intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo dục nhận thức, trách nhiệm của thanh niên quân đội tham gia xây dựng “Thế trận lòng dân” hiện nay

Chia sẻ: Vương Tâm Lăng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

40
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết tập trung nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp nhằm giáo dục nhận thức, trách nhiệm của thanh niên quân đội tham gia xây dựng thế trận lòng dân trong bối cảnh hiện nay. Để hiểu rõ hơn mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết của bài viết này.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo dục nhận thức, trách nhiệm của thanh niên quân đội tham gia xây dựng “Thế trận lòng dân” hiện nay

  1. VJE Tạp chí Giáo dục, Số 491 (Kì 1 - 12/2020), tr 59-63 ISSN: 2354-0753 GIÁO DỤC NHẬN THỨC, TRÁCH NHIỆM CỦA THANH NIÊN QUÂN ĐỘI THAM GIA XÂY DỰNG “THẾ TRẬN LÒNG DÂN” HIỆN NAY Trường Đại học Chính trị - Bộ Quốc phòng Đỗ Ngọc Hanh Email: dohanh2402hvct@gmail.com Article History ABSTRACT Received: 25/9/2020 Faced with the increasing demands of the task of protecting the country in the Accepted: 25/10/2020 context of the Fourth Industrial Revolution developed as a storm, with Published: 05/12/2020 complex development, especially in border areas, seas and islands; global pressing issues, natural disasters, Covid-19 epidemic, armed conflict, local Keywords problems... have been having significant impacts on the awareness and the educating the awareness, responsibility of the army youths participating in building people's trust military youths, building, mission. Based on the location and importance analysis and the generalization people's trust mission. of the real situations of perception and responsibility of the military youths involved in building people's trust mission; this writing will thoroughly analyse and propose some solutions, especially in perception educating and promoting the role of military youths in building people's trust mission and defending the Socialist of Vietnam. This is considered a very necessary issue for military schools today, because they are an important force that directly determines the combat strength of the Vietnam People's Army. 1. Mở đầu Thanh niên quân đội (TNQĐ) là một bộ phận ưu tú của thanh niên Việt Nam thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Trong các cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do của dân tộc trước đây, các thế hệ TNQĐ đã anh dũng chiến đấu, cùng toàn dân, toàn quân lập nên những chiến công oanh liệt, góp phần làm rạng rỡ truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ”. Ngày nay, tiếp bước các thế hệ cha anh, TNQĐ luôn là lực lượng xung kích, nòng cốt trong mọi hoạt động của quân đội: xây dựng “thế trận lòng dân” (TTLD), phát huy chủ nghĩa yêu nước, sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, làm công tác dân vận, lao động sản xuất, giúp dân phòng chống thiên tai, dịch bệnh... Thực tiễn thời gian qua cho thấy, việc giáo dục nhận thức, trách nhiệm, phát huy vai trò của TNQĐ tham gia xây dựng TTLD luôn được các cấp Ủy, lãnh đạo, chỉ huy, các tổ chức quần chúng trong quân đội xác định là một trong những nội dung trọng tâm