B GIÁO DC VÀ ĐÀO TO
TRƯỜNG ĐẠI HC KINH T TP.HCM
NGUYN VĂN ĐOÀN
GII PHÁP THU HÚT VN ĐẦU TƯ
NƯỚC NGOÀI TI VIT NAM TRONG
TIN TRÌNH HI NHP VI NN
KINH T QUC T
LUN VĂN THC SĨ KINH T
TP. H CHÍ MINH – NĂM 2007
1
ÑEÀ TAØI : GIAÛI PHAÙP THU HUÙT VOÁN ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI
TAÏI VIEÄT NAM TRONG TIEÁN TRÌNH HOÄI NHAÄP
VÔÙI NEÀN KINH TEÁ QUOÁC TEÁ.
MÔÛ ÑAÀU
Moät neàn kinh teá muoán phaùt trieån, taêng tröôûng nhanh vaø beàn vöõng tröôùc heát
phaûi ñaûm baûo ñuû nhu caàu veà voán ñaàu tö. Ñoàng thôøi muoán coù voán ñaàu tö lôùn vaø daøi
haïn ñoøi hoûi phaûi gia taêng tieát kieäm trong nöôùc cuõng nhö taêng cöôøng thu huùt voán
ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Taêng tröôûng kinh teá cao seõ taïo ñieàu kieän ñeå taêng tyû leä tieát
kieäm vaø töø ñoù taêng khaû naêng cung öùng voán ñeå ñaàu tö. Ñaây chính laø moái quan heä
nhaân quaû vaø laø neàn taûng ñeå phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, môû roäng saûn xuaát kinh
doanh, taêng thu nhaäp quoác daân vaø caûi thieän ñôøi soáng ngöôøi daân.
Ngaøy nay vôùi söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa khoa hoïc kyõ thuaät, neàn kinh teá
theá giôùi ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån nhaåy voït. Ñoàng thôøi caùc coâng ty ña quoác gia
cuõng phaùt trieån raát maïnh, chuû tröông cuûa caùc coâng ty ña quoác gia laø lieân keát
chieám vò theá ñoäc quyeàn saûn phaåm. Ñeå thu ñöôïc lôïi nhuaän cao nhaát, caùc quoác gia
cuõng nhö caùc coâng ty ña quoác gia ñeàu muoán xaâm nhaäp xaùc laäp thò phaàn taïi caùc
nöôùc khaùc. Töø ñoù xu theá toaøn caàu hoaù laø keát quûa taát yeáu cuûa quaù trình phaùt trieån
kinh teá. Toaøn caàu hoaù xeùt veà baûn chaát laø quaù trình taêng leân maïnh meõ nhöõng moái
lieân heä, söï taùc ñoäng vaø phuï thuoäc laãn nhau cuûa taát caû caùc nöôùc vaø caùc khu vöïc.
Tieán trình toaøn caàu hoaù kinh teá xuaát hieän vaø phaùt trieån cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa
thò tröôøng theá giôùi. Söï gia taêng xu höôùng naøy ñöôïc theå hieän ôû söï môû roäng möùc ñoä
vaø quy moâ thöông maïi theá giôùi vaø söï luaân chuyeån cuûa caùc doøng voán, lao ñoäng
treân phaïm vi toaøn caàu.
Caùc coâng ty ña quoác gia ñeå môû roäng kinh doanh quoác teá ñeàu höôùng vaøo
nhöõng yeáu toá :
Lyù thuyeát lôïi theá caïnh tranh
2
Lyù thuyeát thò tröôøng khoâng hoaøn haûo
Lyù thuyeát veà chu kyø saûn phaåm.
Caû ba lyù thuyeát naøy truøng laép ôû moät möùc ñoä vaø coù theå boå xung cho nhau
trong vieäc trieån khai moät lyù do caên baûn veà phaùt trieån kinh doanh quoác teá.
Ôû caùc quoác gia khaùc nhau, trình ñoä phaùt trieån, lôïi theá ñeàu khaùc nhau. Caùc
nöôùc ñang phaùt trieån nhu caàu caàn voán ñaàu tö cho taêng tröôûng vaø phaùt trieån laø voâ
cuøng caàn thieát. Do vaäy vieäc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø keânh huy ñoäng voán
raát quan troïng cho taêng tröôûng vaø phaùt trieån ñaëc bieät nhöõng nöôùc baét ñaàu phaùt
trieån nhö Vieät Nam. Nguoàn voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân thò tröôøng quoác teá ñeàu
khaùc nhau giöõa caùc nöôùc do nhöõng lôïi theá caùc nöôùc khaùc nhau nhö ñaõ trình baøy ôû
treân. Nguoàn voán ñeå taøi trôï cho ñaàu tö bao goàm tieát kieäm trong nöôùc vaø voán ñaàu
tö nöôùc ngoaøi. Trong ñoù huy ñoäng voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi qua caùc hình thöùc :
1. Ñaàu tö tröïc tieáp
2. Ñaàu tö giaùn tieáp
Ñaàu tö giaùn tieáp bao goàm :
Ñaàu tö chöùng khoaùn
Cho vay thöông maïi
Vieän trôï
Chuùng ta ñang ñöùng tröôùc nhöõng cô hoäi vaø thaùch thöùc raát lôùn trong quaù
trình hoäi nhaäp neàn kinh teá theá giôùi. Chuùng ta caàn phaûi tieát kieäm nguoàn voán trong
nöôùc, ñoàng thôøi cuõng phaûi coù chính saùch hôïp lyù cho töøng thôøi kyø, cho töøng vuøng,
töøng ngaønh ñeå thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi theo ñònh höôùng phaùt trieån beàn
vöõng neàn kinh teá.
