Giáo trình đường ống và bể chứa dầu khí - Chương 6

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

318
lượt xem 165
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu tham khảo Giáo trình đường ống và bể chứa dầu khí gồm 7 chương chuyên ngành thi công công trình ngành dầu khí - Chương 6 Quá trính xây lắp đường ống

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình đường ống và bể chứa dầu khí - Chương 6

Chương 6 QUÁ TRÌNH XÂY L P ðƯ NG NG Quá trình xây l p ñư ng ng ñ t li n ñòi h i s chu n b c n th n và l p k ho ch chi ti t, v i m t s ñư ng ng có th dài t i hàng ngàn kilômét, các v n ñ h u c n tr nên r t l n. Do ñó, t t c các công vi c ti n hành quá trình xây l p ph i ñư c ph i h p ñ c bi t c n th n ñ công trư ng xây l p không tr i dài ra ñ n hàng trăm kilômét v i quá trình ki m soát và giám sát r t khó khăn và thi u hi u qu . Quá trình xây l p ñư ng ng bao g m nhi u phương ti n như các tr m bơm và máy nén, các thi t b ño ñ m và phóng thoi, h th ng b o b cathode, các phòng ñi u khi n, các tr m valve, b n ch a…ñi kèm v i quá trình l p ñ t h th ng ñư ng ng th t s . ðây chính là lý do c a m c ñ ph c t p cao khi l p ñ t m t h th ng ñư ng ng. 1. L a ch n và ñánh d u tuy n ng Vi c d a ch n tuy n ng là công vi c then ch t trong xây l p ñư ng ng trên ñ t li n và c n xem xét toàn di n các v n ñ liên quan ñ n xây l p trư c khi hoàn thành tuy n ng. Thông thư ng sau khi ñã xác ñ nh tuy n ng sơ b b ng các b n ñ có s n, các k sư ph i kh o sát d c tuy n ng ñ thay ñ i tuy n ng cho phù h p v i các v trí gây khó khăn cho quá trình l p ñ t ng. Trong giai ño n này ngư i k sư có th l a ch n các tuy n ng thay th t i các ño n trong tuy n ng ñã ñư c xác ñ nh trư c ñó. Trong ñi u ki n h th ng giao thông t t vi c v n chuy n thi t b ra vào ñ l p ñ t tuy n ng tr nên d dàng. Tuy nhiên, n u ñi u ki n giao thông ñư ng b và ñư ng s t y u kém, các k sư c n ph i gi i quy t v n ñ v n chuy n m t s lư ng l n ng ñ n các v trí d c theo tuy n ng. N u các ñư ng ñ v n chuy n không có s n thì ph i xem xét kh năng xây d ng các ñư ng m i. Do v y thư ng tuy n ng ñư c ch n sao cho n m d c theo h th ng ñư ng b và ñư ng s t có s n. Quá trình kh o sát ñ l a ch n tuy n ng chính xác ñi kèm v i quá trình ñóng các tr bê tông ñánh d u các ñi m giao nhau c a các tuy n. Thư ng thì c kho ng 250 mét s ñư c ñóng m t c c bê tông ñ ñánh d u tuy n ng. 2. Quy n v n chuy n và quá trình phá hoang Nói chung, vi c mua toàn b ñ t ch áp d ng khi ph i xây d ng nhà, xư ng cho các tr m bơm ho c ñ i v i ph n ñ t xây d ng hàng rào b o v cho các tr m van, ño ñ m, phóng thoi. C n ph i chu n b cho các ñư ng ra vào dài h n cho các c m thi t b này. http://www.ebook.edu.vn 69
N u ph i xây d ng các công trình ph như v y thì c n ph i ñ t ñư c các quy n cho phép cơ b n khác như: gi y phép xây d ng, quy n ra vào trên các con ñư ng ñ chu n b cho vi c l p ñ t và v n hành b o trì cho các thi t b c a h th ng b o v cathode. Quy n v n chuy n các thi t b xây d ng tuy n ng ph i ñ t ñư c trư c khi b t ñ u công vi c xây l p b i vì các ño n l ch hư ng ho c thay ñ i trong tuy n ng có th làm cho chi phí tăng r t nhi u m t s khu v c b h n ch . Các công trình xây d ng ph tr có th có tính pháp lý v s h u trong vài năm hay vĩnh vi n. Thư ng chi phí cho kho n này ñư c tính theo ñơn v chi u dài c a ñư ng ng. Các tho thu n v quy n v n chuy n có th ph i bao g m các ñi u kho n ñ c bi t ñ gi i quy t cho các quy n b sung khác như các gi i h n c a ñư ng ra vào ho c các h n ch t i v trí ñư ng ng th c t . Chi u r ng làm vi c c a tuy n ng thư ng kho ng 15 mét và ph n l n ñư c ñ t trên m t phía c a ñư ng ng ñ t o ñi u ki n cho vi c v n chuy n thi t b d c theo tuy n ng. Chi u r ng này có th tăng lên khi ñi qua r ng và ñôi khi yêu c u ph i ch p nh tuy n ng ho c ki m soát tuy n ng b ng máy bay. Di n tích