GIÁO TRÌNH LÝ THUYẾT CƠ BẢN VỀ MẠNG LAN
lượt xem 65
download
Truyền thông máy tính là quá trình truyền dữ liệu từ một thiết bị này sang một thiết bị khác. Trước đây chúng ta thường hiểu thiết bị là các máy tính, những ngày nay thiết bị không chỉ là các máy tính mà còn bao gồm nhiều chủng loại thiết bị khác ví dụ như các máy điện thoại di động, máy tính PAM...Số lượng các kiểu thiết bị có khả năng lấy thông tin từ Internet ngày càng tăng.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: GIÁO TRÌNH LÝ THUYẾT CƠ BẢN VỀ MẠNG LAN
- GIÁO TRÌNH L Ý TH U Y T C B N V M NG LAN
- Lý thuy t c b n v m ng LAN CL C Ch ng I: GI I THI U CHUNG .............................................................. 1 I. M NG TRUY N THÔNG VÀ CÔNG NGH M NG ........................................1 1. Gi i thi u chung...............................................................................................1 2 Th nào là m t m ng máy tính...........................................................................3 2.1. Các thành ph n m ng: thi t b , nút, máy tính ............................................3 2.2. Ph ng ti n và các giao th c truy n thông c a m ng ...............................4 3. Phân lo i m ng máy tính ..................................................................................6 3.1. Phân lo i m ng theo di n ho t ng .........................................................7 3.2. Phân lo i m ng theo mô hình ghép n i (topo) ...........................................8 3.3. Phân lo i theo ki u chuy n......................................................................12 4. a ch m ng, nh tuy n, tính tin c y, tính liên tác và an ninh m ng ..............13 4.1. a ch (Address). ...................................................................................13 4.2. nh tuy n (Routing)...............................................................................14 4.3. Tính tin c y (Reliability) .........................................................................14 4.4. Tính liên tác (Inter-operability)...............................................................14 4.5. An ninh (Security) ...................................................................................15 5. Các chu n m ng .............................................................................................15 5.1. Các chu n chính th c (De jure standard)................................................15 5.2 Các chu n th c t (De facto standard).....................................................16 5.3. Các chu n riêng c a hãng.......................................................................16 5.4. Các chu n hi p h i .................................................................................16 II. MÔ HÌNH OSI...................................................................................................17 1. Mô hình..........................................................................................................17 1.1. Ki n trúc phân t ng ................................................................................18 1.2. Các ti n trình ngang hàng (peer-to-peer) ................................................19 1.3. Giao di n gi a các t ng ..........................................................................20 1.4. T ch c các t ng.....................................................................................20 2. Ch c n ng c a các t ng ..................................................................................21 2.1. T ng v t lý..............................................................................................21 2.2. T ng liên k t d li u................................................................................23 2.3. T ng m ng..............................................................................................25 Trang I
- Lý thuy t c b n v m ng LAN 2.4. T ng giao v n .........................................................................................27 2.5. T ng phiên..............................................................................................29 2.6. T ng trình di n .......................................................................................30 2.7. T ng ng d ng........................................................................................31 3. B giao th c TCP/IP Mô hình Internet.........................................................33 Ch ng 2: T NG NG D NG............................................................... 35 I. GIAO TH C T NG NG D NG .....................................................................35 1. Giao th c t ng ng d ng ................................................................................36 1.1. Mô hình Khách hàng /Ng i ph c v (Client/Server) ..............................37 1.2. Truy n thông gi a các ti n trình .............................................................39 1.3. a ch ti n trình.....................................................................................39 