intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

GIÁO TRÌNH CÔNG NGHỆ MAY TRANG PHỤC 2 - CHƯƠNG III: TRẢI – CẮT VẢI

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:19

311
lượt xem
127
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Công đoạ n trải vả i: I. 1. Khái niệm: Trải vải là cá ch đặt chồ ng lên nhau nhiều lớp vải tương đương nhau về khổ cũn g như chiều dà i trên bàn cắt để sang sơ đồ trên bàn vải. Sau đó, cắt theo sơ đồ đã giác nhằm mụ c đích: khi cắt một chi tiế t sản phẩm, ta đượ c cùn g mộ t lúc số lượn g chi tiết bằng số lớp củ a bàn vả i.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: GIÁO TRÌNH CÔNG NGHỆ MAY TRANG PHỤC 2 - CHƯƠNG III: TRẢI – CẮT VẢI

  1. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM CHÖÔNG III: T RAÛI – CAÉT VAÛI I. Coâng ñoaï n traûi vaû i: I. 1. Khaùi nieäm: Traûi vaûi laø caù ch ñaët choà ng leân nhau nhieàu lôùp vaûi töông ñöông nhau veà khoå cuõn g nhö chieàu daø i treân baøn caét ñeå sang sô ñoà treân baøn vaûi. Sau ñoù, caét theo sô ñoà ñaõ giaùc nhaèm muï c ñích: khi caét moät chi tieá t saûn phaåm, ta ñöôï c cuøn g moä t luùc soá löôïn g chi tieát baèng soá lôùp cuû a baøn vaû i. I.2. Coâng ñoaï n chuaå n bò traûi vaûi: - Chuaån bò caù c chi tieát raäp cöù ng cho caùc saûn phaåm seõ coù treân sô ñoà ñeå tieä n kieåm tra neáu caàn - Tính toaùn qui trình traû i vaû i ñeå soá saûn phaåm coù ñöôïc sau traûi vaø caét vaû i khoâng ñöôï c pheùp thaáp hôn naêng suaát saûn phaåm may ñöôï c trong 1 ngaø y. inh - Tæ leä côõ voù c trong baøn traûi phaûi phuø hôïp ñôn ñaë t haøng. - Kieåm tra sô ñoà giaù c ñaõ coù ñuû soá löôïn g chi tieá t coù trong 1 boä Chn M m hay chöa ñeå traùnh söï saû i phaå P. Ho uat T khaùc nhau veà maø u saé c giöõa caù c chi tieát. th - Caùc cuoän vaû i coù chieàu daø i vaø kích thöôùc hamcKykhaù nhau thì caàn coù phöông aùn traû i khaùc nhau ñeå coù up DH S theå tieá t kieäm vaûi moät caù ch toá i ña. ong - Phuï thuoä c vaøo ñaë c tính© cuûru vaû i, ñaëc ñieåm cuû a caùc chi tieá t, yeâu caà u kyù thuaät ñeå choï n phöông t Ta righ phaùp giaù c maãu vaø phöôngyphaùp traû i vaû i sao cho taêng ñöôï c naêng suaát traû i vaûi, traùnh bò nhaàm laãn giöõ a caùc Cop coâng ñoaïn. - Reøn luyeän kyõ naêng traû i vaû i cho coâng nhaân phaân xöôûn g caé t ñeå ñaûm baûo trong suoá t quaù trình traû i vaû i, lôùp vaûi traûi sau ñaët leâ n lôùp vaû i traû i tröôù c phaû i khít khoå vaø chieà u daøi, khoâng bò caêng, nhaên hay gaáp neáp. - Tröôùc khi traûi, vaû i caàn phaû i ñöôï c oån ñònh söù c caên g ôû traïng thaùi töï do. Caàn coù keá hoaïch xoå vaû i ñeå oån ñònh ñoä co tröôù c khi tieán haønh caé t ít nhaát 1 ngaøy (ñaë c bieä t laø vaûi deä t kim) - Tính toaùn soá coân g nhaân, thieá t bò vaø caùc phöông tieän vaän chuyeån caàn thieá t cho phöông phaùp vaø coâng ngheä traû i vaûi ñaõ choïn. - Thieá t keá maë t baèn g phaân xöôûng caé t sao cho phuø hôïp vôù i quaù trình giao nhaän nguyeâ n phuï lieäu – baùn thaønh phaåm töø kho ñeán phaân xöôûng caé t, töø phaân xöôûng caét ñeán phaâ n xöôûng may. - Caàn kieåm tra kyõ veà nguyeân lieäu caàn duø ng nhö: teân nguyeân lieäu , maøu saéc, maõ haøng… ñuù ng theo höôùng daãn cuû a phoøng kyõ thuaä t. Ñoàng thôø i, phaûi naém roõ yeâu caàu kyõ thuaät cuû a nguyeâ n lieä u nhö chieà u hoa vaên, chieàu tuyeá t, vaûi coù tính co giaõ n cao, … ñaëc bieät laø phaû i phaân bieä t ñöôïc beà maët, beà traù i cuûa vaûi. - Kieåm tra kyõ ñeå chaé c chaén ñaõ choïn ñuùng sô ñoà caàn traûi- caé t theo ñuùn g taùc nghieäp baøn caét ñaõ coù. Caàn löu yù : coù theå trong moät loâ haøng coù nhieàu sô ñoà coù chieà u daø i gioá ng nhau nhöng soá côõ voùc treân sô ñoà laïi khaùc nhau. - Kieåm tra an toaøn lao ñoä ng vaø kyû luaät lao ñoäng. - Chuaån bò giaáy duøn g ñeå traû i loùt hoaëc phaâ n lôùp treân baøn vaûi. - Chieàu daø i baøn vaûi phaûi lôù n hôn ít nhaá t 2 cm so vôù i chieàu daø i sô ñoà. - Khoå vaûi phaû i lôùn hôn khoå sô ñoà (khoå sô ñoà = khoå vaû i – bieân) I.3. Nhaä n vaø kieåm tra chaát löôï ng nguyeân phuï lieä u: 22 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  2. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM I.3.1. Nhaän nguyeân phuï lieä u : Ñeå coù theå sang kho nguyeân phuï lieäu nhaän nguyeâ n phuï lieäu, phaân xöôûng caét caàn mang theo moät soá taøi lieäu sau: - Phieáu taùc nghieäp baøn caé t: trong phieá u naøy seõ ghi roõ chuaån bò caét cho baøn vaûi naøo , côõ voù c, soá löôïn g chi tieá t, khoå sô ñoà….ñeå töø ñoù tính ñöôï c khoå vaû i vaø chieàu daøi baø n vaûi caà n coù. Ngoaø i ra, phieáu naøy coøn ghi roõ caù c yeâu caàu veà maõ vaûi, soá baøn vaûi caà n traûi, soá lôùp vaû i caà n traûi cho töøn g sô ñoà… - Baûng taù c nghieäp maøu ñeå so saù nh ñoá i chieáu soá nguyeân phuï lieäu nhaä n veà coù phuø hôïp, ñuùng chuû ng loaïi vaø ñuùng qui caùch hay khoâng. - Leän h saûn xuaá t - Phieáu xuaá t vaä t tö . I.3.2. .Kieåm tra chaát löôï ng nguyeâ n phuï lieä u: Sau khi nhaä n nguyeân phuï lieäu , phaân xöôûng caé t caàn tieán haø nh kieåm tra kyõ löôïng nguyeâ n phuï lieäu ñaõ nhaän ñeå chaéc chaén seõ khoâng xaûy ra sai soù t trong quaù trình traûi- caé t vaû i sau naøy. Vieäc kieåm tra naøy chuû yeáu do boä phaän thoáng keâ nguyeân phuï lieä u vaø coâ ng nhaân tröïc tieáp traûi- caét h i thöï c hieän . Coân g taùc vaû n i Mi Ch kieåm tra cuï theå ñöôïc tieán haø nh nhö sau: P. Ho - Caên cöù vaøo phieáu taù c nghieäp maøu, kieåm tra laï i veà maøuTsaé c, kích thöôù c, chuû ng loï ai, khoå… cuû a huat Ky t pham nguyeân phuï lieäu ñang coù . - Kieåm tra ñeå chaéc chaén ñoä co cuû a nguyeâu phuï lieäu ñaõ baõo hoøa. H Sn ng D - Kieåm tra tình traï ng bieân ©vaû i uo coù keá hoaïch xöû lyù bieân vaûi cho hôïp lyù : baám bieâ n, baé t bieân, giöõ Tr ñeå ght bieân , canh soï c bieâ n…. Copyri - Kieåm tra tình traï ng loãi vaû i ñeå coù phöông aùn xöû lyù loã i vaû i phuø hôïp nhaát: caé t boû, haï khoå vaû i, thay thaân… - Kieåm tra chieàu daø i caùc caây vaûi ñang coù vaø döï a treân phieá u taùc nghieäp baø n caé t ñeå tìm ra caùc baá t hôïp lyù trong phieáu, nhaèm coù keá hoaï ch söû duïng vaûi hôïp lyù, traùnh phaùt sinh ñaàu taám, ñaàu khuùc. - Ñeà xuaá t caùc bieän phaùp ngaên chaën caùc phaù t sinh neáu coù trong quaù trình traûi- caé t vaû i: loùt giaáy ñeå taêng ma saù t giöõ a caù c lôùp vaû i, tính toaù n vò trí noái vaûi phuø hôïp, traûi maët phaû i hay maë t traùi cuûa laù vaûi leân treân ñeå traùnh nhaàm laãn trong quaù trình traûi vaû i,… I.4. Caùc phöông phaùp vaø coân g ngheä traû i vaû i: I.4.1 .Caù c phöông phaùp traûi vaûi : Tuøy theo tính chaá t cuû a caù c loaïi vaû i nhö: vaûi coù 2 maë t gioá ng nhau, vaûi coù maët phaû i – maë t traùi, vaûi moät chieàu , …, ta aù p duïng nhöõng phöông phaùp traû i vaû i sau: I.4.1.1 Phöông phaùp traûi zigzac:( traû i vaû i lieâ n tuïc) Trong caù ch traûi vaû i naøy, caùc lôù p vaû i ñöôï c ñaët 2 maët phaû i uù p vaøo nhau, 2 maë t traùi uùp vaøo nhau töøng ñoâ i moä t, khoâng caé t ñaàu baøn . Chieàu cuû a moã i lôùp vaûi ngöôï c nhau. Öu ñieåm: kieå u traûi naøy chæ thích hôïp vôù i loaï i vaûi uni, vaû i hoa vaên töï do; taän duïn g ñöôï c coâ ng suaát traûi vaûi, thôøi gian traûi moä t baøn vaûi nhanh; deã gaây nhaàm laãn maë t vaû i khi ñaùnh soá vaø may. Nhöôï c ñieåm : Khoâng thích hôï p vôù i loaïi vaû i nhung, hoa vaên 1 chieàu ; hao phí ñaàu baøn nhieàu. 