Giáo trình Tiện chi tiết có gá lắp phức tạp (Nghề: Cắt gọt kim loại - CĐLT) - Trường Cao đẳng Cơ giới (2022)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

10
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Tiện chi tiết có gá lắp phức tạp (Nghề: Cắt gọt kim loại - CĐLT) được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp sinh viên trình bày được các phương pháp tiện có gá lắp phức tạp; Gá lắp được phôi trên giá đỡ đi động, cố định, trên ke có cân bằng máy, trên xe dao đạt yêu cầu; Xác định được các dạng sai hỏng, nguyên nhân và cách khắc phục. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Tiện chi tiết có gá lắp phức tạp (Nghề: Cắt gọt kim loại - CĐLT) - Trường Cao đẳng Cơ giới (2022)

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ GIỚI GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN: TIỆN CHI TIẾT CÓ GÁ LẮP PHỨC TẠP NGHỀ: CẮT GỌT KIM LOẠI TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG LIÊN THÔNG Ban hành kèm theo quyết định số:…/QĐ-CĐCG-KT&KĐCL ngày… tháng … năm 2022 của Trường Cao đẳng Cơ giới Quảng Ngãi, năm 2022 1
(Lưu hành nội bộ) TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. 2
LỜI GIỚI THIỆU Trong chiến lược phát triển và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho công nghiệp hóa nhất là trong lĩnh vực cơ khí – Nghề cắt gọt kim loại là một nghề đào tạo ra nguồn nhân lực tham gia chế tạo các chi tiết máy móc đòi hỏi các sinh viên học trong trường cần được trang bị những kiến thức, kỹ năng cần thiết để làm chủ các công nghệ sau khi ra trường tiếp cận được các điều kiện sản xuất của các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Khoa Cơ khí động lực Trường Cao đẳng Cơ giới đã biên soạn giáo trình mô đun Tiện chi tiết có gá lắp phức tạp. Nội dung của mô đun để cập đến các công việc, bài tập cụ thể về phương pháp và trình tự gia công các chi tiết. Căn cứ vào trang thiết bị của các trường và khả năng tổ chức học sinh thực tập ở các công ty, doanh nghiệp bên ngoài mà nhà trường xây dựng các bài tập thực hành áp dụng cụ thể phù hợp với điều kiện hoàn cảnh hiện tại. Mặc dù đã rất cố gắng trong quá trình biên soạn, song không tránh khỏi những sai sót. Chúng tôi rất mong nhận được những đóng góp ý kiến của các bạn và đồng nghiệp để cuốn giáo trình hoàn thiện hơn. Quảng Ngãi, ngày... tháng... năm 2022 Tham gia biên soạn 1. Nguyễn Đình Kiên Chủ biên 2. ................................ 3. ................................ 3
MỤC LỤC STT NỘI DUNG TRANG 1 Lời giới thiệu 3 2 Mục lục 4 3 Bài 1: Tiện trục dài kém cứng vững dùng giá đỡ di động 11 4 Bài 2. Tiện tục dài kém cứng vững dùng giá đỡ cố định 20 5 Tài liệu tham khảo 33 GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: TIỆN CHI TIẾT CÓ GÁ LẮP PHỨC TẠP 4
