Giáo trình Điều khiển điện - khí nén (Ngành: Điện công nghiệp - Trình độ Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Hòa Bình Xuân Lộc

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:22

Thêm vào BST

Báo xấu

6
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hệ thống điều khiển khí nén là một giải pháp tự động hóa quan trọng trong công nghiệp, sử dụng khí nén như một nguồn năng lượng sạch, an toàn và hiệu quả để vận hành các thiết bị và máy móc. Môn học Điều khiển điện - khí nén giúp cho người học biết cách thiết kế, vận hành hệ thống điều khiển khí nén theo yêu cầu sản xuất. Ngoài ra, người học còn có khả năng lắp đặt, vận hành và sửa chữa hệ thống điều khiển khí nén trong công nghiệp. Nội dung của giáo trình Điều khiển điện - khí nén được biên soạn bao gồm 3 chương, mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Điều khiển điện - khí nén (Ngành: Điện công nghiệp - Trình độ Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Hòa Bình Xuân Lộc

TÒA GIÁM MỤC XUÂN LỘC TRƯỜNG CAO ĐẲNG HÒA BÌNH XUÂN LỘC GIÁO TRÌNH MÔN HỌC: ĐIỀU KHIỂN ĐIỆN- KHÍ NÉN NGÀNH: ĐIỆN CÔNG NGHIỆP TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG (Ban hành kèm theo Quyết định số…./202../ QĐ-CĐHBXL ngày….tháng….năm….. của Hiệu trưởng trường Cao đẳng Hòa Bình Xuân Lộc) Đồng Nai, năm 2021 0
(Lưu hành nội bộ) TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. 1
LỜI GIỚI THIỆU Hệ thống điều khiển khí nén là một giải pháp tự động hóa quan trọng trong công nghiệp, sử dụng khí nén như một nguồn năng lượng sạch, an toàn và hiệu quả để vận hành các thiết bị và máy móc. Môn học Điều Khiển Điện -Khí Nén giúp cho người học biết cách thiết kế, vận hành hệ thống điều khiển khí nén theo yêu cầu sản xuất. Ngoài ra, người học còn có khả năng lắp đặt, vận hành và sửa chữa hệ thống điều khiển khí nén trong công nghiệp. Nội dung của giáo trình bao gồm các bài sau: Bài 1: Cơ sở lý thuyết về điện khí nén Bài 2: Các phần tử trong hệ thống điều khiển khí nén Bài 3: Phương pháp thiết kế mạch Trong quá trình biên soạn, chúng tôi đã tham khảo và trích dẫn từ nhiều tài liệu được liệt kê tại mục Danh mục tài liệu tham khảo. Chúng tôi chân thành cảm ơn các tác giả của các tài liệu mà chúng tôi đã tham khảo. Bên cạnh đó, giáo trình cũng không thể tránh khỏi những sai sót nhất định. Nhóm tác giả rất mong nhận được những ý kiến đóng góp, phản hồi từ quý đồng nghiệp, các học viên và bạn đọc. Trân trọng cảm ơn./. Đồng Nai, ngày tháng năm 2021 Tham gia biên soạn 1. Chủ biên Ks . Nguyễn Đình Khiêm 2. Ks . Trần Quang Minh 3. Ths . Nguyễn Thành Hưng 4. Ths . Nguyễn Văn Sang 5. Ths . Đinh Công Sang 2
MỤC LỤC LỜI GIỚI THIỆU .......................................................................................................... 2 MỤC LỤC....................................................................................................................... 3 GIÁO TRÌNH MÔN HỌC ............................................................................................ 4 BÀI 1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ ĐIỆN KHÍ NÉN ................................................... 10 BÀI 2. CÁC PHẦN TỬ TRONG HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN KHÍ NÉN ............ 13 BÀI 3. PHƯƠNG PHÁP THIẾT KẾ MẠCH .......................................................... 18 3
