Giáo trình hướng dẫn quy trình vận dụng cấu tạo mạng đa tinh thể của kim loại nguyên chất p10

Chia sẻ: Eryey Yetutwu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

59
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình hướng dẫn quy trình vận dụng cấu tạo mạng đa tinh thể của kim loại nguyên chất p10', khoa học tự nhiên, hoá học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình hướng dẫn quy trình vận dụng cấu tạo mạng đa tinh thể của kim loại nguyên chất p10

a) b) Hçnh1.36 -Täø chæïc tãú vi cuía gang tràõng a)Gang tràõng træåïc cuìng tinh b)Gang tràõng cuìng tinh c)gang tràõng sau cuìng tinh c) trong traûng thaïi cán bàòng (nung noïng hay laìm nguäüi vä cuìng cháûm, täúc âäü nung noïng hay laìm nguäüi 0). Trong thæûc tãú täúc âäü nung noïng hay laìm nguäüi thæåìng coï giaï trë xaïc âënh nãn khäng phuì håüp. Tæång tæû nhæ hiãûn tæåüng quaï nguäüi (khi kãút tinh) hay quaï nung (khi noïng chaíy) caïc âiãøm tåïi haûn naìy cuîng tháúp hån hay cao hån khi laìm nguäüi hay nung noïng, sæû khaïc biãût naìy caìng låïn khi täúc âäü caìng cao. Âãø phán biãût cuìng mäüt âiãøm tåïi haûn cho hai træåìng håüp khi laìm nguäüi vaì nung noïng ta thãm vaìo chæî r (refroidissement) khi laìm nguäüi vaì c (chauffage) khi nung noïng. Våïi mäüt loaûi theïp nháút âënh bao giåì ta cuîng coï : Ar1 < A1
CHÆÅNG 2 : BIÃÚN DAÛNG DEÍO VAÌ CÅ TÊNH Trong chæång naìy ta nghiãn cæïu caïc hiãûn tæåüng xaíy ra trong kim loaûi dæåïi taïc duûng cuía ngoaûi læûc, âoï laì quaï trçnh biãún daûng deío vaì caïc âàûc træng cuía noï. Qua âoï ruït ra âæåüc caïc nguyãn lyï laìm biãún âäøi cå tênh cuía váût liãûu theo mong muäún. Våïi váût liãûu kim loaûi caïc loaûi baïn thaình pháøm daûng dáy, äúng, thanh, hçnh, táúm, laï, bàng ...âãöu âæåüc chãú taûo bàòng phæång phaïp biãún daûng deío âæåüc sæí duûng ráút tiãûn låüi trong thæûc tãú. Trong caïc nhaì maïy cå khê váût liãûu kim loaûi thæåìng taûo phäi bàòng reìn, dáûp træåïc khi càõt goüt. Do váûy viãûc nghiãn cæïu caïc quaï trçnh xaíy ra khi biãún daûng deío giuïp ta nàõm âæåüc baín cháút cuía caïc âàûc træng cå tênh vaì caïc biãûn phaïp náng cao cå tênh cuîng nhæ khàõc phuûc caïc hiãûn tæåüng khäng coï låüi. 2.1.BIÃÚN DAÛNG DEÍO VAÌ BIÃÚN DAÛNG ÂAÌN HÄÖI : Khaío saït biãøu âäö keïo theo chiãöu truûc cuía máùu kim loaûi hçnh truû cho ta khaïi niãûm vãö caïc loaûi biãún daûng vaì phaï huíy. 2.1.1.Biãún daûng âaìn häöi : 1-Khaïi niãûm : laì biãún daûng bë máút âi khi boí taíi troüng taïc duûng, noï xaíy ra khi taíi troüng nhoí hån mäüt giaï trë xaïc âënh goüi laì giåïi haûn âaìn häöi. Trãn biãøu âäö keïo noï æïng våïi giaï trë læûc keïo nhoí hån Fâh, âäü biãún daûng tyí lãû báûc nháút våïi taíi troüng. Nãúu boí taíi troüng thç biãún daûng khäng coìn næîa. b Taíi troüng F Fb