Giáo trình Bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống nhiên liệu động cơ diesel (Nghề: Công nghệ ô tô - Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Cơ giới (2022)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:217

Thêm vào BST

Báo xấu

23
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống nhiên liệu động cơ diesel (Nghề: Công nghệ ô tô - Cao đẳng)cung cấp cho người đọc những kiến thức như: Tháo lắp, nhận dạng các bộ phận của hệ thống nhiên liệu diesel; Tổng quan về hệ thống nhiên liệu diesel điều khiển điện tử; Sửa chữa bơm thấp áp (bơm chuyển nhiên liệu); Sửa chữa bơm cao áp PE, PF, VE; Bảo dưỡng và sửa chữa bơm cao áp điều khiển điện tử UI, UP, EDC;... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống nhiên liệu động cơ diesel (Nghề: Công nghệ ô tô - Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Cơ giới (2022)

BỘ NÔNG NGHIỆP&PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ GIỚI GIÁO TRÌNH Mô đun: Bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống nhiên liệu động cơ động cơ diesel NGHỀ: CÔNG NGHỆ Ô TÔ TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG Ban hành kèm theo Quyết định số: / QĐ-CĐCG ngày … tháng.... năm 2022 của Trường cao đẳng Cơ giới Quảng Ngãi, năm 2022 (Lưu hành nội bộ) 1
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. 1
LỜI GIỚI THIỆU Trong nhiều năm gần đây tốc độ gia tăng số lượng và chủng loại ô tô ở nước ta khá nhanh. Nhiều kết cấu hiện đại đã trang bị cho ô tô nhằm thỏa mãn càng nhiều nhu cầu của người sử dụng Trong mô đun Bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống nhiên liệu động cơ diesel nhằm giúp người học thu được kiến thức về Bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống nhiên liệu động cơ diesel, nhận biết được một số bộ phận của hệ thống. Nhận biết được các khái niệm và nguyên lý hoạt động của hệ thống nhiên liệu động cơ diesel. Với mong muốn đó giáo trình được biên soạn, nội dung giáo trình bao gồm 9 bài Ở Việt Nam cho đến nay đã có khá nhiều giáo trình, tài liệu tham khảo, sách hướng dẫn bài tập về Bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống nhiên liệu động cơ diesel đã được biên soạn và biên dịch của nhiều tác giả, của các chuyên gia đầu ngành về công nghệ ô tô. Tuy nhiên nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng trong quá trình đào tạo của nhà trường phải bám sát chương trình khung vì vậy giáo trình Bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống nhiên liệu động cơ diesel được biên soạn bởi sự tham gia của các giảng viên của trường Cao đẳng Cơ giới dựa trên cơ sở chương trình khung đào tạo đã được ban hành, trường Cao đẳng Cơ giới với các giáo viên có nhiều kinh nghiệm cùng nhau tham khảo các nguồn tài liệu khác nhau để thực hiện biên soạn giáo trình Bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống nhiên liệu động cơ diesel phục vụ cho công tác giảng dạy. Giáo trình này được thiết kế theo mô đun thuộc hệ thống mô đun MĐ23 của chương trình đào tạo nghề Công nghệ ô tô ở cấp trình độ trung cấp và được dùng làm giáo trình cho học viên trong các khóa đào tạo, sau khi học tập xong mô đun này, học viên có đủ kiến thức để học tập tiếp các môn học, mô đun khác của nghề. Quảng Ngãi, ngày tháng 11 năm 2022 Biên soạn Nguyễn Ngọc Việt Chủ biên 2
MỤC LỤC ĐỀ MỤC TRANG Lời giới thiệu 2 Mục lục 3 Bài 1: Tháo lắp, nhận dạng các bộ phận của hệ thống nhiên liệu 10 diesel Bài 2: Tổng quan về hệ thống nhiên liệu diesel điều khiển điện 28 tử Bài 3: Sửa chữa bơm thấp áp (bơm chuyển nhiên liệu) 34 Bài 4: Sửa chữa bơm cao áp PE, PF, VE 43 Bài 5: Bảo dưỡng và sửa chữa bơm cao áp điều khiển điện tử 143 UI, UP, EDC Bài 6: Sửa chữa vòi phun cao áp 60 Bài 7: Bảo dưỡng và sửa chữa vòi phun diesel điều khiển điện 176 tử Bài 8: Bảo dưỡng, sửa chữa hệ thống điều khiển điện tử Diesel 182 Tài liệu tham khảo 129 ` 3
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: BẢO DƯỠNG VÀ SỬA CHỮA HỆ THỐNG NHIÊN LIỆU ĐỘNG CƠ ĐỘNG CƠ DIESEL Mã mô đun: MĐ 23 I. Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò mô đun - Vị trí: Mô đun được bố trí dạy sau các môn học/ mô đun sau: MH 07, MH 08, MH 09, MH 10, MH 11, MH 12, MH13, MH 14, MH 15, MH 16, MĐ 18, MĐ 19, MĐ 20. - Tính chất: Mô đun chuyên môn. II. Mục tiêu mô đun: * Về kiến thức: A1. Trì nh bà y đầy đủ cá c yêu cầ u, nhiệm vụ chung củ a hệ thống nhiên liệu động cơ diesel; A2. Giả i thí ch được sơ đồ cấ u tạ o và nguyên lý làm việc chung củ a hệ thống nhiên liệu động cơ diesel và diesel điện tử A3. Phân tí ch đú ng những hiệ n tượng, nguyên nhân sai hỏ ng trong hệ thống nhiên liệu động cơ diesel và diesel điện tử A4. Trì nh bà y được phương phá p bả o dưỡng, kiể m tra và sửa chữa những sai hỏ ng củ a cá c bộ phận hệ thống nhiên liệu động cơ diesel và diesel điện tử * Về kỹ năng: B1. Thá o lắp, kiể m tra và bả o dưỡng, sửa chữa cá c chi tiế t, bộ phận đú ng quy trì nh, quy phạ m và đú ng cá c tiêu chuẩ n kỹ thuật trong sửa chữa; B2. Sử dụ ng đú ng, hợp lý cá c dụ ng cụ kiể m tra, bả o dưỡng và sửa chữa đả m bả o chí nh xá c và an toà n. B3. Nhận dạng, kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống nhiên liệu diesel điều khiển điện tử đúng quy trình, quy phạm, đúng phương pháp và đúng tiêu chuẩn kỹ thuật do nhà chế tạo quy định * Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: C1. Chấp hành đúng quy trình, quy phạm trong nghề công nghệ ô tô; C2. Rèn luyện tính kỷ luật, cẩn thận, tỉ mỉ của học viên. Chương trình khung nghề Công nghệ ô tô Mã Tên môn học, mô đun Thời gian đào tạo (giờ) MH, MĐ Tín Trong đó 4
