0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi bên dưới:
CHÍN CON RỒNG NHỎ BAY LÊN
( Trần Quốc Tuấn)
Ghe ngo vừa nghe trống lệnh
Vẫy gió một trăm khăn hồng
Một trăm máy chèo khuấy nước
Bay lên chín con sông rồng.
Bay lên sông mẹ nghìn giọt
Đi tìm Sóc Trăng đồng chua
Đi tìm Trà Vinh đất khát
Chúng em thay trời làm mưa.
Giọt giọt mồ hôi mặn chát
Đã ngọt trong cơn mưa vui
Mái dầm thiếu nhi thọc lét
- Sông cười sóng reo thành lời.
Sáng nay ghe ngo vào hội
Mặt sông Cửu Long sáng ngời
Nhịp xuân tay đua gắng gỏi
Ghe ngo nối đất với trời.
- Ghe ngo: ( tiếng Khme gọi là Tuk ngô): loại thuyền làm từ một thân cây to, khoét trũng ruột, lái và mũi
ngóc cao, dùng để bơi đua trong dịp lệ hội Ooc Om Bóc của người Khme.
- Thọc lét: cù vào người cho cười.
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của bài thơ?
Câu 2: Cuộc đua nghe ngo được tác giả thể hiện bằng những hình ảnh, màu sắc, âm thanh
nào? Chúng góp phần gợi tả không khí cuộc đua như thế nào?
Câu 3: Xác định bố cục của bài thơ?
Câu 4: Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là gì?
Câu 5: Chủ đề bài thơ là gì? Chủ đề đó được thể hiện qua những biện pháp nghệ thuật nào?
II. VIẾT (5.0 ĐIỂM)
Viết bài văn nghị luận bàn về việc học sinh cần có trách nhiệm trong việc bảo về môi trường sống.
-Hết-
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
