intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: "Một số vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn ở huyện Si Ma Cai

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:32

Thêm vào BST
Báo xấu
81
lượt xem 14
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: "một số vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn ở huyện si ma cai', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: "Một số vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn ở huyện Si Ma Cai

  1. Đề tài: "Một số vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn ở huyện Si Ma Cai
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. phÇn më ®Çu Si MA Cai lµ huyÖn míi ®­îc t¸i lËp víi 13 x· ®Òu thuéc diÖn c¸c x· ®Æc biÖt khã kh¨n, t¸ch ra tõ huyÖn B¾c hµ - tØnh Lµo Cai. N»m ë phÝa §«ng B¾c cña tØnh lµ huyÖn biªn giíi víi Trung Quèc, giao th«ng ®i l¹i khã kh¨n. Nói ®¸ lµ chñ yÕu. Tµi nguyªn kho¸ng s¶n nghÌo nµn. D©n c­ chñ yÕu lµ ®ång bµo c¸c d©n téc thiÓu sè sèng b»ng nghÒ n«ng lµm n­¬ng, rÉy, trång rõng. S¶n xuÊt ë ®©y phÇn lín cßn mang tÝnh tù ph¸t, tù cung, tù cÊp víi tr×nh ®é thÊp kÐm. Kü thuËt canh t¸c l¹c hËu. Trong nh÷ng n¨m ®æi míi, cïng víi sù thay ®æi vÒ kinh tÕ, c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n cã chuyÓn dÞch nh­ng rÊt nhá vµ chËm ch¹p trong khi ®ã, nhu cÇu vÒ ®a d¹ng c¸c s¶n phÈm, s¶n phÈm cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, ngµy mét t¨ng lªn. Do vËy viÖc chuyÓn ®æi mét phËn diÖn tÝch ®Êt trång ng«, trång lóa sang ch¨n nu«i. Vµ trång c¸c lo¹i c©y, con cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, kÕt hîp hµi hoµ gi÷a trång trät, ch¨n nu«i ph¸t triÓn mét sè ngµnh n«ng s¶n phÈm theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ mét ®ßi hái cÊp b¸ch. MÆt kh¸c, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n ®ang lµ mét xu h­íng vµ lµ mét chñ tr­¬ng ®óng ®¾n, bøc thiÕt cña l·nh ®¹o c¸c ngµnh, c¸c cÊp huyÖn Si Ma Cai. Lµ mét ng­êi con sinh ra vµ lín lªn ë huyÖn Si Ma Cai nªn víi mong muèn vïng quª cña m×nh ngµy cµng ph¸t triÓn, giµu ®Ñp gãp phÇn nhá trong sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, v× vËy em ®· chän ®Ò tµi: "Mét sè vÊn ®Ò chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n ë huyÖn Si Ma Cai" lµm ®Ò ¸n m«n häc chuyªn ngµnh cña m×nh. Do kiÕn thøc b¶n th©n cßn nhiÒu h¹n chÕ, v× vËy khã tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý quý b¸u cña c¸c thÇy c« vµ b¹n ®äc. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. PhÇn i C¬ së lý luËn cña chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. I. Kh¸i niÖm, ®Æc tr­ng cña c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. 1. Kh¸i niÖm * C¬ cÊu kinh tÕ (CCKT): C¬ cÊu kinh tÕ lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ®Æc biÖt, g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ trong giíi h¹n mét ®Þa ph­¬ng, mét quèc gia hay mét khu vùc. NÒn kinh tÕ lµ mét hÖ thèng phøc t¹p, bao gåm nhiÒu thµnh phÇn, nhiÒu nh©n tè cã mèi quan hÖ, chÆt chÏ víi nhau, t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. C¬ cÊu kinh tÕ thÓ hiÖn mèi t­¬ng quan gi÷a c¸c thµnh phÇn, c¸c nh©n tè ®ã. Trong bÊt kú mét nÒn kinh tÕ quèc d©n nµo, ng­êi ta còng cã thÓ ®Þnh tÝnh hoÆc ®Þnh l­îng ®­îc møc ®é ph¸t triÓn cña CCKT. C¸c mèi quan hÖ nµy mét mÆt biÓu t­îng sù t­¬ng quan vÒ mÆt sè l­îng, mÆt kh¸c nã biÓu hiÖn mèi quan hÖ h÷u c¬ cña chóng vÒ mÆt chÊt l­îng vµ ®­îc x¸c lËp trong ®iÒu kiÖn cô thÓ víi nh÷ng giai ®o¹n ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh, phï hîp víi ®Æc ®iÓm tù nhiªn, kinh tÕ - x· héi cô thÓ cña mçi nÒn kinh tÕ. C¬ cÊu kinh tÕ kh«ng chØ giíi h¹n vÒ c¸c mèi quan hÖ tû lÖ gi÷a c¸c ngµnh cã tÝnh chÊt cè ®Þnh mµ lu«n lu«n vËn ®éng, thay ®æi ®Ó phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ trong tõng thêi kú, nh»m môc tiªu ph¸t triÓn, t¨ng tr­ëng kinh tÕ, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. §Ó c¬ cÊu kinh tÕ ph¸t huy hiÖu qu¶ th× cÇn ph¶i cã mét qu¸ tr×nh, mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Thêi gian Êy dµi hay ng¾n ph¶i tuú thuéc vµo ®Æc thï riªng cña tõng lo¹i CCKT. Tuy nhiªn tr¹ng th¸i cña c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn, x· héi lu«n lu«n vËn ®éng kh«ng ngõng. Do vËy viÖc duy tr× qu¸ l©u mét c¬ cÊu kinh tÕ sÏ lµm gi¶m ®i tÝnh hiÖu qu¶ do b¶n th©n c¬ cÊu mang l¹i. §iÒu ®ã ®ßi hái nh÷ng 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nhµ qu¶n lý ph¶i cã tÇm nh×n chiÕn l­îc, cËp nhËp th«ng tin phôc vô cho viÖc ho¹ch ®Þnh nh÷ng chÝnh s¸ch míi vµ cã nh÷ng ®iÒu chØnh phï hîp kÞp thêi víi yªu cÇu cña t×nh h×nh míi. MÆt kh¸c sù thay ®æi ®ét ngét vµ nhanh chãng sÏ g©y ra nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc, ¶nh h­ëng nghiªm träng ®Õn sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. CÇn ph¶i thÊy râ r»ng c¬ cÊu kinh tÕ kh«ng ph¶i lµ mét môc tiªu ®­îc ®Æt ra do sù nhËn thøc cña chñ quan, mµ ph¶i hiÓu ®ã lµ mét ph­¬ng