Mã mô đun: MĐ 39 Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của mô đun: - Vị trí: Mô đun tiện có gá lắp phức tạp được bố trí sau khi sinh viên đã học xong tất cả các MH07, MH09, MH10, MH11, MH12, MH15, MĐ22; MĐ23, MĐ38 - Tính chất: + Là mô-đun chuyên môn nghề thuộc các môn học, mô-đun đào tạo nghề + Là mô-đun đào tạo kỹ năng nâng cao của nghề cắt gọt kim loại. - Ý nghĩa và vai trò: Mô đun Tiện có gá lắp phức tạp trong chương trình Cắt gọt kim loại có ý nghĩa và vai trò quan trọng. Người học được trang bị những kiến thức, kỹ năng sử dụng dụng cụ thiết bị để tiện chi tiết phức tạp đúng qui trình qui phạm, đạt yêu cầu kỹ thuật. - Đối tượng: Là sinh viên hệ Cao đẳng nghề Cắt gọt kim loại. Mục tiêu: - Kiến thức: A1. Trình bày được các phương pháp tiện có gá lắp phức tạp A2. Gá lắp được phôi trên giá đỡ đi động, cố định, trên ke có cân bằng máy, trên xe dao đạt yêu cầu. A3. Xác định được các dạng sai hỏng, nguyên nhân và cách khắc phục A4. Chọn được dao phay mô đun khi gia công bánh răng trụ răng thẳng A5. Trình bày được các yêu cầu kỹ thuật khi phay bánh răng trụ răng thẳng; - Kỹ năng: B1. Vận hành được máy tiện đúng quy trình, quy phạm để tiện trục dài kém cứng vững dùng giá đỡ di động, tiện trục dài kém cứng vững dùng giá đỡ cố định, tiện chi tiết gá trên ke, tiện chi tiết gá xa dao đạt cấp chính xác 8-10, độ nhám cấp 4 ÷ 5, đạt yêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian và an toàn. - Năng lực tự chủ và trách nhiệm: C1. Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cực sáng tạo trong học tập. C2. Vệ sinh nhà xưởng 5
1.Chương trình khung nghề cắt gọt kim loại Số Thời gian đào tạo (giờ) tín Tổng số Trong đó Tên mô chỉ Thực Mã đun, môn hành/thực MH/MĐ Lý Kiểm học tập/thí thuyết tra nghiệm/bài tập/thảo luận I Các môn học chung 12 180 MH 01 Giáo dục quốc phòng 2 30 MH 02 Giáo dục thể chất 2 30 MH 03 Pháp luật 1 15 MH 04 Chính trị 3 45 MH 05 Tin học 2 30 MH 06 Ngoại ngữ 2 2 30 II Các môn học, mô đun đào tạo 720 nghề bắt buộc MH 07 Nguyên lý – Chi tiết máy 4 60 50 7 3 MH 08 Tổ chức và quản lý sản xuất 2 30 19 9 2 MH 09 Nguyên lý cắt 2 45 34 8 3 MĐ 10 Máy cắt và máy điều khiển theo 60 50 5 3 5 chương trình số MĐ 11 Đồ gá 2 45 39 4 2 MĐ 12 Công nghệ chế tạo máy – TK 75 64 7 3 4 QTCN MĐ 13 Doa lỗ trên máy doa vạn năng 2 45 5 38 2 MĐ 14 Tiện chi tiết có gá lắp phức tạp 2 60 8 50 2 MĐ 15 Lập chương trình gia công sử 60 18 39 3 dụng chu trình tự động, bù dao 2 tự động trên máy phay CNC MĐ 16 Ngoại ngữ chuyên ngành 4 60 45 10 5 MĐ 17 Thực tập sản xuất 6 180 18 162 Tổng cộng 32 900 350 339 31 2. Chương trình chi tiết mô đun 6
Tên các Thời gian Số TT bài trong Tổng Lý Thực Kiểm mô đun số thuyết hành tra* 1 Tiện trụ dài kém cứng vững dùng giá 30 4 25 1 đỡ di động 2 Tiện trục dài kém cứng vững dùng giá 30 4 25 1 đỡ cố định Cộng 60 8 50 2 3. Điều kiện thực hiện môn học: 3.1. Phòng học Lý thuyết/Thực hành: Đáp ứng phòng học chuẩn 3.2. Trang thiết bị dạy học: Projetor, máy vi tính, bảng, phấn, tranh vẽ.... 3.3. Học liệu, dụng cụ, mô hình, phương tiện: Giáo trình, máy tính,… 3.4. Các điều kiện khác: Người học tìm hiểu thực tế về tiện chi tiết có gá lắp phức tạp 4. Nội dung và phương pháp đánh giá: 4.1. Nội dung: - Kiến thức: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức - Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kỹ năng. - Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp. + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. 4.2. Phương pháp: 7
