intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

ĐIỀU TRỊ MẤT VỮNG KHỚP VAI RA SAU DO CHẤN THƯỚNG BẰNG NÚT CHẬN XƯƠNG MỎM CÙNG VAI

Chia sẻ: A A | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

58
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'điều trị mất vững khớp vai ra sau do chấn thướng bằng nút chận xương mỏm cùng vai', y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: ĐIỀU TRỊ MẤT VỮNG KHỚP VAI RA SAU DO CHẤN THƯỚNG BẰNG NÚT CHẬN XƯƠNG MỎM CÙNG VAI

  1. Hoäi Chaán thöông Chænh hình Tp. Hoà Chí Minh ÑIEÀU TRÒ MAÁT VÖÕNG KHÔÙP VAI RA SAU DO CHAÁN THÖÔNG BAÈNG NUÙT CHAÄN XÖÔNG MOÛM CUØNG VAI: NHAÂN MOÄT TRÖÔØNG HÔÏP Taêng Haø Nam Anh* TOÙM TAÉT Ñaây coù theå laø moät phöông phaùp ñöôïc choïn löïa trong ñieàu trò beänh lyù naøy. Môû Ñaàu: traät khôùp vai taùi hoài ra sau sau chaán thöông khaù hieám. Coù nhieàu phöông phaùp ñieàu trò khaùc nhau cho beänh lyù naøy. Vì Treatment of traumatic posterior soá löôïng beänh nhaân ít neân caùc phöông phaùp instability of the shoulder using ñieàu trò khoâng theå so saùnh ñöôïc vôùi nhau. an acromial bone block. Case report Kinh nghieäm ñieàu trò trong nöôùc khaù ít. Tang Ha Nam Anh Muïc Tieâu: chuùng toâi giôùi thieäu kyõ thuaät ñieàu trò traät khôùp vai taùi hoài ra sau sau chaán ABSTRACT thöông baèng kyõ thuaät nuùt chaën xöông laáy töø Background: traumatic posterior instability moûm cuøng vai. of shoulder is rare. There are many different Ñoái Töôïng vaø Phöông Phaùp Nghieân treatments for this pathology. Because the Cöùu: moät tröôøng hôïp beänh nhaân treû tuoåi bò incidence is low, the different treatments traät khôùp vai taùi hoài ra sau sau moät chaán cannot be compared. thöông naëng ñaõ ñöôïc ñieàu trò baèng phöông Objective: we present our experience in phaùp phaãu thuaät laøm nuùt chaën xöông phía treatment of traumatic posterior instability sau. Xöông laøm nuùt chaën ñöôïc laáy töø moûm of the shoulder using an acromial bone cuøng vai cuøng beân. Ñöôøng moå söû duïng block. ñöôøng phía sau vaø naèm treân gai xöông baû vai. Nuùt chaën ñöôïc coá ñònh baèng moät vít. Materials and Methods: a young patient who had a traumatic posterior instability of Keát Quaû: beänh nhaân ñöôïc theo doõi sau the shoulder after a serious accident was 18 thaùng. Taàm vaän ñoäng cuûa khôùp vai trong treated by open surgery with an acromial giôùi haïn bình thöôøng. Nuùt chaën xöông khoâng bone block. Bone graft was harvested at the bò tieâu. Vít naèm ñuùng vò trí vaø khôùp vai chöa same side. The approach was posterior and thaáy bieåu hieän cuûa tình traïng thoaùi hoaù. on spine of scapula. The bone graft was Beänh nhaân khoâng coøn trieäu chöùng maát vöõng fixed by one screw. vai phía sau vaø coù theå sinh hoaït bình thöôøng nhö tröôùc. Results: the follow-up was on 15 months. Rang of motion of the affected shoulder was Keát Luaän: phöông phaùp ñieàu trò traät normal. Bone graft was not osteolysed. The khôùp vai taùi hoài ra sau sau chaán thöông screw was in good position and omarthrosis baèng nuùt chaën xöông mang laïi keát quaû toát. have not be seen on X ray. Patient doesn’t (*) Baùc só, caùn boä giaûng boä moân CTCH-ÑHYD Tp HCM 150
