Giáo trình Mài trụ ngoài, mài côn ngoài (Nghề: Cắt gọt kim loại - Trung cấp) - Trường Cao đẳng Cơ giới (2022)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:60

Thêm vào BST

Báo xấu

11
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Mài trụ ngoài, mài côn ngoài (Nghề: Cắt gọt kim loại - Trung cấp) được biên soạn gồm các nội dung chính sau: Vận hành máy mài tròn ngoài vạn năng; mài mặt trụ ngài trên máy mài tròn vạn năng; mài mặt côn ngoài trên máy mài tròn vạn năng;... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Mài trụ ngoài, mài côn ngoài (Nghề: Cắt gọt kim loại - Trung cấp) - Trường Cao đẳng Cơ giới (2022)

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ GIỚI GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN: MÀI TRỤ NGOÀI, MÀI CÔN NGOÀI NGHỀ: CẮT GỌT KIM LOẠI TRÌNH ĐỘ: TRUNG CẤP Ban hành kèm theo quyết định số: /QĐ-CĐCG-KT&KĐCL ngày tháng năm 2022 của Trường Cao đẳng Cơ giới Quảng ngãi, năm 2022 (Lưu hành nội bộ) TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. 2
LỜI GIỚI THIỆU Trong chiến lược phát triển và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho công nghiệp hóa nhất là trong lĩnh vực cơ khí – Nghề cắt gọt kim loại là một nghề đào tạo ra nguồn nhân lực tham gia chế tạo các chi tiết máy móc đòi hỏi các sinh viên học trong trường cần được trang bị những kiến thức, kỹ năng cần thiết để làm chủ các công nghệ sau khi ra trường tiếp cận được các điều kiện sản xuất của các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Khoa Cơ khí động lực Trường Cao đẳng Cơ giới đã biên soạn cuốn giáo trình mô đun mài trụ ngoài,côn ngoài. Nội dung của mô đun để cập đến các công việc, bài tập cụ thể về phương pháp và trình tự gia công các chi tiết. Căn cứ vào trang thiết bị của các trường và khả năng tổ chức học sinh thực tập ở các công ty, doanh nghiệp bên ngoài mà nhà trường xây dựng các bài tập thực hành áp dụng cụ thể phù hợp với điều kiện hoàn cảnh hiện tại. Mặc dù đã rất cố gắng trong quá trình biên soạn, song không tránh khỏi những sai sót. Chúng tôi rất mong nhận được những đóng góp ý kiến của các bạn và đồng nghiệp để cuốn giáo trình hoàn thiện hơn. Quảng Ngãi, ngày tháng năm 2022 Tham gia biên soạn 1. Nguyễn Đình Kiên Chủ biên 2. ............................... 3. ............................... 3
MỤC LỤC STT NỘI DUNG TRANG 1 Lời giới thiệu 1 2 Mục lục 2 3 Bài 1: vận hành máy mài tròn ngoài vạn năng 11 1. Đặc điểm của phương pháp mài tròn 2. Các bộ phân cơ bản của máy mài tròn vạn năng 3. Sơ đồ mài tròn 4
4. Phương pháp chăm sóc, bảo dưỡng máy mài 5. Trình tự điều khiển 4 Bài 2: mài mặt trụ ngài trên máy mài tròn vạn năng 23 1. Yêu cầu kỹ thuật của chi tiết mài 2. Các phương pháp mài tên máy mài tròn vạn năng 3. Các dạng sai hỏng khi mài mặt trụ ngoài, nguyên nhân và cách khắc phục 4. Các bước tiến hành mài tròn ngoài trên máy mài tròn vạn năng 5
5 Bài 3: mài mặt côn ngoài trên máy mài tròn vạn năng 46 1. Các yêu cầu kỹ thuật của chi tiết côn 2. Các phương pháp mài mặt côn trên máy mài tròn vạn năng 3. Các dạng sai hỏng khi mài mặt côn, nguyên nhân và cách khắc phục 4. Các bước tiến hành mài 5. Kiểm tra hoàn thiện 6. Vệ sinh công nghiệp 6
