Giáo trình Kinh tế học vĩ mô: Phần 1 - Cao Thúy Xiêm (ĐH Kinh tế Quốc dân)

Chia sẻ: Lê Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:131

Thêm vào BST

Báo xấu

231
lượt xem 77
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Kinh tế học vĩ mô: Phần 1 cung cấp cho người học các kiến thức tổng quan về kinh tế học vi mô; cầu, cung; lý thuyết về sự lựa chọn của người tiêu dùng; sản xuất - chi phí - lợi nhuận.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Kinh tế học vĩ mô: Phần 1 - Cao Thúy Xiêm (ĐH Kinh tế Quốc dân)

CAO THUY XIEM G IA O T R lN H K IN H T E H O C V i M O DAI HOC KINH TE QUOC DAN
Ldl nol ddu Ldl n6 i dau Ke tir khi Viet Nam th\rc hi?n chfnh sich md cura, xay d\mg ner. kinh te thi tnrang djnh hudng xa hpi chu nghTa, Kinh te h
KINH TE HOC VI MO T£p the t&c gi& hy vpng rSng, vdi mot cau true hi£n dai va logic nhir tren, cuon sach nay sS thuc sir co l'ch vcri ngudi hoc. T|ip the t£c gia xin bay t6 ldng biet cm sau s5c doi vdi Ban Gi&m hi?u Trudng Dai hpc Kinh te Quoc dan, Khoa Kinh t£ hoc; Ban Gi&m hi?u Trudng Dai hpc Ngoai thucmg, Khoa Kinh te va Kinh doanh quoc te; Ban Giam doc Hpc vi?n Ngan hang, Bo mon Kinh te v& c£c dong nghifp ve sir ho trp, dpng vien va giup da quy b&u m£ c£c tac gia d3 nhan dupe trong qua trinh hoan thanh cuon sich n&y. M5c du d§ rat co gSng, nhung chic chSn cuon sach nay con nhieu thieu sdt. Tap thi tic gii-hoan nghenh mpi y kien dong gop de cuon sdeh dupe hoan thi?n hon d lan xuat ban sau. TAP TH t TAC GIA 4 Tri/dng Dai hoc Kinh le Quoc dan
Chuong 1. Tong quan vS kinh tS hoc vl md Chirong 1 TONG QUAN \£ KINH T& HOC V IM 6 I. GlOl THlfiU M6 N HOC • • 1. Kinh te hoc la gi Kinh t€f hoc vi md la mdt mdn kinh t£ co sd, cung c3p cho ngudi hoc nhung kMi niftm rSft co ban vfi thi trudng, cung c5u, hang san xua't, ngudi tieu dilng v3 vai trd cua chfnh phu. Theo mdt khai niftm chung nhit, kinh t£ hoc 13 mdn khoa hoc giup cho con ngudi hi£u vi cdch thuc van h3nh cua n6n kinh t£ n6i chung va cach thuc ting xir cua ttimg tic nh&n tham gia vao n£n kinh t£ ndi rieng. Cach thtic van hknh va ung xir cfia n£n kinh t£ phai xoay quanh v3n d£ su dung ngudn tM nguyfen khan hi6m nhu the' nao cho hieu qua nh£t d£ thoa man td't nh£t nhu c£u khdng ngung tang len cua con ngudi. Su khan hi£m t3i nguyfin 13 v£n d£ vd'n c6 cua moi nen kinh te' do mau thuSn giua nhu c3u vd tan cua con ngudi \i h3ng hda, dich vu v3 nang luc s3n xu3t cd gidi han cua xa hdi. Mau thuSn nay dat ra va'n d6 cdn ph3i s i dung cd hieu qua moi ngudn t3i nguyfin khan hie'm d£ thoa man nhu c£u cua con ngudi va xa hdi v£ cac h3ng hod v3 dich vu. Kinh tfiThoc cd nhiftm vu nghien ctiu cach thuc giai quyfit v3n d6 n3y, tire 13 nghien ciru c3ch thuc van hanh cua nln kinh te' va cdch thuc ling xu cua cic chu the’ kinh te' trong viec phan b6 hieu qua ngudn luc khan hi£m d£ sAn xu£t ra hang hda, dich vu. Nhu vay, kinh \€ hoc quan tam de'n h3nh vi cua to3n bd ndn kinh t^ t6ng the v3 h3nh vi cua cic chu th£ kinh \6 rieng 16 trong n6n kinh te', bao gdm c ic hang, cic hd gia dinh, nhung ngudi lao ddng v3 chfnh phu. Mdi chu th£ kinh te' dSu cd cic muc tieu tdi cao di hudng tdi, dd 13 muc tieu td'i da hda c3c lpi fch kinh te' cua Trifdng Dai hoc Kinh te Quoc dan 5
