Bài 9: QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LY ĐỘC LẬP
1.Mục tiêu bài dạy:
- Học sinh phải giải thích được tại sao Menđen lại suy ra được quy luật
các cặp alen phân ly đọc lập nhau trong quá trình hình thành giao tử.
- Biết vận dụng quy luật xác suất để dự đoán kết quả lai.
- Biết cách suy luận ra kiểu gen của sinh vật dựa trên kết quả phân ly
kiểu hình của các phép lai.
- Nêu được công thức tổng quát về tỷ lệ phân ly giao tử, tỷ lệ kiểu gen,
kiểu hình trong các phép lai nhiều cặp tính trạng.
- Giải thích được cơ sở tế bào học của quy luật phân ly độc lập.
2.Phương tiện dạy học:
- Máy chiếu projecto và phim về quy luật phân ly độc lập.
- Tranh vẽ phóng hình 9 SGK .
3.Ổn định tổ chức:
- Kiểm tra sĩ số- chuẩn bị bài của học sinh.
4. Kiểm tra bài cũ:
- Cần phải làm gì để biết chính xác kiểu gen của 1 cá thể có kiểu hình
trội? Giải thích ?
5. Giảng bài mới:
Bài 9: QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LY ĐỘC LẬP
* Em hãy trình bày thí I.Thí nghiệm lai hai tính trạng:
nghiệm lai 2 tính trạng của 1.Thí nghiệm:
Menđen. Ptc Hạt vàng, trơn X Hạt xanh, nhăn
+ Chú ý: Ptc dùng cây nào F1 100% cây cho hạt vàng trơn
làm bố hoặc mẹ đều cho kết F2 315 hạt vàng, trơn: 108 hạt vàng nhăn:
101 hạt xanh, trơn : 32 hạt xanh nhăn quả F1 giống nhau.
* Nếu xét riêng từng cặp tính 2.Giải thích:
A quy định hạt vàng; a quy định hạt xanh trạng thì tỷ lệ phân ly F2 như
B quy định hạt trơn; b quy định hạt nhăn thế nào?( Tỷ lệ 3:1)
Ptc hạt vàng, trơn có kiểu gen AABB * Từ quy ước gen trên em
hãy xác định kiểu gen của Ptc hạt xanh nhăn có kiểu gen aabb
Ptc hạt vàng, trơn và xanh, -Viết sơ đồ lai đến F2 ta thu được tỷ lệ phân
nhăn. ly kiểu hình là: 9/16 vàng, trơn ( AB );
+ Hướng dẫn học sinh viết 3/16 vàng, nhăn (Abb); 3/16 xanh, trơn
sơ đồ lai và kể bảng tổ hợp (aaB); 1/16 xanh, nhăn ( aabb)
giao tử F1 F2
II. Cơ sở tế bào học:
*Tranh hình 9.1(xem phim) 1.Trường hợp 1:(Các gen quy định các tính
* Em có nhận xét gì về trạng hạt vàng và hạt trơn phân ly cùng nhau
trường hợp 1 ? (sự kết cặp, và hạt xanh với hạt nhăn)
phân ly của các gen và kết -Kết quả cho ra 2 loại giao tử AB và ab với
quả về số lượng, tỷ lệ các tỷ lệ ngang nhau
loại giao tử ) 2.Trường hợp 2:(gen quy định các tính trạng
* Em có nhận xét gì về hạt vàng và hạt nhăn phân ly cùng nhau và
trường hợp 2 ? (sự kết cặp, hạt xanh với hạt trơn)
phân ly của các gen và kết - Kết quả cho ra 2 loại giao tử Ab và aB với
quả về số lượng, tỷ lệ các tỷ lệ ngang nhau.
loại giao tử ) *Kết quả chung:Sự phân ly của các cặp NST
*Kết quả chung KG AaBb theo 2 trường hợp trên với xác suất như nhau
cho các loại giao tử với số nên tạo ra kiểu gen AaBb cho ra 4 loại giao
lượng, tỷ lệ như thế nào? tử AB, Ab, aB, ab với tỷ lệ ngang nhau
* Tại sao lại có được kết quả III. Ý nghĩa của các quy luật Menđen:
trên? 1.Lý do giúp Menđen thành công:
* Theo Menđen lý do thí - Sử dụng dòng thuần chủng khác biệt nhau
nghiệm của ông thành công về 1 hoặc vài tính trạng đem lai với nhau.
là gì? Tại sao? - Số lượng cá thể phân tích phải lớn.
+ Ngoài các yếu tố trên còn 2.Ý nghĩa của các định luật:
có các yếu tố khác như: - Khi biết được tính trạng nào đó di truyền
-Cây đậu Hà lan tự thụ phấn theo quy luật Menđen chúng ta có thể tiên
rất chặt chẽ. đoán trước được kết quả lai.
-Các tính trạng trội, lặn - Các biến dị tổ hợp rất phong phú được hình
hoàn toàn. thành trong tự nhiên.
-Mỗi gen quy định 1 tính - Bằng phương pháp lai có thể tạo ra các
trạng và mỗi cặp gen nằm biến dị tổ hợp mong muốn trong chăn nuôi
trên 1 cặp NST khác nhau... trồng trọt.
* Quy luật Menđen có ý
nghĩa như thế nào trong thực
tế?
6. Củng cố:
- Câu hỏi và bài tập cuối bài.
7.Rút kinh nghiệm giờ dạy:
