Giáo trình phân tích khả năng vận dụng quy trình tổ chức tế vi của mactenxit ram p1

Chia sẻ: Gsag Gsdgdf | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

67
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình phân tích khả năng vận dụng quy trình tổ chức tế vi của mactenxit ram p1', khoa học tự nhiên, hoá học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình phân tích khả năng vận dụng quy trình tổ chức tế vi của mactenxit ram p1

Giáo trình phân tích khả năng vận dụng quy trình tổ chức tế vi của mactenxit ram -Tæì 80 200oC : austenit dæ chæa chuyãøn biãún. Luïc naìy trong maïctenxit coï sæû táûp trung caïc bon laûi vaì tiãút ra dæåïi daûng caïc bêt coï cäng thæïc FexC (x tæì 2,0 2,4) åí daûng táúm moíng vaì ráút phán taïn. Læåüng caïc bon trong mactenxit giaím tæì 0,80% xuäúng coìn 0,25% 0,40% vaì tyí säú c/a giaím âi. Caïc bêt chæa coï kiãøu maûng riãng, noï phaíi täön taûi trong kiãøu maûng cuía mactenxit. Häùn håüp gäm caïc bêt vaì maïtenxit ngheìo caïc ö bon goüi laì mactenxit ram. Fe (C) 0,80 Fe (C) 0,25-0,40 + Fe2 2,4C Cuäúi giai âoaûn naìy täú chæïc cuía theïp laì maïctenxit ram vaì austenit dæ. b-Giai âoaûn II : (200 260oC) Trong giai âoaûn naìy caïc bon váùn tiãúp tuûc tiãút ra khoíi maïctenxit laìm cho dung dëch ràõn chè coìn 0,15 0,20%C. Bãn caûnh âoï coï quaï trçnh austenit dæ chuyãøn biãún thaình maïctenxit ram Fe (C)0,80 Fe (C)0,15 0,20 + Fe2 2,4C Cuäúi giai âoaûn naìy theïp täi coï täø chæïc laì macïtenxit ram Hìçnh 4.16 -Täø chæïc tãú vi cuía mactenxit ram c-Giai âoaûn III : (260 400oC) Trong giai âoaûn naìy caí hai pha cuía maïctenxit ram âãöu chuyãøn biãún : -Táút caí caïc bon quaï baîo hoaì âæåüc tiãút ra khoíi mactenxit âäü chênh phæång c/a = 1 vaì maïctenxit ngheìo caïc bon tråí thaình pherit. -Caïc bêt åí daûng táúm moíng biãún thaình xãmentit åí daûng haût. Så âäö cuía hai quaï trçnh naìy nhæ sau : Fe (C)0,15 20 Fe +Fe3C haût Fe2 2,4C Fe3C haût Cuäúi giai âoaûn naìy täø chæïc cuía theïp täi laì häùn håüp phe rit vaì xãmentit åí daûng haût ráút nhoí mën, khäng nhçn tháúy âæåüc dæåïi kênh hiãøn vi quang hoüc goüi laì troxtit ram 101
Hìçnh 4.17-Täø chæïc tãú vi cuía träxtit ram d-Giai âoaûn IV : (>400oC) Tiãúp tuûc nung lãn cao hån 400oC trong theïp täi khäng coï chuyãøn biãún pha gç måïi maì chè coï quaï trçnh låïn lãn cuía caïc haût xãmentit. åí nhiãût âäü 500 600oC täø chæïc laì häùn håüp pherit vaì xãmentit daûng haût khaï phán taïn, váùn chæa nhçn tháúy âæåüc dæåïi kinh hiãøn vi quang hoüc, goüi laì xoocbit ram Hìçnh 4.18- Täø chæïc tãú vi cuía xoocbit ram Nãúu tiãúp tuûc nung lãn gáön A1 (727oC), luïc naìy haût xãmentit âaî khaï låïn coï thãø nhçn tháúy âæåüc bàòng kênh hiãøn vi quang hoüc, häùn håüp âoï goüi laì peïclit haût. 4.3.UÍ VAÌ THÆÅÌNG HOÏA THEÏP : 4.3.1.UÍ theïp : 1-Âënh nghéa : 102