ñ t yêu c u cho các trung tâm t n tr ng nên ñư c thuê càng s m càng t t. C n thương th o v các con ñư ng v n chuy n ñư ng ng và nhân s thi công. Các ñ c ñi m c n th c hi n trong quá trình tái l p hi n tr ng sau khi ñã hoàn t t thi công ñư ng ng. C n s p x p ñi u ki n thích h p ñ b o qu n các thi t b kh i nh hư ng c a th i ti t trong quá trình t n tr . Vi c ti n hành công vi c trên các ph n ñ t bên ngoài gi i h n c a công trư ng thi công tuy n ng nên gi m thi u, ñ c bi t ñ i v i ph n ñ t có các ho t ñ ng s n xu t nông nghi p. ð t o ñi u ki n ra vào khu v c thi công có th ph i phát quang cây c i và các chư ng ng i v t, nhưng v i m c ñ t i thi u nh t nh m không ngăn c n t m nhìn khi thi công tuy n ng. N u tuy n ng ñi qua khu v c s n xu t nông nghi p có th ph i l p hàng rào ch n t m th i. Các công vi c ñư c th c hi n trư c khi b t ñ u thi công ñư ng ng bao g m ñóng các c t m c ñ nh v , làm hàng rào thi công, phát quang, xây d ng các máng thoát nư c ho c làm c u qua sông su i. Vi c san b ng b m t n n thi công tuy n ng c n lưu ý ñ n ho t ñ ng tái l p n n ñ t sau khi thi công xong. Thư ng ch ti n hành sau n n có nh ng thay ñ i ñ t ng t v ñ d c d c theo tuy n ng như các khe núi ho c b sông. ði u quan tr ng nh t là ñ t ñư c quy n ra vào khu v c thi công và ph i tri t tiêu hoàn toàn các tr ng i d c theo tuy n ng. ði u này có nghĩa là có th ph i xây d ng các c u t m ngang qua các mương thoát nư c ho c các sông nh . Trong trư ng h p n u ph i c t ngang qua sông l n có th không xây d ng c u t m vì lí do chi phí mà ph i xem xét kh năng ñi vòng qua b ng cách xây d ng các ñư ng t m. 3. Quá trình ñào rãnh http://www.ebook.edu.vn 70
Quá trình ñào rãnh bao g m các công vi c liên quan ñ n quá trình ñào. Công vi c này có th ñư c th c hi n b ng các máy ñào rãnh, máy xúc, thu c n , ñào b ng tay ho c các phương pháp khác. Kích thư c c a rãnh thay ñ i tuỳ thu c vào kích thư c c a ng, và nên ñ r ng ñ có th u n ng t bên này sang bên kia và ñ sâu ñ có th ph ng an toàn. B m t n n c a ñáy rãnh thư ng gi ng như ph n trên m t ñ t. Trong m t vài trư ng h p th ñào sâu hơn ñ t o b m t b ng ph ng hơn, ho c khi c t ngang qua các ñư ng giao thông và sông su i. Khi quá trình san n n có m t các dòng nư c nh , c n thi t ph i làm cho các r nh ñ sâu ñ t o l p ph c a ng ph i n m dư i b n m t n n t nhiên. Thông thư ng, ñ sâu c a l p ph ñư c Qúa trình ñào rãnh ño ñ c dư i ñ cao n n m t ñ t nguyên thu . Quá trình t o rãnh ph i không ñư c can thi p vào ho t ñ ng c a các mương thoát nư c, kênh tư i tiêu ho c các dòng nư c khác. Khi c n thi t các ng nên nh m ngang qua rãnh c a ñư ng ng có ch c năng hư ng dòng cho nư c. M t trong các y u t quan tr ng nh t nh hư ng ñ n ñ sâu c a rãnh là yêu c u sao cho ñư ng ng không b xâm ph m b i các ho t ñ ng nông nghi p. ð sâu t i thi u thông thư ng tho mãn cho yêu c u này là 0,9 mét, trong trư ng h p ñ c bi t có th ph i tăng ñ sâu này lên ñ n 1,2 mét. T i các vùng có nhi u ñá ho c có b m t g gh có ph i ti n hành gi m thi u nh hư ng c a chúng. ðôi khi rãnh ñư c lót b ng ñ t không l n ñá ñ b o v l p ph ñư ng ng kh i các lo i ñá s c c nh. Phương pháp khác là s p x p các túi các kho ng cách nh t ñ nh ñ ñ ng. Chi u r ng c a rãnh thay ñ i tuỳ thu c các ñ a ñi m khác nhau. T i v trí có quy n ra vào gi i h n, rãnh có th h p hơn ñ h n ch hi n tư ng ñ t ñá ñào lên và rãnh chi m quá nhi u không gian … ðôi khi rãnh ph i r ng hơn ñ t o không gian c n thi t cho ng ñư c n m không quá gò bó trong rãnh, ñi u này áp d ng cho các ñư ng ng có l p ph c n ñư c b o v trong quá trình h ng c n rãnh có b r ng l n hơn. B r ng rãnh t i thi u trung bình b ng ñư ng kính ng c ng thêm 300mm. Khi ñào rãnh trong khu v c nhi u ñá có th s d ng các phương pháp khác nhau như dùng thu c n , dùng nêm, máy phá ñá khí nén… Tuy nhiên trong trư ng h p s d ng thu c n ph i lưu ý th n tr ng ñ g n nhau, li u lư ng thu c n và th i gian th c hi n các v n . Trong các rãnh vùng có nhi u ñư ng ng ph i có m t l p lót ñáy t i thi u là 100mm b ng các v t li u ñư c nghi n m n, và trong ñi u ki n th c t ph i th c hi n các phương pháp b sung nh m b o v cho các l p ph ch ng ăn mòn c a ñư ng ng. http://www.ebook.edu.vn 71