của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, công tác đoàn và phong trào thanh niên ở đơn vị cơ sở. Tuy nhiên, chất lượng giáo dục, bồi dưỡng, tự giáo dục, tự bồi dưỡng TTLD của một bộ phận TNQĐ chưa thường xuyên, liên tục, hiệu quả thấp; việc đưa TNQĐ vào hoạt động thực tiễn để hiện thực hóa và kiểm nghiệm nhận thức, trách nhiệm của họ tham gia xây dựng TTLD chưa được quan tâm, chú trọng. Do đó, phải đặc biệt quan tâm tới việc tìm ra các giải pháp giáo dục nhận thức, trách nhiệm của TNQĐ tham gia xây dựng TTLD, bởi họ là lực lượng quan trọng, trực tiếp quyết định sức mạnh chiến đấu của Quân đội. Bài báo tập trung nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp nhằm giáo dục nhận thức, trách nhiệm của TNQĐ tham gia xây dựng TTLD trong bối cảnh hiện nay. 2. Kết quả nghiên cứu 2.1. Xây dựng “thế trận lòng dân” và vai trò của thanh niên quân đội tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” 2.1.1. Xây dựng “thế trận lòng dân” Nhân dân có vai trò đặc biệt quan trọng, quyết định sự vận động, phát triển của xã hội. Lịch sử dựng nước và giữ nước hàng ngàn năm của dân tộc Việt Nam với những thắng lợi vẻ vang, oanh liệt đều dựa trên sức mạnh của quần chúng nhân dân. Ông cha ta luôn khắc ghi bài học cốt tử “lấy dân làm gốc”. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Dễ mười lần không dân cũng chịu, khó trăm lần dân liệu cũng xong” (Ban Bí thư Trung ương Đảng, 2011, tập 15, tr 280). Theo Từ điển tiếng Việt: “Xây dựng là làm cho hình thành một cộng đồng, một chỉnh thể về xã hội, kinh tế, chính trị, văn hoá theo đường lối chủ trương nhất định” (Hoàng Phê và cộng sự, 2008, tr 1411). TTLD là trạng thái chính trị, tinh thần của nhân dân thể hiện ở lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết, ý chí chiến đấu của toàn dân tộc được cấp Ủy, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội khơi dậy, quy tụ, phát huy, tạo nên nền tảng chính trị, tinh thần vững chắc, cho phép huy động sức mạnh tổng hợp của đất nước vào nhiệm vụ giữ vững chủ quyền quốc gia. 59
  2. VJE Tạp chí Giáo dục, Số 491 (Kì 1 - 12/2020), tr 59-63 ISSN: 2354-0753 Từ đó, có thể hiểu: xây dựng TTLD là tổng thể các cách thức, biện pháp của Đảng, Nhà nước, các cấp Ủy đảng, chính quyền địa phương nhằm hình thành, khơi dậy, quy tụ và phát huy chủ nghĩa yêu nước, niềm tự hào, tinh thần đoàn kết dân tộc, sự đồng thuận xã hội, ý chí quyết tâm, niềm tin, ý thức trách nhiệm của nhân dân trong hợp tác, đấu tranh, nâng cao sức mạnh quốc phòng - an ninh, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Chủ thể lãnh đạo xây dựng TTLD bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa là Đảng Cộng sản Việt Nam. Chủ thể quản lí, điều hành xây dựng TTLD là Nhà nước, chính quyền các cấp. Lực lượng tham gia tiến hành xây dựng TTLD là toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, các tổ chức chính trị - xã hội; trong đó cấp Ủy, chính quyền các cấp là lực lượng nòng cốt. Đối tượng xây dựng TTLD “là toàn thể công dân Việt Nam; đối tượng mở rộng bao gồm: kiều bào Việt Nam ở nước ngoài; người nước ngoài sống ở Việt Nam” (Phạm Văn Sơn, 2020, tr 378). Mục đích xây dựng TTLD nhằm nâng cao ý thức, trách nhiệm của toàn dân, đảm bảo cho toàn dân phục tùng sự lãnh đạo, điều hành, quản lí của Đảng, Nhà