Giáo trình Hàn hồ quang dây lõi thuốc FCAW nâng cao (Nghề: Hàn - CĐLT) - Trường Cao đẳng Cơ giới (2022)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

7
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Hàn hồ quang dây lõi thuốc FCAW nâng cao (Nghề: Hàn - CĐLT) được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp sinh viên trình bày chính xác cấu tạo và nguyên lý làm việc của thiết bị hàn FCAW; Giải thích đầy đủ thực chất, đặc điểm, công dụng của phương pháp hàn FCAW; Nhận biết đúng các loại vật liệu dùng trong công nghệ hàn FCAW.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Hàn hồ quang dây lõi thuốc FCAW nâng cao (Nghề: Hàn - CĐLT) - Trường Cao đẳng Cơ giới (2022)

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ GIỚI GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN: HÀN HỒ QUANG DÂY LÕI THUỐC FCAW NÂNG CAO NGHỀ: HÀN TRÌNH ĐỘ: LIÊN THÔNG CAO ĐẲNG Ban hành kèm theo Quyết định số: /QĐ-CĐCG-KT&KĐCL ngày tháng năm 2022 của Trường cao đẳng Cơ giới Quảng Ngãi, năm 2022 1
(Lưu hành nội bộ) TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. 2
LỜI GIỚI THIỆU Hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo nghề, nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động kỹ thuật và hội nhập; Bộ Lao Động thương Binh và Xã Hội đã ban hành chương trình khung Cao Đẳng Nghề, Trung Cấp Nghề Hàn. Là một Trường đào tạo nghề đã có bề dày, với quy mô trang thiết bị luôn được đầu tư mới, năng lực đội ngũ giáo viên ngày càng được tăng cường. Việc biên soạn giáo trình phục vụ công tác đào tạo của nhà Trường, đáp ứng yêu cầu mục tiêu của chương trình khung do Bộ LĐTB và XH ban hành cũng nhằm đáp ứng các yêu cầu sau đây: Yêu cầu của người học. Nhu cầu về chất lượng nguồn nhân lực nghề Hàn. Cung cấp lao động kỹ thuật cho Doanh nghiệp và xuất khẩu lao động. Dưới sự chỉ đạo của Ban Giám Hiệu nhà trường trong thời gian qua các giáo viên trong khoa Cơ khí đã dành thời gian tập trung biên soạn giáo trình, cải tiến phương pháp giảng dạy nhằm tạo điều kiện cho học sinh hiểu biết kiến thức và rèn luyện kỹ năng nghề. Nhóm biên soạn đã vận dụng sáng tạo vào việc biên soạn giáo trình các mô đun chuyên môn Hàn. Nội dung giáo trình có thể đáp ứng để đào tạo cho từng cấp trình độ và có tính liên thông cho 3 cấp trình độ ( Sơ cấp nghề, Trung cấp nghề, Cao đẳng nghề). Mặt khác nội dung của mô đun phải đạt được các tiêu chí quan trọng theo mục tiêu, hướng tới đạt chuẩn quốc tế cho ngành Hàn. Vì thế giáo trình mô đun đã bao gồm các nội dung như sau: Trình độ kiến thức Kỹ năng thực hành Tính quy trình trong công nghiệp Năng lực người học và tư duy về mô đun được đào tạo ứng dụng trong thực tiễn. Phẩm chất văn hóa nghề được đào tạo. Trong quá trình biên soạn giáo trình, đã tham khảo ý kiến từ các Doanh nghệp trong nước, giáo trình của các trường Đại học,Cao đẳng, Học viện... Nhóm biên soạn đã hết sức cố gắng để giáo trình đạt được chất lượng tốt nhất. Do trình độ còn nhiều hạn chế nên không thể tránh khỏi thiếu sót, rất mong nhận được ý kiến đóng góp từ các đồng nghiệp, các bạn đọc để giáo trình được hoàn thiện hơn Quảng Ngãi, ngày tháng năm 2022 Tham gia biên soạn 1. Huỳnh Văn Mà Chủ biên 2. ………….............. 3. ……….............…. 3
