intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: "Một số vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn ở huyện Si Ma Cai

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:32

Thêm vào BST
Báo xấu
82
lượt xem 15
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: "một số vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn ở huyện si ma cai', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: "Một số vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn ở huyện Si Ma Cai

  1. Đề tài: "Một số vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn ở huyện Si Ma Cai
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. phÇn më ®Çu Si MA Cai lµ huyÖn míi ®­îc t¸i lËp víi 13 x· ®Òu thuéc diÖn c¸c x· ®Æc biÖt khã kh¨n, t¸ch ra tõ huyÖn B¾c hµ - tØnh Lµo Cai. N»m ë phÝa §«ng B¾c cña tØnh lµ huyÖn biªn giíi víi Trung Quèc, giao th«ng ®i l¹i khã kh¨n. Nói ®¸ lµ chñ yÕu. Tµi nguyªn kho¸ng s¶n nghÌo nµn. D©n c­ chñ yÕu lµ ®ång bµo c¸c d©n téc thiÓu sè sèng b»ng nghÒ n«ng lµm n­¬ng, rÉy, trång rõng. S¶n xuÊt ë ®©y phÇn lín cßn mang tÝnh tù ph¸t, tù cung, tù cÊp víi tr×nh ®é thÊp kÐm. Kü thuËt canh t¸c l¹c hËu. Trong nh÷ng n¨m ®æi míi, cïng víi sù thay ®æi vÒ kinh tÕ, c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n cã chuyÓn dÞch nh­ng rÊt nhá vµ chËm ch¹p trong khi ®ã, nhu cÇu vÒ ®a d¹ng c¸c s¶n phÈm, s¶n phÈm cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, ngµy mét t¨ng lªn. Do vËy viÖc chuyÓn ®æi mét phËn diÖn tÝch ®Êt trång ng«, trång lóa sang ch¨n nu«i. Vµ trång c¸c lo¹i c©y, con cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, kÕt hîp hµi hoµ gi÷a trång trät, ch¨n nu«i ph¸t triÓn mét sè ngµnh n«ng s¶n phÈm theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ mét ®ßi hái cÊp b¸ch. MÆt kh¸c, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n ®ang lµ mét xu h­íng vµ lµ mét chñ tr­¬ng ®óng ®¾n, bøc thiÕt cña l·nh ®¹o c¸c ngµnh, c¸c cÊp huyÖn Si Ma Cai. Lµ mét ng­êi con sinh ra vµ lín lªn ë huyÖn Si Ma Cai nªn víi mong muèn vïng quª cña m×nh ngµy cµng ph¸t triÓn, giµu ®Ñp gãp phÇn nhá trong sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, v× vËy em ®· chän ®Ò tµi: "Mét sè vÊn ®Ò chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n ë huyÖn Si Ma Cai" lµm ®Ò ¸n m«n häc chuyªn ngµnh cña m×nh. Do kiÕn thøc b¶n th©n cßn nhiÒu h¹n chÕ, v× vËy khã tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý quý b¸u cña c¸c thÇy c« vµ b¹n ®äc. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. PhÇn i C¬ së lý luËn cña chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. I. Kh¸i niÖm, ®Æc tr­ng cña c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. 1. Kh¸i niÖm * C¬ cÊu kinh tÕ (CCKT): C¬ cÊu kinh tÕ lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ®Æc biÖt, g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ trong giíi h¹n mét ®Þa ph­¬ng, mét quèc gia hay mét khu vùc. NÒn kinh tÕ lµ mét hÖ thèng phøc t¹p, bao gåm nhiÒu thµnh phÇn, nhiÒu nh©n tè cã mèi quan hÖ, chÆt chÏ víi nhau, t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. C¬ cÊu kinh tÕ thÓ hiÖn mèi t­¬ng quan gi÷a c¸c thµnh phÇn, c¸c nh©n tè ®ã. Trong bÊt kú mét nÒn kinh tÕ quèc d©n nµo, ng­êi ta còng cã thÓ ®Þnh tÝnh hoÆc ®Þnh l­îng ®­îc møc ®é ph¸t triÓn cña CCKT. C¸c mèi quan hÖ nµy mét mÆt biÓu t­îng sù t­¬ng quan vÒ mÆt sè l­îng, mÆt kh¸c nã biÓu hiÖn mèi quan hÖ h÷u c¬ cña chóng vÒ mÆt chÊt l­îng vµ ®­îc x¸c lËp trong ®iÒu kiÖn cô thÓ víi nh÷ng giai ®o¹n ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh, phï hîp víi ®Æc ®iÓm tù nhiªn, kinh tÕ - x· héi cô thÓ cña mçi nÒn kinh tÕ. C¬ cÊu kinh tÕ kh«ng chØ giíi h¹n vÒ c¸c mèi quan hÖ tû lÖ gi÷a c¸c ngµnh cã tÝnh chÊt cè ®Þnh mµ lu«n lu«n vËn ®éng, thay ®æi ®Ó phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ trong tõng thêi kú, nh»m môc tiªu ph¸t triÓn, t¨ng tr­ëng kinh tÕ, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. §Ó c¬ cÊu kinh tÕ ph¸t huy hiÖu qu¶ th× cÇn ph¶i cã mét qu¸ tr×nh, mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Thêi gian Êy dµi hay ng¾n ph¶i tuú thuéc vµo ®Æc thï riªng cña tõng lo¹i CCKT. Tuy nhiªn tr¹ng th¸i cña c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn, x· héi lu«n lu«n vËn ®éng kh«ng ngõng. Do vËy viÖc duy tr× qu¸ l©u mét c¬ cÊu kinh tÕ sÏ lµm gi¶m ®i tÝnh hiÖu qu¶ do b¶n th©n c¬ cÊu mang l¹i. §iÒu ®ã ®ßi hái nh÷ng 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nhµ qu¶n lý ph¶i cã tÇm nh×n chiÕn l­îc, cËp nhËp th«ng tin phôc vô cho viÖc ho¹ch ®Þnh nh÷ng chÝnh s¸ch míi vµ cã nh÷ng ®iÒu chØnh phï hîp kÞp thêi víi yªu cÇu cña t×nh h×nh míi. MÆt kh¸c sù thay ®æi ®ét ngét vµ nhanh chãng sÏ g©y ra nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc, ¶nh h­ëng nghiªm träng ®Õn sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. CÇn ph¶i thÊy râ r»ng c¬ cÊu kinh tÕ kh«ng ph¶i lµ mét môc tiªu ®­îc ®Æt ra do sù nhËn thøc cña chñ quan, mµ ph¶i hiÓu ®ã lµ mét ph­¬ng