"Đề thi thử tốt nghiệp THPT môn Ngữ văn năm 2022-2023 có đáp án (Lần 3) - Trường THPT Hàn Thuyên, Bắc Ninh" hỗ trợ các em học sinh hệ thống kiến thức cho học sinh, giúp các em vận dụng kiến thức đã được học để giải các bài tập được ra. Mời các bạn cùng tham khảo!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề thi thử tốt nghiệp THPT môn Ngữ văn năm 2022-2023 có đáp án (Lần 3) - Trường THPT Hàn Thuyên, Bắc Ninh
- SỞ GD&ĐT BẮC NINH ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT LẦN 3
TRƯỜNG THPT HÀN THUYÊN NĂM HỌC 2022 - 2023
MÔN: NGỮ VĂN
Đề gồm: 02 trang Thời gian làm bài: 120 phút; không kể thời gian phát đề
Họ, tên thí sinh: ……………………………………………………. Số báo danh……………
I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
Đọc đoạn trích sau:
[…] Đường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi mà khó vì lòng người ngại núi e sông.
Xưa nay những đấng anh hùng làm nên những việc gian nan không ai làm nổi, cũng là nhờ cái gan
mạo hiểm, ở đời không biết khó là cái gì. […]
Còn những kẻ ru rú như gián ngày, làm việc gì cũng chờ trời đợi số, chỉ mong cho được một
đời an nhàn vô sự, sống lâu giàu bền, còn việc nước việc đời không liên quan gì đến mình cả. Như
thế gọi là sống thừa, còn mong có ngày vùng vẫy trong trường cạnh tranh này như thế nào được nữa.
Hãy trông những bọn thiếu niên con nhà kiều dưỡng, cả đời không dám đi đâu xa nhà, không dám
làm quen với một người khách lạ; đi thuyền thì sợ sóng, trèo cao thì sợ run chân, áo thì cứ buông
chùng quần đóng gót, tưởng thế là nho nhã, tưởng thế là tư văn; mà thực ra không có lực lượng,
không có khí phách; hễ ra khỏi tay bảo hộ của cha mẹ hay kẻ có thế lực nào thì không thể tự lập
được.
Vậy học trò ngày nay phải tập xông pha, phải biết nhẫn nhục; mưa nắng cũng không lấy làm
nhọc nhằn, đói rét cũng không lấy làm khổ sở. Phải biết rằng: hay ăn miếng ngon, hay mặc của tốt,
hễ ra khỏi nhà thì nhảy lên cái xe, hễ ngồi quá giờ thì kêu chóng mặt… ấy là những cách làm mình
yếu đuối, nhút nhát, mất hẳn cái tinh thần mạo hiểm của mình đi.
(Trích Mạo hiểm, Nguyễn Bá Học, Quốc văn trích diễm, NXB Trẻ TP Hồ Chí Minh, 2005)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích?
Câu 2. Nêu những biểu hiện của lối sống thừa được tác giả đề cập trong đoạn trích?
Câu 3. Nêu tác dụng của phép so sánh trong câu văn sau: Còn những kẻ ru rú như gián ngày, làm việc
gì cũng chờ trời đợi số, chỉ mong cho được một đời an nhàn vô sự, sống lâu giàu bền, còn việc nước
việc đời không liên quan gì đến mình cả.
Câu 4. Qua đoạn trích trên, tác giả muốn gửi thông điệp gì đến thanh niên Việt Nam?
II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1. (2.0 điểm)
Từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày
suy nghĩ về tinh thần mạo hiểm.