tiÖn ®Ó ®­a nÒn kinh tÕ ®Æt ®­îc sù t¨ng tr­ëng æn ®Þnh, bÒn v÷ng. Tõ ®ã ph¶i cã nh÷ng xem xÐt ®¸nh gi¸ dùa vµo môc tiªu ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi mµ CCKT ®ã mang l¹i nh­ thÕ nµo. §iÒu nµy cÇn thiÕt cho viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ c¶ n­íc, riªng c¸c vïng, c¸c doanh nghiÖp, trong ®ã cã tån t¹i c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. * C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n: C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n lµ tæng thÓ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ trong khu vùc n«ng th«n. Nã lµ cÊu tróc h÷u c¬ c¸c bé phËn kinh tÕ trong khu vùc n«ng th«n trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, cã mèi quan hÖ g¾n bã h÷u c¬ víi nhau theo nh÷ng tû lÖ nhÊt ®Þnh vÒ mÆt l­îng vµ cã liªn quan chÆt chÏ vÒ mÆt chÊt, chóng cã t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau, trong kh«ng gian vµ thêi gian, phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh, t¹o thµnh mét hÖ thèng kinh tÕ n«ng th«n. CCKT n«ng th«n lµ mét bé phËn hîp thµnh, kh«ng thÓ t¸ch rêi CCKT quèc d©n. Nã ®ãng vai trß quan träng trong ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n, nhÊt lµ ®èi víi c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn. Kinh tÕ n«ng th«n bao gåm c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ dÞch vô ®­îc tiÕn hµnh trªn ®Þa bµn n«ng th«n. X¸c lËp CCKT n«ng th«n chÝnh lµ gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a nh÷ng bé phËn cÊu thµnh trong tæng thÓ kinh tÕ n«ng th«n d­íi t¸c ®éng cña lùc l­îng s¶n xuÊt, gi÷a tù nhiªn vµ con ng­êi, ®ång thêi gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a kinh tÕ n«ng th«n vµ kinh tÕ thµnh thÞ trong ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh lÞch sö cô thÓ. 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n còng ®­îc xem xÐt trªn c¸c mÆt vµ c¸c mèi quan hÖ cña chóng nh­: C¬ cÊu c¸c ngµnh kinh tÕ n«ng th«n, c¬ cÊu c¸c vïng l·nh thæ vµ c¬ cÊu c¸c thµnh phÇn kinh tÕ n«ng th«n. 2. §Æc tr­ng cña c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n võa cã nh÷ng ®Æc tr­ng chung cña CCKT võa cã ®Æc tr­ng riªng cña vïng n«ng th«n víi nh÷ng ®Æc ®iÓm mang tÝnh ®Æc thï. Nh÷ng ®Æc tr­ng riªng cña CCKT n«ng th«n ®­îc biÓu hiÖn nh­ sau: - Do ®Æc ®iÓm cña kinh tÕ n«ng th«n nªn CCKT n«ng th«n, bÞ chi phèi m¹nh mÏ bëi cÊu tróc cña kinh tÕ n«ng th«n. §iÒu ®ã biÓu hiÖn ë chç, trong CCKT n«ng th«n, n«ng nghiÖp, th­êng chiÕm tû träng lín trong c¬ cÊu ngµnh vµ chóng chØ cã thÓ chuyÓn biÕn khi CCKT n«ng th«n biÕn ®æi theo h­íng cã tÝnh quy luËt "gi¶m t­¬ng ®èi vµ tuyÖt ®èi sè ng­êi lao ®éng ho¹t ®éng trong khu vùc n«ng th«n víi t­ c¸ch lµ lao ®éng tÊt yÕu" lao ®éng nµy ngµy cµng thu hÑp ®Ó t¨ng lao ®éng thÆng dù. - C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n h×nh thµnh vµ biÕn ®æi g¾n liÒn víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña nÒn n«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸. Tõ thêi kú kinh tÕ sinh tån chuyÓn sang thêi kú du canh, du môc, tù cÊp tù tóc, nÒn kinh tÕ - x· héi trong giai ®o¹n nµy ®ång nhÊt víi nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp mµ c¬ cÊu cña nã lµ hai ngµnh trång tØa l­¬ng thùc vµ ch¨n th¶ ®¹i gia sóc g¾n liÒn víi hai bé phËn trång trät vµ ch¨n nu«i. Trong bèi c¶nh nµy, kinh tÕ n«ng th«n ®ång nghÜa víi kinh tÕ n«ng nghiÖp. ChØ khi chuyÓn sang thêi kú n«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸, CCKT n«ng th«n míi ®­îc h×nh thµnh vµ vËn ®éng theo h­íng ®a d¹ng, cã hiÖu qu¶, sù ph©n c«ng lao ®éng chi tiÕt, tØ mØ h¬n, tõ ®ã nh÷ng lo¹i c©y trång, vËt nu«i cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao ®­îc ph¸t triÓn vµ më réng, më mang nhiÒu ngµnh nghÒ, dÇn dÇn ®­a kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi vµo n«ng th«n, më réng vµ ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh tiÓu thñ c«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, dÞch vô n«ng th«n. - C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n ®­îc h×nh thµnh vµ vËn ®éng trªn c¬ së ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ møc ®é lîi dông, khai th¸c c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn tù nhiªn 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. (®é Èm, ¸nh s¸ng, l­îng m­a… tøc lµ nh÷ng nguån lùc cña ®Çu vµo ®­îc ban ph¸t bëi t¹o ho¸). C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n, trong ®ã cã c¬ cÊu n«ng nghiÖp h­íng tíi sù chuyÓn dÞch nh»m khai th¸c tèi ­u vµ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn tù nhiªn ®Ó cã lîi cho con ng­êi nhÊt. §Æc tr­ng c¬ b¶n cña CCKT n«ng th«n lµ t¸c ®éng hµng lo¹t cña c¸c quy luËt tù nhiªn, kinh tÕ - x· héi ®Õn ph¸t triÓn toµn diÖn cña n«ng th«n. Qóa tr×nh x¸c lËp vµ biÕn ®æi CCKT n«ng th«n nh­ thÕ nµo lµ phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi, nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh tù nhiªn nhÊt ®Þnh chø kh«ng phô thuéc vµo ý kiÕn chñ quan cña con ng­êi. Con ng­êi chØ cã thÓ nhËn thøc ®Ó t¸c ®éng thóc ®Èy hoÆc h¹n chÕ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng ngµy cµng cã hiÖu qu¶ cao theo môc tiªu x¸c ®Þnh. V× vËy, CCKT n«ng th«n ph¶n ¸nh tÝnh quy luËt chung cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ ®­îc biÓu hiÖn cô thÓ trong tõng thêi gian, kh«ng gian kh¸c nhau. ChuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n ph¶i lµ mét qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ cã tÝnh quy luËt, mäi sù nãng véi hoÆc b¶o thñ tr× trÖ trong qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch nã ®Òu g©y ph­¬ng h¹i ®Õn sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. "VÊn ®Ò lµ ph¶i biÕt b¾t ®Çu t­ ®©u vµ víi nh÷ng gi¶i ph¸p chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n nh­ thÕ nµo ®Ó t¸c ®éng vµo nã sÏ t¹o ra ph¶n øng d©y chuyÒn cho tÊt c¶ c¸c yÕu tè trong toµn bé hÖ thèng c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n cïng ph¸t triÓn, gãp phÇn vµo sù t¨ng tr­ëng, cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. C¬ cÊu kinh tÕ mang tÝnh æn ®Þnh t­¬ng ®èi trong tõng ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh lÞch sö cô thÓ, tuy nhiªn, xÐt c¶ qu¸ tr×nh, nã kh«ng cè ®Þnh, lu«n vËn ®éng mang tÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan. V× vËy, chuyÓn dÞch CCKT lµ qu¸ tr×nh lµm thay ®æi cÊu tróc vµ c¸c mèi quan hÖ cña hÖ thèng kinh tÕ theo mét chñ ®Ých vµ ®Þnh h­íng nhÊt ®Þnh, nghÜa lµ ®­a hÖ thèng kinh tÕ ®Õn c¸c tr¹ng th¸i ph¸t triÓn tèi ­u, ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ tæng hîp mong muèn th«ng qua c¸c t¸c ®éng ®iÒu khiÓn cã ý thøc, h­íng ®Ých cña con ng­êi trªn c¬ së nhËn thøc vµ vËn dông ®óng ®¾n c¸c quy luËt kh¸ch quan. 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. II. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. 1. Kh¸i niÖm chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. ChuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n lµ sù vËn ®éng vµ thay ®æi cÊu tróc cña c¸c yÕu tè cÊu thµnh trong kinh tÕ n«ng th«n theo c¸c quy luËt kh¸ch quan d­íi sù t¸c ®éng cña con ng­êi vµo c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chóng theo nh÷ng môc tiªu x¸c ®Þnh. §ã lµ sù chuyÓn dÞch theo nh÷ng ph­¬ng h­íng vµ môc tiªu nhÊt ®Þnh chuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n ®­îc xem xÐt trªn c¸c ph­¬ng diÖn: chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh, c¬ cÊu vïng, vµ c¬ cÊu thµnh phÇn kinh tÕ… ChuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh trong n«ng th«n lµ sù thay ®æi mèi quan hÖ t­¬ng quan cña mçi ngµnh so víi tæng thÓ c¸c ngnµh trong n«ng th«n. sù thay ®æi nµy do 2 yÕu tè lµ sè l­îng c¸c tiÓu ngµnh thay ®æi vµ mèi t­¬ng quan tèc ®é ph¸t triÓn gi÷a c¸c ngµnh cã sù thay ®æi hoÆc thay ®æi ®ång thêi c¶ 2 yÕu tè ®ã. ChuyÓn dÞch CCKT theo vïng n«ng th«n lµ sù chuyÓn dÞch cña c¸c ngµnh kinh tÕ xÐt theo tõng vïng. VÒ thùc chÊt, còng lµ sù chuyÓn dÞch cña ngµnh, h×nh thµnh s¶n xuÊt chuyªn m«n ho¸, nh­ng ®­îc xÐt ë ph¹m vi hÑp h¬n theo tõng vïng l·nh thæ. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu theo thµnh phÇn kinh tÕ lµ sù thay ®æi tû lÖ vÒ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong n«ng th«n. C¬ së cña sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo thµnh phÇn lµ sù tån t¹i kh¸ch quan, vai trß, vÞ trÝ cña tõng thµnh phÇn kinh tÕ trong kinh tÕ n«ng th«n vµ sù vËn ®éng kh¸ch quan cña nã trong nÒn kinh tÕ. §èi víi c¬ cÊu thµnh phÇn kinh tÕ, bªn c¹nh sù vËn ®éng kh¸ch quan th× sù ®Þnh h­íng vÒ mÆt chÝnh trÞ - x· héi theo c¸c c¬ së kh¸ch quan cã sù t¸c ®éng rÊt lín ®Õn sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu thµnh phÇn kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ nãi chung, trong n«ng th«n nãi riªng. 2. Xu h­íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n lµ xu h­íng vËn ®éng cã tÝnh kh¸ch quan, d­íi sù t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè. Trªn thùc tÕ, cïng víi qu¸ t×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn phong phó, ®a d¹ng c¸c ngµnh kinh tÕ theo 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸, th× c¬ cÊu gi÷a c¸c ngµnh còng ngµy cµng phøc t¹p vµ lu«n biÕn ®æi theo nhu cÇu cña x· héi, theo ®µ ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng vµ theo kh¶ n¨ng cña s¶n xuÊt ®Ó khai th¸c c¸c nguån lùc võa ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng võa n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. Qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch cña CCKT n«ng th«n bao gåm nh÷ng xu h­íng c¬ b¶n sau: - ChuyÓn dÞch CCKT n«gng nhiÖp, n«ng th«n sang s¶n xuÊt hµng ho¸. Trong nÒn n«ng nghiÖp ®éc canh, ngµnh trång trät chiÕm tû träng lín. Sù mÊt c©n ®èi gi÷a trång trät vµ ch¨n nu«i b¾t nguån tõ tÝnh chÊt cña s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt c¸c nhu cÇu vÒ l­¬ng thùc trong ®iÒu kiÖn tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ n¨ng suÊt lao ®éng thÊp. Tõ ®ã mäi yÕu tè vÒ nguån lùc tù nhiªn vµ lao ®éng ®Òu ph¶i tËp trung vµo s¶n xuÊt trång trät. Sù biÕn ®æi cña khoa häc vµ c«ng nghÖ ®· t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ n¨ng suÊt ®Êt ®ai. Do ®ã ®· cho phÐp chuyÓn bít c¸c yÕu tè nguån lùc cho sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh kh¸c, trong ®ã cã c¸c ngµnh trång trät, ngµnh ch¨n nu«i, ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸ cã nghÜa lµ s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Ón b¸n chø kh«ng ph¶i chØ ®Ó tiªu dïng cho b¶n th©n vµ gia ®×nh hä. V× vËy, s¶n xuÊt ra lo¹i hµng ho¸ g×? Sè l­îng bao nhiªu? C¬ cÊu chñng lo¹i thÕ nµo? ®iÒu ®ã kh«ng phô thuéc vµo ng­êi s¶n xuÊt mµ chñ yÕu phô thuéc vµo møc ®é vµ kh¶ n¨ng tiªu thô cña thÞ tr­êng, do sù chi phèi cña thÞ tr­êng, ®ã lµ mèi quan hÖ: thÞ tr­êng - s¶n xuÊt hµng ho¸ - thÞ tr­êng. Nh­ vËy, x¸c lËp vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸ tr­íc hÕt ph¶i tõ thÞ tr­êng vµ v× thÞ tr­êng, lÊy thÞ tr­êng lµm c¨n cø vµ xuÊt ph¸t ®iÓm. Xem ®©y lµ gi¶i ph¸p quan träng nhÊt ®Ó chuyÓn dÞch CCKT n«ng nghiÖp, n«ng th«n. - ChuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n tõ n«ng nghiÖp thuÇn tuý sang ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp vµ ch¨n nu«i. lµ sù chuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n tõ n«ng nghiÖp lµ chñ yÕu sang kÕt hîp n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp vµ ch¨n nu«i chuyÓn chóng thµnh nh÷ng ngµnh s¶n xuÊt hµng ho¸ ë n«ng th«n. - ChuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n tõ thuÇn n«ng sang ph¸t triÓn n«ng th«n tæng hîp. C¸c nh©n tè t¸c ®éng lín ®Õn chuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tõ thuÇn n«ng sang ph¸t triÓn n«ng th«n tæng hîp, bao gåm c¸c ngµnh n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ dÞch vô n«ng th«n. Sù ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp vµ ch¨n nu«i mét mÆt ®· cho phÐp chuyÓn mét sè nguån lùc cña c¸c ngµnh nµy cho sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, mÆt kh¸c t¹o ra nh÷ng yÕu tè vÒ thÞ tr­êng ®ßi hái ph¶i cã sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ dÞch vô n«ng th«n. Sù ph¸t triÓn nµy lµm cho CCKT cã sù thay ®æi theo h­íng gi¶m tû träng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, t¨ng dÇn tû träng c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ dÞch vô n«ng th«n. Trªn c¬ së ®ã, lao ®éng còng sÏ chuyÓn dÞch tõ trång trät sang ch¨n nu«i, tõ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp sang lµm dÞch vô, s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp vµ chuyÓn lao ®éng thñ c«ng sang lao ®éng c¬ khÝ trªn ®ång ruéng, trong chuång tr¹i vµ c¸c xÝ nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n. 3. Nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chuyÓn dÞch. C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n chÞu sù t¸c ®éng cña mét sè nh©n tè sau: - Sù ph¸t triÓn cña khoa häc- c«ng nghÖ: lµ mét trong c¸c nh©n tè chñ yÕu t¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò ®Ó chuyÓn dÞch CCKT nãi chung vµ CCKT n«ng th«n nãi riªng. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc vµ n¨ng suÊt lao ®éng, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ thay ®æi c¶ ph­¬ng thøc lao ®éng, t¹o kh¶ n¨ng ®æi míi nh÷ng nguyªn t¾c vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt trong c¸c ngµnh kinh tÕ. Trong n«ng nghiÖp, n«ng th«n, khoa häc kü thuËt ®· cã nh÷ng t¸c ®éng m¹nh mÏ vÒ c¬ giíi ho¸, ®iÖn khÝ ho¸, thuû lîi ho¸, c¸ch m¹ng vÒ sinh häc. Tõ ®ã hµng lo¹t gièng c©y trång vËt nu«i cã n¨ng suÊt cao vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ lín ®îc ®­a vµo s¶n xuÊt. Nhu cÇu cña x· héi vÒ n«ng s¶n, tr­íc hÕt lµ l­¬ng thùc ®· ®¸p øng. Nhê ®ã n«ng nghiÖp cã thÓ rót bít chuyÓn sang s¶n xuÊt c¸c ngµnh trång trät víi gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ kinh tÕ cao nh­ c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶, c©y d­îc liÖu vµ c©y sinh vËt c¶nh. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc - c«ng nghÖ ®· t¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò cho sù chuyÓn dÞch CCKT, trong ®ã cã CCKT n«ng th«n. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - Qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng theo h­íng chuyªn m«n ho¸: §©y lµ ®ßn bÈy t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, thóc ®Èy ph¸t triÓn khoa häc - c«ng nghÖ. C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n lµ hÖ qu¶ trùc tiÕp cña sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi trong n«ng th«n, nhiÒu ngµnh nghÒ h×nh thµnh, tÝnh chÊt chuyªn m«n ho¸ cµng cao, xo¸ dÇn t­ t­ëng tù cÊp tù tóc, tiÕn lªn s¶n xuÊt hµng ho¸. Tõ ®ã, ng­êi n«ng d©n ph¶i suy nghÜ, nghiªn cøu tõng lo¹i gièng c©y trång vËt nu«i, kü thuËt canh t¸c, lîi dông c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ nã tr¸nh sù kh¾c nghiÖt, bÊt lîi cña tù nhiªn. - T¸c ®éng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ sù më réng thÞ tr­êng CCKT n«ng th«n h×nh thµnh vµ biÕn ®æi g¾n liÒn víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt hµng ho¸. L­îng d©n c­ lín ë n«ng th«n ®· t¹o ra thÞ tr­êng s«i ®éng víi c¸c hµng ho¸ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao. Thu nhËp cña nh©n d©n t¨ng lªn t¹o søc mua lín th× thÞ tr­êng n«ng th«n lµ c¬ së ®Ó c¸c khu vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô tiÕp tôc ph¸t triÓn vµ h­íng vµo xu thÕ hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh n«ng nghiÖp. S¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn kÐo theo sù ph¸t triÓn cña c¬ së h¹ tÇng, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn lµ hÖ thèng giao th«ng, th«ng tin liªn l¹c vµ ®iÖn. Sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng t¹o ®iÒu kiÖn tiªu thô n«ng s¶n phÈm víi tèc ®é nhanh, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c c¬ së c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n, , khuyÕn khÝch n«ng d©n s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm phï hîp. - §Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ cña nhµ n­íc cã vai trß to lín thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch CCKT n«ng th«n. Nhµ n­íc t¸c ®éng vµo n«ng th«n tr­íc hÕt th«ng qua hÖ thèng ®Þnh h­íng, ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ theo môc tiªu x¸c ®Þnh trong tõng thêi kú. ChÝnh s¸ch kinh tÕ cã vai trß quan träng t¸c ®éng trùc tiÕp vµo m«i tr­êng s¶n xuÊt kinh doanh ë n«ng th«n. - §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi: ®©y lµ mét tiÒn ®Ò quan träng h×nh thµnh vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. phÇn ii thùc tr¹ng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n ë huyÖn si ma cai - lµo cao I. §iÒu kiÖn tù nhiªn - kinh tÕ - x· héi ¶nh h­ëng ®Õn chuyÓn dÞch 1. §iÒu kiÖn tù nhiªn: HuyÖn Si Ma Cai lµ mét huyÖn miÒn nói cña tØnh Lµo Cai cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn phong phó: a. VÒ vÞ trÝ ®Þa lý: HuyÖn Si Ma Cai n»m ë vµo kho¶ng 22052' ®Õn 23035' ®é b¾c vµ 103045' - 104020' ®é kinh ®«ng. + PhÝa T©y gi¸p: HuyÖn M­êng Kh­¬ng vµ B¾c Hµ + PhÝa B¾c gi¸p: HuyÖn M· Quan (Trung Quèc) + PhÝa §«ng gi¸p: HuyÖn B¾c Hµ vµ HuyÖn SÝ MÇn (Hµ Giang) + PhÝa Nam gi¸p: HuyÖn B¾c Hµ Trung t©m huyÖn ly Si Ma Cai n»m phÝa ®«ng b¾c n¬i ®Çu nguån s«ng ch¶y vµ c¸ch thÞ x· Lµo cai 95km, huyÖn cã 12,5km ®­êng biªn giíi víi Trung Quèc vµ 12,5km ®­êng biªn giíi lµ ®­êng s«ng gi÷a M­êng Kh­¬ng vµ huyÖn M· Quan - Trung Quèc. b. §Æc ®iÓm ®Þa h×nh, thæ nh­ìng, khÝ t­îng thuû v¨n. * §Þa h×nh: Si Ma Cai cã ®Þa h×nh chia c¾t nhiÒu phÇn, nói ®¸ cao, ®é dèc lín. §­êng giao th«ng ®i l¹i hÕt søc khã kh¨n. Nói ®¸ lµ chñ yÕu. Theo ®Æc ®iÓm vÒ khÝ hËu cã thÓ chia Si Ma Cai thµnh hai tiÓu vïng. vïng nãng vµ vïng l¹nh, nh­ng ranh giíi kh«ng râ rÖt. + Tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn cña huyÖn lµ 23,454 ha. Trong ®ã ®Êt n«ng nghiÖp 6.694,46h, ®Êt l©m ngihÖp 4.298,4 ha víi ®Êt rõng tù nhiªn 3.591,5 h, rõng trång 706,9 ha, ®Êt chèng ®åi nói chäc lµ 11.774,44 ha. S«ng, suèi víi Si Ma Cai ph©n bæ chñ yÕu qua ®Þa phËn cña 7 x· Si Ma Cai, Lïng Sui, S¸n Ch¶i, Nµn S¸n, B¶n MÕ, SÝn Ch¶y vµ Nµn SÝn. Nh­ vËy, víi ®Þa h×nh nhiÒu nói ®¸ cao, ®é dèc lín, bÞ chia c¾t vµ xa trung t©m kinh tÕ 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - x· héi cña tØnh. vÒ c¬ b¶n ®Þa h×nh cña huyÖn Si Ma Cai kh«ng thuËn lîi cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, khã kh¨n trong viÖc tËp trung s¶n xuÊt hµng ho¸. * Thæ nh­ìng: Do cÊu t¹o ®Þa h×nh kh¸c nhau nªn thæ nh­ìng cña tõng vïng còng kh¸c nhau cã thÓ chia lµm 2 vïng c¬ b¶n: Vïng l¹nh: §©y lµ vïng cã ®Êt mïn vµng ®á ®Êt mïn pheralit lo¹i ®Êt nµy thÝch hîp cho viÖc trång c¸c lo¹i c©y ®µo, mËn, lª, c©y lÊy gç vµ c©y thuèc l¸. Vïng nãng: Vïng nµy chñ yÕu lµ ®Êt mïn alÝt n»m ven däc theo dßng s«ng ch¶y thÝch hîp trång c¸c lo¹i c©y lóa sím, c©y ng«, ®Ëu t­¬ng, l¹c vµ c©y ¨n qu¶ nh­: T¸o, chuèi… Nh×n chung thæ nh­ìng cña huyÖn Si Ma Cai cã thÓ cho phÐp canh t¸c ®­îc nhiÒu lo¹i c©y trång phong phó vµ ®a d¹ng. * KhÝ t­îng, thuû v¨n: - KhÝ t­îng: Si Ma Cai n»m ë khu vùc th­îng l­u s«ng ch¶y cã ®é dèc cao, nªn khÝ hËu mang nhiÒu tÝnh chÊt cña khÝ hËu lôc ®Þa. §Æc ®iÓm khÝ hËu Si Ma Cai lµ vïng cã khÝ hËu cËn nhiÖt ®íi, mét n¨m cã hai mïa. Mïa ®«ng l¹nh kÐo dµi nhiÖt ®é b×nh qu©n tõ 14 - 150C. Th¸ng 1 lµ th¸ng l¹nh nhÊt nhiÖt ®é cã thÓ xuèng 5 -20C (cã n¬i cã thÓ xuègn 00C), mïa hÌ m¸t mÎ nhiÖt ®é cao nhÊt vµo th¸ng 7 vµ ngµy cao ®iÓm nhiÖt ®é lªn tíi 350C. NhiÖt ®é b×nh qu©n trong n¨m lµ 210C, b×nh qu©n thÊp nhÊt trong n¨m lµ 20C. §é m­a: HuyÖn Si Ma Cai cã l­îng m­a lín nhÊt lµ 1.800mm l­îng m­a nhá nhÊt lµ 1.355mm. L­îng m­a trung b×nh lµ 1.400mm. - Thuû v¨n: Si Ma Cai cã s«ng ch¶y vµ c¸c con suèi lín nh­ suèi Ho¸ Chu Phïng, C¸n CÊu, c¸n Hå, SÝn ChÐng… §Æc tr­ng dßng ch¶y cña huyÖn, do m­a ph©n bè kh«ng ®Òu, ®Þa h×nh dèc, ®é che phñ cña rõng thÊp, nªn vµo mïa m­a n­íc tËp trung nhiÒu g©y ra lò, s¹t lë nói, s¹t lë ®­êng. Trong khi ®ã mïa kh« n­íc l¹i c¹n kiÖt, thËm chÝ thiÕu c¶ n­íc sinh ho¹t hµng ngµy. 