Người học được đánh giá tích lũy môn học như sau: 4.2.1. Cách đánh giá - Áp dụng quy chế đào tạo Trung cấp hệ chính quy ban hành kèm theo Thông tư số 09/2017/TT-BLĐTBXH, ngày 13/3/2017 của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. - Hướng dẫn thực hiện quy chế đào tạo áp dụng tại Trường Cao đẳng Cơ giới như sau: Điểm đánh giá Trọng số + Điểm kiểm tra thường xuyên (Hệ số 1) 40% + Điểm kiểm tra định kỳ (Hệ số 2) + Điểm thi kết thúc môn học 60% 4.2.2. Phương pháp đánh giá Phương pháp Phương pháp Hình thức Chuẩn đầu ra Số Thời đánh giá tổ chức kiểm tra đánh giá cột điểm kiểm tra Thường Viết/ Tự luận/ A1, A2, A3, C1 1 Sau 10 xuyên Thuyết trình Trắc nghiệm/ giờ. Báo cáo Định kỳ Viết và Tự luận/ A1, A2, A3, A4, 3 Sau 20 thực hành Trắc nghiệm/ A5, B1, C1, C2 giờ thực hành Kết thúc môn Vấn đáp và Vấn đáp và A1, A2, A3, A4, 1 Sau 60 học thực hành thực hành A5, B1, C1, C2 giờ trên mô hình 4.2.3. Cách tính điểm 8
- Điểm đánh giá thành phần và điểm thi kết thúc môn học được chấm theo thang điểm 10 (từ 0 đến 10), làm tròn đến một chữ số thập phân. - Điểm môn học là tổng điểm của tất cả điểm đánh giá thành phần của môn học nhân với trọng số tương ứng. Điểm môn học theo thang điểm 10 làm tròn đến một chữ số thập phân. 5. Hướng dẫn thực hiện môn học 5.1. Phạm vi, đối tượng áp dụng: Đối tượng cao đẳng cắt gọt kim loại 5.2. Phương pháp giảng dạy, học tập môn học 5.2.1. Đối với người dạy * Lý thuyết: Áp dụng phương pháp dạy học tích cực bao gồm: Trình chiếu, thuyết trình ngắn, nêu vấn đề, hướng dẫn đọc tài liệu, bài tập cụ thể, câu hỏi thảo luận nhóm…. * Thực hành: - Phân chia nhóm nhỏ thực hiện bài tập thực hành theo nội dung đề ra. - Khi giải bài tập, làm các bài Thực hành, bài tập:... Giáo viên hướng dẫn, thao tác mẫu và sửa sai tại chỗ cho nguời học. - Sử dụng các học cụ mô phỏng để minh họa các bài tập ứng dụng về autocad * Thảo luận: Phân chia nhóm nhỏ thảo luận theo nội dung đề ra. * Hướng dẫn tự học theo nhóm: Nhóm trưởng phân công các thành viên trong nhóm tìm hiểu, nghiên cứu theo yêu cầu nội dung trong bài học, cả nhóm thảo luận, trình bày nội dung, ghi chép và viết báo cáo nhóm. 5.2.2. Đối với người học: Người học phải thực hiện các nhiệm vụ như sau: 9
- Nghiên cứu kỹ bài học tại nhà trước khi đến lớp. Các tài liệu tham khảo sẽ được cung cấp nguồn trước khi người học vào học môn học này (trang web, thư viện, tài liệu...) - Sinh viên trao đổi với nhau, thực hiện bài thực hành và báo cáo kết quả - Tham dự tối thiểu 70% các giờ giảng tích hợp. Nếu người học vắng >30% số giờ tích hợp phải học lại mô đun mới được tham dự kì thi lần sau. - Tự học và thảo luận nhóm: Là một phương pháp học tập kết hợp giữa làm việc theo nhóm và làm việc cá nhân. Một nhóm gồm 2-3 người học sẽ được cung cấp chủ đề thảo luận trước khi học lý thuyết, thực hành. Mỗi người học sẽ chịu trách nhiệm về 1 hoặc một số nội dung trong chủ đề mà nhóm đã phân công để phát triển và hoàn thiện tốt nhất toàn bộ chủ đề thảo luận của nhóm. - Tham dự đủ các bài kiểm tra thường xuyên, định kỳ. - Tham dự thi kết thúc môn học. - Chủ động tổ chức thực hiện giờ tự học. 6. Tài liệu tham khảo: [1]Nguyễn Thị Quỳnh, Phạm Minh Đạo, Trần sỹ Tuấn – Giáo trình Tiện 3 - NXB Lao động - 2009 [2] Trần Văn Địch - Kỹ thuật tiện - Nhà xuất bản Khoa học kỹ thuật - 2005. 10