Thực Thi/ Tổng Lý hành/thục chỉ kiểm số thuyết tập/thí tra nghiệm/ I Các môn học chung 19 435 157 255 23 MH 01 Chính trị 4 75 41 29 5 MH 02 Pháp luật 2 30 18 10 2 MH 03 Giáo dục thể chất 2 60 5 51 4 Giáo dục quốc phòng - An MH 04 3 75 36 35 4 ninh MH 05 Tin học 3 75 15 58 2 MH 06 Ngoại ngữ (Anh văn) 5 120 42 72 6 Các môn học, mô đun II 90 2385 896 1375 114 chuyên môn Các môn học, mô đun cơ sở 30 555 381 149 25 MH 07 Kỹ thuật điện - điện tử 3 75 73 0 2 MH 08 Cơ ứng dụng 3 45 34 9 2 MH 09 Vật liệu học 3 45 43 0 2 Dung sai lắp ghép và đo MH 10 3 45 31 12 2 lường kỹ thuật MH 11 Vẽ kỹ thuật 3 60 30 27 3 MH 12 Công nghệ khí nén - thuỷ 3 45 43 0 2 lực ứng dụng MH 13 Nhiệt kỹ thuật 3 45 43 0 2 MH 14 An toàn lao động 2 30 25 3 2 MH 15 2 30 28 0 2 Tổ chức quản lý sản xuất MH 16 2 45 12 31 2 Thực hành AUTOCAD MĐ 17 Thực hành Hàn - Nguội cơ 3 90 10 76 4 bản Các môn học, mô đun chuyên môn 60 1830 515 1226 89 Kỹ thuật chung về ô tô và MĐ 18 2 60 45 13 2 công nghệ sửa chữa 5
Bảo dưỡng và sửa chữa cơ cấu trục khuỷu - thanh MĐ 19 4 120 24 90 6 truyền và bộ phận cố định của động cơ Bảo dưỡng và sửa chữa hệ MĐ 20 2 60 15 41 4 thống phân phối khí Bảo dưỡng và sửa chữa hệ MĐ 21 thống bôi trơn và hệ thống 2 60 23 33 4 làm mát Bảo dưỡng và sửa chữa hệ MĐ 22 thống nhiên liệu động cơ 4 120 31 83 6 xăng Bảo dưỡng và sửa chữa MĐ 23 hệ thống nhiên liệu động 4 120 28 86 6 cơ diesel MĐ 24 Trang bị điện ô tô 5 150 40 104 6 Bảo dưỡng và sửa chữa hệ MĐ 25 6 180 50 122 8 thống truyền lực Bảo dưỡng và sửa chữa hệ MĐ 26 2 60 14 42 4 thống di chuyển Bảo dưỡng và sửa chữa hệ MĐ 27 4 120 30 84 6 thống lái ôtô Bảo dưỡng và sửa chữa hệ MĐ 28 4 120 28 86 6 thống phanh ôtô Bảo dưỡng và sửa chữa MĐ 29 2 60 16 40 4 mô tô - xe máy Bảo dưỡng, sửa chữa hệ MĐ 30 2 60 23 33 4 thống khí nén và thủy lực Bảo dưỡng và sửa chữa hệ MĐ 31 thống điều hòa không khí 2 60 12 44 4 trên ô tô Chẩn đoán trạng thái kỹ MĐ 32 thuật và sửa chữa PAN ô 6 180 46 126 8 tô MĐ 33 Kiểm định kỹ thuật ô tô 2 60 30 28 2 MH 34 Ngoại ngữ 3 60 45 10 5 6
Thực tập tại cơ sở sản xuất MĐ 35 4 180 15 161 4 2 Tổng cộng: 109 2820 1053 1630 137 3. Điều kiện thực hiện môn học: 3.1. Phòng học Lý thuyết/Thực hành: Đáp ứng phòng học chuẩn 3.2. Trang thiết bị dạy học: Projetor, máy vi tính, bảng, phấn, tranh vẽ.... 3.3. Học liệu, dụng cụ, mô hình, phương tiện: Giáo trình, mô hình thực hành, bộ dụng cụ nghề Công nghệ ô tô 3.4. Các điều kiện khác: Người học tìm hiểu thực tế về các loại ô tô và các linh kiện ô tô trên thị trường và các nhà máy sản xuất lắp ráp ô tô 4. Nội dung và phương pháp đánh giá: 4.1. Nội dung: - Kiến thức: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức - Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kỹ năng. - Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp. + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. 