1.4. Ch ng trình giao ti p ng i dùng (user agent)......................................40 2. Các yêu c u c a ng d ng ..............................................................................41 2.1. M t mát d li u (Data loss).....................................................................41 2.2. B ng thông (bandwith)............................................................................41 2.3. Th i gian (timing) ...................................................................................42 3. D ch v c a các giao th c giao v n Internet....................................................43 3.1. TCP ........................................................................................................43 3.2. D ch v UDP ..........................................................................................44 4. M t s ng d ng ph bi n ..............................................................................45 II. WORLD WIDE WEB: HTTP ............................................................................46 1. T ng quan v HTTP .......................................................................................47 2. K t n i liên t c và không liên t c (persistent/nonpersistent)............................49 2.1. K t n i không liên t c-nonpersistent .......................................................49 2.2. K t n i liên t c ........................................................................................51 3. Khuôn d ng c a thông p HTTP..................................................................51 3.1. Thông p yêu c u HTTP (HTTP request message)................................51 3.2. Thông p tr l i ( HTTP response massage).........................................53 4. T ng tác User-server : Authentication và cookies.........................................55 4.1. Authentication (Ki m ch ng)...................................................................55 4.2. Cookies...................................................................................................56 5. GET có u ki n (Conditional GET) .............................................................57 6. Web caches ....................................................................................................58 Trang II
- Lý thuy t c b n v m ng LAN III. TRUY N FILE (FILE TRANSFER) FTP.........................................................61 1. Các l nh FTP (FTP Commands) .....................................................................63 IV. TH TÍN NT (E-MAIL) TRÊN INTERNET..........................................64 1. SMTP.............................................................................................................66 2. So sánh v i HTTP. .........................................................................................69 3. Khuôn d ng th và chu n MIME....................................................................69 3.1. M r ng MIME cho d li u không thu c d ng ASCII..............................70 3.2. Nh n thông p ......................................................................................74 4. Giao th c truy nh p mail. ...............................................................................75 4.1. POP3 ......................................................................................................77 4.2. IMAP ......................................................................................................78 4.3. HTTP ......................................................................................................79 V. D CH V TÊN MI N - DNS ............................................................................80 1. Các d ch v c a DNS .....................................................................................81 1.1. D ch v t bí danh cho máy tính (Host aliasing)....................................81 1.2. D ch v t bí danh cho mail server (Mail server aliasing) .....................82 1.3. Phân tán t i (load distribution) ...............................................................82 2. C ch ho t ng t ng quan c a DNS. ...........................................................83 3. B n ghi DNS. .................................................................................................90 4. Thông p DNS: ...........................................................................................91 Ch ng 3: T NG GIAO V N ................................................................ 93 I. D CH V VÀ NGUYÊN T C C A T NG GIAO V N ...................................93 1. Quan h gi a t ng giao v n và t ng m ng.......................................................94 2. T ng quan v t ng giao v n trong Internet. .....................................................96 II. D CH V D N KÊNH, PHÂN KÊNH..............................................................97 II. UDP - GIAO TH C KHÔNG H NG N I ...................................................101 1. C u trúc c a UDP segment. ..........................................................................104 2. UDP checksum.............................................................................................105 IV. CÁC NGUYÊN T C TRUY N D LI U TIN CÂY ....................................106 1. Xây d ng giao th c truy n d ù li u tin c y.....................................................108 1.1. Truy n d li u tin cây trên kênh truy n tin c y hoàn toàn: giao th c rdt 1.0...........................................................................................................108 1.2. Truy n d li u tin cây trên kênh truy n có l i b it: giao th c rdt 2.0.......109 Trang III
