Giá trị của thang điểm qSOFA trong tiên lượng tử vong ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nhập khoa Cấp cứu, Bệnh viện Chợ Rẫy

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

39
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhiễm khuẩn huyết là bệnh lý thường gặp tại các khoa Cấp cứu. Thang điểm qSOFA được sử dụng rộng rãi trên lâm sàng để tầm soát nhiễm khuẩn huyết tại các khoa lâm sàng không phải Hồi sức tích cực. Tuy nhiên giá trị của thang điểm qSOFA trong tiên lượng tử vong bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết là vấn đề chưa được nhiều nghiên cứu. Bài viết nhằm xác định giá trị của thang điểm qSOFA tại thời điểm nhập khoa Cấp cứu trong tiên lượng tử vong trong bệnh viện ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giá trị của thang điểm qSOFA trong tiên lượng tử vong ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nhập khoa Cấp cứu, Bệnh viện Chợ Rẫy

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 Nghiên cứu Y học GIÁ TRỊ CỦA THANG ĐIỂM qSOFA TRONG TIÊN LƯỢNG TỬ VONG Ở BỆNH NHÂN NHIỄM KHUẨN HUYẾT NHẬP KHOA CẤP CỨU, BỆNH VIỆN CHỢ RẪY Nguyễn Phước Nhân1, Tôn Thanh Trà2, Phạm Thị Ngọc Thảo3 TÓM TẮT Đặt vấn đề: Nhiễm khuẩn huyết là bệnh lý thường gặp tại các khoa Cấp cứu. Thang điểm qSOFA được sử dụng rộng rãi trên lâm sàng để tầm soát nhiễm khuẩn huyết tại các khoa lâm sàng không phải Hồi sức tích cực. Tuy nhiên giá trị của thang điểm qSOFA trong tiên lượng tử vong bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết là vấn đề chưa được nhiều nghiên cứu. Mục tiêu: Nhằm xác định giá trị của thang điểm qSOFA tại thời điểm nhập khoa Cấp cứu trong tiên lượng tử vong trong bệnh viện ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu đoàn hệ tiến cứu thực hiện trên bệnh nhân vào khoa Cấp cứu được chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết theo tiêu chuẩn SEPSIS 3 3 từ ngày 01/12/2019 đến ngày 30/06/2020. Thang điểm qSOFA được ghi nhận tại thời điểm vào khoa Cấp cứu. Bệnh nhân được dõi đến khi xuất viện hoặc 30 ngày sau khi nhập viện. Kết quả: Có 300 bệnh nhân được đưa vào nghiên cứu, tuổi trung vị là 61 (51-70) tuổi. Tỷ lệ nam giới chiếm 51,3%. Tỷ lệ tử vong tại khoa Cấp cứu là 15,6% và tử vong trong bệnh viện 58%. Thang điểm qSOFA tại điểm cắt = 3 có giá trị tiên lượng tử vong tại khoa Cấp cứu tốt với độ nhạy 93,6%, độ đặc hiêu 57,0%, diện tích dưới đường cong AUC = 0,75. Tuy nhiên, qSOFA chỉ có giá trị trung bình khá trong tiên lượng tử vong trong bệnh viện với độ nhạy 63,7%, độ đặc hiệu 66,7% và diện tích dưới đường cong AUC=0,66 (p
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 Results: There were 300 patients enrolled. The median age was 61 (51-70) years, the male rate was 54.7%. The mortality rate at Emergency department was 15.6%. The hospital mortality was 58.0%. The qSOFA = 3 was a predictor for mortality at Emergency department with the sensitivity 93.6%, specificity 57% and AUC was 0.75. The sensitivity was 63.7%, specificity was 66.7%, AUC was 0.66 for in- hospital mortality (p 2 huyết nhập khoa Cấp cứu, bệnh viện Chợ Rẫy. mmol/l (>18 mg/dl) sau khi đã bồi hoàn đủ dịch. ĐỐITƯỢNG- PHƯƠNG PHÁPNGHIÊNCỨU Biến kết cục: là biến nhập khoa Hồi sức, sốc Đối tượng nghiên cứu nhiễm khuẩn và biến cố tử vong. Bệnh nhân nhập khoa Cấp cứu, bệnh viện Thống kê Chợ Rẫy thỏa mãn tiêu chuẩn chẩn đoán nhiễm Dùng phân tích hồi quy đa biến để xác định khuẩn huyết theo SEPSIS 3 từ 01/12/2019 đến các yếu tố liên quan, xác định độ nhạy, độ đặc 30/6/2020. hiệu và diện tích dưới đường cong AUC của Tiêu chuẩn loại trừ thang điểm qSOFA trong tiên lượng tử vong ở Bệnh nhân có ngưng tim trước khi nhập bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết. khoa Cấp cứu, phụ nữ có thai, bệnh nhân không Kết cục đầu ra có đủ xét nghiệm để chẩn đoán, theo dõi hoặc Sống còn hay tử vong tại khoa Cấp cứu, bệnh nhân hay than nhân không đồng ý tham trong bệnh viện hoặc 30 ngày sau nhập viện. gia nghiên cứu. Y đức Phương pháp nghiên cứu Nghiên cứu này được thông qua bởi Hội Thiết kế nghiên cứu đồng Đạo đức trong nghiên cứu Y sinh học Đại Đoàn hệ tiến cứu. học Y Dược TP. HCM, số 577/HĐĐĐ-ĐHYD, ngày 31/10/2019. 