Giá trị của N-terminal probrain natriuretic peptide (NT-proBNP) huyết tương trong tiên lượng tử vong bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn tại Bệnh viện Thanh Nhàn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu thực hiện với hai mục tiêu: (1) Xác định nồng độ NT-proBNP ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn điều trị khoa hồi sức tích cực HSTC, (2) Phân tích giá trị của NTproBNP trong tiên lượng tử vong.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giá trị của N-terminal probrain natriuretic peptide (NT-proBNP) huyết tương trong tiên lượng tử vong bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn tại Bệnh viện Thanh Nhàn

TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 487 - THÁNG 2 - SỐ 1&2 - 2020 V. KẾT LUẬN bệnh nhân xẹp đốt sống do loãng xương, Luận án tiến sĩ y học, Trường Đại học Y Hà Nội. - Hiệu quả điều trị của THĐSQD bắng bơm xi 2. Đỗ Mạnh Hùng (2009). Nghiên cứu đặc điểm măng sinh học có bóng rất cao, với tỷ lệ 100% lâm sàng, cận lâm sàng và đánh giá kết quả tạo bệnh nhân giảm đau ngay ở ngày đầu tiên sau hình thân đốt sống lưng, thắt lưng bằng bơm xi măng sinh học ở bệnh nhân xẹp đốt sống do loãng bơm. Điểm VAS trung bình giảm rõ rệt từ 7,3± xương tại Bệnh viện Việt Đức, Luận văn tốt nghiệp 1,1 trước bơm xuống 3,3± 0,6 sau 24h và 1,2 ± bác sỹ nội trú bệnh viện, Trường Đại học Y Hà Nội. 1,1 sau 3 tháng. Sau theo dõi 3 tháng, kết quả 3. Đàm Thủy Trang (2013). Nghiên cứu hiệu quả rất tốt là (40%) và tốt (49,2%). của phương pháp tạo hình đốt sống qua da trong - Hiệu quả cải thiện góc gù vùng chấn thương điều trị xẹp đốt sống mới do loãng xương, Luận văn tốt nghiệp bác sỹ nội trú bệnh viện, Trường của THĐSQD bằng bơm xi măng sinh học có Đại học Y Hà Nội. bóng là rõ rệt. Góc Cobb trước khi tiến hành 4. Liu Q, Cao J, Kong J. J (2019). Clinical effect of bơm xi măng là 16,2 ± 8,4° và sau khi tiến hành balloon kyphoplasty in elderly patients with bơm xi măng là 12,5 ± 7,6°. multiple osteoporotic vertebral fracture. Niger J Clin Pract, 22, 289-292. - THĐSQD bắng bơm xi măng sinh học có 5. Mathis M. John, Deramond Hervé and Belkoff bóng là một phương pháp điều trị an toàn; tỷ lệ M. Stephen (2014). Percutaneous Vertebroplasty biến chứng có cao (30,8% BN tràn xi măng, and Kyphoplasty .Springer Science+Business 3,1% BN đau thần kinh liên sườn) nhưng các Media, New York, USA. 6. Mathis M John and Cho Charles (2010). Image- biến chứng thường không gây ra biểu hiện lâm Guided Spine Interventions, Springer, 249-278. sàng và không để lại di chứng. 