UÍ theïp laì phæång phaïp nung noïng theïp âãún nhiãût âäü nháút âënh, giæî nhiãût vaì laìm nguäüi cháûm cuìng loì âãø nháûn âæåüc täø chæïc äøn âënh (gáön våïi täø chæïc cán bàòng) coï âäü bãön âäü cæïng tháúp nháút vaì âäü deío cao. 2-Muûc âêch : UÍ nhàòm caïc muûc âêch sau âáy : a-Giam âäü cæïng cuía theïp âãø dãù gia cäng càõt goüt. í b-Laìm tàng âäü deío âãø dãù tiãún haình biãún daûng nguäüi. c-Laìm giaím hay khæí boí hoaìn toaìn æïng suáút bãn trong do gia cäng càõt vaì biãún daûng. d-Laìm âäöng âãöu thaình pháön hoïa hoüc trãn váût âuïc bë thiãn têch. e-Laìm nhoí haût theïp. 3-Caïc phæång phaïp uí : a-UÍ tháúp (uí non) : Laì phæång phaïp uí tiãún haình åí nhiãût âäü tæì 200 6000C våïi muûc âêch laì giaím hay khæí boí æïng suáút bãn trong åí váût âuïc hay saín pháøm qua gia cäng cå khê (càõt goüt, dáûp nguäüi). Nãúu nhiãût âäü uí chè tæì 200 300oC seî khæí boí mäüt pháön æïng suáút bãn trong (laìm giaím båït), nãúu tæì 450 600oC thç seî khæí boí hoaìn toaìn æïng suáút bãn trong. Cäng duûng : duìng cho caïc váût âuïc låïn nhæ thán maïy càõt goüt, xeïc màng sau khi maìi, loì xo sau khi uäún nguäüi...Phæång phaïp naìy khäng laìm thay âäøi âäü cæïng cuía theïp. Âäúi våïi gang âäü cæïng coï thãø giaím mäüt êt do quaï trçnh graphêt hoïa. b-UÍ kãút tinh laûi : Laì phæång phaïp uí tiãún haình åí nhiãût âäü kãút tinh laûi (våïi theïp caïc bon nhiãût âäü uí laì 600 7000C). Phæång phaïp naìy laìm giaím âäü cæïng vaì laìm thay âäøi kêch thæåïc haût. Cäng duûng : duìng cho caïc theïp qua biãún daûng nguäüi, bë biãún cæïng âãø khäi phuûc laûi cå tênh nhæ træoïc khi biãún daûng. Ngaìy nay phæång phaïp naìy háöu nhæ khäng sæí duûng næîa vç dãù laìm haût låïn do kãút tinh laûi láön thæï hai. Âãø âaût âæåüc muûc âêch naìy ta duìng caïc phæång phaïp uí coï chuyãøn biãún pha. c-UÍ hoaìn toaìn : Laì phæång phaïp uí nung noïng theïp âãún traûng thaïi hoaìn toaìn laì austenit, åí nhiãût âäü cao hån Ac3. Nhiãût âäü uí tênh theo cäng thæïc : Tuí = Ac3 + (30 50oC) Muûc âêch cuía uí hoaìn toaìn laì : -Laìm nhoí haût theïp : do nung cao hån Ac3 tæì 30 50oC nãn haût austenit váùn coìn nhoí, do âoï khi laìm nguäüi seî nhánû âæåüc täø chæïc pherit - peïclit coï haût nhoí. -Laìm giaím âäü cæïng vaì tàng âäü deío âãø dáûp nguäüi vaì càõt goüt. Cäng duûng : duìng cho theïp træåïc cuìng têch våïi læåüng caïc bon tæì : 0,30 0,65%. Sau khi uí hoaìn toaìn ta nháûn âæåüc täø chæïc pherit - peïc lit, trong âoï peïc lêt åí daûng táúm. d-UÍ khäng hoaìn toaìn : Laì phæång phaïp uí nung noïng theïp âãún nhiãût âäü cao hån Ac1 vaì nhoí hån Accm tæïc laì traûng khäng hoaìn toaìn laì austenit. Nhiãût âäü uí tênh theo cäng thæïc : Tuí = Ac1 + (30 50oC) 103