6 Tài liệu tham khảo 57 GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: MÀI TRỤ NGOÀI, MÀI CÔN NGOÀI Mã mô đun: MĐ 34 Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của mô đun: - Vị trí: Mô đun Mài trụ ngoài, mài côn ngoài được bố trí sau khi sinh viên đã học xong MH07; MH08; MH09; MH10; MH11; MH12; MH21; MĐ31; MĐ33 - Tính chất: Là mô đun chuyên môn nghề thuộc các môn học, mô đun đào tạo nghề - Ý nghĩa và vai trò: Mô đun Mài trụ ngoài, mài côn ngoài trong chương trình Cắt gọt kim loại có ý nghĩa và vai trò quan trọng. Người học được trang bị những kiến thức, kỹ năng sử dụng dụng cụ thiết bị để mài trụ ngoài, mài côn ngoài đúng qui trình qui phạm, đạt yêu cầu kỹ thuật. Mục tiêu của mô đun: - Kiến thức: A1. Trình bày đầy đủ cấu tạo, công dụng và hoạt động các bộ phận chính của máy mài tròn vạn năng, máy mài vô tâm; A2. Lập được quy trình gia công mài cho từng công việc cụ thể; A3. Chọn đá mài phù hợp với chi tiết mài, cân bằng, rà sửa và gá lắp đá mài đạt yêu cầu kỹ thuật; A4. Xác định đúng và đủ các dạng sai hỏng, nguyên nhân và vạch ra được các giải pháp khắc phục; 7
- Kỹ năng: B1. Sử dụng thành thạo và đúng chức năng các thiết bị, dụng cụ tương ứng; B2. Mài được các mặt trụ ngoài, trụ trong, mặt côn đúng quy trình, đạt yêu cầu kỹ thuật; B3. Điều khiển thành thạo máy mài tròn vạn năng và máy mài vô tâm; B4. Sử dụng các loại dụng cụ đo kiểm đúng kỹ thuật; - Năng lực tự chủ và trách nhiệm: C1. Tích cực, tự giác, hợp tác trong học tập. Đảm bảo được an toàn lao động và vệ sinh môi trường C2. Vệ sinh nhà xưởng 1.Chương trình khung nghề cắt gọt kim loại Số tín chỉ Thời gian đào tạo (giờ) Tên môn Mã MH, Trong đó học, mô MĐ Tổng số Thực đun Lý thuyết Kiểm tra hành I Các môn 12 255 94 148 13 học chung MH 01 Chính trị 2 30 15 13 2 MH 02 Pháp luật 1 15 9 5 1 MH 03 Giáo dục thể chất 1 30 4 24 2 MH 06 Giáo dục quốc phòng - An ninh 2 45 21 21 3 MH 05 Tin học 2 45 15 29 1 8
MH 06 Ngoại ngữ (Anh văn) 4 90 30 56 4 Các môn học, mô II đun đào 110 1650 450 1136 64 tạo nghề bắt buộc Vẽ kỹ MH 07 3 60 33 24 3 thuật MH 08 Autocad 2 45 14 29 2 Cơ Kỹ MH 09 3 60 40 16 4 thuật Dung sai – Đo MH 10 3 45 34 8 3 lường kỹ thuật Vật liệu MH 11 3 45 41 2 2 cơ khí Kỹ thuật điện và MH 12 điện tử 3 45 37 5 3 công nghiệp Kỹ thuật an toàn – MH 13 2 30 25 3 2 Bảo hộ lao động Nguội cơ MĐ 14 2 60 14 43 3 bản MĐ 15 Tiện trụ 3 75 25 47 3 ngắn, trụ bậc, tiện 9
trụ dài l 10d Tiện MĐ 16 rãnh, cắt 1 30 5 24 1 đứt Gia công MĐ 17 lỗ trên 3 75 16 56 3 máy tiện Phay, bào mặt phẳng ngang, MĐ 18 song 3 75 10 62 3 song, vuông góc, nghiêng Phay, bào mặt MĐ 19 2 45 8 35 2 phẳng bậc Phay, bào MĐ 20 rãnh, cắt 1 30 6 23 1 đứt MĐ 21 Tiện côn 2 45 10 33 2 Tiện ren MĐ 22 2 60 13 45 2 tam giác Tiên ren MĐ 23 2 45 8 35 2 vuông Tiện ren MĐ 24 2 45 8 35 2 thang MĐ 25 Phay, bào 3 75 20 52 3 rãnh chốt 10
đuôi én - chữ T Phay đa MĐ 26 2 45 7 36 2 giác Phay bánh răng MĐ 27 2 60 8 51 1 trụ răng thẳng Phay bánh răng MĐ 28 trụ răng 2 45 8 35 2 nghiêng, rãnh xoắn Tiện MĐ 29 CNC cơ 2 60 4 54 2 bản Phay MĐ 30 CNC cơ 2 60 4 54 2 bản Tiện lệch tâm, tiện 3 75 10 62 3 MĐ 31 định hình Thực 2 45 8 35 2 MĐ 32 hành hàn MĐ 33 Mài mặt 2 45 8 35 2 phẳng MĐ 34 Mài trụ ngoài, 2 45 8 35 2 côn ngoài MĐ 35 Thực tập 5 180 18 162 0 sản xuất Tổng cộng 81 1905 544 1284 77 11