7. Robinson Y, Tschoke K.S, Stahel F.P, et al - Như vậy, THĐSQD bằng bơm xi măng sinh (2008). Complications and safety aspects of học có bóng là một phương pháp điều trị ít xâm kyphoplasty for osteoporotic vertebral fractures: a prospective follow-up study in 102 consecutive lấn, giúp giảm đau và phục hồi vận động nhanh patients. Patient Saf Surg, 2, 2. chóng cho bệnh nhân, chỉnh gù hiệu quả. 8. Taylor RS, Fritzell P, Taylor RJ (2007). Balloon kyphoplasty in the management of vertebral TÀI LIỆU THAM KHẢO compression fractures: an updated systematic review 1. Đỗ Mạnh Hùng (2018). Nghiên cứu ứng dụng and meta-analysis. Eur Spine J, 16, 1085–1100. tạo hình đốt sống bằng bơm cement có bóng cho GIÁ TRỊ CỦA N-TERMINAL PROBRAIN NATRIURETIC PEPTIDE (NT-PROBNP) HUYẾT TƯƠNG TRONG TIÊN LƯỢNG TỬ VONG BỆNH NHÂN NHIỄM KHUẨN HUYẾT NẶNG VÀ SỐC NHIỄM KHUẨN TẠI BỆNH VIỆN THANH NHÀN Nguyễn Minh Hiền* TÓM TẮT NT-proBNP ≥ 3269 pg/ml làm tăng nguy cơ tử vong gấp 3,9 lần (p
vietnam medical journal n01&2 - february- 2020 prognosis of death of severe sepsis and septic shock Tiêu chuẩn loai trừ: Phụ nữ có thai, bệnh patients (AUC 0,8; p
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 487 - THÁNG 2 - SỐ 1&2 - 2020 Bảng 3. Tỷ lệ RLCN các cơ quan trong NKH nặng Có rối loạn Không rối loạn Tổng Các cơ quan n Tỷ lệ (%) n Tỷ lệ (%) RLCN cơ quan tuần hoàn 41 63,1 24 36,9 65 RLCN cơ quan hô hấp 45 69,2 20 30,8 65 RLCN gan 37 56,9 28 43,1 65 RLCN thận 39 60,0 26 40,0 65 RLCN tạo máu 53 81,5 12 18,5 65 RLCN thần kinh 21 32,3 44 67,7 65 Nhận xét: Sáu cơ quan thường bị rối loạn trong NKH nặng, trong đó RLCN tạo máu hay gặp nhất chiếm 81,5%, RLCN hô hấp gặp 45 trường hợp chiếm tỷ lệ 69,2%, RLCN tuần hoàn cũng hay gặp chiếm 63,1%. Ít gặp nhất là RLCN thần kinh có 21 trường hợp chiếm 23,3%. 2. Xác định nồng độ NT-proBNP ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn điều trị khoa HSTC Bảng 4: So sánh nồng độ NT-ProBNP và một số giá trị hóa sinh ở nhóm sống sót và nhóm tử vong Tử vong Còn sống p (Mann-Whitney Các biến số Median (IQR) Median (IQR) U) GOT (UI/L) 201,6 (20,6÷1099,3) 136,3 (14,2÷711,3) 0,79 GPT (UI/L) 75,1 (7,7÷398,2) 101,6 (12,0÷378,2) 0,33 T.Bilirubin(mmol/l) 42,3 (6,3÷187,3) 41,2 (5,3÷189,5) 0,7 Creatinin (µm/l) 270,3 (92,8÷854,6) 129,2 (60,9÷300,7) 0,68 Lactat (mmol/l) 7,0 (2,3÷15,8) 6,1 (1,8÷9,5) 0,48 pH 7,38 (7,19÷7,55) 7,37 (7,08÷7,56) 0,79 NT-proBNP (pg/ml) 9357.4(1334.5÷35000.0) 5735.6(285.9÷23775.7) 0.02 PCT (pg/ml) 44,5 (2,5÷100) 14,1 (0,24÷71,1) 0,007 IL-6 (ng/ml) 2695,7 (65,6÷5000) 867,0 (5,6÷5000) 0,004 CRPhs (mg/l) 114,2(1,9÷189,4) 96,0(8,4÷184,0) 0,4 IQR: Inter quatre range Nhận xét: Trong số các xét nghiệm thường được dùng đánh giá mức độ nặng của nhiễm khuẩn, PCT, IL-6, NT-proBNP ở nhóm có biến cố tử vong cao hơn nhóm còn sống (với p3 2,6 0,9÷3.3 0,4 (mmol/L) Nhận