Câu 2. (5.0 điểm)
Trong tùy bút Người lái đò Sông Đà, nhà văn Nguyễn Tuân viết:
…Sóng thác đã đánh đến miếng đòn hiểm độc nhất, cả cái luồng nước vô sở bất chí ấy bóp
chặt lấy hạ bộ người lái đò […]. Mặt sông trong tích tắc lòa sáng lên như một cửa bể đom đóm rừng
ùa xuống mà châm lửa vào đầu sóng. Nhưng ông đò vẫn cố nén vết thương, hai chân vẫn kẹp chặt
lấy cuống lái, mặt méo bệch đi như cái luồng sóng đánh hồi lùng, đánh đòn tỉa, đánh đòn âm vào chỗ
hiểm. Tăng thêm mãi lên tiếng hỗn chiến của nước của đá thác. Nhưng trên cái thuyền sáu bơi chèo,
- vẫn nghe rõ tiếng chỉ huy ngắn gọn tỉnh táo của người cầm lái. Vậy là phá xong cái trùng vi thạch
trận vòng thứ nhất. Không một phút nghỉ tay nghỉ mắt, phải phá luôn vòng vây thứ hai và đổi luôn
chiến thuật. Ông lái đã nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá. Ông đã thuộc quy luật phục kích
của lũ đá nơi ải nước hiểm trở này. Vòng đầu vừa rồi, nó mở ra năm cửa trận, có bốn cửa tử một cửa
sinh, cửa sinh nằm lập lờ phía tả ngạn sông. Vòng thứ hai này tăng thêm nhiều cửa tử để đánh lừa
con thuyền vào, và cửa sinh lại bố trí lệch qua phía bờ hữu ngạn. Cưỡi lên thác sông Đà, phải cưỡi
đến cùng như là cưỡi hổ. Dòng thác hùm beo đang hồng hộc tế mạnh trên sông đá. Nắm chặt lấy
được cái bờm sóng đúng luồng rồi, ông đò ghì cương lái, bám chắc lấy cái luồng nước đúng mà
phóng nhanh vào cửa sinh, mà lái miết một đường chéo về phía cửa đá ấy. Bốn năm bọn thủy quân
cửa ải nước bên bờ trái liền xô ra định níu thuyền lôi vào tập đoàn cửa tử. Ông đò vẫn nhớ mặt bọn
này, đứa thì ông tránh mà rảo bơi chèo lên, đứa thì ông đè sấn lên mà chặt đôi ra để mở đường tiến.
Những luồng tử đã bỏ hết lại sau thuyền. Chỉ còn vẳng reo tiếng hò của sóng thác luồng sinh. Chúng
vẫn không ngớt khiêu khích, mặc dầu cái thằng đá tướng đứng chiến ở cửa vào đã tiu nghỉu cái mặt
xanh lè thất vọng thua cái thuyền đã đánh trúng vào cửa sinh nó trấn lấy. Còn một trùng vây thứ ba
nữa. Ít cửa hơn, bên phải bên trái đều là luồng chết cả. Cái luồng sống ở chặng ba này lại ở ngay
giữa bọn đá hậu vệ của con thác. Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa đó. Thuyền vút qua
cổng đá cánh mở cánh khép. Vút, vút, cửa ngoài, cửa trong, lại cửa trong cùng, thuyền như một mũi
tên tre xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vừa tự động lái được lượn được. Thế là hết thác….
(Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020, tr. 189)
Anh/Chị hãy phân tích đoạn trích trên? Từ đó, liên hệ với hình ảnh ông lái đò sau khi đã vượt
qua ba vòng vây của sông Đà và nhận xét quan niệm của Nguyễn Tuân về người nghệ sĩ?
………..…Hết………….
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Giám thị không giải thích gì thêm.
- SỞ GD&ĐT BẮC NINH ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT LẦN 3
TRƯỜNG THPT HÀN THUYÊN ĐÁP ÁN – THANG ĐIỂM
Bài thi: NGỮ VĂN
(Đáp án – Thang điểm gồm có 04 trang)
Phần Câu/Ý Nội dung Điểm
I Đọc hiểu 3.0
1 Phương thức biểu đạt chính: Phương thức nghị luận 0.75
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0.75 điểm.
- Học sinh không trả lời đúng đáp án: không cho điểm
2 Những biểu hiện của lối sống thừa được tác giả đề cập trong đoạn trích: 0.75
- những kẻ ru rú như gián ngày, làm việc gì cũng chờ trời đợi số, chỉ mong
cho được một đời an nhàn vô sự, sống lâu giàu bền, còn việc nước việc đời
không liên quan gì đến mình cả.
- cả đời không dám đi đâu xa nhà, không dám làm quen với một người khách
lạ.