23 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  3. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM I.4.1.2 . Phöông phaùp traûi vaûi caét ñaàu baøn coù chieàu: (traûi vaûi giaùn ñoï an, traûi vaûi moät chieà u) ÔÛ phöông phaùp naøy, caù c lôùp vaûi ñöôï c ñaët maët phaûi vaø maët traùi uùp vaøo nhau, caùc lôùp vaû i ñi cuøng chieàu. Lôùp vaûi traûi xong seõ ñöôïc caé t ñaà u baøn, coâng nhaân ñi veà ñieåm xuaát phaù t. Moät löôït ñi veà cuûa coâng nhaân laø khoâng taûi. Öu ñieåm : kieåu traûi naøy thích hôïp vôù i taát caû caù c loï ai vaûi uni, vaû i hoa vaên töï do, ñaë c bieä t thích hôïp vôù i caùc loï ai vaûi nhung, vaû i coù hoa vaên moä t chieàu ; giaûm ñöôï c hao phí ñaà u baøn ; ít nhaàm laãn maët vaûi khi ñaùn h soá vaø may. Nhöôï c ñieåm : coâng suaát traûi vaûi thaá p , thôø i gian traû i moä t baøn vaûi laâ u h Min Chi P. Ho uat T y th am K u ph DH S g ruon t©T h yrig Cop I.4.1.3. Phöông phaùp traûi vaûi caét ñaàu baøn khoâng chieàu:( traûi vaû i 2 chieàu) Laø kieåu traûi vaûi töông töï nhö kieåu zigzac, nhöng moãi lôù p vaûi ñeàu coù caé t ñaàu baøn Öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm: keá t hôïp öu vaø nhöôïc ñieåm cuûa 2 phöông phaùp treân. I.4.1.4. Phöông phaùp traûi vaûi thun oáng . Töông töï nhö phöông phaùp traûi vaû i caé t ñaàu baøn coù chieàu . Tuy nhieân khoå sô ñoà coù theå ñöôï c ñaë t tröôù c vôùi caù c cô sôû deät vaûi ñeå coù theå coù nhieàu kích thöôù c khaùc nhau phuïc vuï cho caùc côõ voùc cuûa saûn phaåm. Kieåu traûi naø y coù lôïi ñieåm laø coù theå söû duïn g ñöôï c bieâ n vaûi nhö ñöôøng xeáp ñoâ i giöõ a caù c chi tieát. I.4.1.5. Phöông phaùp traûi vaûi canh soï c ngang: aùp duïng ñoá i vôù i loaï i soï c aá n töôïng vaø chu kyø soïc lôùn. Vôù i phöông phaùp naøy , caà n laøm daáu treân baøn caé t ñeå canh soï c chính xaùc vaø deã daøng hôn. Caù ch traûi vaãn laø phöông phaùp caét ñaàu baøn coù chieàu. Tuy nhieân , soá chi tieá t coù treân sô ñoà chæ coù moät nöûa soá löôïn g chi tieát cuû a moä t saûn phaåm. I.4.1.6. Phöông phaùp traûi vaûi cho sô ñoà keùp: söû duïng khi sô ñoà ngaén vaø baøn traûi vaûi daø i ñeå tieát kieäm tieâu hao ñaàu baø n vaûi. I.4.1.7. Phöông phaùp traûi vaûi cho sô ñoà chaäp : duøng vaûi ñaàu khuùc giaùc so ñoà vaø caé t töøn g phaàn khaùc nhau cuû a moä t saûn phaåm. 24 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  4. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM I.4.2. Thieát bò vaø duïng cuï traûi vaûi : - Thöôù c daøi baèn g goã, trôn laù ng ñeå gaït phaúng lôùp vaûi. - Dao keùo: caét ñaàu lôù p vaûi. - Kim guù t, caù c vaä t naëng ñeå chaën caù c laù vaûi. - Baøn traû i: roäng daøi tuøy thuoä c vaøo sô ñoà saûn phaåm vaø ñieàu kieän cuûa doanh nghieäp. Thöôø ng baøn coù chieàu roäng 1-1,6m; ñöôïc gheù p töø nhieàu baøn ngaén laïi ñeå coù chieàu daø i töø 6-12m - Giaù ñôõ truï c vaûi daïng cuoän troøn. - Maùy traûi vaû i töï ñoäng. - Xe ñaåy baèng tay tröôït doïc 2 beân baøn vaû i, treân ñoù coù mang caây vaû i cuoä n troøn ñaët treân daøn ngang. h Min Chi P. Ho uat T y th am K u ph HS ng D uo © Tr ht ñaàu rig Maùy caé tCopybaøn Maùy traûi vaûi I.4.3. Coâng ngheä traûi vaûi : I.4.3.1. Laá y chieàu daøi baøn vaûi : - Chieàu daø i baøn vaûi laø chieàu daø i ñuùn g theo sô ñoà coä ng theâm hao phí 2 ñaàu baøn. - Traûi sô ñoà leân giöõa taâm cuûa maë t baøn, vuoá t sô ñoà cho phaún g beà maët, meùp sô ñoà song song vôùi meù p baøn caé t, duøng vieá t chì hoaë c vieá t loâng laáy daáu chính xaùc chieàu daøi leân maët baø n. - Löu yù : caùc daáu hai beân ñaà u baøn phaûi ñaûm baûo vuoâ ng goù c vôùi caïnh baøn caé t (neáu sô ñoà khoâng vuoâng goù c thì phaû i baùo cho phoø ng kyõ thuaät xöû lyù laïi sô ñoà). - Laáy daáu chieà u daøi baø n vaûi xong, cuoän sô ñoà laï i vaø traûi moä t lôùp giaáy loù t beân döôùi baøn vaûi ñeå taïo thuaän lôï i cho quaù trình caét baùn thaønh phaåm sau naøy . I.4.3.2. Traûi vaûi : - Caét boû phaàn ñaàu xaáu ôû ñaàu caây vaûi thaúng theo canh sôïi ngang, ñaûm baûo ñoä vuoâng caïnh thaúng sôï i ôû ñaàu caây. - Hai ngöôø i ñöù ng ôû hai beâ n cuûa baøn vaûi, tay naém meù p bieân vaø cuøng luù c daãn vaû i sang phía ñaàu baøn vaû i beân kia, ñaë t chính xaùc daáu gaïch ñaàu baø n, duøng vaät naëng chaën giöõ ñaàu caây vaû i. Trong luùc quay trôû laïi, ñoàng thôø i vôù i vieäc baé t bieân hai bieân cho thaúng meù p, duøng que gaï t gaï t phaúng toaø n boä maët vaû i. Khi söû duïn g caây gaï t, ñaët thöôùc naèm ngang vaø gaï t theo chieàu doïc vaû i. Khoâng ñöôï c duøng ñaàu caây gaï t ñeå ñaåy maët vaûi, seõ laøm bieán daïn g canh sôï i vaû i. - Khi trôû veà ñeán ñaàu baøn, duøng keùo hoaë c dao caét chính xaùc ñaàu baøn theo gôø caét. Sau ñoù, naém ñaàu caây vaûi daãn tieáp lôùp thöù hai, thao taù c laäp laïi ñuùn g nhö lôùp thöù nhaát. Cöù theá laëp ñi laëp laïi tieáp tuïc cho caùc lôù p tieá p theo. 25 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  5. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM - Trong quaù trình baé t bieân vaø laøm phaúng maët vaûi, ñoà ng thôø i vôù i vieä c kieåm tra chaát löôï ng nguyeân lieäu, neá u phaùt hieän vaûi bò loãi thì duøng giaáy phuû leân vò trí coù loã i ñeå deã thay thaân sau naøy. Neáu vaû i coù loã i naëng, thì xöû lyù caét boû ñoaïn ñoù hoaë c baùo vôù i laõnh ñaï o xí nghieäp ñeå coù höôùng giaûi quyeá t cuï theå. - Khi baøn vaûi ñaõ traûi ñöôï c naêm lôù p, phaûi traûi sô ñoà leân baøn vaûi ñeå kieåm tra laïi chieà u daø i, khoå vaû i xem coù vaán ñeà gì khoâng. Neáu ñaït yeâ u caàu thì traûi tieáp möôø i lôùp nöõ a vaø phuû sô ñoà leân kieåm tra laïi laàn cuoái. Sau ñoù, traûi tieáp tuï c cho ñeán heá t baøn vaûi. Khi baøn vaû i traûi xong, kieåm tra laï i soá lôùp ñuùn g theo taùc nghieäp. I.5. Yeâ u caà u kyõ thuaä t cuûa moät baøn vaûi : Moät baøn vaûi traûi xong phaû i ñaït caùc yeâu caàu kyõ thuaät sau: - Chieà u daøi baøn vaû i phaûi chính xaùc theo chieàu daøisô ñoà vaø coä ng hao phí 2 ñaàu baøn. Khoå vaûi phuø hôïp vôùi khoå sô ñoà (khoå vaûi lôù n hôn khoå sô ñoà ñeå baûo ñaûm an toaøn khi caé t). - Baøn vaû i phaûi ñöùng thaønh, thaúng caïnh moä t beân meùp bieâ n, hai ñaàu baøn caét oån ñònh vaø vuoâng goù c. - Toaøn boä laù vaû i phaûi ngay canh thaúng sôï i, ñuù ng maë t vaû i qui ñònh vaø phaûi thaún g toaøn boä. inh - Baøn vaû i khoâ ng ñöôï c nghieâng veä ñeâ, nghieâng lôï i chaäu hoaëc guø Chi Mtroáng (meùp baøn vaû i khoâ ng tang . Ho vaû TP ñöôïc nghieâ ng sang traùi hoaëc phaûi; beân trong maët baønuati, caù c lôù p vaû i khoâng ñöôï c nhaá p nhoâ, gôïn y th am K soùng). u ph DH S g ruon t©T II. Coâ ng ñoaïn sang maã u: gh Coù nhieàu caùchCopyri i sô ñoà leâ n baøn vaûi, nhöng coù 3 phöông phaùp ñöôï c söû duïn g ôû nöôù c ta hieän sang laï nay. II.1. Phöông phaùp xoa phaán : - Sô ñoà giaù c ñaï t yeâu caàu xong ñöôï c ñem ñi ñuï c loã baèng duø i ñuï c loã. Ñöôøng kính loã duø i töø 0,3-0,5 mm. - Ñaët sô ñoà leâ n baøn vaûi, chaë n giöõ ñeå sô ñoà khoân g bò xoâ leä ch. - Xoa phaán leân sô ñoà ñaõ ñuï c loã. Sau ñoù, laáy sô ñoà ra, treân baøn vaûi hieän leân sô ñoà ñöôï c veõ baèng buïi phaán. Ñaë t laïi raäp leân caù c chi tieá t, duø ng phaán saéc neùt veõ laïi ñöôøng chu vi cuû a caùc chi tieá t Löu yù: + Khi laáy sô ñoà ra, ta gaáp ñoâ i hai ñaàu sô ñoà, maë t coù phaán ôû trong, roà i môù i cuoän sô ñoà laïi, ñeå maë t phaûi sô ñoà khoâng bò dô khi sang daáu baøn vaû i khaùc. + Moä t sô ñoà chæ neân söû duïng khoâng quaù 50 baøn vaûi. Neá u nhieàu hôn, sô ñoà seõ bò nhaøu naù t, co laï i, khoâng coøn chính xaùc nöõa. Öu ñieåm : Naên g suaát cao, giaûm ñöôïc lao ñoäng giaù c sô ñoà , moä t sô ñoà seõ söû duïng ñöôïc cho nhieàu baøn vaû i. Nhöôï c ñieåm : saû n phaåm seõ bò dô vaø aûnh höôû ng buï i phaán ñeán söùc khoûe ngöôøi thöï c hieän sang sô ñoà. II.2. Phöông phaùp veõ laï i maã u treân sô ñoà : Nhìn theo sô ñoà ñaõ giaù c (sô ñoà mi ni), ta giaùc laï i maãu treân sô ñoà roài veõ laï i sô ñoà leân baøn vaûi baèng phaán aê n maø u thaät maûnh. Phöông phaùp naøy toán thôø i gian, nhöng neùt veõ maû nh, ñoä chính xaùc cao (phaû i caét naù t ñöôøng phaán ñeå traùnh dô). II.3. Phöông phaùp caé t sô ñoà cuø ng baø n vaû i: 26 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  6. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM - Ñaët sô ñoà giaù c ñaït yeâu caàu, khoâng ñuïc loã leâ n baøn vaûi. Duø ng kim ghim thaät chaé c vaø caét cuøng baø n vaû i. Öu ñieåm : + Traùnh dô saûn phaåm + Deã phaùt hieän sai hoûn g do ngöôø i giaùc sô ñoà hay do ngöôø i caé t. + Caét chính xaùc Nhöôï c ñieåm : toán thôø i gian vaø coâng söù c sang laïi nhieàu sô ñoà III. Coâng ñoaïn caé t vaû i: III.1. Caùc phöông phaùp caé t vaûi: Caù c phöông phaùp caét h Min Nhieät vaät Cô khí Chi cô Tia nöôùc P. Ho lyù nhieät uat T y th am K ph ia laser Ñuïc ng Khoanu DH S Ñieä n cao Soù ng si eâu T T.plasma Nhieät Ñieän töû Dao Cưa Keùo ruo t aà n aâ m ©T ñieän ight opyr C Chuøm tia Dao thẳng Tia löûa Đ ĩa dao ñieän Bảng dao III.2. Caét cô khí: (söû duï ng cöa, dao , keù o, ñuïc , khoan) III.2.1. Caét baè ng keùo, dao: Duøng ñeå caét ñaàu baøn vaû i vaø thöôøn g chæ coù theå caét ñöôï c moä t vaøi lôùp vaûi, ñoä chính xaùc khoâng cao. III.2.2. Caét baè ng maùy caét : - Ñóa dao: duøng caét phaù - Maùy caé t di ñoäng ( maùy caét tay): goàm coù 2 loaïi dao thaúng vaø ñóa dao. - Maùy caé t coá ñònh ( maù y caét voøng): goàm coù dao 2 puli, 3 puli, 4 puli. Ñoä saé c cuû a dao phuï thuoäc thoâng soá hình hoïc. Goàm goù c nhoïn vaø caïnh dao, goùc löôïn vaø caïnh dao. Ngoaøi ra, caùc thoâng soá hình hoïc vi moâ cuû a löôõ i dao 27 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  7. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM Khaû naêng dao xaâm nhaäp vaøo vaä t lieäu caét phuï thuoä c vaøo thoân g soá caét: toá c ñoä caé t, vaät lieäu caét, tính chaát cô lyù cuû a vaät lieä u, söï chuyeå n ñoäng töông ñoái giöõa dao vaø vaät lieäu, chaá t löôïng gia coâng dao vaø vaøo ñoä maø i moøn cuû a löôõ i dao. ÔÛ Vieä t nam, ngöôøi ta coøn duøng phöông phaùp cöa, khoan ñeå caét. ÔÛ nöôù c ngoaøi, söû duïng nhieä t vaä t lyù vaø cô nhieä t. h Min Chi P. Ho uat T Maùy caét ñóa dao y th K ham Su p g DH ruon T © ight opyr C Maùy caé t tay. 28 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  8. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM Maùy caé t voøn g Maùy caét töï ñoäng * Tieán trình caét: - Caét phaù baøn vaû i inh nh M - Caét thoâ nhöõng chi tieá t lôù n, hoaëc töøn g maûng chi tieá t nhoû, caét baèCg imaùy caé t ñaå y tay ( maùy caét di P. Ho uat T ñoäng) y th am K - Caét tinh ñeå caét nhöõn g chi tieá t nhoû caàn ñoä chính xaù c cao baè ng maù y caét voøng (maùy caét coá ñònh) u ph DH S Chuù yù : ng + Khi caét baèng maù y caétt voønruophaû i di chuyeå n khoá i vaû i vaø dao caét. Do ñoù, phaûi keïp taäp vaûi chaë t © T g, h laïi baèn g keïp hoaë c baèCopcaù cgngoù n tay ñeå taäp vaû i khoâng bò xoâ leä ch. Moä t soá baøn vaû i coù loã phun khí ñeå n g yri giaûm ma saùt giöõa vaû i vaø maë t baøn . Caàn heát söùc caån thaän trong khi caé t ñeå khoân g bò tai naïn lao ñoä ng. + Khi caét baèng maùy caé t tay, baøn vaû i ñöùn g yeân, ta phaû i laùch maùy vaøo ñöôøng caét. Ñöôøn g caét caøng phöùc taïp (baùn kính cong nhoû) thì caøng khoù thao taù c, maùy bò rung neân khoù caé t chính xaùc. III.2.3. Phöông phaùp eùp ñoät: Baûn chaát vaät lyù cuû a phöông phaùp eùp ñoät: quaù trình caé t, ñaàu tieân lôùp vaûi seõ bò eùp xuoáng. Döôùi taù c duïng cuû a löïc eùp vaø ñoä saéc cuû a dao, caùc lôùp vaû i seõ bò phaù huûy theo bieâ n ngoø ai cuû a caïnh dao. Caùc lôùp vaûi phía treân seõ coù kích thöôùc daøi hôn caù c chi tieá t ôû lôù p döôù i. Ñoä sai leäch giöõ a caùc chi tieát treân vaø chi tieá t döôù i töông ñoá i lôùn. Xaù c ñònh goù c cuûa dao caé t, ñoä daøy cuû a vaät lieäu caé t (soá lôùp vaû i), löï c eùp cuû a dao. Neáu taêng soá lôùp vaû i caàn traûi, ñoä sai leä ch seõ caøng nhieàu neân phaû i tính toaùn soá lôùp vaûi sao cho phuø hôïp. Ñoä daøy vaä t lieäu caøng nhieàu, soá lôùp vaûi caà n traû i seõ caøng ít. Goùc saéc cuû a dao phuï thuoä c vaøo ñoä cöùng, ñoä beàn cuû a vaät lieäu. Öu ñieåm : + Giaûm tieâ u hao vaûi thöøa, taên g naê ng suaát söû duïn g. + Thöôø ng duøng cho caùc loaïi vaûi cöù ng, naëng daø y: vaû i traùng nhöï a, da, mex. Nhöôï c ñieåm : + Chæ caé t chi tieát phuï khoâng phöù c taïp nhö: tuù i, ñai aùo, thaé t löng. + Ñoä sai soá veà kích thöôù c chi tieá t giöõa caùc laù vaû i khaùc nhau. Ví duï: vaû i deä t thoi cheânh leä ch giöõ a laù treân vaø laù döôù i coù theå tôù i 2%, vaû i deä t kim ñoä cheânh leä ch naøy laø 2,5%. 29 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  9. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM + Neáu saûn phaåm ña daïng, luoân thay ñoå i thì phaû i gia coâng laïi löôõ i dao. Nhö vaä y raá t laõn g phí, ñoàng thôø i caà n coù kho rieâ ng ñeå caá t giöõ caù c loaïi dao. + Kinh phí gia coâ ng löôõ i dao lôùn. III.3. Caét baèng tia nöôùc : * Nguyeâ n taé c caét: Duøng aùp löïc maï nh cuûa tia nöôùc ñeå phaù taùch vaä t lieä u may. Caù c tia nöôù c laøm bieán daïng vaä t lieä u, taïo ra moä t löïc phaù vaät lieäu ra thaønh xô nhoû ôû ñöôø ng caét. Ñöôøn g caét loaïi naøy nhoû nhö ñöôøng caét cuû a dao. Öu: Veá t caét saïch, kích thöôùc veá t caé t nhoû. III.4. Caét baèng cô nhieä t: Coù nhieàu daïng naêng löôïn g khaùc nhau: Daïn g 1: truyeà n naêng löôïn g töø beân ngoaøi: nhieät ñieän. Daïn g 2: Naêng löôïng sinh ra töø beân trong vaä t lieäu : ñieän cao taàn , sieâu aâm. III.4.1. Caét baèn g nhieät ñieän : inh Baûn chaát: - Ñoá t noùng vaät lieäu ñeán nhieä t ñoä giôù i haïn. Sau ñoù vaät lieäu ñöôï c caéhi M g dao. C t baèn . Ho - Dao caét coù 2 daïng: daây daã n hình truï ; löôõi dao hình neâm TP c hình raêng cöa. uat hoaë y th am K - Khi khoan loã , dao coù daïng ñaàu kim ph - Caùc löôõi dao ñöôï c noá i vôù i maïch ñieänSu DH . ng - Dao ñöôï c ñoát noùng, bieán Truo löôïng ñieän thaøn h naêng löôïng nhieä t vaø laøm cho vaä t lieäu noùng leân t © naêng igh ñeán nhieä t ñoä giôùi haïnCopyr . - Coù theå caét sau cuøng baèng chính naêng löôïn g nhieä t hoaë c baèng cô. - Hieäu suaá t caét phuï thuoä c khaù nhieàu vaøo vaä t lieäu : vaät lieäu toån g hôïp seõ coù hieäu quaû nhaá t, vaûi lanh keùm hieäu quaû nhaá t. III.4.2. Caét baè ng ñieä n cao taàn : Baûn chaát: - Caét baèng naê ng löôïng ñieän cao taàn, döôùi taùc ñoäng cuû a doøng ñieä n xoay chieàu cao taàn leân vaät lieäu coù tính keá t caáu chòu löï c ( vaät lieäu toå ng hôï p hoaëc vaä t lieäu pha sôï i toång hôïp). Quaù trình naøy seõ taï o nhieät ngay beân trong vaät lieäu, laøm cho vaät lieäu bieán daïn g. Vaä t lieä u bò gia nhieä t ñeán traïn g thaù i deû o, sau ñoù ta seõ caét vaät lieäu baèng löï c cô hoï c nhoû. - Do ñieän tích chuyeån ñoäng veà caùc höôùng ñieä n cöï c, doø ng ñieän laø doø ng xoay chieàu vaø taàn soá cao laøm taêng toác ñoä chuyeån dòch cuû a caùc ñieä n tích veà caù c ñieän cöï c. Quaù trình laøm taêng toá c ñoä ñieän tích seõ sinh ra naê ng löôï ng trong loø ng cuû a vaä t lieäu. Nhö vaäy, ñoän g naêng ñaõ chuyeån thaønh nhieä t naê ng vaø laø m noùng ngay trong loøng vaä t lieäu. - Khi vaät lieäu deä t coù tính chaát ñieän moâi lôùn, hay khoâ ng daã n ñieä n (ví duï : vaät lieäu coù nguoàn goá c thieân nhieân) thì khoân g neân aù p duïng phöông phaùp naøy vì vaä t lieäu coù tính phaân cöï c keùm vaø deã chaùy khi nhieä t ñoä trong loø ng vaä t lieäu trôû neân quaù cao. III.4.3. Caét baè ng sieâu aâm: Baûn chaát: - Aâm laø nhöõ ng soùng ñaøn hoài trong moâ i tröôøng vaä t chaá t. - Neáu taà n soá f= 16-20 Khz: tai ngöôø i nghe thaá y. - Neáu taà n soá f< 16 Khz (haï aâm) hoaë c >20 Khz (sieâu aâm): tai ngöôøi khoâng nghe thaáy . 30 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  10. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM - Dao ñoäng cuûa aâm lan truyeàn trong chaân khoâng, dao ñoäng ñeàu. Soùng aâm coù 2 daïng: soùng doï c (höôù ng dòch chuyeån cuûa caùc haït truøng vôù i moï i höôùng lan - truyeàn cuûa soùng) hoaëc soùng ngang (höôùng dòch chuyeån cuû a caù c haï t vuoâng goùc vôù i moïi höôùng lan truyeàn cuû a soù ng). - Trong chaá t cöùng, soùng aâm lan truyeà n theo caû höôùn g doï c vaø ngang. Soùn g aâm mang theo naêng löôïng taùc ñoäng leân beà maë t vuoâng goù c vôùi höôù ng lan truyeàn cuû a soù ng aâm. Naên g löôï ng naø y ño baèng cöôøng ñoä aâm w/cm2. Cöôøng ñoä aâm maø tai nghe thaáy coù cöôøn g ñoä 1,5.10-8 w/cm2. - - ÖÙng duï ng naêng löôï ng cuû a soù ng aâm: + May: caét vaä t lieäu may ñeå lieân keá t caù c chi tieá t may hoaë c duøn g ñeå daäp noåi caùc hình treâ n vaûi. + Deä t: Khi sôïi xe coù loâng xuø seõ bò giaûm ñoä beàn. Vieä c söû duïn g sieâu aâm seõ laøm giaûm ñoä xuø, vaø nhö vaäy seõ taêng ñöôïc ñoä beàn cuûa vaû i. Ñoâi khi, ngöôøi ta coø n duøng sieâu aâm ñeå laøm saï ch caù c chaát baùm dính vaøo sôï i hoaëc vaû i. - Khi caét: ñaàu duïng cuï caé t tieáp xuù c vaø eùp leân beà maë t vaät lieäu. Duï ng cuï caét dao ñoäng ôû taàn soá inh cô M cao.Döôù i taùc duïng cuû a soùng sieâu aâm, naêng löôïng dao ñoän g cuûaChiôû taàn soá cao seõ chuyeån sang P. Ho ua T naêng löôïng cuû a nhieä t ñöôïc sinh ra trong loøn g vaä t lieäu.t Naêng löôï ng naøy laøm noùng vaät lieäu ñeán y th am K traïng thaùi chaû y deûo, vaø do löï c eùp cuû a ñaàu löôõi dao, seõ phaù raù ch beà maët cuûa vaä t lieäu. u ph DH S III.5. Caét baèng nhieät vaä t lyù : ng III.5.1. Caét baè ng tia löûatñieä n:uo © Tr gh + Baûn chaát : qui trìnhpyrtibaèng phoùng ñieän. Co caé Nguyeâ n taéc: coù 2 ñieän cöï c ñaët caùch nhau, giöõa 2 ñieän cöï c laø khoâng khí. Khi ta noá i 2 ñieän cöï c naøy baèn g nguoàn ñieän aùp cao, giöõa chuùng xuaá t hieä n tröôøng ñieän. Tröôøn g ñieän naøy gaâ y ion hoùa khoâng khí giöõ a 2 ñieä n cöïc. Ngöôø i ta nghieâ n cöùu nhö sau: khi baét ñaàu taêng ñieän aùp, cöôø ng ñoä doøng ñieän taêng, tæ leä vôùi ñieän aùp oa. Trong giai ñoï an naøy baét ñaáu coù ion hoùa. Ta tieáp tuï c taê ng ñieän aùp, töùc laø taêng cöôø ng ñoä doøng ñieän ab, oa seõ taï o ra caù c ion, ab: ion hoùa ñöôï c taùi hôï p laï i, doøng ñieän bò baõo hoø a. E d A b a O u Tieáp tuïc taên g ñieän aù p cöôøng ñoä doø ng ñieä n taê ng voït, ñieåm d phaùt ra tia saùng, tieá p tuï c taêng ñieän - aùp, seõ thaáy phaùt ra tia löû a ñieän vaø tieá ng laùch taùch, laøm cöôøng ñoä doøng ñieän taêng voï t leân, xuaá t hieän cung löû a giöõ a 2 cöïc. (Tia löû a taïi E coù cöôø ng ñoä doøng ñieän raát cao, ñieän aù p nhoû ) 31 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  11. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM - Caé t baèng tia löû a ñieän taïi ñieåm coù cöôøng ñoä doø ng ñieän cao seõ taïo neân ñieän aùp thaáp. + ÖÙng duïng tia löûa ñieän ñeå caét vaät lieäu. ( t = 40.000 oC) Caé t baèng nhieä t vaø cô: tia löûa ñieän coù nhieä t ñoä raát cao. Naên g löôïng nhieät cuû a tia löûa ñieän laøm noùng vaät lieäu ñeán nhieä t ñoä cao. Cô do caùc ñieän tích chuyeån ñoäng vôù i vaän toác lôùn seõ baén thuûng vaä t lieäu taïo neân veá t caé t. Veát caét phuï thuoä c hình daùng ñaàu cöïc: ñaàu cöï c coù daïng cong thì taäp trung theo ñöôøng cong. Trong ngaøn h may, thöôøng söû duïng ñaàu cöï c nhoïn daïng hình kim ñeå taäp trung nhieä t taïi löôõi dao caé t. Caù c ñaàu cöï c coù khaû naêng taù ch ñieän tích cöï c aâm raá t toá t. Ñoá i vôùi Nhoâm (Al), coù heä soá ion hoù a cao nhaát so vôù i Ñoàng (Cu ) vaø Saé t (Fe). + Nguyeân taéc : ñuï c töøng loã lieâ n tieáp taïo thaønh veát caét. Toá c ñoä dòch chuyeån cuû a vaä t lieäu trong quaù trình caét phuï thuoäc vaøo tính chaá t cô lyù cuû a vaät lieäu vaø beà daøy cuûa vaät lieäu. III.5.2. Caét baè ng tia Plasma: + Baûn chaát vaät lyù: Plasma laø khí ion hoù a cao ñoä, laø traïng thaù i thöù 4 cuûa vaä t chaát: tæ leä giöõa ñieän tích aâm vaø döông baèng nhau, nhieä t ñoä cao ñeán haøng chuï c trieäu ñoä C. h Min Chi - 106-107 oC : Plasma noù ng Ho - to >103 o C : Plasma laïn h (söû duïng trong ngaønh may) uat TP. y th am K - Khaû naêng daãn ñieän nhö kim loaï i. ph - Naên g löôï ng Plasma goàm: naêng löôïH g u m noùng khí (nhieä t), naêng löôï ng ion hoùa, naêng löôï ng D n S laø ng phaân ly cuû a caùc ña nguyeâ©nTruo t töû. h + Nguyeân taé c taïo Copyrig tia Plasma: Plasma öùng duï ng trong ngaønh deä t- may: duøn g Plasma döôùi daï ng hoà quang ñieä n. Hoà quang ñieän chính laø söï phoùng ñieän trong chaát khí giöõ a 2 ñieän cöï c. Hoà quang ñieän ñöôï c taïo ra do naêng löôïng cuûa nguoàn ñieän ñoát noùng chaát khí, laøm ion hoù a khí vaø bieán noù thaønh Plasma.Plasma ñöôï c taäp trung thaø nh moät tia maïnh nhôø coù nguoàn khí trô ñöôï c thoå i qua boät hoà quang. + Nguyeân taé c caét: - Ñaàu caé t coá ñònh, vaät lieäu may chuyeån ñoäng. - Ñaàu caé t chuyeån ñoäng, vaät lieäu may coá ñònh. - Ñaàu caé t vaø vaä t lieäu gia coâng cuøn g chuyeå n ñoäng + Chaát löôï ng veá t caé t: chính xaù c vaø goïn, khoâng bò cong, löôïn , nham nhôû, beà roä ng veá t caé t phaûi nhoû nhaát, toån thöông vaät lieä u xung quanh veát caét phaû i giaûm toá i ña vaø veát caét lôù p treân phaû i nhö veá t caé t lôùp döôùi. Ñoái vôù i vaät lieäu toån g hôïp, veá t caét bò noùng chaûy co laï i neân coù theå traùnh ñöôï c hieän töôïng xô bieân caét, vuøng toån thöông veát caét roäng 0,5 – 1,0 mm. III.5.3. Caét baè ng tia laser : + Baûn chaát vaä t lyù : Tia laser ( Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation) laø moä t chuøm tia saù ng coù böôù c soùng xaù c ñònh ñoái vôùi moãi loaïi hoï at chaát phaù t tia vaø coù tính ñònh höôùng raát cao. Tia laser coù böôù c soùn g ngaén (chæ khoaûn g 10, 6 micromet), möù c ñoä taäp trung naêng löôïng cao, coâng suaát cuûa tia ñaït tôù i 1012 W/cm2. Tia laser ñöôï c phaùt vôùi toác ñoä nhanh coù theå leân ñeán 10-15 s . + Nguyeân taéc taïo tia Laser: Döôù i taùc ñoä ng cuû a hieäu ñieä n theá cao, caùc electron cuûa caù c hoaët chaá t seõ bò phaùt xa, kích thích vaø di chuyeån töø möùc naêng löôïng thaá p ñöôïc bôm leân ôû möù c ñoä cao. ÔÛ möùc naêng löôïng cao, moät soá ñieän töû naøy seõ rôi ngaãu nhieân xuoáng möùc naêng löôïng thaáp hôn, giaû i phoù ng h aït 32 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  12. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM aùnh saùng (proton). Proton naøy seõ toû a ra nhieàu höôùng khaùc nhau töø moät nguyeân töû, va phaûi nguyeân töû khaùc, kích thích caùc ñieän töû naøy rôi xuoá ng tieáp, sinh ra caùc proton cuø ng taàn soá, cuøng pha v aø cuøng höôù ng bay taïo neân moät phaûn öùn g daây chuyeà n khuyeách ñaïi doøng aùnh saùng. Caù c haït proton bò phaûn xaï qua laï i nhieàu laàn trong vaät lieäu, nhôø caù c göông ñeå taêng hieäu suaá t khuyeá ch ñaïi aùnh saùng Moät soá proton ta ngoaø i nhôø coù göông baùn ma taïi moä t ñaàu cuû a vaä t lieäu . Tia saùng ñi ra coù naêng löôïn g vaø laø tia saùng cöï c maï nh, ñoù laø tia laser. + Nguyeân taé c caét: coù 3 nguyeân taéc - Heä thoáng quang hoïc coá ñònh , heä thoáng gia coâng di ñoäng - Heä thoáng quang hoïc di ñoäng, heä thoán g gia coâng coá ñònh - Heä thoáng quang hoïc vaø heä thoáng gia coâng cuø ng di ñoä ng + Phaân loaï i phöông phaùp caé t baèng tia laser: - Theo traïng thaùi phaù huûy : goàm coù caét nung chaûy (laøm cho vaät lieä u noùn g ñeá n traïng thaù i nung chaûy, sau ñoù duøng khí trô ñaåy vaät lieäu ra khoûi vuøng caé t), caét ñoá t chaùy (caé t vaät lieäu ñeán traïn g thaù i bò ñoát inh chaùy) vaø caét thaê ng hoa ( vaä t lieäu bay hôi ngay taïi vuø ng caé t). Trong ñoù ,hi Mthaêng hoa thöôøng ñöôïc söû C caét P Ho duïng trong ngaønh may do veá t caé t ñeïp, coøn caé t ñoá t chaùy thì veát caét. nham nhôû. Do ñoù, caà n choïn vaän toác uat T y th am K caé t lôùn hôn vaän toá c chaùy cuû a vaät lieäu ph - Theo hình daùng taùc ñoäng cuû a tia DH Su n g tia laser khoan töøng loã lieâ n tieáp taïo neân veá t caét. laser:duø ng Ngöôø i ta thöôøng söû duïng phöôngTruop caét ñoà hình, chuøm tia laser tuï laïi, thaø nh ñöôøng theo maãu Baùn t © phaù h thaønh phaåm roài caét Copyrig Coâ ng ñoaïn eù p: IV. Trong coâng nghieäp may, ñeå cho saû n phaåm ñeïp vaø cöùn g, phaúng, ôû moä t soá chi tieá t nhö coå , maêng seù t, naép tuù i, baät vai, ngöï c aù o veston, mieäng tuùi côi…, coù theå ñöôï c loù t beân trong moä t soá phuï lieäu nhö döïn g, döïng dính, canh toùc , vaû i loù t,…. Tuy nhieân, vaûi loù t, canh toùc … chæ coù theå lieân keát vôù i vaû i ngoaøi thoâ ng qua vieä c söû duïng caùc ñöôø ng lieân keá t may. Vieäc laøm naøy toán khaù nhieàu thôøi gian, coâng söùc cuûa coâ ng nhaâ n. Do ñoù , döïn g dính caøng ngaøy caøng ñöôï c öùng duïng roäng raõi vaø ñang daàn thay theá cho caùc loaï i phuï lieäu keå treâ n vì noù coù khaû naêng ruùt ngaén quaù trình saû n xuaát vaø naâng cao naêng suaát lao ñoäng. Khi nghieân cöùu veà coâ ng ñoaïn eùp, khoâng theå thieá u ñöôïc vieä c nghieân cöùu veà caáu taïo cuûa döïng dính. IV.1. C aá u taïo cuû a döïn g dính : Döïng dính laø loaï i phuï lieäu duøng ñeå gia coá caù c chi tieá t cuûa saûn phaåm baèng phöông phaùp eù p daù n. Sau khi eù p daùn, döïng dính seõ baùm dính vaøo vaûi chính nhôø moä t lôùp keo phuû treân beà maët döï ng dính hoaëc do tính chaá t nguyeân lieäu cuûa döï ng dính. Coù 2 loaïi döïn g dính sau: Döïng dính laøm hoaøn toaøn baèng chaát nhieä t deûo. Ñaây laø loaïi döïng dính laøm baè ng nguyeân  lieäu laø chaát nhieä t deûo ( termoplast) coù tính chaá t noù ng chaûy ôû nhieä t ñoä cao vaø luù c ñoù coù tính keo dính. Caù c loaïi döïng dính naøy thöôø ng laøm töø nhöõng nguyeân lieäu nhö: PAD (polyamid), PVC (polyvinylchlorid), POE (polyetylen). Döïng dính treân beà maë t coù phuû lôù p chaát nhieät deûo. Loaï i döïn g dính naøy coø n goï i laø mex.  