GIÁO TRÌNH MÔN HỌC 1. Tên môn học: ĐIỀU KHIỂN ĐIỆN- KHÍ NÉN 2. Mã môn học: MĐ23 3. Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của môn học: 3.1. Vị trí: Giáo trình dành cho người học trình độ Cao đẳng tại trường Cao đẳng Hòa Bình Xuân Lộc. 3.2. Tính chất: Là môn học chuyên ngành trong chương trình đào tạo 3.3. Ý nghĩa và vai trò của môn học: môn học này dành cho đối tượng là người học thuộc chuyên ngành Điện công nghiệp. Môn học này đã được đưa vào giảng dạy tại trường Cao đẳng Hòa Bình Xuân Lộc từ năm 2021 đến nay. Nội dung chủ yếu của môn học này nhằm cung cấp các kiến thức về hệ thống điều khiển khí nén giúp học sinh hiểu được hoạt động của các hệ thống điều khiển khí nén, từ đó có thể thiết kế, vận hành, lắp đặt và sửa chữa hệ thống điều khiển khí nén. 4. Mục tiêu của môn học: 4.1. Về kiến thức: A1. Giải thích, phân tích cấu tạo, nguyên lý làm việc của các phần tử trong hệ thống điều khiển khí nén A2. Giải thích nguyên lý hoạt động của một số hệ thống điều khiển khí nén trong công nghiệp. 4.2. Về kỹ năng: B1. Nhận biết các phần tử trong hệ thống khí nén. B2. Lắp đặt, vận hành và sửa chữa một phần của hệ thống trên mô hình. 4.3 Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: C1. Cẩn thận, học tập nghiêm túc. C2. Bảo quản tốt dụng cụ và thiết bị dạy học. C3. Sắp xếp nơi làm việc gọn gàng ngăn nắp, đảm bảo an toàn lao động. C4. Có khả năng tự chủ với công việc C5. Trách nhiệm hoàn thành công việc được giao 5. Nội dung của môn học 5.1. Chương trình khung 4
Thời gian học tập (giờ) Trong đó Mã Số Thực hành/ MH/ Tên môn học/mô đun tín Tổng Thực MĐ chỉ số Lý tập/Thí Kiểm thuyết nghiệm/Bài tra tập/Thảo luận I Các môn học chung 21 435 172 240 23 MH01 Giáo dục chính trị 4 75 41 29 5 MH02 Pháp luật 2 30 18 10 2 MH03 Giáo dục thể chất 2 60 5 51 4 Giáo dục Quốc phòng và An MH04 4 75 36 35 4 ninh MH05 Tin học 3 75 15 58 2 MH06 Tiếng Anh 6 120 57 57 6 Các môn học, mô đun II 97 2265 703 1476 86 chuyên môn II.1 Môn học, mô đun cơ sở 15 270 133 122 15 MH07 An toàn lao động 2 30 28 2 MH08 Mạch điện 4 75 45 26 4 MH09 Auto cad 2 30 15 13 2 MH10 Vẽ điện 2 30 15 13 2 5
MĐ11 Điện tử cơ bản 3 60 15 42 3 MĐ12 Qua ban cơ khí 2 45 15 28 2 Môn học, mô đun chuyên II.2 82 1995 570 1354 71 môn MĐ13 Kỹ thuật lắp đặt điện 3 75 15 56 4 MĐ14 Máy điện 1 6 120 60 54 6 MĐ15 Máy điện 2 5 120 30 85 5 MĐ16 Máy điện 3 4 90 30 56 4 MĐ17 Trang bị điện 1 5 120 30 85 5 MĐ18 Trang bị điện 2 5 120 30 85 5 MĐ19 Trang bị điện 3 5 120 30 85 5 MH20 Cung cấp điện 1 3 45 30 12 3 MH21 Cung cấp điện 2 4 90 30 56 4 MĐ22 PLC cơ bản 5 120 30 85 5 MĐ23 Điều khiển Điện - Khí nén 7 150 60 85 5 Phần mềm chuyên nghành MĐ24 4 90 30 56 4 điện MĐ25 Kỹ thuật xung - số 4 90 30 56 4 MĐ26 Điện tử công suất 6 120 60 56 4 MĐ27 Kỹ thuật cảm biến 4 75 45 26 4 MĐ28 PLC nâng cao 4 90 30 56 4 6
MĐ29 Thực tập xí nghiệp 8 360 360 Tổng cộng 118 2700 875 1716 109 6. Điều kiện thực hiện môn học: 6.1. Phòng học Lý thuyết/Thực hành: Đáp ứng phòng học chuẩn 6.2. Trang thiết bị dạy học: Projetor, máy vi tính, bảng, phấn 6.3. Học liệu, dụng cụ, mô hình, phương tiện: Giáo trình, mô hình học tập,… 6.4. Các điều kiện khác: Người học tìm hiểu thực tế về công tác xây dựng phương án khắc phục và phòng ngừa rủi ro tại doanh nghiệp. 