BÀI 1: TIỆN TRỤC DÀI KÉM CỨNG VỮNG DÙNG GIÁ ĐỠ DI ĐỘNG Mã bài: MĐ39-01 Giới thiệu: Trục được đặc trưng bởi độ cứng vững, nghĩa là khả năng chịu các lực gây biến dạng. Khi gia công trục trơn có chiều dài lớn hơn 12 lần đường kính của phôi mà chỉ gá trên mâm cặp và một đầu chống tâm thì gia công sẽ rất khó, khi cắt trục bị đẩy làm sai lệch hình dáng, mặt khác trục sẽ bị uốn do lực cắt và mô men quay của trục chính gây rung động và làm phôi có thể bị văng ra ngoài gây tai nạn lao động. Mục tiêu: - Trình bày được cấu tạo, công dụng và phương pháp điều chỉnh giá đỡ di động; - Gá lắp được phôi trên giá đỡ đi động đạt yêu cầu; - Vận hành thành thạo máy tiện để gia công trục dài kém cứng vững dùng giá đỡ di động đúng quy trình, quy phạm đạt cấp chính xác 8-10, độ nhám cấp 4-5, đạt yêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian và an toàn; - Phát hiện được các sai hỏng, nguyên nhân và có biện pháp đề phòng. Phương pháp giảng dạy và những quy định khi thực tập tại xưởng - Đối với người dạy: Sử dụng phương pháp giảng giảng dạy tích cực (diễn giảng, vấn đáp, dạy học theo vấn đề); tác phong đúng nội quy tại xưởng - Đối với người học: chấp hành nghiêm túc nội quy trong xưởng khi thực hành Điều kiện thực hiện bài học - Phòng học chuyên môn hóa/nhà xưởng: Phòng học chuyên môn - Trang thiết bị máy móc: Máy chiếu và các thiết bị dạy học khác 11
- Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu: Chương trình môn học, giáo trình, tài liệu tham khảo, giáo án, phim ảnh, và các tài liệu liên quan. - Các điều kiện khác: Không có Kiểm tra và đánh giá bài học - Nội dung:  Kiến thức: Kiểm tra và đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức  Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kĩ năng.  Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. - Phương pháp:  Điểm kiểm tra thường xuyên: 1 điểm kiểm tra (hình thức: hỏi miệng)  Kiểm tra định kỳ lý thuyết: không có  Kiểm tra định kỳ thực hành: không có Nội dung chính: 1. Yêu cầu kỹ thuật của trục dài. - Đảm bảo chính xác kích thước. - Có đường sinh thẳng. - Độ trụ (không có hình côn, hình tang trống, hình yên ngựa). - Độ tròn: Mọi mặt cắt vuông góc với đường tâm đều có độ tròn (không bị ô van, không bị vát cạnh). 12