Täø chæïc taûo thaình sau khi uí khäng hoaìn toaìn laì peclit haût chæï khäng phaíi laì peclit táúm. Do nhiãût âäü uí tháúp hån Accm nãn austenit chæa âäöng âãöu hoïa thaình pháön hay coìn mäüt êt xãmentit cuía peclit chæa chuyãøn biãún hãút hay caïc pháön tæí xãmentit hai nãn dãù daìng taûo ra peclit haût. Cäng duûng : duìng cho theïp coï haìm læåüng caïc bon 0,70% maì chuí yãúu laì theïp sau cuìng têch. e-UÍ cáöu hoïa : Âáy laì mäüt daûng âàûc biãût cuía uí khäng hoaìn toaìn, nhiãût âäü dao âäüng mäüt caïch tuáön hoaìn quanh Ac1, nung noïng lãn âãún nhiãût âäü 750 7600C giæî nhiãût khoaíng nàm phuït, sau âoï laìm nguäüi xuäúng 650 6600C giæî nhiãût khoaíng nàm phuït... Cæï láûp âi láûp laûi nhæ váûy nhiãöu láön taûo ra quaï trçnh cáöu hoïa xãmentit nãn nháûn âæåüc hoaìn toaìn laì peclit haût. Säú læåüng chu trçnh phuû thuäüc vaìo kêch thæåïc chi tiãút vaì mæïc âäü cáöu hoïa. f-UÍ âàóng nhiãût : Âäúi våïi theïp håüp kim cao do austenit quaï nguäüi coï tênh äøn âënh quaï låïn nãn laìm nguäüi cháûm cuìng loì khäng nháûn âæåüc täø chæïc peclit âäöng nháút maì coï thãø laì peclit - xoocbit, xoocbit, xoocbit-trästit... vç váûy âäü cæïng coìn khaï cao, khäng càõt goüt âæåüc. Luïc naìy ta duìng phæång phaïp uí âàóng nhiãût. Sau khi giæî nhiãût xong laìm nguäüi xuäúng tháúp hån Ac1 khoaíng 500C vaì tiãún haình laìm nguäüi âàóng nhiãût taûi âoï trong mäüt thåìi gian nháút âënh ( xaïc âënh theo giaín âäö T-T-T cuía theïp). Phæång phaïp naìy nháûn âæåüc täø chæïc peclit âäöng nháút. Cäng duûng : duìng cho theïp håüp kim âãø ruït ngàõn thåìi gian uí. g-UÍ khuãúch taïn : Laì phæång phaïp uí nung noïng theïp âãún nhiãût âäü ráút cao tæì 1100 1500C våïi thåìi gian giæî ngiãût ráút daìi tæì 10 15h âãø tàng khaï nàng khuãúch taïn laìm âäöng âãöu thaình pháön hoïa hoüc trong caïc vuìng cuía haût. Cäng duûng : duìng cho váût âuïc theïp håüp kim cao bë thiãn têch. Sau uí khuãúch taïn haût ráút to nãn phaíi tiãún haình uí thæåìng hay caïn noïng âãø laìm nhoí haût theïp. 