7. Nội dung và phương pháp đánh giá: 7.1. Nội dung: - Kiến thức: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức - Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kỹ năng. - Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp. + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. 7.2. Phương pháp: Người học được đánh giá tích lũy môn học như sau: 7.2.1. Cách đánh giá - Áp dụng quy chế đào tạo Cao đẳng hệ chính quy ban hành kèm theo Thông tư số 09/2017/TT-LĐTBXH, ngày 13/3/2017 của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. - Hướng dẫn thực hiện quy chế đào tạo áp dụng tại Trường Cao đẳng Hòa Bình Xuân Lộc như sau: Điểm đánh giá Trọng số 7
+ Điểm kiểm tra thường xuyên (Hệ số 1) 40% + Điểm kiểm tra định kỳ (Hệ số 2) + Điểm thi kết thúc môn học 60% 7.2.2. Phương pháp đánh giá Phương pháp Phương pháp Hình thức Chuẩn đầu ra Số Thời điểm đánh giá tổ chức kiểm tra đánh giá cột kiểm tra Tự luận/ A1, A2, Viết/ Thường xuyên Trắc nghiệm/ B1, B2, , 1 Sau … giờ. Thuyết trình Báo cáo C1, C2 Tự luận/ Viết/ Định kỳ Trắc nghiệm/ A1, B3, C2 2 Sau… giờ Thuyết trình Báo cáo A1, A2, , Kết thúc môn Tự luận và Viết B1, B2, B3, 1 Sau… giờ học trắc nghiệm C1, C2, C3,C4,C5 7.2.3. Cách tính điểm - Điểm đánh giá thành phần và điểm thi kết thúc môn học được chấm theo thang điểm 10 (từ 0 đến 10), làm tròn đến một chữ số thập phân. - Điểm môn học là tổng điểm của tất cả điểm đánh giá thành phần của môn học nhân với trọng số tương ứng. Điểm môn học theo thang điểm 10 làm tròn đến một chữ số thập phân, sau đó được quy đổi sang điểm chữ và điểm số theo thang điểm 4 theo quy định của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội về đào tạo theo niên chế. 8. Hướng dẫn thực hiện môn học 8.1. Phạm vi, đối tượng áp dụng: Đối tượng Cao đẳng điện tử công nghiệp 8.2. Phương pháp giảng dạy, học tập môn học 8
8.2.1. Đối với người dạy * Lý thuyết: Áp dụng phương pháp dạy học tích cực bao gồm: thuyết trình ngắn, nêu vấn đề, hướng dẫn đọc tài liệu, bài tập tình huống, câu hỏi thảo luận…. * Bài tập: Phân chia nhóm nhỏ thực hiện bài tập theo nội dung đề ra. * Thảo luận: Phân chia nhóm nhỏ thảo luận theo nội dung đề ra. * Hướng dẫn tự học theo nhóm: Nhóm trưởng phân công các thành viên trong nhóm tìm hiểu, nghiên cứu theo yêu cầu nội dung trong bài học, cả nhóm thảo luận, trình bày nội dung, ghi chép và viết báo cáo nhóm. 8.2.2. Đối với người học: Người học phải thực hiện các nhiệm vụ như sau: - Nghiên cứu kỹ bài học tại nhà trước khi đến lớp. Các tài liệu tham khảo sẽ được cung cấp nguồn trước khi người học vào học môn học này (trang web, thư viện, tài liệu...) - Tham dự tối thiểu 70% các buổi giảng lý thuyết. Nếu người học vắng >30% số tiết lý thuyết phải học lại môn học mới được tham dự kì thi lần sau. - Tự học và thảo luận nhóm: là một phương pháp học tập kết hợp giữa làm việc theo nhóm và làm việc cá nhân. Một nhóm gồm 8-10 người học sẽ được cung cấp chủ đề thảo luận trước khi học lý thuyết, thực hành. Mỗi người học sẽ chịu trách nhiệm về 1 hoặc một số nội dung trong chủ đề mà nhóm đã phân công để phát triển và hoàn thiện tốt nhất toàn bộ chủ đề thảo luận của nhóm. - Tham dự đủ các bài kiểm tra thường xuyên, định kỳ. - Tham dự thi kết thúc môn học. - Chủ động tổ chức thực hiện giờ tự học. 9. Tài liệu tham khảo: - Giáo trình Điều khiển điện khí nén - Kỹ thuật điều khiển điện khí nén và thực hành - Hướng dẫn điều khiển điện khí nén và ứng dụng - Điều khiển điện khí nén trong hệ thống tự động hóa - Công nghệ và điều khiển điện khí nén - Điều khiển tự động và khí nén trong công nghệ sản xuất 9
BÀI 1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ ĐIỆN KHÍ NÉN  GIỚI THIỆU BÀI 1 Trong công nghiệp khí nén là nguồn năng lượng thông qua các phần tử điều khiển trong hệ thống có thể dùng để thay thế các nguồn năng lượng khác như: điện, xăng, dầu…  MỤC TIÊU BÀI 1 Sau khi học xong bài này, người học có khả năng:  Về kiến thức: + Hiểu được khái niệm về khí nén cũng như những ưu điểm và khuyết điểm của khí nén + Biết được các ứng dụng của khí nén trong công nghiệp.  Về kỹ năng: + Phân biệt được các loại máy nén khí  Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: + Rèn được tính cẩn thận, phương pháp học tư duy và nghiêm túc trong công việc  PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY VÀ HỌC TẬP BÀI 1 - Đối với người dạy: sử dụng phương pháp giảng giảng dạy tích cực (diễn giảng, vấn đáp, dạy học theo vấn đề); yêu cầu người học thực hiện câu hỏi thảo luận và bài tập bài mở đầu (cá nhân hoặc nhóm). - Đối với người học: chủ động đọc trước giáo trình (bài mở đầu) trước buổi học; hoàn thành đầy đủ câu hỏi thảo luận và bài tập tình huống bài mở đầu theo cá nhân hoặc nhóm và nộp lại cho người dạy đúng thời gian quy định.  ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN BÀI 1 - Phòng học chuyên môn hóa/nhà xưởng: nhà xưởng - Trang thiết bị máy móc: Máy chiếu và các thiết bị dạy học khác - Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu: Chương trình môn học, giáo trình, tài liệu tham khảo, giáo án, phim ảnh, và các tài liệu liên quan. - Các điều kiện khác: Không có  KIỂM TRA VÀ ĐÁNH GIÁ BÀI 1 - Nội dung: 10
 Kiến thức: Kiểm tra và đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức  Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kỹ năng.  Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. - Phương pháp:  Điểm kiểm tra thường xuyên: 1 điểm kiểm tra (hình thức: hỏi miệng)  Kiểm tra định kỳ : Không có  NỘI DUNG BÀI 1 I- Khái niệm về khí nén Khí nén là khí trời, được nén lại bằng máy nén khí, để chuyển thành dạng năng lượng mà con người sử dụng để thay thế cho các lực cơ học. II- Thành phần - Nitơ chiếm 78% thể tích - Ôxy chiếm 21% thể tích, còn lại là 1 số khí khác như: cacbonic, argon, hydro, neon, heli, cryton và xenon. III- Những đặc trưng cơ bản của khí nén - Số lượng: vô hạn - Vận chyển: có thể vận chuyển trong các đường ống với 1 khoảng cách nhất định, các đường ống dẫn về thì không cần thiết vì khí đã được cho thoát ra môi trường sau khi đã công tác - Lưu trữ: dễ dàng lưu trữ trong các bình chứa - Nhiệt độ: ít thay đổi theo nhiệt độ - Chống cháy nổ: không có nguy cơ cháy, hoạt động với áp suất khoảng 6 bar nên phòng chóng không quá phức tạp - Tính sạch sẽ: khí nén thì trong sạch - Cấu tạo các trang thiết bị: đơn giản, rẻ tiền 11
- Vận tốc: là dòng chảy có lưu tốc lớn (vận tốc làm việc các xy lanh thường từ 1 – 2 m/s, cá biệt có thể đạt đến 5m/s) - Tính điều chỉnh: dễ dàng điều chỉnh - Sự quá tải: không xảy ra quá tải. IV- Ưu và khuyết điểm của khí nén + Khuyết điểm - Lực tác động nhỏ (6 – 8 bar) - Gây ra tiếng ồn + Ưu điểm - Không bị tác động hoá học - Không phải thu hồi khí thảy - Mạch điều khiển đơn giản, giá thành thấp.  TÓM TẮT BÀI 1 Trong bài này, một số nội dung chính được giới thiệu: - Khái niệm về khí nén - Những đặc trưng cơ bản của khí nén - Ưu điểm và khuyết điểm của khí nén  CÂU HỎI VÀ TÌNH HUỐNG THẢO LUẬN BÀI 1 Câu hỏi 1. Hãy trình bày khái niệm về khí nén Câu hỏi 2. Hãy cho biết những đặc trưng cơ bản của khí nén Câu hỏi 3: Hãy nêu ưu điểm và khuyết điểm của khí nén 12
BÀI 2. CÁC PHẦN TỬ TRONG HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN KHÍ NÉN  GIỚI THIỆU BÀI 2 Trong hệ thống điều khiển khí nén các phần tử như: xy lanh, van điều khiển, van điện từ, van logic… đóng vai trò rất quan trọng. Để thiết kế, vận hành và sửa chữa được hệ thống ta cần phải hiểu rõ về cấu tạo, nguyên lý hoạt động của từng phần tử.  MỤC TIÊU BÀI 2 Sau khi học xong bài này, người học có khả năng:  Về kiến thức: + Hiểu rõ cấu tạo, nguyên lý hoạt động của các loại xy lanh, van điện từ, van điều khiển, các van logic...  Về kỹ năng: + Thiết kế, lắp đặt, vận hành các mạch điều khiển khí nén đơn giản Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: + Cẩn thận, học tập nghiêm túc. + Bảo quản tốt dụng cụ và thiết bị dạy học. + Sắp xếp nơi làm việc gọn gàng ngăn nắp, đảm bảo an toàn lao động.  PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY VÀ HỌC TẬP BÀI 2 - Đối với người dạy: sử dụng phương pháp giảng giảng dạy tích cực (diễn giảng, vấn đáp, dạy học theo vấn đề); yêu cầu người học thực hiện câu hỏi thảo luận và bài tập chương 2 (cá nhân hoặc nhóm). - Đối với người học: chủ động đọc trước giáo trình (chương 1) trước buổi học; hoàn thành đầy đủ câu hỏi thảo luận và bài tập tình huống chương 1 theo cá nhân hoặc nhóm và nộp lại cho người dạy đúng thời gian quy định..  ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN BÀI 2 - Phòng học chuyên môn hóa/nhà xưởng: nhà xưởng - Trang thiết bị máy móc: Máy chiếu và các thiết bị dạy học khác - Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu: Chương trình môn học, giáo trình, tài liệu tham khảo, giáo án, phim ảnh, và các tài liệu liên quan. - Các điều kiện khác: Không có 13
 KIỂM TRA VÀ ĐÁNH GIÁ BÀI 2 - Nội dung:  Kiến thức: Kiểm tra và đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức  Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kĩ năng.  Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. - Phương pháp:  Điểm kiểm tra thường xuyên: 1 điểm kiểm tra (hình thức: hỏi miệng/ thuyết trình)  Kiểm tra định kỳ : 2 điểm khiểm tra  NỘI DUNG I- Ký hiệu van điều khiển 2 4 2 1 1 3 4 2 4 2 5 3 5 3 1 1 1(P) nguồn cung cấp vào phần tử 2(A), 4(B) tín hiệu ra (ở trạng thái ban đầu) 3(R), 5(S) đường thoát khí nén (cửa xả) II- Nút nhấn Là 1 phần tử nằm trong phần điều khiển nó sẽ cho hay ngắt 1 tín hiệu ra khi nó bị tác động bằng 1 lực cơ bắp. 14
Ký hiệu 2 nút nhấn 3/2 thường đóng 1 3 khi chưa tác động III- Van Xuất 1 tín hiệu ra khi nó có tín hiệu ở đường điều khiển, tín hiệu đó được cung cấp bởi 1 phần tử nào đó trong mạch. Có 2 loại là van đảo chiều duy trì và van đảo chiều không duy trì. 2 1 3 Van đảo chiều 3/2 không duy trì 2 1 3 Van đảo chiều 3/2 duy trì IV- Van tiết lưu Là van có thể điều chỉnh lưu lượng của dòng năng lượng, nhằm khống chế được vận tốc của cơ cấu chấp hành. Có 2 loại: van tiết lưu 2 chiều và van tiết lưu 1 chiều. 100% 100% 15
V- Van logic 1) Van OR Ký hiệu 2 1 1 2) Van AND Ký hiệu 2 1 1 V- Xy lanh + Tác động 1 phía (tác động đơn) + Tác động 2 phía (tác động kép) VI- Công tắc hành trình Có 2 loại: công tắc hành trình tác động 1 chiều và công tắc hành trình tác động 2 chiều. 1) Công tắc hành trình tác động 2 chiều Ký hiệu 16