- Độ đồng tâm: Tâm của mọi mặt cắt vuông góc với đường tâm nằm trên một đường thẳng. - Độ nhám bề mặt. 2. Công dụng và cách sử dụng giá đỡ di động. 2.1. Công dụng. Giá đỡ di động dùng khi tiện tinh và tiện ren trên phôi dạng trục kém cứng vững có tiết diện không đổi, có thể đạt cấp chính xác 8 ÷ 7, độ nhám R a = 2,5 ÷ 1,25 µm. Nếu chiều dài phôi lớn hơn 12 lần đường kính của nó mà chỉ gá trên hai mũi tâm hoặc một đầu trên mâm cặp một đầu gia công rất khó khăn vì độ cứng vững chịu lực theo hướng ngang rất nhỏ, khi cắt gọt trục bị đẩy, kích thước phần giữa trục bị lớn (dạng tang trống), nếu sử dụng tốc độ quay của phôi lớn sẽ gây rung động (có tiếng kêu lách cách) thậm chí chi tiết có thể văng ra ngoài. Muốn khắc phục các hiện tượng trên ta phải dùng giá đỡ kèm theo nhằm bảo đảm trục không bị uốn trong quá trình gia công. 2.2. Cách sử dụng. Giá đỡ di động (hình 1.1) được lắp trên bàn xe dao và cùng dịch chuyển theo đường dẫn hướng của băng máy dọc chi tiết gia công. 13
Hình 1.1: Giá đỡ di động. 1- Phôi; 2- Thân giá đỡ; 3- Vấu đỡ; 4- Vít điều chỉnh vấu đỡ; 5- Vít hãm vấu đỡ; 6- Bu lông bắt chặt giá đỡ với bàn xe dao; 7- Bàn xe dao. Giá đỡ di động có: Thân giá đỡ 2 được bắt chặt trên bàn xe dao 7 bằng bulông 6, có hai hoặc ba vấu đỡ 3 để đỡ phôi 1 . Vít 1’ và 4” dùng để điều chỉnh các vấu đỡ 3, vít hãm 5 dùng để cố định vị trí vấu đỡ 3. Các vấu đỡ làm bằng vật liệu dễ mài mòn như đồng thau đảm bảo cho bề mặt gia công không bị hư hỏng. Mặt các vấu phải bôi dầu mỡ thường xuyên. Khi cắt gọt với tốc độ cao bề mặt các vấu nhanh mòn và bị nóng lên. Nhiều khi bị mặc kẹt vấu và phôi. Để khắc phục tình trạng này người ta dùng giá đỡ có vấu là ổ lăn. Khi tiện trục dài kém cứng vững dùng giá đỡ phải có tay nghề vững. Mỗi lần điều chỉnh từng vấu không đều có thể làm uốn trục dẫn đến kích thước đường kính không đều trên suốt chiều dài. 3. Phương pháp tiện trục dài dùng giá đỡ di động. Khi tiện trục trơn kém cứng vững, giá đỡ di động được lắp lên mặt trên của bàn xe dao bằng bulông 6 (hình 1.1) hoặc ở một số máy lắp bên hông trái của bàn 14
xe dao. Lùi các vấu đỡ ra khỏi tâm phôi bằng cách vặn các vít điều chỉnh 4. Phôi sau khi đã được tiện mặt đầu, khoan lỗ tâm và tiện thô xong gá lên hai mũi chống tâm (hoặc gá một đầu trên mâm cặp một đầu trên mũi tâm sau). Hình 1.2: Gia công trục kém cứng vững dùng giá đỡ di động. 1- Mâm quay. 3- Luynet 2- Căp tốc. 4- Vít điều chỉnh Điều chỉnh các vít 4 sao cho các vấu đỡ được lắp trong thân giá đỡ 3 đỡ phôi đảm bảo quay nhẹ mà không bị đẩy cong do tác động của lực cắt gọt. Sau đó hãm các vấu đỡ bằng các vít hãm (giá đỡ di động có thể có hai hoặc ba vấu đỡ) Để giảm lực hướng kính (lực này luôn có hướng đẩy cong phôi) dùng dao tiện ngoài có góc nghiêng chính lớn φ 1 = 600 ÷ 700, tốt nhất là dùng góc φ 1 = 900 như vậy lực hướng kính gần như bằng không. Khi tiện tinh nên gá dao phía sau giá đỡ (theo hướng đi tới của giá đỡ), khi tiện thô gá dao trước giá đỡ để tránh các vấu đỡ cọ xát hoặc va vấp trên mặt thô của phôi. 4. Xác định các dạng sai hỏng, nguyên nhân và cách khắc phục. 15