- Lý thuy t c b n v m ng LAN 1.3. Truy n d li u tin cây trên kênh truy n mà d li u b i m t, l i: rdt 3.0... 115 2. Giao th c truy n d li u tin c y liên t c (Pipeline) .......................................117 3. Go-Back-N (GBN) .......................................................................................120 4. Giao th c l p l i có l a ch n (Selective Repeat) ...........................................125 V. TCP - GIAO V N H NG N I ....................................................................130 1. K t n i TCP .................................................................................................130 2. C u trúc TCP Segment .................................................................................133 3. S th t và s b iên nh n: ............................................................................135 4. Telnet : M t ví d v s th t và s biên nh n .............................................137 5. Truy n d li u tin c y...................................................................................138 6. Ki m soát l u l ng .....................................................................................144 7. Qu n lý k t n i TCP .....................................................................................146 VI. KI M SOÁT T C NGH N C A TCP ..........................................................151 Ch ng 4: T NG M NG...................................................................... 155 I. CÁC MÔ HÌNH D CH V C A T NG M NG ..............................................155 1. Mô hình d ch v m ng:.................................................................................157 1.1. Chuy n mach gói (datagram) và chuy n mach o (virtual circuit).........157 2. Ngu n g c c a d ch v chuy n m ch gói và chuy n m ch o. ......................162 II. CÁC NGUYÊN LÝ NH TUY N .................................................................163 1. Thu t toán nh tuyên link state. ...................................................................165 2. Thu t toán Distance vector. ..........................................................................169 III. NH TUY N PHÂN C P ............................................................................173 IV. INTERNET PROTOCOL ...............................................................................176 1. a ch IPv4 .................................................................................................177 2. Chuy n datagram t ngu n t i ích: v n a ch và nh tuy n .................185 3. Khuôn d ng gói d li u IP (IP datagram format) ..........................................187 4. Phân m nh (Fragmentation) và H p nh t (Reassembly) gói tin IP ................190 5. Giao th c ki m soát l i ICMP (Internet Control Message Protocol)..............193 V. NH TUY N TRÊN INTERNET ..................................................................195 1. nh tuy n trong m t mi n (Intra-AS routing) ( nh tuy n n i mi n)...........195 1.1. RIP (Routing Information Protocol)......................................................195 1.2. OSPF - Open Shortest Path First ..........................................................197 2. nh tuy n gi a các mi n (INTER-AS routing) ( nh tuy n liên mi n) ........198 Trang IV
- Lý thuy t c b n v m ng LAN VI. C U T O C A THI T B NH TUY N (ROUTER)................................199 1. C ng vào (Input port) ...................................................................................200 2. K t c u chuy n (Switching fabric)................................................................203 3. C ng ra (Output port). ..................................................................................204 4. Hàng i router .........................................................................................205 VII. IPV6..............................................................................................................207 1. nh d ng gói tin IPV6.................................................................................208 2. Chuy n t IPv4 sang IPv6 ............................................................................210 Ch ng 5: T NG LIÊN K T D LI U................................................ 212 I. CÁC KHÁI NI M CHUNG, D CH V C A T NG DATALINK...................212 1. Nh ng d ch v