2. Chương trình chi tiết mô đun Tên các Thời gian Số bài trong Tổng Lý Thực Kiểm TT mô đun số thuyết hành tra* 1 Vận hành máy mài tròn vạn năng 5 2 3 2 Mài mặt trụ ngoài trên máy mài 20 3 16 1 tròn vạn năng. 3 Mài mặt côn ngoài trên máy mài 20 3 16 1 tròn vạn năng. Cộng 45 8 35 2 3. Điều kiện thực hiện môn học: 3.1. Phòng học Lý thuyết/Thực hành: Đáp ứng phòng học chuẩn 3.2. Trang thiết bị dạy học: Projetor, máy vi tính, bảng, phấn, tranh vẽ.... 3.3. Học liệu, dụng cụ, mô hình, phương tiện: Giáo trình, máy tính,… 3.4. Các điều kiện khác: Người học tìm hiểu thực tế về mài trụ ngoài, mài côn ngoài 4. Nội dung và phương pháp đánh giá: 4.1. Nội dung: - Kiến thức: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức - Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kỹ năng. - Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp. + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. 12
+ Nghiêm túc trong quá trình học tập. 4.2. Phương pháp: Người học được đánh giá tích lũy môn học như sau: 4.2.1. Cách đánh giá - Áp dụng quy chế đào tạo Trung cấp hệ chính quy ban hành kèm theo Thông tư số 09/2017/TT-BLĐTBXH, ngày 13/3/2017 của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. - Hướng dẫn thực hiện quy chế đào tạo áp dụng tại Trường Cao đẳng Cơ giới như sau: Điểm đánh giá Trọng số + Điểm kiểm tra thường xuyên (Hệ số 1) 40% + Điểm kiểm tra định kỳ (Hệ số 2) + Điểm thi kết thúc môn học 60% 4.2.2. Phương pháp đánh giá Phương pháp Phương pháp Hình thức Chuẩn đầu ra Số Thời đánh giá tổ chức kiểm tra đánh giá cột điểm kiểm tra Thường Viết/ Tự luận/ A1, C1 1 Sau 10 xuyên Thuyết trình Trắc nghiệm/ giờ. Báo cáo Định kỳ Viết và Tự luận/ A1, A2, A3, A4, 2 Sau 20 thực hành Trắc nghiệm/ B1, B2, B3, B4, giờ thực hành C1 13
Kết thúc môn Vấn đáp và Vấn đáp và A1, A2, A3, A4, 1 Sau 45 học thực hành thực hành B1, B2, B3, B4, giờ trên mô C1, C2 hình 4.2.3. Cách tính điểm - Điểm đánh giá thành phần và điểm thi kết thúc môn học được chấm theo thang điểm 10 (từ 0 đến 10), làm tròn đến một chữ số thập phân. - Điểm môn học là tổng điểm của tất cả điểm đánh giá thành phần của môn học nhân với trọng số tương ứng. Điểm môn học theo thang điểm 10 làm tròn đến một chữ số thập phân. 5. Hướng dẫn thực hiện môn học 5.1. Phạm vi, đối tượng áp dụng: Đối tượng trung cấp cắt gọt kim loại 5.2. Phương pháp giảng dạy, học tập môn học 5.2.1. Đối với người dạy * Lý thuyết: Áp dụng phương pháp dạy học tích cực bao gồm: Trình chiếu, thuyết trình ngắn, nêu vấn đề, hướng dẫn đọc tài liệu, bài tập cụ thể, câu hỏi thảo luận nhóm…. * Thực hành: - Phân chia nhóm nhỏ thực hiện bài tập thực hành theo nội dung đề ra. - Khi giải bài tập, làm các bài Thực hành, bài tập:... Giáo viên hướng dẫn, thao tác mẫu và sửa sai tại chỗ cho nguời học. - Sử dụng các học cụ mô phỏng để minh họa các bài tập ứng dụng về mài trụ ngoài, côn ngoài * Thảo luận: Phân chia nhóm nhỏ thảo luận theo nội dung đề ra. 14
* Hướng dẫn tự học theo nhóm: Nhóm trưởng phân công các thành viên trong nhóm tìm hiểu, nghiên cứu theo yêu cầu nội dung trong bài học, cả nhóm thảo luận, trình bày nội dung, ghi chép và viết báo cáo nhóm. 5.2.2. Đối với người học: Người học phải thực hiện các nhiệm vụ như sau: - Nghiên cứu kỹ bài học tại nhà trước khi đến lớp. Các tài liệu tham khảo sẽ được cung cấp nguồn trước khi người học vào học môn học này (trang web, thư viện, tài liệu...) - Sinh viên trao đổi với nhau, thực hiện bài thực hành và báo cáo kết quả - Tham dự tối thiểu 70% các giờ giảng tích hợp. Nếu người học vắng >30% số giờ tích hợp phải học lại mô đun mới được tham dự kì thi lần sau. - Tự học và thảo luận nhóm: Là một phương pháp học tập kết hợp giữa làm việc theo nhóm và làm việc cá nhân. Một nhóm gồm 2-3 người học sẽ được cung cấp chủ đề thảo luận trước khi học lý thuyết, thực hành. Mỗi người học sẽ chịu trách nhiệm về 1 hoặc một số nội dung trong chủ đề mà nhóm đã phân công để phát triển và hoàn thiện tốt nhất toàn bộ chủ đề thảo luận của nhóm. - Tham dự đủ các bài kiểm tra thường xuyên, định kỳ. - Tham dự thi kết thúc môn học. - Chủ động tổ chức thực hiện giờ tự học. 6. Tài liệu tham khảo: [1]. Nguyễn Đắc Lộc, Lê Văn Tiến, Ninh Đức Tốn, Trần Xuân Việt. Sổ tay Công nghệ chế tạo máy (tập 1, 2, 3). NXB Khoa học kỹ thuật, 2005. [2]. Nguyễn Văn Tính. Kỹ thuật mài. NXB Công nhân kỹ thuật – 1980. BÀI 1. VẬN HÀNH MÁY MÀI TRÒN NGOÀI VẠN NĂNG 15
Mã bài: MĐ 34-01 Giới thiệu: Máy mài tròn là loại máy cắt gọt đa năng, có khả năng gia công tinh các mặt trụ trong, ngoài của chi tiết đạt độ chính xác cao về hình dáng, kích thước và độ nhẵn bóng bề mặt. Trong điều kiện hiện có của cơ sở đào tạo, bài học này sẽ trang bị cho học sinh các kiến thức và kỹ năng cơ bản để làm quen với một loại máy mài tròn vạn năng điển hình, làm cơ sở sau này cho học sinh sử dụng được các loại máy khác trong nhóm Mục tiêu thực hiện: - Trình bày được đặc điẻm của mài tròn, cấu tạo, nguyên lý làm việc, công dụng của máy mài tròn vạn năng; - Xác định rõ các thông số công nghệ và ảnh hưởng của chúng tới quá trình mài; - Vận hành thành thạo máy mài tròn theo từng công việc; - Tiến hành chăm sóc thường xuyên, bảo dưỡng máy đúng quy trình. Phương pháp giảng dạy và những quy định khi thực tập tại xưởng - Đối với người dạy: Sử dụng phương pháp giảng giảng dạy tích cực (diễn giảng, vấn đáp, dạy học theo vấn đề); tác phong đúng nội quy tại xưởng - Đối với người học: chấp hành nghiêm túc nội quy trong xưởng khi thực hành Điều kiện thực hiện bài học - Phòng học chuyên môn hóa/nhà xưởng: Phòng học chuyên môn - Trang thiết bị máy móc: Máy chiếu và các thiết bị dạy học khác - Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu: Chương trình môn học, giáo trình, tài liệu tham khảo, giáo án, phim ảnh, và các tài liệu liên quan. - Các điều kiện khác: Không có Kiểm tra và đánh giá bài học - Nội dung: 16
