intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: "Phép biện chứng về mâu thuẫn và việc phân tích mâu thuẫn giữa xây dựng kinh tế độc lập tự chủ với hội nhập kinh tế quốc tế".

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

113
lượt xem
15
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: "phép biện chứng về mâu thuẫn và việc phân tích mâu thuẫn giữa xây dựng kinh tế độc lập tự chủ với hội nhập kinh tế quốc tế".', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: "Phép biện chứng về mâu thuẫn và việc phân tích mâu thuẫn giữa xây dựng kinh tế độc lập tự chủ với hội nhập kinh tế quốc tế".

  1. Đề tài: "Phép biện chứng về mâu thuẫn và việc phân tích mâu thuẫn giữa xây dựng kinh tế độc lập tự chủ với hội nhập kinh tế quốc tế".
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi nãi ®Çu Trong qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña sù vËt lu«n lu«n xÈy ra m©u thuÉn, ®ã lµ m©u thuÉn gi÷a c¸c yÕu tè trong b¶n th©n sù vËt hay m©u thuÉn gi÷a c¸c sù vËt víi nhau. TriÕt häc M¸c-Lªnin ®· chØ ra, m©u thuÉn lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, mang tÝnh phæ biÕn vµ cã ®a d¹ng c¸c lo¹i m©u thuÉn. X¸c ®Þnh ®óng tõng lo¹i m©u thuÉn sÏ cho phÐp con ng­êi t×m ra ®­îc nh÷ng gi¶i ph¸p phï hîp, tèi ­u ®Ó gi¶i quyÕt m©u thuÉn, t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy sù vËt ph¸t triÓn. Tõ lÝ luËn m©u thuÉn, ta xem xÐt mèi quan hÖ gi÷a x©y dùng kinh tÕ ®éc lËp tù chñ víi héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ lµ xu thÕ tÊt yÕu kh¸ch quan trong giai ®o¹n hiÖn nay, xu thÕ nµy ®ang bÞ mét sè n­íc ph¸t triÓn vµ c¸c tËp ®oµn kinh tÕ t­ b¶n xuyªn quèc gia chi phèi, chøa ®ùng nhiÒu m©u thuÉn, võa cã mÆt tÝch cùc võa cã mÆt tiªu cùc, võa cã hîp t¸c võa cã ®Êu tranh, võa t¹o ra nh÷ng c¬ héi cho sù ph¸t triÓn nh­ng còng võa cã nh÷ng th¸ch thøc ®èi víi c¸c quèc gia, nhÊt lµ c¸c quèc gia ®ang ë tr×nh ®é kÐm ph¸t triÓn nh­ ViÖt Nam. V× toµn cÇu ho¸ lµ mét xu thÕ, mét qu¸ tr×nh kh¸ch quan cho nªn kh«ng thÓ ®¶o ng­îc. Trong ®iÒu kiÖn thÕ giíi ngµy nay, c¸c quèc gia kh«ng thÓ tÈy chay hoµn toµn toµn cÇu ho¸ hoÆc ®øng ngoµi qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸. VÊn ®Ò ®èi víi c¸c quèc gia lµ, ph¶i cã chiÕn l­îc thÝch øng vµ kh«n ngoan ®Ó v­ît qua th¸ch thøc vµ chíp lÊy thêi c¬, ®ång thêi ph¶i cã ý thøc gi÷ v÷ng chñ quyÒn quèc gia, ®éc lËp d©n téc, b¶o vÖ toµn vÑn l·nh thæ ®Ó ®­a quèc gia d©n téc m×nh ®Õn chç ph¸t triÓn vµ phån vinh. Tøc lµ ph¶i t×m ra c¸c gi¶i ph¸p phï hîp ®Ó gi¶i quyÕt tèt m©u thuÉn gi÷a x©y dùng kinh tÕ ®éc lËp tù chñ víi héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Tr­íc yªu cÇu thùc tÕ ®Æt ra nh­ vËy, nªn t«i ®· chän ®Ò tµi nghiªn cøu "PhÐp biÖn chøng vÒ m©u thuÉn vµ viÖc ph©n tÝch m©u thuÉn gi÷a x©y dùng kinh tÕ ®éc lËp tù chñ víi héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ". KÕt cÊu bµi viÕt gåm hai phÇn: 