c a t ng liên k t d li u ........................................................213 2. B u h p (Adapter)..................................................................................216 II. K THU T PHÁT HI N VÀ S A L I .........................................................217 1. Ki m tra tính ch n l ...................................................................................219 2. Ph ng pháp tính t ng ki m tra (checksum) .................................................221 3. Ki m tra d th a vòng (CRC).......................................................................221 III. GIAO TH C A TRUY C P VÀ M NG C C B .....................................223 1. Giao th c p hân chia kênh truy n (channel partitioning) ................................226 2. Giao th c truy c p ng u nhiên (ran dom access) ...........................................227 2.1. Slotted ALOHA .....................................................................................228 2.2. ALOHA.................................................................................................230 2.3. CSMA - a truy c p c m nh n sóng mang ............................................231 3. Giao th c truy c p l n l t (Taking - turns)..................................................234 4. M ng c c b LAN (Local Area Network).....................................................235 IV. A CH LAN VÀ ARP ................................................................................236 1. a ch LAN.................................................................................................237 2. Giao th c gi i mã a ch (ARP)...................................................................238 V. ETHERNET.....................................................................................................242 1. Nh ng khái ni m c b n v Ethernet ............................................................244 1.1. C u trúc frame Ethernet........................................................................244 1.2. D ch v không h ng n i, không tin c y................................................246 1.3. Gi i t n c s và mã hoá Manchester ...................................................247 2. CSMA/CD : Giao th c a truy c p c a Ethernet ...........................................248 Trang V
- Lý thuy t c b n v m ng LAN 3. Nh ng công ngh Ethernet ...........................................................................251 3.1. Ethernet 10BASE2 ................................................................................251 3.2. Ethernet 10BaseT và 100BaseT.............................................................252 3.3. Gigabit Ethernet ...................................................................................254 VI. HUB, BRIDGE VÀ SWITCH.........................................................................254 1. Hub ..............................................................................................................255 2. Bridge ..........................................................................................................256 2.1. Bridge Fowarding và Filtering (chuy n ti p và l c) ..............................257 2.2. T h c (Self-Learning)..........................................................................259 2.3. Spanning tree........................................................................................261 2.4. Phân bi t Bridge và Router ...................................................................262 2.5. K t n i LAN segment qua các tr c chính (backbone).............................264 3. Switch ..........................................................................................................264 VII. PPP - GIAO TH C MN I M .........................................................267 1. Khuôn d ng gói d li u (Frame PPP)............................................................269 2. Giao th c u khi n ng truy n PPP (LCP) và ki m soát m ng ...............271 Trang VI
- Lý thuy t c b n v m ng LAN Ch ng I: GI I THI U CHUNG I. M N G TRUY N THÔNG VÀ CÔNG NGH M N G 1. Gi i thi u chung Truy n thông máy tính (computer communications) là quá trình truy n d li u t m t thi t b này sang m t thi t b khác. Tr c ây chúng ta th ng hi u thi t b là các máy tính, nh ng ngày nay thi t b (end-system, device) không ch là các máy tính mà còn bao g m nhi u ch ng lo i thi t b khác ví d nh các máy n tho i di ng, máy tính PAM, . . . S l ng các ki u thi t b có kh n ng l y thông tin t Internet ngày càng t ng. t t ph b i n có ngh a t ng t nh v y là truy n d li u. M c dù hai m t này có th s d ng thay th cho nhau, m t s ng i coi thu t ng d li u (data) ch bao g m nh ng s ki n n gi n và thô (ch a c x lý), và d ng thu t ng thông tin (information) ch vi c t ch c nh ng s ki n này thành d ng (thông tin) có ngh a i v i con ng i. Hình 1.1 Các thi t b có kh n ng k t n i Internet Trang 1
