Giáo trình Kỹ thuật an toàn xây dựng (Nghề: Bảo hộ lao động - Cao đẳng) - Trường Cao Đẳng Dầu Khí

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:89

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

(NB) Nội dung giáo trình đề cập một cách hệ thống các kiến thức cơ bản nhất về An toàn xây dựng trong thực tiễn sản xuất cũng như cuộc sống. Cụ thể bao gồm các bài sau: Bài 1 An toàn lao động trong tổ chức công trường xây dựng; Bài 2 Kỹ thuật an toàn trong thi công xây dựng; Bài 3 An toàn lao động khi sử dụng máy, thiết bị thi công; Bài 4 Phòng ngừa tai nạn lao động do ngã cao.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Kỹ thuật an toàn xây dựng (Nghề: Bảo hộ lao động - Cao đẳng) - Trường Cao Đẳng Dầu Khí

TẬP ĐOÀN DẦU KHÍ VIỆT NAM TRƯỜNG CAO ĐẲNG DẦU KHÍ  GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN : KỸ THUẬT AN TOÀN XÂY DỰNG NGHỀ : BẢO HỘ LAO ĐỘNG TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG (Ban hành kèm theo Quyết định số: 752/QĐ-CĐDK ngày 07 tháng 06 năm 2021 của Trường Cao Đẳng Dầu Khí) Bà Rịa-Vũng Tàu, năm 2021 (Lưu hành nội bộ)
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
LỜI GIỚI THIỆU Để phục vụ cho công tác giảng dạy của giáo viên cũng như việc học tập của học sinh trong Trung tâm Đào tạo An toàn môi trường, chúng tôi đã tham khảo nhiều tài liệu của các tác giả trong và ngoài nước biên soạn nên giáo trình “Kỹ thuật an toàn xây dựng”. Giáo trình được dùng cho các giáo viên trong Trung tâm làm tài liệu chính thức giảng dạy cho học sinh nghề Bảo hộ lao động. Nội dung giáo trình đề cập một cách hệ thống các kiến thức cơ bản nhất về An toàn xây dựng trong thực tiễn sản xuất cũng như cuộc sống. Cụ thể bao gồm các bài sau: • Bài 1: An toàn lao động trong tổ chức công trường xây dựng • Bài 2: Kỹ thuật an toàn trong thi công xây dựng • Bài 3: An toàn lao động khi sử dụng máy, thiết bị thi công • Bài 4 : Phòng ngừa tai nạn lao động do ngã cao Trong quá trình biên soạn, chúng tôi đã tham khảo và trích dẫn từ nhiều nguồn tài liệu được liệt kê tại mục Danh mục tài liệu tham khảo. Chúng tôi chân thành cảm ơn các tác giả của các tài liệu mà chúng tôi tham khảo. Bên cạnh đó, giáo trình cũng không thể tránh khỏi những sai sót nhất định. Nhóm tác giả rất mong nhận được ý kiến đóng góp, phản hồi từ quý đồng nghiệp, các bạn và người đọc. Trân trọng cảm ơn./. Bà Rịa – Vũng Tàu, tháng 06 năm 2021 Tham gia biên soạn 1. Chủ biên Nguyễn Văn Buôn 2. Phạm Lê Ngọc Tú 3. Nguyễn Đình Chung 1
MỤC LỤC LỜI GIỚI THIỆU ..................................................................................................................... 1 MỤC LỤC ................................................................................................................................ 2 DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT ............................................................................... 4 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ .................................................................................................. 5 DANH MỤC CÁC BẢNG ....................................................................................................... 7 CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN AN TOÀN XÂY DỰNG ......................................................... 8 BÀI 1: AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG ...... 15 1.1. AN TOÀN LAO ĐỘNG KHI LẬP VÀ THỰC HIỆN TIẾN ĐỘ THI CÔNG ........ 