Hàm lượng urê trong hải sản ở Khánh Hòa

Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 4/2016<br /> <br /> THOÂNG BAÙO KHOA HOÏC<br /> <br /> HÀM LƯỢNG URÊ TRONG HẢI SẢN Ở KHÁNH HÒA<br /> UREA CONTENTS IN SEAFOOD AT KHANH HOA PROVINCE<br /> Nguyễn Thuần Anh1, Đỗ Thị Thanh Thủy1<br /> Ngày nhận bài: 03/8/2015; Ngày phản biện thông qua: 8/12/2015; Ngày duyệt đăng:15/12/2016<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục đích của nghiên cứu này nhằm cung cấp những thông tin về hàm lượng urê trong các loài hải sản<br /> (cá ngừ bò, cá nục, mực, cá đổng và cá cờ) đại diện cho 5 loại hình nghề khai thác có sản lượng lớn và tiêu<br /> thụ nhiều ở Khánh Hòa. Hàm lượng urê được phân tích bằng phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao với đầu<br /> dò huỳnh quang (HPLC-FLD: High-performance liquid chromatography with fluorescence detection) trên các<br /> mẫu được lấy tại các cảng cá, cơ sở thu mua hải sản và các chợ ở Khánh Hòa. Kết quả phân tích cho thấy có<br /> 271 trong số 390 mẫu có urê với các hàm lượng khác nhau, cao nhất là 5,01 g/kg. Tỷ lệ mẫu phát hiện có urê<br /> ở các loài hải sản khai thác như sau: cá nục (15,9%), cá ngừ bò (13,8%), cá cờ (13,8%), cá đổng (13,8%) và<br /> mực (12,1%). Tại các chợ cá, tỷ lệ mẫu phát hiện có urê (32,6%) cao hơn so với cơ sở thu mua hải sản (24,6%)<br /> và cảng (12,3%). Hàm lượng urê trung bình trong cá ngừ bò (1,69 g/kg), mực (1,81 g/kg), cá đổng (1,62 g/kg)<br /> cao hơn trong cá cờ (1,27 g/kg) và cá nục (0,99 g/kg). Nghiên cứu đã cung cấp những thông tin có giá trị để<br /> tiếp tục thực hiện việc đánh giá nguy cơ phơi nhiễm urê đối với người tiêu dùng do ăn hải sản và từ đó có các<br /> giải pháp quản lý an toàn thực phẩm hải sản hiệu quả.<br /> Từ khóa: thủy sản, urê, cảng cá, cơ sở thu mua hải sản, chợ cá, Khánh Hòa<br /> ABSTRACT<br /> This paper aims to provide data of urea contents in the seafood consumed in a great amount which<br /> are representative of the 5 popular fisheries exploitation types having great yields at Khanh Hoa province.<br /> The urea contents of the samples from the fish ports, seafood purchace agencies and fish markets at Khanh<br /> Hoa province are determined by HPLC-FLD (High Performance Liquid Chromatography with fluorescence<br /> detection). The results showed that there were 271 in 390 samples contaminated by urea in different contents,<br /> the maximum is 5.01 g/kg. The rate of the seafood sample contaminated by urea decreased in the following<br /> order: tune (15.9%), round scad (13.8%), squid (13.8%), horsehead fish (13.8%) and paradise fish (12.1%).