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. c. Tµi nguyªn nguyªn liÖu: * Tµi nguyªn kho¸n s¶n: Si Ma Cai nghÌo vÒ tµi nguyªn kho¸n s¶n trªn ®Þa bµn cña huyÖn chØ cã mét sè má nhá, gi¸ trÞ kinh tÕ kh«ng cao bao gåm nh÷ng má sau: Má kÏm ch× n»m ë khu vùc cao cña x· B¶n MÕ tr÷ l­îng ZN ë cÊp P3 kho¶n 50.000 tÊn. Má ®¸ x©y dùng ë hÇu hÕt c¸c x· trong huyÖn, tr÷ l­îng lín hµng tr¨m triÖu m3. Má ®Êt sÐt cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt g¹ch, ngãi n»m r¶i r¸c ë c¸c x· Si Ma Cai, B¶n MÕ, SÝn Ch¶i, Nµn S¸n, SÝn ChÐng. * nguyªn liÖu: Tµi nguyªn rõng cña Si Ma Cai cã diÖn tÝch lµ 4.298,4ha. Trong ®ã rõng trång lµ 1.405,9ha, rõng tù nhiªn lµ 2.892,5ha. Rõng Si Ma Cai cã nhiÒu lo¹i gç chñ yÕu lµ nhãm 5, nhãm 6 tr÷ l­îng kho¶n 400.000m3, ngoµi gç rõng cßn cã nhiÒu lo¹i l©m s¶n kh¸c nh­: Song, m©y, nøa vµ nhiÒu lo¹i c©y rõng kh¸c cã thÓ cung cÊp nguyªn liÖu cho s¶n xuÊt c«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp. 2. §iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi a. D©n sè vµ lao ®éng: * D©n sè: Theo thèng kª míi nhÊt, tæng d©n sè huyÖn Si Ma Cai n¨m 2000 cã 25.325 ng­êi víi céng ®ång cña 11 d©n téc anh em. D©n téc cã sè d©n ®«ng nhÊt lµ ng­êi H'M«ng chiÕm 81,7% ( 20.701 ng­êi). D©n téc Nïng chiÕm 10,93% (2.764 ng­êi) vµ c¸c d©n téc kh¸c nh­ Kinh, Thu Lao, Phï L¸… Tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn hµng n¨m b×nh qu©n tõ 1,732%. Mçi n¨m tû lÖ nµy gi¶m tõ 0,3 - 0,45. MËt ®é d©n c­ trung b×nh toµn huyÖn lµ 107 ng­êi/km2 song ph©n bè kh«ng ®Òu chñ yÕu tËp trung ë c¸c x· Si Ma Cai, B¶n MÕ, C¸n CÊu, lö th©n, Nµn S¸n, SÝn ChÐng cßn l¹i c¸c x· kh¸c d©n c­ th­a thít mËt ®é d©n c­ b×nh qu©n kho¶ng 60 - 80 ng­êi/km2. * Lao ®éng: Lùc l­îng lao ®éng chñ yÕu lµ ng­êi ®Þa ph­¬ng trong ®ã 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. lao ®éng thuÇn n«ng chiÕm 40% d©n sè. - Lao ®éng n«ng, l©m nghiÖp cã kho¶n 9.000 ng­êi. - Lao ®éng tiÓu thu c«ng nghiÖp: 170 ng­êi. - Lao ®éng dÞch vô: cã 48 ng­êi. - C¸n bé, c«ng nh©n viªn chøc: 710 ng­êi. Lùc l­îng kÕ cËn trong ®é tuæi tõ 15 - 17 chiÕm 8 - 10% lao ®éng cña toµn huyÖn. Lao ®éng cã viÖc lµm th­êng xuyªn chiÕm kho¶ng 70% trong ®é tuæi. Sè c¸n bé qu¶n lý lµ ng­êi kinh chiÕm kho¶ng 70% cßn l¹i lµ ng­êi ®Þa ph­¬ng. b. KÕt cÊu h¹ tÇng: * Giao th«ng: Si Ma Cai lµ huyÖn vïng cao, giao th«ng ®i l¹i hÕt søc khã kh¨n, chñ yÕu lµ ®­êng bé ®­îc d¶i cÊp phèi vµ ®­êng ®Êt. Trong ®ã ®­êng cÊp phèi réng 4,5m; ®­êng ®Êt réng 4m; ®­êng vµo th«n b¶n réng 2m. HiÖn nay Si Ma Cai ®· cã 13/13 x· cã ®­êng giao th«ng. §­êng tØnh lé dµi 16km, tiªu chuÈn ®­êng míi ®¹t ë cÊp A giao th«ng n«ng th«n miÒn nói míi ®­îc n©ng cÊp. - §­êng liªn tØnh: Cã tuyÕn B¶n MÕ - Si Ma Cai - Lïng Ph×n - SÝ MÇn (hµ Giang) chiÒu dµi 36km. §­êng huyÖn. Cã tæng chiÒu dµi 57km bao gåm c¸c tuyÕn chÝnh nh­: Si Ma Cai - SÝn ChÐng - nµn SÝn dµi 18km ®· ®­îc n©ng cÊp r¶i mÆt ®¸ d¨m ®­êng Si ma Cai - C¸n Hå - Quan ThÇn S¸n dµi 10km. - §­êng liªn th«n cã tæng chiÒu dµi kho¶n 200km chñ yÕu lµ ®­êng ®Êt, phôc vô chñ yÕu cho ngùa vµ ng­êi ®i bé. * §iÖn: ®iÖn l­íi quèc gia cña huyÖn Si ma Cai ®· cã ®­êng d©y 35kv qua c¸c x· lö ThÈn, Si Ma Cai, S¸n Ch¶i, Nµn S¸n, Lïng Sui, C¸n CÊu chiÒu dµi ®­êng d©y 0,4kv kho¶ng 30km. Ngoµi ra cßn ®ang kÐo ®­êng d©y 0,4 kv vµo SÝn ChÐng - Nµn SÝn víi chiÒu dµi kho¶ng 10km. M¸y thuû ®iÖn nhá Ýt ®­îc nh©n d©n sö dông. * Thuû lîi: si Ma Cai ®· x©y dùng trªn 52 c«ng tr×nh thuû lîi lín vµ 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nhá. ChiÒu dµi hÖ thèng kªnh m­¬ng trªn 70km ®Ó phôc vô t­íi cho 601 ha lóa chiÕm 84,3% diÖn tÝch lóa cña toµn huyÖn. HiÖn nay, ch­¬ng tr×nh 135 cña chÝnh phñ, ch­¬ng tr×nh kiªn cè ho¸ kªnh m­¬ng, ®· ®Çu t­ n©ng cÊp thªm 07 c«ng tr×nh phôc vô t­íi, tiªu cho diÖn tÝch lóa xu©n vµ lóa vô mïa. * N­íc sinh ho¹t: N­íc ¨n cho nh©n d©n gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. HuyÖn ®· ®Çu t­ x©y dùng c«ng tr×nh thuû lîi ®Ó lÊy n­íc t­íi cho ruéng vµ kÕt hîp cÊp n­íc sinh ho¹t cho nh©n d©n. HiÖn t¹i 82/90 th«n b¶n hÖ thèng n­íc sinh ho¹t ®· ®­îc ®Çu t­ x©y dùng. c. V¨n ho¸ x· héi: * Y tÕ: Trªn ®Þa bµn huyÖn ®· ®­îc ®Çu t­ x©y dùng 13 tr¹m y tÕ x· tõ nhµ cÊp IV ®Õn nhµ cÊp III ®¹t 100% x· cã tr¹m y tÕ x· b×nh qu©n mçi tr¹m cã 4 gi­êng bÖnh ®iÒu trÞ, 2 phßng kh¸m ®a khoa vµ 01 bÖnh viÖn trung t©m víi tæng sè 54 gi­êng ®iÒu trÞ trong ®ã: - Sè b¸c sÜ lµ 07 ng­êi - Sè y sÜ vµ hé lý lµ 40 ng­êi. * VÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o HÖ thèng gi¸o dôc mÇm non: Toµn huyÖn cã 61 líp häc nhµ trÎ mÉu gi¸o víi 1.239 ch¸u, trong ®ã tæng sè häc sinh hÖ mÇm non d©n lËp lµ 120 ch¸u ®¹t gÇn 9,7% Tæng sè trÎ em trong ®é tuæi nhµ trÎ mÉu gi¸o. HÖ gi¸o dôc phæ th«ng: HiÖn nay ®· cã 306 líp víi tæng sè gi¸o viªn 485 ng­êi trong ®ã gi¸o viªn tiÓu häc 338, gi¸o viªn trung häc c¬ së 84 ng­êi. tû lÖ häc sinh trong ®é tuæi ®Õn líp ®¹t 92,0% víi 6.918 häc sinh. Ngoµi ra cßn më 2 líp bæ tóc v¨n ho¸ tËp trung, 2 líp v¨n ho¸ t¹i chøc. §Õn nay c«ng t¸c phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc cã 13/13 x· 100% ®¹t chuÈn phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc, chèng mï ch÷. §éi ngò gi¸o viªn hÇu hÕt lµ c¸c thµy c« gi¸o cã tr×nh ®é, tû lÖ gi¸o viªn n÷ chiÕm 70% trong tæng sè gi¸o viªn cña huyÖn. II. Thùc tr¹ng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n ë huyÖn Si Ma Cai: 1. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ chung cña huyÖn SiMaCai. 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. HuyÖn Si Ma Cai míi ®­îc t¸i lËp th¸ng 09 n¨m 2000, tr­íc n¨m 2000 ®Þa bµn Si Ma Cai thuéc sù qu¶n lý cña huyÖn B¾c Hµ, trong thêi gian nµy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cßn nhá vµ chËm. Mét sè diÖn tÝch ®Êt trång ng«, hoa mµu ®­îc chuyÓn sang lµm ruéng bËc thang, trång c©y ¨n qu¶ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao h¬n nh­ c©y ®Ëu t­¬ng, c©y mËn…Tõ khi ®­îc t¸i lËp c¬ cÊu kinh tÕ huyÖn Si Ma Cai cã sù chuyÓn biÕn m¹nh mÏ h¬n. Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn thêi kú 2000- 2002 nh×n tæng thÓ c¶ thêi kú cã sù chuyÓn dÞch theo h­íng thuËn phï hîp víi quy luËt chung cña c¶ n­íc (Tû träng ngµnh trång trät cã xu h­íng gi¶m dÇn vµ t¨ng tû träng ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp, ngµnh ch¨n nu«i vµ dÞch vô). Ngµnh trång trät gi¶m 1,14% (Tõ n¨m 2000-2002), tû träng ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp t¨ng 1,03%, ngµnh ch¨n nu«i t¨ng 0,03%, ngµnh dÞch vô t¨ng 0,08% (Tõ n¨m 2000-2002). Nh­ vËy ®Ó ®Èy m¹nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn cÇn thiÕt ph¶i ®Èy m¹nh vµ tËp trung ph¸t triÓn ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp, ngµnh ch¨n nu«i vµ dÞch vô ®Ó t¨ng nhanh tû träng cña c¸c ngµnh nµy trong c¬ cÊu gi¸ trÞ s¶n phÈm, ®ång thêi khai th¸c hiÖu qu¶ c¸c tiÒm n¨ng vµ nguån lùc cña huyÖn. BiÓu 1: ChuyÓn dÞch c¬ cÊu gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña huyÖn Si Ma Cai. ChØ tiªu 2000 2001 2002 Gi¸ trÞ s¶n phÈm (triÖu ®ång) 91.046 93.120 95.680 1. Ngµnh trång trät 79.240 80.734 82.192 2. Ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp 9.235 9.802 10.740 3. Ngµnh ch¨n nu«i 2.085 2.068 2.164 4. Ngµnh dÞch vô 486 516 584 C¬ cÊu gi¸ trÞ s¶n phÈm (%) 100,0 100,0 100,0 1. Trång trät 87,04 86,70 85,90 2. TiÓu thñ c«ng nghiÖp 10,14 10,53 11,27 3. Ch¨n nu«i 2,29 2,23 2,26 4. DÞch vô 0,53 0,55 0,61 Nguån: Sè liÖu thèng kª huyÖn Si Ma Cai 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp (bao gåm: n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, thuû s¶n) a. N«ng nghiÖp: * Ngµnh trång trät Trong nh÷ng n¨m qua ngµnh s¶n xuÊt trång trät cña huyÖn ®· cã nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ, diÖn tÝch n¨ng suÊt, s¶n l­îng cña c¸c c©y trång hÇu nh­ ®Òu t¨ng. VÒ diÖn tÝch gieo trång cña huyÖn n¨m 2002 t¨ng so víi n¨m 2000 lµ 165ha. DiÖn tÝch lóa chñ yÕu lµ mét vô, trªn c¬ së t¨ng c­êng ®Çu t­ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi, ¸p dông c¸c tiÕn bé kü thuËt ®­a gièng c©y trång cã n¨ng suÊt cao vµo s¶n xuÊt trªn toµn bé diÖn tÝch lóa. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· ®­a gièng lóa ng¾n ngµy cã n¨ng suÊt cao vµo gieo trång 2 vô ë c¸c x· nh­ B¶n MÕ, Si Ma Cai, SÝn ChÐng, Nµn SÝn b­íc ®Çu ®· cã nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ lµm t¨ng diÖn tÝch canh t¸c lóa n­íc. §ång thêi n¨ng suÊt lóa còng t¨ng nhanh do ¸p dông tiÕn bé kü thuËt vµo s¶n xuÊt ®­îc t¨ng c­êng gièng míi cã n¨ng suÊt cao ®­îc sö dông. DT c¸c c©y trång kh¸c còng t¨ng cô thÓ sau: + C©y thùc phÈm t¨ng tõ 512ha (2000) lªn 527 ha (2002) + C©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy t¨ng 43 ha n¨m 2002 so víi n¨m 2000 ®©y lµ lo¹i c©y trång cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, cã ý nghÜa hµng ho¸ vµ tham gia vµo chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång cña huyÖn ®¸ng chó ý lµ c©y ®Ëu t­¬ng vµ c©y l¹c. + C©y c«ng nghiÖp dµi ngµy t¨ng lªn 28 ha (n¨m 2002 so víi n¨m 2000 chñ yÕu lµ c©y chÌ cao. + C©y ¨n qu¶ t¨ng 12 ha n¨m 2002 so víi n¨m 2000. Nh×n chung diÖn tÝch c¸c lo¹i c©y trång ®Òu t¨ng song c¸c c©y trång ¨n qu¶; c©y thùc phÈm vµ c©y c«ng nghiÖp diÖn tÝch cßn nhá vµ t¨ng chËm so víi c©y l­¬ng thùc ®©y còng lµ ®iÒu ®¸ng quan t©m trong vÊn ®Ò chuyÓn ®æi c©y trång, chuyÓn ®æi c¬ cÊu s¶n xuÊt cña huyÖn. 