16 1.2. AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG THIẾT KẾ MẶT BẰNG THI CÔNG ............... 16 1.2.1. Tiêu chuẩn và biện pháp lập mặt bằng thi công:................................................ 16 1.2.2. Thiết kế và bố trí mặt bằng thi công: ................................................................ 18 1.3. BIỂN BÁO, TÍN HIỆU AN TOÀN .......................................................................... 19 1.3.1. Biển báo.............................................................................................................. 19 1.3.2. Tín hiệu an toàn .................................................................................................. 25 BÀI 2: KỸ THUẬT AN TOÀN TRONG THI CÔNG XÂY DỰNG.................................... 27 2.1. AN TOÀN LAO ĐỘNG KHI PHÁ DỠ CÔNG TRÌNH ......................................... 28 2.2. AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG CÔNG TÁC XẾP, DỠ VÀ VẬN CHUYỂN VẬT LIỆU XÂY DỰNG .................................................................................................... 31 2.3. AN TOÀN LAO ĐỘNG KHI THI CÔNG PHẦN NGẦM CÔNG TRÌNH ............ 34 2.3.1. Thi công cọc ép .................................................................................................. 34 2.3.2. Thi công cọc đóng .............................................................................................. 35 2.3.3. Thi công cọc khoan nhồi hoặc cọc barrette........................................................ 36 2.3.4. Thi công tường vây tầng hầm công trình ........................................................... 37 2.3.5. Đào đất hố móng ................................................................................................ 38 2.4. AN TOÀN LAO ĐỘNG KHI THI CÔNG PHẦN THÂN CÔNG TRÌNH ............. 42 2.4.1. An toàn lao động khi lắp dựng cốp pha ............................................................. 42 2.4.2. An toàn lao động trong gia công cốt thép .......................................................... 43 2
2.4.3. An toàn lao động khi lắp dựng cốt thép ............................................................. 45 2.4.4. An toàn lao động khi trộn bê tông bằng máy trộn cưỡng bức ........................... 46 2.4.5. An toàn lao động khi tháo dỡ cốp pha ............................................................... 47 2.5. AN TOÀN LAO ĐỘNG KHI THI CÔNG PHẦN HOÀN THIỆN CÔNG TRÌNH 48 2.5.1. An toàn thi công xây tường, trát vữa, hoàn thiện bề mặt bê tông ...................... 48 2.5.2. An toàn thi công ốp gạch và đá .......................................................................... 52 2.5.3. An toàn thi công hoàn thiện nội thất .................................................................. 57 BÀI 3: AN TOÀN LAO ĐỘNG KHI SỬ DỤNG MÁY, THIẾT BỊ THI CÔNG ................ 63 3.1. PHÂN LOẠI MÁY XÂY DỰNG ............................................................................ 64 3.2. NGUY CƠ GÂY TAI NẠN LAO ĐỘNG KHI SỬ DỤNG MÁY, THIẾT BỊ THI CÔNG XÂY DỰNG ........................................................................................................... 65 3.3. CÁC BIỆN PHÁP ĐỀ PHÒNG TAI NẠN LAO ĐỘNG KHI SỬ DỤNG MÁY, THIẾT BỊ THI CÔNG XÂY DỰNG .................................................................................. 68 BÀI 4: PHÒNG NGỪA TAI NẠN LAO ĐỘNG DO NGÃ CAO ........................................ 