intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: Sự gia tăng dân số

Chia sẻ: '̴̟̖͠Ạ̶̡͓̘̭̿̔͘͝͝n̴̖̏̋̓k̸̡͍͇̃'̶̬̮̣͖́͘ ̶̢̯̣͇́̏̄͜͝P̴̧̛̭̹͓͈͠h̵̳͖̼̏o̵̭̱̐̎͜n̸̡̺͋͊G̴̢͉̖̳̓͊̊͂͠'̴̨͔͍̅͐̚͠ŝ̵̝͕͚ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:11

1.453
lượt xem
123
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài: Sự gia tăng dân số trình bày về giới thiệu chung (khái niệm, dân số thế giới, dân số Việt Nam); nguyên nhân gia tăng dân số; hậu quả của việc gia tăng dân số; giải pháp đối với vấn đề bùng nổ dân số. Mời các bạn tham khảo đề tài để nắm bắt nội dung cụ thể hơn. Tài liệu phục vụ cho các bạn chuyên ngành Địa lý và những bạn quan tâm tới vấn đề này.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Sự gia tăng dân số

  1. Trường CĐ Kỹ Thuật Lý Tự Trọng Mục Lục ĐẶT VẤN ĐỀ Con người là trung tâm của thế giới và xã hội,mọi hoạt động của chúng ta đều có   mục tiêu nhằm phục vụ cho việc phát triển con người cả về vật chất lẫn tinh thần   với nhu cầu cho vật chất ngày càng nâng cao.nhưng để  thực hiện điều đó quả  thật  ko dễ bởi vì tài tài nguyên thiên nhiên,đất đai của chúng ta đều có giới hạn trong khi  đó sự  bùng nổ  dân số  ngày càn lan rộng điều đó  ảnh hưởng rất lớn đến mục tiêu  phát triển con người.Vì vậy trong phạm vi buổi thảo luận nhóm tôi xin trình bày vấn  đề : “sự gia tăng dân số”.  1
  2. Trường CĐ Kỹ Thuật Lý Tự Trọng TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH DÂN SỐ Giới thiệu chung Khái niệm a) Dân số  2
  3. Trường CĐ Kỹ Thuật Lý Tự Trọng Dân số là tập hợp của những con người đang sống ở một vùng địa lý hoặc  một không gian nhất định,, là nguồn lao động quý báu cho sự phát triển kinh tế ­ xã  hội, thường được đo bằng một cuộc điều tra dân số và biểu hiện bằng mộttháp dân  số. b) Quy mô dân số Quy mô dân số của một vùng lãnh thổ (một địa phương, một nước, hay   một châu lục...) là tổng số dân sinh sống trên vùng lãnh thổ đó. Quy mô dân số có thể chia ra quy mô dân số thời điểm (đầu kỳ, cuối kỳ, một   thời điểm nào đó) và quy mô dân số trung bình của một thời kỳ.  Quy mô dân số thời điểm là quy mô dân số được thống kê vào một thời điểm   nhất định. Theo Tổng điều tra dân số  và nhà ở  vào thời điểm 0 giờ  ngày 1/4/2009,  quy mô dân số Việt Nam là 85.789.583 người. c) Cơ cấu dân số Cơ cấu dân số là sự  phân chia tổng số dân của một vùng thành các nhóm theo  một hay nhiều tiêu thức (mỗi một tiêu thức là một đặc trưng nhân khẩu học nào đó). Cơ cấu dân số theo tuổi được thể hiện thông qua sự phân chia dân số theo từng  độ tuổi, nhóm 5 độ tuổi hoặc 10 độ tuổi hoặc các nhóm tuổi trẻ em (0­14 tuổi), nhóm  tuổi lao động (15­59 tuổi), nhóm tuổi già (trên 60 tuổi). Cơ  cấu giới tính là sự  phân   chia dân số thành hai nhóm nam và nữ. d) Bùng nổ dân số Bùng nổ dân số là hiện tượng dân số tăng nhanh trong một thời gian ngắn gây  ảnh hưởng đến mọi mặt đời sống