 Kiến thức: Kiểm tra và đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức  Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kĩ năng.  Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. - Phương pháp:  Điểm kiểm tra thường xuyên: 1 điểm kiểm tra (hình thức: hỏi miệng)  Kiểm tra định kỳ lý thuyết: không có  Kiểm tra định kỳ thực hành: không có Nội dung chính: 1. Đặc điểm của phương pháp mài tròn: - Máy mài tròn có thể gia công chính xác các bề mặt hình trụ, hình côn bên ngoài hoặc bên trong của chi tiết đạt được độ bóng bề mặt cao - Có nhiều loại máy mài tròn, tuỳ theo yêu cầu kỹ thuật và điều kiện công nghệ mà ta chọn máy cho phù hợp - Các kiểu máy mài tròn gồm có: Máy mài tròn ngoài có tâm, không tâm, máy mài tròn trong, máy mài dụng cụ cắt.. - Trên máy mài tròn ngoài vạn năng có thể mài tròn trong với đầu mài riêng được gắn kèm trên đầu mài chính của máy và được truyền động từ mô tơ riêng 17
2.Các bộ phận cơ bản của máy mài tròn vạn năng: 2.1.Ụ trước: Được lắp ở phía trái bàn máy(1), có động cơ mang chi tiết quay tròn, đầu trục chính của ụ trước có lắp mũi tâm cố định để gá chi tiết giữa 2 mũi tâm ụ trước và ụ sau(hình 1.1). Ngoài ra có thể lắp mâm cặp vào đầu trục chính ụ trước để gá kẹp chi tiết khi mài.Có thể quay một góc +30 0 hoặc -900 (+30 độ khi mài chi tiết có góc 600 , - 900 khi mài mặt đầu của chi tiết đảm bảo vuông góc với đường tâm) Ụ trước có chuyển động tiến ngang dựa trên nguyên lý trục vít đai ốc . Hệ thống thủy lực sẽ di chuyển ụ trước ra vào nhanh một khoảng để thực hiện an toàn - Nút nhấn khởi động trục chính (2) - Chặn đảo hành trình bàn máy (3) 18
- Tay quay dịch chuyển bàn máy sang trái – phải (4) - Núm điều chỉnh dầu bôi trơn (5) - Tay gạt chạy dao tự động của bàn máy (6) - Nút dừng hoạt động bàn máy (7) - Núm điều chỉnh lượng chạy dao của bàn máy (8) - Tay quay bàn ngang (9) - Tay gạt chạy dao tự động bàn máy chính xác(10) - Chương trình điều khiển (11) - Bàn máy (12) - Ụ sau (13) - Tay hãm nòng ụ sau (14) 2.2.Đầu mài (15): Được lắp trên bàn trượt phía sau máy, các sống trượt được gia công vuông góc để cho đầu mài thực hiện chuyển động tiến bằng tay hoặc tự động, theo hướng thẳng góc với chi tiết gia công. Đầu mài có thể xoay trên đế của nó theo một góc ± 45 0 khi mài các chi tiết có độ côn lớn và mài chi tiết có góc 900 . Đầu đá quay một góc 1800 khi chuyển đổi nguyên công mài tròn ngoài sang mài lỗ và ngược lại . 2.3 .Bàn máy : Gá vật làm trên hai mũi nhọn , bàn máy có thể xoay một góc ± 7 0 độkhi mài các chi tiết côn từ 0 -140 . Bàn máy truyền động tự động nhờ áp lực dầu nén pít tông trong xi lanh cần pit tông được bắt chặt với băng máy đồng thời nhờ cơ cấu đóng mở hệ thống van thủy lực mà bàn máy đi lại từ trái qua phải và ngược lại 19
2.4.Ụ động: Kết hợp với ụ đứng dể dịnh vị và kẹp chặt chi tiết khi mài trụ ngoài 2.5. thân máy : Chứa các khâu các bộ phận tạo thành máy Các loại phụ tùng kèm theo máy : -Mâm cặp dùng cho mài lỗ - Kính đỡ trung tâm 2 vấu và ba vấu dùng cho mài lỗ và mài ngoài - Tốc gá vật gia công có đường kính khác nhau - Giá gắn mũi sửa đá 3.Sơ đồ mài tròn Nguyên tắc chung của sơ đồ mài tròn là đá và chi tiết gia công đều quay nhưng ngược chiều nhau để tạo ra khả năng cắt gọt tốt (hình 1.2), tuỳ theo yêu cầu công nghệ, kích thước, hình dáng của chi tiết gia công mà chọn máy cho phù hợp. 20