71 4.1. GIỚI THIỆU CHUNG AN TOÀN LÀM VIỆC TRÊN CAO .................................. 72 4.2. VĂN BẢN PHÁP QUY VỀ AN TOÀN LÀM VIỆC TRÊN CAO ......................... 74 4.3. CÁC BIỆN PHÁP AN TOÀN KHI LÀM VIỆC TRÊN CAO................................. 75 4.3.1. Biện pháp tổ chức ............................................................................................... 75 4.3.2. Biện pháp kỹ thuật ............................................................................................. 76 4.4. NỘI QUY KỈ LUẬT VÀ AN TOÀN LAO ĐỘNG KHI LÀM VIỆC TRÊN CAO 79 4.5. CÁC CƠ CẤU VÀ DỤNG CỤ, TRANG THIẾT BỊ AN TOÀN KHI LÀM VIỆC TRÊN CAO ......................................................................................................................... 82 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 87 3
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT KÝ HIỆU TIẾNG ANH TIẾNG VIỆT BHLĐ Bảo hộ lao động 4
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ Hình 1. 1 Biển I.441 .............................................................................................................. 20 Hình 1. 2 Biển W.227 ............................................................................................................ 20 Hình 1. 3 Một mẫu biển báo cấm vào ................................................................................... 22 Hình 1. 4 Một mẫu biển báo nguy hiểm ................................................................................ 23 Hình 1. 5 Một số biển báo chỉ dẫn tham khảo ....................................................................... 24 Hình 1. 6 Biển nhắc nhở ........................................................................................................ 25 Hình 2. 1 Khối vật liệu đang bị trượt do được đặt trên nền không bằng phẳng và không được xếp ngay ngắn. ........................................................................................................................ 32 Hình 2. 2 Nâng vật nặng ......................................................................................................... 33 Hình 2. 3 Minh họa cách xếp vật liệu đúng phương pháp...................................................... 34 Hình 2. 4 Máy trộn bê tông cưỡng bức .................................................................................. 46 Hình 2. 5 Quy trình thi công xây tường, chát vữa, hoàn thiện bề mặt bê tông ...................... 48 Hình 2. 6 Nhập nguyên vật liệu .............................................................................................. 49 Hình 2. 7 Xây tường ............................................................................................................... 50 Hình 2. 8 Trát vữa................................................................................................................... 51 Hình 2. 9 Bả ma tít.................................................................................................................. 52 Hình 2. 10 Quy trình hoàn thiện nội thất ................................................................................ 53 Hình 2. 11 Ốp gạch đá ............................................................................................................ 55 Hình 2. 12 Ốp gạch ................................................................................................................. 56 Hình 2. 13 Ốp gạch ................................................................................................................. 