  2. Hoäi nghò thöôøng nieân laàn thöù XV 27-28/06/2008 have a posterior instability of the shoulder ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP and he can return the former daily activities. NGHIEÂN CÖÙU Conclusion: treatment of traumatic Chuùng toâi giôùi thieäu 1 tröôøng hôïp. Beänh posterior instability of the shoulder brought nhaân Traàn Anh T., nam, sinh naêm 1980. a good result. This is an alternative Caùch nhaäp vieän >1 thaùng beänh nhaân bò tai treatment for this pathology. naïn giao thoâng vôùi tình traïng vôõ gan vaø ñaõ ñöôïc phaãu thuaät môû buïng khaâu caàm maùu. Sau khi oån vaø xuaát vieän veà nhaø, beänh nhaân MÔÛ ÑAÀU moãi khi ñöa tay traùi ra tröôùc caàm aám traø vaø roùt laïi coù caûm giaùc tay khoâng vöõng vaø khôùp Traät khôùp vai taùi hoài ra sau khaù hieám vai bò “suùt” ra sau. Tình traïng naøy caøng vôùi tæ leä vaøo khoaûng 4% cuûa caùc ca traät naëng vaø beänh nhaân coù theå töï laøm traät khôùp khôùp vai. Taäp vaät lyù trò lieäu ñôn thuaàn thöôøng khoâng ñem laïi keát quaû toát(1). Coù vai cuûa mình baèng caùch ñöa tay ra tröôùc, kheùp vaø xoay trong, töï naén traät baèng ñoäng nhieàu phöông phaùp ñieàu trò phaãu thuaät khaùc taùc ngöôïc laïi. Beänh nhaân ñi khaùm beänh vaø nhau cho loaïi toån thöông naøy(9) nhö nuùt ñöôïc chaån ñoaùn traät khôùp vai taùi hoài ra sau chaën xöông phía sau, ñuïc xöông söûa truïc oå keøm theâm R75(+). Beänh nhaân ñöôïc moå môû chaûo caùnh tay, chuyeån gaân döôùi vai khi coù vôùi phöông phaùp choïn löïa laø nuùt chaën toån thöông luùn choûm Hill-Sach ngöôïc, caùc xöông vaøo thaùng 12-06. phaãu thuaät cho bao khôùp sau goàm söûa chöõa caùc toån thöông Bankart ngöôïc, phaãu thuaät Tö theá moå: naèm nghieâng vôùi vai beänh Putti-Platt ngöôïc coù hay khoâng coù gaân döôùi naèm treân. Ñöôøng vaøo laø ñöôøng doïc gai gai, phaãu thuaät chuyeån bao khôùp sau… Vaø xöông baû vai keùo taän ñeán goùc sau ngoaøi cuûa coù nhieàu loaïi toån thöông trong traät khôùp vai moõm cuøng vai vì nuùt chaän xöông ñöôïc laáy taùi hoài ra sau goàm toån thöông xöông, suïn töø moûm cuøng vai cuøng beân. vieàn, bao khôùp, daûi sau cuûa daây chaèng oå Nuùt chaën xöông vôùi beà daøi khoaûng 3cm chaûo caùnh tay döôùi(9). Vaø cuõng do vì soá vaø roäng 1,5cm khoâng coù cuoáng cô delta. löôïng beänh nhaân ít neân caùc baùo caùo thöôøng Tieáp caän oå chaûo phaàn sau döôùi baèng caùch taäp trung ôû daïng baùo caùo nhaân vaøi tröôøng taùch giöõa cô troøn beù vaø döôùi gai. Bao khôùp hôïp(610). Nhöõng naêm gaàn ñaây moät soá taùc giaû xeû ngang