4.2. Phương pháp: Người học được đánh giá tích lũy môn học như sau: 4.2.1. Cách đánh giá - Áp dụng quy chế đào tạo Trung cấp hệ chính quy ban hành kèm theo Thông tư số 09/2017/TT-BLĐTBXH, ngày 13/3/2017 của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. - Hướng dẫn thực hiện quy chế đào tạo áp dụng tại Trường Cao đẳng Cơ giới như sau: Điểm đánh giá Trọng số + Điểm kiểm tra thường xuyên (Hệ số 1) 40% + Điểm kiểm tra định kỳ (Hệ số 2) + Điểm thi kết thúc môn học 60% 4.2.2. Phương pháp đánh giá Phương pháp Phương pháp Hình thức Chuẩn đầu ra Số Thời điểm 7
đánh giá tổ chức kiểm tra đánh giá cột kiểm tra Thường xuyên Viết/ Tự luận/ A1, C1, C2 1 Sau 20 giờ. Thuyết trình Trắc nghiệm/ Báo cáo Định kỳ Viết và Tự luận/ A2, A3, B1, B2, 3 Sau 40 giờ thực hành Trắc nghiệm/ C1, C2 thực hành Kết thúc môn Vấn đáp và Vấn đáp và A1, A2, A3, A4, B1, 1 Sau 120giờ học thực hành thực hành B2, B3,C1, C2, trên mô hình 4.2.3. Cách tính điểm - Điểm đánh giá thành phần và điểm thi kết thúc môn học được chấm theo thang điểm 10 (từ 0 đến 10), làm tròn đến một chữ số thập phân. - Điểm môn học là tổng điểm của tất cả điểm đánh giá thành phần của môn học nhân với trọng số tương ứng. Điểm môn học theo thang điểm 10 làm tròn đến một chữ số thập phân. 5. Hướng dẫn thực hiện môn học 5.1. Phạm vi, đối tượng áp dụng: Đối tượng Cao Đẳng Công nghệ ô tô 5.2. Phương pháp giảng dạy, học tập môn học 5.2.1. Đối với người dạy * Lý thuyết: Áp dụng phương pháp dạy học tích cực bao gồm: Trình chiếu, thuyết trình ngắn, nêu vấn đề, hướng dẫn đọc tài liệu, bài tập cụ thể, câu hỏi thảo luận nhóm…. * Thực hành: - Phân chia nhóm nhỏ thực hiện bài tập thực hành theo nội dung đề ra. - Khi giải bài tập, làm các bài Thực hành, thí nghiệm, bài tập:... Giáo viên hướng dẫn, thao tác mẫu và sửa sai tại chỗ cho nguời học. - Sử dụng các mô hình, học cụ mô phỏng để minh họa các bài tập ứng dụng các hệ truyền động dùng trên ô tô * Thảo luận: Phân chia nhóm nhỏ thảo luận theo nội dung đề ra. * Hướng dẫn tự học theo nhóm: Nhóm trưởng phân công các thành viên trong nhóm tìm hiểu, nghiên cứu theo yêu cầu nội dung trong bài học, cả nhóm thảo luận, trình bày nội dung, ghi chép và viết báo cáo nhóm. 5.2.2. Đối với người học: Người học phải thực hiện các nhiệm vụ như sau: - Nghiên cứu kỹ bài học tại nhà trước khi đến lớp. Các tài liệu tham khảo sẽ được cung cấp nguồn trước khi người học vào học môn học này (trang web, thư viện, tài liệu...) 8
- Sinh viên trao đổi với nhau, thực hiện bài thực hành và báo cáo kết quả - Tham dự tối thiểu 70% các giờ giảng tích hợp. Nếu người học vắng >30% số giờ tích hợp phải học lại mô đun mới được tham dự kì thi lần sau. - Tự học và thảo luận nhóm: Là một phương pháp học tập kết hợp giữa làm việc theo nhóm và làm việc cá nhân. Một nhóm gồm 2-3 người học sẽ được cung cấp chủ đề thảo luận trước khi học lý thuyết, thực hành. Mỗi người học sẽ chịu trách nhiệm về 1 hoặc một số nội dung trong chủ đề mà nhóm đã phân công để phát triển và hoàn thiện tốt nhất toàn bộ chủ đề thảo luận của nhóm. - Tham dự đủ các bài kiểm tra thường xuyên, định kỳ. - Tham dự thi kết thúc môn học. - Chủ động tổ chức thực hiện giờ tự học. 6. Tài liệu tham khảo: 1. Nguyễn Văn An, Đỗ Viết Tuấn,(1990) Cấu tạo ô tô- máy kéo tập I, Trường Công nhân cơ khí nông nghiệp I TW 2. Trương Mạnh Hùng (2011),Cấu tạo ô tô,nhà xuất bản ĐH giao thông vận tải 3. GS-TS Nguyễn Tất Tiến (2011), Giáo trình Nguyên lý động cơ đốt trong,nhà xuất bản giáo dục 4.Tổng cục dạy nghề (2012) Kỹ thuật chung về ô tô, Tổng cục dạy nghề ban hành. 5. Nguyễn Quốc Việt (2005), Động cơ đốt trong và máy kéo nông nghiệp tập1,2,3,NXB HN 6. Nguyễn Tất Tiến, Đỗ Xuân Kính (2009), Giáo trình kỹ thuật sửa chữa ô tô, máy nổ, NXB Giáo dục 7. Phạm Minh Tuấn (2006), Động cơ đốt trong, NXB KH&KT 8.Trịnh Văn Đạt, Ninh Văn Hoàn, Lê Minh Miện (2007), Cấu tạo và sửa chữa động cơ ô tô - xe máy, NXB Lao động - Xã hội 9
BÀI 1. THÁO LẮP, NHẬN DẠNG CÁC BỘ PHẬN CỦA HỆ THỐNG NHIÊN LIỆU DIESEL MĐ 23 – 01 Mã bài 1: MĐ 23 - 01 Giới thiệu: Để có thể sửa chữa và bảo dưỡng được hệ thống nhiên liệu diesel, thì người học phải biết được hoạt động của hệ thống và nhận dạng được các bộ phận, trình tự tháo, lắp các bộ phận của hệ thống cung cấp nhiên liệu diesel. Trong bài này cho chúng ta biết về hoạt động của hệ thống và hướng dẫn chúng ta biết trình tự tháo, lắp các bộ phận của hệ thống nhiên liệu diesel. Mục tiêu: - Trình bày được nhiệm vụ, yêu cầu của hệ thống cung cấp nhiên liệu Diesel. - Vẽ được sơ đồ và trình bày được nguyên lý hoạt độngcủa hệ thống cung cấp nhiên liệu Diesel. - Tháo, lắp, nhận dạng được hệ thống nhiên liệu động cơ Diesel đúng quy trình, quy phạm, đúng yêu cầu kỹ thuật. - Chấp hành đúng quy trình, quy phạm trong nghề công nghệ ô tô. - Rèn luyện tính kỷ luật, cẩn thận, tỉ mỉ của học viên. Phương pháp giảng dạy và học tập bài mở đầu Đối với người dạy: Sử dụng phương pháp giảng giảng dạy tích cực (diễn giảng, vấn đáp, dạy học theo vấn đề); yêu cầu người học tháo lắp, nhận dạng các bộ phận của hệ thống nhiên liệu diesel - Đối với người học: Chủ động đọc trước giáo trình trước buổi học Điều kiện thực hiện bài học - Phòng học chuyên môn hóa/nhà xưởng: Phòng học chuyên môn - Trang thiết bị máy móc: Máy chiếu và các thiết bị dạy học khác - Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu: Chương trình môn học, giáo trình, tài liệu tham khảo, giáo án, phim ảnh, và các tài liệu liên quan. - Các điều kiện khác: Không có Kiểm tra và đánh giá bài học - Nội dung:  Kiến thức: Kiểm tra và đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức  Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kĩ năng.  Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp 10
+ Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. - Phương pháp:  Điểm kiểm tra thường xuyên: 1 điểm kiểm tra (hình thức: hỏi miệng)  Kiểm tra định kỳ lý thuyết: có  Kiểm tra định kỳ thực hành: có Nội dung chính: 2.1. Nhiệm vụ, yêu cầu và phân loại của hệ thống nhiên liệu diesel động cơ ô tô Mục tiêu: - Trình bày được nhiệm vụ, yêu cầu của hệ thống cung cấp nhiên liệu diesel. - Phân loại được các hệ thống nhiên liệu diesel trên ô tô. 1.1 Nhiệm vụ Hệ thống nhiên liệu Diesel có nhiệm vụ cung cấp nhiên liệu Diesel dưới dạng sương mù và không khí sạch vào buồng đốt để tạo thành hỗn hợp cho động, cung cấp kịp thời, đúng lúc phù hợp với các chế độ của động cơ và đồng đều trong tất cả các xy lanh. 1.2 Yêu cầu Hệ thống nhiên liệu làm việc tốt hay xấu có ảnh hưởng tới chất lượng phun nhiên liệu, ảnh hưởng của quá trình cháy, tính tiết kiệm và độ bền của động cơ vì vậy để động cơ làm việc tốt, kinh tế và an toàn trong quá trình làm việc thì hệ thống cung cấp nhiên liệu động cơ diesel phải đảm bảo các yêu cầu sau: - Nhiên liệu phun vào ở dạng tơi sương có áp suất phun cao, lượng nhiên liệu cung cấp phải chính xác phù hợp với tải trọng động cơ, thời điểm phun phải đúng, phun nhanh và dứt khoát. - Phun đúng thứ tự làm việc của động cơ. áp suất phun, lượng nhiên liệu phun, thời điểm phun phải như nhau ở các xylanh. - Hình dạng buồng đốt phải tạo ra sự xoáy lốc cho không khí trong xylanh, khi nhiên liệu phun vào sẽ hoà trộn với không khí. 1.3 Phân loại * Theo phương pháp vận chuyển nhiên liệu từ bình chứa đến bơm cao áp chia 2 loại: - Tự chảy (động cơ tĩnh tại: Động cơ D8, D10, D15, D20...) nhiên liệu tự chảy từ thùng chứa đến bơm cao áp khi đó thùng chứa đặt sẽ được đặt cao hơn bơm cao áp. 11
- Cưỡng bức (dùng bơm vận chuyển được sử dụng trên ô tô)nhiên liệu được bơm hút từ thùng chứa đẩy đến bơm cao áp, bằng bơm chuyển nhiên liệu, thùng chứa thường được đặt xa, thấp hơn bơm cao áp * Theo cấu tạo bơm cao áp chia các loại: - Hệ thống nhiên liệu Diesel kiểu bơm dãy (tập trung) – PE - Hệ thống nhiên liệu Diesel kiểu bơm phân phối – VE - Hệ thống nhiên liệu Diesel kiểu bơm cao áp và vòi phun kết hợp 2. SƠ ĐỒ CẤU TẠO, NHẬN DẠNG VÀ NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC CỦA HỆ THỐNG NHIÊN LIỆU ĐỘNG CƠ DIESEL Mục tiêu: - Vẽ được sơ đồ và trình bày nguyên lý hoạt động của hệ thống cung cấp nhiên liệu diesel. - Nhận dạng được các bộ phận của hệ thống cung cấp nhiên liệu diesel. 2.1. Hệ thống nhiên liệu Diesel dùng bơm cao áp kiểu bơm dãy (PE). 2.1.1 Sơ đồ cấu tạo. Hình 1.1. Sơ đồ hệ thống CCNL động cơ Diesel. 1. Thùng chứa nhiên liệu; 2. Lọc sơ (Bộ tách nước); 3. Bơm cao áp; 4. Ống dẫn nhiên liệu đi; 5. Bầu lọc nhiên liệu; 6. Ống nhiên liệu cao áp; 7. Vòi phun; 8. Đường dầu hồi; 9. Bơm chuyển nhiên liệu; 10. Bộ điều tốc; 11. Bộ định thời (bộ điều chỉnh góc phun sơm) Sơ đồ hệ thống cung cấp của các động cơ Diesel thường chỉ khác nhau về số lượng các bình lọc và một số bộ phận phụ trợ. Hệ thống bao gồm các phần chính sau: - Phần cung cấp không khí và thoát khí: 12
