Giáo trình -Kỹ thuật khai thác thủy sản- chương 2

Chia sẻ: Sam Sara | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

62
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chương 2: Lưới tấm và công nghệ chế tạo lưới tấm Cấu tạo lưới: Tổng quát ta thấy rằng lưới tấm là do các hàng chỉ lưới xếp song song với nhau và được các gút liên kết (gút dẹt hoặc gút chân ếch đơn) gút lại với nhau mà thành.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình -Kỹ thuật khai thác thủy sản- chương 2

Chương 2 Lư i t m và công ngh ch t o lư i 1 2.1 C u t o lư i T ng quát ta th y r ng lư i t m là do các hàng ch lư i x p song song v i nhau và đư c các gút liên k t (gút d t ho c gút chân ch đơn,...) gút l i v i nhau mà thành. Di n tích t m lư i (l n hay nh ) tùy thu c vào kích thư c m t lư i và s lư ng m t lư i có trong t m lư i. Kích thư c m t lư i nói lên kh năng có th đánh b t cá l n hay cá bé; m t lư i càng nh (lư i d y) càng có kh năng b t đư c nhi u lo i cá có kích thư c bé, nhưng lư i càng d y l i càng tiêu t n nhi u v t tư ch lư i đ làm lư i, m t khác còn làm tăng s c c n cho t m lư i và tăng giá thành s n ph m. Tuy nhiên ch t lư ng t m lư i không ph i ph thu c vào kích thư c m t lư i mà ch y u ph thu c vào ch t lư ng ch lư i (lo i ch ) và đ thô c a ch c u thành nên t m lư i. Đ có th phân bi t gi a các lo i t m lư i thư ng ngư i ta d a vào các ch tiêu sau. 2.1.1 Kích thư c m t lư i (a ho c 2a) Kích thư c m t lư i nói lên tính ch n l c cá và l c c n c a ngư c . Đ l n c a m t lư i đư c bi u th thông qua 1 c nh c a m t lư i, a, hay 2 c nh liên ti p c a m t lư i, 2a (H 2.1). Đơn v tính c nh m t lư i thư ng là mm, nhưng có khi còn dùng đơn v cm hay dm. Đôi khi ngư i ta còn g i: Lư i ba: có a = 30 mm hay a = 3 cm Lư i năm: có a = 50 mm hay a = 5 cm Lư i b y: có a = 70 mm hay a = 7 cm 1 This content is available online at . 7
8 CHƯƠNG 2. LƯ I T M VÀ CÔNG NGH CH T O LƯ I 2.1.2 Chi u dài (L) và chi u r ng (H) c a t m lư i Chi u dài (L) và chi u r ng (H) c a t m lư i nói lên đ l n c a t m lư i. Thông thư ng trong công nghi p s n xu t lư i, chi u dài t m lư i thư ng đư c bi u th b ng chi u dài kéo căng các c nh m t lư i (L0), đơn v tính thư ng là mét và chi u r ng bi u th b ng s lư ng m t lư i (n) có trong chi u r ng c a t m lư i đó. Thông thư ng đ đan m t t m lư i, khi b t đ u đan các máy d t thư ng có kh đan v i s lư ng m t g y ban đ u là 500 m t lư i ho c 1000 m t. 2.1.3 H s rút g n c a t m lư i (U) H s rút g n (U) c a t m lư i nói lên t m lư i đư c rút ng n l i theo m t t l nào đó so v i chi u dài ho c chi u r ng kéo căng c a t m lư i. H s rút g n càng nh đ i v i m t chi u nào đó s cho ta bi t chi u đó càng b ng n l i, nhưng chi u kia thì s dài ra tương ng. Ta có hai lo i h s rút g n: H s rút g n ngang (U1); h s rút g n đ ng (U2.) 