theo höôùng xôù cô. Laøm chaûy maùu baùo caùo hai phöông phaùp ñieàu trò hieäu quaû vuøng bôø oå chaûo vuøng sau, döôùi. Nuùt chaën cho beänh lyù naøy vôùi keát quaû khaû quan laø ñöôïc ñaët theo bôø oå chaûo vaø hôi laán vaøo nuùt chaën xöông10) vaø kyõ thuaät noäi soi khôùp trong bôø oå chaûo. Nuùt chaën ñöôïc coá ñònh vai ñeå söûa chöõa caùc toån thöông goàm khaâu baèng moät vít xoáp neùn eùp. Bao khôùp ñöôïc laïi suïn vieàn, chuyeån bao khôùp sau(4,9) vaø khaâu choàng ñeå laøm caêng bao khôùp. Khaâu caùc baùo caùo naøy chæ taäp trung ôû daïng loaït phuïc hoài cô döôùi gai vaø troøn beù. Sau moå ca vôùi ñoä tin caäy ôû möùc IV (case series). beänh nhaân ñöôïc baát ñoäng tay baèng baêng Chuùng toâi giôùi thieäu kinh nghieäm ñieàu Desault trong 4 tuaàn vaø sau ñoù laø taäp vaät lyù trò cuûa chuùng toâi nhaân ñieàu trò 1 tröôøng hôïp trò lieäu thuï ñoäng- chuû ñoäng coù trôï giuùp vaø beänh nhaân bò traät khôùp vai taùi hoài sau chaán chuû ñoäng hoaøn toaøn nhöng traùnh caùc ñoäng thöông baèng kyõ thuaät nuùt chaën xöông vôùi taùc kheùp-xoay trong vaø ñöa tröôùc ít nhaát thôøi gian theo doõi 18 thaùng. trong 2 thaùng. 151
  3. Hoäi Chaán thöông Chænh hình Tp. Hoà Chí Minh KEÁT QUAÛ Caùc hình aûnh khaùc coù theå thaáy laø luùn choûm phía tröôùc, goùc nghieâng sau quaù möùc cuûa oå Sau thôøi gian theo doõi 18 thaùng, beänh chaûo caùnh tay ño ñöôïc treân CT Scan, hình nhaân ñaõ sinh hoaït bình thöôøng khoâng bò haïn aûnh MRI coù bôm thuoác caûn töø coù theå cho cheá khôùp vai. Taàm vaän ñoäng khôùp vai trong pheùp phaùt hieän raùch suïn vieàn sau döôùi vaø giôùi haïn bình thöôøng, beänh nhaân ñaõ laøm giaõn bao khôùp. ñöôïc caùc ñoäng taùc ñöa tay ra tröôùc, kheùp vaø xoay trong maø khoâng bò traät. Vít naèm ñuùng Möùc ñoä chaán naëng cuûa chaán thöông ñaàu vò trí vaø khoâng thaáy chui vaøo khôùp vai hay tieân vaø söï loûng leûo ña höôùng laø caùc yeáu toá tuoät vít. Khôùp vai khoâng thaáy daáu hieäu laøm khôùp vai deã bò baùn traät hay traät ra sau. thoaùi hoaù. Beänh nhaân haøi loøng vôùi cuoäc moå Baûn thaân choûm xöông caùnh tay bò baùn traät vaø vaãn ñang ñieàu trò thuoác cho beänh lyù R75. ra sau khi tay ôû vò trí daïng 90 ñoä vaø xoay trung tính laø khoaûng 50% beà roäng oå chaûo. Möùc ñoä di chuyeån ra sau cuûa choûm coù theå BAØN LUAÄN taêng leân khi khôùp vai bò caùc chaán thöông nhoû laëp ñi laëp laïi nhö trong caùc moân theå Toån thöông traät khôùp vai taùi hoài ñöôïc thao neùm, söû duïng vôït hay bôi(3) ñieàu naøy cho laø khaù hieám vôùi tæ leä khoaûng 4% caùc ca bieåu hieän baèng vieäc soá löôïng beänh nhaân traät khôùp vai. Coù nhieàu toån thöông ñaõ ñöôïc maát vöõng khôùp vai phía sau do chaán thöông moâ taû töø toån thöông Bankart ngöôïc, loûng theå thao ngaøy caøng taêng trong caùc baùo caùo bao khôùp sau, toån thöông Kim (raùch khoâng gaàn ñaây(4). hoaøn toaøn suïn vieàn