Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 5 * 2016 Nghiên cứu Y học<br />
<br />
<br />
ĐỀ XUẤT HOẠT ĐỘNG GIẢM THIỂU ẢNH HƯỞNG<br />
CỦA SÓNG NHIỆT ĐẾN SỨC KHỎE CON NGƯỜI<br />
Nguyễn Thu Hà*, Nguyễn Duy Bảo*, Doãn Ngọc Hải*<br />
<br />
TÓM TẮT<br />
Đặt vấn đề: BĐKH đang làm gia tăng tần suất, mức độ nghiêm trọng của sóng nhiệt. Xây dựng kế hoạch,<br />
các hoạt động trong cộng đồng nhằm chủ động phòng ngừa ảnh hưởng của sóng nhiệt đến sức khỏe con người là<br />
hết sức cần thiết.<br />
Mục tiêu: Đề xuất các hoạt động nhằm chủ động giảm thiểu ảnh hưởng của sóng nhiệt đến sức khỏe con<br />
người trong cộng đồng.<br />
Phương pháp nghiên cứu: Đây là một đề xuất thông qua nghiên cứu thực tế điều tra trên 1686 người dân<br />
của một vùng nắng nóng tại miền Trung Việt Nam về khả năng tự phòng ngừa, ứng phó với sóng nhiệt; phỏng<br />
vấn tại các ban, ngành của địa phương và tổng hợp các tài liệu liên quan trên thế giới.<br />
Kết quả: Các hoạt động được đề xuất bao gồm: Giai đoạn trước khi xảy ra sóng nhiệt: Lập kế hoạch ứng phó<br />
với sóng nhiệt, đảm bảo kế hoạch được chấp nhận; quản lý các nguy cơ khẩn cấp trong cộng đồng; giám sát trang<br />
Web của cơ quan khí tượng; tăng cường nguồn lực y tế; quản lý tốt sức khỏe cộng đồng. Giai đoạn trong khi xảy<br />
ra sóng nhiệt: Thực hiện kế hoạch ứng phó với sóng nhiệt đã được phê duyệt; cập nhật cảnh báo thường xuyên về<br />
thời tiết và giải pháp đảm bảo sức khỏe trên các phương tiện thông tin đại chúng (trang Web của cơ quan khí<br />
tượng, internet, tivi, đài, báo, loa phát thanh phường/xã…); sẵn sàng đáp ứng chăm sóc y tế (khẩn cấp) tại các cơ<br />
sở y tế, đặc biệt là tuyến y tế cơ sở; thực hiện các hành động thích hợp khác. Giai đoạn sau khi xảy ra sóng nhiệt:<br />
Đánh giá việc thực hiện kế hoạch, giải pháp ứng phó với sóng nhiệt: hiệu quả, kinh nghiệm… được thực hiện ở<br />
cuối mỗi mùa hè. Tùy thuộc vào tần số của các đợt sóng nhiệt, có thể đánh giá được sau mỗi đợt nóng cụ thể ngay<br />
lập tức; cập nhật kế hoạch, giải pháp ứng phó với đợt nắng nóng mới cho phù hợp.<br />
Kết luận: Truyền thông đóng vai trò quan trọng trong chủ động phòng ngừa ảnh hưởng của sóng nhiệt đến<br />
sức khỏe con người.<br />
Từ khoá: Phòng ngừa, sóng nhiệt, sức khỏe.<br />
ABSTRACT<br />
PROPOSED ACTIVITIES TO MINIMIZE THE EFFECT OF HEAT WAVES ON HEALTH<br />
Nguyen Duy Bao, Nguyen Thu Ha, Doan Ngoc Hai<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 20 - No 5 - 2016: 439 - 448<br />
<br />
Background: Climate change leads to an increasing in frequency and severity of heat waves. Developing<br />
plans and activities for communities to prevent the effects of heat waves on human health is very necessary.<br />
Objectives: To propose activities to minimize the impact of heat waves on community health.<br />
Methods: The activities plan will be proposed based on research survey of 1686 people living at a hot zone in<br />
central Vietnam about ability to prevent, respond to heat waves; interview with local authorities and<br />
organizations, and review of relevant literatures.<br />
Results: Proposed activities include: Before the heat waves: develop actions plan to cope with heat<br />
waves, make sure the plan is approved; manage emergency risks; monitor meteorological websites;<br />
<br />
* Viện Sức khỏe nghề nghiệp và Môi trường<br />
Tác giả liên lạc: TS.BS Nguyễn Thu Hà ĐT: 0904284487 Email: thuhayhld@gmail.com<br />
Chuyên Đề Y Tế Công Cộng 439<br />
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 5 * 2016<br />
<br />
strengthen health resources; manage community health effectively. During the heat waves: implement<br />
actions according to the approved plan; regularly update warnings about the weather and health protection<br />
solutions on various communications (meteorological websites, internet, television, radio, newspapers,<br />
speakers...); being ready to response to health emergency at the medical centers, especially at community<br />
health centers; and implement other appropriate actions. After the heat waves: Assess the implementation of<br />
plans and solutions to cope with the heat wave: efficiency, experience... at the end of each summer.<br />
Depending on the frequency of heat waves, evaluations can be made immediately after each specific heat<br />
wave. Plans for the upcoming heat waves should be appropriately updated.<br />
Conclusions: Communication has a significant role in active prevention to the effects of heat waves on<br />
human health.<br />
Keywords: Prevention, heat waves, health.<br />
ĐẶT VẤN ĐỀ nhà tài trợ tạo lập được cơ chế khuyến khích<br />
sử dụng và phát triển năng lượng tái tạo như<br />
Dưới tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH) năng lượng khí sinh học (biogas, phế thải<br />
đến vùng khí hậu Bắc Trung bộ nhiệt độ ở đây<br />
trong nông nghiệp ở nông thôn), năng lượng<br />
sẽ tăng nhiều nhất cả nước. Xoáy thuận nhiệt đới mặt trời (thiết bị đun nước nóng, chiếu sáng<br />
ảnh hưởng trực tiếp hoặc đổ bộ trong các thập bằng pin mặt trời), khí gas (bãi rác đô thị),<br />
kỷ sắp tới nhiều lên về tần số và mạnh thêm về<br />
năng lượng gió (phát điện, bơm nước vào<br />
cường độ và thất thường hơn về mùa so với hiện<br />
ruộng muối ở vùng ven biển, hải đảo), thủy<br />
nay. Gió Tây khô nóng (gió Lào) ngày càng khốc điện, đặc biệt là thủy điện nhỏ và cực nhỏ với<br />
liệt hơn, bắt đầu sớm hơn và kết thúc muộn hơn, công suất lắp đặt lên tới hàng nghìn MW (phát<br />
kết hợp với mùa bão thất thường hơn tạo nên điện ở vùng sâu, vùng xa hoặc điều tiết, cấp<br />
một mùa hè khắc nghiệt. Tại đây, nhiệt độ trung nước, tưới tiêu).<br />
bình tăng lên 0,50C vào năm 2020; 1,50C vào năm<br />
2050 và 2,80C vào năm 2100. Đến khoảng cuối Mục tiêu nghiên cứu<br />
thế kỷ 21, mùa lạnh (Nhiệt độ TB