KINH TE HOC VI MO ho. Muc tieu ciia cdc hang la t6'i da h6a Id nhuan, muc tieu ciia c ic h6 tieu dilng la t
Chuong 1. TSng quan v4 kinh tS hgc v/md 3. N6i dung cua cu6n sich Cutfn sich nky gidi thiftu cic n6i dung cu th£ sau day: Chuong 1: TSng quan ve kinh te hoc vi md. Chuong ndy cung cdp cac khii nifim vi kinh t€ hoc, kinh t£ hoc vi md vi kinh t£ hoc vl mo, giai thfch ngu6n gdc cua c ic vdn d£ kinh t6 phit sinh l i do ngu6n luc khan hi6m vd Id nguyfin nhan cua moi su lua chon kinh te'. No gidi thieu ba vdn dl kinh tff n£n ting cua moi nln kinh t£ Id sdn xudt cii gi, sdn xudt nhu th£nio vd san xudt cho ai, tvr d6 nhSh manh ly thuyet kinh t6 hoc vi md l i thuyet v i su lua chon kinh t£ t«5i uu. C ic tic nhan kinh t£ lu6n phai ddi mat vdi nhung su lua chon dl tri ldi ba vdn d£ kinh i£ co bin d6, tuy nhiftn cdch thtic gidi .quy£t ba vdn Ai kinh l€ co bdn niy lad khdc nhau giQa cdc he thdng kinh t£ khdc nhau. thuyfft v i su lua chon cung dua ra khdi niftm rdt quan trong cua kinh t£ hoc li khii niftm v i chi phf co hdi, dudng gidi han kha nang san xudt, quy ludt chi phf co hdi tang din. Ngoki ra, chuong 1 cung d£ cap d£n c ic phuong phdp nghien ctiu co ban li phuong phip m6 hlnh hoi, phuong phdp so sinh tlnh vd phucrng phdp phan tfch can bifcn. Chuong 2: Cdu va cung. Thdng qua nhflng vdn d6 co bdn ciia cung vi ciu nhu luat cung, luat cdu, quan he cung cdu, su thay d
KINH t £ H Q C VI MO phdp phfln tfch can bifin dupe van dung d! dua ra quy tac tdi da h6a fch lpi trong tieu dilng. Trfin co sd d6, chuong nay xay dmig mo hlnh ve su lua chon tdi uu cua ngudi tieu dilng trong di6u kien ngan sdeh tiftu ding han ch£, dua trftn cd hai phuong phdp tie'p can Id d6 thi dudng bang quan, dudng ngan sach vd ty thuyet fch lpi. Chu&ng 4: Sdn xudt- Chi phi- Leri nhuan. Sau khi nghien cuu hanh vi cua ngudi tieu dilng 6 chuong 3, chuong 4 chuyln sang phan tfch hanh vi cua cac hang san xud't, tire ia nhung ngudi chu sir dung cac y£u td lao d6ng (L) va vdn (K) d£ san xuS't ra cac hang hoa, dich vu. NOi dung cua chuong 4 tap trung nghien cuu hanh vi cua hang trong mdi quan he giura san lupng, chi phf va lpi nhuan. Do ia, d! giai quydt dupe muc tieu t6'i da hda lpi nhufin thi hang phai t o chon mtic san lupng t