sau döôùi maø maët treân dính vôùi oå chaûo nhöng maët döôùi laïi bò raùch), Veà caùc phöông phaùp ñieàu trò, phöông baûn thaân oå chaûo ngieâng ra sau quaù phaùp taäp luyeän phuïc hoài chöùc naêng ñöôïc möùc(2,34589,10). Vaø cuõng chính vì soá löôïng ñaùnh giaù laø cho keát quaû keùm hôn so vôùi beänh ít, nhieàu toån thöông neân coù nhieàu phöông phaùp phaãu thuaät(1,3). Phöông phaùp phöông phaùp ñieàu trò khaùc nhau vaø caùc taùc ñuïc xöông söûa truïc cho oå chaûo nhìn ra tröôùc giaû ñeàu ghi nhaän keát quaû khaù toát cuûa ñöôïc cho laø khoâng thích hôïp neáu nhö beänh mình(1,2,3,4,6,7,8,9,10,10). nhaân khoâng thaät söï coù goùc nhìn sau oå chaûo quaù lôùn. Ñieàu naøy cuõng thaáy roõ qua keát quaû Haàu heát caùc beänh nhaân ñeàu khoâng coù 3 ca ñöôïc baùo caùo cuûa taùc giaû Scott(2,10). hoaëc raát ít bò haïn cheá vaän ñoäng, trieäu chöùng Phöông phaùp chuyeån choã baùm gaân döôùi vai hay gaëp nhaát laø beänh nhaân caûm thaáy ñau vaøo choã luùn choûm baèng moå môû hay qua noäi khi vaän ñoäng tay ñöa tröôùc- kheùp vaø xoay soi chæ thích hôïp khi beänh nhaân coù toån trong, moät soá vaän ñoäng vieân caûm giaùc ñau thöông luùn choûm toàn taïi(7). Phöông phaùp taïo khi thöïc hieän tay ôû tö theá naøy nhö caùc moân nuùt chaën xöông ñaõ ñöôïc chöùng minh laø coù neùm, bôi vaø caùc moân chôi vôït(3). Beänh nhaân hieäu quaû trong vieäc ñieàu trò traät khôùp vai taùi chuùng toâi bieát tröôùc khôùp vai seõ bò “suùt” ra hoài ra sau(28,10). Tuy nhieân vieäc choïn löïa khi laøm vieäc tay ôû vò trí ñaõ moâ taû, ñieån hình ñöôøng vaøo ñeå tieáp caän vôùi oå chaûo coøn nhaát laø vieäc roùt traø vaøo cheùn traø. Ñaây laø nhieàu baøn caõi. Caùc taùc giaû noùi tieáng trieäu chöùng cô naêng gioáng nhö trong traät Phaùp(2,610) thích ñöôøng vaøo taùch giöõa nhoùm khôùp vai taùi hoài ra tröôùc. Vieäc chaån ñoaùn cô döôùi gai vaø treân gai hôn vì ñöôøng tieáp chuû yeáu laø döïa treân hoûi beänh söû vaø khaùm caän oå chaûo toát hôn. Vieäc caét gaân döôùi gai laâm saøng vaø thöôøng X quang bình thöôøng. 152
  4. Hoäi nghò thöôøng nieân laàn thöù XV 27-28/06/2008 seõ laøm thôøi gian hoài phuïc laâu hôn. Vieäc tình traïng teo cô delta hay teo cô treân vaø choïn löïa maûnh gheùp cuõng laø vaán ñeà: maûnh döôùi gai. gheùp laáy töø maøo chaäu to hôn maûnh gheùp Trong nhöõng naêm gaàn ñaây vôùi söï phaùt laáy töø moûm cuøng vai nhöng laïi khoù ñaët vaøo trieån cuûa noäi soi khôùp vai, nhieàu toån thöông oå chaûo hôn(10). Phöông phaùp laáy maûnh ñaõ ñöôïc phaùt hieän trong beänh lyù traät khôùp gheùp töø moûm cuøng vai coù cuoáng cô delta vai taùi hoài ra sau(5). Nhieàu taùc giaû ñaõ duøng keøm theo cuûa Kouvalchouk cho keát quaû noäi soi ñeå chaån ñoaùn ñaày ñuû caùc thöông toån khaù toát vaø beänh nhaân coù thôøi gian hoài phuïc vaø tieán haønh söûa chöõa qua noäi soi luoân(479) vaø trôû veà caùc moân theå thao