2.1.3.1 H s rút g n ngang (U1) H s rút g n ngang (U1) là h s nói lên t l rút g n gi a chi u ngang th c t và chi u ngang kéo căng c a t m lư i. H s rút g n ngang (U1) đư c xác đ nh b i bi u th c sau: L U1 = L0 (2.1) đây:L0 = 2a.n[U+25CA] - là chi u dài kéo căng c a c a t m lư i.; L - là chi u dài th c t c a t m lư i đó. 2.1.3.2 H s rút g n đ ng (U2) Tương t , h s rút g n đ ng (U2) là h s bi u th m c rút ng n đi gi a chi u cao th c t và chi u cao kéo căng c a t m lư i. H s rút g n đ ng (U2) đư c xác đ nh b i bi u th c sau: H U2 = H0 đây:H0 = 2a.m[U+25CA] -là chi u cao kéo căng c a c a t m lư i; H - là chi u cao th c t c a t m lư i đó. T h s rút g n ngang U1, ta có th suy ra h s rút g n đ ng U2 và ngư c l i. Ta có bi u th c liên h gi a U1 và U2 như sau: 2 2 U1 + U2 = 1 2 2 suy ra: U1 = 1 − U2 hay U2 = 1 − U1 Giá tr U1 và U2 luôn nh hơn 1: U1 < 1 và U2 < 1. Đ thu n ti n, ta có th d a U1 ho c U2 đ tra giá tr U2 ho c U1 còn l i trong B ng 2.1. Thí d 1 Gi s ta có m t t m lư i hình ch nh t có chi u dài kéo căng là L0 = 10 m, chi u cao kéo căng là H0 = 3 m. N u ta đem chi u dài L0 này rút g n l i kích thư c L = 6 m. H i chi u cao lư i rút g n H s là bao nhiêu? Gi i: L 6 Trư c h t ta c n xác đ nh h s rút g n U1 theo (2.1) là: U1 = L0 = 10 = 0, 6
9 T U1 tra B ng 2.1, ta đư c: U2 = 0,8 V y, chi u cao lư i đư c rút g n là:H = U2.H0 = 0,8 x 3 = 2,4 m Bàng 2.1 - B ng tra giá tr U2 t U1 U1 U1+ [U+F044]U1 0.00 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.00 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.10 0.99 0.99 0.99 0.99 0.99 0.99 0.99 0.98 0.98 0.98 0.20 0.98 0.98 0.98 0.97 0.97 0.97 0.97 0.96 0.96 0.96 0.30 0.95 0.95 0.95 0.94 0.94 0.94 0.93 0.93 0.92 0.92 0.40 0.92 0.91 0.91 0.91 0.90 0.89 0.89 0.88 0.88 0.87 0.50 0.87 0.86 0.85 0.85 0.84 0.84 0.83 0.82 0.89 0.80 0.60 0.80 0.79 0.78 0.78 0.77 0.76 0.75 0.74 0.73 0.72 0.70 0.71 0.70 0.69 0.68 0.67 0.66 0.65 0.64 0.63 0.61 0.80 0.60 0.59 0.57 0.56 0.54 0.53 0.51 0.49 0.47 0.46 0.90 0.44 0.42 0.39 0.37 0.34 0.31 0.28 0.24 0.20 0.14 1.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 Table 2.1 2.1.4 Di n tích th t và di n tích gi c a t m lư i • Di n tích gi (S0) Di n tích gi (S0) c a t m lư i là di n tích mang tính lý thuy t, đư c dùng đ ư c lư ng, so sánh gi a các t m lư i v i nhau. Di n tích này tính toán trên cơ s là dùng chi u dài kéo căng và chi u r ng kéo căng đ tính ra di n tích. Di n tích này không bao gi có đư c trong th c t , b i vì khi t m lư i đư c kéo căng theo m t chi u nào đó thì chi u kia s b rút ng n l i. Trong th c t , ngư i ta thư ng áp d ng di n tích gi trong vi c ư c lư ng tr ng lư ng lư i khi bi t tr ng lư ng c a m t đơn v di n tích gi . • Di n tích th t (S) Di n tích th t (S) c a t m lư i là di n tích th c t , b i vì khi m t chi u nào đó c a t m lư i đư c kéo ra v i m t đ dài nào đó thì kích thư c chi u kia cũng thay đ i theo v i m t t l tương ng. Di n tích th t thì luôn nh hơn di n tích gi . Chú ý: B i vì di n tích t m lư i s b bi n đ i tùy thu c vào h s rút g n, do v y n u ta mu n có di n tích t m lư i đ t giá tr l n nh t ta nên cho t m lư i rút g n v i h s U1=U2= 0.707, khi này t m lư i s có d ng hình vuông. 2.1.5 Cư ng đ t m lư i Cư ng đ t m lư i nói lên đ b n c a t m lư i. Cư ng đ t m lư i ph thu c vào nguyên v t li u làm lư i và ki u hình th c gút liên k t t o thành m t lư i. Ngư i ta nh n th y r ng sau khi ch đã đư c đan thành lư i, cư ng đ đ t c a ch b gi m đi 30-40% so v i ban đ u. S gi m này là do b i s hình thành các gút lư i, lư i đư c đan v i gút càng ph c t p thì cư ng đ ch càng gi m.