Các dạng sai hỏng Nguyên nhân Cách khắc phục - Đo sai. - Đo chính xác khi cắt thử. - Sử dụng mặt số không chính xác khi - Khử hết độ dơ khi sử dụng mặt số. Kích thước sai. điều chỉnh kích thước. - Gá cữ chặn chắc chắn. - Gá cữ chặn không chắc chắn. - Dùng cữ chặn lắp trong lỗ côn trục chính. - Phôi bị xê dịch. - Lượng dư thiếu. - Kiểm tra phôi. Bề mặt chi tiết có - Khoan lỗ tâm lệch. - Khoan lỗ tâm chính xác. phần không cắt gọt. - Gá phôi bị đảo. - Rà gá đảm bảo độ đảo nhỏ nhất. - Dùng dao cóc góc nghiêng chính 900, - Phôi bị uốn do lực hướng kính đẩy dao. giảm chiều sâu cắt và bước tiến. Bị tang trống. - Phần giữa băng máy bị mòn làm dao - Cạo sửa lại băng máy. thấp hơn tâm vật gia công. - Dùng giá đỡ hỗ trợ. - Hai mũi tâm bị lệch. - Mũi tâm sau bị lệch theo hướng ngang, - Dao bị mòn. các mặt côn lắp ghép bị bẩn hoặc bị vết va Bị côn. - Bàn trượt ngang bị rơ. đập. - Dao gá không chắc. - Điều chỉnh độ rơ của bàn trượt ngang. - Gá dao thấp hơn tâm vật gia công. - Gá dao chắc chắn và ngang tâm. - Mũi tâm trước bị lệch do lau không sạch. - Lau sạch mũi tâm và lỗ côn trục chính. - Trục chính bị đảo do ổ đỡ bị mòn hoặc - Điều chỉnh ổ đỡ trục chính. Đường sinh không đai ốc điều chỉnh bị lỏng. - Mài sửa lại dao, xiết vít bắt dao chắc thẳng - Dao bị hút vào vật gia công do góc thoát chắn. quá lớn. - Gá dao không chắc. - Mài sửa lại dao. - Dao mòn. - Giảm bước tiến dao và chiều sâu cắt. Độ nhám không đạt - Bước tiến dao và chiều sâu cắt lớn. - Điều chỉnh giá đỡ chắc chắn, các vấu đỡ - Điều chỉnh giá đỡ không đúng. ôm phôi không quá chặt hoặc quá lỏng. 5. Các bước tiến hành. TT Nội dung Hướng dẫn 1 Đọc bản vẽ - Gá phôi lên mâm cặp ba vấu tự định tâm. - Gá dao đầu cong, mũi khoan tâm 3 mm. 2 Tiện mặt đầu, khoan tâm - Tiện mặt đầu đạt chiều dài chi tiết và khoan lỗ tâm hai đầu trục. Kiểm tra sự trùng tâm giữa mũi tâm ụ trước - Lắp hai mũi tâm lên máy. 3 và mũi tâm ụ sau. - Kiểm tra độ đồng tâm và điều chỉnh nếu cần. - Giá đỡ di động được lắp lên phần trên của bàn xe dao bằng bu lông 6 (hình 1.1) hoặc ở một số máy lắp bên hông phải của bàn xe dao. Lùi các vấu đỡ 3 ra khỏi tâm máy Lắp giá đỡ di động lên bàn xe dao, gá phôi, bằng cách vặn các vít điều chỉnh 4’, 4”. Cặp tốc vào phôi, 4 gá dao. gá phôi 1 lên hai mũi tâm. Sau đó hãm các vấu đỡ 3 bằng các vít hãm 5 sao cho các mặt vấu cách xa mặt trụ. - Gá dao tiện ngoài có góc nghiêng chính φ = 700 ÷ 900 đúng tâm. - Điều chỉnh ntrục chính = 300 ÷ 350 v/ph. 5 Tiện trụ đầu thứ nhất. - Tiện trụ ngoài một khoảng 60mm. 6 Tiện trụ. - Gá phôi trở đầu. 16
- Tiện trụ ngoài một đoạn khoảng 40 mm. Lùi dao ngang rồi di chuyển xe dao đưa vấu đỡ tiếp xúc với mặt trụ vừa tiện. Điều chỉnh các vít 4 sao cho các vấu đỡ tiếp xúc với mặt phôi đảm bảo phôi quay nhẹ nhàng mà không bị đẩy cong. Hãm vấu đỡ bằng vít hãm. Dùng tay quay nhẹ phôi để kiểm tra độ tiếp xúc của vấu đỡ với mặt phôi, bôi mỡ công nghiệp vào các vị trí tiếp xúc của các vấu đỡ để giảm ma sát. Tiếp đó là quay tay quay bàn trượt dọc đưa dao lên trước vấu khoảng 5 mm để khi cắt gọt dao sẽ dọn đường tránh cho các vấu khỏi bị vấp trong quá trình di chuyển. - Khởi động trục chính quay, tiện tiếp đoạn còn lại đến lúc đạt yêu cầu. Chú ý: - Quay nhẹ phôi bằng tay sau khi điều chỉnh vấu đỡ để kiểm tra độ tiếp xúc của vấu đỡ với mặt phôi, cảm nhận không bị bó chặt