sôùm hôn so vôùi vôùi keát quaû raát toát treân soá löôïng beänh nhaân maûnh xöông gheùp töø maøo chaäu(610). Treân lôùn. Phöông phaùp noäi soi ít xaâm laán hôn. beänh nhaân cuûa chuùng toâi, chuùng toâi laáy Tuy nhieân, khoâng coù nghieân cöùu so saùnh maûnh gheùp töø moûm cuøng vai nhöng khoâng keát quaû giöõa phöông phaùp laøm nuùt chaën laáy theo cuoáng cô delta vì muoán giöõ phaàn xöông vaø noäi soi cuõng nhö thôøi gian theo sau cô delta nhö laø yeáu toá giöõ vöõng vai phía doõi cuûa phöông phaùp noäi soi chöa daøi. Vaø sau. Maûnh gheùp ñöôïc ñaët deã daøng vaøo bôø roõ raøng phöông phaùp noäi soi ñoøi hoûi phaãu sau döôùi oå chaûo. thuaät vieân phaûi ñöôïc huaán luyeän thaät thaønh Caùc bieán chöùng cuûa phöông phaùp naøy thaïo noäi soi khôùp vai tröôùc khi tieán haønh bao goàm maát vaän ñoäng moät phaàn caùc vaän caùc phaãu thuaät loaïi naøy. Chuùng toâi khoâng ñoäng cuûa khôùp vai, traät khôùp vai ra tröôùc, choïn phöông phaùp noäi soi cho beänh nhaân toån thöông thaàn kinh naùch hay thaàn kinh naøy vì beänh nhaân coù R75 döông tính, maët treân vai tuyø thuoäc ñöôøng vaøo ñöôïc choïn vaø khaùc vaøo thôøi ñieåm phaãu thuaät cho beänh thoaùi hoaù khôùp vai do choûm caán vaøo nuùt nhaân caùc duïng cuï caàn thieát cho noäi soi khôùp chaën hay do vít chui vaøo maët khôùp oå vai kieåu naøy chöa coù ñaày ñuû. chaûo(2,3,6). Theo doõi laâu daøi cuûa taùc giaû Sirveaux ñaõ xaùc nhaän bieán chöùng naøy cuõng KEÁT LUAÄN nhö ghi nhaän theâm bieán chöùng tieâu maûnh gheùp vaø phaûi thöïc hieän phaãu thuaät ruùt vít(10) Traät khôùp vai taùi hoài ra sau laø beänh vôùi tæ leä thaáp. Taùc giaû cuõng ghi nhaän tæ leä hieám maëc duø coù veû nhö soá löôïng beänh taêng thaát baïi cuûa phöông phaùp nuùt chaën xöông leân do yeáu toá chaán thöông theå thao cuûa moät neáu khoâng tieán haønh cuøng luùc vieäc khaâu soá moân theå thao ñaëc thuø gaây ra nhöng kinh taêng cöôøng bao khôùp neáu beänh nhaân coù tình nghieäm ñieàu trò trong nöôùc raát haïn cheá. traïng maát vöõng khôùp vai xuoáng döôùi. ÔÛ Chuùng toâi giôùi thieäu kinh nghieäm cuûa mình beänh nhaân cuûa chuùng toâi, chuùng toâi khoâng nhaân moät tröôøng hôïp traät khôùp vai taùi hoài ra ghi nhaän maát vöõng phía döôùi cuûa bao khôùp sau ñieàu trò baèng nuùt chaën xöông laáy töø vai. Sau 18 thaùng theo doõi chuùng toâi chöa moûm cuøng vôùi keát quaû toát sau thôøi gian thaáy hieän töôïng tieâu maûnh gheùp, beänh nhaân theo doõi 18 thaùng. Nhöõng nghieân cöùu lôùn khoâng bò giôùi haïn vaän ñoäng khôùp vai cuõng hôn caàn thieát ñöôïc tieán haønh ñeå ñaùnh giaù nhö vít chöa thaáy tuoät ra hay chui vaøo oå phöông phaùp naøy cuõng nhö so saùnh noù vôùi chaûo tuy nhieân beänh nhaân coù yù ñònh seõ ruùt phöông phaùp noäi soi khaâu suïn vieàn vaø bao vít ra vì caûm giaùc coù vaät laï trong cô theå caàn khôùp. phaûi laáy ra. Chuùng toâi cuõng khoâng ghi nhaän 153