ð t ñào lên t rãnh ph i ñư c sàng ñãi ñ tho mãn ñi u ki n khi ñư c l p l i. Khi ñư ng ng ñi qua các khu v c có th i ti t ñ c bi t như khe núi ch ng h n, ñư ng ng ph i ñư c xem xét khía c nh b nư c cu n trôi khi chưa ñư c l p l i. 4. Quá trình r i ng và u n ng 4.1 Quá trình x lý ng K ho ch tuy n ng ñã ñ ơc xác ñ nh, các trung tâm t n tr ng c n ñư c l a ch n c n th n. Các trung tâm như v y thư ng bao g m các ñi m b t ñ u và k t thúc c a tuy n ng và các v trí trung gian, thư ng không cách nhau không quá 30km và có th d dàng ra vào b ng ñư ng b ho c ñư ng s t. C n tránh làm hư h ng ñư ng ng và các b ph n n i ng trong quá trình v n chuy n, ñ c bi t là ñ i v i các ng có ñư ng kính l n r t d b bóp méo và hư h ng. Các ñư ng ng ñư c ph l p ch ng ăn mòn không ñư c lăn và kéo lê trên ñ t. Có th dùng các ñai làm t v i b t ho c các v t li u không có tính bào mòn khác, các móc ng có thi t k ñ c bi t khi di chuy n các lo i ng này. Các l , rãnh và v t khía trên ñư ng ng có th là nguyên nhân làm h ng ng sau này, do v y c n tránh các khuy t t t này. Các l và rãnh có th ñư c kh c b ng cách mài n u b o ñ m các ch tiêu k thu t v b dày ñư ng ng và ñư c giám sát chi ti t b ng các qui trình phân tích khuy t t t. Các v t khía sâu vào ñư ng ng là lo i khuy t t t c n ph i tránh t i ña. ð c bi t khi chúng có trên các vùng t p trung ng su t như các v t tr y, rãnh ho c v t cháy do h quang thì chúng ph i ñư c c t b . ði u này ñư c áp d ng tương t cho các khuy t t t d ng rãnh có kèm theo bi n d ng v ñ tròn c a ng. 4.2 Quá trình r i ng Quá trình r i ng và u n ng bao g m quá trình x lý ng và ñ t các ño n ng ñúng v trí d c theo chi u dài c a tuy n thi công ng v m t phía c a rãnh ñ chu n b cho quá trình hàn ng. Quá trình hàng ng có th áp d ng phương pháp hàn kép b ng phương pháp SAW ñư c cơ gi i hoá g n như hoàn toàn. ng ñư c hàn sau khi ñã ñư c vát c nh và có th hàn trong hai ho c ba giai ño n hàn khác nhau. Các ño n ng ñơn ho c ng ñôi ñư c r i d c tuy n ng b ng các phương ti n chuyên ch ñ c bi t và ph i lưu ý b o ñ m chi u dài chính xác các ño n ng ñư c ñ t các v trí khác nhau nh m tránh vi c x lý không c n thi t các ng dư. ng ñư c r i phía ngư c v i v t li u ñư c ñào lên b ng các máy kéo c n c u hông có ñai ñư c thi t k thích h p. Các ng nên ñư c ñ b ng các giá g ñ tránh làm hư l p ph . Các công vi c nâng ng, hàn ng, ph ng và ñ t ng vào rãnh ñư c th c hi n m t cách liên t c theo trình t ñư c ki m soát b ng các ñơn v r i ng. Các ñơn v r i ng thư ng bao g m các thi t b như máy kéo, c n c u. Các ñơn v http://www.ebook.edu.vn 72
hàn ng có th b c ng sau khi hàn, ki m tra ch t lư ng m i hàn và l p ph l p ñ t ng vào rãnh. Các ñơn v r i ng có th tr i dài trên ph m vi ñ n 0,5km và có th bao g m t i thi u 6 xe kéo c n c u hông ñ h tr cho vi c h ng vào rãnh an toàn và hi u qu . Do yêu c u v th i gian thi công có th có nhi u ñơn v r i ng phân b trên các ñơn v khác nhau trong tuy n ng. T i các v trí ñ c bi t khó thi công có th ph i có ñơn v r i ng ñ c bi t s d ng các k thu t l p ñ t chuyên d ng nh m tho mãn v m t năng su t thi công cho t c ñ r i ng chung trên toàn tuy n. 4.3 Quá trình u n ng M t trong các công vi c ñ c bi t trong quá trình r i ng là u n ng ñ thay ñ i hư ng ng theo các ñi u ki n ñ a hình ñ c trưng. Có th cho phép u n ng theo phương th ng ñ ng v i bán kính cong sao cho ng không ch u ng su t u n vư t quá 85% ng su t b n cho phép. Các quá trình u n ng theo phương ngang c n ñư c th c hi n b ng thi t