MỤC LỤC TT NỘI DUNG TRANG 1. Lời giới thiệu 2 2. Mục lục 3 3. Bài 1: Hàn thép các bon thấp – vị trí hàn (2G) 9 4. 1. Chuẩn bị phôi hàn, vật liệu hàn. 10 5. 2. Chuẩn bị thiết bị dụng cụ hàn. 12 6. 3. Chọn chế độ hàn góc. 13 7. 4. Kỹ thuật hàn góc ở vị trí 2G. 14 8. Bài 2: Hàn thép các bon thấp - Vị trí hàn (3G) 15 9. 1. Chuẩn bị phôi hàn, vật liệu hàn. 15 10. 2. Chuẩn bị thiết bị dụng cụ hàn. 18 11. 3. Chọn chế độ hàn góc. 19 12. 4. Kỹ thuật hàn góc ở vị trí 3G. 20 13. Tài liệu tham khảo 22 4
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: HÀN HỒ QUANG DÂY LÕI THUỐC (FCAW) NÂNG CAO Mã mô đun: MĐ14 Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của mô đun: - Vị trí: Mô đun này được bố trí sau khi học xong các môn học MH07÷ MH12 ; các modun MĐ13 ÷ MĐ15 và có thể bố trí học song song với MĐ17 ÷ MĐ19. - Tính chất của môđun: Là mô đun chuyên ngành tự chọn. Mục tiêu của mô đun: - Kiến thức: A1. Trình bày chính xác cấu tạo và nguyên lý làm việc của thiết bị hàn FCAW. A2. Giải thích đầy đủ thực chất, đặc điểm, công dụng của phương pháp hàn FCAW. A3. Nhận biết đúng các loại vật liệu dùng trong công nghệ hàn FCAW. - Kỹ năng: B1. Vận hành, sử dụng thành thạo các loại thiết bị dụng cụ hàn FCAW. B2. Chọn chế độ hàn phù hợp với chiều dày và tính chất của vật liệu. B3. Hàn các mối hàn cơ bản ở vị trí hàn 1G, 1F, 2F, 3F đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. B4. Kiểm tra đánh giá đúng chất lượng của mối hàn. B5. Giải thích rõ các nguyên tắc an toàn và vệ sinh phân xưởng khi hàn hồ quang trong môi trường khí bảo vệ. - Năng lực tự chủ và trách nhiệm: C1. Tuân thủ quy định, quy phạm trong quy trình hàn C2. Rèn luyện tính kỷ luật, cẩn thận, tỉ mỷ, chính xác, trung thực của sinh viên. 1. Chương trình khung nghề hàn MÃ MH, Tên môn Thời gian của môn học, mô đun (giờ) MĐ học, mô Số Tổng số Trong đó đun tín chỉ Lý Thực hành/ KT thuyết thí nghiệm/ bài tập/ thảo luận I Các môn học chung 6 180 63 107 10 MH 01 Giáo dục quốc phòng 1 45 26 16 3 MH 02 Giáo dục thể chất 1 15 9 5 1 MH 03 Pháp luật 1 30 1 27 2 MH 04 Chính trị 1 30 15 14 1 MH 05 Tin học 1 30 0 19 1 MH 06 Ngoại ngữ 2 1 30 12 16 2 II Các môn học, mô đun kỹ 36 1050 238 751 61 5
thuật cơ sở, chuyên môn nghề MH 07 Anh văn chuyên ngành 3 90 40 46 4 MH 08 Tổ chức và quản lý sản xuất 3 45 20 22 3 MĐ 09 Hàn TIG nâng cao 3 90 4 78 8 MĐ 10 Hàn ống công nghệ cao 5 165 3 155 7 MĐ 11 Tính toán kết cấu hàn 2 60 48 4 8 MĐ 12 Thực tập tốt nghiệp 6 180 73 98 9 MÃ MH, Tên môn Thời gian của môn học, mô đun (giờ) MĐ học, mô Số Trong đó Tổng số đun tín chỉ Lý Thực KT thuyết hành/ thí nghiệm/ bài tập/ thảo luận MĐ 13 Hàn gang 4 120 30 84 6 MĐ 14 Hàn hồ quang dây lõi thuốc 6 180 8 164 8 (FCAW) nâng cao MĐ 15 Hàn thép hợp kim 4 120 12 100 8 Tổng cộng 42 1230 301 848 71 2. Chương trình chi tiết mô đun Số Thời gian TT Tên các Tổng Lý Thực Kiểm bài trong số thuyết hành tra* 1 Hàn thép mô đun thấp - Vị trí hàn (2G) các bon 88 4 82 2 2 Hàn thép các bon thấp - Vị trí hàn (3G) 88 4 82 2 Kiểm tra kết thúc mô đun 4 4 Cộng 180 8 164 8 3. Điều kiện thực hiện môn học: 3.1. Phòng học Lý thuyết/Thực hành: Đáp ứng phòng học chuẩn 3.2. Trang thiết bị dạy học: Projetor, máy vi tính, bảng, phấn, tranh vẽ.... 3.3. Học liệu, dụng cụ, mô hình, phương tiện: Giáo trình, mô hình thực hành, bộ dụng cụ nghề hàn,… 3.4. Các điều kiện khác: Người học tìm hiểu thực tế về các mối hàn. 4. Nội dung và phương pháp đánh giá: 6