c a Fa Fdh e F1 Ol a’ a’’ Âäü giaîn daìi l Hçnh 2.1- Så âäö biãøu âäö taíi troüng- biãún daûng âiãøn hçnh cuía kim loaûi 2-Vê duû : - Våïi taíi troüng F1 máùu bë keïo daìi ra mäüt âoaûn Ol, nhæng nãúu boí taíi troüng máùu tråí vãö kêch ban âáöu. - Keïo mäüt loì xo våïi læûc nhoí, khi thaí tay ra láûp tæïc noï co vãö kêch thæåïc cuî. Biãún daûng âaìn häöi coï thãø gáy ra båíi æïng suáút phaïp láùn æïng suáút tiãúp. Luïc naìy caïc nguyãn tæí dëch chuyãøn âi mäüt khoaíng caïch nhoí (nhoí hån mäüt thäng säú maûng). Thäng säú maûng tàng lãn mäüt læåüng laì a + a, chæa âaût âãún vë trê cán bàòng måïi. Do váûy khi boí taíi troüng 47
Hçnh 2.2- Biãún daûng âaìn häöi do: Hçnh 2.3- Læûc liãn kãút giæîa a) ÆÏng suáút keïo; b) ÆÏng suáút neïn 2 nguyãn tæí lán cáûn c) Xã dëch; d)EÏïp ba chiãöu ) Æ ï 3 hi ö taïc duûng, chuïng tråí vãö vë trê ban âáöu. Dæåïi taïc duûng cuía æïng suáút phaïp maûng tinh thãø bë ng keïo daìi ra, dæåïi taïc duûng cuía æïng suáút tiãúp maûng tinh thãø nhæ bë xä nghiãng âi mäüt goïc nhoí naìo âoï. 2.1.2.Biãún daûng deío : 1- Khaïi niãûm : laì biãún daûng váùn täön taûi khi boí taíi troüng taïc duûng, noï xaíy ra khi taíi troüng låïn hån giåïi haûn âaìn häöi. 2-Vê duû : - Khi âàût taíi troüng F ch (låïn hån giaï tri Fâh ), máùu bë keïo daìi theo âæåìng 0ea, tæïc laì biãún daûng mäüt âoaûn 0a". Khi boí taíi troüng taïc duûng máùu bë co laûi theo âæåìng aa, song song våïi 0e. Nhæ váûy máùu âaî bë daìi thãm mäüt âoaûn 0a,. - Khi ta beí mäüt que sàõt våïi mäüt læûc låïn, noï bë gáûp cong laûi maì khäng tråí vãö vë trê ban âáöu âæåüc næîa. As BM A A A A A A Khäng taíi Âaìn häöi Træåüt Song tinh Chuyãøn pha M Hçnh 2.4- Så âäö biãún daûng trong váût liãûu (A, B-caïc cáúu truïc khaïc nhau) Biãún daûng deío chè gáy ra båíi æïng suáút tiãúp, luïc naìy caïc nguyãn tæí dëch chuyãøn âi mäüt khoaíng caïc khaï låïn (låïn hån mäüt thäng säú maûng). Do váûy khi boí taíi troüng chuïng chiãúm vë trê cán bàòng måïi. Biãún daûng deío thæåìng xaíy ra bàòng caïch træåüt laì chuí yãúu, âäi khi xaíy ra bàòng song tinh. Trong quaï trçnh biãún daûng âaìn häöi vaì biãún daûng deío læûc liãn kãút giæîa caïc nguyãn tæí váùn âæåüc baío toaìn. Trong quaï trçnh phaï huíy thç mäúi liãn kãút naìy khäng coìn næîa. Chuïng ta seî khaío saït quaï trçnh træåüt cuía âån tinh thãø, laì daûng âån giaín nháút (nhæng háöu nhæ khäng gàûp trong thæûc tãú) âãø tæì âoï khaío saït caïc hçnh thæïc khaïc phæïc taûp hån. 48