56 Hình 2. 14 Trét........................................................................................................................ 57 Hình 2. 15 Quy trình hoàn thiện nội thất ................................................................................ 58 Hình 2. 16 Nhập và gia công nội thất ..................................................................................... 59 Hình 2. 17 Vận chuyển nội thất .............................................................................................. 60 5
Hình 2. 18 Nâng treo nội thất ................................................................................................. 61 Hình 2. 19 Thi công hoàn thiện nội thất ................................................................................. 62 Hình 4. 1 Cách đứng làm việc trên thang ............................................................................... 77 Hình 4. 2 Đai an toàn chống rơi ngã....................................................................................... 83 Hình 4. 3 Đai an toàn định vị ................................................................................................. 83 Hình 4. 4 Đai an toàn thu hồi ................................................................................................. 84 Hình 4. 5 Dây đai treo ............................................................................................................ 85 6
DANH MỤC CÁC BẢNG 7
CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN AN TOÀN XÂY DỰNG 1. Tên mô đun: An toàn xây dựng 2. Mã mô đun: SAEN62115 Thời gian thực hiện mô đun: 45 giờ (Lý thuyết: 14 giờ; Thực hành: 29 giờ; Kiểm tra: 02 giờ). 3. Vị trí, tính chất của mô đun 3.1. Vị trí: Đây là mô đun chuyên ngành, được bố trí sau khi sinh viên học xong các môn học chung. 3.2. Tính chất: Mô đun trang bị cho sinh viên những kiến thức và kỹ năng cơ bản về quy trình an toàn trong xây dựng. Trong quá trình giảng dạy phải liên hệ với thực tế sản xuất. 4. Mục tiêu mô đun 4.1. Về kiến thức: A1. Trình bày được những yếu tố nguy hiểm, có hại hoặc những rủi ro có thể xảy ra trong các công việc xây dựng. A2. Trình bày được các nguyên tắc tổ chức và các biện pháp đề phòng các yếu tố có thể gây mất an toàn và nhiễm độc khi tiến hành các hoạt động xây dựng. 4.2. Về kỹ năng: B1. Phát hiện được những bất hợp lý trong tổ chức mặt bằng công trường, các hoạt động gây mất an toàn tại công trường. B2. Thực hiện được các biện pháp phòng ngừa ngã cao. 4.3. Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: C1. Tuân thủ các quy định an toàn lao động trên các công trường xây dựng. C2. Xây dựng tác phong làm việc công nghiệp 5. Nội dung mô đun 5.1. Chương trình khung Thời gian học tập (giờ) Trong đó Số Mã MH/MĐ Tên môn học, mô đun tín Thực hành/ Kiểm tra Tổng thực tập/ chỉ số Lý thí nghiệm/ thuyết bài tập/ LT TH thảo luận I Các môn học chung 21 435 157 255 15 8 8
Thời gian học tập (giờ) Trong đó Số Mã MH/MĐ Tên môn học, mô đun tín Thực hành/ Kiểm tra Tổng thực tập/ chỉ số Lý thí nghiệm/ thuyết bài tập/ LT TH thảo luận COMP64002 Giáo dục chính trị 4 75 41 29 5 0 COMP62004 Pháp luật 2 30 18 10 2 0 COMP63006 Tin học 3 75 15 58 0 2 COMP62008 Giáo dục thể chất 2 60 5 51 0 4 Giáo dục quốc phòng và COMP64010 4 75 36 35 2 2 an ninh FORL66001 Tiếng Anh 6 120 42 72 6 0 Các môn học, mô đun II 51 1245 324 873 26 22 chuyên môn ngành, nghề SAEN62002 Tâm lý học lao động 2 30 18 10 2 0 SAEN62003 Ecgonomic 2 30 18 10 2 0 SAEN62004 Pháp luật bảo hộ lao động 2 30 18 10 2 0 SAEN52005 Tín hiệu, biển báo an toàn 2 30 18 10 2 0 SAEN52106 Sơ cấp cứu 2 45 14 29 1 1 SAEN52107 Vệ sinh công nghiệp 2 45 14 29 1 1 Phương tiện bảo vệ cá 2 45 14 29 1 1 SAEN52108 nhân SAEN52109 Kỹ thuật an toàn điện 2 45 14 29 1 1 An toàn phòng chống 2 45 14 29 1 1 SAEN52110 cháy nổ SAEN62111 Kỹ thuật an toàn cơ khí 2 45 14 29 1 1 9