tiÖn ®Ó ®­a nÒn kinh tÕ ®Æt ®­îc sù t¨ng tr­ëng æn ®Þnh, bÒn v÷ng. Tõ ®ã ph¶i cã nh÷ng xem xÐt ®¸nh gi¸ dùa vµo môc tiªu ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi mµ CCKT ®ã mang l¹i nh­ thÕ nµo. §iÒu nµy cÇn thiÕt cho viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ c¶ n­íc, riªng c¸c vïng, c¸c doanh nghiÖp, trong ®ã cã tån t¹i c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. * C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n: C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n lµ tæng thÓ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ trong khu vùc n«ng th«n. Nã lµ cÊu tróc h÷u c¬ c¸c bé phËn kinh tÕ trong khu vùc n«ng th«n trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, cã mèi quan hÖ g¾n bã h÷u c¬ víi nhau theo nh÷ng tû lÖ nhÊt ®Þnh vÒ mÆt l­îng vµ cã liªn quan chÆt chÏ vÒ mÆt chÊt, chóng cã t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau, trong kh«ng gian vµ thêi gian, phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh, t¹o thµnh mét hÖ thèng kinh tÕ n«ng th«n. CCKT n«ng th«n lµ mét bé phËn hîp thµnh, kh«ng thÓ t¸ch rêi CCKT quèc d©n. Nã ®ãng vai trß quan träng trong ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n, nhÊt lµ ®èi víi c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn. Kinh tÕ n«ng th«n bao gåm c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ dÞch vô ®­îc tiÕn hµnh trªn ®Þa bµn n«ng th«n. X¸c lËp CCKT n«ng th«n chÝnh lµ gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a nh÷ng bé phËn cÊu thµnh trong tæng thÓ kinh tÕ n«ng th«n d­íi t¸c ®éng cña lùc l­îng s¶n xuÊt, gi÷a tù nhiªn vµ con ng­êi, ®ång thêi gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a kinh tÕ n«ng th«n vµ kinh tÕ thµnh thÞ trong ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh lÞch sö cô thÓ. 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n còng ®­îc xem xÐt trªn c¸c mÆt vµ c¸c mèi quan hÖ cña chóng nh­: C¬ cÊu c¸c ngµnh kinh tÕ n«ng th«n, c¬ cÊu c¸c vïng l·nh thæ vµ c¬ cÊu c¸c thµnh phÇn kinh tÕ n«ng th«n. 2. §Æc tr­ng cña c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n võa cã nh÷ng ®Æc tr­ng chung cña CCKT võa cã ®Æc tr­ng riªng cña vïng n«ng th«n víi nh÷ng ®Æc ®iÓm mang tÝnh ®Æc thï. Nh÷ng ®Æc tr­ng riªng cña CCKT n«ng th«n ®­îc biÓu hiÖn nh­ sau: - Do ®Æc ®iÓm cña kinh tÕ n«ng th«n nªn CCKT n«ng th«n, bÞ chi phèi m¹nh mÏ bëi cÊu tróc cña kinh tÕ n«ng th«n. §iÒu ®ã biÓu hiÖn ë chç, trong CCKT n«ng th«n, n«ng nghiÖp, th­êng chiÕm tû träng lín trong c¬ cÊu ngµnh vµ chóng chØ cã thÓ chuyÓn biÕn khi CCKT n«ng th«n biÕn ®æi theo h­íng cã tÝnh quy luËt "gi¶m t­¬ng ®èi vµ tuyÖt ®èi sè ng­êi lao ®éng ho¹t ®éng trong khu vùc n«ng th«n víi t­ c¸ch lµ lao ®éng tÊt yÕu" lao ®éng nµy ngµy cµng thu hÑp ®Ó t¨ng lao ®éng thÆng dù. - C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n h×nh thµnh vµ biÕn ®æi g¾n liÒn víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña nÒn n«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸. Tõ thêi kú kinh tÕ sinh tån chuyÓn sang thêi kú du canh, du môc, tù cÊp tù tóc, nÒn kinh tÕ - x· héi trong giai ®o¹n nµy ®ång nhÊt víi nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp mµ c¬ cÊu cña nã lµ hai ngµnh trång tØa l­¬ng thùc vµ ch¨n th¶ ®¹i gia sóc g¾n liÒn víi hai bé phËn trång trät vµ ch¨n nu«i. Trong bèi c¶nh nµy, kinh tÕ n«ng th«n ®ång nghÜa víi kinh tÕ n«ng nghiÖp. ChØ khi chuyÓn sang thêi kú n«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸, CCKT n«ng th«n míi ®­îc h×nh thµnh vµ vËn ®éng theo h­íng ®a d¹ng, cã hiÖu qu¶, sù ph©n c«ng lao ®éng chi tiÕt, tØ mØ h¬n, tõ ®ã nh÷ng lo¹i c©y trång, vËt nu«i cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao ®­îc ph¸t triÓn vµ më réng, më mang nhiÒu ngµnh nghÒ, dÇn dÇn ®­a kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi vµo n«ng th«n, më réng vµ ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh tiÓu thñ c«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, dÞch vô n«ng th«n. - C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n ®­îc h×nh thµnh vµ vËn ®éng trªn c¬ së ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ møc ®é lîi dông, khai th¸c c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn tù nhiªn 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. (®é Èm, ¸nh s¸ng, l­îng m­a… tøc lµ nh÷ng nguån lùc cña ®Çu vµo ®­îc ban ph¸t bëi t¹o ho¸). C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n, trong ®ã cã c¬ cÊu n«ng nghiÖp h­íng tíi sù chuyÓn dÞch nh»m khai th¸c tèi ­u vµ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn tù nhiªn ®Ó cã lîi cho con ng­êi nhÊt. §Æc tr­ng c¬ b¶n cña CCKT n«ng th«n lµ t¸c ®éng hµng lo¹t cña c¸c quy luËt tù nhiªn, kinh tÕ - x· héi ®Õn ph¸t triÓn toµn diÖn cña n«ng th«n. Qóa tr×nh x¸c lËp vµ biÕn ®æi CCKT n«ng th«n nh­ thÕ nµo lµ phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi, nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh tù nhiªn nhÊt ®Þnh