zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Công nghệ thông tin

Đồ án tốt nghiệp: " Tiếp cận và xây dựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML "

Chia sẻ: Nguyễn Thị Ngọc Huỳnh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:72

Báo xấu

147
lượt xem 25
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đồ án tốt nghiệp: " tiếp cận và xây dựng ứng dụng j2ee với rational rose và uml "', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đồ án tốt nghiệp: " Tiếp cận và xây dựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML "

TRƯỜNG……………………… KHOA…………………… ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP: " Tiếp cận và xây dựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML "
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML LỜI NÓI ĐẦU Nếu như trước đây phần mềm (software) đ ược bán kèm theo máy tính, phần mềm coi như được cho không thì ngày nay hồ n tồ n khác, giá cả phần cứng hạ xuống và phần mềm dần dần trở nên thống lĩnh. Máy tính trở nên hữu dụng trong mọi mặt của cuộc sống, sản xu ất kinh doanh, khoa học kỹ thuật, quản lý, giáo dục ... Để có thể áp dụng máy tính vào những nhu cầu của đời sống xã hội ta phải có các chương trình điều khiển, quản lý, tính tốn và thực hiện các chức năng như mong muốn mà ta gọi đó là phần mềm. Quy trình để sản xu ất được một phần mềm gồm nhiều công đoạn từ phân tích thiết kế, đặc tả yêu câu khách hàng cho tới lập trình, b ảo trì...Mỗi công đoạn là cả quá trình đ òi hỏi kỹ sư phần mềm phải khảo sát tỉ mỉ, chính xác trong từng thao tác. Chất lượng phần mềm do khâu phân tich thiết kế quyết định là chủ yếu, do vậy phân tích thiết kế và đặc tả các yêu cầu là giai đoạn quan trọng nhất. Nói đến công nghệ phần mềm chúng ta phảI kể đến các hệ thống phân tán. Trong thời kỳ phát triển mạnh của mạng tồn cầu – Internet, các ứ ng dụng phân tán phát triển rất mạnh và mang tính cấp thiết. Nó đem lại lợi ích vô cùng to lớn cho con người. Nhằm tìm hiểu theo hướng phát triển này, đồ án của em tiếp cận một công nghệ xây dựng ứng dụng phân tán, đa tầng có tính bảo mật cao. Đó là công nghệ J2EE- Java 2 Platform, Enterprise Edition, nó tương đối mới. Cùng với công nghệ này, ngôn ngữ mô hình thu ần nhất(UML- Unified Modeling Language) là ngừời bạn đồng hành để mô hình hóa, hiện thực hố ứng dụng trong quá trình phân tích và thiết kế hướng đối tượng. Trong đồ án tốt nghiệp em phát triển ứng dụng J2EE với UML (Unified Modeling Language) và Rational Rose. Trong thời gian ngắn cũng như khả năng, trong đồ án còn nhiều sai sót, rất mong sự chỉnh sửa của thầy hướng dẫn và sự góp ý từ phía người đọc. Một lần nữa em xin cảm ơn thầy Nguyễn Thanh T ùng đ ã tận tình hướng dẫn cho em hồn thành đ ồ án này. Nha Trang tháng 07/ 2003 Sinh viên thực hiện: Lê Quang Dung Trang 1
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML PHẦN I GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU VỀ PHÂN TÍCH VÀ THIẾT KẾ HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG VỚI UML Mô hình hóa và thiết kế hướng đối tượng là một cách suy nghĩ về vấn đề sử dụng các mô hình được tổ chức xung quanh các khái niệm thế giới thực. Cấu trúc nền tảng là đối tượng, nó kết hợp cả cấu trúc dữ liệu và hành vi vào trong một thực thể đơn. Các mô hình hướng đối tượng là có ích cho việc hiểu vấn đề, việc trao đổi với người dùng, mô hình hố các tổ chức kinh doanh, chuẩn bị tài liệu và thiết kế chương trình cùng cơ sở dữ liệu. 1.1. Các nguyên tắc cơ bản của OO-Object Orientation 1.1.1. Trừu tượng hóa (Abstraction) Trừu tượng hóa bao gồm việc tập trung vào các khía cạnh bản chất cố hữu của một thực thể và lờ đi các đặc tính phụ của nó. Trong phát triển hệ thống, điều này có nghĩa là tập trung vào đối tượng là cái gì và làm cái gì, trước khi quyết định nó đ ược cài đ ặt như thế nào. Sử dụng trừu tượng hố giữa quyền thực hiện các quyết định lâu d ài nhằm tránh các ràng buộc vội vã tới các chi tiết. Việc sử dụng trừu tượng hóa trong khi phân tích có nghĩa là chỉ giải