- đi thuyền thì sợ nóng, trèo cao thì sợ run chân, cứ áo buông chùng quần
đóng gót.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời được đúng ba biểu hiện : 0.75 điểm
- Học sinh trả lời được đúng hai biểu hiện: 0.5 điểm
- Học sinh trả lời được đúng một biểu hiện: 0.25 điểm
3 - Phép so sánh: những kẻ ru rú như gián ngày (0.5 điểm) 1.0
- Hiệu quả:
+ Giúp cho câu văn gợi hình, gợi cảm, tạo sự sinh động. (0.25 điểm)
+ Gợi sự liên tưởng đến hình ảnh xấu xí của những người có lối sống thừa. (0.25
điểm)
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh có cách diễn đạt tương đương đạt điểm tối đa
4 Qua đoạn trích trên, tác giả muốn gửi thông điệp đến thanh niên Việt Nam: 0.5
- Cần mạo hiểm, biết xông pha, phải biết nhẫn nhục, vượt qua gian khổ
khách quan và trở ngại tinh thần để có được thành công trong cuộc sống.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời được như đáp án : 0.5 điểm
- Học sinh trả lời được 1-2 ý: 0.25 điểm
- Học sinh có cách diễn đạt tương đương vẫn cho điểm tối đa
II Làm văn 7.0
1 Từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn 2.0
(khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về tinh thần mạo hiểm
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn. 0.25
Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng- phân-
hợp, móc xích hoặc song hành.
- b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0.25
Suy nghĩ về tinh thần mạo hiểm
c. Triển khai vấn đề nghị luận: 1.0
HS có thể vận dụng các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị
luận theo nhiều cách. Có thể trình bày theo hướng sau:
- Tinh thần mạo hiểm là thái độ dám nghĩ, dám làm, dám dấn thân, dũng
cảm đương đầu với các thử thách, hiểm nguy, dù biết có khi phải trả giá rất
đắt, kể cả sinh mạng...-> Tinh thần mạo hiểm là rất cần thiết trong cuộc
sống.
- Người có tinh thần mạo hiểm luôn có nhiều ý tưởng sáng tạo, và là người
dễ thành công, dễ tạo nên kì tích cuộc sống, sống có ý nghĩa và nhiều cảm
hứng. Người có tinh thần mạo hiểm sẽ tự tin đứng dậy và tiếp tục phấn đấu.
Người có tinh thần mạo hiểm thường mạnh mẽ, không lùi bước trước những
khó khăn, dám đối mặt với tình hình nghiêm trọng, dám chấp nhận thất bại.
- Cần phân biệt tinh thần mạo hiểm với liều lĩnh một cách vội vàng, nôn
nóng. Tinh thần mạo hiểm cần đi liền với thực lực, không bảo thủ, duy ý chí,
đi liền với nỗ lực, quyết tâm thực sự. Phê phán những người yếu đuối, lười
vận động, lười suy nghĩ, tìm hiểu, không dám nghĩ, dám làm, không dám
phiêu lưu mạo hiểm...
Hướng dẫn chấm:
- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; dẫn chứng tiêu biểu, phù
hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và dẫn chứng (0.75-1.0 điểm)
- Lập luận chưa thật chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng nhưng không có
dẫn chứng hoặc dẫn chứng không tiêu biểu (0.5 điểm)
- Lập luận không chặt chẽ, thiếu thuyết phục: lí lẽ không xác đáng, không
liên quan mật thiết đến vấn đề nghị luận, không có dẫn chứng hoặc dẫn
chứng không phù hợp (0.25 điểm)
- Học sinh có thể trình bày quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn
mực đạo đức và pháp luật.
d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt 0.25
e. Sáng tạo: Có cách diễn đạt mới, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề 0.25
nghị luận.
2 Anh/Chị hãy phân tích đoạn trích trên? Từ đó, liên hệ với hình ảnh ông 5.0
lái đò sau khi đã vượt qua ba vòng vây của sông Đà và nhận xét quan
niệm của Nguyễn Tuân về người nghệ sĩ?
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển 0.25
khai được vấn đề gồm nhiều ý/ đoạn văn, kết bài khái quát được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: Những giá trị nội dung, nghệ thuật của 0.5
đoạn trích; liên hệ đến nhân vật ông lái đò sau khi băng ghềnh, vượt thác để
nhận xét quan niệm về người nghệ sĩ của Nguyễn Tuân.