- Lý thuy t c b n v m ng LAN Khái ni m ng (networking) ch khái ni m k t n i các thi t b l i v i nhau nh m m c ích chia s thông tin. Khái ni m m ng liên quan n nhi u n , bao g m: • Giao th c truy n thông (Protocol): mô t nh ng nguyên t c mà các thành ph n m ng c n ph i tuân th có th trao i c v i nhau; • Mô hình ghép n i m ng (Topo): mô t cách th c n i các thi t b v i nhau. • a ch (Address): mô t cách nh v m t th c th . • nh tuy n (Routing): m t t cách d li u c chuy n t m t thi t này sang m t thi t b khác thông qua m ng. • Tính tin c y (Reliability): gi i quy t v n tính toàn v n d li u m b o r ng d li u nh n c chính xác nh d li u g i i. • Tính liên tác (Interoperability): ch m c các s n ph m ph n m m và ph n c ng c a các hãng s n x u t khác nhau có th giao ti p v i nhau trong m ng; An ninh (security): g n li n v i vi c m b o an toàn ho c b o v t t c các thành ph n c a m ng. • Chu n hóa (Standard): thi t l p các quy t c và lu t l c th c n p h i c tuân theo. Có r t nhi u ng d ng c a các khái ni m m ng thông th ng.Ví d , trong công nghi p truy n thanh truy n hình, các công ty truy n thanh, truy n hình, và công ty cáp u có nh ng m ng c l p riêng c a m ình v i nhi u tr m phát. Thông qua nh ng m ng này, các ch ng trình nh tin t c, th thao, n nh, phim truy c dùng chung gi a các tr m phát. M t trong nh ng m ng truy n thông ra i s n nh t và c bi t n nhi u nh t là m ng n tho i. Khi nói n m ng n tho i, ng i ta mu n nh c n h th ng n tho i ki u c (plain old telephone system - POTS) ho c m ng n tho i chuy n m ch công c ng (PSTN - public switched telephone network). M ng PSTN mô t h th ng n tho i truy n th ng d a trên tín hi u t ng c ng M - m ng này ban u c thi t k truy n ti ng nói. M t ng truy n thông mà h u h t m i ng i u quen thu c ngày nay là m ng máy tính lnternet - th c ra ây là m t t p h p các m ng, m t m ng c a các ng. Trang 2
- Lý thuy t c b n v m ng LAN 2. Th nào là m t m ng máy tính ng t t nhiên ph i bao g m nhi u thành ph n, các thành ph n ph i c n i v i nhau theo m t cách th c nào ó và cùng s d ng chung m t ngôn ng : • Các thi t b u cu i (end system) k t n i v i nhau t o thành m ng có th là các máy tính (computer) ho c các thi t b khác. Nói chung hi n nay ngày càng nhi u các lo i thi t b có kh n ng k t n i vào m ng máy tính nh n tho i di ng, PDA, ti vi . . . . . • Môi tr ng truy n (media) mà truy n thông c th c hi n qua ó. Môi tr ng truy n có th là các lo i dây d n (cáp), s ng ( i v i các ng không dây) • Giao th c (protocol) là quy t c quy nh cách th c trao i d li u gi a các th c th Nói chung, ba khái ni m trên a n m t nh ngh a chu n v m ng máy tính nh sau: M ng máy tính là m t t p h p các máy tính và các thi t b khác (các nút), chúng s d ng m t giao th c m ng chung chia s tài nguyên v i nhau nh các ph ng ti n truy n thông m ng. 2.1. Các thành ph n m ng: thi t b , nút, máy tính Theo m t ngh a chung nh t thu t ng thi t b (device) c dùng nói n b t c m t th c th ph n c ng nào. Nh ng th c th này có th là các thi t u cu i, máy in, máy tính, ho c m t thi t b p h n c ng c bi t liên quan n m ng, ví d nh các server truy n thông, repeater (b c p), bridge (c u), switch, router (b nh tuy n), và r t nhi u thi t b c bi t khác; h u h t các thi t b này s c th o lu n chi ti t các ch ng sau. Nói chung t t c các thi t b m ng u dùng m t s ph ng pháp cho phép xác nh duy nh t chúng, th ng thì thi t b c chính hãng s n x u t n m t s nh n d ng duy nh t. Vi c làm này t ng t nh vi c in s seri trên ti vi ho c các d ùng n t khác. Ví d , card Ethernet c gán m t a ch duy nh t b i hãng s n xu t - a ch này không trùng v i b t k thi t b nào khác. Khi mô t các thành ph n m ng, c n phân bi t gi a khái ni m thi t b (device) và máy tính (computer). Xem xét khía c nh thi t b m ng, máy tính th ng c g i là host (ho c server) ho c tr m làm vi c (workstation) (c ng còn c g i là desktop hay client). Thu t ng này th ng dùng ch nh ng th ng máy tính có h u hành riêng c a chúng (ví d Windows). Vì v y Trang 3
- Lý thuy t c b n v m ng LAN t workstation có th là m t máy tính cá nhân nh m t máy Apple Macintosh, ho c b t c m t máy tính h Intel nào (th ng c g i là IBM- PC ho c t ng thích); c ng có th là m t workstation h a (ví d các workstation ha c s n xu t b i Sun Microsystems, Silicon Graphics, IBM, Hewlett-Packard, Compaq Computer Corporation), mt superminicomputer nh Compaq's VAX hay m t h th ng IBM AS/400, m t super-microcomputer nh Compaq's Alpha; ho c có th là m t máy tính l n (mainframe) nh IBM ES-9000. 2.2. Ph ng ti n và các giao th c truy n thông c a m ng chia s thông tin và s d ng các d ch v trên m ng, các thành ph n a m ng ph i có kh n ng truy n thông c v i nhau. áp ng c yêu u này, chúng ta ph i xét t i hai tiêu chí c th c a m ng: kh n ng liên k t (connectivity) và ngôn ng (language). Kh n ng liên k t ch ng truy n ho c k t n i v t lý gi a các thành ph n; ngôn ng ch m t b ng t v ng cùng các quy t c truy n thông mà các thành ph n ph i tuân theo. Ph ng ti n truy n thông (media): Môi tr ng v t lý c s d ng t n i các thành ph n c a m ng th ng c g i là ph ng ti n truy n thông (medium, media). Ph ng ti n truy n thông m ng c chia thành hai lo i: cáp (cable) và không dây (wireless). Ví d cáp truy n thông có th là cáp xo n ôi (twisted-pair), cáp ng tr c (coaxial), và cáp s i quang (fiber-optic cable)... Truy n thông không dây có th là sóng radio (g m sóng c c ng n hay vi c truy n thông qua v tinh), b c x h ng ngo i. Các ph ng ti n truy n thông m ng c th o lu n chi ti t trong ch ng 5. Hình 1. 2 S i cáp quang Trang 4