Chuong 1. Tong quan vS kinh tS hpc vi md ngudi bdn va ngudi mua trdn thi trudng hdng hod, dich vu vd trfin thi trudng ye'u td san xudi dupe ddi chd cho nhau. Cdc hang bay gid la ngudi mua cdn cdc hd tieu dung lai Id ngudi bdn tren thi trudng ye'u td' san xud't. Ddc dilm thi trudng vd hdnh vi cua cdc tdc nhdn tham gia thi trudng se dupe nghien cuu thdng qua cung cdu ciia lao ddng, vd'n va dd't dai. Chuong 7: That bai cua thi trudng va vai trd cua chinh phu. Chuong ndy nghien cuu cdc trudng hop thi trudng bi thdt bai trong vific tao ra su phdn bd tdi nguyen khdng hieu qud vd su bdt binh ddng ve kinh te'. Cdn cu vao cdc ngudn hinh thanh nhung thdt bai thi trudng, chfnh phu se cd nhung bien phdp can thiep nhu th£ ndo dl khdc phuc nhung thdt bai cua thi trudng vd dua nghien cdu cdc bien phap khac nhau cd thi su dung dl cai thien hieu qua phdn bd tai* nguyen va dam bao su binh ddng vl kinh te'. n . KHAN HI^M VA S i; LUA CHON Lua chon kinh te' tdi uu la vdn de cdt loi, xuyen sudt cua Kinh te' hoc vi md. Ly do giai thfch tai sao cdc chu the’ kinh te' ludn phai dd'i mdt vdi nhung su lua chon la do su tdn tai cua quy ludt khan hie'm tai nguyen. Tdi nguyen khan hie'm budc cac doanh nghiep, cdc hd gia dinh va chfnh phi phai lua chon mdt phuong dn td't nhd't nhim s i dung cd hieu qua ngudn tdi nguyen khan hie'm. 1. Su khan hiem Khan hie'm t6n tai bdt cir khi ndo nhu cdu cua mdt cd nhdn hodc mdt chu thi kinh te' ldn hon khd ndng sdn cd vl tdi nguyen dl thoa man-nhu cdu dd. Vf du, mdt em be mong mudn cd mdt Ion nude ngot coca cola gid 6 ngdn ddng vd mdt phong keo cao su gid 2 ngdn ddng, trong khi nd chi cd trong tay 7 ngdn ddng, em b6 dd gdp phai su khan hiem. Vdn dl quan trong hon Id su khan hie'm ludn tdn tai vi mdu thudn vdn cd giua nhu cdu v! hdng hod, dich vu vd kha ndng thoa man nhu cdu. Mdu thufin ndy dupe thi hien 6 chd nhu cdu cua con ngudi tdng len khdng ngOtng trong khi khd ndng san xudt cua xa hdi dl thod man nhu cdu lai cd gidi han do su han a — .................................. ...................................... — . ............ Trifdng Dai hpc Kinh te Quoc dan 9
• KINH HOC VI MO m chd vd tdi nguyen. Tdi nguyen duoc hidu theo nghTa rdng bao g6m moi ngudn luc dd san xudt ra cdc hang hod dich vu hao gdm tidn vdn, ddt dai, may m6c thidt bi, c6ng ngh6, quan ty, thdi gian. Ddi vdi cdc hang san xudt ra hang hoa dich vu, ngudn luc khan hidm chfnh lk cdc ydu t6' sdn xudt khan hidm. Ddi vdi ngudi tieu dilng, ngudn luc khan hidm chfnh Id luong thu nhdp nhdt dinh md anh ta kidm duoc dilng dd mua s&m cdc hdng hod dich vu cho tieu dilng. 2. Chi phf co hdi Chi phf co hdi la mdt khai niem huu fch duoc s i dung trong ly thuydt lua chon. Nd duoc vdn dung rdt thudng xuydn vd rdng rai trong ddi sdng kinh td cua chfing ta. Chi phf co hdi dua trfin co so la ngudn luc khan hidm nfin budc chung ta phai thuc hi&n su lua chon. Lua chon tuc la thuc hifin “su ddnh ddi”, ttic Id dd nhdn duoc mdt loi fch ndo dd budc chung ta phai ddnh ddi hodc bd qua mdt chi phf nhdt dinh cho nd. Nhu vdy, chi phf co hdi cua m6t phuong dn duoc lua chon la gid tri cua phuong dn tdt nhdt bi bd qua khi . thuc hi6n sif lua chon dd. Do quy ludt vd su khan hidm n6n lu6n tdn tai nhflng su danh ddi khi thuc hifin cdc su lua chon. Hay noi each khdc, chi phf co