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm: Học sinh có thể triển 3.5
khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp
- chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau:
* Giới thiệu tác giả, tác phẩm và đoạn trích 0.5
* Cảm nhận đoạn trích 2.5
- Trong đoạn văn này, Nguyễn Tuân đi sâu vào miêu tả người lái đò trong
cảnh vượt thác. Cảnh vượt thác được coi là một cảnh tượng xưa nay chưa
từng có - ở đó là vẻ đẹp tài hoa, mưu trí; sự thông minh, linh hoạt của người
lái đò. Chất tài hoa nghệ sĩ ấy được thể hiện trong bản lĩnh chiến đấu và tinh
thần dũng cảm phi thường
- Cảnh vượt thác ở trùng vi thạch trận thứ nhất:
Cuộc chiến giáp lá cà diễn ra:
+ Sóng nước dữ dội, hò la, nó tung ra những đòn hiểm độc nhất để "bóp chặt
lấy bộ hạ người lái đò".
+ Ông lái đò kiên cường, vượt qua sông, nước, thác đá "cố nén vết thương",
"mặt méo bệch đi", "đánh đòn tỉa, đòn âm vào chỗ hiểm", cố gắng giữ tỉnh
táo để vật lộn với sóng thác và vượt qua thạch trận ở vòng thứ nhất an toàn.
- Cảnh vượt thác ở trùng vi thạch trận thứ hai:
+ Ở vòng này tăng thêm nhiều cửa tử và chỉ có một cửa sinh để đánh lừa con
thuyền rơi vào hố đen.
+ Ông lái đò đã nắm chắc được binh pháp của thần sông, thần đá, không một
phút nghỉ tay ông đò đã phá luôn trùng vi thạch trận thứ hai, ông "ghì cương
bám chắc lấy luồng nước đúng mà phóng nhanh vào cửa sinh" khiến cho
thằng đá tướng "tiu nghỉu cái mặt xanh lè thất vọng".
- Cảnh vượt thác ở trùng vi thạch trận thứ ba:
+ Trùng vi thạch trận thứ ba ít cửa hơn, bên phải bên trái đều là luồng chết.
+ Ông lái đò đã chiến thắng bằng những động tác táo bạo, ông khôn ngoan
vượt qua mọi cạm bẫy của thác ghềnh và đưa con thuyền về đích an toàn.
-> Đánh giá:
- Cảnh vượt thác trong "Người lái đò sông Đà" đã ngợi ca kì tích của ông lái
đò trong thế đối lập với thiên nhiên.
- Ông lái đò mang dáng vẻ của người anh hùng thầm lặng trong cuộc chiến
với thiên nhiên dữ dội, qua đó ta thấy được sự tài hoa, uyên bác của ngòi bút
Nguyễn Tuân.
- Tác giả đã sử dụng nghệ thuật miêu tả giàu chất tạo hình cùng hàng loạt
các động từ để khẳng định vẻ đẹp của ông lái đò trước trận chiến cam go với
dòng sông Đà.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh phân tích đầy đủ, sâu sắc: 2.0 điểm - 2.5 điểm.
- Học sinh phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu sắc: 1.5 điểm – 1.75 điểm.
- Học sinh phân tích chung chung, chưa rõ vẻ đẹp của đoạn trích: 1.0 - 0.5
1.25 điểm.
- Học sinh phân tích sơ lược về đoạn trích: 0.25 điểm – 0.5 điểm.
- Liên hệ đến nhân vật ông lái đò sau khi vượt qua ba vòng vây của sông
- Đà và nhận xét về quan niệm của Nguyễn Tuân về người nghệ sĩ
+ Liên hệ: Sau khi vượt qua ba vòng vây, ông lái đò đốt lửa trong hang đá,
nướng ống cơm lam, bàn tán về cá anh vũ, cá dầm xanh, không nói về chiến
công vừa qua nơi ải nước với đủ tướng dữ, quân tợn. Đó là phẩm chất giản
dị, đời thường, tình cảm gắn bó với quê hướng, xứ sở của ông lái đò.
+ Quan niệm nghệ thuật của Nguyễn Tuân về người nghệ sĩ: Người nghệ sĩ
là người lao động trong cuộc sống hàng ngày, khi con người đạt đến trình độ
điêu luyện trong nghề nghiệp khi đó họ xứng đáng là người nghệ sĩ.
Hướng dẫn chấm:
- Nhận xét như đáp án: 0.5 điểm
- Nhận xét được 01 ý:0.25 điểm
d. Chính tả, dùng từ, đặt câu: 0.25
Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.
e. Sáng tạo: 0.5
Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận
(Thí sinh biết vận dụng kiến thức lí luận văn học trong quá trình phân tích
đánh giá; biết liên hệ vấn đề với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh,
cảm xúc.
+ Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm.
+ Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm)
Tổng điểm 10.0
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