Döôù i taùc duïng cuû a nhieä t ñoä, aùp suaát trong moät thôø i gian nhaát ñònh, lôùp chaát deûo seõ noùng chaûy vaø dính lieàn mex vaø o nguyeân lieäu. IV.1.1. Caá u truùc vaø tính chaát mex: 33 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  13. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM Mex ñöôï c caáu taïo töø lôùp vaûi ñeá, treân beà maë t ñöôïc bao phuû lôùp chaá t nhieä t deûo. - Vaûi ñeá coù theå ñöôïc laøm töø vaû i deät thoi, thöôøng deät theo kieåu vaân ñieåm, coù troï ng löôïn g rieâng töø 50 ñeán 150 g/m2. - Vaû i ñeá cuõn g coù theå töø vaûi deä t kim, duøng gia coá nhöõng saûn phaåm töø nhöõng nguyeân lieäu ñaøn hoà i hôn nhö thun, nhung. Troïn g löôïng rieâ ng cuû a vaûi ñeá töø vaûi deä t kim khoaûng töø 60 ñeá n 150 g/ m2 . - Vaû i ñeá coøn coù theå töø vaûi khoâ ng deä t nhö Folie, döïng xoáp…. Troïng löôïng rieâ ng töø 20 ñeán 80 g/m2. Nguyeâ n lieäu duøn g laøm vaû i ñeá thöôøng laø cotton 100% hoaëc Visco, cuõ ng coù theå laø vaû i pha cotton vaø Visco. Ñeå cho vaûi ñeá khoâ ng bò co ruùt nhieàu khi eùp daùn vôù i nguyeân lieäu chính, döôù i taù c duïng cuû a nhieä t, ta phaûi xöû lyù giaûm ñoä co cuû a vaû i ñeá trước khi phủ keo. IV.1.2. Caù c chaát nhieät deûo thöôø ng duøng : Polyetylen (POE): ñeå daùn nhöõ ng chi tieá t cuû a saûn phaåm vaø caùc loaïi vaä t lieäu trang trí. Vaä t  lieäu naøy tan chaû y döôù i daï ng maøng keát, beàn trong quaù trình giaë t. Nhieät ñoä noùng chaûy töø 105-115 oC, khoâng tan trong dung moâ i vaø xaê ng. Coù theå eùp daùn baèn g baøn uû i. inh hi M o Polyamid (PAD): Coù nhieä t ñoä noù ng chaûy cao töø 130-140CC, ñöôï c söû duï ng döôùi daïng keo  Ho boät, chæ tan trong röôïu etylen, khoâ ng tan trong xaêng vaø nöôùat TP. i keo naøy, döôùi taùc duïng cuû a nöôùc u c. Loaï th noùng bò tröông nôû , möùc ñoä tröông nôû coù theå laøm vaätm Kytaùch ra töøng lôùp. Ñaây laø loaïi keo dính toát nhaát a lieäu ph phuø hôïp cho quaàn aù o maë c ngoaø i. Sôø vaøoDH Sumeàm maï i, coù ñoä baùm dính toát. Chòu ñöôïc vieäc taåy haáp thaá y g ru n baèng chaát hoùa hoï c nhöng laïi deã ©bieán odaïng khi giaë t. Ôû nhieät ñoä giaë t töø 40-60 oC bò co ruù t. Sau khi giaët, tT h phôi bò keùm beà n vaø bòCopng.ig vaø yr Polyvinyl Chlorid (PVC): Noùng chaûy ôû 180 oC, ñöôïc söû duïn g döôùi daï ng dung dòch hoaëc  saùp . Duø ng ñeå traùng phuû beà maë t vaä t lieäu, khoâng beàn döôùi taùc duïng cuû a dung moâ i, chæ duø ng cho caùc saûn phaåm khoâng ñoø i hoûi giaë t thöôøng xuyeân . Söû duïng loaïi mex naøy, khoâ ng ñöôïc eùp daùn döôù i aùp suaát quaù cao, coù theå laøm hoû ng chi tieá t hoaëc laøm lôùp keo chaûy sang maët phaû i cuûa saûn phaåm . Chaát PVC sau khi ñöa taåy haáp baèng chaá t hoù a hoï c, saûn phaåm may sôø seõ thaáy thoâ cöù ng. Polyvinyl Acetad (PVA): Deã tan trong dung moâi nhö aceton, röôïu, nöôù c. Thöôøng ñöôï c  duøng ñeå laøm hoà. Chæ söû duïng trong coâng ngheä may ñeå daùn nhöõng chi tieá t trang trí khoân g ñoø i hoû i möùc ñoä beàn. Loaïi naøy ít söû duï ng hôn. IV.1.3. Phöông phaùp phuû keo leân vaûi ñeá: coù 3 phöông phaùp . Phuû chaát nhieä t deûo ôû daïng haï t leâ n vaûi ñeá : Caù c haï t chaát nhieä t deûo ñöôï c phun ñeàu leânvaûi  ñeá. Sau ñoù caùn traù ng ôû nhieä t ñoä cao, chaát keo dính seõ baùm dính moä t lôùp daøy vaøo vaûi ñeá. Luùc naø y, ta coù mex caùn traùng. Phuû chaá t keo dính ôû daïng kem nhuyeãn: Chaá t keo dính ñöôï c phuû leâ n vaû i ñeá nhôø truï c quay  in leâ n beà maët tieáp xuù c giöõa truïc vaø vaûi. Xuaát hieä n treân vaûi ñeá moä t lôùp keo moûng ñeàu. Phöông phaùp naøy cho ta mex traùng. Phöông phaù p phun leân vaû i ñeá chaát keo dính ôû theå loûng: phöông phaùp naøy coù nguy cô laøm  thaåm thaáu keo dính sang beà maët kia cuû a vaûi ñeá. Duøng phöông phaùp naøy, ta coù mex haï t. IV.2. Ñaëc ñieåm quaù trình coâng ngheä: IV.2.1. Caù c thoâng soá kyõ thuaät cuûa quaù trình eùp daùn : 34 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  14. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM Khi ta eùp daùn mex, töù c laø ta duøng nhieä t ñoä vaø aùp suaá t taù c duï ng leân mex ñaõ ñöôï c laø dính ñieåm ( uûi moà i) leân vaû i chính trong moät khoaûng thôø i gian nhaá t ñònh. Nhö vaäy , caùc thoâng soá cuû a quaù trình eùp daùn laø nhieä t ñoä, aùp suaát vaø thôøi gian. Tuøy theo loaïi mex vaø loaï i nguyeân lieäu chính maø ta ñieàu chænh thoân g soá cho thích hôïp. Thöôø ng ñoái vôù i moã i loaïi mex, ngöôøi saûn xuaát thöôøng cung caáp caùc thoâng soá eùp daùn keøm theo. Ta phaû i ñieàu chænh maùy theo caù c thoâng soá aá y ñoá i vôù i maùy khoâng töï ñoän g. Ñoá i vôù i maùy töï ñoän g, ta chæ caà n ñieàu chænh caù c nuùt baám ñeå choïn caùc thoâng soá caàn thieá t. - Nhieät ñoä eùp daùn phaû i ñuû cao ñeå tan chaûy lôùp chaát nhieä t deûo phuû treân beà maët mex. Nhieät ñoä vì theá phuï thuoä c raát nhieà u vaøo chaá t keo dính phuû lieân vaû i ñeá. Nhieä t ñoä eùp daùn dao ñoäng trong khoaû ng 105- 180 o C tuøy thuoä c vaø o loaï i mex. Neáu nhieä t ñoä quaù cao seõ daãn ñeán lôùp keo dính bò vaøng vaø coù nguy cô thaåm thaáu ra ngoaø i beà maët vaûi chính. - Löï c neùn coù taùc d uïng laøm cho mex baùm dính chaë t vaøo vaûi chính vaø baùm dính ñeà u treân toaøn boä beà maët tieáp xuùc giöõ a mex vaø vaûi. Löï c neùn tuøy thuoä c loaïi mex vaø loaïi nguyeân lieäu chính, dao ñoä ng trong khoaûng 0,03 ñeán 0,05 MPa ñoái vôù i aùo ngoaø i, 0,3 ñeán 0,4 MPa ñoá i vôùi aùo quaàn maë c trong. Söï taê ng inh thaå M aùp suaát treân beà maët vaät lieäu aûnh höôûng ñeá n quaù trình trao ñoåi nhieät, Chim thaá u keo vaø khaû naêng keát Ho nhaá . dính cuû a keo. Chaát löôïng eùp daùn coøn phuï thuoä c vaøo söï ñoà nguat TtPcuû a aùp suaá t treân beà maët cuû a vaät lieä u. th Nghóa laø phuï thuoä c vaøo khaû naêng neùn cuû a thieá t bò. am Ky u ph Dt S - Thôøi gian eùp phaû i ñuû ñeå chaát nhieäH deûo tan chaû y heá t vaø thaåm thaáu vaøo beà maët vaûi.. Thôø i gian ng 24 giaâ o dao ñoäng trong khoaûn g 12 ñeán t © Truy. h - Chaát löôïng cuû a pyriglieân keá t keo khoâ ng chæ phuï thuoä c vaøo thuoä c nhieä t ñoä, aùp suaát, thôø i gian maø Co moá i coøn phuï thuoä c vaøo tính chaát cuûa vaät lieäu vaø tính chaát cuûa keo. + Tính chaát cuûa vaät lieäu eùp bao goàm : thaøn h phaàn sôï i coù nguoàn goá c thieân nhieân hay toån g hôï p, lieân keá t sôï i, caáu truùc deä t, troïng löôïng, ñoä cöùn g, khaû naên g huùt aåm cuû a vaät lieäu . Vôù i caùc vaät lieäu coù beà maët noå i hay coù xô thì quaù trình uû i eùp xaûy ra deã daøng vaø mau choù ng. Vôùi caù c vaät lieäu coù troïng löôï ng thaáp, vaû i moûng, keo deã daøng thaåm thaá u qua beà maët cuûa vaät lieä u. Khi moái lieân keát keo hình thaøn h, vaät lieäu trôû neâ n cöùng, maát hoaøn toaøn tính ñaøn hoà i ban ñaàu. Vôùi caùc vaät lieä u coù troï ng löôïng cao thì chi phí thôø i gian trong quaù trình eùp taêng. Ñoá i vôù i caùc vaä t lieäu coù beà maë t boùng laù ng, khaû naên g thaåm thaáu keù m thì khaû naêng taïo lieân keá t keo khoù hình thaønh. + Tính chaát keo (thaønh phaàn, khoá i löôïng): moái lieân keá t keo phuï thuoä c vaøo khaû naêng keá t dính cuû a thaønh phaà n keo söû duïng. Khoá i löôïng keo caøng taêng thì moá i lieân keát keo caøng beàn vöõ ng nhöng vaät lieäu seõ trôû neân cöùn g, maá t ñi tính ñaøn hoà i, ñoä meàm maï i, khaû naêng trao ñoåi khí giaûm. Trong coâng ngheä eù p, thöôø ng söû duïng keo döôù i daïng boät hay vaä t lieä u keo coù beà maët noåi haï t. Khi ñoù, chaát löôï ng cuûa moá i lieân keát keo phuï thuoä c ñaùng keå vaøo söï phaân boá keo treân beà maët cuûa vaä t lieäu. Vaät lieäu coù troïng löôï ng caøng lôùn thì moá i lieân keát keo caøng keùm bean. + Hôi nöôùc: Ñeå traùnh bò boùng vaûi do nhieät ñoä vaø aùp suaát cao, ngöôøi ta coù theå söû duïng theâm hôi nöôùc taùc duïng vaøo quaù trình uû i eùp. Söï coù maët cuûa hôi nöôù c laøm cho caù c haït keo mau nôû, deã thaåm thaáu vaø quaù trình thay ñoåi nhieä t dieãn ra nhanh choùng. IV.2.2. Qui trình coâ ng ngheä uûi eùp :  Giai ñoaïn chuaån bò: uû i khöû ñoä co cuû a nguyeân lieäu. Coù theå duø ng baøn uû i hoaëc maùy eùp  Giai ñoaï n uû i moà i: duøng baøn uûi thöôøng uû i dính taïm mex naèm ñuùng vò trí treân chi tieát ( laø dính ñieåm). Tinh theå keo döôù i taù c duïng cuû a nhieät ñoä seõ hoù a meàm, taïo khaû naêng keát dính. Giai ñoaï n naøy seõ 35 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  15. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM dieãn ra nhanh hôn khi xoâng hôi. Ngoaøi ra, moä t soá keo coù taù c duïn g tröông nôû döôù i taùc duï ng cuû a hôi nöôùc caø ng laøm thuùc ñaåy khaû naêng keá t dính cuûa keo.  Giai ñoaïn keá t dính: keo meàm vaø noùng chaûy ngaám vaøo caáu truùc phaâ n töû cuû a vaät lieäu, hình thaø nh moái lieân keát giöõa beà maët vaä t lieäu keo vaø vaät lieäu vaûi. Quaù trình eùp keo phuï thuoä c nhieät ñoä, aùp suaát, thôøi gian. Nhieä t ñoä vaø aùp suaá t caøng lôùn thì moá i lieân keá t keo caøn g xaûy ra mau choùng vaø beàn vöõ ng.  Giai ñoaïn ñònh hình: khi taù c duïn g cuûa nhieä t ñoä vaø aùp suaát chaám döùt, keo nguoä i daàn vaø trôû laï i traïng thaùi cöùng. Moá i lieân keá t keo hình thaøn h. IV.3. C aùc loïai maùy eùp daù n : IV.3.1. Maùy eùp daù n phaúng khoâng lieân tuï c: Ngöôø i ñöùng maùy phaûi chòu ñöïng nhieät ñoä cao cuûa maù y vaø nhöõ ng ñieàu kieä n baát lôï i nhö hôi hoù a chaát tan chaûy do phaûi ñöùng gaàn maë t baèng laøm vieä c cuûa maùy. Caù c thoâng soá cuû a quaù trình eù p daùn do thôï cô khí ñieàu chænh. Nhieät ñoä ñöôï c xaù c ñònh baèng giaáy thöû nhieä t ñoä hoaë c pin nhieä t ñieän. Giaáy thöû nhieät laø loaï i giaáy taåm caùc loaïi hoùa chaá t khaùc nhau, coù theå bieán thaøn h maøu ñen ôû caù c nhieät ñoä khaùc nhau. Moãi thang taåm inh thì hi M moät loaïi hoù a chaá t nhaá t ñònh.Neá u ñöa giaá y vaøo maù y, thang naøo bò ñen o Cnhieä t ñoä naèm trong khoaûng ñoù. .H than P Aùp suaát ñöôï c ño baèng caù ch ta ñöa vaøo maù y eùp giaá y uat Tvaø giaáy traéng thay vaøo vaûi chính. Sau th ñoù, xaùc ñònh ñoä lôùn cuû a aùp suaát theo dieän tích than am Ky treâ n maët giaáy. ñöôï c in u ph DS Trong phöông phaùp naøy, ngöôøi coângHnhaân phaû i ñaët caùc chi tieá t caàn eùp daùn vaøo, chôø ñuû thôø i gian ng (hoaë c neáu ñuû thôøi gian maùy töï ñoängruo ra) thì laáy caù c chi tieát ñöôïc eùp daùn ra. t © T môû gh Phöông phaùp naøopyri ng lieân tuï c neân toán thôøi gian vaø eùp daùn ñöôïc ít vì laâu vaø dieän tích eùp daùn C y khoâ nhoû. IV.3.2. .Maùy eùp daù n truïc lieân tuï c: Laø loaï i maùy hieän ñaï i thoân g duïng trong coâng nghieäp may. Caùc thoâng soá eùp daùn ñöôïc ñieà u chænh töï ñoän g baèng caùc nuù t baám ñieàu khieån nhieä t ñoä , thôø i gian, löï c neùn. Maùy hoaït ñoän g lieân tuïc khoâ ng ngöøng khi ñaë t vaø laáy caùc chi tieát. Moät ngöôø i coâng nhaân ñaët caùc chi tieá t ñaõ ñöôï c laø dính ñieåm vaøo maù y, caù c chi tieá t chuyeån ñoäng qua truï c eùp trong buoàng nhieä t, theo moä t vaän toác nhaát ñònh. Do ñoù , thôø i gian eùp cuõng coá ñònh. ÔÛ ñaà u kia, moä t ngöôøi coân g nhaân khaùc laáy chi tieát ñaõ daùn eùp ra. Phöông phaùp naøy eùp daùn ñöôïc nhanh vaø soá löôïng nhieàu, ñaûm baûo kyõ thuaät. Caù c loaï i maùy eùp 36 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  16. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM IV.4. Kieåm tra chaát löôïn g eùp daùn: IV.4.1. Kieåm tra ñoä baùm dính cuû a mex vaøo vaûi : Ta eùp daùn mex leân vaûi coù kích thöôùc 10 x 20 cm. Caùc thoân g soá nhieät ñoä, aùp suaát vaø thôø i gian phuø hôïp vôùi loïa i mex vaø nguyeân lieä u. Sau ñoù taùch lôùp vaûi vaø lôùp mex ra ñeán ½ chieàu daøi. Ñöa maãu vaät ñoù vaøo ño ôû maùy ño cöôøng löï c keùo ñöù t. Cöôøn g löïc duøng ñeå keùo taùch hoaøn toaøn lôùp mex vaø vaû i naèm trong khoaûn g 0,8 ñeán 1,5 dN thì mex coù ñoä baùm dính ñaï t yeâu caàu . Trong ñieàu kieän ôû doanh nghieäp cuû a ta khoâng coù maùy ño cöôøng löï c keùo ñöù t thì ta kieåm tra chaá t löôïn g eùp daùn baèng maé t thöôøng: luùc chi tieá t coøn noùng khoaûng 50oC, ta taùch mex vaø vaûi ra, neáu thaáy lôùp keo dính chaûy ñeàu ra beà maët tieá p xuù c thì ñaï t yeâu caàu. Luù c chi tieá t eù p ñaõ khoâ, neá u thaáy haït keo dính ñeàu ôû hai beâ n meùp vaû i cuûa chi tieá t thì chaát löôïng eùp daùn ñaï t yeâu caàu. IV.4.2. Thöû ñoä beàn cuûa mex trong söû duï ng: Maãu vaät sau khi eùp daùn, chôø cho nguoä i vaø khoâ, ñem ñi giaë t vaø uû i khoaû ng 10 laàn. Neáu thaá y mex bò bong doä p khoû i vaûi thì chaá t löôïn eùp daùn khoâng ñaït yeâ u caàu. h Min IV.4.3. Nguyeâ n nhaâ n khieán cho chaát löôïng eùp daù n khoâng ñaït yeâu hi u:C caà . Ho Do loïai döïng mex khoâng toát hoaë c ñaõ quaù thôøi TP söû duïn g. Thôø i haïn söû duï ng mex uat gian - th thöôø ng khoaûng 6 thaùng, quaù 6 thaùng lôùp keo seõ bò laõo hoùy vaø khoân g coù ñoä baùm dính toá t nöõ a. am K a ph - Caù c thoâng soá eùp daù n khoâ ng phuø hôïSuvôùi loaï i mex vaø nguyeâ n lieä u ñaõ choïn. DH p g ruon t©T righ Coâ ng ñoaïn chænh,ysöûa , hoaøn taá t chi tieát sau caét. Cop V. V.1. Ñaùnh soá : V.1.1. Khaùi nieäm: laø söû duïng caù c duïn g cuï caàn thieá t ñaùnh soá treâ n vò trí qui ñònh (phaàn ñöôø ng may) cuû a chi tieá t nhaèm caùc muïc ñích: - Traùnh hieän töôïn g khaùc maøu treân caù c chi tieá t cuû a 1 saû n phaåm. - Kieåm tra ñöôï c soá lôùp vaû i ñaõ traû i treân moä t baøn vaûi. - Deã daøng cho boùc taäp vaø ñieà u ñoäng raû i chuyeàn. - Deã daøng phaân bieät ñöôï c maët traù i, maët phaûi cuû a vaû i trong quaù trình may. V.1.2. D uïng cuï ñaùn h soá: - Caù c loaïi buù t: chì, bíc, saùp… phaûn maøu vôù i maøu vaû i. Phöông phaùp naøy nhanh, reû tieà n vaø deã thöï c hieän . Tuy nhieân , deã xaûy ra hieän töôï ng coâng nhaân khoân g tuaân thuû vò trí ñaùnh soá , nhaûy soá, nhaàm soá vaø dô saûn phaåm. - Caù c loaï i phaán thaên g hoa, phaán uûi bay: phöông phaùp naøy töông töï nhö duø ng phaán . Sau moä t thôø i gian, daáu phaá n seõ töï bay hoaëc bay sau quaù trình uû i. Phaán naø y khaù toán keùm vaø ñoä c haï i cho ngöôø i söû duïng. - Caù c loaï i decal phaûn maøu vaû i. Phöông phaùp naøy thöï c hieän nhanh, ñôn giaû n, khoâ ng nhaàm soá , khoâng nhaûy soá, khi caàn coù theå gôõ soá. Tuy nhieân , khaù toán keùm vì caàn nhieàu loaï i decal khaùc nhau vaø ñoâi khi khoù xöû lyù vì keo dính quaù chaë t vaøo vaû i. - Maùy ñaùnh soá: + Maùy ñaù nh soá töï ñoä ng: chính xaùc, deã thöï c hieän, khoân g nhaàm soá, khoâng nhaûy soá . Tuy nhieân, saûn phaåm deã bò dô vaø coù theå khoù xöû lyù taåy khi muoán huûy soá. 37 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  17. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM + Maùy daùn soá : chính xaù c, deã thöï c hieän, khoâng nhaàm soá, khoâ ng nhaûy soá, coù theå gôõ soá khi caàn thieá t. Tuy nhieän, phöông phaùp naøy khaùtoán keùm vaø khoù xöû lyù neáu keo dính quaù chaë t vaøo vaûi. V.1.3. Nguyeâ n taéc ñaù nh soá : - Tuøy theo loï ai nguyeân phuï lieäu maø ngöôøi ta qui ñònh roõ vieäc ñaù nh soá ñöôï c thöï c hieä n treân beà phaû i hay beà traù i cuû a chi tieá t. - Caàn ñaùn h soá trong dieän tích ñöôøng may cuû a chi tieá t sao cho khi may xong thì khuaá t soá . - Ñaùn h soá phaûi quan saùt laù giaáy treâ n maë t ñeå phaù t hieän soá baøn, côõ voùc coù ñuùng vôù i phieáu haïch toaùn baøn caét hay khoâng. - Ñaùn h soá theo thöù töï töø 1 cho ñeán heát töø ng maøu moät. - Caàn coù baûn veõ qui ñònh vò trí ñaùnh soá vaø vò trí eùp mex. Coù theå söû duïng theâm buù t loâng maøu ñeå phaân bieät maë t vaûi khi ñaùnh soá vaø kyù hieä u caùc loaïi mex - Vò trí ñaù nh soá phaû i ñuù ng nhö qui ñònh, chieà u cao cuûa soá khoân g ñöôïc vöôï t quaù 2/3 ñoä roäng ñöôø ng may. V.2. Boù c taäp : inh yeâu i M Laø coân g vieäc chia soá chi tieá t ñaõ caé t thaø nh nhieàu nhoùm nhoû theo o Chcaàu cuûa maõ haøng ñeå tieän cho .H vieä c ñieàu ñoäng raûi chuyeàn sau naøy. Khi tieán haønh boù c taäp xong, TPn ghi phieá u boùc taäp vaø buoäc vaøo töø ng uat caà y th am K taäp vaûi, laøm cô sôû kieåm tra caùc chi tieá t sau naøy. u ph DH S g ruon t©T h yrig PHIEÁ U BOÙ C TAÄP Cop Maõ haø ng: Maøu : Baøn caét soá : Côõ voù c: Soá lôùp boù c: Töø laù soá … ñeán laù soá …… Ngaøy….thaùng ….naêm…. Ngöôø i Boù c taäp Kyù teân V.3. Khoan daá u, baám daá u treân chi tieát chính : Söû duïn g maùy khoan daáu hoaëc maùy caét ñeå khoan daáu, baám daáu caùc vò trí caàn laøm daáu treân haøng loaït caù c chi tieá t saûn phaåm . Caùc vò trí naøy caàn ñöôïc neâu roõ trong Baûng Qui ñònh cho phaân xöôûng caé t. 38 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  18. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM h Min Chi P. Ho uat T y th am K ph M Su DH aùy khoan daáu g ruon t©T h V.4. Kieåm tra chi Cotpyrig tieá : Nhaân vieân kieåm tra chaát löôïng caàn laáy maãu ñeå kieåm tra cuï theå nhö sau:  Loã i caé t: laáy 1 laù ñaà u, 1 laù cuoái vaø moät laù giöõa trong chi tieá t, traûi eâm phaúng treân baøn. Tieán haønh ñaë t maãu raäp leân treân, maãu vaûi phaû i truø ng vôùi maãu raäp , thoâng soá phaû i ñaûm baûo ñuùng tieâu chuaån. Dung sai cho pheùp ñoái vôùi chi tieá t baèng vaûi laø ± 2mm. Neáu quaù dung sai cho pheùp , tieán haø nh baùo caù o cho toå tröôûng toå caé t coù bieän phaùp xöû lyù , vaøo bieân baûn kieåm tra.  Caù c vò trí laáy daáu : laáy 1 laù ñaàu, 1 laù cuoá i cuû a moä t chi tieá t. Tieán haø nh so saùnh vôù i baûng qui trình ñaùnh soá, maãu raäp ñeå kieåm tra caùc vò trí caàn laáy daáu treân chi tieát (chieàu daøi veát baám phaûi nhoû hôn 5mm, daáu phaûi roõ, saé c neù t, khoâng laøm ruùt sôïi hoaëc quaù lôù n laøm raùch, luûn g saûn phaåm).  Söï caân xöùng cuûa caùc chi tieá t: laáy laù ñaàu vaø laù cuoá i tieán haønh so saùn h 2 laù vôù i maãu cöù ng. Dung sai cho pheù p laø ± 3mm. Tieán haønh baùo caùo cho toå tröôûng toå caé t coù bieän phaùp xöû lyù neáu coù xaûy ra sai soùt. Ghi tröï c tieáp bieä n phaùp xöû lyù vaøo bieân baûn kieåm tra.  Caù c goù c cuû a chi tieá t: Kieåm tra taát caû caùc goù c baèng caùch ñaët maãu leân chi tieá t ñaàu tieân. Dung sai cho pheùp laø ± 2mm. Neá u vöôï t quaù dung sai naøy , phaûi baùo cho toå tröôû ng toå caét.  Xô caét: Kieåm tra caù c xô caét treân caùc chi tieá t döï a treân caù c tieâu chuaån kyõ thuaät cuû a saûn phaåm. Neáu caùc chi tieát khoân g ñaït, baé t buoä c phaûi caét laï i.  Ñaùn h soá : soá ñaùnh treân vò trí phaû i roõ , ñuùng vò trí, deã ñoï c, ñuùng soá thöù töï taäp, ñuù ng baøn, ñuù ng chieàu cao cho pheùp.  Eùp keo: kieåm tra ñoä baùm dính cuû a keo vaø o vaûi baèn g caùch keù o maãu vaû i coù eùp keo theo canh sôïi xeùp hoaë c caïo maët keo eùp xem coù bong doäp hay bung suù t khoâ ng. Kieåm tra maë t chi tieá t ôû lôùp ngoaø i ñeå ñaûm baûo sau khi eù p, chi tieát khoân g bò bieán daïng, oá vaøng hay thay ñoå i maø u saéc. Kieåm tra vò trí eùp keo vaø chaéc chaén khoâng bò daá u chæ, xô vaûi, buïi baån trong caùc chi tieá t coù eùp keo. 39 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  19. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Khoa CNMay vaø Thôøi Trang- Tröôøng ÑH.Sö Phaïm Kyõ Thuaät Tp. HCM V.5. Phoái kieän : Laø coân g taùc keá t hôïp caùc nhoùm chi tieát ñaõ boùc taäp vaøo thaø nh moät saûn phaåm hoaøn chænh, chuaån bò cho vieä c ñieàu ñoä ng raûi chuyeàn. Chæ sau khi kieåm tra ñaà y ñuû caù c chi tieát, caùc kieän haøng môù i ñöôï c cho nhaäp kho Baùn thaønh phaåm chôø göû i xuoáng chuyeàn may. h Min Chi P. Ho uat T y th am K u ph DHPS i kieän hoá g ruon T ht © yrig op C 40 ThS. TRAÀN THANH HÖÔNG - 2007 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2