<br /> In the markets, the rate of the seafood sample contaminated by urea (37.7%) is higher than those in the<br /> seafood purchase agencies (31.8%) and in the fish ports (16.9%). The average urea contents in the tune (1.69<br /> g/kg), the squid (1.81 g/kg), the horsehead fish (1.62 g/kg) are higher than those in the paradise fish (1.27 g/kg)<br /> and the round scad (0.99 g/kg). This study provided valuable information for continuing to assess urea risk to<br /> consumers due to seafood consumption, hence giving the solutions for the efficient seafood safety management.<br /> Keywords: seafood, urea, fish port, seafood purchase agency, fish market, Khanh Hoa<br /> <br /> 1<br /> <br /> Khoa Công nghệ thực phẩm - Trường Đại học Nha Trang<br /> <br /> NHA TRANG UNIVERSITY • 11<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Urê là một loại phân bón hóa học được<br /> dùng trong nông nghiệp để tăng lượng đạm<br /> cho cây trồng và không phải là hóa chất bảo<br /> quản thực phẩm. Ở Việt Nam trong mấy năm<br /> gần đây đã có nhiều người kinh doanh thực<br /> phẩm, thủy sản tươi sống sử dụng urê trộn với<br /> đá để bảo quản thực phẩm vì khi urê hòa tan<br /> trong nước, nước sẽ trở nên lạnh do phản ứng<br /> thu nhiệt, nhờ vậy mà thịt cá được tươi lâu.<br /> Việc lạm dụng urê trong bảo quản là do các<br /> chuyến đi biển kéo dài, thời gian bảo quản cá<br /> sau thu hoạch dài, nước đá bảo quản không<br /> đủ, trang bị thiết bị bảo quản chưa đầy đủ,<br /> chưa phù hợp cho việc bảo quản hải sản dài<br /> ngày. Bên cạnh đó, urê lại rất dễ mua, dễ sử<br /> dụng, giá rẻ; cộng với sự thiếu hiểu biết, ý thức,<br /> thái độ không tốt của người tham gia cung ứng<br /> hải sản về vấn đề an toàn thực phẩm. Ngoài<br /> ra, công tác quản lý còn chưa tốt, chế tài xử<br /> phạt chưa đủ sức răn đe, công tác phối hợp<br /> giữa các đơn vị chưa hợp lý; tổ chức chưa<br /> hoàn thiện, thiếu kinh phí hoạt động, hình thức<br /> truyền thông về các mối nguy gây mất an toàn<br /> thực phẩm chưa thật sự phong phú. Các lý do<br /> trên đã tạo nên nguy cơ về mối nguy urê trong<br /> hải sản.<br /> Urê không nằm trong danh mục các chất<br /> phụ gia được phép sử dụng trong thực phẩm<br /> được ban hành kèm theo Thông tư số 27/2012/<br /> TT-BYT - Thông tư quản lý phụ gia thực phẩm<br /> của Bộ Y tế [4] cũng không có trong danh mục<br /> phụ gia thực phẩm do Ủy ban Tiêu chuẩn Thực<br /> phẩm (CODEX) ban hành.<br /> Thường xuyên ăn phải những thức ăn có<br /> ướp urê mặc dù hàm lượng thấp sẽ bị ngộ<br /> độc mãn tính với các dấu hiệu mất ngủ kéo<br /> dài, đau đầu, nhức mỏi cơ thể, giảm trí nhớ,<br /> thường bị chuột rút, chán ăn dẫn đến suy dinh<br /> dưỡng, viêm loét ruột, mất cân bằng canxi và<br /> phospho gây loãng xương… Khi ăn phải thực<br /> phẩm chứa dư lượng urê cao thì người ăn có<br /> thể bị ngộ độc cấp tính với các triệu chứng đau<br /> bụng, buồn nôn, tiêu chảy, khó thở, suy tim,<br /> xơ cứng động mạnh có thể dẫn tới tử vong.<br /> <br /> 12 • NHA TRANG UNIVERSITY<br /> <br /> Số 4/2016<br /> Ngoài ra, còn có các tổn thương khác như: tiểu<br /> đường, suy giảm chức năng tuyến giáp, suy<br /> giảm tình dục, rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ.<br /> Trên động vật thí nghiệm, cho tiếp xúc với liều<br /> lượng lớn, kéo dài bằng các đường khác nhau<br /> (da, hô hấp, tiêu hóa, tĩnh mạch), có thể làm<br /> rối loạn chuyển hóa, rối loạn sinh sản… Ngoài<br /> ảnh hưởng đối với sức khỏe người tiêu dùng<br /> của chính urê, thì chúng còn có thể gây hại<br /> cho sức khỏe do các kim loại nặng như chì,<br /> thủy ngân, cadimi… có thể còn lẫn nhiều trong<br /> urê sử dụng trong nông nghiệp có độ tinh khiết<br /> không cao [12].<br /> Chi cục Quản lý Chất lượng Nông lâm<br /> Thủy sản Bình Thuận (2010) đã báo cáo có<br /> 33,3% số mẫu thủy sản lấy tại Bình Thuận<br /> trong 8 tháng đầu năm 2010 có chứa urê [6].<br /> Chi cục VSATTP TP. Hồ Chí Minh đã phát hiện<br /> 40/67 mẫu ở chợ Bình Điền có urê [14].<br /> Ở tỉnh Khánh Hòa, nghiên cứu của Nguyễn<br /> Thị Ngọc Huệ (2005) cho thấy 42,39% số mẫu<br /> hải sản có urê, trong đó mực 23,33% và cá<br /> 61,76% [10]. Lê Tấn Phùng và cộng sự (2010)<br /> đã xác định được 24/30 (80%) mẫu cá ở<br /> Khánh Hòa có chứa urê, hàm lượng urê cao<br /> nhất là 2,66 g/kg, thấp nhất là 0,28 g/kg; số<br /> mẫu có hàm lượng urê trên 1g/kg là 11 mẫu,<br /> chiếm tỷ lệ 45,8% [9]. Trong năm 2012, Chi cục<br /> ATVSTP đã tiến hành kiểm tra 234 mẫu và có<br /> 28 mẫu không đạt các chỉ tiêu an toàn thực<br /> phẩm, trong đó phát hiện có mẫu mực tươi sử<br /> dụng phân urê bảo quản [5].<br /> Báo cáo của Cục ATTP (2012) cho thấy<br /> 54/60 mẫu cá biển tại tàu cá, cảng cá, bến<br /> cá và các chợ bán buôn, bán lẻ thủy sản có<br /> urê nhưng ở mức thấp (nằm trong khoảng<br /> 10-125 ppm) [8].<br /> Mặc dù việc sử dụng urê trong hải sản khá<br /> phổ biến nhưng những nghiên cứu, những<br /> phân tích kiểm nghiệm liên quan lại không<br /> nhiều và cũng chưa thực hiện trên toàn bộ<br /> chuỗi cung ứng để có được những nhận định<br /> cụ thể về nguyên nhân nhiễm mối nguy urê.<br /> Tỉnh Khánh Hòa, một tỉnh có sản lượng đánh<br /> bắt và tiêu thụ hải sản lớn, là đầu mối cung cấp<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> hải sản quan trọng cho cả nước thì việc đánh<br /> giá hàm lượng urê trong hải sản khai thác là<br /> vấn đề mang tính chất thời sự và cấp thiết cao.<br /> II. ĐỐI TƯỢNG, VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG<br /> PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu: là 5 loại hải sản đại<br /> diện cho 5 loại hình nghề khai thác ở Khánh<br /> Hòa (Sản phẩm nghề chụp: mực, sản phẩm<br /> nghề lưới kéo: cá đổng, sản phẩm nghề lưới<br /> rê: cá ngừ bò, sản phẩm nghề lưới vây: cá nục,<br /> sản phẩm nghề câu: cá cờ). Đây là các loại hải<br /> sản được khai thác với sản lượng lớn và tiêu<br /> thụ nhiều tại Khánh Hòa.