4.3.2.Thæåìng hoïa : Thæåìng hoïa laì phæång phaïp nhiãût luyãûn gäöm coï nung noïng theïp âãún traûng thaïi hoaìn toaìn laì austenit giæî nhiãût vaì laìm nguäüi ngoaìi khäng khê ténh. Thäng thæåìng sau khi giæî nhiãût xong láúy chi tiãút ra vaì laìm nguäüi trãn saìn xæåíng. Täø chæïc nháûn âæåüc khi thæåìng hoïa tæång tæû nhæ khi uí nhæng âäü cæïng cao hån mäüt êt vaì haût nhoí mën hån do täúc âäü nguäüi låïn hån. Tthæåììng hoïa = Ac3 hay Accm + (30 500C) Cäng duûng : Do täø chæïc nháûn âæåüc gáön våïi traûng thaïi cán bàòng nãn thæåìng hoïa coï cäng duûng tæång tæû nhæ uí, tuy nhiãn noï cuîng coï mäüt säú âiãøm khaïc : -Âaût âæåüc âäü cæïng thêch håüp âãø gia cäng càõt cho theïp caïc bon tháúp 0,25%C. Våïi theïp naìy nãúu uí âäü cæïng quaï tháúp phoi seî ráút deío khoï gaîy, khoï càõt goüt. -Laìm nhoí xãmentit chuáøn bë cho nhiãût luyãûn kãút thuïc. Khi thæåìng hoïa seî taûo ra täø chæïc peclit phán taïn hay xoocbit trong âoï kêch thæåïc cuía xãmentit nhoí mën nãn khi nung noïng nháûn âæåüc austenit nhoí mën. Muûc âêch naìy thæåìng aïp duûng khi täi. 104
-Phaï læåïi xãmentit hai cuía theïp sau cuìng têch. Trong theïp sau cuìng têch xãmentit hai thæåìng åí daûng læåïi ráút cæïng vaì gioìn. Vç váûy khi gia cäng càõt goüt khoï nháûn âæåüc bãö màût nhàôn boïng cao. Khi thæåìng hoïa do laìm nguäüi nhanh hån uí nãn xãmentit khäng këp tiãút ra åí daûng læåïïi næîa. 4.4.TÄI THEÏP : Trong táút caí caïc nguyãn cäng nhiãût luyãûn täi theïp laì phæång phaïp quan troüng nháút vç noï taûo ra cho chi tiãút âäü bãön, âäü cæïng vaì tênh chäúng maìi moìn cao nháút. Hçnh 4.19 -Khoaíng nhiãût âä uí, thæåìng hoaï vaì täi cho theïp cac bon 4.4.1.Âënh nghéa vaì muûc âêch 1-Âënh nghéa : Täi theïp laì phæång phaïp nhiãût luyãûn gäöm coï : nung noïng theïp âãún nhiãût âäü cao hån nhiãût âäü tåïi haûn (>Ac1) laìm xuáút hiãûn täø chæïc austenit, giæî nhiãût räöi laìm nguäüi nhanh låïn hån täúc âäü nguäüi tåïi haûn âãø nháûn âæåüc täø chæïc khäng cán bàòng coï âäü cæïng cao. 2-Muûc âêch : a-Náng cao âäü cæïng vaì tênh chäúng maìi moìn cho chi tiãút (sau khi âaî tiãún haình ram) b-Náng cao âäü bãön vaì khaí nàng chëu taíi cho chi tiãút maïy. 4.4.2.Phæång phaïp choün nhiãût âäü täi theïp : 1-Âäúi våïi theïp træoïc cuìng têch : Ttäi = Ac3 + (30 500C) Våïi nhiãût âäü täi nhæ trãn ta nháûn âæåüc täø chæïc åí nhiãût âäü nung laì austenit âäöng nháút, sau khi täi laì maïctenxit vaì austenit dæ. Do váûy âäü cæïng cuía theïp âaût âæåüc giaï trë cao nháút. Nãúu choün nhiãût âäü täi tháúp hån Ac3 thç taûi nhiãût âäü nung ta nháûn âæåüc täø chæïc laì austenit vaì pherêt váùn coìn, chæa hoìa tan hãút. Do váûy sau khi täi ta nháûn âæåüc maïctenxit + austenit dæ + pherit. Pherit laì mäüt pha mãöm laìm cho âäü cæïng cuía theïp bë giaím âi vaì taûo ra caïc âiãøm mãöm laìm xáúu cå tênh cuía noï. 105