xét: Trong số các chỉ số đánh giá tiên CRPhs >10 1,0 0,99÷1,01 0,5 (mg/L) lượng tử vong ở bệnh nhân NKH nặng, SNK, Sofa >7 (điểm) 4,8 3,05÷5,99 0,006 thang điểm sofa, apacheII, PCT, NT-ProBNP là Apache II >10.5 những marker có giá trị tiên lượng tử vong tốt 5,8 3,9÷ 8,7 0,016 (điểm) với diện tích dưới đường cong lần lượt là 0,9; PCT >2.3 (ng/ml) 3,5 2,2÷5,0 0,032 0,89; 0,8; 0,8 với p 3,9 2,9÷5,9 0,004 Bảng 5: Đánh giá diện tích dưới đường 3269 (ng/ml) cong của một số giá trị liên quan đến tiên Nhận xét: Thang điểm Sofa, thang điểm lượng tử vong Apache II, nồng độ PCT, nồng độ NT-ProBNP có 197
vietnam medical journal n01&2 - february- 2020 giá trị tiên lượng tử vong ở bệnh nhân NKH nặng Nhiều tác giả cho rằng các cytokine trợ viêm, SNK. Khi NT- proBNP tăng trên 3269 ng/ml nguy thang điểm SOFA, APACHE II, NT-proBNP tăng cơ tử vong tăng 3,9 lần. có liên quan đến nhiễm khuẩn huyết nặng, suy đa tạng và tử vong, có ý nghĩa trong tiên lượng IV. BÀN LUẬN mức độ nặng nhẹ của bệnh. Đặc biệt NT-proBNP Trong thời gian từ tháng 6/2019 đến 12/2019 tăng ngoài nguyên nhân tim mạch là do phản chúng tôi đã thực hiện nghiên cứu trên 65 bệnh ứng của cytokine tiền viêm, tình trạng thiếu máu nhân bị NKH nặng, SNK vào điều trị tại khoa cục bộ, giảm cung cấp oxy tế bào gây ra những HSTC bệnh viện Thanh Nhàn. Bệnh nhân được thay đổi ở buồng thất trái, quá trình này thường theo dõi trong 28 ngày. Trong 28 ngày điều trị xảy ra mạnh hơn ở bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn, tích cực có 27 bệnh nhân đã tử vong tại bệnh điều này giải thích vì sao NT-proBNP tăng ở viện hay tại gia đình chiếm 41,5% tổng số bệnh những bệnh nhân NKH nặng không có bệnh lý nhân nghiên cứu. Tỷ lệ nam là 73,8% cao hơn tim mạch trước đó. Để đánh giá chính xác giá trị nữ 26,2%. Tỷ lệ nam cao hơn nữ cũng gặp ở tiên lượng của NT-proBNP cần phải dựa vào nhiều nghiên cứu khác [5]. Độ tuổi mắc NKH đường cong chuẩn ROC. Dựa vào kết quả bảng 5 nặng và SNK cũng khá cao trung bình 63,5±18,7 cho thấy lactat và CRPhs có diện tích dưới đường tuổi, có lẽ ở tuổi này sức đề kháng giảm nên tình cong thấp 0,05 điều này cho thấy trạng nhiễm trùng thường nặng hơn. Về ổ nhiễm lactat và CRPhs khả năng tiên lượng tử vong hạn khuẩn tiên phát chúng tôi thấy có 39 bệnh nhân chế trong khi đó điểm SOFA và APACHE II, trong (chiếm 60,0%) từ đường hô hấp, thấp hơn là ngày đầu nhập viện có giá trị tiên lượng tử vong đường tiêu hóa có 12 bệnh nhân (chiếm 18,5%). rất tốt có AUC lần lượt là 0,89 và 0,9, kết quả Có 4 trường hợp (chiếm 6,2%) không xác định này phù hợp với nghiên cứu của Trương Ngọc được đường vào ban đầu, bệnh nhân đến trong Hải[6]. Giống như SOFA và APACHE II, PCT, NT- tình trạng nhiễm