nước trong xây dựng, củng cố, nâng cao sức mạnh quốc phòng. Trên cơ sở đó, không ngừng tăng cường sức mạnh quốc phòng, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Nội dung xây dựng TTLD gồm tổng thể hoạt động chính trị - xã hội; sự lãnh đạo của Đảng, điều hành, quản lí của Nhà nước; nâng cao nhận thức trách nhiệm, niềm tin của nhân dân... Đó là tổng hợp các nội dung khơi dậy, quy tụ, phát huy chủ nghĩa yêu nước, niềm tự hào dân tộc, tinh thần đoàn kết, ý thức trách nhiệm của công dân, sự đồng thuận ý chí quyết tâm của toàn dân với Đảng, Nhà nước, lực lượng vũ trang thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. Đảng ta từng nhấn mạnh: “Xây dựng TTLD, tạo nền tảng vững chắc xây dựng nền quốc phòng toàn dân và nền an ninh nhân dân” (Đảng Cộng sản Việt Nam, 2016, tr 149). 2.1.2. Vai trò của thanh niên quân đội tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” - TNQĐ là lực lượng đặc biệt quan trọng, trực tiếp tham gia xây dựng và củng cố TTLD. Trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của quân đội ta, lớp lớp thế hệ đoàn viên, TNQĐ đã kế thừa, phát huy truyền thống yêu nước, chống ngoại xâm kiên cường, bất khuất của ông cha; chiến đấu anh dũng và chiến thắng vẻ vang, góp phần cùng toàn Đảng, toàn quân, toàn dân viết nên những trang sử hào hùng của dân tộc; xây đắp nên truyền thống tốt đẹp của Quân đội Nhân dân Việt Nam anh hùng, xây dựng TTLD vững chắc. Bước vào thời kì đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, “TNQĐ là lực lượng nòng cốt góp phần trong xây dựng quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; tích cực huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, đi đầu trong phòng, chống thiên tai, đại dịch, chấp nhận khó khăn, gian khổ nơi biên giới, hải đảo, giúp nhân dân xóa đói giảm nghèo, xây dựng cơ sở chính trị, tăng cường quốc phòng - an ninh, củng cố TTLD ngày càng vững chắc” (Lê Khắc Huy, 2016, tr 97). - Thông qua các hoạt động phong trào và hoạt động thực tiễn quân sự, vai trò tham gia xây dựng TTLD của TNQĐ biểu hiện sinh động, chân thực nhất. Thông qua các phong trào: “TNQĐ thi đua rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”; “TNQĐ vươn tới những đỉnh cao”; “TNQĐ tiến quân vào khoa học và công nghệ”; “TNQĐ với văn hóa giao thông”, “TNQĐ đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”… đã bảo đảm cho công tác thanh niên trong quân đội thực sự là “trường học lớn” để phấn đấu, rèn luyện, cống hiến và trưởng thành. Chính từ các phong trào và thực tiễn quân sự này, TNQĐ đã và đang chứng tỏ là lực lượng xung kích, đi đầu, sáng tạo, có những đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng quân đội, tăng cường quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc, tích cực tham gia xây dựng TTLD. - TNQĐ bảo vệ, tiếp nối và phát huy TTLD ở đơn vị cơ sở. TNQĐ là một trong những lực lượng quan trọng góp phần bảo vệ, bổ sung, tiếp nối và phát huy TTLD ở đơn vị cơ sở. Thông qua các hoạt động thực tiễn quân sự hàng ngày như giáo dục chính trị, tư tưởng; thực hiện chức năng đội quân công tác, đẩy mạnh công tác dân vận theo Nghị quyết 49-NQ/QUTW ngày 26/1/2015 của Quân ủy Trung ương về “Tăng cường và đổi mới công tác dân vận của Quân đội trong tình hình mới”; tham gia xây dựng cơ sở chính trị, giúp dân phát triển sản xuất, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới; phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, đại dịch Covid-19... Qua đó, tăng cường mối quan hệ quân - dân, tạo dựng niềm tin của nhân dân đối với quân đội, với Ðảng, Nhà nước, bảo vệ, tiếp nối và phát huy TTLD ở đơn vị cơ sở. 2.2. Thực trạng nhận thức, trách nhiệm của thanh niên quân đội tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” 2.2.1. Mặt tích cực - Giáo dục, bồi dưỡng nhận thức TTLD cho TNQĐ của đại bộ phận chủ thể ngày càng đầy đủ, hệ thống. Trên cơ sở nhận thức rõ vai trò, vị trí của TNQĐ trong xây dựng TTLD, thời gian qua lãnh đạo, chỉ huy, cán bộ chủ trì các cấp và các cơ quan chức năng của quân đội đã thường xuyên quan tâm đến việc khơi dậy, phát huy vai trò của TNQĐ trong xây dựng TTLD. Thực tiễn cho thấy, cấp Ủy, chỉ huy các cấp luôn nhận thức đúng, coi trọng nhiệm vụ giáo dục chính trị, giáo dục truyền thống, giáo dục pháp luật và tăng cường mối quan hệ đoàn kết quân dân; được 60
  3. VJE Tạp chí Giáo dục, Số 491 (Kì 1 - 12/2020), tr 59-63 ISSN: 2354-0753 nhân dân đồng thuận, tin yêu, tô thắm phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kì mới. Trong đó, TNQĐ luôn được xác định là lực lượng đông đảo, trực tiếp, quyết định chất lượng, hiệu quả xây dựng TTLD trong mọi hoàn cảnh, mọi thời điểm. Thực hiện chủ trương, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị, các cấp Ủy, tổ chức Đảng, lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị đã chú trọng quán triệt, triển khai đầy đủ và nghiêm túc trong phạm vi toàn đơn vị; đồng thời, tích cực, chủ động đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức cho mỗi cán bộ, chiến sĩ về đặc điểm, nội dung, nhiệm vụ của xây dựng TTLD, cũng như xác định rõ vai trò, trách nhiệm của họ trong xây dựng TTLD. - Nhận thức của đại bộ phận TNQĐ về TTLD ngày càng sâu sắc. Trước khi nhập ngũ, TNQĐ đều có tình cảm yêu nước, yêu nhân dân, ý thức được nghĩa vụ và trách nhiệm đối với Tổ quốc, nhưng tình cảm và ý thức đó mới chỉ dừng lại ở trình độ trực quan, cảm tính, chưa có cơ sở khoa học và chỗ dựa lí luận vững chắc. Trong quá trình thực hiện nghĩa vụ quân sự, thông qua sự giáo dục, bồi dưỡng và rèn luyện toàn diện của các chủ thể, tri thức và sự hiểu biết về TTLD của TNQĐ không ngừng được gia tăng cả về số lượng và chất lượng. Kết quả điều tra cho thấy, nhận thức về TTLD của TNQĐ: 32,5% cho rằng “là nhận thức, ý chí, tình cảm, tinh thần yêu nước, đoàn kết, trách nhiệm của nhân dân được huy động trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”; 31,8% cho rằng “là niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước, chế độ và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc”; 18,8% cho rằng “sự thống nhất ý chí quyết tâm, tinh thần sẵn sàng chiến đấu, phục vụ chiến đấu của nhân dân”; 13,7% cho rằng “sự phục tùng, trách nhiệm, ý thức làm chủ của nhân dân đối với sự lãnh đạo, điều hành, quản lí của Đảng, Nhà nước trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; 3,2% cho rằng “sự hoàn thành nghĩa vụ, trách nhiệm được giao”. - Tự giáo dục, tự bồi dưỡng, trách nhiệm của TNQĐ tham gia xây dựng TTLD ngày càng có chiều sâu. Bản thân TNQĐ đã nhận thức đúng đắn vị trí, vai trò quan trọng của TTLD trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phần lớn đã tích cực tham gia có hiệu quả hoạt động này; tích cực học tập, nắm chắc tri thức lí luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, nhiệm vụ của quân đội; nắm chắc truyền thống của dân tộc, của Đảng, của quân đội, của đơn vị. Đại bộ phận TNQĐ tham gia thực hiện nghĩa vụ và trách nhiệm của một công dân với đất nước xuất phát từ ý thức tự giác, sự tự nguyện; coi việc làm đó không chỉ là nghĩa vụ, mà là vinh dự lớn lao, niềm tự hào và nhiệm vụ vẻ vang; chấp nhận đương đầu với mọi khó khăn, thử thách và mọi thiếu thốn; tình nguyện đi đến những nơi khó khăn, gian khổ, phức tạp để bảo vệ từng tấc đất quê hương, vùng biển, vùng trời thiêng liêng của Tổ quốc... Rõ ràng, TNQĐ hiện nay vẫn biết đặt lợi ích của Tổ quốc, của Đảng và dân tộc lên trên lợi ích cá nhân, sẵn sàng cống hiến sức lực, trí tuệ và cả tính mạng vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội (Nguyễn Đình Bắc, 2014, tr 80-81). Điều đó chứng tỏ, TNQĐ hiện nay đã nhận thức và xác định rõ ràng mục đích, động cơ và trách nhiệm phục vụ quân đội, phục vụ Tổ quốc và nhân dân. 2.2.2. Một số hạn chế - Hoạt động giáo dục, bồi dưỡng nhận thức về TTLD cho TNQĐ của một số chủ thể chưa thường xuyên, liên tục. Thời gian qua, hoạt động này đã có nhiều cố gắng và đạt nhiều kết quả tốt đẹp; tuy nhiên, khách quan đánh giá, hoạt động này ở một bộ phận chủ thể, một số đơn vị cơ sở vẫn còn bộc lộ những bất cập cả về nội dung, phương pháp và hình thức, chưa đáp ứng được yêu cầu trong thời kì mới. Đặc biệt, nội dung giáo dục, bồi dưỡng còn chung chung cho mọi đối tượng, chưa có nội dung cụ thể sát thực với đặc thù tâm, sinh lí của tuổi trẻ, sức lôi cuốn chưa cao. Hình thức và phương pháp giáo dục, bồi dưỡng còn nghèo nàn, chưa tạo ra hứng thú và say mê, chưa có sức hấp dẫn và thu hút đối với TNQĐ. - Trách nhiệm của một bộ phận TNQĐ tham gia xây dựng TTLD chưa cao, hoạt động giáo dục, bồi dưỡng hiệu quả thấp. Một bộ phận TNQĐ tham gia xây dựng TTLD còn mang tính hình thức; chưa đi vào thực chất nội dung; chưa có sự phong phú, đa dạng. Hơn nữa, sự kết hợp, lồng ghép giữa các hình thức giáo dục, bồi dưỡng với các hình thức huấn luyện, học tập, dã ngoại, dân vận, tham quan... chưa có sự linh hoạt và hiệu quả, đôi khi còn cứng nhắc, máy móc. Đặc biệt, việc xác định, lựa chọn, định hướng và giáo dục các chuẩn mực, giá trị của xây dựng TTLD, của chủ nghĩa yêu nước Việt Nam hiện nay cho TNQĐ thông qua các bài học, môn học, các hoạt động vẫn chưa được quan tâm, chú trọng đúng mức. Các chủ thể chưa quán triệt và vận dụng linh hoạt quan điểm thực tiễn trong đổi mới phương pháp; chưa tích cực, mạnh dạn đưa TNQĐ tham gia vào các hoạt động khó khăn, phức tạp, các tình huống sát thực tế chiến đấu, cũng như tham gia vào các phong trào hành động cách mạng của tuổi trẻ cả nước để rèn luyện và kiểm nghiệm việc phát huy vai trò của họ trong xây dựng TTLD; chưa khơi dậy và phát huy tối đa tính tích cực, hăng hái, nhiệt tình của TNQĐ. 61