mới khởi động trục chính. - Nghe tiếng kêu lách cách do phôi va đập vào mặt vấu đỡ, phải dừng máy giảm ngay tốc độ trục chính và điều chỉnh lại vấu cho sít nhẹ mặt phôi. - Dùng đồng hồ so kiểm tra và điều chỉnh độ không trụ. 7 Kiểm tra - Dùng thước cặp hoặc pan me kiểm tra đường kính. - Làm vệ sinh công nghiệp. Câu hỏi ôn tập Câu 1. Giá đỡ di động được sử dụng kèm theo khi gá phôi? Câu 2. Giá đỡ di động được dùng khi? BÀI 2: TIỆN TRỤC KÉM CỨNG VỮNG DÙNG GIÁ ĐỠ CỐ ĐỊNH Mã bài: MĐ39-02 Giới thiệu: 17
Khi gia công chi tiết có chiều dài lớn hơn 12 lần đường kính của phôi, khi cắt chi tiết bị đẩy làm sai lệch hình dáng, mặt khác trục sẽ bị uốn do lực cắt và mô men quay của trục chính gây rung động và làm phôi có thể bị văng ra ngoài gây tai nạn lao động. Mục tiêu: + Trình bày được cấu tạo, công dụng và phương pháp điều chỉnh giá đỡ cố định; + Gá lắp được phôi trên giá đỡ cố định đạt yêu cầu; + Vận hành thành thạo máy tiện để gia công trục dài kém cứng vững dùng giá đỡ cố định đúng quy trình, quy phạm đạt cấp chính xác 8-10, độ nhám cấp 4-5, đạt yêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian và an toàn; + Phát hiện được các sai hỏng, nguyên nhân và có biện pháp đề phòng. Phương pháp giảng dạy và những quy định khi thực tập tại xưởng - Đối với người dạy: Sử dụng phương pháp giảng giảng dạy tích cực (diễn giảng, vấn đáp, dạy học theo vấn đề); tác phong đúng nội quy tại xưởng - Đối với người học: chấp hành nghiêm túc nội quy trong xưởng khi thực hành Điều kiện thực hiện bài học - Phòng học chuyên môn hóa/nhà xưởng: Phòng học chuyên môn - Trang thiết bị máy móc: Máy chiếu và các thiết bị dạy học khác - Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu: Chương trình môn học, giáo trình, tài liệu tham khảo, giáo án, phim ảnh, và các tài liệu liên quan. - Các điều kiện khác: Không có Kiểm tra và đánh giá bài học - Nội dung:  Kiến thức: Kiểm tra và đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kiến thức 18
 Kỹ năng: Đánh giá tất cả nội dung đã nêu trong mục tiêu kĩ năng.  Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Trong quá trình học tập, người học cần: + Nghiên cứu bài trước khi đến lớp + Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập. + Tham gia đầy đủ thời lượng môn học. + Nghiêm túc trong quá trình học tập. - Phương pháp:  Điểm kiểm tra thường xuyên: 1 điểm kiểm tra (hình thức: hỏi miệng)  Kiểm tra định kỳ lý thuyết: không có  Kiểm tra định kỳ thực hành: không có Nội dung chính: 1. Công dụng và cách sử dụng giá đỡ cố định. 1.1. Công dụng Giá đỡ cố định dùng để đỡ trục dài, kém cứng vững, gia công ống hoặc gia công mặt đầu, khoan tâm. 19
Hình 2.1: Gia công trục kém cứng vững có dùng giá đỡ cố định. Các vấu thường có dạng côn bằng lắp với đầu vít điều chỉnh 4. Vật liệu làm vấu đỡ thường làm bằng đồng hoặc gang. Khi cắt gọt với tốc độ cao bề mặt các vấu nhanh mài mòn và bị nóng lên, nhiều khi bị mắc kẹt vấu vào phôi. Để khắc phục tình trạng này người ta dùng giá đỡ có vấu là ổ lăn (hình 2.2) Hinh 2.2: Giá đỡ cố định 20