hdi ludn tdn tai. M6t vf du don gian ciia chi phf co hdi lk khi lua chon vide ddn ldp nghe gido su giang bdi, mdt hoc vifin se mdt co hdi gap go ky kdt hop ddng vdi ddi tdc lam dn, hoac mdt co hdi tham du mdt hdi thao khdc cung dang duoc td chuc cung trong thdi gian dd. Thdi gian Id ngudn luc khan hidm nfin khdng thd cung mdt luc thuc hidn duoc ca ba phuong dn. Ndu lua chon ddn ldp nghe gido su giang bdi thi phuong dn tdt nhdt bi bd qua ddi vdi ngudi hoc vifin Id gdp mdt ddi tdc dd k^ kdt hop ddng. Cu thd hon, ndu hop ddng dd mang lai cho anh ta 10 tridu ddng, thi cd thd ndi rdng chi phf co hdi cua viec ddn ldp nghe gido su giang bai la gid tri cua phuong dn tdt nhdt da bi bd qua dd, tire la 10 tridu ddng. Chi phf co hdi duoc sir dung nhu Id cdn cu dd so sdnh vdi loi fch thu dupe khi thuc hidn cdc su lua chon, vd dd Id chi phf kinh td. 10 Tn/dng Dai hoc Kinh te Quoc dan
Chuong 1. Tong quan vSklnhtShqc vimd Cac nha kinh doanh va ngudi tieu dung thuc hien lua chon trftn co so so sanh loi fch thu duoc va chi phf bd ra tai m6i di£m bifen (tiic la tai m6i don vi hang hoa, dich vu dupe san xuat ho5c tieu ddng them). Vf du trong viec lua chon lupng hing hoa tieu ddng tdi uu, chi phf co hdi cua m6i don vi hang hoa dupe tieu dilng them li gid ca mdt don vi san ph&n, vi no dupe so sinh vdi lpi fch can bien thu dupe khi tifeu dilng them don vi san phim dd. Trong vide lua chon lupng hang hoa san xuit tdi uu, chi phf co hdi cua mdi don vi hing hoa dupe san xu£t them l i chi phf can bien cua mdi don vi san pham san- xuit them vi dupe so sinh vdi doanh thu cin bien cua don vi san phim ting them d6. Viec phin tfch, so sinh lpi fch-chi phf tai di£m bien chfnh li ndi dung cua phuong phap phin tfch can bien da dd cip tren diy. * 3. Dudng gidi han kha ndng san xuit vi quy luit chi phf co hdi tang din Quy luit chi phf co hdi ting din cho they, mudn san xuit them ngiy cing nhi£u hon mdt loai hing hoi nio dd, chung ta phai hy sinh mdt lupng ngiy cing ldn hon mdt loai hing hoi khic, trong di£u kien cdng nghe vi tai nguyen hien cd. Di£u niy dupe giai thfch mdt cich don gian li do ngudn luc khan hie’m, ndii ta tang din s
KINH TE HOC VI MO Cic kha ndng Diu DVD (chie'c) ti vi (chie'c) A 25 0 B 20 4 C 15 7 D 9 9 E 0 10 Thi hifin cic kha n3ng nky trftn d6 thi cho ta dudng gidi han kha ning san xuit hlnh 1.1 Dudng niy cho thiy san xuit 6 cic dilm trfin dudng PPF dlu c6 hieu qui vl mat kinh te' vi da tfin dung hit n&ng luc san xuit va dat duoc san luong tdi da c6 thi. N6u nln kinh te' san xuit 6 dilm H n&m trong ducmg gidi han ning luc san xuit, cac ngudn luc chua duoc su dung mdt cich hieu qua vi vdi n3ng luc hifin c6 nln kinh t l cd thi dat duoc c ic mtic san luong tdt hem d dilm B hoSc dilm D. Nln kinh t l khdng thi san xuit tai K nim ngoai kha nSng san xuit cua nln kinh te'. DVD 25 20 15 10 5 2 4 $ 8 10 tivi H inh 1.1 12 Trifdng Dai hoc Kinh te Quoc dan