<br /> Mẫu để phân tích urê được lấy tại:<br /> - 5 cảng cá (cảng cá Hòn Rớ, cảng cá Vĩnh<br /> Trường, cảng cá Vĩnh Lương, cảng cá Đá Bạc<br /> và cảng cá Đại Lãnh)<br /> - 11 chợ loại 1 và loại 2 ở Khánh Hòa gồm<br /> 5 chợ loại 1 và 2 ở Nha Trang (chợ Đầm, chợ<br /> Xóm Mới, chợ Vĩnh Hải, chợ Phước Thái, chợ<br /> Phương Sơn), 1 chợ loại 2 ở Cam Ranh (chợ<br /> Ba Ngòi), 2 chợ loại 2 ở Ninh Hòa (chợ Dinh,<br /> chợ Dục Mỹ), 2 chợ loại 2 ở Vạn Ninh (chợ<br /> Đại Lãnh, chợ Tu Bông) và chợ cá Nam Trung<br /> Bộ. Lý do chỉ chọn các chợ loại 1, loại 2 (trong<br /> tổng cộng 140 chợ thương mại ở Khánh Hòa)<br /> và chợ cá Nam Trung Bộ làm đối tượng nghiên<br /> cứu là do các chợ trên có tổng số người buôn<br /> bán hải sản nhiều, có quy mô lớn, có khu vực<br /> riêng để bán hải sản và cũng là các đầu mối<br /> phân phối hải sản đến các khu vực buôn bán<br /> hải sản khác trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.<br /> - 101 cơ sở mua bán hải sản (47 cơ sở<br /> mua bán ở thành phố Nha Trang, 22 cơ sở<br /> mua bán hải sản ở Cam Ranh, 14 cơ sở mua<br /> bán hải sản ở huyện Ninh Hòa, 18 cơ sở mua<br /> bán hải sản ở huyện Vạn Ninh [7]): lập danh<br /> sách 101 cơ sở mua bán hải sản theo địa<br /> phương và theo thứ tự alphabet của tên cơ<br /> sở, số cơ sở thu mua cần được chọn lựa để<br /> lấy mẫu là 10<br /> <br /> [1]. Các<br /> cơ sở được chọn lựa để lấy mẫu theo phương<br /> pháp lấy mẫu ngẫu nhiên hệ thống. Khoảng<br /> cách chọn lựa các cơ sở là 10 (101/10), tức là<br /> <br /> Số 4/2016<br /> cứ cách 10 cơ sở thì 1 cơ sở mua bán lại được<br /> chọn trong danh sách. Cụ thể số cơ sở mua<br /> bán được chọn là: 4 cơ sở mua bán tại Nha<br /> Trang, 2 cơ sở mua bán tại Cam Ranh, 2 cơ<br /> sở mua bán tại Ninh Hòa và 2 cơ sở mua bán<br /> tại Vạn Ninh. Tại 10 cơ sở được chọn lựa, tiến<br /> hành lấy mẫu. Nếu cơ sở nào không có loại hải<br /> sản cần lấy mẫu thì tiến hành lấy mẫu hải sản<br /> đó tại các cơ sở mua bán hải sản kế tiếp trong<br /> danh sách.<br /> Số lượng mẫu của 5 loại hải sản được lấy<br /> tại 5 cảng, 11 chợ và 10 cơ sở mua bán hải sản<br /> ở 3 đợt trải đều trong năm 2014 là 390 mẫu<br /> (5 loại*(5 cảng + 11 chợ +10 cơ sở mua bán)* 3<br /> đợt = 390 mẫu). Lấy mẫu được thực hiện theo<br /> quy định của Bộ Y tế tại Thông tư số 14/2011/<br /> TT-BYT ngày 01/4/2011 với khối lượng mẫu<br /> lấy tại 1 điểm trong 1 lần thu mẫu là 1,5 kg (nếu<br /> khối lượng của cá thể lớn hơn 1,5 kg thì lấy<br /> toàn bộ cá thể ấy) [3]. Mẫu được lấy phải đảm<br /> bảo tính đại diện, khách quan và ngẫu nhiên.<br /> Mẫu sau khi lấy được bao gói và ghi ký mã<br /> hiệu nhận diện. Các mẫu nhanh chóng được<br /> mang đi phân tích tại phòng thí nghiệm thuộc<br /> Trung tâm Thí nghiệm Thực hành - Trường<br /> Đại học Nha Trang. Điều kiện bảo quản mẫu<br /> ở nhiệt độ -800C.<br /> Hàm lượng urê được xác định bằng<br /> phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao với<br /> đầu dò huỳnh quang (TCVN 8025:2009) [15]<br /> với giới hạn phát hiện LOD = 10 mg/kg. Kết<br /> quả được xử lý bằng phần mềm SPSS 16.