quyết với các khái niệm lĩnh vực ứng dụng, không thực hiện các quyết định thiết kế và cài đặt trước khi hiểu vấn đề. Sử dụng chính xác trừu t ượng hố cho phép cùng một mô hình được sử dụng cho cả phân tích, thiết kế mức cao, cấu trúc chương trình, cấu trúc dữ liệu và tài liệu. 1.1.2. Bọc kín (Encapsulation) Bọc kín (che giấu thông tin) bao gồm việc phân tách các khía cạnh bên ngồ i của đối tượng, từ các chi tiết cài đặt b ên trong của đối tượng. Bọc kín ngăn ngừa một chương trình trở nên quá phụ thuộc lẫn nhau đến nỗi một thay đổi nhỏ cũng có các hiệu ứng lớn. Việc cài đ ặt một đối tượng có thể bị thay đ ổi mà không ảnh hưởng đến các ứng dụng có dùng đến nó. Việc bọc kín là không duy nhất đối với các ngôn ngữ hướng đối tượng, nhưng khả năng kêt hợp cấu trúc dữ liệu và hành vi trong một thực thể đơn thực hiện việc bọc kín là kỳ diệu hơn so với các ngôn ngữ truyền thống. 1.1.3. Kết hợp dữ liệu và hành vi(data - behavior) Nơi gọi một thao tác không cần xem xét việc thực hiện thao tác đ ã cho tồn tại như thế nào. Đa hình đ ã di chuyển gánh nặng của việc quyết định sử dụng cài đặt nào từ việc gọi mã tới phân cấp lớp. Trong một hệ thống hướng đối tượng, phân cấp cấu trúc dữ liệu là đồng nhất với phân cấp kế thừa thao tác. 1.1.4. Phân chia Kỹ thuật hướng đối tượng đề xướng việc phân chia tại vài mức khác nhau. Việc kế thừa cả cấu trúc dữ liệu và hành vi cho phép cấu trúc chung được chia sẻ trong vài lớp con Trang 2
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML giống nhau mà không dư thừa. Việc phân chia mã sử dụng kế thừa là một trong những tiến bộ chính của ngôn ngữ hướng đối tượng. Phát triển hướng đối tượng không chỉ cho phép chia sẻ thông tin trong ứng dụng mà còn đ ưa ra triển vọng của việc sử dụng lại các thiết kế và mã trong các đề án tượng lai. Phát triển hướng đối tượng cung cấp các công cụ như là trừu tượng bọc kín, kế thừa để xây dựng các thư viện của các thành phần có thể dùng lại đ ược. 1.2. Các khái niệm cơ bản của hướng đối tượng Khi nói về hướng đối tượng, các khái niệm cơ b ản sau đây cần đ ược hiểu rõ:  Đối tượng (Object)  Lớp (Class)  Thuộc tính (Atribute)  Thao tác (Operation)  Giao tiếp – đa hình (Interface - Polymorphism)  Thành phần (Component)  Đóng gói (Package)  Hệ thống con (Subsystem)  Quan hệ (Relationship) Tất cả các khái niệm này được trình bày trong phần “tổng quan về UML” ở phần sau. 1.3. Phát triển hướng đối tượng là gì? Phát triển hướng đối tượng là một cách suy nghĩ mới về phần mềm đặt cơ sở trên những khái niệm trừu tượng đang tồn tại trong thế giới thực. Bản chất của việc phát triển hướng đối tượng là nhận biết và tổ chức các khái niệm thuộc lĩnh vực ứng dụng. 1.3.1. Các khái niệm mô hình hố Các ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng là có ích trong việc loại bỏ các hạn chế do tính không mềm dẻo của các ngôn ngữ lập trình truyền thống. Phát triển hướng đối tượng là quá trình nhận thức độc lập với ngôn ngữ lập trình cho đến các bước cuối cùng. Phát triển hướng đối tượng là hướng suy nghĩ mới và không là k ỹ thuật lập trình. Lợi ích của vấn đề này là giúp các chuyên gia, phát triển viên và khách hàng biểu lộ các khái niệm trừu tượng một cách rõ ràng và truyền gởi chúng tới nơi khác. Nó có thể phục vụ như là một trung gian cho việc xác định, phân tích, lập tài liệu và giao tiếp cũng như việc lập trình. 1.3.2. Phương pháp hướng đốI tượng Chúng ta đưa ra phương pháp phát triển hướng đối tượng và các ký hiệu đồ họa cho việc biểu diễn các khái niệm hướng đối tượng. Phương pháp bao gồm việc xây dựng một mô hình của lĩnh vực ứng dụng, sau đó thêm các chi tiết vào nó trong khi thiết kế hệ thống. Có nhiều phương pháp phân tích và thiết kế hướng đối tượng khác nhau – tiêu biểu là các phương pháp Booch của Grady Booch, phương pháp OMT (Object Modeling Technique) của James Rumbaugh, phương pháp OOSE (Object Oriented Software Engineering) của Ivar Jacobson. Nhìn chung, một cách chắc chắn rằng các phương pháp này đều bao gồm các b ước: phân tích, thiết kế hệ thống, thiết kế đối tượng, cài đ ặt. Mặc dù vậy, mỗi phương pháp có cách thức mô hình hố khác nhau. Trang 3
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Trong đ ồ án này, em sẽ trình bày phương pháp hướng đối tượng với việc sử dụng ký pháp của UML để mô hình hố . 1.4. Lợi ích và sức mạnh của OO  Cách tiếp cận hướng chức năng Trước kia chúng ta thường hay sử dụng phương pháp hướng chức năng để xây dựng hệ thống. Với phương pháp này, dữ liệu và chức năng(hành vi hay xử lý) được tách ra riêng rẽ. Ở đó, chức năng được coi như là những hành vi có tính chủ động, còn dữ liệu là bộ phận nắm giữ thông tin một cách bị động và được tác động bởi các chức năng. Hệ thống được chia thành các chức năng nhỏ dần cho tới khi nó có thể dễ d àng cho việc mã hố , còn dữ liệu được gửi giữa các chức năng này. Một hệ thống được phát triển theo cách này thường trở nên khó bảo trì. Một vấn đề quan trọng với phương pháp hướng chức năng là tất cả các chức năng phải biết làm thế nào d ữ liệu được lưu trữ, cấu trúc dữ liệu của nó. Các kiểu khác nhau của dữ liệu có những định dạng khác nhau, vì thế việc m ã hố chương trình trở nên rắc rối. Hơn nữa, khi ta thay đổi cấu trúc dữ liệu, dẫn đến ta phải thay đổi tất cả các chức năng liên quan đ ến cấu trúc này. Hệ thống được phát triển theo phương pháp này trở nên có tính ổn định kém. Một chút thay đổi sẽ gây nên hậu quả nghiêm trọng. Một vấn đề khác đ ối với phương pháp hướng chức năng là chúng ta thường không có những tư duy một cách tự nhiên về cấu trúc của vấn đề nó được cấu tạo như thế nào. Do vậy việc xây dựng hệ thống trở nên khó khăn hơn. Một nguyên nhân khác đ ối với phương pháp hướng chức năng là hệ thống rất khó để sửa đổi, tính khả chuyển kém, nhạy cảm với sự thay đổi, vì d ữ liệu và hành vi bị tách riêng.  Cách tiếp cận hướng đối tượng Việc phát triển hệ thống theo cách tiếp cận hướng đối tượng sẽ mang lại cho ta nhiều lợi ích, tiêu biểu là: - Giảm chi phí bảo trì: bởi vì hầu hết các xử lý trong hệ thống đ ược bọc kín - d ữ liệu và hành vi được gom chung lại, các hành vi có thể được sử dụng lại và kết hợp thành các hành vi mới. - Mô hình thế giới thực: hệ thống hướng đối tượng là đ ịnh hướng để mô hình thế giới thực. Các đối tượng được tổ chức thành các lớp đối tượng, và các đối tượng đ ược kết hợp với các hành vi. Mô hình dựa trên đối tượng hơn là d ựa trên d ữ liệu và xử lý. Cách thức này gần gũi với tư duy con người, do vậy việc xây dựng dễ d àng hơn. - Tính tin cậy cao: bởi vì các hành vi mới được xây dựng từ các đối tượng đã có sẵn. - Khả năng sử dụng lại mã ngu ồn cao: bởi cơ chế kết hợp dữ liệu với hành vi vào một đối tượng riêng biệt, cơ chế đóng gói, cơ chế bọc kín. Do vậy, dễ dàng cho việc kế thừa, hay sử dụng lại. 1.5. Tổng quan về UML UML được viết tắt của cụm từ Unified Modeling Language, tạm dịch là ngôn ngữ mô hình hợp nhất. UML là thế hệ kế vị của làn sóng phân tích và thiết kế hướng đối tượng (OOA & D) xu ất hiện trong những năm đ ầu 80 và cuối những năm 90. UML phát triển trên sự hợp nhất trong các phương pháp của tác giả Booch, Rumbaugh (OMT) và Jacopson, và đã đ ược chuẩn hóa bởi OGM. Trang 4
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Hình 1.1: sự hợp nhất của UML UML được gọi là một ngôn ngữ mô hình hóa dùng để đặc tả, trực quan hóa dùng để xây dựng và làm sưu liệu cho các hệ thống phần mềm  Mô hình hóa : giúp cho chúng ta hiểu được thế giới thực, mô hình hóa thế giới thực để có thể hiểu đ ược những đặc trưng, tính tốn các thông số và dự đốn kết quả sẽ đạt được.  Ngôn ngữ : Chức năng của UML như là một p hương tiện để bày tỏ và trao đổi tri thức (giao tiếp)  Trực quan hóa hệ thống : được sử dụng để diễn tả hệ thống một cách trực quan trước khi nó được thực hiện.  Xây dựng hệ thống : đ ược sử dụng để hiện thực hóa hệ thống.  Làm sưu liệu : được sử dụng để nắm b ắt kiến thức về hệ thống thông qua vòng đời của nó. UML không phải là :  Một ngôn ngữ lập trình trực quan, mà nó là một ngôn ngữ mô hình.  Một công cụ, mà nó là một ngôn ngữ đặc tả mô hình  Một xử lý, mà nó cho phép xử lý UML thích hợp với việc giải quyết vấn đ ề hướng đối tượng. Bất kì ai quan tâm đ ến UML đ ều quen thuộc với nguyên lý cơ bản về việc giải quyết vấn đề hướng đối tượng, bắt đầu với việc xây dựng mô hình. Mô hình (model ) là sự trừu tượng hố vấn đề cơ bản. Phạm vi (domain ) là thế giới thực mà vấn đ ề đó mang đến. Mô hình chứa các đối tượng (objects) tác động lẫn nhau bằng cách gởi các thông tin (messages) khác nhau. Nếu một đối tượng đang tồn tại thì đối tượng đó có thuộc tính (attributes) và có các hành vi (behaviors ho ặc operations). Giá trị của các thu ộc tính trong đối tượng đ ược xác định bởi trạng thái của nó (state). Lớp (Classes) là bảng thiết kế cho các đối tượng. Lớp bao gồm các thuộc tính (dữ liệu) và các hành vi (phương thức hoặc hàm) trong một thực thể riêng biệt đơn giản. Các đối tượng là các thể hiện (instance) của các lớp. 1.5.1. Các đặc điểm của UML Bốn đặc điểm chính của UML để có thể phân biệt với các ngôn ngữ mô hình khác : Trang 5
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML  Đa năng (general-purpose)  Khả năng ứng dụng rộng rãi (broadly applicable)  Được hỗ trợ bởi các công cụ (tool- supported)  Là một chuẩn công nghiệp (industrial standerdized) 1.5.2 Kiến trúc tổng quát của UML a)Các mô hình . Xét về đặc điểm tĩnh, các mô hình nắm bắt một số đặc điểm và hành vi của hệ thống. Xét về đặc điểm động, nắm bắt các đặc điểm của hệ thống, về cơ b ản chúng lưu trữ các tri thức về mặt ngữ nghĩa. b) Cấu trúc View Ngày nay các hệ thống phần mềm càng trở nên phức tạp, khó khăn do vậy ta không thể mô hình hóa chúng chỉ bằng một lược đồ hay mô hình. Hệ thống phải đ ược phân tích dưới nhiều góc đ ộ khác nhau. UML đưa ra đ ịnh nghĩa về cấu trúc View. Mỗi View là một thể hiện của hệ thống dưới một khía cạnh nào đó. Mỗi View có thể bao gồm nhiều loại lược đồ khác nhau (xem hình 1.2)  Use Case View hay còn gọi là Use model view thể hiện các vấn đề về giải pháp liên quan đ ến chức năng tổng quát của hệ thống.  Logical View hay còn gọi là Structure Model view hoặc Static view: thể hiện các vấn đề liên quan đến cấu trúc thiết kế hệ thống. Hình 1.2 : cấu trúc View trong UML  Process View hay còn gọi là bihavioral model view, Dynamic hay Collaboration View thể hiện các vấn đề liên quan đến xử lý giao tiếp và đồng bộ trong hệ thống.  Deployment View hay còn gọi là Environment model View : thể hiện các vấn đề liên quan đến việc triển khai hệ thống.  Một số model View khác có thể được sử dụng khi cần thiết. c) Các lược đồ. Lược đồ miêu tả các tri thức về mặt cú pháp đ ược miêu tả quanh cấu trúc, Hình 1.3 Trang 6
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Hình 1.3 : Các lược đồ của UML  Use Case View Lược đồ người sử dụng (Use Case Diagram) : Mô tả các chức năng của hệ thống. Lược đồ Use Case diễn tả các Use Case trong hệ thống và các quan hệ ràng buộc…  Logical View Lược đồ lớp (Class Diagram) : mô tả cấu trúc tĩnh của hệ thống thể hiện các phần mà hệ thống có thể xử lý được. Lược đồ đối tượng (Object Diagram): mô tả cấu trúc tĩnh của hệ thống tại một thời điểm, nó có thể xem như một thể hiện của lược đồ lớp.  Process View Lược đồ tuần tự ( Sequence Diagram ) :Mô tả sự tương tác giữa các thành phần trong hệ thống theo thời gian. Lược đồ cộng tác (Collaboration Diagram) : mô tả sự tương tác giữa các thành phần trong hệ thống theo thời gian và không gian. Lược đồ trạng thái (State Diagram) : mô tả trạng thái, sự hồi đáp của một thành phần trong hệ thống khi có những tác động vào nó. Lược đồ hoạt động (Activity Diagram) : mô tả sự hoạt động của các thành phần trong hệ thống.  Implementation View Lược đồ thành phần (Component) : mô tả tổ chức của các thành phần thực thi trong hệ thống.  Invironmen View Trang 7
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Lược đồ triển khai (Deployment Diagram) : mô tả cấu hình của các thành phần môi trường và trình tự của các thành phần thực thi trên đó. 1.5.3. Các lược đồ trong UML Trọng tâm của việc giải quyết vấn đề hướng đối tượng là xây dựng một mô hình. Mô hình trừu tượng hóa các chi tiết cần thiết của vấn đề cơ b ản về thế giới thực. Trọng tâm của UML đ ược thể hiện qua 8 loại lược đồ khác nhau :  Use case diagrams (Lược đồ Use case)  Class diagrams (Lược đồ lớp)  Sequence diagrams (Lược đồ tuần tự)  Collaboration diagrams (Lược đồ cộng tác)  Statechart diagrams (Lược đồ trạng thái)  Activity diagrams (Lược đồ hoạt động)  Component diagrams (Lược đồ thành phần)  Deployment diagrams (Lược đồ triển khai) 1.5.3.1. Use case diagrams (Lược đồ use case) Use case diagrams mô tả hệ thống làm gì từ quan điểm của người quan sát tổng quan. Điều quan trọng là nhấn mạnh hệ thống làm gì hơn là làm như thế nào. Lược đồ Use case quan hệ gần gũi đến các sự kiện. Sự kiện (scenario) là những gì xảy ra khi ai đó tương tác với hệ thống. Đây là sự kiện về một khoa y học: một bệnh nhân gọi phòng khám để hẹn gặp cho việc kiểm tra hàng năm. Người tiếp tân tìm thời gian trống gần nhất trong sổ hẹn gặp và lịch hẹn gặp cho thời qian đó. Use case là tập hợp các sự kiện về một công việc đơn giản hoặc mục đích của nó. actor là người tham gia vào các sự kiện trong phiên làm việc. Actor đóng vai trò là người hoặc đối tượng hoạt động. Hình dưới là mô tả use case là Make Appointment, actor là Patient. Mối liên hệ giữa use case và actor là mội quan hệ kết hợp ( communication association ) (gọi tắt là communication ). Hình 1.4: actor và use case Actor có hình que, Use case có hình bầu dục, mối quan hệ là đường thẳng liên kết giữa actor và use case. Lược đồ use case là tập hợp các actor, các use case, các mối quan hệ giữa chúng. Hình vẽ dưới cho ta 4 use case và 4 actor. Chú ý rằng một use case đơn giản có thể có nhiều actor. Trang 8
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Hình 1.5: lược đồ use case Lược đồ Use case hổ trợ 3 phạm vi sau :  Xác định các đặc trưng : Use case mới thường thường phát sinh các yêu cầu mới khi hệ thống phân tích và đưa ra các mô hình.  Giao tiếp với clients : các kí hiệu đơn giản giúp cho lược đồ use case có thể giao tiếp với client.  Phát sinh các trường hợp test : tập hợp các sự kiện cho một use case có thể đề nghị các trường hợp cho các sự kiện này. Chi tiết lược đồ Use case Lược đồ Use case phát hoạ tổng quan của hệ thống. Mỗi lược đồ Use case có các actor, các use case, các quan hệ. Một lược đồ Use case đơn giản được mở rộng với các đặc trưng thêm vào để hiển thị thông tin hơn (hình 1.6). Các đ ặc trưng của lược đồ Use case  system boundaries (kết hợp hệ thống)  generalizations (tổng quát hố)  includes (bao hàm)  extensions (mở rộng) Trang 9
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Hình 1.6: lược đồ use case mở rộng Lược đồ Use case mở rộng lược đồ với các đặc trưng thêm vào. Hình chữ nhật kết hợp hệ thống ( system boundary ) p hân chia hệ thống từ các actor mở rộng. Tổng quát hố (generalization) use case biểu diễn rằng một use case là một loại đặc biệt đơn giản khác.Pay Bill là use case cha và Bill Insurance là use case con .Use case con được thay thế bởi use case cha bất cứ khi nào cần thiết. Sự tổng quát hố xuất hiện như một dòng với mũi tên hình tam giác ở đ ầu hướng về use case cha. Quan hệ bao hàm ( Include ) qu ản lý use case thành use case thêm vào.Quan hệ bao hàm hữu ích khi cùng use case được phân chia thành hai use case khác nhau. Cả Make Appointment và Request Medication quan hệ bao hàm với như công việc con. Trong lược đồ, kí hiệu bao hàm là đường gạch đứt, bắt đầu ở use case cơ sở và kết thúc với mũi tên đ ến use case bao hàm. Đường gạch đứt được gán nhãn . Quan hệ mở rộng (extend) chỉ ra một use case là một biến đổi của use case khác. Kí hiệu quan hệ mở rộng là đường gạch đứt, có nhãn là và một mũi tên hướng về use case cơ sở. Điểm mở rộng (extension point) được xác định khi use case mở rộng là thích hợp và được viết b ên trong use case cơ sở. 1.5.3.2. Class diagrams (Lược đồ lớp) Class diagram đưa ra tổng quan hệ thống bằng cách hiển thị các lớp và quan hệ giữa chúng. Lược đồ lớp là lược đồ tĩnh, hiển thị những gì tác động nhưng không xảy ra những gì khi chúng tác động. Lược đồ lớp dưới đây mô tả một khách hàng đặt hàng. Lớp chính là Order, kết hợp với nó là Customer và Payment. Payment là một trong 3 loại : Cash, Check, ho ặc Credit. Order chứa OrderDetails và kết hợp với Item. Trang 10
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Hình 1.6:lược đồ lớp Lược đồ lớp có 3 loại quan hệ :  association (quan hệ kết hợp) -- một quan hệ giữa các thể hiện của 2 lớp. Đây là một quan hệ kết hợp giữa hai lớp nếu một thể hiện của một lớp phải biết đến thể hiện khác làm việc với nó. Trong một lược đồ, một quan hệ kết hợp là một liên kết, kết nối đến hai lớp.  aggregation (quan hệ thu nạp)-- mối kết hợp trong một lớp thuộc về một tập hợp. Một quan hệ thu nạp có một hình thoi cu ối điểm được xem là tồ n thể. Trong lược đồ này,Order có một tập hợp là OrderDetails.  generalization (quan hệ tổng quát hố)-- mối liên kết kế thừa diển tả một lớp là một lớp cha (superclass) của lớp khác. Quan hệ tổng quát hố có một hình tam giác biểu diễn lớp cha. Payment là lớp cha của Cash, Check, và Credit. Một mối kết hợp có hai đầu giới hạn. Một đầu có thể có một t ên vai trò (role name) để lọc ra tính tự nhiên của mối kết hợp. Ví dụ,OrderDetail là một đ ường mẫu của Order. navigability (tính định hướng) : mũi tên trong quan hệ kết hợp hiển thị hướng quan hệ có thể xem xét và truy vấn. OrderDetail có thể truy vấn về mẫu (Item) của nó nhưng không thông qua cách khác. Trong trường hợp này, OrderDetail có Item. Quan hệ kết hợp có mũi tên có tính đ ịnh hướng . multiplicity (bản số ) của một đầu quan hệ là số thể hiện của lớp kết hợp với một đầu khác. Bản số là một số hoặc một dãy số. Ví dụ : một Order chỉ có một Customer, nhưng một Customer có nhiều Orders. Bản số Giải thích 0 hoặc 1 thể hiện. 0..1 0..* hoặc * Không giới hạn số thể hiện Chính xác 1 thể hiện 1 Ít nhất 1 thể hiện 1..* Trang 11
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Hình 1.7: bản số trong lược đồ lớp Mỗi lược đồ lớp có các lớp, các quan hệ, và các bản số. Tính định hướng và các vai trò là các mẫu tuỳ chọn đặt trong lược đồ để làm sáng tỏ. Chi tiết lược đồ lớp Lược đồ lớp gồm các lớp, các liên kết, các bản số. Lược đồ lớp có thể biểu diễn nhiều thông tin.  compositions (thành phần)  class member visibility and scope (phạm vi và tầm vực của lớp thành viên)  dependencies and constraints (phụ thuộc và ràng buộc)  interfaces (giao diện) Composition and aggregation (Thành phần và thu nạp) Quan hệ kết hợp trong đối tượng là phần mở rộng của quan hệ thu nạp. Thành phần (Composition ) là quan hệ kết hợp với phần (part) thuộc về tồ n b ộ (whole), phần không tồn tại nếu không có tồn bộ. Thành phần được hiển thị bởi hình thoi đặc ở phía cuối tồn bộ. Trong lược đồ này biểu diễn rằng, một BoxOffice thuộc về một MovieTheater.Nếu bỏ MovieTheater thì sẽ huỷ BoxOffice. T Hình 1.8:lược đồ thành phần và thu nạp Lớp thông tin: tầm vực (visibility) và phạm vi (scope) Chú thích lớp là một hình chữ nhật gồm 3 phần : tên lớp, thuộc tính (attributes) và phương thức (operations). Thuộc tính và phương thức đ ược gán theo phương thức truy xu ất và phạm vi. Trang 12
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Hình 1.9 : lớp thông tin tầm vự và phạm vi Ví dụ minh hoạ cách sử dụng theo qui ước UML.  Thành viên tĩnh đ ược gạch dưới. Thành viên làm ví dụ thì không.  Phương thức được trình như sau : bày ( ) :  Danh sách thông số (parameter list) hiển thị mỗi kiểu thông số sau dấu hai chấm Dependencies and constraints (Phụ thuộc và ràng buộc) Phụ thuộc (dependency ) là mối quan hệ giữa hai lớp mà thay đổi lớp này có thể ảnh hưởng đến lớp khác. Phụ thuộc được vẽ như đường gạch đứt. Trong lược đồ lớp Co op dưới đây phụ thuộc vào Company. Nếu thay đổi Company thì phải thay đổi Co op. Hình 1.10: quan hệ phụ thuộc và ràng buộc trong lược đồ lớp Ràng buộc ( constraint ) là điều kiện m à mỗi thực thi về thiết kế phải hồ n thành. Ràng buộc đ ược biểu diễn d ưới hai dấu ngoặc mốc {}. Ràng buộc trong lược đồ trên chỉ ra rằng một Section có thể là một phần của CourseSchedule.. Interfaces (Giao diện) và stereotypes (Khuôn mẫu) Trang 13
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Giao diện (interface) là một tập hợp các kí hiệu hoạt động. Trong C++, giao diện đ ược thực hiện như các lớp trừu tượng với các thành viên ảo. Trong Java chúng đ ược thực hiện trực tiếp. Lược đồ lớp d ưới đây là một mô hình về hội nghị nghề nghiệp. Lớp liên quan đến hội nghị là SessionTalk (một bảng trình bày đơn giản) và Session (tập hợp liên quan đ ến SessionTalk). ShuttleSchedule với danh sách các ShuttleStop là phần quan trọng để đăng kí ở tại khách sạn. Trong lược đồ có một ràng buộc, ShuttleStop đ ược phân cấp. Có ba giao diện trong lược đồ : IDated, ILocatable, và ITimed. Tên của giao diện bắt đầu bằng kí tự I và đi kèm với các phương thức trừu tượng đ ược viết bằng chữ nghiêng. Một lớp như lớp ShuttleStop, với các phương thức kết hợp trong giao diện như ILocatable, là implementation ( ho ặc realization ) của giao diện. Lớp ShuttleStop có kiểu mẫu ( stereotype ) >. Kiểu mẫu qui định phương pháp mở rộng UML, là thành phần mô hình mới được tạo từ các kiểu tồn tại. T ên kiểu mẫu được viết trên tên lớp. Giao diện là một loại đặc biệt của kiểu mẫu. Có hai cách kí hiệu giao diện trong UML : một là kí hiệu như trên, hai là kí hiệu hình que ho ặc hình tròn. Trong hình tròn chú thích, giao diện là hình tròn với đ ường thẳng kết nối đến lớp thi hành. Hình 1.11:các lớp giao diện trong lược đồ. Trang 14
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Hình 1.12: các lớp giao diện và khuôn mẫu Packages (Gói) và objects (Đối tượng) Để tổ chức các lược đồ lớp phức tạp, ta có thể nhóm các lớp phức tạp vào trong các gói (packages). Một gói là một tập hợp các thành phần UML liên quan. Lược đồ dưới đây là một mô hình nghiệp vụ với các lớp được nhóm vào các gói. Các gói có d ạng hình chữ nhật với các nhãn (tab)ở đầu. Tên gói trong nhãn ho ặc trong hình chữ nhật. Đường gạch nối là quan hệ phụ thuộc (dependencies). Một gói phụ thuộc vào một gói khác nếu sự thay đổi của gói khác có ảnh hưởng đến sự thay đổi ngay lúc đầu. Hình 1.13: lược đồ thành phần 1.5.3.3. Object diagrams (Lược đồ đối tượng) là một loại đặc biệt của lược đồ lớp, biểu diễn các thể hiện thay vì các lớp. Chúng dùng đ ể giải thích các mối quan hệ phức tạp, đặc biệt là quan hệ đệ qui. Lược đồ lớp dưới đây hiển thị một Department có thể chứa nhiều Departments khác. Trang 15
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Hình 1.14: lược đồ lớp th ể hiện quan hệ đệ qui Lược đồ đối tượng dưới đây giải thích lược đồ lớp. Hình 1.15: lược đồ đốI tượng Mỗi hình chữ nhật trong lược đồ tương ứ ng với một thể hiện. Tên thể hiện được gạch dưới trong lược đồ UML. Tên lớp hoặc tên thể hiện có thể được loại b ỏ từ lược đồ đối tượng nhưng ý nghĩa lược đồ vẫn rõ. 1.5.3.4. Sequence diagrams (Lược đồ tuần tự) Lược đồ lớp và lược đồ đối tượng là các cấu trúc (view) mô hình tĩnh. Lược đồ tương tác (Interaction diagrams) là cấu trúc động, mô tả các đối tượng cộng tác như thế nào. Lược đồ tuần tự (sequence diagram ) là lược đồ tương tác d iễn tả các phương thức (operations ) ho ạt động như thế nào, thông điệp nào được gởi đến và khi nào. Lược đồ tuần tự đ ược tổ chức theo thời gian. Các đối tượng liên quan đến phương thức đ ược liệt kê từ trái sang phải khi chúng tham gia vào thông điệp tuần tự. Dưới đây là lược đồ tuần tự cho việc đặt chổ khách sạn. Đối tượng bắt đầu các thông điệp tuần tự là Reservation window. Trang 16
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Hình 1.16: lược đồ tuần tự Reservation window gởi một thông điệp makeReservation()đến HotelChain. Sau đó HotelChain gởi một thông điệp makeReservation() đến Hotel. Nếu Hotel có phòng, thì nó sẽ đặt chỗ (Reservation) thừa nhận việc đặt chổ này (Confirmation ). Đường nét đứt gọi là lifeline, biểu diễn thời gian mà đối tượng đang tồn tại. Mỗi mũi tên là một thông điệp gọi. Mũi tên đi từ người gởi đến đỉnh a ctivation bar của thông điệp trong lifeline của người nhận. Activation bar biểu diễn khoảng thời gian thực thi thông điệp. Trong lược đồ ví dụ, Hotel sử dụng selfcall đ ể quyết định nếu có phòng. Khi đó Hotel tạo công việc đặt chổ (Reservation) và thừ nhận việc đặt chổ này (Confirmation). Dấu hoa thị trong self call có nghĩa lặp lại ( iteration ) đ ể chắc chắn rằng có phòng đ ể ở mỗi ngày trong khách sạn. Biểu thức trong dấu ngoặc đơn là điều kiện ( condition ). Lược đồ có một thông báo (note) để giải thích, đó là đoạn văn bản ở trong hình chữ nhật có nếp quăn ở góc. Thông báo có thể đặt vào trong b ất kì lược đồ UML nào. 1.5.3.5. Collaboration diagrams (Lược đồ cộng tác) Collaboration diagrams cũng là lược đồ tương tác. Chúng chuyển thông tin giống nhau như lược đồ tuần tự, nhưng chúng tập trung vào vai trò đối tượng thay vì thời gian mà thông điệp đó gởi đến. Trong lược đồ tuần tự, vai trò đối tượng là các đỉnh và thông điệp được kết nối. Trang 17
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Hình 1.17: lược đồ cộng tác Hình chữ nhật của vai trò đối tượng đ ược ghi trong lớp hoặc tên đối tượng hoặc cả hai. Tên lớp được đặt trước dấu hai chấm ( : ). Mỗi thông điệp trong lược đồ cộng tác có số tuần tự (sequence number).Thông điệp đầu tiên được đánh số 1. 1.5.3.6. Statechart diagrams (Lược đồ trạng thái) Các đối tượng có các hành vi và trạng thái. Trạng thái của đối tượng phụ thuộc vào ho ạt động hoặc điều kiện hiện hành. Lược đồ trạng thái (statechart diagram) hiển thị các trạng thái của đối tượng và các biến đổi trong trạng thái. Trong lược đồ ví dụ, mô hình đăng nhập vào hệ thống ngân hàng trên mạng.Trước hết, đăng nhập vào số mật khẩu và số ID của người đó, sau đó submit thông tin để xác nhận. Đăng nhập có thể thực hiện trong 4 trạng thái không trùng lắp sau :Getting SSN, Getting PIN, Validating (tính hợp lệ), và Rejecting (loại bỏ). Từ mỗi trạng thái đến một số chuyển tiếp(transitions) hồn tồ n, xác định được trạng thái kế tiếp. Trang 18
Đồ án tốt nghiệp - Xây d ựng ứng dụng J2EE với Rational Rose và UML Hình 1.18: lược đồ trạng thái Các trạng thái đ ược khoanh tròn trong hình chữ nhật. Các chuyển tiếp theo hướng mũi tên từ trạng thái này đ ến trạng thái khác. Các sự kiện hoặc các điều kiện đ ược viết b ên cạnh mũi tên. Trạng thái ban đầu (hình tròn đ en) là một động tác giả để bắt đầu hoạt động. Trạng thái cuối cùng cũng là trạng thái giả để kết thúc hoạt động. Ho ạt động diễn ra khi kết quả của một sự kiện hoặc điều kiện được nhấn mạnh trong phần trình bày hay trong hành động. Trong khi ở trạng thái hợp lệ (), đối tượng không chờ một sự kiện bên ngồi đ ến một trigger chuyển đổi thay vì trình bày một hoạt động. Kết quả của hoạt động đ ược xác định ở trạng thái kế tiếp. Tiến trình không đồng bộ hoặc trùng lắp Lược đồ tuần tự, lược đồ cộng tác, lược đồ hoạt động, lược đồ trạng thái là các cấu trúc mô hình động. Chúng cho ta thấy được cấu trúc bên trong mô hình. Lược đồ tuần tự và lược đồ cộng tác tập trung vào các thông điệp liên quan đến việc hồ n tất một tiến trình đơn lẻ. Lược đồ trạng thái tập trung vào một đối tượng đơn lẻ. Lược đồ hoạt động tập trung vào luồng hoạt động trong công việc đơn lẻ. Sau đây là phần trình bày về các hoạt động không đồng bộ hoặc trùng lắp của lược đồ tuần tự và lược đồ trạng thái . Lược đồ tuần tự với thông điệp không đồng bộ Thông điệp gọi là không đồng bộ (asynchronous ) nếu nó cho phép gởi thêm các thông điệp trong khi thông điệp ban đầu vẫn còn đ ang xử lý. Thời gian của một thông điệp không đồng bộ độc lập với thời gian các thông điệp xen vào. Lược đồ tuần tự d ưới đây minh hoạ hoạt động của một y tá yêu cầu kiểm tra chuẩn đốn ở p hòng mạch. Có hai thộng diệp không đồng bộ từ Nurse : Trang 19

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí

65 tài liệu

2431 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.