64 Chuyên Đề Hồi Sức Cấp Cứu – Nhiễm
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 Nghiên cứu Y học KẾT QUẢ Biến số Kết quả Điểm SIRS 3 (2 - 3) Có 300 bệnh nhân được đưa vào nghiên cứu, Tỷ lệ sốc nhiễm khuẩn 161 (53,7%) tuổi trung vị là 61 (51-70) tuổi, tỷ lệ nam là Tỷ lệ tử vong tại khoa Cấp cứu 47 (15,6%) 51,3%. Tỷ lệ bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn là Tỷ lệ tử vong trong bệnh viện 174 (58%) 53,7%. Nhóm bệnh nhân nghiên cứu có tuổi trung Bảng 1: Đặc điểm bệnh nhân nghiên cứu (N=300) vị cao, tỷ lệ nam/nữ tương đương nhau. Tỷ lệ Biến số Kết quả sốc nhiễm khuẩn cao (53,7%). Tiêu điểm nhiễm Tuổi (năm) 61 (51-70) khuẩn từ ổ bụng chiếm đa số (51,3%). Bệnh nhân Tuổi >60 164 (54,7%) có điểm qSOFA, SOFA cao và tỷ lệ tử vong tại Giới tính: Nam 154 (51,3%) Tiêu điểm nhiễm khuẩn: khoa Cấp cứu là 15,6%, tử vong trong bệnh viện Ổ bụng 154 (51,3%) là 58% (Bảng 1). Da mô mềm 52 (17,3%) Điểm Glasgow khi nhập viện, huyết áp tâm Hô hấp 49 (16,3%) Tiết niệu 39 (13,3%) thu, tần số thở, có sốc tại thời điểm vào khoa Thần kinh 2 (0,7%) Cấp cứu, điểm qSOFA cao, điểm SOFA cao có Vị trí khác 4 (1,3) liên quan đến tử vong trong bệnh viện ở bệnh Thời gian điều trị tại khoa Cấp cứu (giờ) 4 (3-5) nhân nhiễm khuẩn huyết. Ngoài ra, thời gian Thời gian điều trị tại khoa Hồi sức (ngày) 3 (2- 6) nằm khoa Cấp cứu dài, bệnh nhân phải nhập Thời gian nằm viện (ngày) 5 (2-11) Tỷ lệ bệnh nhân thở máy tại khoa Cấp cứu 234 (78%) khoa Hồi sức tích cực có liên quan đến tử vong Điểm qSOFA 3 (2-3) trong bệnh viện (p
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 vong tại khoa Cấp cứu, 5 bệnh nhân tử vong (p
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 Nghiên cứu Y học huyết nặng là 3,5 (CI 95% 2,2 – 5,5). Tác giả kết vùng địa lý(7). luận qSOFA có giá trị tiên lượng tốt hơn SIRS và Để tìm một công cụ đơn giãn tại thời điểm ủng hộ kết luận từ hội nghị đồng thuận 3. Tuy vào khoa Cấp cứu có thể tiên lượng tử vong nhiên, nghiên cứu chỉ ghi nhận giá trị qSOFA trong bệnh viện ở bệnh nhân nhiễm khuẩn cao nhất tại khoa Cấp cứu nên không thể đánh huyết, năm 2020 Kim YS nghiên cứu trên 1.446 giá tác động của sự biến đổi qSOFA trong phát bệnh nhân >65 tuổi được chẩn đoán nhiễm hiện bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết(3). khuẩn tại thời điểm nhận khoa Cấp cứu. Tác Tương tự, kết quả nghiên cứu của Rincón RJ giả kết hợp điểm qSOFA và độ rộng phân bố năm 2019 trên 336 bệnh nhân trên 80 tuổi được hồng cầu (Red cell distribution width) cho kết chẩn đoán vãng khuẩn huyết (Bacterimia) cho quả tiên lượng mức độ tốt (AUC=71%: 6,86– thấy thang điểm qSOFA có giá trị tiên lượng tử 73,4%)(8). Vì vậy, có thể kết hợp điểm qSOFA, vong trong bệnh viện tốt với OR=4,7 (95% CI: sự biến thiên của qSOFA theo thời gian hoặc 2,3–9,4; p