Thời gian học tập (giờ) Trong đó Số Mã MH/MĐ Tên môn học, mô đun tín Thực hành/ Kiểm tra Tổng thực tập/ chỉ số Lý thí nghiệm/ thuyết bài tập/ LT TH thảo luận SAEN62112 Kỹ thuật xử lý môi trường 2 45 14 29 1 1 SAEN52113 An toàn hóa chất 2 45 14 29 1 1 SAEN62114 An toàn hàng hải 2 45 14 29 1 1 SAEN62115 An toàn xây dựng 2 45 14 29 1 1 SAEN52116 An toàn thiết bị áp lực 2 45 14 29 1 1 SAEN52117 An toàn thiết bị nâng 2 45 14 29 1 1 SAEN62118 Đánh giá rủi ro 2 45 14 29 1 1 An toàn làm việc không 2 45 14 29 1 1 SAEN52119 gian hạn chế Quản lý an toàn vệ sinh 2 45 14 29 1 1 SAEN62120 lao động (HSEQ-MS) SAEN62121 Điều tra tai nạn 2 45 14 29 1 1 Thanh tra, kiểm tra an 2 45 14 29 1 1 SAEN62122 toàn vệ sinh lao động Kỹ năng huấn luyện an 2 45 14 29 1 1 SAEN62123 toàn lao động SAEN63224 Khóa luận tốt nghiệp 3 135 0 135 0 0 SAEN64225 Thực tập sản xuất 4 180 0 176 0 4 Tổng cộng 72 1680 481 1128 41 30 5.2. Chương trình chi tiết mô đun 10
Thời gian (giờ) Thực hành, Kiểm tra STT Tên các bài trong mô đun Tổng Lý thí nghiệm, số thuyết thảo luận, bài LT TH tập 1. An toàn lao động trong tổ chức công trường 12 4 8 xây dựng 2. Kỹ thuật an toàn trong thi công xây dựng 7 4 3 3. An toàn lao động khi sử dụng máy, thiết bị thi 14 4 9 công xây dựng 1 4. Phòng ngừa lao động do ngã cao 12 2 9 1 CỘNG 45 14 29 1 1 6. Điều kiện thực hiện mô đun 6.1. Phòng học chuyên môn hóa/nhà xưởng: Phòng học lý thuyết, máy chiếu, bảng, loa, bảng flipchart, giấy A1, bút lông, bút chỉ lazer. 6.2. Trang thiết bị máy móc: Công trường xây dựng mô phỏng với các thiết bị máy trộn bê tông, ép cọc, máy xúc…và các trang thiết bị như dàn giáo, thang, dây an toàn toàn thân, BHLĐ. 6.3. Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu: : Giáo trình, giáo án, tài liệu học viên, phiếu học tập, ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm, phiếu đánh giá tiêu chuẩn/tiêu chí thực hiện công việc. 6.4. Các điều kiện khác: : Điều kiện thời tiết thuận lợi cho hoạt động thực hành ngoài trời và không ảnh hưởng đến môi trường xung quanh 7. Nội dung và phương pháp đánh giá: 7.1. Nội dung: - Kiến thức: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức - Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kỹ năng. - Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp. + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. 11
7.2. Phương pháp: Người học được đánh giá tích lũy môn học như sau: 7.2.1. Cách đánh giá - Áp dụng quy chế đào tạo Cao đẳng hệ chính quy ban hành kèm theo Thông tư số 09/2017/TT-LĐTBXH, ngày 13/3/2017 của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. - Hướng dẫn thực hiện quy chế đào tạo áp dụng tại Trường Cao đẳng Dầu khí như sau: Điểm đánh giá Trọng số + Điểm kiểm tra thường xuyên (Hệ số 1) 40% + Điểm kiểm tra định kỳ (Hệ số 2) + Điểm thi kết thúc môn học 60% 7.2.2. Phương pháp đánh giá Phương pháp Phương pháp Hình thức Chuẩn đầu ra Số Thời điểm đánh giá tổ chức kiểm tra đánh giá cột kiểm tra Thường xuyên Viết/ Tự luận/ A1, A2, 1 Sau 17 giờ. Thuyết trình Trắc nghiệm/ B1, B2 Báo cáo C1, C2 Định kỳ Viết/ Tự luận/ A1, A2, 2 Sau 36 giờ Thuyết trình Trắc nghiệm/ B1, B2 Báo cáo C1, C2 Kết thúc môn Viết Tự luận và A1, A2, 1 Sau 45 giờ học trắc nghiệm B1, B2 C1, C2 7.2.3. Cách tính điểm - Điểm đánh giá thành phần và điểm thi kết thúc môn học được chấm theo thang điểm 10 (từ 0 đến 10), làm tròn đến một chữ số thập phân. 12