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. PhÇn I lµ lÝ luËn phÐp biÖn chøng vÒ m©u thuÉn, trong ®ã ®­a ra ®Þnh nghÜa vÒ m©u thuÉn, c¸c lo¹i m©u thuÉn vµ mèi quan hÖ gi÷a chóng. PhÇn II lµ ph©n tÝch m©u thuÉn gi÷a x©y dùng kinh tÕ ®éc lËp tù chñ víi héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ; trªn c¬ së ®ã ®­a ra khuyÕn nghÞ ®Ó gi¶i quyÕt mét c¸ch tèt nhÊt c¸c m©u thuÉn ®ã. Chän ®Ò tµi phï hîp víi b¶n th©n, em lËp kÕ ho¹ch nghiªn cøu vµ ®· tr¶i qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu khoa häc thùc sù, tõ thu thËp, xö lý th«ng tin ®Õn tæng hîp vµ viÕt b¸o c¸o. Bµi tiÓu luËn ®· ph¶n ¸nh mét nh·n quan khoa häc cña ng­êi viÕt vÒ lÝ luËn m©u thuÉn vµ xö lý m©u thuÉn trong thùc tiÔn gi÷a x©y dùng kinh tÕ ®éc lËp tù chñ víi héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Tuy nhiªn, do h¹n chÕ vÒ thêi gian vµ tr×nh ®é nhËn thøc, bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« vµ nh÷ng ng­êi quan t©m ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Qua bµi viÕt nµy, em xin göi lêi c¶m ¬n ®Õn PGS.TS §oµn Quang Thä vµ TS Ph¹m V¨n Sinh, nh÷ng ng­êi ®· tËn t×nh h­íng dÉn em hoµn thµnh tèt bµi tiÓu luËn nµy! Xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Hµ Néi, th¸ng 12 n¨m 2003 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. PhÇn I PhÐp biÖn chøng vÒ m©u thuÉn 1. Kh¸i niÖm vÒ m©u thuÉn M©u thuÉn cña sù vËt, cña thÕ giíi ®· ®­îc rÊt nhiÒu nhµ triÕt häc trong lÞch sö bµn ®Õn. Ch¼ng h¹n, thuyÕt ©m d­¬ng ngò hµnh cña Trung Hoa ®· ®Ò cËp tíi c¸c m©u thuÉn ¢m – D­¬ng, m©u thuÉn gi÷a c¸c yÕu tè b¶n nguyªn Kim, Méc, Thuû, Ho¶ vµ Thæ. Nhµ triÕt häc Hy L¹p cæ ®¹i HªraclÝt còng nhÉn m¹nh m©u thuÉn cña c¸c hiÖn t­îng, qu¸ tr×nh kh¸ch quan. Hªghen ®Ò cËp tíi m©u thuÉn cña t­ duy. Nãi chung, c¸c quan niÖm trªn ®Òu ®· m« t¶ m©u thuÉn kh¸ch quan nh­ng ch­a lµm râ ®­îc sù chuyÓn ho¸ biÖn chøng cña c¸c mÆt ®èi lËp. V× thÕ, kh¸i niÖm m©u thuÉn cßn nÆng vÒ h×nh thøc mµ ch­a ®i s©u vµo néi dung biÖn chøng cña c¸c mÆt ®èi lËp. §Õn triÕt häc M¸c - Lªnin ®· ®­a ra mét kh¸i niÖm khoa häc vÒ m©u thuÉn: M©u thuÉn lµ sù thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp. Nh­ vËy, cã hai ®iÒu kiÖn ®Ó x¸c ®Þnh mét m©u thuÉn biÖn chøng: Thø nhÊt lµ, c¸c xu h­íng ®èi lËp nhau. Thø hai lµ, c¸c xu h­íng lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña nhau. Tuy nhiªn, theo c¸ch hiÓu biÖn chøng, cÇn l­u ý kh«ng ph¶i mäi c¸i ®èi lËp ®Òu t¹o nªn m©u thuÉn mµ chØ cã nh÷ng xu h­íng ®èi lËp nµo lµ tiÒn ®Ò tån t¹i cña nhau míi t¹o thµnh m©u thuÉn. 2. C¸c lo¹i m©u thuÉn M©u thuÉn cã tÝnh kh¸ch quan, phæ biÕn vµ ®a d¹ng. D­íi ®©y lµ mét sè lo¹i m©u thuÉn: * M©u thuÉn bªn trong vµ m©u thuÉn bªn ngoµi M©u thuÉn bªn trong lµ m©u thuÉn gi÷a c¸c yÕu tè cÊu thµnh mét sù vËt nhÊt ®Þnh. M©u thuÉn bªn ngoµi lµ m©u thuÉn gi÷a mÆt ®èi lËp cña sù vËt nµy víi mÆt ®èi lËp cña sù vËt kh¸c. ViÖc ph©n chia m©u thuÉn bªn trong vµ m©u thuÉn bªn ngoµi cÇn cã quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ, tuú ph¹m vi ph©n tÝch. 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. M©u thuÉn bªn trong cã vai trß quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®èi víi qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña sù vËt. Cßn m©u thuÉn bªn ngoµi cã vai trß hç trî. M©u thuÉn bªn ngoµi tù nã kh«ng thÓ ph¸t huy ®­îc vai trß cña m×nh, mµ ph¶i th«ng qua m©u thuÉn bªn trong ®Ó ph¸t huy t¸c dông nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn, gi÷a m©u thuÉn bªn trong vµ m©u thuÉn bªn ngoµi cã sù t¸c ®éng qua l¹i víi nhau. Gi¶i quyÕt m©u thuÉn nµy còng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó gi¶i quyÕt m©u thuÉn kia. * M©u thuÉn c¬ b¶n vµ m©u thuÉn kh«ng c¬ b¶n C¨n cø vµo ý nghÜa ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña toµn bé sù vËt, c¸c m©u thuÉn ®­îc chia thµnh m©u thuÉn c¬ b¶n vµ m©u thuÉn kh«ng c¬ b¶n. M©u thuÉn c¬ b¶n lµ m©u thuÉn quy ®Þnh b¶n chÊt cña sù vËt, quy ®Þnh sù ph¸t triÓn ë tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n cña sù vËt. Nã tån t¹i g¾n liÒn víi sù vËt tõ khi sinh ra cho ®Õn khi sù vËt kÕt thóc. M©u thuÉn kh«ng c¬ b¶n lµ m©u thuÉn ®Æc tr­ng cho mét ph­¬ng diÖn nµo ®ã cña sù vËt, nã quy ®Þnh sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña mét mÆt nµo ®ã cña sù vËt. M©u thuÉn c¬ b¶n ®ãng vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi sù vËt. M©u thuÉn c¬ b¶n lµ c¬ së h×nh thµnh vµ chi phèi c¸c m©u thuÉn kh¸c trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña sù vËt. Khi m©u thuÉn c¬ b¶n ®­îc gi¶i quyÕt th× sù vËt sÏ thay ®æi vÒ chÊt. M©u thuÉn kh«ng c¬ b¶n tån t¹i bao giê còng g¾n liÒn víi m©u thuÉn c¬ b¶n, vµ trong qu¸ tr×nh vËn ®éng, m©u thuÉn c¬ b¶n cã thÓ lµm n¶y sinh m©u thuÉn kh«ng c¬ b¶n. * M©u thuÉn chñ yÕu vµ m©u thuÉn thø yÕu Dùa vµo vai trß cña m©u thuÉn ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña sù vËt trong mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh, c¸c m©u thuÉn ®­îc chia thµnh m©u thuÉn chñ yÕu vµ m©u thuÉn thø yÕu. M©u thuÉn chñ yÕu lµ m©u thuÉn næi lªn hµng ®Çu ë mçi giai ®o¹n ph¸t triÓn cña mäi sù vËt. Nã cã t¸c dông quyÕt ®Þnh ®Õn c¸c m©u thuÉn kh¸c tån t¹i trong cïng sù vËt ë giai ®o¹n ®ã. M©u thuÉn thø yÕu lµ m©u thuÉn kh«ng ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña sù vËt. 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. M©u thuÉn c¬ b¶n vµ m©u thuÉn chñ yÕu cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. Trong ®ã, m©u thuÉn chñ yÕu lµ biÓu hiÖn cô thÓ cña m©u thuÉn c¬ b¶n ë mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh. Do ®ã, viÖc gi¶i quyÕt m©u thuÉn chñ yÕu chÝnh lµ tõng b­íc gi¶i quyÕt m©u thuÉn c¬ b¶n. M©u thuÉn chñ yÕu vµ m©u thuÉn thø yÕu còng cã thÓ chuyÓn ho¸ cho nhau trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña sù vËt. * M©u thuÉn ®èi kh¸ng vµ m©u thuÉn kh«ng ®èi kh¸ng M©u thuÉn ®èi kh¸ng lµ m©u thuÉn gi÷a c¸c giai cÊp, nh÷ng tËp ®oµn ng­êi, nh÷ng xu h­íng x· héi cã lîi Ých c¬ b¶n ®èi lËp nhau. M©u thuÉn kh«ng ®èi kh¸ng lµ m©u thuÉn gi÷a nh÷ng lùc l­îng, khuynh h­íng x· héi mµ lîi Ých vÒ c¬ b¶n lµ nhÊt trÝ víi nhau. Ph©n biÖt m©u thuÉn ®èi kh¸ng vµ m©u thuÉn kh«ng ®èi kh¸ng cã ý nghÜa rÊt quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh ph­¬ng ph¸p gi¶i quyÕt m©u thuÉn. M©u thuÉn ®èi kh¸ng theo nguyªn t¾c chung chØ ®­îc gi¶i quyÕt th«ng qua c¸c cuéc c¸ch m¹ng x· héi. Cßn m©u thuÉn kh«ng ®èi kh¸ng, xu h­íng ph¸t triÓn ®Æc thï cña nã ngµy cµng dÞu ®i. M©u thuÉn nµy ®­îc gi¶i quyÕt vÉn ph¶i tu©n thñ nguyªn t¾c lµ th«ng qua ®Êu tranh nh­ng b»ng ph­¬ng ph¸p hoµ b×nh. Nh­ vËy, hiÓu b¶n chÊt c¸c lo¹i m©u thuÉn ®Ó t×m ra c¸ch gi¶i quyÕt phï hîp lµ ®iÒu rÊt quan träng trong thùc tiÔn cuéc sèng. §Æc biÖt lµ giai ®o¹n hiÖn nay, tr­íc xu thÕ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ diÔn ra å ¹t, kinh tÕ ViÖt Nam muèn kh«ng bÞ tôt hËu, muèn khëi s¾c th× cÇn ph¶i can ®¶m hoµ m×nh vµo trµo l­u kinh tÕ chung toµn thÕ giíi, ®ång thêi ph¶i ph¸t huy néi lùc ®Ó tù ®øng v÷ng tr­íc mäi t¸c ®éng tiªu cùc tõ bªn ngoµi. 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. PhÇn ii M©u thuÉn gi÷a x©y dùng kinh tÕ ®éc lËp tù chñ víi héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ Trong giai ®o¹n hiÖn nay, còng nh­ trong t­¬ng lai xa h¬n, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®èi víi ViÖt Nam cã nghÜa lµ ViÖt Nam ph¶i tham gia c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc nh­ AFTA, APEC, WTO,…, ph¸t triÓn c¸c quan hÖ th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ réng r·i víi mäi quèc gia, ®Æc biÖt lµ c¸c trung t©m kinh tÕ thÕ giíi, më réng sù hîp t¸c víi c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia. Ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ nµy sÏ dÉn ®Õn mét kÕt côc lµ: c¸c hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ quan ph¶i gi¶m thiÓu theo c¸c nguyªn t¾c cña c¸c tæ chøc trªn, c¸c c«ng ty n­íc ngoµi ®­îc phÐp vµo ViÖt Nam ho¹t ®éng mét c¸ch b×nh ®¼ng víi c¸c c«ng ty ViÖt Nam vµ ng­îc l¹i c¸c c«ng ty ViÖt Nam còng ®­îc phÐp ho¹t ®éng b×nh ®¼ng t¹i c¸c n­íc ®èi t¸c. Trong ®iÒu kiÖn ®ã viÖc x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ nªn ®­îc hiÓu nh­ thÕ nµo lµ thÝch hîp. LiÖu cã m©u thuÉn gi÷a héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ víi x©y dùng kinh tÕ ®éc lËp tù chñ? Tr­íc hÕt, ta ph¶i hiÓu b¶n chÊt cña nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ. Cã hai c¸ch hiÓu sau: Thø nhÊt, nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ trong m« h×nh kinh tÕ h­íng néi. M« h×nh kinh tÕ ®éc lËp tù chñ h­íng néi lµ mét nÒn kinh tÕ cã kh¶ n¨ng tù ®¶m b¶o c¸c nhu cÇu cña ®Êt n­íc, cµng nhiÒu cµng tèt. Mét c¬ cÊu hoµn chØnh, hoÆc t­¬ng ®èi hoµn chØnh lµ quèc s¸ch cña m« h×nh nµy. Trong ®ã nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp nÆng, ®Æc biÖt lµ nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp nÒn t¶ng gåm n¨ng l­îng, s¶n xuÊt c¸c nguyªn liÖu c¬ b¶n nh­ s¾t thÐp, ho¸ chÊt, läc dÇu, xi m¨ng,…®­îc ®Æc biÖt chó träng tõ ®Çu. Quan ®iÓm c¬ cÊu ngµnh cña nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ theo m« h×nh nµy nhÊn m¹nh ®Õn tÇm quan träng cña viÖc tù ®¶m b¶o c¸c nhu cÇu trong n­íc, dï ph¶i chÞu nh÷ng bÊt lîi vÒ hiÖu qu¶, 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. vµ hÇu nh­ kh«ng tÝnh tíi nh÷ng lîi thÕ so s¸nh quèc tÕ. ¦u tiªn hµng ®Çu lµ kh«ng phô thuéc vµo bªn ngoµi. Víi nh÷ng chÝnh s¸ch nµy ®· g©y ra nh÷ng t¸c h¹i to lín: Nã lµm t¨ng gi¸ c¸c hµng ho¸ trong n­íc g©y thiÖt h¹i cho ng­êi tiªu dïng; Duy tr× b¶o hé t×nh tr¹ng l¹c hËu vÒ c«ng nghÖ tæ chøc qu¶n lý; ChÝnh s¸ch b¶o hé cao ®· lµm mÐo mã m«i tr­êng ®Çu t­; H¹n chÕ viÖc më réng thÞ tr­êng. Mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ trong m« h×nh kinh tÕ h­íng néi cã mét ®Æc tr­ng quan träng nhÊt lµ tù ®¶m b¶o c¸c nhu cÇu thiÕt yÕu trong n­íc, ®Ó kh«ng bÞ lÖ thuéc vµo bªn ngoµi, tõ ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc chÝnh s¸ch ®Õn c¸c hµng ho¸, dÞch vô, còng kh«ng bÞ t¸c ®éng tõ bªn ngoµi bëi c¸c chÊn ®éng vÒ chÝnh trÞ, an ninh, kinh tÕ,… Thùc tÕ thÕ giíi cho thÊy ®· kh«ng cã mét quèc gia nµo ®i theo m« h×nh kinh tÕ nµy ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng v÷ng ch¾c, mµ hÇu hÕt ®Òu ®· hoÆc lµ thÊt b¹i, hoÆc lµ ph¶i tr¶ mét c¸i gi¸ rÊt ®¾t, hoÆc lµ l©m vµo khñng ho¶ng, suy tho¸i, tr× trÖ kÐo dµi. V× vËy, buéc c¸c quèc gia ph¶i t×m kiÕm mét m« h×nh ph¸t triÓn kh¸c, mét c¸ch hiÓu kh¸c vÒ tÝnh ®éc lËp tù chñ cña nÒn kinh tÕ. C¸ch hiÓu thø hai lµ nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. NÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ mét nÒn kinh tÕ gåm nh÷ng ngµnh cã lîi thÕ c¹nh tranh cao, vµ tuú thuéc vµo thÞ tr­êng thÕ giíi. §éc lËp tù chñ trong m« h×nh nµy chÊp nhËn sù tuú thuéc lÉn nhau trªn c¬ së cïng cã lîi trong quan hÖ gi÷a c¸c quèc gia. Sù tuú thuéc lÉn nhau nµy diÔn ra trªn hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc tõ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ph¸t triÓn, thÓ chÕ kinh tÕ vÜ m«, ®Õn c¶ sù h×nh thµnh c¸c ngµnh kinh tÕ, c¸c c«ng ty. M« h×nh kinh tÕ nµy ®­a l¹i nhiÒu mÆt tÝch cùc, nh­ng ®ång thêi còng ®­a l¹i nhiÒu m©u thuÉn, nhiÒu tiªu cùc. Tr­íc hÕt, nhËn ®Þnh mÆt tÝch cùc, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®· vµ sÏ t¹o ra nh÷ng c¬ héi cho sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña nÒn kinh tÕ, cho phÐp chóng ta tiÕp cËn víi nÒn v¨n minh c«ng nghiÖp cña thÕ giíi. Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ lµ mét c¬ héi ®Ó chóng ta ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, t¹o ra c¬ së vËt chÊt cho chñ nghÜa x· héi vµ do ®ã mµ cã ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng thùc tÕ ®Ó b¶o ®¶m v÷ng ch¾c chñ quyÒn quèc gia. Trong ®iÒu kiÖn toµn cÇu ho¸ kinh tÕ hiÖn nay, chóng ta cã nhiÒu c¬ héi ®Ó tiÕp cËn nÒn khoa häc vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i cña thÕ giíi, häc hái nh÷ng kinh nghiÖm qu¶n lÝ x· héi, tiÕp thu nh÷ng tinh hoa cña nÒn v¨n minh c«ng nghiÖp. Bªn c¹nh mÆt tÝch cùc, toµn cÇu ho¸ kinh tÕ còng ®­a l¹i kh«ng Ýt m©u thuÉn. Cô thÓ lµ: - Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ t¹o ®iÒu kiÖn thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, cã nhiÒu vèn ®Çu t­ ®æ vµo th× nÒn kinh tÕ míi cã ®iÒu kiÖn x©y dùng c¬ së h¹ tÇng hiÖn ®¹i, míi cã ®iÒu kiÖn ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Tuy nhiªn, vèn ®Çu t­ tõ n­íc ngoµi bao giê còng g¾n víi nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh, nh­ ®iÒu kiÖn vÒ môc ®Ých sö dông, ®èi t­îng sö dông, thêi gian sö dông,…Nh­ vËy lµ n­íc nhËn ®Çu t­ ®· phÇn nµo bÞ chi phèi, bÞ khèng chÕ vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ bëi chñ ®Çu t­. Vµ tõ ®ã lµm n¶y sinh m©u thuÉn bªn ngoµi gi÷a n­íc nhËn ®Çu t­ vµ n­íc chñ ®Çu t­, n­íc nhËn ®Çu t­ mÊt tÝnh ®éc lËp. H¬n n÷a, nÕu sö dông kh«ng ®óng nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ hay sö dông kh«ng cã hiÖu qu¶ th× nÒn kinh tÕ kh«ng nh÷ng kh«ng ph¸t triÓn mµ cßn bÞ khñng ho¶ng, mÊt c©n ®èi. NghÜa lµ ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh tù chñ vÒ kinh tÕ cña n­íc nhËn ®Çu t­. - Toµn cÇu ho¸, tøc hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ quan sÏ bÞ b·i bá dÇn, c¸c c«ng ty ®­îc tù do c¹nh tranh b×nh ®¼ng trªn toµn thÕ giíi. Lóc ®ã, ë nh÷ng n­íc kÐm ph¸t triÓn, do c¸c c«ng ty lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶, søc c¹nh tranh yÕu nªn dÇn dÇn sÏ bÞ ph¸ s¶n, gi¶i thÓ. Hµng ho¸ ngo¹i nhËp chiÕm lÜnh thÞ tr­êng néi ®Þa, nÒn kinh tÕ bÞ lÖ thuéc vµo n­íc ngoµi. DÉn ®Õn n­íc yÕu thÕ trong c¹nh tranh sÏ bÞ mÊt quyÒn tù chñ. - Toµn cÇu ho¸, nghÜa lµ sÏ h×nh thµnh c¸c thÓ chÕ kinh tÕ toµn cÇu. C¸c quèc gia thµnh viªn ph¶i ¸p dông vµ thi hµnh hÖ thèng luËt ph¸p quèc tÕ, c¸c quan hÖ tuú thuéc lÉn nhau gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ quèc gia sÏ ph¸t triÓn. Do ®ã, ®éc lËp, tù chñ vÒ kinh tÕ chØ mang tÝnh t­¬ng ®èi. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. -Nh÷ng n­íc nghÌo sÏ ngµy cµng nghÌo h¬n do bÞ thiÖt thßi v× nh÷ng quy ®Þnh bÞ ¸p ®Æt tõ nh÷ng n­íc lín. §ång thêi, nh÷ng n­íc nghÌo vµ kÐm ph¸t triÓn nÕu kh«ng nhanh chãng t¹o ra ®­îc mét thiÕt chÕ kinh tÕ t­¬ng hîp víi thiÕt chÕ kinh tÕ khu vùc vµ toµn cÇu, kh«ng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ héi nhËp thùc sù th× chØ ®¬n thuÇn trë thµnh n¬i cung cÊp nguyªn liÖu vµ tiªu thô s¶n phÈm cho c¸c n­íc cã kinh tÕ ph¸t triÓn, thµnh n¬i tiÕp nhËn c¸c c«ng nghÖ l¹c hËu hoÆc th¶i lo¹i, thµnh n¬i mµ c¸c n­íc ph¸t triÓn chuyÓn giao « nhiÔm d­íi c¸i vá bäc chuyÓn nh­îng hay viÖn trî c«ng nghÖ, nghÜa lµ thay thÕ sù phô thuéc nµy b»ng mét sù phô thuéc kh¸c. - Ph©n c«ng lao ®éng ngµy cµng trë nªn s©u s¾c lµ hÖ qu¶ tÊt yÕu cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ nãi chung vµ cña toµn cÇu ho¸ kinh tÕ nãi riªng. Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ sÏ t¹o ra sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ mét c¸ch s©u s¾c h¬n; do ®ã trªn ph¹m vi toµn cÇu, n¨ng suÊt lao ®éng sÏ cao h¬n, cña c¶i ®­îc s¶n xuÊt ra sÏ nhiÒu h¬n víi chÊt l­îng tèt h¬n vµ gi¸ thµnh rÎ h¬n. Bëi v× khi ch­a tham gia toµn cÇu ho¸ kinh tÕ còng tøc lµ ch­a cã sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ s©u s¾c, mçi quèc gia gÇn nh­ ®Òu ph¶i tù cÊp tù tóc, ®Òu ph¶i lµm ra c¶ nh÷ng c¸i mµ m×nh kh«ng cã thÕ m¹nh ®Ó ®¸p øng cho nhu cÇu ®a d¹ng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n; cßn khi tham gia toµn cÇu ho¸ kinh tÕ, mçi quèc gia sÏ chØ s¶n xuÊt ra mét sè lo¹i hµng ho¸ nhÊt ®Þnh ®Ó trao ®æi víi c¸c quèc gia kh¸c, ai m¹nh mÆt nµo sÏ khai th¸c triÖt ®Ó mÆt ®ã. Tøc lµ cã mèi liªn hÖ phô thuéc chÆt chÏ lÉn nhau gi÷a c¸c quèc gia. VËy, ®Ó gi¶i quyÕt m©u thuÉn gi÷a héi nhËp kinh tÕ víi ®éc lËp tù chñ, chóng ta nªn nh×n nhËn theo khÝa c¹nh sau: Tr­íc hÕt, vµ quan träng nhÊt lµ ph¶i ®¶m b¶o lîi Ých ph¸t triÓn cña quèc gia ë møc cao nhÊt cã thÓ ®­îc. C¸c mèi quan hÖ cña mét n­íc víi c¸c n­íc kh¸c ph¶i ®­îc xem xÐt ®¸nh gi¸ trªn tiªu chuÈn cã ®¶m b¶o ®­îc lîi Ých ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc kh«ng. §ã míi lµ môc tiªu cho mäi chiÕn l­îc ph¸t triÓn. Trong ®iÒu kiÖn héi nhËp quèc tÕ tiÕn triÓn nh­ hiÖn nay, mäi nÒn kinh tÕ ngµy cµng tuú thuéc nhiÒu h¬n vµo bªn ngoµi. Nh­ng nÕu sù tuú thuéc nhiÒu h¬n ®ã 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®¶m b¶o tèt h¬n cho lîi Ých ph¸t triÓn quèc gia, th× kh«ng cã lÝ g× l¹i kh«ng chÊp nhËn. Thø hai, søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ ph¶i ®­îc c¶i thiÖn vµ t¨ng dÇn. Søc c¹nh tranh nµy ph¶i ®­îc thÓ hiÖn c¸c mÆt: ThÓ chÕ chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi, ph¶i ®ñ m¹nh, ®ñ t¹o ra mét m«i tr­êng ®Çu t­, kinh doanh thuËn lîi, chi phÝ thÊp, rñi ro thÊp, kh¶ n¨ng sinh lîi lín. C¬ cÊu kinh tÕ gåm nh÷ng ngµnh cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao, cã kh¶ n¨ng tù ®iÒu chØnh, tù rót lui khái nh÷ng ngµnh kÐm kh¶ n¨ng c¹nh tranh. C¬ cÊu doanh nghiÖp còng ph¶i bao gåm nh÷ng doanh nghiÖp cã søc m¹nh c«ng nghÖ vµ trÝ lùc, ®ñ søc c¹nh tranh trªn th­¬ng tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ. Nguån nh©n lùc trong n­íc ph¶i ®­îc ®µo t¹o tèt vµ ph¸t triÓn, sö dông cã hiÖu qu¶. BiÓu hiÖn tËp trung cña søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ lµ ë chÊt l­îng vµ gi¸ thµnh cña s¶n phÈm vµ dÞch vô cña ®Êt n­íc. NÕu s¶n phÈm vµ dÞch vô cña mét quèc gia cã gi¸ thµnh cao, chÊt l­îng thÊp, th× sÏ kh«ng tiªu thô ®­îc ë c¶ thÞ tr­êng trong n­íc vµ bªn ngoµi. KÕt côc sÏ dÉn ®Õn lµ nÒn kinh tÕ cña quèc gia ®ã sÏ l©m vµo suy tho¸i, khñng ho¶ng, tôt hËu kÐo dµi. Trong ®iÒu kiÖn ®ã khã cã thÓ nãi ®Õn ®éc lËp vµ tù chñ. Cßn nh­ mét nÒn kinh tÕ lµm ra c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô chÊt l­îng cao, gi¸ l¹i thÊp, cã thÓ chiÕm lÜnh c¶ thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ, t¹o ra thu nhËp ngo¹i tÖ, dù tr÷ ngo¹i tÖ lín, cã thÓ nhËp khÈu nhiÒu lo¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô ®¸p øng c¸c nhu cÇu trong n­íc. Mét nÒn kinh tÕ cã søc c¹nh tranh cao nh­ vËy trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ hiÖn nay lµ mét nÒn kinh tÕ cã tÝnh ®éc lËp vµ tù chñ cao. Thø ba, cã kh¶ n¨ng øng phã cã hiÖu qu¶ víi nh÷ng chÊn ®éng chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi bªn ngoµi. Nh÷ng chÊn ®éng bªn ngoµi cã thÓ lµ: mét cuéc chiÕn tranh tõ bªn ngoµi tíi, mét cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ khu vùc hay thÕ giíi,…ChiÕn l­îc tèt nhÊt cña mét quèc gia lµ cè tr¸nh tham gia nh÷ng cuéc chiÕn tranh ë bªn ngoµi vµ tr¸nh ®Ó xÈy ra xung ®ét vµ chiÕn tranh ë trong n­íc. Cßn mét khi chiÕn tranh ®· 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. bïng næ, ®· tham chiÕn, th× nhÊt ®Þnh ®Êt n­íc sÏ bÞ tµn ph¸ nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn chiÕn tranh hiÖn ®¹i ngµy nay. Song mét nÒn kinh tÕ cã søc c¹nh tranh cao, cã dù tr÷ ngo¹i tÖ lín, sÏ cã søc chÞu ®ùng cao h¬n c¸c nÒn kinh tÕ l¹c hËu kh¸c. Mét nÒn kinh tÕ héi nhËp quèc tÕ cao, lîi Ých quèc gia ®an xen chÆt chÏ víi lîi Ých cña nhiÒu quèc gia kh¸c, nhiÒu trung t©m kinh tÕ, th× sÏ cã nhiÒu kh¶ n¨ng kÕt hîp søc m¹nh quèc gia víi søc m¹nh quèc tÕ ®Ó b¶o vÖ ®Êt n­íc tèt h¬n. Tãm l¹i, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cã thÓ ®­a ®Õn mét sè m©u thuÉn víi viÖc x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ. Tuy nhiªn héi nhËp kinh tÕ lµ hîp quy luËt vµ kh«ng thÓ ®¶o ng­îc. Héi nhËp kinh tÕ mang l¹i nh÷ng lîi Ých hÕt søc lín lao vÒ nhiÒu mÆt cho tÊt c¶ c¸c n­íc. Nh÷ng n­íc ®i sau cã thÓ tranh thñ c¸c c¬ héi do nã mang l¹i phôc vô cho sù ph¸t triÓn ®Êt n­íc nh»m gi¶m bít kho¶ng c¸ch víi c¸c n­íc ph¸t triÓn. Vµ kh«ng cã g× cã thÓ tån t¹i vÜnh viÔn. NhËn thøc cña con ng­êi ®èi víi c¸c sù vËt ph¶i thay ®æi víi nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ thay ®æi. NhËn thøc vÒ mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ ngµy nay kh«ng thÓ vÉn lµ nh÷ng nhËn thøc cña nh÷ng n¨m 50 vµ 60. CÇn cã nhËn thøc míi thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn míi. ChÝnh nh÷ng nhËn thøc míi nµy sÏ më ®­êng cho thùc tiÔn ph¸t triÓn. Nh×n th¼ng vµo sù thËt. Thùc tiÔn ®ang ®ßi hái ph¶i cã nhËn thøc míi, t­ duy míi. 11
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0