Giáo án tiết 91: Đặc điểm loại hình của tiếng Việt

Chia sẻ: Phuong Thảo | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

105
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo án tiết 91 "Đặc điểm loại hình của tiếng Việt" nhằm giúp học sinh sau khi học nắm được những kiến thức, thuật ngữ loại hình và đặc điểm loại hình của tiếng Việt, vận dụng được những tri thức về đặc điểm loại hình của tiếng Việt để học tập tiếng Việt và ngoại ngữ thuận lợi hơn. Hy vọng tài liệu phục vụ hữu ích nhu cầu học tập và nghiên cứu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án tiết 91: Đặc điểm loại hình của tiếng Việt

Sở GD & ĐT TP HCM Trường THPT Hiệp Bình Tiết 91: ĐẶC ĐIỂM LOẠI HÌNH CỦA TIẾNG VIỆT I. Mục tiêu cần đạt Giúp học sinh: Hiểu được thuật ngữ loại hình và đặc điểm loại hình của tiếng Việt. Vận dụng được những tri thức về đặc điểm loại hình của tiếng Việt để học tập tiếng Việt và ngoại ngữ thuận lợi hơn. II. Phương pháp Gợi mở, giảng giải, đàm thoại III. Phương tiện 1. Đối với GV: Tài liệu liên quan Từ điển TV 2. Đối với HS: SGK, SBT Từ điển TV IV. Tiến trình dạy học 1. Ổn định lớp, kiểm tra sỉ số. 2. Lời vào bài: Hằng ngày, chúng ta thường nghe trên các phương tiện truyền thông rằng: “Hãy giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt”. Muốn làm được điều đó, chúng ta phải hiểu về đặc điểm loại hình của tiếng Việt. Vậy loại hình của tiếng Việt gồm có những đặc điểm nào? Để trả lời câu hỏi trên hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu bài “Đặc điểm loại hình của tiếng Việt”.
Hoạt động của giáo viên Nội dung bài học và học sinh I. Loại hình ngôn ngữ Lớp 10 chúng ta đã học bài 1. Nguồn gốc: “Khái quát về lịch sử tiếng  Tiếng Việt có nguồn gốc bản địa, thuộc họ Việt”, em nào có thể cho ngôn ngữ Nam Á, dòng Môn – Khmer, có cô biết tiếng Việt ta thuộc quan hệ họ hàng gần gũi nhất với tiếng họ gì? Dòng gì? Có quan Mường. hệ họ hàng với tiếng nào? Loại hình là tập hợp 2. Khái niệm những sự vật, hiện tượng  Loại hình ngôn ngữ là một cách phân loại cùng có chung những đặc ngôn ngữ dựa trên những đặc trưng cơ bản trưng cơ bản nào đó. nhất của ngôn ngữ đó như ngữ âm, từ vựng, (“Đại từ điển tiếng Việt” ngữ pháp. NXB Văn hóa – Thông tin, Hà Nội 1999) Dựa vào phần I trong SGK và hãy cho biết loại hình ngôn ngữ là gì? Theo em có mấy loại loại hình ngôn ngữ? Hãy lấy ví dụ của từng loại đó. 3. Phân loại Có hai loại hình ngôn ngữ quen thuộc: + Loại hình ngôn ngữ đơn lập (tiếng Việt, tiếng Thái, tiếng Hàn…) + Loại hình ngôn ngữ hòa kết (tiếng Nga, Pháp, Anh…) Âm tiết là đoạn âm thanh II. Đặc điểm của loại hình ngôn ngữ tiếng tự nhiên nhỏ nhất khi phát Việt âm
Cách đọc  Tiếng Việt thuộc loại hình ngôn ngữ đơn lập Các anh >
Sắp xếp các từ sau thành 3. Ý nghĩa ngữ pháp được biểu thị bằng trật câu có nghĩa.Vẫn các từ tự từ và sử dụng các hư từ trên, hãy thay đổi thành câu a. Trật tự từ: diễn tả thì hiện tại, quá Ví dụ: khứ, tương lai. Tôi mời bạn đi ăn. tôi, mời, bạn, đi, ăn Bạn mời tôi đi ăn. Ăn đi tôi mời bạn. Thay đổi trật tự từ trong câu sẽ làm thay đổi ý nghĩa ngữ pháp. Hư từ là những từ dùng b. Hư từ: để biểu thị ý nghĩa ngữ Tôi ăn kẹo. pháp và không có ý nghĩa Hiện Tôi đang ăn >< I’m having candy. từ vựng. tại: kẹo. Nhận xét về ý nghĩa của các câu. Quá Tôi đã ăn kẹo >< I had candy. khứ: Tương Tôi sẽ ăn kẹo. >< I will have candy. lai: > từ không > Thay đổi hình thay đổi hình thái của các động thái từ để biểu thị ý nghĩa Khi thêm hoặc thay đổi hư từ thì ý nghĩa ngữ pháp của câu sẽ thay đổi.  Ý nghĩa ngữ pháp được biểu thị bằng trật tự từ và sử dụng các hư từ III. Luyện tập Bài tập 1: “Nụ tầm xuân1”: bổ ngữ cho động từ “hái”. “Nụ tầm xuân2”: là chủ ngữ. “Bến1”: bổ nghĩa cho “nhớ”. “Bến2”: là chủ ngữ. “Trẻ1”: bổ nghĩa cho “yêu”. “Trẻ2”: là chủ ngữ.
Bống1, bống2, bống3, bống4: là bổ ngữ. Bống5, bống6: là chủ ngữ. Chức vụ ngữ pháp khác nhau nhưng xét về mặt ngữ âm, chữ viết thì không có sự thay đổi => từ không biến đổi về mặt hình thái. Bài tập 3: Các hư từ và ý nghĩa của nó: “Đã”: chỉ hoạt động xảy ra trong quá khứ (việc đã làm). “Các”: chỉ số nhiều (các xiềng xích là các thế lực áp bức). “Để”: chỉ mục đích. “Lại”: chỉ hoạt động tái diễn, đáp lại (vừa đánh đổ đế quốc, vừa đánh đổ giai cấp phong kiến). “Mà”: chỉ mục đích (lập nân Dân chủ Cộng Hòa). Cặp từ “đã… để..” và “lại… mà…”: diễn tả hoạt động xảy ra trong quá khứ để đạt được mục đích và hoạt động ấy lại được tái diễn để bảo vệ mục đích đã đạt được. Hư từ không biểu thị ý nghĩa từ vựng nhưng nó biểu hiện ý nghĩa ngữ pháp khi kết hợp với các từ lọai khác và có tác dụng làm cho câu mang nội dung biểu đạt hoàn chỉnh. V. Củng cố, dặn dò 1. Củng cố Tiếng Việt là loại hình ngôn ngữ đơn lập gồm các đặc điểm: + Tiếng là đơn vị cơ sở của ngữ pháp. + Từ trong tiếng Việt không biến đổi hình thái. + Ý nghĩa được biểu thị qua trật tự từ và sử dụng các hư từ. 2. Dặn dò Hoàn thành các bài tập trong sách bài tập