- Điểm môn học là tổng điểm của tất cả điểm đánh giá thành phần của môn học nhân với trọng số tương ứng. Điểm môn học theo thang điểm 10 làm tròn đến một chữ số thập phân, sau đó được quy đổi sang điểm chữ và điểm số theo thang điểm 4 theo quy định của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội về đào tạo theo tín chỉ. 8. Hướng dẫn thực hiện môn học 8.1. Phạm vi, đối tượng áp dụng: Đối tượng Cao đẳng dầu khí 8.2. Phương pháp giảng dạy, học tập môn học 8.2.1. Đối với người dạy * Lý thuyết: Áp dụng phương pháp dạy học tích cực bao gồm: thuyết trình ngắn, nêu vấn đề, hướng dẫn đọc tài liệu, bài tập tình huống, câu hỏi thảo luận…. * Bài tập: Phân chia nhóm nhỏ thực hiện bài tập theo nội dung đề ra. * Thảo luận: Phân chia nhóm nhỏ thảo luận theo nội dung đề ra. * Hướng dẫn tự học theo nhóm: Nhóm trưởng phân công các thành viên trong nhóm tìm hiểu, nghiên cứu theo yêu cầu nội dung trong bài học, cả nhóm thảo luận, trình bày nội dung, ghi chép và viết báo cáo nhóm. 8.2.2. Đối với người học: Người học phải thực hiện các nhiệm vụ như sau: - Nghiên cứu kỹ bài học tại nhà trước khi đến lớp. Các tài liệu tham khảo sẽ được cung cấp nguồn trước khi người học vào học môn học này (trang web, thư viện, tài liệu...) - Tham dự tối thiểu 70% các buổi giảng lý thuyết. Nếu người học vắng >30% số tiết lý thuyết phải học lại môn học mới được tham dự kì thi lần sau. - Tự học và thảo luận nhóm: là một phương pháp học tập kết hợp giữa làm việc theo nhóm và làm việc cá nhân. Một nhóm gồm 8-10 người học sẽ được cung cấp chủ đề thảo luận trước khi học lý thuyết, thực hành. Mỗi người học sẽ chịu trách nhiệm về 1 hoặc một số nội dung trong chủ đề mà nhóm đã phân công để phát triển và hoàn thiện tốt nhất toàn bộ chủ đề thảo luận của nhóm. - Tham dự đủ các bài kiểm tra thường xuyên, định kỳ. - Tham dự thi kết thúc môn học. - Chủ động tổ chức thực hiện giờ tự học. 9. Tài liệu tham khảo: 13
[1]. Nguyễn Bá Dũng. (2002). Kỹ thuật an toàn và vệ sinh lao động trong xây dựng. Nhà xuất bản khoa học kỹ thuật. [2]. Nguyễn Văn Hùng. (1998). Máy xây dựng. Nhà xuất bản khoa học kỹ thuật. 14
BÀI 1: AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG Mục tiêu của bài này là: Sau khi học xong bài này, người học có khả năng: ➢ Về kiến thức: − Trình bày được một số khái niệm về an toàn xây dựng. − Trình bày được các yêu cầu về an toàn khi thiết kế mặt bằng thi công. ➢ Về kỹ năng − Nhận diện được các biển báo, tín hiệu an toàn trong ngành xây dựng. ➢ Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: − Nhận diện được các biển báo, tín hiệu an toàn trong ngành xây dựng. ❖ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY VÀ HỌC TẬP BÀI 1 - Đối với người dạy: sử dụng phương pháp giảng giảng dạy tích cực (diễn giảng, vấn đáp, dạy học theo vấn đề); yêu cầu người học thực hiện câu hỏi thảo luận và bài tập bài 1 (cá nhân hoặc nhóm). - Đối với người học: chủ động đọc trước giáo trình (bài 1) trước buổi học; hoàn thành đầy đủ câu hỏi thảo luận và bài tập tình huống bài 1 theo cá nhân hoặc nhóm và nộp lại cho người dạy đúng thời gian quy định. ❖ ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN BÀI 1 - Phòng học chuyên môn hóa/nhà xưởng: Không - Trang thiết bị máy móc: Máy chiếu và các thiết bị dạy học khác - Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu: Chương trình môn học, giáo trình, tài liệu tham khảo, giáo án, phim ảnh, và các tài liệu liên quan. - Các điều kiện khác: Không có ❖ KIỂM TRA VÀ ĐÁNH GIÁ BÀI 1 - Nội dung: ✓ Kiến thức: Kiểm tra và đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức ✓ Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kĩ năng. ✓ Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. Bài 1: An toàn lao động trong tổ chức công trường xây dựng Trang 15
+ Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. - Phương pháp: ✓ Điểm kiểm tra thường xuyên: không có ✓ Kiểm tra định kỳ lý thuyết: không có ❖ NỘI DUNG BÀI 1 1.1. AN TOÀN LAO ĐỘNG KHI LẬP VÀ THỰC HIỆN TIẾN ĐỘ THI CÔNG Căn cứ vào biện pháp thi công đã chọn, khả năng và thời gian cung cấp nhân lực, thiết bị máy móc, nguyên vật liệu,...để quyết định chọn thời gian thi công sao cho đảm bảo an toàn cho mỗi dạng công tác, mối quá trình phải hoàn thành trên công trường. Tiến độ thi công có thể được lập trên sơ đồ ngang, mạng, lịch hoặc dây chuyền. Để đảm bảo an toàn lao động khi lập tiến độ thi công phải chú ý những vấn đề sau để tránh các trường hợp sự cố đáng tiếc xảy ra: 1. Trình tự và thời gian thi công các công việc phải xác định trên cơ sở yêu cầu và điều kiện kỹ thuật để đảm bảo sự nhịp nhàng từng hạng mục hoặc toàn bộ công trình. 2. Xác định kích thước các công đoạn, tuyến công tác hợp lý sao cho tổ, đội công nhân ít phải di chuyển nhất trong 1 ca, tránh những thiếu sót khi bố trí sắp xếp chỗ làm việc trong mỗi lần thay đổi. 3. Khi tổ chức thi công dây chuyền không được bố trí công việc làm các tầng khác nhau trên cùng 1 phương đứng nếu không có sàn bảo vệ cố định hoặc tạm thời; không bố trí người làm việc dưới tầm hoạt động của cần trục. 4. Trong tiến độ tổ chức thi công dây chuyền trên các phân đoạn phải đảm bảo sự làm việc nhịp nhàng giữa các tổ, đội tránh chồng chéo gây trở ngại và tai nạn cho nhau. 1.2. AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG THIẾT KẾ MẶT BẰNG THI CÔNG Mặt bằng thi công quy định rõ chỗ làm việc của máy móc, kho vật liệu và nơi để cấu kiện; hệ thống sản xuất của xí nghiệp phụ, công trình tạm; hệ thống đường vận chuyển, đường thi công trong và ngoài công trường; hệ thống điện nước... Bố trí mặt bằng thi công không những đảm bảo các nguyên tắc thi công mà còn phải chú ý tới vệ sinh và an toàn lao động. 1.2.1. Tiêu chuẩn và biện pháp lập mặt bằng thi công: Khi thiết kế mặt bằng thi công phải căn cứ vào diện tích khu đất, địa thế, vị trí các công trình để xác định vị trí các công trình phục vụ thi công, vị trí tập kết máy móc, thiết bị, kho bãi, Bài 1: An toàn lao động trong tổ chức công trường xây dựng Trang 16
đường vận chuyển, hệ thống cung cấp điện nước, hệ tống thoát nước,... Đồng thời phải đề cập đến những yêu cầu nội dung về kỹ thuật an toàn, vệ sinh lao động và phòng chống cháy sau đây: 1. Thiết kế các phòng sinh hoạt phục vụ cho công nhân phải tính toán theo quy phạm để đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh lao động. Nên thiết kế theo kiểu tháo lắp hoặc có thể di chuyển được để tiết kiệm vật liệu và tiện lợi khi sử dụng. Khu vệ sinh phải để ở cuối hướng gió, xa chỗ làm việc nhưng không quá 100m. 2. Tổ chức đường vận chuyển và đường đi lại hợp lý. Đường vận chuyển trên công trường phải đảm bảo như sau: • Đường 1 chiều tối thiểu 4m, đường 2 chiều tối thiểu 7m. • Tránh bố trí giao nhau nhiều trên luồng vận chuyển giữa đường sắt và đươnngf ôtô. • Chỗ giao nhau đảm bảo phải nhìn rõ từ xa 50m từ mọi phía. • Bán kính đường vòng nhỏ nhất từ 30-40m. • Độ dốc ngang không quá 5%. 