4.1. Nội dung: - Kiến thức: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức - Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kỹ năng. - Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp. + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. 4.2. Phương pháp: Người học được đánh giá tích lũy môn học như sau: 4.2.1. Cách đánh giá - Áp dụng quy chế đào tạo Trung cấp hệ chính quy ban hành kèm theo Thông tư số 09/2017/TT-BLĐTBXH, ngày 13/3/2017 của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. - Hướng dẫn thực hiện quy chế đào tạo áp dụng tại Trường Cao đẳng Cơ giới như sau: Điểm đánh giá Trọng số + Điểm kiểm tra thường xuyên (Hệ số 1) 40% + Điểm kiểm tra định kỳ (Hệ số 2) + Điểm thi kết thúc môn học 60% 4.2.2. Phương pháp đánh giá Phương pháp Phương pháp Hình thức Chuẩn đầu ra Số Thời điểm đánh giá tổ chức kiểm tra đánh giá cột kiểm tra Thường xuyên Viết/ Tự luận/ A1, C1, C2 1 Sau 10 giờ. Thuyết trình Trắc nghiệm/ Báo cáo Định kỳ Viết và Tự luận/ A2, B1, C1, C2 3 Sau 20 giờ thực hành Trắc nghiệm/ thực hành Kết thúc môn Vấn đáp và Vấn đáp và A1, A2, A3, B1, B2, 1 Sau 60 giờ học thực hành thực hành C1, C2, trên mô hình 4.2.3. Cách tính điểm 7
- Điểm đánh giá thành phần và điểm thi kết thúc môn học được chấm theo thang điểm 10 (từ 0 đến 10), làm tròn đến một chữ số thập phân. - Điểm môn học là tổng điểm của tất cả điểm đánh giá thành phần của môn học nhân với trọng số tương ứng. Điểm môn học theo thang điểm 10 làm tròn đến một chữ số thập phân, sau đó được quy đổi sang điểm chữ và điểm số theo thang điểm 4 theo quy định của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội về đào tạo theo tín chỉ. 5. Hướng dẫn thực hiện môn học 5.1. Phạm vi, đối tượng áp dụng: Đối tượng cao đẳng hàn 5.2. Phương pháp giảng dạy, học tập môn học 5.2.1. Đối với người dạy * Lý thuyết: Áp dụng phương pháp dạy học tích cực bao gồm: Trình chiếu, thuyết trình ngắn, nêu vấn đề, hướng dẫn đọc tài liệu, bài tập cụ thể, câu hỏi thảo luận nhóm…. * Thực hành: - Phân chia nhóm nhỏ thực hiện bài tập thực hành theo nội dung đề ra. - Khi giải bài tập, làm các bài Thực hành, thí nghiệm, bài tập:... Giáo viên hướng dẫn, thao tác mẫu và sửa sai tại chỗ cho nguời học. - Sử dụng các mô hình, học cụ mô phỏng để minh họa các bài tập ứng dụng các hệ truyền động dùng điện tử công suất, các loại thiết bị điều khiển. * Thảo luận: Phân chia nhóm nhỏ thảo luận theo nội dung đề ra. * Hướng dẫn tự học theo nhóm: Nhóm trưởng phân công các thành viên trong nhóm tìm hiểu, nghiên cứu theo yêu cầu nội dung trong bài học, cả nhóm thảo luận, trình bày nội dung, ghi chép và viết báo cáo nhóm. 5.2.2. Đối với người học: Người học phải thực hiện các nhiệm vụ như sau: - Nghiên cứu kỹ bài học tại nhà trước khi đến lớp. Các tài liệu tham khảo sẽ được cung cấp nguồn trước khi người học vào học môn học này (trang web, thư viện, tài liệu...) - Sinh viên trao đổi với nhau, thực hiện bài thực hành và báo cáo kết quả - Tham dự tối thiểu 70% các giờ giảng tích hợp. Nếu người học vắng >30% số giờ tích hợp phải học lại mô đun mới được tham dự kì thi lần sau. - Tự học và thảo luận nhóm: Là một phương pháp học tập kết hợp giữa làm việc theo nhóm và làm việc cá nhân. Một nhóm gồm 2-3 người học sẽ được cung cấp chủ đề thảo luận trước khi học lý thuyết, thực hành. Mỗi người học sẽ chịu trách nhiệm về 1 hoặc một 8