- Lý thuy t c b n v m ng LAN Giao th c (Protocol): Ngôn ng c s d ng b i các th c th m ng i là giao th c truy n thông m ng. Giao th c giúp các bên truy n thông "hi u nhau b ng cách nh ngh a m t ngôn ng chung cho các thành ph n ng. T ý ngh a khái quát nh v y, có th hi u giao th c truy n thông m ng là các th t c, quy t c ho c các c t chính th c ã c ch p nh n nh m xác nh hành vi và ngôn ng trao i gi a các bên. Nói chung trong cu c ng hàng ngày, chúng ta c ng áp d ng nh ng quy t c nào ó. Ví d , khi i n nh ng n i òi h i tính tr ng tr ng, m i ng i ph i tuân theo nh ng nghi th c c bi t v n m c (ví d nam gi i ph i m c áo vét có th t caravat). Nh ng khi n các quán n bình dân thì b i không c n n m c trang tr ng nh v y. Trong m ng và truy n thông máy tính, giao th c m ng là b n c t chính th c nh ngh a cách th c s " c a các th c th tham gia truy n thông v i nhau. ây khái ni m th c th b ao g m c các thi t b ph n c ng ng nh các ti n trình ph n m m. Giao th c m ng c ng nh ngh a khuôn ng d li u c trao i gi a các bên. Nói m t cách ng n g n, giao th c ng nh ngh a b ng t v ng và các quy t c áp d ng truy n thông d li u. Không có môi tr ng truy n không th trao i thông tin gi a các th c th m ng không có m t ngôn ng chung, không th hi u c nhau. Vì v y ng truy n cung c p m ôi tr ng th c hi n truy n thông, trong khi ó ngôn ng chung m b o hai bên truy n thông hi u c nhau. u này ng gi ng nh cu c nói chuy n n tho i gi a m t ng i ch nói c ti ng Ý và m t ng i khác ch nói c ti ng Nga. N u không có m t ng n tho i ( ng truy n c a m ng) cho cu c nói chuy n này thì hai ng i không th nói chuy n c v i nhau (không th trao i d li u). ã có ng n tho i r i, lúc này hai ng i có th nói và nghe th y gi ng nói c a nhau (truy n d li u c th c hi n) nh ng h không giao ti p c v i nhau vì không ai trong s h hi u c ngôn ng c a ng i kia - h nói chuy n b ng hai th ti ng khác nhau. Ví d v m t giao th c m ng quen thu c là giao th c TCP/IP - m t trong nh ng giao th c c a c a b giao th c TCP/IP (Transmission Control protocol/Internet Protocol) TCP/IP c coi là x ng s ng c a Internet. Tuy tên g i TCP/IP ch hai giao th c c th là TCP và IP nh ng nó th ng c d ng ch nhóm g m nhi u giao th c ngoài TCP và IP. T p các giao th c này c g i là b giao th c TCP/IP. Có th k n m t s giao th c trong b giao th c TCP/IP nh FTP (File Transfer Protocol) nh ngh a cách chuy n file; HTTP (the Hypertext Transport Protocol) c dùng cho World Wide Web (WWW), nh ngh a cách các server c n ph i truy n các tài li u (trang Trang 5
- Lý thuy t c b n v m ng LAN Web) t i các client (Web Browser) nh th nào. Ngoài ra c ng ph i k n ba giao th c c s d ng cho th n t (email) là Post Office Protocol (POP), Simple Mail Transfer Protocol (SMTP) và Intemet Mail Access Protocol (IMAP). Ngày nay các m ng s d ng r t nhi u giao th c khác nhau t n gi n n p h c t p. Có th nói các giao th c là "keo dán" ràng bu c m ng máy tính l i v i nhau b i vì chúng nh ngh a cách th c hi n các ho t ng c th . t s b giao th c khác có th k n là AppleTalk - là m t b giao th c m ng c s d ng b i Apple Computer, Inc., u tiên nó ch ch dùng c cho các máy tính Macintosh, không th ph c v cho các h u hành khác; b giao th c c a h u hành Windows 2000 c a hãng Microsoft Corporation; và DECnet c a Digital Equipment Corporation (hi n gi là Compad) - s d ng giao th c m ng Digital Network Architecture (DNA). DECnet c thi t k cho các máy VAX ho c Alpha ch y d i h u hành OPEN-VMS, ho c cho các h th ng DEC Dùng h u hành DEC tr c ây, ví d nh RSX-11 M, RT-11 , RSTS/E c ng nh m t s h u hành ph bi n khác nh MS-DOS, Windows, và m t vài bi n th c a Unix. M ng máy tính ôi khi c ng c t tên theo giao th c chúng dùng. Ví d , m t m ng m các thi t b h tr Apple Talk th ng c g i là m t m ng Apple Talk. ng t , m ng TCP/IP là m ng c a các thi t b c liên k t v i nhau và s ng b giao th c TCP/IP truy n thông. 3. Phân lo i m ng máy tính Có r t nhi u ki u m ng máy tính khác nhau. Vi c phân lo i chúng th ng d a trên các c m chung. Ví d , m ng may tính th ng c phân lo i theo vùng a lý (di n ho t ng) (ví d : m ng c c b , m ng di n ng, ), theo topo (mô hình ghép n i m ng) (ví d : m- m (point-to- point) hay broadcast), ho c theo ki u ng truy n thông mà m ng s d ng và cách chuy n d li u i (ví d m ng chuy n m ch o hay chuy n m ch gói). Trang 6