b cơ gi i chuyên d ng t i nhi t ñ t nhiên v i bán kính cong t i thi u ph i g p 40 l n bán kính c a ng. N u vư t quá gi i h n này quá trình u n ngu i không ñư c phép và ph i th c hi n u n nóng t i xư ng s n xu t v i các tr c u n ñ ñ m b o các kích thư c yêu c u. Lưu ý r ng quá trình gia nhi t có th nh hư ng x u ñ n các tính ch t cơ h c c a ng và c n ph i ph c h i các tính ch t này sau khi hoàn t t quá trình u n ng. Các kích thư c c a ño n ng u n c n ñư c ch ñ nh c th ñ có th tho mãn dung sai l p ñ t V trí ng b u n cong (s p x p ng ho c hàn ng) và các yêu c u cho quá trình ch y th /v n hành ñư ng ng (phóng thoi). ð i v i các ño n ng cong ng n, chúng thư ng ñư c ch t o b ng phương pháp ñ nh hình nóng t i nhà máy s n xu t ng. Thông thư ng n u l a ch n tuy n ng m t cách ñúng ñ n thì s lư ng các ño n ng cong ñ c bi t có th ñư c gi m ñ n t i thi u, khi ñó ch còn các ño n ng cong thư ng ñư c u n tr c ti p t i công trư ng. 5. Quá trình hàn ng Trư c khi ti n hành n i các ño n ng l i v i nhau ph i s d ng thi t b thông ng ch y qua ch n i ñ làm s ch ng kh i các v t b n và các v t Hàn ng http://www.ebook.edu.vn 73
bám theo ñư ng ng. Khi k t thúc quá trình hàn ng vào cu i ngày c n dùng các t m thép ho c nút b t ch t ph n h chưa hoàn t t c a ng ñ tránh s xâm nh p t bên ngoài c a các v t th l và nư c. Các ño n ng n i thông thư ng n m gi a hai ño n ng cong ho c n m gi a các ñi m c t nhau ñ c bi t, khi ñó s xu t hi n các ño n tách r i trên tuy n ng v m t hàn ng và ñ t ng. N u các ño n phân cách ng như v y không x y ra thì chi u dài m t ño n ng không nên vư t quá kho ng 30 km ñ nh m t o ñi u ki n thu n l i cho quá trình th thu l c cho các ño n ng ñã hoàn t t vì ño n ng càng dài thì vi c phát hi n các v trí rò r càng khó khăn hơn. Quá trình hàn ng có th ñư c th c hi n b ng nhi u cách khác nhau. Các ño n ng c n hàn ñư c nâng cao b ng các xe kéo c n c u và ñư c giáp m i v i ph n ng ñã ñư c hoàn t t. Hai cu i ñ u ng ñư c gi v trí c n thi t b ng các thi t b ñ nh v n m bên trong ng. Trư c khi th c hi n vi c ñ nh v ng c n ph i làm s ch và vát c nh b ng các thi t b cơ gi i. M i hàn ñ u tiên là m i hàn n n ñư c th c hi n m t ho c hai th hàn b ng phương pháp hàng t trên xu ng. Khi ñã hoàn t t m i hàn này b ph n ñ nh v ng ñư c tháo ra kh i ng sau ñó ng ñư c k p ch t ñúng v trí r i ti p t c hàn m i th hai g i là m i hàn nóng, m i hàn này ñư c th c hi n b ng ñ i hàn riêng bi t v i phương pháp hàn tương t như trên và càng nhanh càng t t, sao cho nhi t ñ c a ng không b gi m th p quá sau khi v a k t thúc m i hàn n n ñ u tiên. Các m i hàn làm ñ y còn l i ñư c th c hi n b ng các ñ i hàn riêng bi t v i s lư ng th hàn ph thu c vào kích thư c và b dày thành ng. B ng phương pháp này, các ñơn v r i ng có th di chuy n d c theo tuy n ng v i v n t c n ñ nh sao cho các ñ i th hàn có th t p trung làm vi c trên các ño n ng ñ ng n. Các qui trình hàn, ch t lư ng th hàn, và phân tích m i hàn sao cho các m i hàn có tính ch t cơ h c thích h p và ñ t yêu c u theo tiêu chu n API 1104 cho công nghi p d u khí và hóa ch t. ði u quan tr ng là quá trình hàn nên ñư c th c hi n sao cho ch t lư ng c a m i hàn hoàn t t không b làm y u và h ng b i các ñi u ki n th i ti t bên ngoài. Các tr m hàn nên ñư c b o v kh i mưa, gió và cát b ng các mái che di ñ ng. Các phương pháp th nghi m không phá h y m u b ng tia phóng x ho c siêu âm ñư c th c hi n theo tiêu chu n API 1104 ho c BS 4515. Tùy vào ñ l n ng su t ph i ch u khi v n hành và tính ch t s n ph m v n chuy n trong ñư ng ng ñ thi t l p m c ñ th nghi m thích h p. Ví d ñư ng ng v n hành t i ng su t b ng 20% ng su t cho phép thì ch c n th nghi m ng u nhiên 10% t t c m i hàn sau khi ñã hoàn t t công vi c th m ñ nh ch t lư ng c a các th hàn. T i các v trí ñ c bi t thư ng yêu c u th nghi m 90% t t c m i hàn, ví d t i các ñi m c t ngang qua sông, ñư ng cao t c công c ng, ñư ng s t … T t c các v trí ch n i ng c n ph i th nghi m m i hàn 100%. Các v t cháy do h quang t o ra các ñi m t p trung ng su t nguy hi m cho ñư ng ng nên c n ph i gi m thi u. Vi c s a ch a các m i hàn ph i tuân th theo các qui trình chu n. http://www.ebook.edu.vn 74