Chuong 1. TSng quan vS kinh tS hgc vi md D6 dtfc cua dudng PPF bi£u thi chi phf co h6i cua viec sin x u * ti vi, tuc lk luong (Mu DVD phii tCr b6 d£ c6 thi sdn xuflt them m6t don vj ti vi (= d£u DVD / ti vi). Qui luat chi phf co h6i tang d£n cho tlMy d6 d6'c ngiy cing 16n - dudng PPF c6 dang lom so vdi g6'c toa dO- Qui luat chi phf co hOi tang d£n duoc minh hoa cu thi dudi day: Chi phf co hOi cua viec sin xu£t ti vi Chi phf ca h6i cua 1 ti vi (s6 dSu DVD) 4 ti vi d£u tien doi hoi phii b6 5/4 qua 5 (Mu DVD 3 ti vi tiep theo d6i hoi phii bo 5/3 qua 5 d$u DVD 2 ti vi tie'p theo ddi h6i phii bo 3 qua 6 diu DVD 1 Ti vi cuOi ciing d6i hoi phii 9 bo qua 9 diu DVD Tuong tu, chi phf co hOi cua viec sin xu5t (Mu DVD Chi phf co hdi cua 1 (Mu DVD (sd' ti vi) 9
KINH i t HOC- VI M6 Mac dil bdn than dudng gidi han kha nang san xudt khdng giai thfch dugc 1? do tai sao chi chon su kfit hop ndy md khdng chon su kit hop khdc, taft ca cdc luan cti khdch quan va chu quan v6 lua chon kinh te tdi uu dlu phai ndm trfin dudng gidi han kha nang sail x u * hien c6. Nhung trfin dudng nang luc cho ph6p do, chung ta se chon dilm nao Id tdt nhdt, dd la dilm mong mudn nhdt cua nln kinh te xa hdi. • Chu $ rdng, khi kha nang sdn xudt duoc cai thien, cdng nghe tien tifin hon duoc dp dung thi dudng gidi han kha nang san xudt se dich chuyln ra phfa ngodi bilu hien mdt su tang .trudng kinh te. m. BAVAN kinh i t COBAn VI ngudn luc Id khan hilm, moi quylt dinh lua chon trong san xutft vd tieu dilng cua cdc tdc nhdn kinh t l dlu phai ddm bao su dung ddy du va hieu qua ngudn luc. D l ngudn luc duoc sit dung hieu qua, cdc quylt dinh lua chon phai tra ldi tdt ba cau hoi nln tdng duoc goi id ba vdn dl kinh t i co bdn, dd Id: - San xudt cdigi - San xudt nhu thi nao - San xudt cho ai 1. San xudt cdi gl “Sdn xudt cdi gl” Id vdn dl co bdn ddu tien cdn phdi duoc tra ldi. VI ngudn luc Id khan hilm nen khdng thi dl dang dap ting moi nhu cdu cua xa hdi. Trong khd nang hien cd, xa hOi phdi lua chon dl sdn xudt mdt sd loai hdng hod nhdt dinh. Viec lua chon loai hdng hod, dich vu gi nen duoc uu tien san xudt se duoc can cti vao nhilu ylu td, vf du nhu cdu cua thi trudng, khd nang vl cac ylu td ddu vdo cua doanh nghiep, tinh hinh canh tranh, gid ca tren thi trudng. Trong nln kinh t i thi trudng, gid cd se Id tfn hieu true tilp nhdt gitip ngudi san xudt quylt dinh san xudt cdi gl. 2. San xudt nhu the' ndo Sau khi quylt dinh duoc loai hdng hod, dich vu gl n6n duoc san xudt, xa hdi phdi tra ldi cau hdi quan trong thti hai Id “san xudt 14 Tn/dng Oai hoc Kinh te Quoc dan
Chuong 1. Tong quan vS kinh t4 hqc vi md nhu the' ndo?”, turc lk tim ra phuong phdp, cOng nghe thfch hop cho san xuat, vd su kit hop hop vd hieu qud giua cdc ngu6n luc ddu vao dl san xudt ra hdng hod da duoc lua chon. D6ng thd, gidi quye't vdn dl “san xudt nhu the' ndo” cung chfnh Id tlm cdu trd Id cho nhung cdu h6i sau: hdng hoa d6 n6n duoc san xudt b ddu? sdn xudt bao nhieu? khi ndo thi san xudt vd cung cdp? t