- Lý thuy t c b n v m ng LAN Hình 1. 3 M t m ng LAN n gi n 3.1. Phân lo i m ng theo di n ho t ng u phân lo i theo di n ho t ng, m ng máy tính có th c phân chia thành: • ng c c b (Local area network - LAN); • ng di n r ng (wide area network - WAN); • ng thành ph (metropolitan area network - MAN); • ng toàn c u (global area network - GAN); • ng cá nhân (personal area network - PAN); • ng l u tr (storage area network - SAN). Trong các lo i m ng trên, hi n nay có hai khái ni m c dùng ph b i n là m ng c c b và m ng di n r ng. ng c c b (LAN), liên k t các tài nguyên máy tính trong m t vùng a lý có kích th c h n ch . ó có th là m t phòng, vài phòng trong m t tòa nhà, ho c vài tòa nhà trong m t khu nhà C m t "kích th c h n ch " không c xác nh c th nên m t s ng i xác nh ph m vi c a m ng LAN b ng cách nh bán kính c a nó n m trong kho ng vài ch c mét n vài km. Vi n Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE) xác nh bán kính c a ng LAN nh h n 1 0km. Ví d v m t s m ng LAN: Ethernet/802.3, token ring, m ng FDDI (Fiber Distributed Data Interface). ng di n r ng (WAN), liên k t các tài nguyên máy tính trong m t vùng a lý r ng (có bán kính trên 100 km) nh th xã, thành ph , t nh/bang, qu c gia. Có th coi m ng WAN g m nhi u m ng LAN khác nhau. Ví d v ng WAN: ISDN (Integrated Services Data Network) Trang 7
- Lý thuy t c b n v m ng LAN 3.2. Phân lo i m ng theo mô hình ghép n i (topo) Các mô hình ghép n i m ng có th chia thành hai nhóm: • Mô hình m- m (point-to-point) • Mô hình m-nhi u m (Broadcast) th N u phân lo i theo mô hình ghép n i (topo), m ng máy tính có th c phân chia thành: 3.2.1. Mô hình m- m (point-to-point) Mô hình m- m có hai d ng topo ph bi n, ó là Star và Tree. Mô hình Star: Trong mô hình Star các nút c n i v i m t b ph n g i là Hub ( u n i trung tâm). D li u t m t máy g i i s c truy n q ua Hub n các máy khác trong m ng. M ng Star cung c p tài nguyên và ch qu n lý t p trung. Tuy nhiên, do m i máy tính u ph i n i vào m t trung tâm m nên có nhi u h n ch n u m ng có quy mô l n. Hình 1.4 Mô hình sao, các thi t b n i vào m t HUB duy nh t. Mô hình Tree (Cây): Mô hình cây là mô hình phân c p. Nó bao gôm t nút g c ho c m t hub n i n các nút m c hai ho c hub m c hai. Các thi t b m c hai này l i c n i n các thi t b m c ba, m c ba cn i n các thi t b m c b n, . . . ng d ng cây n gi n c cho trong hình 1.6. M t ng d ng c a mô hình này là m ng IEEE 802.12, hay còn g i là 100VG-AnyLAN (xem ch ng 9), trong ó các hub c s p thành t ng t o thành m t mô hình phân c p. Trang 8
- Lý thuy t c b n v m ng LAN Hình 1.5 Mô hình cây 3.2.2. Mô hình m - nhi u m (Broadcast) Mô hình này g m các nút cùng dùng chung m t kênh truy n thông. Khác i mô hình m- m, d li u t m t máy g i i s c truy n n t t c các nút trên kênh truy n dùng chung. Các máy s ki m tra xem li u chúng có ph i là ích n c a thông p ó hay không b ng cách ki m tra a ch n (destination address) c a thông p . (Khái ni m a ch s c th o lu n trong ph n ti p theo). Các máy không ph i là ích n c a thông ps b qua thông p này. Ch có nút là ích n c a thông p m i ti p nh n thông p. u này c ng t ng t nh m t l p h c g m nhi u sinh viên và m t giáo viên. N u giáo viên a ra m t câu h i, t t c các sinh viên u nghe th y câu h i nh ng ch sinh viên c giáo viên ch nh m i tr l i câu h i này. Môi tr ng dùng chung ây chính là không khí, câu h i c a giáo viên là m t d ng thông p, lan truy n trong không khí và n tai t t c các sinh viên (các nút). Mô hình m - nhi u m có m t s d ng topo ph bi n, ó là bus và ring. Các h th ng truy n thông v tinh c ng d a trên mô hình m - nhi u m. Mô hình Bus: M t c u hình bus n hình c minh h a trong hình 1.6 Rõ ràng topo d ng bus thu c mô hình m - nhi u m: các nút m ng c i n cùng m t kênh truy n. M t ví d n hình v m ng có topo d ng bus là m ng Ethernet ng tr c. Trang 9
- Lý thuy t c b n v m ng LAN Hình 1.6 M ng Ethernet v i Bus dùng chung Mô hình Ring (vòng): Trong c u hình ring, t t c các nút cn i n cùng m t vòng - môi tr ng truy n thông dùng chung. Trong topo d ng ring truy n th ng, thông p c truy n l n l t qua các nút theo vòng. H ng truy n có th thu n hay ngh ch chi u kim ng h ph thu c vào công ngh d ng. Chú ý r ng, m c dù d li u c chuy n t nút n n nút kia, ring n không ph i là m t topo thu c mô hình m - m vì các nút dùng chung t kênh truy n. Vì v y, v m t logic, trong topo d ng ring t t c các nút dùng chung m t kênh truy n, nh ng v m t v t lý, vi c truy n thông thu c mô hình m - m. Tr ng h p này c ng gi ng nh topo d ng bus và t t c các h th ng m - nhi u m khác, m ng d ng ring c n m t s ph ng pháp qu n lý vi c truy c p vòng ng th i. Hình 1.7 M ng FDDI có topo d ng Ring tinh: Trong h th ng truy n thông v tinh, vi c truy n d li u t m t ng-ten trên m t t n v tinh th ng là mô hình m- m. Tuy nhiên, t t các nút n m trong m ng u có th nh n c d li u t v tinh truy n xu ng - v tinh phát qu ng bá xu ng m t ho c nhi u tr m trên m t t. Do Trang 10