xã hội. Dân số thế giới Một báo cáo hồi năm 2013 của Liên Hợp Quốc cho rằng dân số  thế  giới sẽ  đạt mức 9,7 tỉ người vào năm 2050 và số người trên 60 tuổi sẽ tăng từ  mức 841  triệu như hiện nay lên tới 2 tỉ vào năm 2050 và gần 3 tỉ vào năm 2100.Nghiên cứu  của INED cho thấy dân số châu Phi sẽ chiếm 1/4 dân số thế giới vào năm 2050   với khoảng 2,5 tỉ người, cao gấp đôi mức hiện tại.Tỉ lệ sinh đẻ ở châu Phi hiện   nay là mỗi phụ  nữ  có 4,8 con, cao hơn rất nhiều so với mức trung bình 2,5 con   của thế giới.Dân số châu Mỹ sẽ vượt ngưỡng 1 tỉ người vào năm 2050, còn dân   số châu Á sẽ tăng từ 4,3 tỉ người hiện nay lên 5,2 tỉ người vào năm 2050. Hiện quốc gia đông dân nhất thế giới hiện nay là Trung Quốc với 1,3 tỉ  dân, tiếp theo là Ấn Độ với 1,2 tỉ dân. Tuy nhiên đến năm 2050, dân số Ấn Độ sẽ   3
  4. Trường CĐ Kỹ Thuật Lý Tự Trọng đạt ngưỡng 1,6 tỉ  người và soán ngôi quốc gia đông dân nhất thế  giới từ  tay  Trung Quốc.      Đến giữa thế kỷ 21, quốc gia đông dân nhất châu Phi là Nigeria với  444   triệu dân sẽ vượt mặt Mỹ về dân số với 400 triệu người     Bảng 1.1 Dữ liệu dân số 2012 STT Quốc gia Dân số (người)   1  Trung Quốc 1.354.145.116 2  Ấn Độ 1.226.993.338 3  Hoa Kỳ 303.357.574 4  Indonesia 244.445.186 5  Brazil 198.315.345 6  Pakistan 178.872.324 7  Nigeria 164.762.805 8  Bangladesh 154.303.639 9  Nga 141.925.115 10  Nhật Bản 127.609.759 11  Mexico 117.036.584 12  Philippines 95.818.460  4
  5. Trường CĐ Kỹ Thuật Lý Tự Trọng STT Quốc gia Dân số (người)   13  Vietnam 88.742.890  Dân số Việt Nam Việt Nam đứng thứ 13 trong các nước đông dân trên thế giới. Năm 2007,một nghiên cứu của Viện nghiên cứu Phát triển xã hội được thực  hiện trên cả nước cho thấy, tỉ lệ giới tính khi sinh đã có sự chênh lệch đáng kể. Có  tới 16 tỉnh, thành có tỉ  lệ giới tính khi sinh từ  115 ­ 128 bé trai/100 bé gái; ở 20 tỉnh,   thành khác là 111­ 120 bé trai/100 bé gái. Cụ thể, tại Kiên Giang, cứ 125 bé trai thì có   100 bé gái; tại Sóc Trăng là 124 bé trai/100 bé gái; tại Bắc Ninh là 123 bé trai/100 bé   gái; tại Hà Tây là 112 bé trai/100 bé gái; tại Bình Định 107 bé trai/100 bé gái…  Hệ quả là, khoảng cách tỷ lệ giới tính (số trẻ em trai/trẻ em gái) ở  nước ta   ngày càng tăng cao. Cụ thể, năm 2000, tỷ lệ này mới ở mức bình thường là 106/100,   thì đến cuối năm 2007 đã lên đến mức báo động là 126/100. Tỷ lệ này gia tăng theo   số  lần sinh, đặc biệt đối với những gia đình sinh con thứ  3 trở  lên. Thực tế  này  không bao lâu nữa sẽ dẫn đến tình trạng nhiều bé trai khi trưởng thành sẽ không lấy  được vợ, giống như tình trạng của Trung Quốc. Nguy cơ này có thể dẫn đến sự bất  ổn xã hội như:  ẩu đả, hiếp dâm, buôn bán phụ  nữ  qua biên giới… tăng lên.Hiện   trạng này sẽ ảnh hưởng rất lớn về vấn đề dân số ở nước ta trong tương lai. Nguyên nhân gia tăng dân số Quan điểm lạc hậu.Một số  nước, đặc biệt