10 CHƯƠNG 2. LƯ I T M VÀ CÔNG NGH CH T O LƯ I 2.2 Công ngh ch t o lư i Công ngh ch t o lư i là m t k thu t gia công ch lư i thành t m lư i ph c v cho đánh b t cá. Hi n nay công ngh ch t o lư i đã hoàn toàn t đ ng hóa khâu ch t o ra t m lư i thành ph m. Đ t o ra t m lư i, trư c h t lư i s đư c g y v i s lư ng m t lư i nh t đ nh, 500 m t ho c 1000 m t. Ti p đó máy d t lư i s t đ ng d t theo m t ki u gút nào đó (gút d t, gút chân ch,...) dài xu ng theo chi u dài tùy ý c a ngư i s n xu t. Tuy nhiên trong th c t ngh đan lư i th công cũng v n còn phát tri n ph bi n trong dân gian, do b i nó đáp ng đư c nhu c u s n xu t qui mô nh và giúp ki m thêm thu nh p gia đình. Đ i v i ngh đan lư i th công, đ có đư c t m lư i c n ph i công c đan và bi t cách đan. Sau đây chúng tôi s gi i thi u m t vài d ng c đan và m t s cách đan ph bi n sau. 2.3 D ng c đan Mu n đan m t t m lư i ta ph i có hai d ng c c n thi t là ghim đan và c đan. • Ghim đan Ghim đan là d ng c dùng đ đan lư i (H 2.3). Ghim đan có th làm b ng tre, nh a ho c s t,... Đ l n c a ghim đan ph i nh hơn 1/2 kích thư c m t lư i (2a) mà ta mu n đan. Tuy nhiên n u ghim đan quá nh s không m c đư c nhi u ch vào thân ghim, nhưng n u kim đan quá l n s gây khó khăn khi thao tác đan. • C đan C đan hay còn g i là c đan ho c c đan (H 2.4), là d ng c nh t thi t ph i có đ n đ nh kích thư c các c nh m t lư i mà ta mu n đan. Mu n đan lư i có m t lư i c nào thì làm chi u r ng thân lư i có kích thư c c đó. C đan có th làm b ng tre, nh a, ho c s t. Figure 2.1
11 2.4 Cách đan Mu n đan t m lư i trư c h t ta ph i g y m t s m t lư i ban đ u đ đan. S m t lư i đư c g y ban đ u s quy t đ nh chi u r ng ho c chi u cao t m lư i (n u g y theo chi u d c). Trong th c t có r t nhi u cách g y, ta cũng có th g y m t lư i theo chi u ngang ho c theo chi u d c. Ta có m t s cách g y ph bi n sau: g y n a m t lư i có đ u g y; g y n a m t lư i không đ u g y; g y c m t lư i theo chi u d c (H 2.5). Figure 2.2 Sau khi đã g y m t lư i xong, ta ti n hành đan lư i, trư c h t đan l n lư t t trái qua ph i (ho c t ph i qua trái) và đang cho đ s m t lư i đã g y. Khi đan h t m t hàng c đan ta ti p t c đan xu ng hàng c đan k ti p phía dư i. N u trong m i hàng c đan ta đan theo đúng s m t lư i đã g y ban đ u, khi đó t m lư i s có d ng hình ch nh t. Tuy nhiên trong qua trình đan ta cũng có th đan tăng m t (tăng treo), khi này hàng c đan phía dư i s có s lư ng m t lư i s l n hơn hàng c trên, t m lư i s có d ng hình thang có c nh đáy dư i l n hơn đáy trên. Ngư c l i ta cũng có th đan gi m m t, b ng cách nh t m t vài m t lư i trong m i hàng c đan, khi này t m lư i cũng có d ng hính thang nhưng đáy trên s có s m t lư i nhi u hơn đáy dư i. Ta có th th y các d ng đan tăng, gi m m t như sau (H 2.6).
12 CHƯƠNG 2. LƯ I T M VÀ CÔNG NGH CH T O LƯ I Figure 2.3 2.5 Các lo i nút lư i thư ng dùng trong ngành khai thác th y s n 1. Nút d t13. Nút gh dây đôi 2. Nút m 14. Nút c u sinh. 3. Nút s ng15. Nút treo ván 4. Nút chân ch đơn16. Nút ca b n (nút tai th ) 5. Nút chân ch kép17. Nút thòng l ng thư ng 6 Nút chân ch bi n d ng18. Nút thòng l ng gh 7. Nút khóa ngư c đ u19. Nút t ch đ u 8. Nút khóa ch m đ u20. Nút t ch ph i 9. Nút n i dây câu ngư c đ u21. Nút t ch trái 10. Nút n i dây câu ch m đ u22. Nút thang 11. Nút gh đơn23. Nút ho t 12. Nút gh kép24. Nút ch u dây
13 Các lo i nút này s đư c gi i thi u trong bài th c t p v th t các lo i nút dây.
14 CHƯƠNG 2. LƯ I T M VÀ CÔNG NGH CH T O LƯ I