chø kh«ng phô thuéc vµo ý kiÕn chñ quan cña con ng­êi. Con ng­êi chØ cã thÓ nhËn thøc ®Ó t¸c ®éng thóc ®Èy hoÆc h¹n chÕ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng ngµy cµng cã hiÖu qu¶ cao theo môc tiªu x¸c ®Þnh. V× vËy, CCKT n«ng th«n ph¶n ¸nh tÝnh quy luËt chung cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ ®­îc biÓu hiÖn cô thÓ trong tõng thêi gian, kh«ng gian kh¸c nhau. ChuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n ph¶i lµ mét qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ cã tÝnh quy luËt, mäi sù nãng véi hoÆc b¶o thñ tr× trÖ trong qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch nã ®Òu g©y ph­¬ng h¹i ®Õn sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. "VÊn ®Ò lµ ph¶i biÕt b¾t ®Çu t­ ®©u vµ víi nh÷ng gi¶i ph¸p chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n nh­ thÕ nµo ®Ó t¸c ®éng vµo nã sÏ t¹o ra ph¶n øng d©y chuyÒn cho tÊt c¶ c¸c yÕu tè trong toµn bé hÖ thèng c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n cïng ph¸t triÓn, gãp phÇn vµo sù t¨ng tr­ëng, cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. C¬ cÊu kinh tÕ mang tÝnh æn ®Þnh t­¬ng ®èi trong tõng ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh lÞch sö cô thÓ, tuy nhiªn, xÐt c¶ qu¸ tr×nh, nã kh«ng cè ®Þnh, lu«n vËn ®éng mang tÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan. V× vËy, chuyÓn dÞch CCKT lµ qu¸ tr×nh lµm thay ®æi cÊu tróc vµ c¸c mèi quan hÖ cña hÖ thèng kinh tÕ theo mét chñ ®Ých vµ ®Þnh h­íng nhÊt ®Þnh, nghÜa lµ ®­a hÖ thèng kinh tÕ ®Õn c¸c tr¹ng th¸i ph¸t triÓn tèi ­u, ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ tæng hîp mong muèn th«ng qua c¸c t¸c ®éng ®iÒu khiÓn cã ý thøc, h­íng ®Ých cña con ng­êi trªn c¬ së nhËn thøc vµ vËn dông ®óng ®¾n c¸c quy luËt kh¸ch quan. 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. II. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. 1. Kh¸i niÖm chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. ChuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n lµ sù vËn ®éng vµ thay ®æi cÊu tróc cña c¸c yÕu tè cÊu thµnh trong kinh tÕ n«ng th«n theo c¸c quy luËt kh¸ch quan d­íi sù t¸c ®éng cña con ng­êi vµo c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chóng theo nh÷ng môc tiªu x¸c ®Þnh. §ã lµ sù chuyÓn dÞch theo nh÷ng ph­¬ng h­íng vµ môc tiªu nhÊt ®Þnh chuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n ®­îc xem xÐt trªn c¸c ph­¬ng diÖn: chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh, c¬ cÊu vïng, vµ c¬ cÊu thµnh phÇn kinh tÕ… ChuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh trong n«ng th«n lµ sù thay ®æi mèi quan hÖ t­¬ng quan cña mçi ngµnh so víi tæng thÓ c¸c ngnµh trong n«ng th«n. sù thay ®æi nµy do 2 yÕu tè lµ sè l­îng c¸c tiÓu ngµnh thay ®æi vµ mèi t­¬ng quan tèc ®é ph¸t triÓn gi÷a c¸c ngµnh cã sù thay ®æi hoÆc thay ®æi ®ång thêi c¶ 2 yÕu tè ®ã. ChuyÓn dÞch CCKT theo vïng n«ng th«n lµ sù chuyÓn dÞch cña c¸c ngµnh kinh tÕ xÐt theo tõng vïng. VÒ thùc chÊt, còng lµ sù chuyÓn dÞch cña ngµnh, h×nh thµnh s¶n xuÊt chuyªn m«n ho¸, nh­ng ®­îc xÐt ë ph¹m vi hÑp h¬n theo tõng vïng l·nh thæ. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu theo thµnh phÇn kinh tÕ lµ sù thay ®æi tû lÖ vÒ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong n«ng th«n. C¬ së cña sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo thµnh phÇn lµ sù tån t¹i kh¸ch quan, vai trß, vÞ trÝ cña tõng thµnh phÇn kinh tÕ trong kinh tÕ n«ng th«n vµ sù vËn ®éng kh¸ch quan cña nã trong nÒn kinh tÕ. §èi víi c¬ cÊu thµnh phÇn kinh tÕ, bªn c¹nh sù vËn ®éng kh¸ch quan th× sù ®Þnh h­íng vÒ mÆt chÝnh trÞ - x· héi theo c¸c c¬ së kh¸ch quan cã sù t¸c ®éng rÊt lín ®Õn sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu thµnh phÇn kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ nãi chung, trong n«ng th«n nãi riªng. 2. Xu h­íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n lµ xu h­íng vËn ®éng cã tÝnh kh¸ch quan, d­íi sù t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè. Trªn thùc tÕ, cïng víi qu¸ t×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn phong phó, ®a d¹ng c¸c ngµnh kinh tÕ theo 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸, th× c¬ cÊu gi÷a c¸c ngµnh còng ngµy cµng phøc t¹p vµ lu«n biÕn ®æi theo nhu cÇu cña x· héi, theo ®µ ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng vµ theo kh¶ n¨ng cña s¶n xuÊt ®Ó khai th¸c c¸c nguån lùc võa ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng võa n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. Qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch cña CCKT n«ng th«n bao gåm nh÷ng xu h­íng c¬ b¶n sau: - ChuyÓn dÞch CCKT n«gng nhiÖp, n«ng th«n sang s¶n xuÊt hµng ho¸. Trong nÒn n«ng nghiÖp ®éc canh, ngµnh trång trät chiÕm tû träng lín. Sù mÊt c©n ®èi gi÷a trång trät vµ ch¨n nu«i b¾t nguån tõ tÝnh chÊt cña s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt c¸c nhu cÇu vÒ l­¬ng thùc trong ®iÒu kiÖn tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ n¨ng suÊt lao ®éng thÊp. Tõ ®ã mäi yÕu tè vÒ nguån lùc tù nhiªn vµ lao ®éng ®Òu ph¶i tËp trung vµo s¶n xuÊt trång trät. Sù biÕn ®æi cña khoa häc vµ c«ng nghÖ ®· t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ n¨ng suÊt ®Êt ®ai. Do ®ã ®· cho phÐp chuyÓn bít c¸c yÕu tè nguån lùc cho sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh kh¸c, trong ®ã cã c¸c ngµnh trång trät, ngµnh ch¨n nu«i, ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸ cã nghÜa lµ s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Ón b¸n chø kh«ng ph¶i chØ ®Ó tiªu dïng cho b¶n th©n vµ gia ®×nh hä. V× vËy, s¶n xuÊt ra lo¹i hµng ho¸ g×? Sè l­îng bao nhiªu? C¬ cÊu chñng lo¹i thÕ nµo? ®iÒu ®ã kh«ng phô thuéc vµo ng­êi s¶n xuÊt mµ chñ yÕu phô thuéc vµo møc ®é vµ kh¶ n¨ng tiªu thô cña thÞ tr­êng, do sù chi phèi cña thÞ tr­êng, ®ã lµ mèi quan hÖ: thÞ tr­êng - s¶n xuÊt hµng ho¸ - thÞ tr­êng. Nh­ vËy, x¸c lËp vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸ tr­íc hÕt ph¶i tõ thÞ tr­êng vµ v× thÞ tr­êng, lÊy thÞ tr­êng lµm c¨n cø vµ xuÊt ph¸t ®iÓm. Xem ®©y lµ gi¶i ph¸p quan träng nhÊt ®Ó chuyÓn dÞch CCKT n«ng nghiÖp, n«ng th«n. - ChuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n tõ n«ng nghiÖp thuÇn tuý sang ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp vµ ch¨n nu«i. lµ sù chuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n tõ n«ng nghiÖp lµ chñ yÕu sang kÕt hîp n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp vµ ch¨n nu«i chuyÓn chóng thµnh nh÷ng ngµnh s¶n xuÊt hµng ho¸ ë n«ng th«n. - ChuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n tõ thuÇn n«ng sang ph¸t triÓn n«ng th«n tæng hîp. C¸c nh©n tè t¸c ®éng lín ®Õn chuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tõ thuÇn n«ng sang ph¸t triÓn n«ng th«n tæng hîp, bao gåm c¸c ngµnh n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ dÞch vô n«ng th«n. Sù ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp vµ ch¨n nu«i mét mÆt ®· cho phÐp chuyÓn mét sè nguån lùc cña c¸c ngµnh nµy cho sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, mÆt kh¸c t¹o ra nh÷ng yÕu tè vÒ thÞ tr­êng ®ßi hái ph¶i cã sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ dÞch vô n«ng th«n. Sù ph¸t triÓn nµy lµm cho CCKT cã sù thay ®æi theo h­íng gi¶m tû träng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, t¨ng dÇn tû träng c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ dÞch vô n«ng th«n. Trªn c¬ së ®ã, lao ®éng còng sÏ chuyÓn dÞch tõ trång trät sang ch¨n nu«i, tõ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp sang lµm dÞch vô, s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp vµ chuyÓn lao ®éng thñ c«ng sang lao ®éng c¬ khÝ trªn ®ång ruéng, trong chuång tr¹i vµ c¸c xÝ nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n. 3. Nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chuyÓn dÞch. C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n chÞu sù t¸c ®éng cña mét sè nh©n tè sau: - Sù ph¸t triÓn cña khoa häc- c«ng nghÖ: lµ mét trong c¸c nh©n tè chñ yÕu t¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò ®Ó chuyÓn dÞch CCKT nãi chung vµ CCKT n«ng th«n nãi riªng. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc vµ n¨ng suÊt lao ®éng, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ thay ®æi c¶ ph­¬ng thøc lao ®éng, t¹o kh¶ n¨ng ®æi míi nh÷ng nguyªn t¾c vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt trong c¸c ngµnh kinh tÕ. Trong n«ng nghiÖp, n«ng th«n, khoa häc kü thuËt ®· cã nh÷ng t¸c ®éng m¹nh mÏ vÒ c¬ giíi ho¸, ®iÖn khÝ ho¸, thuû lîi ho¸, c¸ch m¹ng vÒ sinh häc. Tõ ®ã hµng lo¹t gièng c©y trång vËt nu«i cã n¨ng suÊt cao vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ lín ®îc ®­a vµo s¶n xuÊt. Nhu cÇu cña x· héi vÒ n«ng s¶n, tr­íc hÕt lµ l­¬ng thùc ®· ®¸p øng. Nhê ®ã n«ng nghiÖp cã thÓ rót bít chuyÓn sang s¶n xuÊt c¸c ngµnh trång trät víi gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ kinh tÕ cao nh­ c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶, c©y d­îc liÖu vµ c©y sinh vËt c¶nh. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc - c«ng nghÖ ®· t¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò cho sù chuyÓn dÞch CCKT, trong ®ã cã CCKT n«ng th«n. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - Qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng theo h­íng chuyªn m«n ho¸: §©y lµ ®ßn bÈy t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, thóc ®Èy ph¸t triÓn khoa häc - c«ng nghÖ. C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n lµ hÖ qu¶ trùc tiÕp cña sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi trong n«ng th«n, nhiÒu ngµnh nghÒ h×nh thµnh, tÝnh chÊt chuyªn m«n ho¸ cµng cao, xo¸ dÇn t­ t­ëng tù cÊp tù tóc, tiÕn lªn s¶n xuÊt hµng ho¸. Tõ ®ã, ng­êi n«ng d©n ph¶i suy nghÜ, nghiªn cøu tõng lo¹i gièng c©y trång vËt nu«i, kü thuËt canh t¸c, lîi dông c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ nã tr¸nh sù kh¾c nghiÖt, bÊt lîi cña tù nhiªn. - T¸c ®éng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ sù më réng thÞ tr­êng CCKT n«ng th«n h×nh thµnh vµ biÕn ®æi g¾n liÒn víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt hµng ho¸. L­îng d©n c­ lín ë n«ng th«n ®· t¹o ra thÞ tr­êng s«i ®éng víi c¸c hµng ho¸ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao. Thu nhËp cña nh©n d©n t¨ng lªn t¹o søc mua lín th× thÞ tr­êng n«ng th«n lµ c¬ së ®Ó c¸c khu vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô tiÕp tôc ph¸t triÓn vµ h­íng vµo xu thÕ hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh n«ng nghiÖp. S¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn kÐo theo sù ph¸t triÓn cña c¬ së h¹ tÇng, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn lµ hÖ thèng giao th«ng, th«ng tin liªn l¹c vµ ®iÖn. Sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng t¹o ®iÒu kiÖn tiªu thô n«ng s¶n phÈm víi tèc ®é nhanh, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c c¬ së c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n, , khuyÕn khÝch n«ng d©n s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm phï hîp. - §Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ cña nhµ n­íc cã vai trß to lín thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n. Nhµ n­íc t¸c ®éng vµo n«ng th«n tr­íc hÕt th«ng qua hÖ thèng ®Þnh h­íng, ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ theo môc tiªu x¸c ®Þnh trong tõng thêi kú. ChÝnh s¸ch kinh tÕ cã vai trß quan träng t¸c ®éng trùc tiÕp vµo m«i tr­êng s¶n xuÊt kinh doanh ë n«ng th«n. - §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi: ®©y lµ mét tiÒn ®Ò quan träng h×nh thµnh vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. phÇn ii thùc tr¹ng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n ë huyÖn si ma cai - lµo cao I. §iÒu kiÖn tù nhiªn - kinh tÕ - x· héi ¶nh h­ëng ®Õn chuyÓn dÞch 1. §iÒu kiÖn tù nhiªn: HuyÖn Si Ma Cai lµ mét huyÖn miÒn nói cña tØnh Lµo Cai cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn phong phó: a. VÒ vÞ trÝ ®Þa lý: HuyÖn Si Ma Cai n»m ë vµo kho¶ng 22052' ®Õn 23035' ®é b¾c vµ 103045' - 104020' ®é kinh ®«ng. + PhÝa T©y gi¸p: HuyÖn M­êng Kh­¬ng vµ B¾c Hµ + PhÝa B¾c gi¸p: HuyÖn M· Quan (Trung Quèc) + PhÝa §«ng gi¸p: HuyÖn B¾c Hµ vµ HuyÖn SÝ MÇn (Hµ Giang) + PhÝa Nam gi¸p: HuyÖn B¾c Hµ Trung t©m huyÖn ly Si Ma Cai n»m phÝa ®«ng b¾c n¬i ®Çu nguån s«ng ch¶y vµ c¸ch thÞ x· Lµo cai 95km, huyÖn cã 12,5km ®­êng biªn giíi víi Trung Quèc vµ 12,5km ®­êng biªn giíi lµ ®­êng s«ng gi÷a M­êng Kh­¬ng vµ huyÖn M· Quan - Trung Quèc. b. §Æc ®iÓm ®Þa h×nh, thæ nh­ìng, khÝ t­îng thuû v¨n. * §Þa h×nh: Si Ma Cai cã ®Þa h×nh chia c¾t nhiÒu phÇn, nói ®¸ cao, ®é dèc lín. §­êng giao th«ng ®i l¹i hÕt søc khã kh¨n. Nói ®¸ lµ chñ yÕu. Theo ®Æc ®iÓm vÒ khÝ hËu cã thÓ chia Si Ma Cai thµnh hai tiÓu vïng. vïng nãng vµ vïng l¹nh, nh­ng ranh giíi kh«ng râ rÖt. + Tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn cña huyÖn lµ 23,454 ha. Trong ®ã ®Êt n«ng nghiÖp 6.694,46h, ®Êt l©m ngihÖp 4.298,4 ha víi ®Êt rõng tù nhiªn 3.591,5 h, rõng trång 706,9 ha, ®Êt chèng ®åi nói chäc lµ 11.774,44 ha. S«ng, suèi víi Si Ma Cai ph©n bæ chñ yÕu qua ®Þa phËn cña 7 x· Si Ma Cai, Lïng Sui, S¸n Ch¶i, Nµn S¸n, B¶n MÕ, SÝn Ch¶y vµ Nµn SÝn. Nh­ vËy, víi ®Þa h×nh nhiÒu nói ®¸ cao, ®é dèc lín, bÞ chia c¾t vµ xa trung t©m kinh tÕ 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - x· héi cña tØnh. vÒ c¬ b¶n ®Þa h×nh cña huyÖn Si Ma Cai kh«ng thuËn lîi cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, khã kh¨n trong viÖc tËp trung s¶n xuÊt hµng ho¸. * Thæ nh­ìng: Do cÊu t¹o ®Þa h×nh kh¸c nhau nªn thæ nh­ìng cña tõng vïng còng kh¸c nhau cã thÓ chia lµm 2 vïng c¬ b¶n: Vïng l¹nh: §©y lµ vïng cã ®Êt mïn vµng ®á ®Êt mïn pheralit lo¹i ®Êt nµy thÝch hîp cho viÖc trång c¸c lo¹i c©y ®µo, mËn, lª, c©y lÊy gç vµ c©y thuèc l¸. Vïng nãng: Vïng nµy chñ yÕu lµ ®Êt mïn alÝt n»m ven däc theo dßng s«ng ch¶y thÝch hîp trång c¸c lo¹i c©y lóa sím, c©y ng«, ®Ëu t­¬ng, l¹c vµ c©y ¨n qu¶ nh­: T¸o, chuèi… Nh×n chung thæ nh­ìng cña huyÖn Si Ma Cai cã thÓ cho phÐp canh t¸c ®­îc nhiÒu lo¹i c©y trång phong phó vµ ®a d¹ng. * KhÝ t­îng, thuû v¨n: - KhÝ t­îng: Si Ma Cai n»m ë khu vùc th­îng l­u s«ng ch¶y cã ®é dèc cao, nªn khÝ hËu mang nhiÒu tÝnh chÊt cña khÝ hËu lôc ®Þa. §Æc ®iÓm khÝ hËu Si Ma Cai lµ vïng cã khÝ hËu cËn nhiÖt ®íi, mét n¨m cã hai mïa. Mïa ®«ng l¹nh kÐo dµi nhiÖt ®é b×nh qu©n tõ 14 - 150C. Th¸ng 1 lµ th¸ng l¹nh nhÊt nhiÖt ®é cã thÓ xuèng 5 -20C (cã n¬i cã thÓ xuègn 00C), mïa hÌ m¸t mÎ nhiÖt ®é cao nhÊt vµo th¸ng 7 vµ ngµy cao ®iÓm nhiÖt ®é lªn tíi 350C. NhiÖt ®é b×nh qu©n trong n¨m lµ 210C, b×nh qu©n thÊp nhÊt trong n¨m lµ 20C. §é m­a: HuyÖn Si Ma Cai cã l­îng m­a lín nhÊt lµ 1.800mm l­îng m­a nhá nhÊt lµ 1.355mm. L­îng m­a trung b×nh lµ 1.400mm. - Thuû v¨n: Si Ma Cai cã s«ng ch¶y vµ c¸c con suèi lín nh­ suèi Ho¸ Chu Phïng, C¸n CÊu, c¸n Hå, SÝn ChÐng… §Æc tr­ng dßng ch¶y cña huyÖn, do m­a ph©n bè kh«ng ®Òu, ®Þa h×nh dèc, ®é che phñ cña rõng thÊp, nªn vµo mïa m­a n­íc tËp trung nhiÒu g©y ra lò, s¹t lë nói, s¹t lë ®­êng. Trong khi ®ã mïa kh« n­íc l¹i c¹n kiÖt, thËm chÝ thiÕu c¶ n­íc sinh ho¹t hµng ngµy. 