là  ở  những nước phương đông  vẫn còn những quan điểm lạc hậu trọng nam khinh nữ, trời sinh voi, trời sinh cỏ,   sinh con quý tử, muốn có con trai, muốn đông con. Ở các nước có nền nông nghiệp  lạc hậu, sản xuất nông nghiệp là chính vẫn yêu cầu nhiều lao động tay chân, cần   nhiều lao động tham gia vào sản xuất là nguyên nhân dẫn tới gia tăng dân số  ở  các  nước đang phát triển.Tại một số quốc gia châu Phi, trung Đông, các quốc gia ở bán  đảo Ấn Độ tỷ lệ trẻ em trên số bà mẹ xấp xỉ 6 trẻ em trên một bà mẹ. Mỗi năm các  quốc gia trên tăng dân số khá nhanh.  Cán cân về  giới tính luôn nghiêng về  nam giới Tư  tưởng “trọng nam khinh   nữ” theo kiểu “chồng chúa, vợ tôi”, “xuất giá tòng phu”, “mười gái không bằng một  trai” vẫn còn tồn tại trong ý nghĩ của một bộ  phận dân cư, nhất là ở  các vùng ven   biển, vùng nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Bởi lẽ, họ cho rằng con trai    5
  6. Trường CĐ Kỹ Thuật Lý Tự Trọng có trách nhiệm nhiều hơn con gái trong việc phụng dưỡng, chăm sóc cha mẹ khi về  già và lo liệu ma chay, thờ cúng sau khi cha mẹ mất, đồng thời tâm lý sinh con trai   còn để dự phòng trong trường hợp rủi ro (tai nạn, tệ nạn xã hội…).Phải chăng niềm   vui có một đứa trẻ nối dõi từ bao đời nay vẫn tiếp tục ngự trị ở mỗi người đàn ông  như  thể đó là một phần trách nhiệm của họ đối với dòng họ  và chính bản thân gia  đình mình. . Vì thế, nhiều phụ nữ, khi mang thai đến tháng thứ 4, thứ 5, nếu kết quả  siêu âm là con gái, họ  sẵn sàng phá bỏ  để… đợi lần sau. Cũng có nhiều phụ  nữ   ở  các vùng nông thôn không có khả năng tiếp cận dịch vụ chẩn đoán giới tính thai nhi   sớm, nên vô tư sinh tiếp con thứ 4, thứ 5 cho đến khi có con trai mới chịu dừng. Là hậu quả  việc quan hệ  tình dục sớm và bừa bãi .Mỗi năm có khoảng 15  triệu phụ  nữ  trong độ  tuổi 15 đến 17 tuổi sinh đẻ  chiếm khoảng 10% tổng số các   trường hợp sinh con hằng năm trên thế giới. Một số nước có tỷ lệ nạo phá thai cao   như : Úc là một trong những nước công nghiệp có tỷ lệ phụ nữ nạo phá thai cao cứ  1000 thiếu nữ (tuổi từ 15 đến 19) có khoảng 24 thiều nữ phá thai và 20 thiếu nữ sinh  con. Việc thực hiện chính sách kế  hoạch hóa gia đình và sử  dụng các biện pháp   tránh thai ở các nước đâng phát triển vẫn còn nhiều hạn chế. Già hóa dân số. Trong xu thế  toàn cầu hóa, kinh tế  thế  giới ngày càng phát   triển đồng đều, đời sống vật chất, tinh thần và an sinh xã hội của các quốc gia ngày   càng được nâng cao, quyền con người được tôn trọng đúng nghĩa, do đó tuổi thọ của   con người ngày càng được  nâng cao.  