- Lý thuy t c b n v m ng LAN ó , các h th ng truy n thông v tinh c x p vào mô hình m- nhi u m (broadcast). Ví d , r t nhi u tr ng h c M có kh n ng nh n tin t tinh. B t c ch ng trình giáo d c nào d c phát qu ng bá qua h th ng v tinh u c các tr ng h c thu c b ng cách u ch nh thi t b nh nn t t n s thích h p. M ng v tinh c minh h a trên hình 1.8. Hình 1.8 V tinh và các khu v c ph sóng Trong mô hình m - nhi u m có r t nhi u ki u truy n thông p khác nhau: • Unicast - ch có m t thi t b nh n thông p. • Multicast - m t nhóm thi t b nh n thông p. Chính t ng network a thi t b nh n s ki m tra xem thi t b nh n ó có n m trong nhóm nh n thông p này không. • Broadcast - ích n c a thông p này là t t c các thi t b trong ng. Thông p broa cast là m t thông p multicast c bi t. tc m khác c a mô hình m - nhi u m là khái ni m tranh ch p (contention). Do t t c các nút cùng dùng chung m t kênh truy n, chúng ph i "tranh nhau kênh truy n khi c n truy n thông. Do v y m ng d a trên mô hình broadcast c n gi i quy t v n khi có nhi u nút mu n truy n d li u i cùng m t th i m. R t nhi u giao th c ã c phát tri n gi i quy t tranh ch p gi a các nút. Trang 11
- Lý thuy t c b n v m ng LAN 3.3. Phân lo i theo ki u chuy n. Ngoài vi c phân lo i m ng theo di n ho t ng và topo m ng, các m ng còn c phân lo i theo ki u truy n thông mà chúng s d ng, cùng v i cách li u c truy n i trên ó. Hai phân lo i n hình là m ng chuy n m ch o (virtual circuit-switched) và m ng chuy n gói (packet-switched). • Trong m ng chuy n m ch o (circuit-switched), ph i thi t l p m ch t lý gi a nút ngu n và ích tr c khi chuy n d li u th c s . M ch này t n t i trong su t th i gian chuy n d li u. ng n tho i công ng là m t ví d v m ng chuy n m ch o. Khi th c hi n m t cu c i n tho i, m t ng truy n v t lý tr c ti p c thi t l p gi a máy n tho i c a ng i b t u cu c g i và máy n tho i c a ng i nh n cu c g i. ng truy n này là m t k t n i m- m, liên k t các b chuy n m ch (switch) trong m ng c a công ty n tho i l i v i nhau. M t khi ã c thi t l p, ng truy n ch dành riêng truy n d li u cho cu c g i hi n th i. Sau khi truy n d li u xong (cu c g i k t thúc) m ch c gi i phóng và có th c dùng cho m t cu c g i khác. Nh v y, chuy n m ch làm t ng kh n ng chia ng truy n (link) vì cùng m t m ch có th c dùng cho nhi u quá trình truy n khác nhau, m c d u không cùng m t th i m. Hình 1.9 M ng n tho i - chuy n m ch o • Trong ng chuy n g ói (packet-switched network), thông pu tiên c chia thành nh ng n v nh h n g i là packet, sau ó nh ng packet này l n l t c g i t i nút nh n q ua m ng l i các chuy n m ch (switch) trung gian. Packet là m t n v d li u nh nh t có th truy n c trong m ng. M i packet mang thông tin v a ch nút nh n cùng s th t c a nó. Khi m t packet n c switch Trang 12
- Lý thuy t c b n v m ng LAN trung gian, switch c n c vào a ch ích c a packet quy t nh xem s chuy n packet i theo ng nào n c switch ti p theo. Do c u hình c a toàn b h th ng có th thay i nên các packet c a cùng m t thông p có th n ích theo nh ng tuy n ng khác nhau. u này c ng gi ng nh vi c g i th . Khi m t b u c c nh n c th , nó s c n c vào a ch ng i nh n chuy n n n i thích p. M ng toàn c u Internet hi n nay áp ng công ngh chuy n ch gói này. B ` ` Router ` Router ` Router ` ` Router Router A ` ` Gói tin Hình 1.10 M ng chuy n m ch gói - các gói tin i theo nhi u tuy n ng khác nhau A nB 4. a ch m ng, nh tuy n, tính tin c y, tính liên tác và an ninh m ng Khái ni m m ng máy tính liên quan n nhi u y u t , trong ó có a ch , nh tuy n, tính tin c y tính liên tác, và an ninh m ng. Ph n d i ây trình bày ng n g n v nh ng y u t này. 4.1. a ch (Address). Khái ni m v a ch liên quan n vi c gán cho m i nút m ng m t a ch duy nh t - cho phép các thi t b khác nh v c nó. u này gi ng nh a ch c a m t ngôi nhà - tên ph s ch cho bi t khu v c c n i n, s nhà xác nh chính xác nhà c n n. M t vi d khác là h th ng n tho i. M i n tho i (m t nút) có mã vùng và m t s ( a ch ). Mã vùng cung c p thông Trang 13
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình Lý thuyết và bài tập Pascal nâng cao - NXB Thống kê
436 p | 1382 | 335
-
Giáo trình Lý thuyết đồ thị: Phần 1 - PGS. Nguyễn Cam, PTS. Chu Đức Khánh
98 p | 424 | 89
-
Giáo trình Lý thuyết thông tin - Vũ Vinh Quang
136 p | 212 | 81
-
Lý thuyết cơ bản về Chuyển mạch nhãn đa giao thức MPLS: Phần 1
172 p | 291 | 59
-
Giáo trình môn học: Cơ sở dữ liệu nghề quản trị mạng máy tính (Trình độ Cao đẳng nghề)
96 p | 242 | 55
-
Giáo trình Lý thuyết tính toán
108 p | 295 | 52
-
Giáo trình Lý thuyết và thực hành Vẽ trên máy tính AutoCAD 2011: Phần 1
118 p | 209 | 40
-
Giáo trình Lý thuyết và thực hành Vẽ trên máy tính AutoCAD 2011: Phần 2
107 p | 196 | 35
-
Giáo trình lý thuyết và thực hành Orale part 1
89 p | 103 | 28
-
Giáo trình Lý thuyết ngôn ngữ hình thức và otomat: Phần 1
109 p | 70 | 11
-
Giáo trình Lý thuyết căn bản về mạng LAN: Phần 1
84 p | 76 | 7
-
Giáo trình Lý thuyết đồ họa: Phần 1 - Trường ĐH Công nghiệp Quảng Ninh
66 p | 22 | 7
-
Giáo trình Lý thuyết đồ thị: Phần 1
57 p | 15 | 6
-
Giáo trình Lý thuyết căn bản về mạng LAN: Phần 2
65 p | 102 | 6
-
Giáo trình Lý thuyết và thực hành tin học văn phòng - Tập 4: Powerpoint XP (Quyển 2 - Phần 1)
114 p | 11 | 6
-
Giáo trình Lý thuyết thông tin: Phần 1
31 p | 34 | 5
-
Giáo trình Lý thuyết truyền tin: Phần 2
69 p | 9 | 4
-
Giáo trình Lý thuyết ngôn ngữ lập trình (Nghề Lập trình máy tính): Phần 2 - Tổng cục dạy nghề
80 p | 27 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn