GÃY KÍN NỀN XƯƠNG BÀN TAY

Chia sẻ: A A | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

97
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'gãy kín nền xương bàn tay', y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: GÃY KÍN NỀN XƯƠNG BÀN TAY

ÑIEÀU TRÒ GAÕY KÍN NEÀN XÖÔNG BAØN TAY I Buøi Lan Höông(1) TOÙM TAÉT 47 beänh nhaân bò gaõy kín neàn xöông baøn tay I ñaõ ñöôïc ñieàu trò vaø theo doõi taïi beänh vieän Chaán thöông chænh hình töø 01/2001 ñeán 03/2003, vôùi thôøi gian theo doõi trung bình laø 15 thaùng (töø 3 ñeán 30 thaùng). Coù 32 nam vaø 15 nöõ, tuoåi trung bình laø 31,2 (16 – 69), vôùi nguyeân nhaân thöôøng gaëp nhaát laø do tai naïn löu thoâng (68%). 28 beänh nhaân ñaõ ñöôïc ñieàu trò baûo toàn baèng boù boät caúng baøn tay oâm ngoùn I, vôùi keát quaû toát ñaït 82% vaø khaù ñaït 7%. 19 beänh nhaân ñöôïc moå ñeå keát hôïp xöông beân trong, phaàn lôùn (16/19ca) ñöôïc phaãu thuaät treã sau khi ñieàu trò baûo toàn thaát baïi. Keát quaû cuoái cuøng ñaït loaïi toát trong 72,34% vaø khaù trong 14,89%. Caùc keát quaû treân cho thaáy vieäc naén boù boät caúng baøn tay oâm ngoùn I laø1 phöông phaùp ñieàu trò hieäu quaû cho caùc gaõy neàn xöông baøn I vôùi ñieàu kieän theo doõi saùt. Chæ ñònh phaãu thuaät ñaët ra cho nhöõng tröôøng hôïp gaõy phaïm khôùp hoaëc gaõy khoâng vöõng, coù di leäch sau boù boät. SUMMARY Management of fracture of the base of first metacarpal Bui Lan Huong The closed fractures of the base of first metacarpal in 47 cases were treated and followed up from 3 to 30 months after (mean 15 months) at the Hospital for traumatology and Orthopaedics, Ho Chi Minh City, from January 2001 to March 2003. There are 32 males and 15 females with average age 31,2. The common cause of this fracture is traffic accidence (68%). 28 patients were managed conservatively by plaster immobilization with 82% excellent, 7% good result. 19 patients were treated with internal fixation. 16/19 cases were operated late following failure in conservative treament. The result is 72,34% excellent, 14,89% good. These results show that the plaster immobilization is an effective method in treament of fracture of the base of first metacarpal, under physician’s control. Operation is indicated for intraarticular, unstable fracture, or displacement after plaster immobilization. ÑAËT VAÁN ÑEÀ VAØ MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU Trong caáu truùc cuûa baøn tay, ngoùn caùi giöõ moät vò trí ñaëc bieät quan troïng (chieám 40% chöùc naêng cuûa caû baøn tay 10) nhôø bieân ñoä vaän ñoäng roäng vaø khaû naêng ñoái ngoùn, khieán con ngöôøi coù khaû naêng caàm naém, giöõ vöõng caùc vaät vôùi caùc hình daùng, kích thöôùc khaùc nhau 1, 3, 10, 11 . Moät trong nhöõng yeáu toá giuùp cho söï linh ñoäng naøy chính laø caáu truùc ñaëc bieät cuûa vuøng khôùp giöõa xöông thang cuûa coå tay vaø neàn xöông baøn I cuûa baøn tay. Neàn xöông baøn I laø vò trí raát hay gaëp trong caùc gaõy xöông baøn tay (chieám khoaûng 25% trong toång soá caùc gaõy xöông baøn tay), thöôøng do tai naïn lao ñoäng vaø tai naïn giao thoâng. Vieäc toång keát caùc loaïi gaõy neàn xöông baøn I cuûa baøn tay, cuõng nhö ñaùnh giaù keát quaû ñieàu trò loaïi chaán thöông naøy, vôùi hy voïng ñöa ra ñöôïc chæ ñònh ñieàu trò hôïp lyù ôû nöôùc ta laø muïc ñích chính cuûa nghieân cöùu. (1) Thaïc só, Baùc só Khoa Chi Treân, BVCTCH TP HCM.
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU 47 beänh nhaân bò gaõy kín neàn xöông baøn tay I ñaõ ñöôïc ñieàu trò vaø theo doõi taïi Beänh vieän Chaán thöông Chænh hình thaønh phoá Hoà Chí Minh töø 01/2001 ñeán 03/2003, vôùi thôøi gian theo doõi trung bình laø 15 thaùng (töø 3 ñeán 30 thaùng). Taát caû caùc beänh nhaân naøy ñöôïc quaûn lyù baèng hoà sô ñieàu trò noäi truù hoaëc ngoaïi truù, vaø ñeàu ñöôïc môøi trôû laïi beänh vieän ñeå taùi khaùm veà laâm saøng, ñaùnh giaù chöùc naêng ngoùn I cuõng nhö ñeå kieåm tra laïi keát quaû X quang. Chöùc naêng ngoùn I ñöôïc ñaùnh giaù so saùnh vôùi tay beân laønh vaø chia laøm 4 nhoùm: toát, khaù, trung bình vaø keùm töông öùng vôùi möùc ñoä giaûm caùc bieân ñoä gaäp duoãi, daïng kheùp, ñöa tröôùc ñöa sau vaø ñoä thu heïp keõ ngoùn I – II laàn löôït nhoû hôn 20%, 40 %, 60% vaø > 60%. Rieâng ñoäng taùc ñoái ngoùn ñöôïc tính theo thang ñieåm 8 cuûa Kapandji 5. Söùc caàm naém cuûa baøn tay ñöôïc tính theo kg löïc theo duïng cuï ño Jamar ôû caû 2 tay vaø ñöôïc ñaùnh giaù keát quaû theo 4 nhoùm toát, khaù, trung bình vaø keùm khi söùc naém ôû tay beänh töông ñöông, > ¾, töø ¾ - ½ vaø < ½ söùc naém so vôùi tay laønh. Caùc keát quaû X quang cuõng ñöôïc chia laøm 4 möùc ñoä nhö sau: toát khi laønh xöông vôùi gaäp goùc < 150 hoaëc caáp keânh maët khôùp < 1mm, khaù khi coù gaäp goùc < 300 hoaëc caáp keânh maët khôùp < 3mm, trung bình khi coù gaäp goùc > 300 hoaëc caáp keânh maët khôùp > 3mm, keùm khi coù thoaùi hoùa khôùp. Keát quaû chung ñöôïc tính theo taát caû caùc keát quaû treân, cuõng ñöôïc chia laøm 4 nhoùm toát, khaù, trung bình vaø keùm. KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU Phaân loaïi gaõy: Loaïi gaõy Baûo toàn Phaãu thuaät Toång soá Tyû leä % beänh nhaân chung Bennett 27,66 % 8 (28,57%) 5 (26,32%) 13 Rolando 4,26 % 1 (3,57%) 1 (5,26%) 2 Ngoaøi khôùp 40,42 % 11 (39,29%) 8 (42,11%) 19 (ñöôøng gaõy ngang) Ngoaøi khôùp 25,53 % 8 (28,57%) 4 (21,05%) 12 (ñöôøng gaõy cheùo) Gaõy naùt 2,13 % 0 1 (5,26%) 1 Toång soá 28 (100%) 19 (100%) 47 100 % Baûng 1: Phaân loaïi gaõy theo töøng phöông phaùp ñieàu trò. Nguyeân nhaân tai naïn: Thöôøng gaëp nhaát laø tai naïn löu thoâng (32 ca, chieám 68,08 %) vaø tai naïn sinh hoaït (11 ca, chieám 23,42 %) Xöû trí tröôùc khi tôùi beänh vieän: Trong soá 47 beänh nhaân, coù 23 beänh nhaân ñaõ coù xöû trí tröôùc khi tôùi beänh vieän, vôùi thôøi gian thay ñoåi töø 1 ngaøy – 42 ngaøy (trung bình 12,5 ngaøy). Caùc hình thöùc ñöôïc aùp duïng laø: thoa daàu, boùp röôïu, ñaép thuoác baéc, boù neïp taïm, ñaët neïp boät…Ñaây laø moät nguyeân nhaân chính khieán cho vieäc ñieàu trò ñöôïc tieán haønh ôû thôøi ñieåm muoän, gaây aûnh höôûng khoâng toát tôùi keát quaû. Trong soá 19 beänh nhaân ñöôïc phaãu thuaät, coù tôùi 16 ca ñöôïc moå treã, thôøi gian chôø trung bình laø 23,5 ngaøy (treã nhaát laø 75 ngaøy).
Keát quaû theo doõi cuoái cuøng: Trieäu chöùng ñau ôû thôøi ñieåm taùi khaùm: 37 beänh nhaân hoaøn toaøn khoâng ñau (78,72%). 10 beänh nhaân coù caûm giaùc ñau nheï, vôùi möùc ñoä ñau trung bình laø 2,6/10, chuû yeáu khi laøm vieäc naëng. Taàm vaän ñoäng ngoùn I: Cöû ñoäng ñöa tröôùc – ñöa sau Möùc vaän ñoäng so vôùi beân laønh Baûo toàn Phaãu thuaät Chung 16 (57,14%) 4 (21,05%) Bình thöôøng 20 (42,55%) 8 (28,57%) 10 (52,64%) Giaûm < 20 % 18 (38,30%) Giaûm 20 – 40 % 3 (10,72%) 4 (21,05%) 7 (14,89%) 1 (3,57%) 1 (5,26%) 2 (4,26%) Giaûm 41 – 60 % 0 (0%) 0 (0%) 0 (0%) Giaûm > 60 % 28 (100%) 19 (100%) 47 (100%) Toång Baûng 2: Ñaùnh giaù cöû ñoäng ñöa tröôùc – ñöa sau. Cöû ñoäng gaäp – duoãi ngoùn I Möùc vaän ñoäng so vôùi beân laønh Baûo toàn Phaãu thuaät Chung 16 (57,15%) 9 (47,36%) Bình thöôøng 25 (53,19%) 9 (32,14%) 6 (31,58%) Giaûm < 20 % 15 (31,91%) 2 (7,14%) 2 (10,53%) 4 (8,51%) Giaûm 20 – 40 % Giaûm 41 – 60 % 1 (3,57%) 2 (10,53%) 3 (15,79%) 0 (0%) 0 (0%) 0 (0%) Giaûm > 60 % 28 (100%) 19 (100%) 47 (100%) Toång Baûng 3: Ñaùnh giaù cöû ñoäng gaäp – duoãi ngoùn I. Heïp keõ ngoùn I – II: Ñoä dang keõ ngoùn I - II Baûo toàn Phaãu thuaät Chung Bình thöôøng 17 (36,17%) 11(39,29%) 6 (31,58%) Giaûm < 20 % 25 (53,19%) 14 (50%) 11 (57,90%) Giaûm 20 – 40 % 1 (3,57%) 1 (5,26%) 2 (4,26%) Giaûm 41 – 60 % 2 (7,14%) 1 (5,26%) 3 (6,38%) Giaûm > 60 % 0 (0%) 0 (0%) 0 (0%) Toång 28 (100%) 17 (100%) 47 (100%) Baûng 4: Ñaùnh giaù heïp keõ ngoùn I – II. Khaû naêng ñoái ngoùn I: Tính theo Kapandji vôùi thang ñieåm 8: tính chung ñaït 7/8. + Trong nhoùm beänh nhaân ñieàu trò baûo toàn: trung bình 7,3/8. + Trong nhoùm beänh nhaân ñieàu trò phaãu thuaät: trung bình 6,7/8.