Bên cạnh  đó  ở  những nước  phát triển xu   hướng các cặp vợ  chồng sinh ít con (thậm chí là không muốn có con) để  có điều  kiện hưởng thụ cuộc sống ngày càng nhiều, mặc dù chính phủ  các nước này có các  chính sách khen thưởng, hỗ  trợ  nuôi con ăn học cho tới tuổi trưởng thành đối với  những gia đình sinh nhiều con, nhưng tỷ lệ tăng dân số ở hầu hết các quốc gia phát   triển vẫn  ở  mức thấp (dưới 1%). Song song đó là trào lưu tôn thờ  chủ  nghĩa độc  thân của giới trẻ ngày nay cũng có sức lan tỏa rộng rãi (nhất là ở Châu Âu và một số  quốc gia phát triển ở Châu Á như Nhật bản, Singapo,...) do nhu cầu học tập, nghiên  cứu khoa học và tác động của đời sống công nghiệp,...đó là một số nguyên nhân cơ  bản dẫn tới việc già hóa dân số thế giới. ­ Có thể  nói sự  mất cân bằng giới còn có nguyên nhân từ  sự  phát triển của   khoa học và công nghệ. Y học ngày càng phát triển đã giúp việc sinh con theo ý   muốn, làm cho tỷ lệ bé trai được sinh ra tăng lên rõ rệt. Thông qua sự hỗ trợ của các   biện pháp như siêu âm, lựa chọn giới tính nhờ ăn uống, các cặp vợ chồng có thể lựa  chọn giới tính thai nhi theo mong muốn.  6
  7. Trường CĐ Kỹ Thuật Lý Tự Trọng Hậu Quả của việc gia tăng dân số Ảnh hưởng của tình tình dân số hiện nay tới các mặt đời sống xã hội: Trong phạm vi một quốc gia, việc bùng nổ dân số sẽ khiến cho mức sống của   người dân trong nước bị  hạ  xuống,mức sống của người dân giảm dẫn tới các dịch   vụ chăm sóc tối thiểu không được đáp ứng, dịch bệnh gia tăng. Trên phạm vi quốc tế, bùng nổ  dân số  sẽ  dẫn tới sự  chênh lệch trong phân   phối của cải giữa các khu vực, khiến cho những nước giàu vẫn cứ  giàu, những  nước nghèo vẫn cứ  nghèo, mặt bằng chất lượng dân số  của thế  giới bị  kéo tuột   xuống. Dân số và vấn đề tài nguyên thiếu hụt: Trong xã hội công nghiệp hiện đại,để đảm bảo cho cuộc sống của mỗi nguời,   mỗi năm phải đào lên được 25 loại khoáng sản trong lòng đất.Tài nguyên dầu lửa,  nếu tiếp tục được khai thác với tốc độ  như  trong thập niên 90 của thế  kỉ  trước thì  sẽ  cạn kiệt đến năm 2016. Tài nguyên than trên thế  giới cũng chỉ  còn dùng được   1500 năm nữa, và  ước tính 12 loại tài nguyên khác chỉ  duy trì đựoc 50 năm nữa là   cùng.Trong đó nghiêm trọng nhất là phải kể  tới vấn đề  thiếu nước ngọt. Vào đầu  thế kỉ XXI, một số vùng Nam Á, Trung Mỹ, nhất là Bắc Phi, Đông Phi, Tây Phi đã  xuất hiện tình trạng thiếu nước ngọt hoàn toàn. Dân số và vấn đề an ninh, xã hội: Dân số  tăng nhanh gây ra nhiều bất  ổn trong xã hội, đó   là nạn cướp bóc,  khủng bố,…Dễ  thấy khi dân số  tăng cao, việc kiếm được miếng ăn sẽ  ngày càng   trở lên khó khăn hơn, và để đảm bảo sinh tồn cho mình người ta có thể sẵn sàng làm  mọi việc, kể cả phạm tội. Nghiêm trọng hơn, xuất phát từ vấn đề dân số quá nhiều   dẫn tới việc thiếu đất sống, thiếu “không gian sinh tồn” có thể  dẫn tới các cuộc  xung đột, chiến tranh giữa các nhóm người, gây nên những hậu quả to lớn. Ảnh hưởng của gia tăng dân số tới môi trường và sinh thái: Sự  gia tăng dân số  đô thị  và sự  hình thành các thành phố  lớn ­ siêu đô thị  làm  cho môi trường khu vực đô thị có nguy cơ bị suy thoái nghiêm trọng.Nguồn cung cấp   nước sạch, nhà ở, cây xanh không đáp ứng kịp cho sự phát triển dân cư.Ô nhiễm môi  trường không khí, nước tăng lên.  7
  8. Trường CĐ Kỹ Thuật Lý Tự Trọng Sự bùng nổ dân số dẫn đến việc con người phải mở rộng phạm vi hoạt động,   kéo theo sự  biến mất của nhiều loài động thực vật trên thế  giới, sự  đa dạng sinh   học ngày càng giảm. Cùng với đó, con người không ngừng tùy tiện khai thác và tàn  phá thiên nhiên như chặt phá rừng đầu nguồn, khai thác khoáng sản đất đá, săn bắt   thú quý hiếm… để  phục vụ  cho đời sống ngày càng phát triển, nhu cầu ngày càng   cao và nhiều hơn của mình, gây ra những thiệt hại nặng nề đối với môi trường như  xói mòn đất đai, sa mạc hóa, cạn kiệt nguồn nước, mưa axit… chưa kể  tới việc   lượng rác, khí thải, chất thải độc hại khổng lồ  con người thải ra hàng ngày đang  gây ra những báo động về tình trạng ô nhiễm môi trường, hiệu ứng nhà kính, thủng   tầng ozon, sự thay đổi khí hậu toàn cầu Đến năm 2025, khi dân số  thế  giới dự  kiến là 8 tỷ  đồng, 48 quốc gia có 3 tỷ  người   sẽ   phải   đối   mặt   với   tình   trạng   thiếu.   Đường   bờ   biển   và   đại   dương:    Một nửa trong số tất cả các hệ sinh thái ven biển đang bị áp lực bởi mật độ dân số  cao và phát triển đô thị.Một làn sóng ô nhiễm đang tăng lên trong vùng biển của thế  giới.thủy sản đang được khai thác quá mức và sản lượng đánh bắt cá đang xuống. Giải pháp đối với vấn đề bùng nổ dân số Trong hàng loạt biện pháp, có thể kể ra ở đây những biện pháp tối ưu nhất mà  các quốc gia cũng như  các khu vực có thể  áp dụng để  làm giảm độ  nóng của gia   tăng dân số.  ­ Với những khu vực có sự tăng trưởng mạnh mẽ về dân số như châu Phi; một   số nước châu Á và một số khu vực khác thì biện pháp nên làm ngay là phối hợp với   các tổ  chức thế  giới (UNFPA, UNICEFT) trong chương trình vận động toàn dân  nhận thức rõ tác hại cũng như  những mặt trái của việc gia tăng dân số  quá nhanh,   chỉ rõ những tác động xấu của bùng nổ dân số đến y tế, giáo dục, lương thực, thực  phẩm, tệ nạn xã hội, ô nhiễm môi trường và dịch bệnh dẫn đến tỷ  lệ tử  vong tăng  cao. Cần phải hướng ý thức của người dân tại các nước này tới những nguy hại của  bùng nổ dân số ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của họ. ­ Các nhà chức trách phải phối hợp với tổ chức dân số thế giới để  điều chỉnh  mức tăng dân số các nước về mức cân bằng.  ­ Cần củng cố và kiện toàn tổ chức bộ máy làm công tác Dân số  ­ Kế hoạch   hóa gia đình ở các cấp.  ­ Đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền với nội dung và hình thức phù hợp   với từng vùng, từng nhóm dân cư...nhằm giảm gia tăng dân số. Giáo dục cho lứa   8
  9. Trường CĐ Kỹ Thuật Lý Tự Trọng tuổi vị thành niên ở tất cả các quốc gia, đặc biệt là những quốc gia có tỷ lệ sinh cao   nhận thấy được mối đe dọa do sự  bùng nổ  dân số  đem lại, đề  cập đến các biện   pháp về quan hệ tình dục an toàn, ngăn chặn vấn đề quan hệ tình dục quá sớm ở lứa   tuổi này. Trên thế  giới hiện nay, nạo phá thai  ở  lứa tuổi vị  thành niên đang là một   vấn nạn ở hầu hết các quốc gia.  ­ Mở rộng và nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh  sản và kế hoạch hóa gia đình. .  ­ Tạo môi trường tâm lý, xã hội tích cực thúc đẩy phong trài thực hiện chính   sách dân số và kế hoạch hóa gia đình.  ­ Đầu tư cho phụ nữ: Mở rộng cơ hội cho những phụ nữ trẻ tuổi trong vấn đề  nâng cao nhận thức, phụ nữ có học vấn sẽ  có nhiều quyền lựa chọn hơn, có tiếng  nói hơn trong gia đình và trong xã hội. Khi vai trò phụ  nữ  được tăng lên, tình trạng  “trọng  nam  khinh   nữ”   cũng  được   khắc   phục   bởi   đây  chính  là   một  trong  những  nguyên nhân của việc sinh nhiều con dẫn đến gia tăng dân số. ­ Cán bộ nhà nước đi đầu, gương mẫu trong công tác dân số.  ­ Bản thân mỗi công dân cần có nhận thức đầy đủ  về  vấn đề  dân số, sự  gia  tăng dân số chóng mặt và tác hại của nó, để có thể phòng tránh sự  bùng nổ  dân số,   gia tăng   9
  10. Trường CĐ Kỹ Thuật Lý Tự Trọng                                  CHƯƠNG 3  NHẬN XÉT Quả thật, chúng ta hiện nay, không thể biết đích xác Trái Đất có thê chịu đựng  được sức ép cao nhất của dân số thế giới là bao nhiêu. Có người cho rằng mức cao  nhất là khoảng 20 tỷ đến 30 tỷ. Những cũng có người cho rằng dân số hiện nay đã  mấp mé bên bờ bùng nổ. Nhưng cũng cần nói rõ ở đây rằng, ta không thể giả định  dân số thế giới chỉ mãi tăng không thôi, để cuối cùng khiến Trái Đất chật đến mức  không còn chỗ dung thân. Khái quát mà nói, sự tăng trưởng dân số là kết quả của tỷ   10
  11. Trường CĐ Kỹ Thuật Lý Tự Trọng lệ sinh sản cao hơn tỷ lệ tử vong. Giả sử hai tỷ lệ tăng giảm bù trừ cho nhau thì dân  số thế giới cũng có xu thế ổn định. Trong tương lai đến một ngày nào đó, sẽ có thể  có giai đoạn trở lại trạng thái cân bằng . Theo dự đoán có thể sau năm 2020, dân số  thế giới sẽ ngừng tăng mà giảm xuống, và qua 10 năm có thể ổn định ở mức 11 tỷ.  Thực tế của nhiều nước trên thế giới và Việt Nam đã cho thấy, giải quyết vấn  đề dân số sẽ gặp nhiều khó khăn và tốn kém cả về thời gian, công sức nếu không  được liên kết với các vấn đề môi trường và phát triển, giảm nghèo đói và tạo cơ hội  cho phát triển, nâng cao trình độ dân trí, tăng cường vai trò gia đình và thực hiện bình  đẳng giới trong giáo dục và đào tạo, dạy nghề và phân công lao động, cải thiện vị  thế của phụ nữ trong gia đình và xã hội, đầu tư hợp lý cho các vùng khó khăn, vùng  sâu, vùng xa… Việc thực hiện các chương trình lồng ghép được coi là cách thức tốt nhất để  đạt  được các hiệu quả tổng hợp về hạn chế tỷ lệ gia tăng dân số, làm cho vấn đề  dân   số hài hoà với phát triển bền vững trên cơ sở bảo vệ môi trường.  11
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0