2) Công tắc hành trình tác động 1 chiều Ký hiệu  TÓM TẮT NỘI DUNG Trong bài này, một số nội dung chính được giới thiệu: - Các loại xy lanh - Các loại van điều khiển, van điện từ, van logic  CÂU HỎI VÀ TÌNH HUỐNG THẢO LUẬN BÀI 2 Câu hỏi 1. Phân biệt các loại xy lanh Câu hỏi 2. Phân biệt các loại van điều khiển 17
BÀI 3. PHƯƠNG PHÁP THIẾT KẾ MẠCH  GIỚI THIỆU BÀI 3 Để thiết kế được mạch điều khiển khí nén theo yêu cầu công nghệ, ta phải dùng đến các phương pháp thiết kế như: phương pháp chu trình, phương pháp chia tầng. Trong đó, phương pháp chu trình dùng để thiết kế các mạch có yêu cầu đơn giản, phương pháp chia tầng dùng để thiết kế các yêu cầu đơn giản và phức tạp.  MỤC TIÊU BÀI 3 Sau khi học xong bài này, người học có khả năng:  Về kiến thức: + Thiết kế hệ thống điều khiển khí nén theo yêu cầu công nghệ. Về kỹ năng: + Lắp đặt, vận hành và sửa chữa hệ thống điều khiển khí nén theo yêu cầu công nghệ.  Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: + Rèn được tính cẩn thận, phương pháp học tư duy và nghiêm túc trong công việc  PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY VÀ HỌC BÀI 3 - Đối với người dạy: sử dụng phương pháp giảng giảng dạy tích cực (diễn giảng, vấn đáp, dạy học theo vấn đề); yêu cầu người học thực hiện câu hỏi thảo luận và bài tập bài mở đầu (cá nhân hoặc nhóm). - Đối với người học: chủ động đọc trước giáo trình (bài mở đầu) trước buổi học; hoàn thành đầy đủ câu hỏi thảo luận và bài tập tình huống bài mở đầu theo cá nhân hoặc nhóm và nộp lại cho người dạy đúng thời gian quy định.  ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN BÀI 3 - Phòng học chuyên môn hóa/nhà xưởng: nhà xưởng - Trang thiết bị máy móc: Máy chiếu và các thiết bị dạy học khác - Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu: Chương trình môn học, giáo trình, tài liệu tham khảo, giáo án, phim ảnh, và các tài liệu liên quan. - Các điều kiện khác: Không có  KIỂM TRA VÀ ĐÁNH GIÁ BÀI 3 18
- Nội dung:  Kiến thức: Kiểm tra và đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức  Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kỹ năng.  Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. - Phương pháp:  Điểm kiểm tra thường xuyên: 1 điểm kiểm tra (hình thức: hỏi miệng)  Kiểm tra định kỳ : 1 điểm kiểm tra  NỘI DUNG BÀI 3 Có 2 phương pháp: phương pháp chu trình và phương pháp chia tầng 1) Phương pháp chu trình (tuần tự) Bước 1: Từ yêu cầu công nghệ ta vẽ được sơ đồ hành trình bước Bước 2: Xác định vị trí các công tắc hành trình trên sơ đồ hành trình bước Bước 3: Vẽ các cơ cấu chấp hành và các van đảo chiều tương ứng Bước 4: Gán các công tắc hành trình vừa xác định ở bước 2 vào vị trí các cơ cấu chấp hành Bước 5: Vẽ mạch điều khiển dựa vào sơ đồ hành trình bước. + Lưu ý: Người ta qui định vẽ sơ đồ mạch điều khiển là vẽ các cơ cấu chấp hành và các công tắc hành trình ở trạng thái ban đầu (khi chưa tác động nút start) 2) Phương pháp chia tầng Bước 1: Từ yêu cầu công nghệ ta vẽ được sơ đồ hành trình bước Bước 2: Xác định vị trí các công tắc hành trình trên sơ đồ hành trình bước Bước 3: Chia tầng và xác định công tắc hành trình đảo tầng trên sơ đồ hành trình bước Bước 4: Vẽ các cơ cấu chấp hành, các công tắc hành trình, các van đảo chiều và các cụm đảo tầng tương ứng 19