Muïc ñích nghieân cöùu cuûa ñeà taøi :
Maëc duø ñaõ coù moät soá ñeà taøi nghieân cöùu veà voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät
Nam, song ñeà taøi naøy seõ tieáp caän vôùi nhöõng soá lieäu thoáng keâ môùi nhaát ñeå ñaùnh
giaù xu höôùng ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân theá giôùi, ñaùnh giaù caùch tieáp caän cuûa moät soá
nöôùc thu huùt löôïng voán lôùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng nhö phaân tích thöïc traïng thu
3
huùt voán taïi Vieät nam ñeå ñeà ra nhöõng chieán löôïc thu huùt nguoàn voán naøy cho taêng
tröôûng vaø phaùt trieån beàn vöõng neàn kinh teá.
Ñoái töïông vaø phaïm vi nghieân cöùu :
Ñoái töôïng laø doøng voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi quoác tvaø doøng voán ñaàu tö nöôùc
ngoaøi taïi Vieät Nam.
Phaïm vi nghieân cöùu : doøng voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät nam töø khi
chuùng ta baét ñaàu thöïc hieän chính saùch môû cöûa neàn kinh teá.
Phöông phaùp nghieân cöùu
Ñeå nghieân cöùu hieän töôïng kinh teá veà doøng voán thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi
söû duïng phöông phaùp nhaän thöùc khoa hoïc. Pheùp bieän chöùng duy vaät, hoïc thuyeát
veà nhöõng moái lieân heä, nhöõng quy luaät chung nhaát cuûa söï phaùt trieån laø cô sôû cuûa
vieäc nghieân cöùu khoa hoïc. Phöông phaùp nghieân cöùu söû duïng phöông phaùp duy vaät
bieän chöùng cho vieäc nghieân cöùu ñeà taøi.
Nhöõng ñieåm môùi cuûa ñeà taøi :
Ñaùnh giaù thöïc traïng doøng voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân theá giôùi vaø Vieät
Nam, xu höôùng vaän ñoäng cuûa doøng voán naøy trong boái caûnh neàn kinh teá cuõng nhö
tình hình chính trò hieän nay treân theá giôùi vaø Vieät nam coù raát nhieàu thay ñoåi, ñeà töø
ñoù ñeà ra nhöõng giaûi phaùp thu huùt nguoàn voán naøy cho phaùt trieån neàn beàn vöõng neàn
kinh teá cuûa Vieät Nam.
Noäi dung keát caáu cuûa ñeà taøi :
Ñeà taøi ñöôïc chia thaønh 3 chöông :
Chöông 1 : Khaùi quaùt lyù luaän veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi
Chöông 2 : Thöïc traïng thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ôû Vieät Nam
Chöông 3 : Giaûi phaùp ñeå thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ôû Vieät Nam trong tieán
trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá.
4
CHÖÔNG 1
KHAÙI QUAÙT LYÙ LUAÄN VEÀ ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI
1 .1 Khaùi nieäm veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi
Laø söï boû voán cuûa chuû ñaàu tö vaøo kinh doanh thöông maïi quoác teá hoaëc kinh
doanh moät lónh vöïc naøo ñoù ôû nöôùc ngoaøi nhaèm muïc ñích kieám lôøi.
Ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc xeùt theo möùc ñoä quaûn lyù cuûa nhaø ñaàu tö vaøo ñoái töôïng boû
voán :
1.1.1 Voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ( Foreign Direct Investment -
FDI )
Theo quan ñieåm vó moâ : Chuû ñaàu tö tröïc tieáp ñöa voán vaø kyõ thuaät vaøo nöôùc
nhaän ñaàu tö, thöïc hieän quaù trình saûn xuaát, kinh doanh, treân cô sôû thueâ möôùn, khai
thaùc caùc yeáu toá cô baûn ôû nöôùc sôû taïi nhö taøi nguyeân, söùc lao ñoäng, cô sôû vaät chaát…
Nguoàn voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi chuû yeáu laø nguoàn voán ñaàu tö cuûa caùc coâng
ty xuyeân quoác gia, ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi.
Theo quan ñieåm vi moâ : Chuû ñaàu tö goùp moät löôïng voán lôùn, ñuû ñeå hoï tröïc
tieáp tham gia vaøo vieäc quaûn lyù, ñieàu haønh ñoái töôïng boû voán.
1.1.1.1 Caùc hình thöùc ñaàu tö tröïc tieáp
Coù nhieàu hình thöùc ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi tuøy theo luaät ñaàu tö cuûa caùc
nöôùc vaø thöôøng coù caùc hình thöùc sau : hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh, doanh nghieäp
lieân doanh, doanh nghieäp 100% voán nöôùc ngoaøi, hôïp ñoàng xaây döïng-vaän haønh-
chuyeån giao ( BOT )… Caùc hình thöùc naøy thöôøng ñöôïc thöïc hieän taïi caùc khu vöïc
ñaàu tö ñaëc bieät nhö : khu cheá xuaát, khu coâng nghieäp taäp trung, ñaëc khu kinh teá,
thaùnh phoá môû…
Hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh ( Contractual business cooperation ) laø vaên
baûn ñöôïc kyù keát giöõa hai beân hoaëc nhieàu beân ( caùc beân tham gia ) trong ñoù quy