KINH i f H OC VI MO quyfit ba vflh dl kinh t£ ca bdn Ik khkc nhau. 1. He thong kinh te ke hoach hoa tap trung Trong nln kinh t£ nky, tat ca viec lua chon ba v£n dl kinh te' ca ban san xukt cdi gi, san xuat nhu the' nao va san xuat cho ai, dlu do nhk nude thuc hien va quylt dinh. Nhk nude tilh hanh qudc huu hok, tap thi hod, xok bo kinh te' tu nhan. Lien X6 trudc day lk vf du diln hinh cua md hinh kinh 16 nky. Ddi vdi cau hoi “san xu£t cki gi”, nha nude quylt dinh san xu^t cki gi, san luong bao nhieu vk giao chi tieu phkp lenh cho cac doanh nghiep nhk nude. Khi hoan thanh nhiem vu phai giao ndp san phlm vk tfch luy cho nhk nude theo chi tieu phkp lenh. Ddi vdi cau hdi “san xuat nhu the' nko”, nhk nude quylt dinh cdng nghe vk phkn phdi vdn, ky thuat mky mdc cdng nghe cho cac doanh nghiep. Ve cau hoi “san xukt cho ai”, nhk nude s i dung che' dd phan phdi bang hien vat cho ckc ca quan nhk nude, dilng chi’ dd tern phie'u dl phan phdi cho ngudi tieu dilng. U*u dilm cua he thd'ng kinh t£ nky la viec quan ty duoc thdng nhat tap trung vk giai quyftt duoc nhung nhu dlu cdng cdng cua xa hdi. Nhung van dl quan trong khkc cua qudc gia nhu an ninh, qude phdng vk eke vSh dl xa hdi cung dugc giki quyftt 6 mdt muc dd nhkt djnh. Han chi dugc phan hok giku - ngheo vk bkt cdng xa hdi, tap trung dugc ngudn luc dl giai quylt dugc ckn ddi ldn cua nln kinh t£ qudc dan. Tuy nhien, nhugc dilm. cua he thdng nky lk nay sinh ca chi’ tap trung, bao ckp, khdng thuc d iy vk kfch thfch san xukt phkt triln. Hien tugng phan phdi binh quan khdng xukt phkt til nhu cku thi trudng, triet tieu ddng luc phkt triln. Canh tranh vk hoat ddng cua thi trudng bi b6p mlo, phkn phdi vk sir dung ngu6n luc klm hieu qua, kim ham su nkng ddng, skng tao cua ckc hang. 2. He thdng kinh t£ thi trudng Nln kinh t£ thi trudng giki quylt ckc vkn dl kinh tl’ca bkn san xukt cki gl, skn xutft nhu thi' nko, skn xuat cho ai dlu thdng qua 16 Trifdng Dai hoc Kinh te Qu6c d§n
Chuong 1. TSng quan ve kinh tS hpc vl md hoat ddng cua quan he cung ciu tren thj trudng. Trong kinh t£ thi trudng, gia thi trudng (do quan he cung ciu quylt dinh vk phin knh quan he cung ciu tren thi trudng) c6 vai trd quylt dinh trong qui trinh lua chon va ra quye't dinh. Nen kinh t€ thi trudng tdn trong cic hoat ddng cua thi trudng, quy luat ciia sin xuit vk luu thdng hing hoi. Uu dilm ciia he thdng niy lk ro ring, thi hien b ch6 thdng qua cic hoat ddng canh tranh tr6n thi trudng, cic nhk sin xukt tun moi cich d^ phkn phdi va sir dung cd hieu qui cic ngudn luc ciia nln kinh te' dl theo dudi muc tieu tdi da hoi Id nhuan. Ngudi tieu ddng dugc tu do thoi man tdi da lgi fch cua minh dua tren gidi han ngudn luc cua minh. Tuy nhien, nhugc dilm cua he thdng nky lk vl ddng co lgi nhuan nen din din d nhilm mdi trudng, phkn hoi giku nghlo, bkt cdng xa hdi, tha't nghiep,... 