số nội dung trong chủ đề mà nhóm đã phân công để phát triển và hoàn thiện tốt nhất toàn bộ chủ đề thảo luận của nhóm. - Tham dự đủ các bài kiểm tra thường xuyên, định kỳ. - Tham dự thi kết thúc môn học. - Chủ động tổ chức thực hiện giờ tự học. 6. Tài liệu tham khảo: [1]. Nguyễn Thúc Hà, Bùi Văn Hạnh- Giáo trình công nghệ hàn-NXBGD- 2002 [2]. Ngô Lê Thông- Công nghệ hàn điện nóng chảy (tập1- cơ sở lý thuyết) NXBGD- 2004. [3]. Trung tâm đào tạo và chuyển giao công nghệ Việt – Đức, “Chương trình đào tạo Chuyên gia hàn quốc tế”, 2006. [4]. Metal and How to weld them - the James F.Lincoln Arc Welding Foundation (USA) – 1990. [5]. The Procedure Handbook of Arc Welding – the Lincoln Electric Company (USA) by Richart S.Sabo – 1995. [6]. Welding science & Technology – Volume 1 – American Welding Society (AWS) by 2006. [7]. ASME Section IX, “Welding and Brazing Qualifications”, American Societyt mechanical Engineer”, 2007. [8]. AWS D1.1, “Welding Structure Steel”, American Welding Society, 2008 [9]. The Welding Institute (TWI), “Welding Inspection”, Training and 9
BÀI 1: HÀN THÉP CÁC BON THẤP - VỊ TRÍ HÀN (2G) Mã bài: MĐ32-01 Giới thiệu: Bài học này giúp cho người học hàn được mối hàn 2G bằng phương pháp hàn FCAW Mục tiêu: - Trình bày đúng vị trí hàn 2G trong không gian, khó khăn khi hàn 2G. - Chuẩn bị phôi đảm bảo sạch, thẳng, phẳng, đúng kích thước bản vẽ. - Chuẩn bị máy hàn, dụng cụ hàn, dây hàn, khí bảo vệ đầy đủ đảm bảo an toàn. - Chọn chế độ hàn (dd, Ih, Uh, Vh) và lưu lượng khí phù hợp với chiều dày vật liệu và vị trí hàn. - Giải thích tác dụng của phương pháp chuyển động mỏ hàn. - Gá phôi hàn chắc chắn, đúng vị trí hàn 2G. - Thực hiện các thao tác hàn 2G thành thạo. - Hàn mối hàn giáp mối có vát mép ở vị trí 2G đảm bảo độ sâu ngấu, không bị nứt, vón cục, cháy cạch, ít biến dạng, đúng kích thước bản vẽ. - Làm sạch, kiểm tra đúng chất lượng mối hàn. - Thực hiện tốt công tác an toàn và vệ sinh phân xưởng. - Tuân thủ quy định, quy phạm trong quy trình hàn FCAW vị trí 2G. - Rèn luyện tính kỷ luật, cẩn thận, tỉ mỷ, chính xác. Phương pháp giảng dạy và học tập bài mở đầu - Đối với người dạy: Sử dụng phương pháp giảng giảng dạy tích cực (diễn giảng, vấn đáp, dạy học theo vấn đề); yêu cầu người học nhớ các khâu chuẩn bị. - Đối với người học: Chủ động đọc trước giáo trình trước buổi học Điều kiện thực hiện bài học - Phòng học chuyên môn hóa/nhà xưởng: Phòng học chuyên môn - Trang thiết bị máy móc: Máy chiếu và các thiết bị dạy học khác - Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu: Chương trình môn học, giáo trình, tài liệu tham khảo, giáo án, phim ảnh, và các tài liệu liên quan. - Các điều kiện khác: Không có Kiểm tra và đánh giá bài học - Nội dung:  Kiến thức: Kiểm tra và đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức  Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kĩ năng.  Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp 10
+ Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. - Phương pháp:  Điểm kiểm tra thường xuyên: 1 điểm kiểm tra (hình thức: hỏi miệng)  Kiểm tra định kỳ lý thuyết: không có  Kiểm tra định kỳ thực hành: không có Nội dung chính: 1. Chuẩn bị phôi hàn, vật liệu hàn: 2. Chieàu Soá Löôïng daøy Kieåu vaùt caïnh α, a. b. ñöôøn Ih, A Uhq, khí theùp,m ñoä mm mm g V CO2 m haøn l/ph 58 0 1 1 300 25 1214 350 30 812 60 02 24 2 350 26 1416 70 400 30 1218 60 02 46 2 400 27 1618 20 70 02 6 2 450 35 1618 25 60 02 6 4 400 26 1618 70 450 35 60 400 27 70 450 35 11