Söùc caàm naém cuûa baøn tay: Söùc naém Baûo toàn Phaãu thuaät Chung 13 (46,43%) 6 (31,58%) Bình thöôøng 19 (40,43%) > 3/4 beân laønh 17 (36,17%) 11 (39,29%) 6 (31,58%) 3 (10,71%) 5 (26,32%) 8 (17,02%) 1/2 – 3/4 beân laønh 1 (3,57%) 2 (10,52%) 3 (6,38%) < 1/2 beân laønh 28 (100%) 19 (100%) 47 (100%) Toång Baûng 5: Ñaùnh giaù söùc caàm naém cuûa baøn tay. Keát quaû X quang: X quang Baûo toàn Phaãu thuaät Chung 11 (39,29%) 9 (47,37%) Laønh xöông toát 20 (42,55%) Can leäch nheï (15 , > 1mm) 0 (0%) 0 (0%) 0 (0%) Thoaùi hoùa khôùp Toång 28 (100%) 19 (100%) 47 (100%) Baûng 6: Ñaùnh giaù keát quaû X quang. Söï haøi loøng cuûa beänh nhaân: Taát caû caùc beänh nhaân ñeàu töï ñaùnh giaù veà söï haøi loøng vôùi keát quaû ñieàu trò baèng caùch cho ñieåm theo thang ñieåm 10. Keát quaû trung bìnhlaø 8,32/10. Keát quaû chung: Keát quaû Baûo toàn Phaãu thuaät Chung Toát 23 (82,15%) 11 (57,89%) 34 (72,34%) 2 (7,14%) 5 (26,32%) Khaù 7 (14,89%) 2 (7,14%) 2 (10,53%) 4 (8,51%) Trung bình 1(3,57%) 1 (5,26%) 2 (4,26%) Keùm 28 (100%) 19 (100%) 47 (100%) Toång Baûng 7: Ñaùnh giaù keát quaû chung. Taát caû caùc keát quaû treân ñeàu khoâng coù söï khaùc bieät veà maët thoáng keâ giöõa 2 nhoùm ñieàu trò baûo toàn vaø phaãu thuaät. KEÁT QUAÛ ÑIEÀU TRÒ 40 34 35 Baûo toàn 30 25 23 soá löôïng Phaãu thuaä t 20 15 11 Chung 10 7 5 4 5 2 22 2 11 0 keát quûa Toát Khaù Trung Keùm bình Hình 1: Bieåu ñoà ñaùnh giaù keát quaû ñieàu trò.
BAØN LUAÄN Söï laønh xöông: Taát caû beänh nhaân cuûa chuùng toâi ñeàu laønh xöông vôùi thôøi gian thay ñoåi (töø 4 ñeán 6 tuaàn) tuøy töøng tröôøng hôïp. Ñieàu naøy cuõng phuø hôïp vôùi y vaên, do vuøng xöông naøy laø xöông xoáp vaø coù maïng maïch maùu nuoâi doài daøo goàm 4 maïch maùu cung caáp cho vuøng khôùp thang baøn I neân raát deã laønh xöông. Vaán ñeà chuû yeáu laø caàn traùnh ñeå laïi caùc di leäch gaây aûnh höôûng ñeán chöùc naêng cuûa ngoùn tay. Ñau: Ñaây laø daáu hieäu cô naêng thöôøng ñöôïc xem xeùt trong caùc cuoäc nghieân cöùu. Theo y vaên, trieäu chöùng naøy thöôøng lieân quan tôùi tình traïng thoaùi hoùa khôùp vaø ñau khi laøm naëng 2, 4, 5, 6, 7. Trong nghieân cöùu cuûa chuùng toâi, trong 10 beänh nhaân coù bieåu hieän ñau, chuû yeáu laø ñau khi laøm naëng, tuy möùc ñoä ñau khoâng nhieàu (2,6/10). Keát quaû cuûa coâng trình naøy cuõng naèm trong giôùi haïn trung bình so vôùi caùc taùc giaû khaùc. Tuy nhieân do thôøi gian theo doõi cuûa chuùng toâi coøn ngaén neân coù theå keát quaû naøy seõ coøn thay ñoåi veà laâu daøi. Trong nhöõng nghieân cöùu khaùc sau naøy, chuùng toâi seõ tìm hieåu theâm veà vaán ñeà naøy. Vaän ñoäng ngoùn I (xem baûng 2, 3, 4): Caùc keát quaû veà bieân ñoä cöû ñoäng gaäp – duoãi, ñöa tröôùc – ñöa