khuẩn đa cơ quan. Tình trạng proBNP là những marker có giá trị, có độ nhạy RLCN cơ quan đã được ghi nhận ở 6 cơ quan và độ đặc hiệu cao trong tiên lượng tử vong ở gan, thận, tuần hoàn, hô hấp, tạo máu, thần bệnh nhân NKH nặng. Theo ZhangY diện tích kinh. Trong số đó, gặp nhiều nhất là RLCN tạo dưới đường cong ROC đánh giá giá trị tiên lượng máu chiếm 81,5% là cơ quan hô hấp chiếm tỷ lệ tử vong của thang điểm SOFA, PCT, NT-proBNP 69,2%, RLCN cơ quan tuần hoàn 63,1%. Theo lần lượt là 0,872, 0,732, 0,711[8]. Nhiều nghiên một số nghiên cứu gần đây cho thấy tỷ lệ RLCN cứu đã chỉ ra NT-proBNP là marker rất có giá trị cơ quan cao nhất là tuần hoàn 73,5% trong trong tiên lượng tử vong ở bệnh nhân NKH nặng nghiên cứu của Trương Ngọc Hải [6], 78,5% SNK. Tuy nhiên NT-proBNP là marker chịu ảnh trong nghiên cứu của Lê Thị Diễm Tuyết [7]. Với hưởng của nhiều yếu tố gây nhiễu như suy thận sự RLCN sớm và hay gặp của hệ tuần hoàn, các cấp, béo phì, hội chứng mạch vành cấp và ĐTĐ marker tim mạch được sử dụng để dự báo sớm type 2, những yếu tố này liên quan đến bất vấn đề nghiêm trọng của bệnh. thường thất trái ảnh hưởng mức độ lưu hành Các xét nghiệm hóa sinh đánh giá tình trạng NT-proBNP. Tuy nhiên nếu hạn chế các nguyên nhiễm trùng và tổn thương cơ quan đang được nhân gây nhiễu NT-proBNP là marker có giá trị sử dụng hiện nay là PCT, CRPhs, IL-6, lactat, để tiên lượng và theo dõi điều trị sốc nhiễm GOT, GPT, Creatinin, NT-proBNP. Kết quả bảng 4 khuẩn. Kết quả bảng 6 khi phân tích hồi quy đơn cho thấy nồng độ NT-proBNP, PCT, IL-6 ở nhóm biến cho thấy khi NT- ProBNP > 3269 (ng/ml) có biến cố tử vong cao hơn có ý nghĩa thống kê nguy cơ tử vong tăng 3,9 lần so với bệnh nhân so với nhóm sống sót. Đây có lẽ là những dấu ấn có NT-proBNP thấp hơn. lý tưởng đánh giá mức độ nghiêm trọng và tiên lượng bệnh. Kết quả NT-proBNP trong nghiên V. KẾT LUẬN cứu của chúng tôi cũng phù hợp với một số 1, Nồng độ NT-proBNP ở nhóm tử vong cao nghiên cứu cho thấy nồng độ NTproBNP ở bệnh hơn nhóm sống sót nhân sốc nhiễm khuẩn cao hơn nhiều so với 2, NT-proBNP có giá trị tiên lượng tử vong ở bệnh nhân không nhiễm khuẩn, bệnh nhân tử bệnh nhân NKH nặng, SNK vong cao hơn bệnh nhân còn sống [8]. Cho đến nay NKH, sốc nhiễm khuẩn vẫn là TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Phạm Thị Ngọc Thảo, Giá trị tiên lượng của bệnh lý nặng có nguy cơ tử vong cao. Có nhiều cytokin trong nhiễm khuẩn huyết. Y học Thành phố marker chỉ điểm cho quá trình phản ứng viêm Hồ Chí Minh, 2011. 15: p. 68-72. này, tuy nhiên sử dụng các dấu ấn này trong 2. Anand, D., et al., Procalcitonin as a rapid tiên lượng tử vong còn nhiều ý kiến khác nhau. diagnostic biomarker to differentiate between 198