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. c. Tµi nguyªn nguyªn liÖu: * Tµi nguyªn kho¸n s¶n: Si Ma Cai nghÌo vÒ tµi nguyªn kho¸n s¶n trªn ®Þa bµn cña huyÖn chØ cã mét sè má nhá, gi¸ trÞ kinh tÕ kh«ng cao bao gåm nh÷ng má sau: Má kÏm ch× n»m ë khu vùc cao cña x· B¶n MÕ tr÷ l­îng ZN ë cÊp P3 kho¶n 50.000 tÊn. Má ®¸ x©y dùng ë hÇu hÕt c¸c x· trong huyÖn, tr÷ l­îng lín hµng tr¨m triÖu m3. Má ®Êt sÐt cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt g¹ch, ngãi n»m r¶i r¸c ë c¸c x· Si Ma Cai, B¶n MÕ, SÝn Ch¶i, Nµn S¸n, SÝn ChÐng. * nguyªn liÖu: Tµi nguyªn rõng cña Si Ma Cai cã diÖn tÝch lµ 4.298,4ha. Trong ®ã rõng trång lµ 1.405,9ha, rõng tù nhiªn lµ 2.892,5ha. Rõng Si Ma Cai cã nhiÒu lo¹i gç chñ yÕu lµ nhãm 5, nhãm 6 tr÷ l­îng kho¶n 400.000m3, ngoµi gç rõng cßn cã nhiÒu lo¹i l©m s¶n kh¸c nh­: Song, m©y, nøa vµ nhiÒu lo¹i c©y rõng kh¸c cã thÓ cung cÊp nguyªn liÖu cho s¶n xuÊt c«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp. 2. §iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi a. D©n sè vµ lao ®éng: * D©n sè: Theo thèng kª míi nhÊt, tæng d©n sè huyÖn Si Ma Cai n¨m 2000 cã 25.325 ng­êi víi céng ®ång cña 11 d©n téc anh em. D©n téc cã sè d©n ®«ng nhÊt lµ ng­êi H'M«ng chiÕm 81,7% ( 20.701 ng­êi). D©n téc Nïng chiÕm 10,93% (2.764 ng­êi) vµ c¸c d©n téc kh¸c nh­ Kinh, Thu Lao, Phï L¸… Tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn hµng n¨m b×nh qu©n tõ 1,732%. Mçi n¨m tû lÖ nµy gi¶m tõ 0,3 - 0,45. MËt ®é d©n c­ trung b×nh toµn huyÖn lµ 107 ng­êi/km2 song ph©n bè kh«ng ®Òu chñ yÕu tËp trung ë c¸c x· Si Ma Cai, B¶n MÕ, C¸n CÊu, lö th©n, Nµn S¸n, SÝn ChÐng cßn l¹i c¸c x· kh¸c d©n c­ th­a thít mËt ®é d©n c­ b×nh qu©n kho¶ng 60 - 80 ng­êi/km2. * Lao ®éng: Lùc l­îng lao ®éng chñ yÕu lµ ng­êi ®Þa ph­¬ng trong ®ã 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. lao ®éng thuÇn n«ng chiÕm 40% d©n sè. - Lao ®éng n«ng, l©m nghiÖp cã kho¶n 9.000 ng­êi. - Lao ®éng tiÓu thu c«ng nghiÖp: 170 ng­êi. - Lao ®éng dÞch vô: cã 48 ng­êi. - C¸n bé, c«ng nh©n viªn chøc: 710 ng­êi. Lùc l­îng kÕ cËn trong ®é tuæi tõ 15 - 17 chiÕm 8 - 10% lao ®éng cña toµn huyÖn. Lao ®éng cã viÖc lµm th­êng xuyªn chiÕm kho¶ng 70% trong ®é tuæi. Sè c¸n bé qu¶n lý lµ ng­êi kinh chiÕm kho¶ng 70% cßn l¹i lµ ng­êi ®Þa ph­¬ng. b. KÕt cÊu h¹ tÇng: * Giao th«ng: Si Ma Cai lµ huyÖn vïng cao, giao th«ng ®i l¹i hÕt søc khã kh¨n, chñ yÕu lµ ®­êng bé ®­îc d¶i cÊp phèi vµ ®­êng ®Êt. Trong ®ã ®­êng cÊp phèi réng 4,5m; ®­êng ®Êt réng 4m; ®­êng vµo th«n b¶n réng 2m. HiÖn nay Si Ma Cai ®· cã 13/13 x· cã ®­êng giao th«ng. §­êng tØnh lé dµi 16km, tiªu chuÈn ®­êng míi ®¹t ë cÊp A giao th«ng n«ng th«n miÒn nói míi ®­îc n©ng cÊp. - §­êng liªn tØnh: Cã tuyÕn B¶n MÕ - Si Ma Cai - Lïng Ph×n - SÝ MÇn (hµ Giang) chiÒu dµi 36km. §­êng huyÖn. Cã tæng chiÒu dµi 57km bao gåm c¸c tuyÕn chÝnh nh­: Si Ma Cai - SÝn ChÐng - nµn SÝn dµi 18km ®· ®­îc n©ng cÊp r¶i mÆt ®¸ d¨m ®­êng Si ma Cai - C¸n Hå - Quan ThÇn S¸n dµi 10km. - §­êng liªn th«n cã tæng chiÒu dµi kho¶n 200km chñ yÕu lµ ®­êng ®Êt, phôc vô chñ yÕu cho ngùa vµ ng­êi ®i bé. * §iÖn: ®iÖn l­íi quèc gia cña huyÖn Si ma Cai ®· cã ®­êng d©y 35kv qua c¸c x· lö ThÈn, Si Ma Cai, S¸n Ch¶i, Nµn S¸n, Lïng Sui, C¸n CÊu chiÒu dµi ®­êng d©y 0,4kv kho¶ng 30km. Ngoµi ra cßn ®ang kÐo ®­êng d©y 0,4 kv vµo SÝn ChÐng - Nµn SÝn víi chiÒu dµi kho¶ng 10km. M¸y thuû ®iÖn nhá Ýt ®­îc nh©n d©n sö dông. * Thuû lîi: si Ma Cai ®· x©y dùng trªn 52 c«ng tr×nh thuû lîi lín vµ 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nhá. ChiÒu dµi hÖ thèng kªnh m­¬ng trªn 70km ®Ó phôc vô t­íi cho 601 ha lóa chiÕm 84,3% diÖn tÝch lóa cña toµn huyÖn. HiÖn nay, ch­¬ng tr×nh 135 cña chÝnh phñ, ch­¬ng tr×nh kiªn cè ho¸ kªnh m­¬ng, ®· ®Çu t­ n©ng cÊp thªm 07 c«ng tr×nh phôc vô t­íi, tiªu cho diÖn tÝch lóa xu©n vµ lóa vô mïa. * N­íc sinh ho¹t: N­íc ¨n cho nh©n d©n gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. HuyÖn ®· ®Çu t­ x©y dùng c«ng tr×nh thuû lîi ®Ó lÊy n­íc t­íi cho ruéng vµ kÕt hîp cÊp n­íc sinh ho¹t cho nh©n d©n. HiÖn t¹i 82/90 th«n b¶n hÖ thèng n­íc sinh ho¹t ®· ®­îc ®Çu t­ x©y dùng. c. V¨n ho¸ x· héi: * Y tÕ: Trªn ®Þa bµn huyÖn ®· ®­îc ®Çu t­ x©y dùng 13 tr¹m y tÕ x· tõ nhµ cÊp IV ®Õn nhµ cÊp III ®¹t 100% x· cã tr¹m y tÕ x· b×nh qu©n mçi tr¹m cã 4 gi­êng bÖnh ®iÒu trÞ, 2 phßng kh¸m ®a khoa vµ 01 bÖnh viÖn trung t©m víi tæng sè 54 gi­êng ®iÒu trÞ trong ®ã: - Sè b¸c sÜ lµ 07 ng­êi - Sè y sÜ vµ hé lý lµ 40 ng­êi. * VÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o HÖ thèng gi¸o dôc mÇm non: Toµn huyÖn cã 61 líp häc nhµ trÎ mÉu gi¸o víi 1.239 ch¸u, trong ®ã tæng sè häc sinh hÖ mÇm non d©n lËp lµ 120 ch¸u ®¹t gÇn 9,7% Tæng sè trÎ em trong ®é tuæi nhµ trÎ mÉu gi¸o. HÖ gi¸o dôc phæ th«ng: HiÖn nay ®· cã 306 líp víi tæng sè gi¸o viªn 485 ng­êi trong ®ã gi¸o viªn tiÓu häc 338, gi¸o viªn trung häc c¬ së 84 ng­êi. tû lÖ häc sinh trong ®é tuæi ®Õn líp ®¹t 92,0% víi 6.918 häc sinh. Ngoµi ra cßn më 2 líp bæ tóc v¨n ho¸ tËp trung, 2 líp v¨n ho¸ t¹i chøc. §Õn nay c«ng t¸c phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc cã 13/13 x· 100% ®¹t chuÈn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc, chèng mï ch÷. §éi ngò gi¸o viªn hÇu hÕt lµ c¸c thµy c« gi¸o cã tr×nh ®é, tû lÖ gi¸o viªn n÷ chiÕm 70% trong tæng sè gi¸o viªn cña huyÖn. II. Thùc tr¹ng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n ë huyÖn Si Ma Cai: 1. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ chung cña huyÖn SiMaCai. 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. HuyÖn Si Ma Cai míi ®­îc t¸i lËp th¸ng 09 n¨m 2000, tr­íc n¨m 2000 ®Þa bµn Si Ma Cai thuéc sù qu¶n lý cña huyÖn B¾c Hµ, trong thêi gian nµy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cßn nhá vµ chËm. Mét sè diÖn tÝch ®Êt trång ng«, hoa mµu ®­îc chuyÓn sang lµm ruéng bËc thang, trång c©y ¨n qu¶ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao h¬n nh­ c©y ®Ëu t­¬ng, c©y mËn…Tõ khi ®­îc t¸i lËp c¬ cÊu kinh tÕ huyÖn Si Ma Cai cã sù chuyÓn biÕn m¹nh mÏ h¬n. Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn thêi kú 2000- 2002 nh×n tæng thÓ c¶ thêi kú cã sù chuyÓn dÞch theo h­íng thuËn phï hîp víi quy luËt chung cña c¶ n­íc (Tû träng ngµnh trång trät cã xu h­íng gi¶m dÇn vµ t¨ng tû träng ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp, ngµnh ch¨n nu«i vµ dÞch vô). Ngµnh trång trät gi¶m 1,14% (Tõ n¨m 2000-2002), tû träng ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp t¨ng 1,03%, ngµnh ch¨n nu«i t¨ng 0,03%, ngµnh dÞch vô t¨ng 0,08% (Tõ n¨m 2000-2002). Nh­ vËy ®Ó ®Èy m¹nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn cÇn thiÕt ph¶i ®Èy m¹nh vµ tËp trung ph¸t triÓn ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp, ngµnh ch¨n nu«i vµ dÞch vô ®Ó t¨ng nhanh tû träng cña c¸c ngµnh nµy trong c¬ cÊu gi¸ trÞ s¶n phÈm, ®ång thêi khai th¸c hiÖu qu¶ c¸c tiÒm n¨ng vµ nguån lùc cña huyÖn. BiÓu 1: ChuyÓn dÞch c¬ cÊu gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña huyÖn Si Ma Cai. ChØ tiªu 2000 2001 2002 Gi¸ trÞ s¶n phÈm (triÖu ®ång) 91.046 93.120 95.680 1. Ngµnh trång trät 79.240 80.734 82.192 2. Ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp 9.235 9.802 10.740 3. Ngµnh ch¨n nu«i 2.085 2.068 2.164 4. Ngµnh dÞch vô 486 516 584 C¬ cÊu gi¸ trÞ s¶n phÈm (%) 100,0 100,0 100,0 1. Trång trät 87,04 86,70 85,90 2. TiÓu thñ c«ng nghiÖp 10,14 10,53 11,27 3. Ch¨n nu«i 2,29 2,23 2,26 4. DÞch vô 0,53 0,55 0,61 Nguån: Sè liÖu thèng kª huyÖn Si Ma Cai 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp (bao gåm: n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, thuû s¶n) a. N«ng nghiÖp: * Ngµnh trång trät Trong nh÷ng n¨m qua ngµnh s¶n xuÊt trång trät cña huyÖn ®· cã nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ, diÖn tÝch n¨ng suÊt, s¶n l­îng cña c¸c c©y trång hÇu nh­ ®Òu t¨ng. VÒ diÖn tÝch gieo trång cña huyÖn n¨m 2002 t¨ng so víi n¨m 2000 lµ 165ha. DiÖn tÝch lóa chñ yÕu lµ mét vô, trªn c¬ së t¨ng c­êng ®Çu t­ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi, ¸p dông c¸c tiÕn bé kü thuËt ®­a gièng c©y trång cã n¨ng suÊt cao vµo s¶n xuÊt trªn toµn bé diÖn tÝch lóa. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· ®­a gièng lóa ng¾n ngµy cã n¨ng suÊt cao vµo gieo trång 2 vô ë c¸c x· nh­ B¶n MÕ, Si Ma Cai, SÝn ChÐng, Nµn SÝn b­íc ®Çu ®· cã nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ lµm t¨ng diÖn tÝch canh t¸c lóa n­íc. §ång thêi n¨ng suÊt lóa còng t¨ng nhanh do ¸p dông tiÕn bé kü thuËt vµo s¶n xuÊt ®­îc t¨ng c­êng gièng míi cã n¨ng suÊt cao ®­îc sö dông. DT c¸c c©y trång kh¸c còng t¨ng cô thÓ sau: + C©y thùc phÈm t¨ng tõ 512ha (2000) lªn 527 ha (2002) + C©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy t¨ng 43 ha n¨m 2002 so víi n¨m 2000 ®©y lµ lo¹i c©y trång cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, cã ý nghÜa hµng ho¸ vµ tham gia vµo chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång cña huyÖn ®¸ng chó ý lµ c©y ®Ëu t­¬ng vµ c©y l¹c. + C©y c«ng nghiÖp dµi ngµy t¨ng lªn 28 ha (n¨m 2002 so víi n¨m 2000 chñ yÕu lµ c©y chÌ cao. + C©y ¨n qu¶ t¨ng 12 ha n¨m 2002 so víi n¨m 2000. Nh×n chung diÖn tÝch c¸c lo¹i c©y trång ®Òu t¨ng song c¸c c©y trång ¨n qu¶; c©y thùc phÈm vµ c©y c«ng nghiÖp diÖn tÝch cßn nhá vµ t¨ng chËm so víi c©y l­¬ng thùc ®©y còng lµ ®iÒu ®¸ng quan t©m trong vÊn ®Ò chuyÓn ®æi c©y trång, chuyÓn ®æi c¬ cÊu s¶n xuÊt cña huyÖn. 