32 02 6 10 500 30 2022 40 vaø 36 vaø 600 38 hôn lôùn 02 6 hôn 2022 32 12 500 30 36 vaø 600 38 lôùn hôn 2. Chuẩn bị vật liệu hàn 2.1. Dây hàn . F X X X (1) (2) (3) (4) (1) - F (Flux) : Thuốc hàn. (2) - Độ bền kéo tối thiểu. (3) - Chỉ ra điều kiện nhiệt luyện. A - As Welding : Như sau khi hàn. P - PWHT (Post Weld Heat Treatment) : Yêu cầu nhiệt luyện sau khi hàn. (4) : Số chỉ thị minium khi thử impact test (Thử va đập). Z : …………………………………………… Không yêu cầu. 0 : …………………………………………… 00F (- 180C) 2 : …………………………………………… - 200F (- 290C) 4 : …………………………………………… - 400F (- 180C) 5 : …………………………………………… - 500F (- 180C) 12
6 : …………………………………………… - 600F (- 180C) 8 : …………………………………………… - 800F (- 180C) 2.3 Gá phôi hàn Gá kẹp phôi đúng vị trí 2G chắc chắn thuận tiện cho công tác hàn 2.4 Chọn chế độ hàn góc a. Ñöôøng kính ñieän cöïc Söï choïn loaïi daây loõi thuoác vaø ñöôøng kính cuûa noù phuï thuoäc vaøo loaïi theùp haøn, vaø caùc yeâu caàu ñoái vôùi kim loaïi moái haøn, chieàu daøy theùp vaø cheá ñoä haøn. Caùc ñaëc tính coâng ngheä cuûa daây, khaû naêng ñieàu chænh cheá ñoä haøn, hieäu quaû kinh teá vaø naêng suaát haøn cuõng ñöôïc xem xeùt. Tröôùc khi haøn caàn kieåm tra cöïc tính cuûa nguoàn ñieän, cô caáu caáp daây haøn. Daây haøn phaûi saáy 230 – 2500C trong 2 – 3 giôø. b. Ñieän aùp hoà quang Ñieàu chænh tröôùc khi haøn. Daây haøn töï baûo veä raát nhaïy vôùi söï thay ñoåi ñieän aùp neân thoâng soá naøy caàn ñöôïc ñieàu chænh chính xaùc. Haøn vôùi ñieän aùp cao vaø hoà quang daøi ñaûm baûo söï ñieàu hoøa cuûa moái haøn vôùi kim loaïi neàn nhöng baén toùe, chaùy chaân vaø roã khí. c. Cöôøng ñoä doøng ñieän Söï taêng cöôøng ñoä haøn aûnh höôûng tôùi toác ñoä noùng chaûy daây vaø ñoä ngaáu cuûa moái haøn vaø chieàu cao moái haøn taêng ñaùng keå. Söï taïo hình moái haøn ñaûm baûo khi thay ñoåi ñoàng thôøi ñieän aùp vaø cöôøng ñoä. d. Taàm vôùi ñieän cöïc Taàm vôùi ñieän cöïc ñöôïc xaùc ñònh tröôùc khi haøn song cuõng coù theå ñieàu chænh ñöôïc trong khi haøn. Taàm vôùi ñieän cöïc phuï thuoäc vaøo kyõ thuaät haøn, kieåu vaø ñöôøng kính daây. Haøn trong CO2 taàm vôùi ñieän cöïc 15 – 40 mm, khoâng lôùn nhö khi haøn daây töï baûo veä. Ñoù laø ñaëc tính noùng chaûy cuûa daây – haøn vôùi taàm vôùi ñieän cöïc lôùn laøm taêng kích thöôùc gioït vaø kim loaïi baén toùe. Khi taêng taàm vôùi ñieän cöïc vaø toác ñoä daây, ñoàng thôøi giöõ nguyeân ñieän aùp nguoàn (khoâng taûi), thì doøng ñieän haøn giaûm vaø chieàu saâu ngaáu giaûm. Trong tröôøng hôïp naøy naêng suaát haøn khoâng ñoåi. Naêng suaát haøn taêng khi taêng taàm vôùi ñieän cöïc, toác ñoä ra daây vaø giöõ nguyeân cöôøng ñoä doøng haøn. Nhö vaäy söï taêng taàm vôùi ñieän cöïc laø yeáu toá naâng cao naêng suaát khi haøn. e. Vaän toác haøn Söï thay ñoåi toác ñoä haøn aûnh höôûng tôùi ñoä ngaáu vaø kích thöôùc moái haøn. Haøn vôùi toác ñoä thaáp laøm taêng tieát dieän vaø chieàu saâu ngaáu cuûa moái haøn. Haøn vôùi toác ñoä cao ñoä ngaáu giaûm do söï haáp thuï nhieät cuûa löôïng lôùn kim loaïi loûng vaø xæ loûng taïi vuøng hoà quang. 13