Hçnh 2.5- Så âäö biãún âäøi maûng tinh thãø khi tàng taíi troüng a) Ban âáöu; b) Biãún daûng âaìn häöi; c) Biãún daûng deío; d) Phaï huyí 2.1.3.Sæû træåüt cuía âån tinh thãø : 1-Khaïi niãûm : Træåüt laì sæû chuyãøn dåìi tæång âäúi våïi nhau giæîa caïc pháön cuía tinh thãø theo nhæîng màût vaì phæång nháút âënh goüi laì màût træåüt vaì phæång træåüt. Træåüt laì hçnh thæïc biãún daûng deío chuí yãúu trong thæûc tãú. Âäi khi ta cuîng gàûp mäüt hçnh thæïc khaïc cuía biãún daûng deío laì song tinh, tuy nhiãn song tinh xaíy ra khoï khàn hån nhiãöu so våïi træåüt. 2-Caïc màût træåüt vaì phæång træåüt : Trong quaï trçnh træåüt hai màût nguyãn tæí dëch chuyãøn tæång âäúi våïi nhau, liãn kãút giæîa caïc nguyãn tæí âäúi diãûn nhau bë âæït råìi, nhæng mäúi liãn kãút giæîa hai nguyãn tæí lán cáûn nhau trong mäùi màût váùn âæåüc baío toaìn. Màût træåüt vaì phæång træåüt laì caïc màût vaì phæång coï máût âäü nguyãn tæí låïn nháút. Khoaíng caïch giæîa hai màût coï máût âäü nguyãn tæí låïn nháút seî xa nháút nãn liãn kãút giæîa chuïng yãúu hån, do âoï chuïng coï thãø dëch chuyãøn tæång âäúi våïi nhau dãù daìng hån. Caïc phæång coï máût âäü nguyãn tæí låïn nháút seî coï liãn kãút nguyãn tæí theo phæång âoï maûnh nháút. Do váûy khi træåüt mäúi liãn kãút nguyãn tæí trãn phæång âoï váùn baío toaìn. Trong caïc kiãøu maûng tinh thãø thæåìng gàûp caïc màût vaì phæång daìy âàûc nháút chênh laì caïc màût træåüt vaì phæång træåüt cå baín. Trong maûng láûp phæång tám khäúi (A2) caïc màût coï máût âäü daìy âàûc nháút laì caïc màût âi qua nguyãn tæí trung tám khäúi láûp phæång, kiãøu (110) coï táút caí saïu màût nhæ váûy. Trãn mäùi màût coï hai phæång daìy âàûc nháút kiãøu [111]. Nhæ váûy caïch træåüt cuía kiãøu maûng A2 laì : 6 màût x 2 phæång = 12. Maûng A2 coï 12 hãû træåüt chênh khaïc nhau. Sæû træåüt bao giåì cuîng xaíy ra bàòng sæû kãút håüpü giæîa mäüt màût træåüt vaì mäüt phæång træåüt trãn âoï goüi laì hãû træåüt. Trong maûng láûp phæång tám màût (A1) caïc màût coï máût âäü daìy âàûc nháút laì caïc màût kiãøu (111) âæåüc taûo ra båíi ba âæåìng cheïo cuía ba màût bãn coï chung mäüt âènh. Coï bäún màût kiãøu nhæ váûy. Trãn mäùi màût coï ba phæång laì âæåìng cheïo cuía màût bãn coï máût âäü daìy âàûc nháút . Nhæ váûy caïch træåüt cuía maûng (A1) laì : 4 màût x 3 phæång = 12. Do âoï maûng A1 cuîng coï 12 hãû træåüt chênh khaïc nhau. Trong maûng saïu phæång xãúp chàût (A3) chè coï mäüt màût daìy âàûc nháút doï laì màût âaïy, trãn âoï coï ba phæång daìy âàûc nháút chênh laì caïc âæåìng cheïo cuía luûc giaïc. Do váûy maûng A3 coï ba hãû træåüt chênh. 49
Hçnh 2.6 - Så âäö biãøu diãùn sæû træåüt a) Hçnh daûng âån tinh thãø vaì maûng træåïc khi træåüt. b) Hçnh daûng âån tinh thãø vaì maûng sau khi træåüt. Hçnh 2.7- Caïc hãû træåüt trong caïc kiãøu maûng thæåìng gàûp: a) Láûp phæång tám màût; b) Saïu phæång xãúp chàût c) Láûp phæång tám khäúi Khaí nàng biãún daûng deío cuía kim loaûi tyí lãû thuáûn våïi säú hãû træåüt chênh. Kim loaûi coï cuìng säú læåüng hãû træåüt chênh thç kim loaûi coï säú phæång træåüt trong mäüt màût træåüt låïn 50