V i các ñư ng ng có b dày trên 32mm có th ph i th c hi n quá trình gia nhi t trư c khi hàn và x lý nhi t lo i b ng su t dư sau khi hàn. Các quá trình chi phí cao như v y có th tránh ñư c n u trong giai ño n thi t k chi ti t s d ng ng su t b n và thành ph n v t li u luy n kim thích h p. Trong vi c xây d ng các ñư ng ng l n thư ng s d ng các thi t b hàn ñ cho lư ng th hàn lên ñ n 8 ngư i và ñư c th c hi n trên các xe kéo t o kh năng di ñ ng tương t t t c các thi t b khác trên tuy n ng. 6. Ph ng và h ng xu ng rãnh ðư ng ng thư ng ñư c ph t i nhà máy ch t o ng do v y ch các ñ u ng tr n cho khu v c hàn c n ñư c làm s ch và ph sau khi quá trình hàn hoàn t t. Tuy nhiên có th x y ra trư ng h p ng ñư c cung c p d ng tr n do v y c n ñư c làm s ch, sơn lót và ph l p ph ch ng ăm mòn. Các công vi c này ñư c th c hi n b ng các thi t b ch y d c theo ñư ng ng, tuy nhiên chúng s không phù h p khi ñi u ki n th i ti t bên ngoài làm cho ng không th khô hoàn toàn ho c khi có các v t chư ng ng i trên tuy n ng làm cho các thi t b này không th v n hành v i chi u dài ng h p lý. Có th th c hi n quá trình ph ng nóng b ng các thi t b chuyên d ng và v t li u thích h p. H ng xu ng rãnh Các d i băng qu n cho ng có th ñư c th c hi n m t cách d dàng và không ñòi h i thi t b chuyên d ng tuy nhiên chúng d b hư h ng do các tác ñ ng cơ h c và d b nhi m m t i các ch ch ng lên nhau c a hai l p băng qu n. Công vi c ph ng nên ñư c th c hi n ngay sau khi làm s ch và sơn ph ng. Các xe kéo c n c u hông nâng các ñư ng ng có l p ph ñư c trang b các giàn ñ có bánh quay ñ ñư ng ng có th ñư c ñưa vào rãnh khi các xe này di chuy n v phía trư c d c theo tuy n ng. N u ñ t d c tuy n ng có nhi u ñá, ñáy c a rãnh ph i ñư c lót cát ñ tránh làm h ng l p ph . Các l p v t li u ph b sung, ví d “l p ph b o v tác ñ ng c a ñá” có th tác d ng cho m c ñích Sơn ph ng này. http://www.ebook.edu.vn 75
T t c các l p ph ph i ñư c ki m tra khuy t t t b ng thi t b dò b ng dòng ñi n theo chu vi d c theo ñư ng ng trư c khi ng ñư c h xu ng rãnh. Các thi t b dò này s d ng m t ñi n áp cao và s gây hi n tư ng phóng ñi n t i các ch h ho c khuy t t t trong l p ph ñư ng ng. 6.1 Các ño n n i t i công trư ng Các ñư ng ng s d ng lo i ng ñư c ph s n và có m t khu v c ng tr n c n ph i ph t i công trư ng l p ñ t ng sau khi hoàn t t quá trình hàn. Khuy n cáo chung là s d ng v t li u gi ng ho c tương thích v i v t li u c a l p ph nguyên th y. Thư ng ñi u này r t khó th c hi n, ñ c bi t v i l p ph b ng PE và các v t li u khác mà quá trình s d ng không ñư c phép do tính ñ c h i c a chúng. Trong trư ng h p như v y, l p ph b ng băng qu n nhi t ñ thư ng ñư c s d ng. Cho dù s d ng phương pháp nào ñi n a thì b m t kim lo i cũng ph i ñư c x lý ñ n m c ñ tương ñương v i ñư ng ng ñư c s n xu t trong nhà máy. V i các ñư ng ng có l p ph cách nhi t c n ph i quan tâm ñ c bi t ñ b o ñ m tính liên t c và n ñ nh c a l p ph này. ði u quan tr ng nh t N i ng t i công trư ng là các l p ph t i công trư ng xây d ng ph i không liên k t quá y u ñ n m c hơi m có th xâm nh p vào gây ra các v t n t trong l p ph cách nhi t. 6.2 Quá trình h ng xu ng rãnh Trư c khi ti n hành các công vi c liên quan ñ n quá trình h ng xu ng rãnh c n lưu ý ñ c bi t ñ n tính thích h p c a rãnh ñ cho phép có th h ng xu ng mà không làm hư h ng l p ph và ng ñư c ñ h p lý b ng ñáy rãnh b ng cách lo i b ñá, các ñá nhô lên ho c các v t th khác có th gây h ng l p ph ph n ñáy c a rãnh. Không cho phép l n ñá và các v t li u tương t trong giai ño n này và các hư h ng n u có ph i ñư c s a ch a ngay l p t c. 7. Quá trình l p rãnh Quá trình l p rãnh thư ng r t ñơn gi n, tuy nhiên cũng c n lưu ý vì m t s lý do sau ñây: Các công vi c liên quan ñ n quá trình l p Quá trình l p rãnh rãnh c n ñư c th c hi n càng s m càng t t sau khi h ng xu ng rãnh nh m tránh hư h ng ng và l p ph . L p v t li u l p http://www.ebook.edu.vn 76