sau ngoùn caùi giöõa nhoùm beänh nhaân ñöôïc ñieàu trò baûo toàn vaø phaãu thuaät laø töông ñöông nhau veà maët thoáng keâ (p > 0,1). Keát luaän töông töï cuõng ñöôïc ghi nhaän vôùi trieäu chöùng heïp keõ ngoùn I – II (p > 0,9). Tyû leä keát quaû toát vaø khaù trong khoaûng töø 80 – 90% tuøy ñoäng taùc. Ñaây laø moät keát quaû töông ñoái toát neáu so saùnh vôùi caùc taùc giaû khaùc 2, 6, 7. Vôùi trieäu chöùng ñoái ngoùn I, maëc duø giaù trò trung bình cuûa nhoùm beänh nhaân ñieàu trò baûo toàn coù veû cao hôn nhoùm ñieàu trò phaãu thuaät, nhöng xeùt veà maët thoáng keâ, söï khaùc bieät naøy laø khoâng coù yù nghóa (p > 0,05). Nhö vaäy ta coù theå keát luaän khaû naêng ñoái ngoùn giöõa 2 phöông phaùp ñieàu trò laø töông ñöông nhau. Neáu tính giaù trò trung bình cuûa taát caû caùc beänh nhaân, khaû naêng ñoái ngoùn caùi laø 7/8 theo tieâu chuaån Kapandji. Ñaây laø möùc ñoä toát ñeå beänh nhaân coù theå hoaït ñoäng ngoùn tay caùi trong haàu heát caùc cöû ñoäng thoâng thöôøng. Vaán ñeà heïp keõ ngoùn I – II cuõng ñaõ ñöôïc so saùnh giöõa hai nhoùm beänh, keát quaû khoâng coù söï khaùc bieät veà maët thoáng keâ (p > 0,9). Gaàn 90% soá beänh nhaân cuûa chuùng toâi khoâng coù hoaëc chæ bò heïp nheï keõ ngoùn, khoâng aûnh höôûng nhieàu ñeán hoaït ñoäng thöôøng ngaøy cuûa hoï. Hình aûnh X quang (xem baûng 6): Khoâng coù söï khaùc bieät veà maët thoáng keâ giöõa hai nhoùm ñieàu trò phaãu thuaät vaø baûo toàn (p >0,9). Keát quaû chung ñaït tyû leä laønh xöông toát laø 42,55%, coù can leäch nheï laø 38,30%, can leäch nhieàu laø 19,15%. Chuùng toâi chöa ñuû thôøi gian theo doõi caàn thieát ñeå coù theå ñaùnh giaù möùc ñoä thoaùi hoùa khôùp sau ñieàu trò. Ñaây seõ laø moät noäi dung nghieân cöùu ôû nhöõng nghieân cöùu laâu daøi khaùc. So saùnh y vaên theá giôùi, coù söï khoâng thoáng nhaát veà keát quaû thoaùi hoùa khôùp veà laâu daøi cuûa loaïi gaõy naøy. Theo Gedda, Brazier 2 tyû leä thoaùi hoùa khôùp cao (töø 25 – 75%) sau thôøi gian theo doõi 7 naêm. Ngöôïc laïi, Cannon 4 ghi nhaän raát ít caùc tröôøng hôïp thoaùi hoùa khôùp (3/25 ca) sau thôøi gian theo doõi trung bình laø 9,6 naêm. Keát quaû chung (xem baûng 7,8): Keát quaû chung cuûa moãi beänh nhaân ñöôïc ñaùnh giaù döïa treân caùc trieäu chöùng cô naêng, thöïc theå vaø X quang. So saùnh giöõa nhoùm ñieàu trò baûo toàn vaø ñieàu trò phaãu thuaät, caùc keát quaû cuoái cuøng ñöôïc ghi nhaän laø khoâng coù söï khaùc bieät veà maët thoáng keâ (p > 0,1). Ñoái vôùi beänh
nhaân chung cho caû 2 nhoùm, keát quaû naøy coù theå so saùnh vôùi nghieân cöùu cuûa Surzur 9 vaø cho keát quaû töông ñöông: Keát quaû Surzur Chuùng toâi 61,4 % Toát 72,34 % 22,7 % Khaù 14,89 % 11,4 % 8,51 % Trung bình 4,4 % 4,26 % Keùm Baûng 8: So saùnh keát quaû chung vôùi nghieân cöùu cuûa Surzur. Ñeà xuaát phaùc ñoà ñieàu trò: Qua thöïc teá laâm saøng chuùng toâi ñöa ra phaùc ñoà sô boä ñieàu trò gaõy kín neàn xöông baøn I : ÔÛ tuyeán y teá cô sôû Laâm saøng nghi gaõy neàn xöông baøn I Khoâng coù X quang Coù X quang Xaùc ñònh kieåu gaõy Neïp boät caúng baøn tay oâm ngoùn I tö theá chöùc naêng Phaïm khôùp, gaõy naùt Vöõng, ngoaøi khôùp Naén boù boät X quang kieåm tra Xaáu, di leäch Toát, giöõ laïi Tuyeán treân thöù phaùt ñieàu trò
Tuyeán tænh, chuyeân khoa Gaõy neàn xöông baøn I ( laâm saøng + X quang) Naén, boù boät (döôùi maøn taêng saùng, neáu coù) X quang kieåm tra Gaäp goùc > 300 hay Naén toát hay gaäp goùc < 300, di leäch maët khôùp > 1mm di leäch maët khôùp < 1mm Naén laïi laàn 2 Gaäp goùc > 300 hay di leäch maët khôùp > 1mm Ñieàu trò baûo toàn Phaãu thuaät Ñoái vôùi gaõy Rolando vaø gaõy naùt nhieàu maûnh chuùng toâi ñeà nghò neân theo phaùc ñoà cuûa Soyer (Hieäp hoäi caùc phaãu thuaät vieân chænh hình Hoa Kyø) 8 nhö sau: Gaõy Rolando Keùo naén döôùi maøn taêng saùng Di leäch maët khôùp < 1mm Di leäch maët khôùp > 1mm Maûnh gaõy nhoû Maûnh gaõy lôùn Toån thöông moâ KHX beân trong Toån thöông meàm nhieàu (neïp vít chöõ T, L) moâ meàm ít Xuyeân kim Kirschner qua da Keùo naén + Coá Coá ñònh ngoaøi ñònh ngoaøi qua coå tay
Gaõy naùt nhieàu maûnh Keùo naén döôùi maøn taêng saùng Di leäch maët Di leäch maët khôùp < 1mm khôùp > 1mm Maûnh gaõy nhoû Gaõy luùn khôùp vaø toån Toån thöông moâ thöông moâ meàm ít meàm naëng Toån thöông Toån thöông moâ moâ meàm ít meàm nhieàu Coá ñònh ngoaøi qua Coá ñònh ngoaøi +/- keát coå tay hôïp xöông beân trong Keùo naén + Coá Coá ñònh ngoaøi ñònh ngoaøi qua coå tay KEÁT LUAÄN Gaõy neàn xöông baøn tay I laø moät loaïi gaõy thöôøng gaëp ôû baøn tay, ña soá laø do tai naïn löu thoâng. Ñieåm quan troïng nhaát cuûa loaïi gaõy naøy laø söï lieân quan tôùi khôùp thang baøn vaø qua ñoù laø taàm vaän ñoäng cuûa ngoùn tay caùi. Ñoái töôïng thöôøng bò laø ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng, vì vaäy vieäc chaån ñoaùn vaø ñieàu trò toát laø raát caàn thieát ñeå phuïc hoài chöùc naêng baøn tay cho beänh nhaân. Qua nghieân cöùu theo doõi 47 beänh nhaân ñeán khaùm vaø ñieàu trò taïi Beänh vieän Chaán thöông Chænh hình thaønh phoá Hoà Chí Minh töø thaùng 01/2001 ñeán thaùng 03/2003, chuùng toâi nhaän thaáy phöông phaùp ñieàu trò baûo toàn baèng caùch boù boät caúng baøn tay oâm ngoùn I ôû tö theá ñoái vaø dang toái ña laø moät phöông phaùp ñieàu trò hieäu quaû, vôùi tyû leä ñaït keát quaû toát laø 82,15%, keát quaû khaù laø 7,14%. Ñaây laø moät keát quaû khaù toát so vôùi y vaên. Phöông phaùp naøy coù theå aùp duïng cho caû loaïi gaõy Bennett neáu ñöôïc naén chænh toát (caáp keânh maët khôùp < 1 mm). Ñieàu quan troïng laø phaûi theo doõi saùt ñeå traùnh di leäch thöù phaùt vaø coù quyeát ñònh moå sôùm ñoái vôùi caùc tröôøng hôïp gaõy khoâng vöõng. Phöông phaùp ñieàu trò phaãu thuaät thöôøng ñöôïc aùp duïng cho nhöõng tröôøng hôïp baûo toàn thaát baïi, gaõy Bennett di leäch nhieàu, gaõy Rolando vaø gaõy naùt, cho keát quaû toát trong 57,89%, keát quaû khaù trong 26,32% caùc tröôøng hôïp (toång coäng 2 nhoùm ñaït >84%). Keát quaû naøy coù theå ñöôïc caûi thieän hôn nöõa neáu thôøi gian chôø moå ñöôïc giaûm thieåu. Tuy nhieân caàn phaûi coù caùc nghieân cöùu vôùi soá löôïng beänh nhaân lôùn hôn vaø vôùi thôøi gian theo doõi laâu daøi hôn ñeå coù caùc keát quaû thuyeát phuïc hôn, cuõng nhö ñeå coù theå tìm hieåu vaán ñeà thoaùi hoùa khôùp sau gaõy neàn xöông baøn tay I.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Boehler L.: Kyõ thuaät ñieàu trò gaõy xöông, Taäp II, saùch dòch cuûa Nguyeãn Quang Long, 1. NXB Y hoïc, 1980, tr: 328 – 333. 2. Brazier J., Moughabghab M., Migaud H., Fontaine C., Elia A., Tillie B.: Les fractures articulaires de la base du premier meùtacarpien; Etude comparative de l’osteùosyntheøse directe et de l’embrochage extra – local, Ann Chir Main, 1996, 15, 2, pp 91 – 99. 3. Buøi Lan Höông: Ñieàu trò gaõy kín neàn xöông baøn tay I, Luaän vaên toát nghieäp Thaïc syõ Y hoïc, Ñaïi hoïc Y Döôïc TP Hoà Chí Minh 2003. 4. Cannon S.R., Dowd G.S.E., Williams D.H., Scott J.M.: A long – term study following Bennett’s fracture, J Hand Surg, 1986, Vol 11-B, N. 3, pp 426 – 431. 5. Kapandji I. A.: Osteùosyntheøse a foyer fermeù des fractures non articulaire du premier meùtacarpien, Dans: Tubiana R. - Traiteù de chirurgie de la main, Masson 1984, Vol 2, pp 641 – 646. 6. Obry C., Jarde O., Gautheron T., Vives P.: Fractures de la base du premier meùtacarpien, Ann Radiol, 1990, 33, 2, pp 120 – 127. 7. Oosterbos C.J., De Boer H.H.: Nonoperative treatment of Bennett’s fracture: a 13-year follow-up, J Orthop Trauma, 1995, 9, 1, pp 23 – 27. 8. Soyer Ad.: Fractures of the base of the first metacarpal: current treatment options, J Am Acad Orthop Surg 1999 Nov – Dec; 7(6): pp 403 – 412. 9. Surzur P., Rigault M., Charissoux J.L., Mabit C., Arnaud J.P.: Fractures reùcentes de la base du premier meùtacarpien; Etude d’une seùrie de 138 observations, Ann Chir Main, 1994, 13,(2), 122 – 134. 10. Swanson A. B., Hagert C. G. and Swanson G. G.: Evaluation of impairment of hand function, J. Hand Surg. [Am}, Vol.8, No 5, Sep 1983, pp 709 – 722. 11. Tubiana R., Thomine J-M.: La Main Anatomie fonctionnelle et examen clinique, MASSON, 1990, 60-66, pp 115 – 118.