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. BiÓu 2: C¬ cÊu c©y trång huyÖn Si Ma Cai. 2000 2001 2002 ChØ tiªu DiÖn tÝch Tû träng DiÖn tÝch Tû träng DiÖn tÝch Tû träng (ha) (%) (ha) (%) (ha) (%) 1. C©y l­¬ng thùc 4.369 67,50 4414 67,82 4430 66,75 2. C©y thùc phÈm 512 7,91 514 7,91 527 7,94 3. C©y c«ng nghiÖp 146 2,26 149 1,78 189 2,84 ng¾n ngµy 4. C©y c«ng nghiÖp 820 12,67 826 12,69 848 12,84 dµi ngµy 5. C©y ¨n qu¶ 620 9,58 600 9,22 632 9,52 6. C©y kh¸c 5 0,08 5 0,08 11 0,17 Tæng diÖn tÝch gieo 6.472 100,0 6.508 100,0 6.637 100,0 trång Nguån: sè liÖu thèng kª huyÖn Si Ma Cai *. Ch¨n nu«i Qua t×m hiÓu sè liÖu cho thÊy t×nh h×nh ph¸t triÓn ®µn gia sóc gia cÇm cña huyÖn Si Ma Cai ®ang trong qu¸ tr×nh t¨ng nhanh. do huyÖn míi ®­îc t¸i lËp, mét bé phËn d©n c­ lín ®­îc tËp trung vµo ®Þa bµn cña huyÖn ®· lµm cho nhu cÇu vÒ thùc phÈm t¨ng dÉn ®Õn ngµnh ch¨n nu«i cña huyÖn còng ph¸t triÓn. §¸ng chó ý lµ ch¨n nu«i lîn vµ gia cÇm, ®©y lµ hai ngµnh ch¨n nu«i lÊy thÞt chñ yÕu, víi tèc ®é t¨ng b×nh qu©n ®µn lîn ®¹t 21,56% n¨m, vµ ®µn gia cÇm ®¹t 20,27% n¨m. Trong khi ®ã ®µn ngùa cña huyÖn còng lµ 1 ®µn gia sóc ®­îc coi träng nh­ng ®ang cã xu h­íng gi¶m. Toµn huyÖn chØ cßn h¬n 200 con ph©n t¸n ë mét sè x· cã ®Þa h×nh phøc t¹p nh­ Nµn SÝn, Th¶o Chñ Ph×n. 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. BiÓu 3: ®µn gia sóc gia cÇm huyÖn Si Ma Cai ( 2000 - 2002) Chñng lo¹i 2000 2001 2002 Tèc ®é t¨ng tr­ëng (% n¨m) 10.562 10.852 10.870 2,9 1. ®µn tr©u 2. §µn bß 1.025 1.062 1.140 11,21 3. §µn lîn 15.030 17.560 18.270 21,56 4. §µn dª 18.260 18.850 19.070 4,43 5. Gia cÇm 140.890 168.800 169.450 20,27 Nguån: Sè liÖu thèng kª huyÖn Si Mai Cai HiÖn nay b×nh qu©n mçi hé nu«i 1,8 con tr©u, bß, kho¶n 3,3 con lîn vµ 30 con gia cÇm. §µn dª ®­îc nu«i chñ yÕu ë c¸c x· Si Ma Cai, Nµn S¸n, SÝn ChÐng vµ S¸n Ch¶i. Tuy lµ mét huyÖn miÒn nói nh­ng ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn ch¨n nu«i còng kh¸ thuËn lîi chñ yÕu lµ ch¨n nu«i ä gia ®×nh. Víi ®Þa h×nh ®åi nói ®¸ rÊt phï hîp víi ch¨n nu«i dª, song hiÖn nay vÉn cßn nhiÒu tiÒm n¨ng ch­a khai th¸c ®­îc. b. L©m nghiÖp Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y rõng huyÖn Si Ma Cai kiÖt quÖ. C¸c lo¹i gç quý hiÕm, gç l©u n¨m ®· bÞ khai th¸c, chÆt ph¸ bõa b·i kh«ng cã quy ho¹ch lµm cho diÖn tÝch R che phñ gi¶m nghiªm träng. Tæng diÖn tÝch tù nhiªn cña huyÖn lµ 23.454 ha. Trong ®ã diÖn tÝch rõng lµ 4.298,4h, chiÕm 18,3% tæng diÖn tÝch tù nhiªn. Trong khi ®ã rõng tù nhiªn lµ 2.892,5 ha, chiÕm 11,335 diÖn tÝch tù nhiªn, rõng trång lµ 1.405,9ha, chiÕm gÇn 6,05 diÖn tÝch tù nhiªn. Rõng trång chñ yÕu lµ c©y th«ng cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, tuy nhiªn cßn ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu khai th¸c cña thÞ tr­êng. So víi nh÷ng n¨m tr­íc th× diÖn tÝch rõng cã sù t¨ng lªn ®¸ng kÓ. N¨m 1999 diÖn tÝch rõng chØ cã 3.680,6ha th× n¨m 2002 lµ 4.298,4ha, ®èi víi rõng trång n¨m 1999 diÖn tÝch lµ 1.012,4ha th× n¨m 2002 lµ 1.405,9ha. 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. BiÓu 4: T×nh h×nh biÕn ®éng rõng huyÖn Si Ma Cai ( 1999 -2002) ChØ tiªu §¬n vÞ 1999 2000 2001 2003 1. Trång rõng tËp trung (ha) 470 660 908 1020 2. Trång c©y ph©n t¸n (1000,0 c©y) 346,6 476,8 650 620 3. Ch¨m sãc rõng (ha) 20 20 22 26 3 (m ) 4. Gç trßn khai th¸c 575 250 365 340 5. Tre, nøa luång khai th¸c (1000,0 c©y) 186 150 167 178 6. RÊt R - diÖn tÝch R ®· giao c¸c hé (ha) 300 350 505 780 7. DiÖn tÝch rõng bÞ thiÖt h¹i (ha) 46,5 35 25,2 20 - BÞ ph¸ (ha) 12,2 13,5 25,2 18 - BÞ ch¸y (ha) 34,3 12,0 - 2 - BÞ s©u bÖnh (ha) - 0,5 - - Nguån: Sè liÖu thèng kª huyÖn Si Ma Cai Tõ biÓu sè liÖu trªn ta thÊy trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®Æc biÖt tõ khi huyÖn ®­îc t¸i lËp l¹i diÖn tÝch trång rõng ®· ®­îc t¨ng lªn. DiÖn tÝch ®­îc ch¨m sãc - b¶o vÖ vµ giao cho c¸c hé còng t¨ng lªn. Trong khi ®ã h¹n chÕ l­îng khai th¸c. ®©y lµ xu h­íng ph¸t triÓn cã tÝnh chiÕn l­îc l©u dµi phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn l©m nghiÖp, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i, b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn. c. Thuû s¶n: Víi ®Þa h×nh chñ yÕu lµ nói cao, ®é dèc lín, sè l­îng s«ng suèi kh«ng nhiÒu, nhá vµ ph©n t¸n. V× vËy viÖc ph¸t triÓn thuû s¶n cña huyÖn Si Ma Cai lµ rÊt khã kh¨n. Gi¸ trÞ ngµnh thuû s¶n chiÕm tû träng nhá. So v­ãi c¸c ngµnh kh¸c thñy s¶n chØ chiÕm kho¶n 0,8% n¨m 2002 cña n«ng nghiÖp diÖn tÝch mÆt n­íc dïng vµo thuû s¶n còng ®· vµ ®ang ®­îc më réng. Tuy nihªn tiÒm n¨ng ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n cña huyÖn kh«ng nhiÒu mÆt dï huyÖn cã 32,8km ®­êng biªn giíi lµ mét ®o¹n cña s«ng ch¶y song viÖc ph¸t triÓn thuû s¶n ë ®©y cßn lµ vÊn ®Ò míi mÎ. 3. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh phi n«ng nghiÖp. a. C«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp HuyÖn Si Ma Cai míi ®­îc t¸i lËp th¸ng 9 n¨m 2000, nh­ng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp b­íc ®Çu ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¸ kh¶ quan. C«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n, thùc phÈm ph¸t triÓn nhanh. S¶n 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2397 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2