rãnh ñ u tiên không ñư c l n ñá và các ph li u xây d ng khác ñ tránh chúng không va ñ p tr c ti p lên ng. Các mương thoát nư c c t ngang rãnh b l p khi b t ñ u ñào rãnh ph i ñư c tái l p hi n tr ng ban ñ u khi b t ñ u l p rãnh. Trong các khu v c có ñá d c theo ñư ng ng c n lưu ý ñ c bi t ñ tránh làm h ng ñư ng ng và l p ph b o v ăn mòn. Vi c s d ng các v t li u c ng khi l p ng có th gây hư h ng l p ph b o v ng tương ñương v i trư ng h p do ñá t o ra. Th c t , l p ph ñ u tiên trên ng n n là ñ t x p, không có ñá ñ ñư ng ng ñư c ph t i thi u m t l p dày 150mm lo i v t li u này. Sau khi ñư ng ng ñư c l p kín, v t li u ph ti p theo nên ñư c ñ m càng nhi u càng t t v b m t ñ t khi hoàn t t quá trình này ph i cao hơn b m t t nhiên ñ cho phép quá trình lún sau này. Do ñư ng ng có th ñư c xây l p trư c khi ti n hành quá trình ch y th ñư ng ng vài tháng nên vi c ch y th h th ng b o v cathode t giai ñ an này là r t quan tr ng giúp b o v ñư ng ng kh i các tác ñ ng b t l i t môi trư ng bên ngoài. 8. Thi công t i các v trí c t ngang ng qua các khu v c ñ c bi t Các ch c t nhau qua sông, ñư ng s t, ñư ng b là các v n ñ khó nh t c n ph i x lý khi thi công l p ñ t ñư ng ng và thư ng ñư c hoàn t t sau cùng. Các phương pháp x lý v n ñ này ph thu c vào tình hình th c t t i ñ a phương và ñư c phân ra theo hai lo i: có liên quan ñ n nư c và không liên quan ñ n nư c. 8.1 Ch c t nhau qua khu v c có nư c Khi vư t qua sông ho c su i, rãnh ñư c ñào qua ñáy sông b ng các dây chuy n kéo c hai bên b sông. ng c t ngang qua sông ñư c ch t o, th nghi m và ph bêtông trư c, sau ñó ñư c nâng ho c kéo vào rãnh ñào trư c ñó. N u m c nư c nông và ñáy sông n ñ nh có th s d ng b ng các xe kéo c n c u hông. Trong trư ng h p vư t qua các kênh ñào và mương c n s d ng các k thu t không làm nh hư ng ñ n tính t ng th c a dòng ch y. Các k thu t này bao g m làm ñư ng h m, khoan ngang… m i phương pháp có gi i h n riêng c a chúng ph thu c vào các ñi u ki n ñ t và chi u dài c a ph n c t ngang. Th c t thư ng thi công theo cách ph thêm l p bêtông bên ngoài ho c s d ng các t m ñ m n ng dè lên trên ng trong quá trình l p ñ t. Thi công ñư ng ng t i khu v c Tùy thu c vào chi u r ng c a ch c t qua, có nư c ng có th ñư c ñ t vào rãnh ñào trư c b ng http://www.ebook.edu.vn 77
các xà lan có c n c u và các thanh trư c ho c các xà lan neo c ñ nh ñư c trang b xe kéo c n c u hông. Trong m i trư ng h p ng ph i ñư c th th y l c trư c khi ti n hành l p ñ t. T i các v trí c t qua c a sông ho c sông có chi u r ng l n ñư ng ng ñư c ch t o trên các lăn m t phía c a ch c t ngang và sau khi th nghi m ñư c kéo qua sông b ng các h th ng t i ñ t b ñ i di n. Trong khi kéo, ng ñư c gi cho n i trên m t nư c b ng các phao ñư c x p x p d c theo chi u dài ng. ðây là quá trình ph c t p và ph i ñư c th c hi n trong th i ñi m th y tri u h ho c dòng ch y m c t i thi u. Có th s d ng c u có s n ñ vư t sông n u tuy n ng n m g n c u và có th ñ t ñư c s th a thu n v i cơ quan h u trách ho c ch s h u c a c u. 8.2 Ch c t nhau qua ñư ng b Ph n l n các ch c t nhau qua ñư ng b ñư c th c hi n b ng phương pháp c t m và ñư ng ñ t ng ñ sâu l n hơn thông thư ng do v y c n có phương pháp ñ t bi t ñ h tr cho rãnh ho c g t i nơi vư t qua. N u phương ti n có tr ng t i l n ng t i ch c t nhau ñó ph i có b dày l n hơn so v i thông thư ng. Trư c khi l p, rãnh ng ph i ñư c b o v thích h p và ph i l p ñ t các b ng V trí c t nhau qua ñư ng b báo hi u. Nên tránh s d ng ng lót vì chúng làm gi m kh năng b o v c a ng cathode. N u không ñư c phép c t m , có th s d ng các k thu t t o ñư ng h m như khoan l , nâng ng, ñư ng h m bêtông ho c khoan ñ nh hư ng. Ngoài phương pháp ñ nh hư ng ra, các phương pháp còn l i ñ u yêu c u ph i có ng lót, trong trư ng h p này c n có bi n pháp ñ t bi t ñ t o môi trư ng không ăn mòn cho ng ho c s d ng anode hy sinh d ng dài. 9. Các v trí hàn ño n n i ng Khi th c hi n công vi c l p ñ t ng thư ng c n thi t ph i có các ño n ng không ñư c n i trên ñư ng ng. Các ño n ng này ph i ñư c n i v i nhau b ng các ño n ng ng n và chúng ñư c g i là ño n ng n i. Vi c ng t quãng ñư ng ng trong quá trình l p ñ t có th x y ra do các nguyên nhân sau: M t ño n ng n m dư i ñư ng giao thông, ñư ng s t hay c t qua sông chưa ñư c hoàn t t. ðo n ng cong gi a hai ñ an ng th ng chưa ñư c ño ñ t và ch t o. ng ñư c ñ h làm ñ y nư c cho th nghi m. Các ñ an ng ñư c s d ng làm ng n i ñư c c t chính xác và vát c nh cho m i hàn. Sau khi hàn chúng ñư c ki m tra b ng tia X toàn b m i hàn, ph l p ph và qu n bên ngoài trư c khi l p ng l i. http://www.ebook.edu.vn 78
Do c n ph i có ñư c ch h chính xác gi a các ñ u ng ñư c hàn trư c ñó nên c n ph i ñ t bi t th n tr ng khi th c hi n hàn n i ng ñ ñ m b o không xu t hi n các ng xu t dư trong quá trình này. 10. Ph c h i trang thái ban ñ u Khi hoàn t t c các công vi c và ñư ng ng ñư c l p ñ t, m t ñ t ph i ñư c ñưa v tr ng thái ban ñ u ñ có th ti p t c các h at ñ ng nông nghi p bình thư ng như trư c và không ñ th y ñư c d u v t c a s hi n di n h th ng ñư ng ng b ng quan sát thông thư ng. Quy trình này tr thành m t trong các giai ñ an quan tr ng nh t khi xây l p ñư ng ng. T m quan tr ng c a nó là t o ñư c suy nghĩ t t nh t c a cư dân xung quanh ñ i v i s hi n di n c a ñư ng ng. Quá trình này ñư c ti n hành càng hoàn h o càng t t c ñ i v i các ch tư nhân l n các công trình công c ng có liên quan ñ n quá trình xây l p ñư ng ng. Công vi c này càng làm s m càng t t sau khi ñã hoàn t t ñư ng ng. M c tiêu c a quá trình này là tr l i hi n tr ng càng g n so v i ban ñ u càng t t. V i các khu ñ t nông nghi p, vi c khôi ph c hi n tr ng ph i sao cho nhân dân canh tác bình thư ng mà không ph i làm các công vi c như l ai b ñá ra kh i ñ t, các nhánh cây b ch t, ho c các ph li u xây d ng khác và không c n sang b ng các gò mô t o ra do quá trình xây l p ñư ng ng. Các ph li u c a quá trình xây l p ph i ñư c lo i b và x lý sao cho không làm phi n ñ n các c ñ t. Các hàng rào b c t trong quá trình xây l p ph i ñư c khôi ph c như cũ. T t c các ñư ng t m, c u t m, ng dây ñi n ng m, hàng rào ngăn gia súc và các thi t b tương t ñư c s d ng trong quá trình xây l p ph i ñư c tháo b , các ph n không tháo ñ dành cho công nhân v n hành sau này ph i ñư c ch p nh n c a các ch ñ t. Các bi n báo hi u nên ñư c d ng t i các v trí c t nhau ñ ch rõ s x p x p c a ñư ng ng và nên có ñ y ñ thông tin ñ ch rõ ch s h u, ñư ng kính, b n ch t s n ph m v n chuy n, hư ng ch y bình thư ng trong ng, và các v trí ch c t nhau. S ñi n tho i ñ liên l c trong trư ng h p kh n c p cũng nên th hi n trong các bi n báo này. Các bi n báo b sung có th c n thi t ñ ch rõ tuy n ng cho các ñ i tu n tra ng. Công vi c l p ñ t các bi n báo như v y nh t thi t ph i có s ñ ng ý c a chính quyên ñ a phương. 11. Các k thu t ñ c bi t s d ng trong thi công ñư ng ng S lư ng các k thu t ñ c bi t s d ng trong xây l p ñư ng ng tùy thu c vào lo i ñ t mà ñư ng ng ñi qua. 11.1 Phương pháp n ñá http://www.ebook.edu.vn 79
Các lo i ñá m m thông thư ng có th ñư c ñào b ng các máy xúc l t tiêu chu n. Tuy nhiên trong trư ng h p có ñá vôi và các lo i ñá c ng khác có th ph i s d ng thu c n ñ ñào rãnh. K thu t ñư c s d ng trong trư ng h p này tương t v i các công vi c n ñá b t kỳ khác. Sau khi ñào m t lo t các l d c ñư ng làm rãnh, thu c n ñư c cho vào l v i lư ng thích h p sau ñó g n ngòi kích n , phá ñá trong kho ng cách ñã ch n. Các v t li u t o ra sau quá trình n ñư c d i ñi b ng máy xúc thông thư ng ho c b ng các thi t b ñào khác. 11.2 Thi công qua ñ m l y Các ñư ng ng n m qua ñư ng l y tương t các ñư ng ng ngoài khơi ñư c xây d ng b ng các xà lan ñ t ng. Tuy nhiên trong trư ng h p này s d ng xà lan có kích thư c nh hơn nhi u g i là xà lan ñ m l y. ðư ng ñi qua ñ m l y thư ng ñư c phát quang b ng xà lan riêng bi t có trang b các thi t b dùng ñ phát quang cây c i trong ñ m l y và n u c n thi t có th ñào rãnh b ng Kéo ng qua ñ m l y phương pháp n o vét. ðư ng ng ñư c chu n b trên b , thư ng là hàn kép, ñư c ph l p ch ng ăn mòn và khi c n thi t là l p ph tr ng lư ng bêtông trư c khi ñư c ñưa lên xà lan. Quá trình hoàn t t ñư c th c hi n trên xà lan và vùng m i hàn ñư c ph trư c khi ng ñư c ñưa qua b ñ t bi t ñuôi xà lan và ñ t rãnh ñã ñư c ñào trư c ñó Lo i công vi c này là lý tư ng ñ i v i các ng n m qua các ñ m l y có nhi u cây ñư c nơi không th th c hi n quá trình kéo m t chi u dài ng liên t c vào ñúng v trí như trư ng h p thi công vùng nư c không có gi i h n v không gian. 11.3 Thi công qua các vùng c c Do nh hư ng c a nhi t ñ môi trư ng xung quanh thư ng xuyên th p và ñ x p c a l p tuy t trên b m t, vi c xây l p ñư ng ng c n lưu ý ñ n các ñ c ñi m: - K t c u b ñ cho ñư ng ng. - K t c u l p ph cho ñư ng ng. - ðư ng v n chuy n thi t b và v t tư cho thi công. - Thi t b thi công trong ñi u ki n tương ðư ng ng vùng c c ng. 11.4 Thi công qua các c n cát Hi n tư ng này x y ra khi xây l p ñư ng ng t i sa m c ch ng h n. http://www.ebook.edu.vn 80
Các c n cát có ñ t tính thư ng xuyên di chuy n t v trí này sang v trí khác, do ñó t o ra s b t n ñ nh v ñ cao c a n n. N u phương án c t qua các c n cát quá t n kém, nghĩa là chi u dài c a ñư ng ng tăng ñáng k thì ñư ng ng ph i ñi qua các c n cát ñó. Trong trư ng h p này, ñư ng ng ph i ñư c thi t k có kh năng ch u ñư c m c ñ cao nh t c a tr ng thái d m t do trong các kho ng cách càng l n càng t t. ðư ng ng khi l p ph i có ñư c c u hình n m trên cát, sau ñó m t s ch s ñư c cát chôn vùi và s khác n m treo t do gi a hai c n cát. M t khác ñư ng ng s ch u quá trình bào mòn do các lu ng cát di chuy n do ñó ph i ñư c thi t k ñ ch ng l i hi n tư ng này. 12. S an toàn S an toàn c a toàn b h th ng ñư ng ng ph thu c nhi u vào các tiêu chu n và ch t lư ng c a các th nghi m th c hi n trong t t c các giai ñ an thi công xây l p ñư ng ng hơn là ph thu c vào các ñi m ñ c trưng ñơn l khác. Ch ñ u tư và nhà th u xây l p ñư ng ng ph i có ñ i ngũ tư v n ñ kh năng ñ ñ m b o r ng các khuy n cáo c a các quy chu n quy ph m và tiêu chu n ñư c tuân th hoàn toàn. Có m t s các công vi c x y ra trong quá trình xây l p ñư ng ng c n ph i xem xét ñ c bi t v ñ an toàn, m c dù trong t t c các d án xây d ng v n ñ an toàn luôn là xem xét hàng ñ u t i nơi thi công. Hai ho t ñ ng liên quan ñ n quá trình t o rãnh thư ng có nguy cơ gây nguy hi m là quá trình n ñá và quá trình ñào b ng máy. Quá trình n ñá ñư c s d ng ñ ñào rãnh ho c làm b ng ph ng tuy n ng. T t c các cư dân t i các nhà lân c n khu v c di n ra quá trình n ph i ñư c thông báo ñ có s c nh giác th n tr ng thích h p. Các l cho thu c n nên ñư c che ph n u c n ñ không làm hư h ng ñư ng dây c p ñi n tho i. Không nên s d ng phương pháp dùng thu c n trong trư ng h p có th gây nguy hi m cho các công trình ng m ho c cáp ñi n ng m, các ñư ng ng nư c và khí. Quá trình ñào b ng thi t b xúc ho t b ng các máy ñào cơ h c khác cũng có th làm hư h ng các công trình ng m ñ c bi t là ñư ng dây ñi n ng m. Trong trư ng h p này nên có b n ñ t l t t nh t cho khu v c có th có các công trình ng m trư c khi thi công ñư ng ng và có th ph i ñào b ng tay n u c n thi t. http://www.ebook.edu.vn 81