  4. VJE Tạp chí Giáo dục, Số 491 (Kì 1 - 12/2020), tr 59-63 ISSN: 2354-0753 2.3. Một số giải pháp cơ bản giáo dục nhận thức, trách nhiệm của thanh niên quân đội tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” hiện nay 2.3.1. Định hướng giá trị trong giáo dục, bồi dưỡng “thế trận lòng dân” của thanh niên quân đội Giáo dục nhật thức, trách nhiệm, phát huy vai trò của TNQĐ tham gia xây dựng TTLD về cơ bản là quá trình tự giác hóa; trong đó, khuynh hướng chung của sự phát huy là TNQĐ tiếp nhận, chuyển hóa và hành động theo các chuẩn mực, giá trị của TTLD bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Theo đó, trong quá trình giáo dục, bồi dưỡng TTLD của TNQĐ hiện nay, việc chỉ ra những nội dung phát triển mới, chuẩn mực, giá trị mới của TTLD theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đảng ta chỉ rõ: “Tăng cường giáo dục lòng yêu nước, chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, giáo dục đạo đức và nhân văn, lịch sử dân tộc và bản sắc văn hoá dân tộc cho thanh niên” (Đảng Cộng sản Việt Nam, 2001, tr 109). Các chủ thể giáo dục, bồi dưỡng TTLD của TNQĐ cần cụ thể hóa phương thức biểu hiện giá trị, chuẩn mực của TTLD, làm cho hoạt động này bám sát yêu cầu của cuộc sống, nhất là yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; từ đó, TNQĐ dễ tiếp nhận, dễ chuyển hóa và hành động theo; cần được cụ thể hóa và xã hội hóa sâu rộng trong các hoạt động giáo dục, rèn luyện TNQĐ của các đơn vị cơ sở; chuyển hóa thành tình cảm, trách nhiệm và hành động của các chủ thể giáo dục, bồi dưỡng. Trong xây dựng chương trình giáo dục, bồi dưỡng TTLD của TNQĐ cần lồng ghép với giáo dục chính trị, tư tưởng; dành một thời lượng nhất định cho việc định hướng chuẩn mực, giá trị của TTLD, giúp họ không những nhận thức sâu sắc, mà còn biết tuyên truyền, giáo dục lại đối với người khác. Song song với việc tăng cường định hướng giá trị, chuẩn mực của TTLD, các chủ thể cần định hướng cho TNQĐ tích cực chống những biểu hiện mơ hồ, ngộ nhận, hướng theo những “giá trị” xa lạ trái với các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, của quân đội và đơn vị, dẫn đến ngộ nhận những “giá trị” của xã hội tư bản chủ nghĩa; hoặc thái độ thờ ơ với lịch sử, phai nhạt với lí tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, tách rời chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa xã hội... 2.3.2. Nâng cao năng lực, trình độ của các chủ thể giáo dục Hiệu quả của hoạt động giáo dục nhận thức, trách nhiệm của TNQĐ tham gia xây dựng TTLD luôn phụ thuộc vào năng lực, trình độ của các chủ thể giáo dục; biểu hiện ở trình độ tri thức, sự hiểu biết sâu sắc về nội hàm, đặc trưng và chuẩn mực giá trị của TTLD; trình độ sư phạm, khả năng truyền đạt tri thức, khả năng sử dụng các hình thức và phương pháp giáo dục, bồi dưỡng nhằm đạt hiệu quả tối ưu. Năng lực, trình độ của các chủ thể giáo dục càng cao thì chất lượng giáo dục nhận thức, trách nhiệm của TNQĐ tham gia xây dựng TTLD càng có điều kiện để phát huy cao độ. Vì vậy, các chủ thể cần thường xuyên giáo dục, bồi dưỡng cho TNQĐ niềm tự hào về lịch sử dân tộc, luôn gắn chặt với TTLD, xây dựng TTLD; tự hào về những giá trị truyền thống tốt đẹp của đất nước, con người Việt Nam; tự hào về Đảng quang vinh, Bác Hồ vĩ đại. Cùng với giáo dục lòng tự hào, cần coi trọng bồi dưỡng cho TNQĐ ý thức tự tôn dân tộc, ý chí tự lập, tự cường, tự vươn lên và khẳng định mình, không cam chịu thân phận làm nô lệ, không cam chịu sự nghèo đói và lạc hậu… Trên cơ sở đó, mỗi TNQĐ sẽ nêu cao ý thức trách nhiệm, phát huy vai trò, tích cực đóng góp sức lực và trí tuệ của mình vào việc bảo vệ những thành quả, chiến công mà ông cha đã đổ biết bao mồ hôi, công sức và xương máu mới có được; đồng thời, ra sức phấn đấu và cống hiến để góp phần làm giàu thêm, tô thắm thêm truyền thống hào hùng đó của dân tộc trong thời đại mới, trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa hiện nay. Bên cạnh đó, các chủ thể cần chú trọng giáo dục lịch sử truyền thống cách mạng, truyền thống quân đội, đơn vị, truyền thống địa phương và gia đình cho TNQĐ. Lịch sử, truyền thống cách mạng của quê hương và gia đình là một bộ phận không thể tách rời và có quan hệ biện chứng với TTLD. Vì vậy, trong khi giáo dục lịch sử truyền thống của dân tộc, các chủ thể không nên xem nhẹ việc giáo dục lịch sử truyền thống cách mạng của quê hương và gia đình cho TNQĐ; sẽ giúp khơi dậy ở mỗi TNQĐ lòng tự hào chính đáng về quê hương, gia đình mình, từ đó thúc đẩy họ nêu cao ý chí quyết tâm, phấn đấu xứng danh với truyền thống vẻ vang đó. 2.3.3. Phát huy tính tích cực, sáng tạo của thanh niên quân đội trong tự giáo dục nhận thức, trách nhiệm xây dựng “thế trận lòng dân” Tự giáo dục, tự bồi dưỡng TTLD là hoạt động tự giác, là quá trình “hướng nội”, “tự thân vận động”, mang tính độc lập rất cao, được thôi thúc bởi “nội lực”, động cơ bên trong. Vì thế, mỗi TNQĐ phải có ý thức, nhu cầu, động cơ, thái độ tự giáo dục, tự bồi dưỡng đúng đắn; phải luôn coi sự tự giáo dục, tự bồi dưỡng TTLD là bổn phận, nghĩa vụ và trách nhiệm của mình đối với Tổ quốc, với sự nghiệp cách mạng của Đảng và sự nghiệp xây dựng quân đội. Bên cạnh đó, các chủ thể cũng cần chú trọng xây dựng ở TNQĐ ý thức, động cơ, trách nhiệm cao trong quá trình tự 62
  5. VJE Tạp chí Giáo dục, Số 491 (Kì 1 - 12/2020), tr 59-63 ISSN: 2354-0753 giáo dục, tự bồi dưỡng TTLD. Việc làm này phải được tiến hành thường xuyên, liên tục, mang tính tự giác cao, trở thành nhu cầu thường trực trong mỗi TNQĐ, là nhu cầu tự hoàn thiện bản thân. Xác định nội dung, phương pháp tự giáo dục, tự bồi dưỡng TTLD của TNQĐ phù hợp. Sự thống nhất biện chứng giữa hoạt động giáo dục, bồi dưỡng và tự giáo dục, tự bồi dưỡng đòi hỏi sự tự giáo dục, tự bồi dưỡng TTLD của TNQĐ phải có nội dung, phương pháp tổng hợp, khoa học, đạt hiệu quả cao. Do đó, trong quá trình giáo dục, bồi dưỡng TTLD cho TNQĐ, các chủ thể phải định hướng, chỉ đạo, xác định nội dung và phương pháp tự giáo dục, tự bồi dưỡng phù hợp, trên cơ sở các yêu cầu chung, sát với chức trách, nhiệm vụ, phẩm chất và năng lực của mỗi người và đặc điểm, nhiệm vụ của từng đơn vị. Qua đó, mỗi TNQĐ cần xây dựng cho mình kế hoạch tự giáo dục, tự bồi dưỡng TTLD khoa học, nhất quán và cụ thể. Quá trình tự giáo dục, tự bồi dưỡng theo kế hoạch đề ra cũng là quá trình không ngừng bổ sung, phát triển, hoàn thiện các yếu tố tri thức, tình cảm và ý chí ở TNQĐ; đồng thời, tạo điều kiện để chuyển hóa chúng thành động lực tinh thần to lớn, giúp họ có thể vượt qua mọi gian khó, hoàn thành nhiệm vụ được giao. Mặt khác, quá trình đó cũng bao hàm cả sự đấu tranh với ý thức và hành vi vô cảm, thờ ơ, thiếu trách nhiệm của chính bản thân mình và của người khác. Các chủ thể vừa truyền thụ những tri thức, nâng cao sự hiểu biết về chủ nghĩa yêu nước, vừa phải khuyến khích, động viên và tạo ra điều kiện khách quan thuận lợi, “nhu cầu tự thân” của TNQĐ tự giáo dục, tự bồi dưỡng TTLD có hiệu quả; phải tăng cường công tác quản lí, kiểm tra đối với hoạt động tự giáo dục, tự bồi dưỡng; nắm chắc tình hình, kịp thời cổ vũ, động viên những thành tích và kết quả đạt được, biểu dương, khen thưởng, khích lệ những tập thể và cá nhân có hiểu biết và giác ngộ cao về TTLD; uốn nắn những thiếu sót, lệch lạc, xử lí nghiêm những hiện tượng vi phạm, thiếu chuyển biến trong nhận thức và hành vi. Trong quá trình tự giáo dục, tự bồi dưỡng, khi TNQĐ gặp những khó khăn, đòi hỏi sự quan tâm, định hướng, giúp đỡ của các chủ thể để họ có thể khắc phục vượt qua trở ngại, tự giác, tận tâm trong thực hiện nhiệm vụ. 3. Kết luận Đối với thanh niên Việt Nam nói chung, TNQĐ nói riêng, TTLD luôn là một thành tố quan trọng, tạo ra động lực tinh thần to lớn và mạnh mẽ, thúc đẩy họ phấn đấu vươn lên, cống hiến và trưởng thành. Trong chiến tranh giải phóng dân tộc, vai trò của TNQĐ tham gia xây dựng TTLD được phát huy cao độ, qua đó đã chuyển hóa thành sức mạnh vật chất để chiến đấu và chiến thắng mọi kẻ thù. Ngày nay, giáo dục nhận thức, trách nhiệm của TNQĐ tham gia xây dựng TTLD vẫn có ý nghĩa đặc biệt quan trọng và cấp thiết, không những tạo ra động lực tinh thần to lớn và mạnh mẽ thúc đẩy TNQĐ sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, mà còn góp phần nâng cao sức mạnh tổng hợp của quân đội; đồng thời là bước chuẩn bị nguồn nhân lực chiến lược cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước, cho sự phát triển bền vững của dân tộc. Tài liệu tham khảo Ban Bí thư Trung ương Đảng (2011). Hồ Chí Minh toàn tập, tập 15. NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật. Bùi Văn Huấn (2016). Phát huy vai trò xung kích của thanh niên quân đội trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tạp chí Cộng sản, số 793, tr 77-80. Đảng Cộng sản Việt Nam (2001). Văn kiện Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương khóa IX. NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII. NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật. Hoàng Phê, Vũ Xuân Lương, Hoàng Thị Tuyền Linh, Phạm Thị Thủy, Đào Thị Minh Thu, Đặng Thanh Hòa (2008). Từ điển tiếng Việt. NXB Đà Nẵng. Lê Khắc Huy (2016). Phát huy vai trò của thanh niên Quân đội trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tạp chí Quốc phòng toàn dân, số 10, tr 96-99. Lê Văn Hải (2015). Xây dựng thế trận lòng dân tăng cường sức mạnh quốc phòng bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa (Sách chuyên khảo). NXB Quân đội Nhân dân. Nguyễn Đình Bắc (2014). Phát huy chủ nghĩa yêu nước của thanh niên Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay. Luận án tiến sĩ Triết học, Học viện Chính trị - Bộ Quốc phòng. Phạm Văn Sơn (2020). Xây dựng “thế trận lòng dân” trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa thời kì mới (Tài liệu Giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong quân đội, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới). NXB Quân đội Nhân dân. 63
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2