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. BiÓu 2: C¬ cÊu c©y trång huyÖn Si Ma Cai. 2000 2001 2002 ChØ tiªu DiÖn tÝch Tû träng DiÖn tÝch Tû träng DiÖn tÝch Tû träng (ha) (%) (ha) (%) (ha) (%) 1. C©y l­¬ng thùc 4.369 67,50 4414 67,82 4430 66,75 2. C©y thùc phÈm 512 7,91 514 7,91 527 7,94 3. C©y c«ng nghiÖp 146 2,26 149 1,78 189 2,84 ng¾n ngµy 4. C©y c«ng nghiÖp 820 12,67 826 12,69 848 12,84 dµi ngµy 5. C©y ¨n qu¶ 620 9,58 600 9,22 632 9,52 6. C©y kh¸c 5 0,08 5 0,08 11 0,17 Tæng diÖn tÝch gieo 6.472 100,0 6.508 100,0 6.637 100,0 trång Nguån: sè liÖu thèng kª huyÖn Si Ma Cai *. Ch¨n nu«i Qua t×m hiÓu sè liÖu cho thÊy t×nh h×nh ph¸t triÓn ®µn gia sóc gia cÇm cña huyÖn Si Ma Cai ®ang trong qu¸ tr×nh t¨ng nhanh. do huyÖn míi ®­îc t¸i lËp, mét bé phËn d©n c­ lín ®­îc tËp trung vµo ®Þa bµn cña huyÖn ®· lµm cho nhu cÇu vÒ thùc phÈm t¨ng dÉn ®Õn ngµnh ch¨n nu«i cña huyÖn còng ph¸t triÓn. §¸ng chó ý lµ ch¨n nu«i lîn vµ gia cÇm, ®©y lµ hai ngµnh ch¨n nu«i lÊy thÞt chñ yÕu, víi tèc ®é t¨ng b×nh qu©n ®µn lîn ®¹t 21,56% n¨m, vµ ®µn gia cÇm ®¹t 20,27% n¨m. Trong khi ®ã ®µn ngùa cña huyÖn còng lµ 1 ®µn gia sóc ®­îc coi träng nh­ng ®ang cã xu h­íng gi¶m. Toµn huyÖn chØ cßn h¬n 200 con ph©n t¸n ë mét sè x· cã ®Þa h×nh phøc t¹p nh­ Nµn SÝn, Th¶o Chñ Ph×n. 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. BiÓu 3: ®µn gia sóc gia cÇm huyÖn Si Ma Cai ( 2000 - 2002) Chñng lo¹i 2000 2001 2002 Tèc ®é t¨ng tr­ëng (% n¨m) 10.562 10.852 10.870 2,9 1. ®µn tr©u 2. §µn bß 1.025 1.062 1.140 11,21 3. §µn lîn 15.030 17.560 18.270 21,56 4. §µn dª 18.260 18.850 19.070 4,43 5. Gia cÇm 140.890 168.800 169.450 20,27 Nguån: Sè liÖu thèng kª huyÖn Si Mai Cai HiÖn nay b×nh qu©n mçi hé nu«i 1,8 con tr©u, bß, kho¶n 3,3 con lîn vµ 30 con gia cÇm. §µn dª ®­îc nu«i chñ yÕu ë c¸c x· Si Ma Cai, Nµn S¸n, SÝn ChÐng vµ S¸n Ch¶i. Tuy lµ mét huyÖn miÒn nói nh­ng ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn ch¨n nu«i còng kh¸ thuËn lîi chñ yÕu lµ ch¨n nu«i ä gia ®×nh. Víi ®Þa h×nh ®åi nói ®¸ rÊt phï hîp víi ch¨n nu«i dª, song hiÖn nay vÉn cßn nhiÒu tiÒm n¨ng ch­a khai th¸c ®­îc. b. L©m nghiÖp Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y rõng huyÖn Si Ma Cai kiÖt quÖ. C¸c lo¹i gç quý hiÕm, gç l©u n¨m ®· bÞ khai th¸c, chÆt ph¸ bõa b·i kh«ng cã quy ho¹ch lµm cho diÖn tÝch R che phñ gi¶m nghiªm träng. Tæng diÖn tÝch tù nhiªn cña huyÖn lµ 23.454 ha. Trong ®ã diÖn tÝch rõng lµ 4.298,4h, chiÕm 18,3% tæng diÖn tÝch tù nhiªn. Trong khi ®ã rõng tù nhiªn lµ 2.892,5 ha, chiÕm 11,335 diÖn tÝch tù nhiªn, rõng trång lµ 1.405,9ha, chiÕm gÇn 6,05 diÖn tÝch tù nhiªn. Rõng trång chñ yÕu lµ c©y th«ng cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, tuy nhiªn cßn ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu khai th¸c cña thÞ tr­êng. So víi nh÷ng n¨m tr­íc th× diÖn tÝch rõng cã sù t¨ng lªn ®¸ng kÓ. N¨m 1999 diÖn tÝch rõng chØ cã 3.680,6ha th× n¨m 2002 lµ 4.298,4ha, ®èi víi rõng trång n¨m 1999 diÖn tÝch lµ 1.012,4ha th× n¨m 2002 lµ 1.405,9ha. 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. BiÓu 4: T×nh h×nh biÕn ®éng rõng huyÖn Si Ma Cai ( 1999 -2002) ChØ tiªu §¬n vÞ 1999 2000 2001 2003 1. Trång rõng tËp trung (ha) 470 660 908 1020 2. Trång c©y ph©n t¸n (1000,0 c©y) 346,6 476,8 650 620 3. Ch¨m sãc rõng (ha) 20 20 22 26 3 (m ) 4. Gç trßn khai th¸c 575 250 365 340 5. Tre, nøa luång khai th¸c (1000,0 c©y) 186 150 167 178 6. RÊt R - diÖn tÝch R ®· giao c¸c hé (ha) 300 350 505 780 7. DiÖn tÝch rõng bÞ thiÖt h¹i (ha) 46,5 35 25,2 20 - BÞ ph¸ (ha) 12,2 13,5 25,2 18 - BÞ ch¸y (ha) 34,3 12,0 - 2 - BÞ s©u bÖnh (ha) - 0,5 - - Nguån: Sè liÖu thèng kª huyÖn Si Ma Cai Tõ biÓu sè liÖu trªn ta thÊy trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®Æc biÖt tõ khi huyÖn ®­îc t¸i lËp l¹i diÖn tÝch trång rõng ®· ®­îc t¨ng lªn. DiÖn tÝch ®­îc ch¨m sãc - b¶o vÖ vµ giao cho c¸c hé còng t¨ng lªn. Trong khi ®ã h¹n chÕ l­îng khai th¸c. ®©y lµ xu h­íng ph¸t triÓn cã tÝnh chiÕn l­îc l©u dµi phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn l©m nghiÖp, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i, b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn. c. Thuû s¶n: Víi ®Þa h×nh chñ yÕu lµ nói cao, ®é dèc lín, sè l­îng s«ng suèi kh«ng nhiÒu, nhá vµ ph©n t¸n. V× vËy viÖc ph¸t triÓn thuû s¶n cña huyÖn Si Ma Cai lµ rÊt khã kh¨n. Gi¸ trÞ ngµnh thuû s¶n chiÕm tû träng nhá. So v­ãi c¸c ngµnh kh¸c thñy s¶n chØ chiÕm kho¶n 0,8% n¨m 2002 cña n«ng nghiÖp diÖn tÝch mÆt n­íc dïng vµo thuû s¶n còng ®· vµ ®ang ®­îc më réng. Tuy nihªn tiÒm n¨ng ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n cña huyÖn kh«ng nhiÒu mÆt dï huyÖn cã 32,8km ®­êng biªn giíi lµ mét ®o¹n cña s«ng ch¶y song viÖc ph¸t triÓn thuû s¶n ë ®©y cßn lµ vÊn ®Ò míi mÎ. 3. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh phi n«ng nghiÖp. a. C«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp HuyÖn Si Ma Cai míi ®­îc t¸i lËp th¸ng 9 n¨m 2000, nh­ng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp b­íc ®Çu ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¸ kh¶ quan. C«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n, thùc phÈm ph¸t triÓn nhanh. S¶n 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA
165 tài liệu
2070 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
11=>2