3. He thong kinh te' hdn hop D l khic phuc nhung nhugc dilm cua hai he thdng kinh te tren, hiu hfit cic nude lua chon he thdng kinh te' hdn hgp dl phit triln nln kinh t£ cua minh. Nln kinh te' hdn hgp bao hkm trong nd nhung dac dilm cua nln kinh t£ thi trudng (phit triln cic quan he cung ciu, canh tranh, tdn trong vai trd cua gii thi trudng, Iky lgi nhuan lim muc tieu vk ddng co phkn dku), nhung van tdn tai vai tro vk su can thiep cua chfnh phii. Su can thiep ciia nha nude la ddi hdi ta't ye'u dl khic phuc nhung khuylt tkt cua nln kinh te thi trudng. Cic nude lua chon md hinh nky dlu khdng phii nhkn vai trd ciia nhk nude nhung khic nhau d mire dd can thiep ciia chfnh phu vao cic hoat ddng kinh te'. Vf du, nhung nln kinh t£ khi tu do vk ft chiu can thiep cua chfnh phu nhu Hdng Kdng, My, Anh,... Nhflng nln kinh td cd mifc dd can thiep cua chfnh phu tucrng ddi ldn nhu c ic nude Bic Au, Phip. Hien nay, mdt sd nude xa hdi chi nghia thuin tuy cudi cilng nhu Trilu Tien, Cu Ba cung da din chuyln ddi sang md hinh kinh te' hdn hgp nky. Trtfdng Oai hoc Kinh te Quoc dan 17
KINH T f HOC VI MO v. c A c phitong ph Ap p h An TlCH k in h t£ 1. Phuong phap md hinh ho6 Phuong phdp co ban duoc su dung trong kinh t l hoc vi md dua trfin viftc xay dung cic md hinh kinh tl dl phan tfch, giai va ke't luan vl nhung quy tac lua chon kinh t l t(5i uu. Nhin chung, phuong phdp niy cung duoc cac mOn khoa hoc khac van dung tuy vao timg trudig hop cu thi. Md hinh ia su don gian h6a thuc thi nln kinh te' bao gdm cdc thanh ph£n chfnh nhu c ic khai niSm, c ic gia dinh va c ic kit luan duoc rut ra ttf md hinh'(xay dung If thuy£t tur gia dinh). D l md hinh thuc su c6 fch trong viec rut ra cic kit lu|n chfnh xac va e6 can ctr khoa hoc thi md hinh kinh t l phai dam bao don gidn h6a thuc t l va duoc xay dung tfir tlnh hud'ng c6 thuc. Tuy nhien, tlnh hudng thuc t l nhilu khi rat phtic tap va khdng mang tfnh chat dai dien, vi thi c£n co cac gia thilt dl dam bao rang budc dilu kien ap dung cua mdi md hinh. Vf du vl md hinh ludng luan chuyln cac hoat ddng kinh t l vT md duoc minh hoa d hinh 1.2 Thu nhflp Th{ tru&ng Y £ u t6 S X b&ng tiin (Lao dQng, vtfn, d£t) ^ 16 sin xu& H 0 T I& J DOANH \ DIJNG NCiHrftp ) Hing hod dich vu Thj tnrimg Doanh thu" H ing hofi-d|ch vu tifiu thu Hinh 1.2: M6 hinh ludng ludn chuyin cdc hoat ddng kinh t# (Gia dinh khdng c6 chfnh phii) Md hinh ludng luan chuyln c ic hoat ddng kinh t l trong mdt he thdng kinh t l gian don (gia dinh khdng cd chfnh phii, va ngudi 18 Trirdng Dai hoc Kinh te Quoc dan
Chuong 1. Tong quan vS kinh tS h
KM 1TE HOC VI MO phuong phkp ca ban cua su lua chon kinh tl t
Chuong 1. Tong quan ve kinh tShpc vlm 6 t 6 m t At Van de kinh te nin tang ma c ic chu thd tham gia thi trudng ludn phai ddi mat tren thi trudng l i nhu d u ciia ho ludn vuot qui kha nang san co d i dip ting nhu c£u d6. Khdng mdt xa hdi nko c6 du cac ngudn luc kinh td' (dit dai, lao ddng, vdn, ky nang quin \