Toác ñoä haøn khi haøn boät khoâng neân quaù 40 – 50m/h. Söï haøn daây haøn boät ñaëc tröng bôûi chieàu saâu ngaáu lôùn cuûa moái haøn ñaây laø tính öu vieät veà kinh teá. Noù cho pheùp goùc vaùt nhoû nhaát, do ñoù giaûm löôïng kim loaïi ñieän cöïc vaø taêng toác ñoä haøn. Kích thöôùc cuûa caùc moái haøn daây haøn boät giaûm tôùi 30%. So vôùi caùc moái haøn thöïc hieän baèng que haøn tay.Söï haøn daây haøn boät thöïc hieän ñöôïc caùc vò trí f. Löu löôïng khí baûo veä . Ñoái vôùi haøn khí baûo veä thoâng thöôøng löu löôïng khí phaûi ñöôïc chænh chính xaùc khoâng ñuû seõ laøm cho moái haøn bò oâ xi hoùa vaø roã khí , löu löôïng quaù cao seõ gaây ra söï loác xoaùy khoâng khí seõ xaâm nhaäp vaøo vuøng noùng chaûy .Khí baûo veä löu löôïng khí phaûi ñöôïc theo kieåu loaïi vaø kích côõ moû haøn khoaûng caùch giöõa oáng phun vaø chi tieát gia coâng ,khi haøn trong khoâng khí tónh löu löôïng khí baûo veä trong khoaûng 14 19 l/phuùt ñoái vôùi khoâng khí löu ñoäng vaø ñaàu ñieän cöïc daøi hôn bình thöôøng löu löôïng khí baûo veä coù theåû ñeán 26 l/phuùt loã ôû ñaàu phun phaûi giöõ saïch ,traùnh bò ngheït do vaêng toùe kim loaïi loûng trong khi haøn 2.5 Kỹ thuật hàn góc ở vị trí 2F: Söï haøn baèng giaùp moái vaø haøn goùc coù theå thöïc hieän daây haøn nghieâng veà phía tröôùc hoaëc phía sau (Hình III) khi haøn vôùi goùc nghieâng veà phía sau ñoä ngaáu taêng beà roäng quan saùt vuøng noùng chaûy. Haøn vôùi goùc nghieâng veà phía tröôùc chieàu saâu ngaáu nhoû beà roäng lôùn. Khi haøn caùc moái haøn moät lôùp moû haøn di chuyeån thaúng hoaëc xoaén oác. Khi haøn moái haøn nhieàu lôùp, lôùp ñaàu ñöôïc thöïc hieän khoâng dao ñoäng ñieän cöïc caùc lôùp tieáp theo dao ñoäng ngang xoaén hoaëc chöõ Z. Khi haøn caùc moái haøn goùc moû haøn ñaët nghieâng moät goùc 30 – 450 so vôùi ñöôøng ñöùng, Coù theå haøn goùc nghieâng veà phía sau hoaëc phía tröôùc, caùc moái coù caïnh haøn lôùn hôn 10mm khoâng neân haøn moät ñöôøng. Caùc moái gheùp chöõ T, goùc choàng, giaùp moái vaø caùc kieåu gheùp khaùc töø theùp daøy treân 3mm ñöôïc haøn baèng coâng ngheä naøy. Khi haøn ngöûa, haøn ngang söû duïng daây haøn coù ñöôøng kính 2 2.3mm. Khi haøn baèng ñöôøng kính daây 2.5 3mm. Coâng vieäc haøn tieán haønh nôi kín gioù neáu haøn ngoaøi trôøi caàn che chaén gioù. Tröôùc khi haøn caàn xaùc ñònh cheá ñoä haøn theo ñöôøng kính daây, chieàu daøy kim loaïi neàn vaø kieåu moái haøn. Theo cheá ñoä choïn ñieàu chænh löôïng khí tieâu thuï, taàm vôùi ñieän cöïc 3540mm. Khi ngöng söï haøn khoâng chuyeån moû haøn ngay ra khoûi beå haøn( khí treã)nhaèm baûo veä vuøng haøn 14
CÂU HỎI ÔN TẬP 1. Nêu công tác chuẩn bị phôi khi hàn 2G? 2. Nêu các khuyết tật khi hàn 2G? 3. Hãy trình bày chế độ hàn khi hàn 2G bằng phương pháp FCAW? 15
BÀI 6: HÀN THÉP CÁC BON THẤP - VỊ TRÍ HÀN (3G) Mã bài: MĐ32-02 Giới thiệu: Bài học này giúp cho người học hàn được mối hàn 3G bằng phương pháp hàn FCAW Mục tiêu: - Trình bày đúng vị trí hàn 3G trong không gian, khó khăn khi hàn 3G. - Chuẩn bị phôi đảm bảo sạch, thẳng, phẳng, đúng kích thước bản vẽ. - Chuẩn bị máy hàn, dụng cụ hàn, dây hàn, khí bảo vệ đầy đủ đảm bảo an toàn. - Chọn chế độ hàn (dd, Ih, Uh, Vh) và lưu lượng khí phù hợp với chiều dày vật liệu và vị trí hàn. - Giải thích tác dụng của phương pháp chuyển động mỏ hàn. - Gá phôi hàn chắc chắn, đúng vị trí hàn 3G. - Thực hiện các thao tác hàn 3G thành thạo. - Hàn mối hàn giáp mối có vát mép ở vị trí 3G đảm bảo độ sâu ngấu, không bị nứt, vón cục, cháy cạch, ít biến dạng, đúng kích thước bản vẽ. - Làm sạch, kiểm tra đúng chất lượng mối hàn. - Thực hiện tốt công tác an toàn và vệ sinh phân xưởng - Tuân thủ quy định, quy phạm trong quy trình hàn FCAW vị trí 3G. - Rèn luyện tính kỷ luật, cẩn thận, tỉ mỷ, chính xác. Phương pháp giảng dạy và học tập bài mở đầu - Đối với người dạy: Sử dụng phương pháp giảng giảng dạy tích cực (diễn giảng, vấn đáp, dạy học theo vấn đề); yêu cầu người học nhớ các khâu chuẩn bị. - Đối với người học: Chủ động đọc trước giáo trình trước buổi học Điều kiện thực hiện bài học 16
- Phòng học chuyên môn hóa/nhà xưởng: Phòng học chuyên môn - Trang thiết bị máy móc: Máy chiếu và các thiết bị dạy học khác - Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu: Chương trình môn học, giáo trình, tài liệu tham khảo, giáo án, phim ảnh, và các tài liệu liên quan. - Các điều kiện khác: Không có Kiểm tra và đánh giá bài học - Nội dung:  Kiến thức: Kiểm tra và đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức  Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kĩ năng.  Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. - Phương pháp:  Điểm kiểm tra thường xuyên: 1 điểm kiểm tra (hình thức: hỏi miệng)  Kiểm tra định kỳ lý thuyết: không có  Kiểm tra định kỳ thực hành: không có Nội dung chính: 1. Chuẩn bị phôi hàn, vật liệu hàn: 2. Chieàu Soá Löôïng daøy Kieåu vaùt caïnh α, a. b. ñöôøn Ih, A Uhq, khí theùp,m ñoä mm mm g V CO2 m haøn l/ph 58 0 1 1 300 25 1214 350 30 17
812 60 02 24 2 350 26 1416 70 400 30 1218 60 02 46 2 400 27 1618 20 70 02 6 2 450 35 1618 25 60 02 6 4 400 26 1618 70 450 35 60 400 27 70 450 35 32 02 6 10 500 30 2022 40 vaø 36 vaø 600 38 hôn lôùn 02 6 hôn 2022 32 12 500 30 36 vaø 600 38 lôùn hôn 2. Chuẩn bị vật liệu hàn 2.1. Dây hàn . F X X X (1) (2) (3) (4) (1) - F (Flux) : Thuốc hàn. (2) - Độ bền kéo tối thiểu. (3) - Chỉ ra điều kiện nhiệt luyện. A - As Welding : Như sau khi hàn. P - PWHT (Post Weld Heat Treatment) : Yêu cầu nhiệt luyện sau khi hàn. 18
(4) : Số chỉ thị minium khi thử impact test (Thử va đập). Z : …………………………………………… Không yêu cầu. 0 : …………………………………………… 00F (- 180C) 2 : …………………………………………… - 200F (- 290C) 4 : …………………………………………… - 400F (- 180C) 5 : …………………………………………… - 500F (- 180C) 6 : …………………………………………… - 600F (- 180C) 8 : …………………………………………… - 800F (- 180C) 2.3 Gá phôi hàn Gá kẹp phôi đúng vị trí 3G chắc chắn thuận tiện cho công tác hàn 2.4 Chọn chế độ hàn góc a. Ñöôøng kính ñieän cöïc Söï choïn loaïi daây loõi thuoác vaø ñöôøng kính cuûa noù phuï thuoäc vaøo loaïi theùp haøn, vaø caùc yeâu caàu ñoái vôùi kim loaïi moái haøn, chieàu daøy theùp vaø cheá ñoä haøn. Caùc ñaëc tính coâng ngheä cuûa daây, khaû naêng ñieàu chænh cheá ñoä haøn, hieäu quaû kinh teá vaø naêng suaát haøn cuõng ñöôïc xem xeùt. Tröôùc khi haøn caàn kieåm tra cöïc tính cuûa nguoàn ñieän, cô caáu caáp daây haøn. Daây haøn phaûi saáy 230 – 2500C trong 2 – 3 giôø. b. Ñieän aùp hoà quang Ñieàu chænh tröôùc khi haøn. Daây haøn töï baûo veä raát nhaïy vôùi söï thay ñoåi ñieän aùp neân thoâng soá naøy caàn ñöôïc ñieàu chænh chính xaùc. Haøn vôùi ñieän aùp cao vaø hoà quang daøi ñaûm baûo söï ñieàu hoøa cuûa moái haøn vôùi kim loaïi neàn nhöng baén toùe, chaùy chaân vaø roã khí. c. Cöôøng ñoä doøng ñieän Söï taêng cöôøng ñoä haøn aûnh höôûng tôùi toác ñoä noùng chaûy daây vaø ñoä ngaáu cuûa moái haøn vaø chieàu cao moái haøn taêng ñaùng keå. Söï taïo hình moái haøn ñaûm baûo khi thay ñoåi ñoàng thôøi ñieän aùp vaø cöôøng ñoä. d. Taàm vôùi ñieän cöïc Taàm vôùi ñieän cöïc ñöôïc xaùc ñònh tröôùc khi haøn song cuõng coù theå ñieàu chænh ñöôïc trong khi haøn. Taàm vôùi ñieän cöïc phuï thuoäc vaøo kyõ thuaät haøn, kieåu vaø ñöôøng kính daây. Haøn trong CO2 taàm vôùi ñieän cöïc 15 – 40 mm, khoâng lôùn nhö 19