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 1 * 2021 Cấp cứu, bệnh viện Chợ Rẫy nơi thường xuyên TÀI LIỆU THAM KHẢO tiếp nhận các bệnh nhân nặng đã được điều trị 1. Gaini S, Relster MM, Pedersen C, Jonhensen SL (2019). tại các tuyến y tế chuyển đến. Vì vậy, mẫu Prediction of 28 day mortality with Sequential organ failure assessment (SOFA), qSOFA and systemic inflammatory respone nghiên cứu của chúng tôi khó có thể đại diện cho syndrome (SIRS) - A retrospective of medical patients with dân số chung. Bên cạnh đó, nhóm bệnh nhân acute infectious disease. International Journal of Infectious Diseases, 78:1-7. nhiễm khuẩn huyết được điều trị tại các khoa 2. Chang H, Yeh CC, Chen AY, Hsu CC, Chen HJ, Chen LW, et al lâm sàng khác nhau chứ không phải tất cả được (2019), Quick-SOFA score to predict mortality among geriatric nhập khoa Hồi sức tích cực. Vì vậy, tổ chức tiếp patients with inﬂuenza in the emergency department. Medicine, 98(23): e15966. nhận, điều trị, thuốc vật tư, con người và trang 3. Freund Y, Lemachatti N, Krastinova E, VanLaer M, Claessens thiết bị tại các khoa không như tại Cấp cứu dẫn EY, Avondo A, et al (2017). Prognostic Accuracy of Sepsis-3 đến hạn chế trong việc ứng dụng kết quả nghiên Criteria for In-Hospital Mortality Among Patients With Suspected Infection Presenting to the Emergency Department. cứu sau này. Ngoài ra, trong nghiên cứu này JAMA, 317(3):301-308. chúng tôi không đánh giá tình trạng đề kháng 4. Rincón RJ, Gil FA, Merino E, Boix M, Rodríguez CJ, Valero B, et al (2019). The quick Sepsis-related organ failure Assessment kháng sinh của vi khuẩn cũng như tỷ lệ tuân thủ (qSofA) is a good predictor of in-hospital mortality in very các khuyến cáo điều trị nhiễm khuẩn huyết cũng elderly patients with bloodstream infections: A retrospective như phác đồ điều trị của bệnh viện. Vì vậy observational study. Scientific Report, 9(1):15075. 5. Akinosoglou K, Lastic LA, Niarou V, Ziazias D, Davoulos C, không đánh giá toàn diện kết cục điều trị bệnh Kolosaka M, et al (2020) Could the Quick Sequential Organ nhân. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu này góp Failure Assessment Predictive Accuracy Be Affected by Site of thêm công cụ trong tiên lượng bệnh nhân nhiễm Infection? American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine, 202(1):153-154. khuẩn huyết điều trị tại bệnh viện Chợ Rẫy cũng 6. Machado FR, Cavalcanti AB, Monteiro MB, Sousa LJ, Bossa A, như các cơ sở y tế có điều kiện tương tự. Để khắc Baﬁ TA, et al (2020). Predictive Accuracy of the Quick Sepsis- related Organ Failure Assessment Score in Brazil. A Prospective phục những hạn chế này, cần thực hiện nghiên Multicenter Study. Am J Respir Crit Care Med, 201(7):789-798. cứu với cỡ mẫu lớn hơn tại các cơ sở y tế khác 7. Tan LT, Tang JY, Ching JL, Abdullah N, Neoh MH (2018). nhau nhằm làm rõ giá trị của thang điểm qSOFA Comparison of Prognostic Accuracy of the quick Sepsis-Related Organ Failure Assessment between Short- & Long-term trong tiên lượng tử vong ở bệnh nhân nhiễm Mortality in Patients Presenting Outside of the Intensive Care khuẩn huyết. Unit – A Systematic Review & Meta-analysis. Scientific Reports; 8(1):16698. KẾT LUẬN 8. Kim YS, Woo HS, Lee WJ, Kim HD, Seol HS, Lee JY, et al (2020). Thang điểm qSOFA có giá trị tốt trong tiên The qSOFA score combined with the initial red cell distribution width as a useful predictor of 30 day mortality among older lượng tử vong tại khoa Cấp cứu và trung bình adults with infection in an emergency department. Aging khá trong tiên lượng tử vong trong bệnh viện. Clinical and Experimental Research, doi: 10.1007/s40520-020-01738- 2. Cần tìm kiếm những công cụ tốt hơn và đơn giãn giúp tiên lượng tốt hơn cho bệnh nhân Ngày nhận bài báo: 28/11/2020 nhiễm khuẩn huyết được chẩn đoán tại thời Ngày nhận phản biện nhận xét bài báo: 20/02/2021 điểm nhập khoa Cấp cứu. Ngày bài báo được đăng: 10/03/2021 68 Chuyên Đề Hồi Sức Cấp Cứu – Nhiễm