+ Bình lọc khí: dùng để lọc sạch không khí trước khi đưa vào trong buồng đốt + Ống hút: dẫn không khí sạch vào buồng đốt + Ống xả, ống tiêu âm: Dẫn khí đã cháy ra ngoài, giảm tiếng ồn. - Phần cung cấp nhiên liệu gồm: + Thùng nhiên liệu: Chứa nhiên liệuDiesel cung cấp cho toàn hệ thống + Bơm áp lực thấp: Dùng để hút nhiên liệu từ thùng chứa thông qua các bầu lọc đẩy lên bơm cao áp. + Lọc dầu: Có chức năng lọc sạch nhiên liệu trước khi vào bơm cao áp, đảm bảo nhiên liệu sạch, không cặn bẩn, giúp hệ thống làm việc tốt. + Đường ống áp thấp: Dùng để dẫn nhiên liệu từ thùng chứa đến bơm cao áp và nhiên liệu thừa từ vòi phun trở về thùng chứa. + Đường ống cao áp: Dùng để dẫn nhiên liệu có áp suất cao từ bơm cao áp đến các vòi phun. + Bơm cao áp: tạo ra nhiên liệu có áp suất cao cung cấp cho vòi phun đúng lượng phun và đúng thời điểm. + Vòi phun: phun nhiên liệu tơi sương vào buồng đốt 2.1.2 Nguyên lý làm việc của hệ thống. - Khi động cơ làm việc bơm áp lực thấp (9) hoạt động sẽ hút nhiên liệu từ thùng (1) qua bình lọc sơ (lọc tách nước) (2) sau đó đẩy lên bình lọc tinh (5), nhiên liệu đã lọc sạch được cấp vào đường hút của bơm cao áp, từ bơm cao áp nhiên liệu được nén với áp suất cao qua ống dẫn cao áp (6) tới vòi phun (7), phun nhiên liệu tơi sương vào không khí đã được nén trong xy lanh. - Nhiên liệu thừa từ vòi phun theo ống dẫn (8) về lại thùng. Từ bơm cao áp cũng có đường dẫn nhiên liệu trở lại bơm áp lực thấp khi cung cấp tới bơm cao áp quá nhiều. - Không khí hút qua bình lọc, qua ống hút vào trong xy lanh. Khí đã cháy qua ống xả, ống giảm âm ra ngoài. 2.2 Hệ thống nhiên liệu Diesel dùng bơm cao áp kiểu phân phối (VE) 2.2.1 Sơ đồ cấu tạo 13
Hình 1.2. Hệ thống cung cấp nhiên liệu dùng bơm cao áp phân phối VE. 1. Bình chứa nhiên liệu 5. Ống nhiên liệu cao áp 2. Ống dẫn nhiên liệu 6. Vòi phun 3. Lọc nhiên liệu và bơm tay 7. Đường nhiên liệu hồi 4. Bơm cao áp 8. Bu di sấy (bu di xông) 2.2.2 Nguyên lý làm việc. Khi động cơ hoạt động bơm tiếp vận lắp trong bơm cao áp VE hút nhiên liệu từ thùng (1) theo ống dẫn (2) đến bầu lọc (3) đi vào bơm tiếp vận, bơm tiếp vận đẩy nhiên liệu vào buồng chứa nhiên liệu của bơm cao áp (4). Nhiên liệu qua cửa nạp vào xy lanh bơm. Bơm cao áp (4) nén nhiên liệu với áp suất cao và phân phối nhiên liệu đến các vòi phun (6), vòi phun phun nhiên liệu vào buồng cháy của động cơ theo đúng thứ tự làm việc. Nhiên liệu phun vào buồng cháy hòa trộn với không khí ở cuối quá trình nén có áp suất và nhiệt độ cao, nhiên liệu tự bốc cháy, giãn nở và sinh công. Sau đó khí cháy theo ống xả và bình tiêu âm thải ra ngoài khí trời. Nhiên liệu thừa ở bơm cao áp và vòi phun theo ống dẫn dầu hồi trở về thùng chứa. 3. QUY TRÌNH VÀ YÊU CẦU KỸ THUẬT THÁO LẮP HỆ THỐNG NHIÊN LIỆU ĐỘNG CƠ DIESEL Mục tiêu: - Trình bày được quy trình và các yêu cầu kỹ thuật khi tháo, lắp hệ thống nhiên liệu diesel - Tháo lắp được các bộ phận của hệ thống nhiên liệu diesel đúng trình tự đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật. 3.1 Tháo, lắp hệ thống nhiên liệu 3.1.1 Tháo, lắp thùng nhiên liệu 14
* Trình tự tháo. - Xả nhiên liệu ra khỏi bình chứa. - Tháo ống hút phần cứng bộ đồng hồ nhiên liệu và ống hồi. Hình 1.3.Tháo, lắp thùng nhiên liệu. CHÚ Ý: Tránh xa khu vực có lửa tránh cháy nổ. * Lắp ngược với tháo 3.1.2Tháo, lắp bầu lọc lắng * Tháo, lắp bộ lọc lắng (bộ tách nước). 15
1. Nút xả 2. Đai ốc vòng găng 3. Bình 4. Cánh bướm chắn 5. Vòng găng mức nước 6. Nắp 7. Nút xả nước Hình 1.4.Tháo, lắp bộ tách nước 3.1.3 Tháo, lắp bầu lọc tinh * Tháo bộ lọc: - Tháo giá lọc và bộ lọc 1. Đường ống nhiên liệu từ bơm cung cấp 2. Ống nhiên liệu đến bơm cao áp 3. Bầu lọc nhiên liệu Hình 1.5. Tháo giá lọc và bộ lọc. Dùng khóa mở bộ lọc (công cụ chuyên dụng). Để tháo bộ lọc nhiên liệu. 16
Hình 1.6.Tháo bộ lọc nhiên liệu. * Thay thế bộ lọc mới và lắp lại: Dùng khóa mở bộ lọc (công cụ chuyên dụng). Để lắp vào, hãy xiết thêm 3/4 vòng sau khi đã lắp gioăng lót lên đầu bộ lọc. Chú ý: Sau khi lắp, chạy thử động cơ để xem có bị rò rỉ nhiên liệu không. Hình 1.7. Lắp bộ lọc nhiên liệu. 3.1.4 Tháo, lắp bơm áp lực thấp * Trình tự tháo trên xe. - Tháo đường ống dầu ra khỏi bơm chuyển nhiên liệu. 17
- Tháo bơm chuyển nhiên liệu ra khỏi thân bơm cao áp * Lắp bơm chuyển nhiên liệu lên thân bơm cao áp. - Lắp bơm chuyển nhiên liệu lên thân bơm cao áp - Lắp các đường ống dẫn dầu - Bơm tay và xả không khí trong hệ thống. 3.1.5 Tháo, lắp bơm cao áp 3.1.5.1 Tháo, lắp bơm cao áp dãy a. Tháo bơm cao áp trên xe. 18
Hình 1.8. Các bộ phận của của hệ thống nhiên liệu trên xe. 1. Bơm cao áp; 2. Vòi hút nhiên liệu; 3. Ống hút nhiên liệu; 4. Ống nhiên liệu; 5. Ống bơm nhiên liệu; 6. Ống bơm nhiên liệu; 7. Ống hồi nhiên liệu; 8. Bơm nhiên liệu - Tháo các ống dẫn dầu và ống dẫn cao áp từ bơm cao áp đến vòi phun. Chú ý: Chọn đúng cờ lê dẹt để tháo. Để dễ dàng cho quá trình lắp ta nên kiểm tra và đặt lại dấu phun sớm ở pu ly đầu trục khuỷu và cố định trên thân máy (máy số 1 ở điểm chết trên) hoặc dấu trên bánh răng bơm cao áp trùng với dấu trên bánh răng trung gian hoặc bánh răng trục cơ. Chú ý: + Điểm chết trên ở các xe thường số 0 trên pu ly trùng với kim chỉ trên thân máy hoặc trên hộp bánh răng + Điểm chết trên một số xe dấu số 0 trên bánh đà trùng với dấu trên hộp bánh đà. - Tháo bu lông nối khớp truyền động từ động cơ đến bơm cao áp. - Tháo các bu lông bắt chặt bơm cao áp với động cơ. Chú ý nới đều các bu lông, giữ chặt bơm cao áp tránh làm rơi bơm gây hư hỏng và tai nạn. - Tháo bơm cao áp ra khỏi động cơ. Dùng SST (công cụ chuyên dụng) để tháo các bu lông được dễ dàng hơn. 19