khi haøn daây töï baûo veä. Ñoù laø ñaëc tính noùng chaûy cuûa daây – haøn vôùi taàm vôùi ñieän cöïc lôùn laøm taêng kích thöôùc gioït vaø kim loaïi baén toùe. Khi taêng taàm vôùi ñieän cöïc vaø toác ñoä daây, ñoàng thôøi giöõ nguyeân ñieän aùp nguoàn (khoâng taûi), thì doøng ñieän haøn giaûm vaø chieàu saâu ngaáu giaûm. Trong tröôøng hôïp naøy naêng suaát haøn khoâng ñoåi. Naêng suaát haøn taêng khi taêng taàm vôùi ñieän cöïc, toác ñoä ra daây vaø giöõ nguyeân cöôøng ñoä doøng haøn. Nhö vaäy söï taêng taàm vôùi ñieän cöïc laø yeáu toá naâng cao naêng suaát khi haøn. e. Vaän toác haøn Söï thay ñoåi toác ñoä haøn aûnh höôûng tôùi ñoä ngaáu vaø kích thöôùc moái haøn. Haøn vôùi toác ñoä thaáp laøm taêng tieát dieän vaø chieàu saâu ngaáu cuûa moái haøn. Haøn vôùi toác ñoä cao ñoä ngaáu giaûm do söï haáp thuï nhieät cuûa löôïng lôùn kim loaïi loûng vaø xæ loûng taïi vuøng hoà quang. Toác ñoä haøn khi haøn boät khoâng neân quaù 40 – 50m/h. Söï haøn daây haøn boät ñaëc tröng bôûi chieàu saâu ngaáu lôùn cuûa moái haøn ñaây laø tính öu vieät veà kinh teá. Noù cho pheùp goùc vaùt nhoû nhaát, do ñoù giaûm löôïng kim loaïi ñieän cöïc vaø taêng toác ñoä haøn. Kích thöôùc cuûa caùc moái haøn daây haøn boät giaûm tôùi 30%. So vôùi caùc moái haøn thöïc hieän baèng que haøn tay.Söï haøn daây haøn boät thöïc hieän ñöôïc caùc vò trí f. Löu löôïng khí baûo veä . Ñoái vôùi haøn khí baûo veä thoâng thöôøng löu löôïng khí phaûi ñöôïc chænh chính xaùc khoâng ñuû seõ laøm cho moái haøn bò oâ xi hoùa vaø roã khí , löu löôïng quaù cao seõ gaây ra söï loác xoaùy khoâng khí seõ xaâm nhaäp vaøo vuøng noùng chaûy .Khí baûo veä löu löôïng khí phaûi ñöôïc theo kieåu loaïi vaø kích côõ moû haøn khoaûng caùch giöõa oáng phun vaø chi tieát gia coâng ,khi haøn trong khoâng khí tónh löu löôïng khí baûo veä trong khoaûng 14 19 l/phuùt ñoái vôùi khoâng khí löu ñoäng vaø ñaàu ñieän cöïc daøi hôn bình thöôøng löu löôïng khí baûo veä coù theåû ñeán 26 l/phuùt loã ôû ñaàu phun phaûi giöõ saïch ,traùnh bò ngheït do vaêng toùe kim loaïi loûng trong khi haøn 2.5 Kỹ thuật hàn góc ở vị trí 3F: Söï haøn baèng giaùp moái vaø haøn goùc coù theå thöïc hieän daây haøn nghieâng veà phía tröôùc hoaëc phía sau (Hình III) khi haøn vôùi goùc nghieâng veà phía sau ñoä ngaáu taêng beà roäng quan saùt vuøng noùng chaûy. Haøn vôùi goùc nghieâng veà phía tröôùc chieàu saâu ngaáu nhoû beà roäng lôùn. Khi haøn caùc moái haøn moät lôùp moû haøn di chuyeån thaúng hoaëc xoaén oác. Khi haøn moái haøn nhieàu lôùp, lôùp ñaàu ñöôïc thöïc hieän khoâng dao ñoäng ñieän cöïc caùc lôùp tieáp theo dao ñoäng ngang xoaén hoaëc chöõ Z. Khi haøn caùc moái haøn goùc moû haøn ñaët nghieâng moät goùc 30 – 450 so vôùi ñöôøng ñöùng, Coù theå haøn goùc nghieâng veà phía sau hoaëc phía tröôùc, caùc moái coù caïnh haøn lôùn hôn 10mm khoâng neân haøn moät ñöôøng. 20