  5. Hoäi Chaán thöông Chænh hình Tp. Hoà Chí Minh hình 1: tö theá beänh nhaân vaø ñöôøng hình 2: khôùp ñöôïc boäc loä qua ñöôøng moå doïc theo gai xöông baû vai. vaøo giöõa cô troøn beù vaø döôùi gai. hình 3: nuùt chaën ñaõ ñöôïc gaén vaøo hình 4: x quang vai thaúng sau 18 bôø oå chaûo. thaùng. hình 6: xoay ngoaøi. hình 5: daïng tay sau 18 thaùng. hình 7: xoay trong. 154
  6. Hoäi nghò thöôøng nieân laàn thöù XV 27-28/06/2008 hình 8: seïo moå. traitement des instabilités postérieures de l’épaule TÀI LIỆU THAM KHẢO par butée acromiale pédiculée à un lambeau 1. Burkhead WZ, Rockwood CA (1992). Treatment deltoidien. Revue de chirurgie orthopédique, vol of Instability of the Shoulder with an Exercise 79, pp 661-665. Program. J Bone Joint Surg Am, vol 74, pp 890- 896. 7. Krackhardt T, Schewe B, Albrecht D, Weise K (2006). Arthroscopic Fixation of the 2. Essadki B, Dumontier C, Sautet A, Apoil A Subscapularis Tendon in the Reverse Hill-Sachs (2000). Instabilité postérieure de l’épaule chez le Lesion for Traumatic Unidirectional Posterior sportif traitée par butée iliaque. À propos de 6 Dislocation of the Shoulder. The Journal of observations. Revue de chirurgie orthopédique, Arthroscopy and Related Surgery, vol 22, No 2 vol 86, pp 765-772. (February), pp 227e1-227e6. 3. Fronek J, Warren RF, Bowen M (1989). Posterior 8. Mowery CA, Garfin SR, Booth RE, Rothman RH subluxation of the glenohumeral joint. J Bone (1985). Recurrent posterior dislocation of the Joint Surg Am, vol 71, pp 205-216. shoulder: treatment using a bone block. J Bone Joint Surg Am, vol 67, pp 777-781. 4. Kim S.H, Ha K.I, Park J.H, Kim Y.M, Lee Y.S, Lee J.Y, Yoo J.C (2003). Arthroscopic Posterior 9. Savoie III F.H, Field L.D (1997). Arthroscopic Labral Repair and Capsular Shift for Traumatic Management of Posterior Shoulder Instability. Unidirectional Recurrent Posterior Subluxation of Operative techniques in Sports Medicine, vol 5, the Shoulder. J Bone Joint Surg Am, vol 85 A, No No 4 (October), pp 226-232. 8, pp 1479-487. 10. Scott D.J (1967). Treatment of Recurrent 5. Kim S.H, Ha K.I, Yoo J.C, Noh K.C (2004). Posterior Dislocation of the Shoulder by Kim’s lesion: an incomplete and concealed Glenoplasty: Report of Three Cases. J Bone Joint avulsion of the posteroinferior labrum in posterior Surg Am, vol 49, pp 471-476. or multidirectional posteroinferior instability of the shoulder. The Journal of Arthroscopy and 11. Sirveaux F, Leroux J, Roche O, Gosselin O, De Related Surgery, vol 20, No 7 (september), pp Gasperi M, Molé D (2004). Traitement de 712-720. l’Instabilité Postérieure de l’Épaule par Butée iliaque ou Acomiale. Revue de Chirurgie 6. Kouvalchouk JF, Coudert X, Augouard LW, Da Orthopédique, vol 90, pp 411-419. Silva Rosa R, Paszkowski A (1993). Le 155
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2