3. Thiết kế chiếu sáng chỗ làm việc cho các công việc làm đêm và trên các đường đi lại theo tiêu chuẩn ánh sáng. 4. Rào chắn các vùng nguy hiểm như trạm biến thế, khu vực để vật liệu dễ cháy nổ, xung quanh các dàn giáo các công trình cao, khu vực xung quanh vùng hoạt động của các cần trục, hố vôi,... 5. Trên bình đồ xây dựng phải chỉ rõ nơi dễ gây hoả hoạn, đường đi qua và đường di chuyển của xe hoặc đường chính thoát người khi có hoả hoạn. Phải bố trí chi tiết vị trí các công trình phòng hoả. 6. Những chổ bố trí kho tàng phải bằng phẳng, có lối thoát nước đảm bảo ổn định kho; việc bố trí phải liên hệ chặt chẽ công tác bốc dỡ, vận chuyển. Biết cách sắp xếp nguyên vật liệu và các cấu kiện để đảm bảo an toàn. • Các vật liệu chứa ở bãi, kho lộ thiên như đá các loại, gạch, cát, thép hình, gỗ cây,...nên cơ giới khâu bốc dỡ và vận chuyển để giảm các trường hợp tai nạn • Các nguyên vật liệu thành phẩm, bán thành phẩm cần sắp xếp gọn gàng, đúng nơI quy định, không vứt bừa bãi, cản trở lối đi lại. Bố trí từng khu vực riêng biệt cho các vật liệu và chú ý đến trình tự bốc dỡ và vận chuyển hợp lý. Bài 1: An toàn lao động trong tổ chức công trường xây dựng Trang 17
7. Làm hệ thống chống sét cho giàn giáo kim loại và các công trình độc lập như trụ đèn pha, công trình có chiều cao lớn. 8. Khi làm việc trên cao hoặc xuống sâu, đồ án phải nêu các biện pháp đưa công nhân lên xuống và hệ thống bảo vệ. 9. Bố trí mạng cung cấp điện trên công trường. Mạng phải có sơ đồ chỉ dẫn, các cầu dao phân đoạn để có thể cắt điện toàn bộ hay từng khu vực. Dây điện phải treo lên các cột hoặc giá đỡ chắc chắn (không được trải trên mặt sàn, mặt đất) ở độ cao 3.5m so với mặt bằng và 6m khi có xe cộ qua lại. 10. Bố trí nhà cửa theo tiêu chuẩn phòng cháy, chữa cháy. 1.2.2. Thiết kế và bố trí mặt bằng thi công: a. Mặt bằng công trường: Một mặt bằng thi công tối ưu là phục vụ cho an toàn lao động, sức khoẻ công nhân và cho năng suất cao. Việc thiết kế tốt là yếu tố thiết yếu trong công tác chuẩn bị, đem lại hiệu quả và an toàn khi thi công xây dựng. Trước khi thiết kế mặt bằng cần nghiên cứu kỹ các vấn đề sau đây: 1. Trình tự công việc tiến hành, chú ý đến công việc nguy hiểm. 2. Bố trí lối vào và đường vành đai cho công nhân; các lối vào và ra cho phương tiện cấp cứu; các rào chắn bảo vệ. 3. Lối đi cho phương tiện giao thông, thực tế cho thấy bố trí 1 chiều là tốt nhất. 4. Vật liệu và thiết bị gần nơi sản xuất càng tốt, nếu không cần quy định thời gian biểu đưa tới, máy móc phụ vụ thi công cần biết quy trình hoạt động của nó. 5. Bố trí xưởng làm việc, thường không di chuyển đến khi làm việc xong. 6. Bố trí trang thiết bị y tế, chăm sóc công nhân. 7. Bố trí ánh sáng nhân tạo tại những nơi làm việc liên tục hoặc trời tối, cần sử dụng dòng điện hạ thế cho chiếu sáng tạm thời và thiết bị cầm tay. 8. Chú ý vấn đề an ninh trong công trường. 9. Sắp xếp công trường ngăn nắp và cần tập huấn cho công nhân. b. Sự ngăn nắp của công trường: Để đảm bảo, cần thực hiện các bước sau đây: 1. Làm vệ sinh trước khi nghỉ, không để rác cho người sau dọn. Bài 1: An toàn lao động trong tổ chức công trường xây dựng Trang 18