<br /> Sự khác biệt về hàm lượng urê trung bình<br /> giữa các loại hải sản khai thác tại Khánh Hòa<br /> đã được kiểm tra bằng phép phân tích phương<br /> sai một yếu tố kèm theo phép so sánh luân<br /> phiên từng cặp để thể hiện sự sai khác có ý<br /> nghĩa thống kê của các giá trị hàm lượng urê.<br /> Sự khác biệt hàm lượng urê trung bình được<br /> coi là có ý nghĩa thống kê khi p < 0,05.<br /> III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN<br /> 1. Tỷ lệ mẫu phát hiện có urê<br /> Tỷ lệ (%) mẫu các loại hải sản được phát<br /> hiện có urê được thể hiện trong Hình 1.<br /> NHA TRANG UNIVERSITY • 13<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Hình 1. Tỷ lệ (%) mẫu phát hiện có urê trong các loại<br /> hải sản khác nhau<br /> <br /> Tỷ lệ (%) mẫu hải sản tại các địa điểm lấy<br /> mẫu khác nhau (cảng, cơ sở thu mua hải sản,<br /> chợ cá) được phát hiện có urê được trình bày<br /> ở Hình 2.<br /> <br /> Hình 2. Tỷ lệ mẫu phát hiện có urê tại cảng, chợ<br /> và cơ sở thu mua ở Khánh Hòa<br /> <br /> Kết quả trình bày ở Hình 1 và 2 cho thấy<br /> có 69,5% số mẫu (271 mẫu trong số 390 mẫu<br /> hải sản phân tích) phát hiện có urê. Trong đó<br /> tỷ lệ mẫu phát hiện có urê ở các loài hải sản<br /> khai thác như sau: cá nục (15,9%), cá ngừ bò<br /> (13,8%), cá cờ (13,8%), cá đổng (13,8%) và<br /> mực (12,1%). Các mẫu phát hiện có urê nhiều<br /> nhất là ở chợ cá (32,6%) sau đó là cơ sở thu<br /> mua (24,6%) và ít nhất là ở cảng cá (12,3%).<br /> Urê nếu có trong hải sản có thể do nội sinh<br /> hoặc ngoại sinh (thêm từ ngoài vào):<br /> - Urê nội sinh do quá trình phân giải các<br /> thành phần có đạm trong cơ thịt động vật thủy<br /> sản như: protein, axit amin, axit creatinin...<br /> Hàm lượng urê trong loài cá xương sụn<br /> như cá nhám khoảng 1.000 - 2.000 mg%.<br /> Với cá xương cứng và những động vật thủy<br /> sản không xương sống khác chỉ có khoảng<br /> 1-10 mg% [11].<br /> <br /> 14 • NHA TRANG UNIVERSITY<br /> <br /> Số 4/2016<br /> - Urê ngoại sinh là urê do người tham gia<br /> cung ứng hải sản (ngư dân và người buôn<br /> bán) đưa vào để bảo quản hải sản tươi vì khi<br /> hòa tan urê trong nước sẽ làm lạnh môi trường<br /> nước. Tuy nhiên, urê khi sử dụng trong bảo<br /> quản hải sản sau thu hoạch có thể làm hải sản<br /> nhiễm mối nguy urê (urê ngoại sinh).<br /> Tại các chợ cá, tỷ lệ mẫu phát hiện có urê<br /> (32,6%) cao hơn so với cơ sở thu mua hải sản<br /> (24,6%) và cảng (12,3%). Nguyên nhân có<br /> thể do: tại các chợ thương mại, khi thời gian<br /> lưu giữ hải sản kéo dài hơn 12 tiếng, đặc biệt<br /> có trường hợp hải sản không bán hết trong<br /> ngày nhưng không được bảo quản đúng cách<br /> đã làm hải sản giảm chất lượng và nhanh hư<br /> hỏng, quá trình phân hủy protein tạo urê cũng<br /> diễn ra nhanh hơn, do đó mà urê nội sinh sinh<br /> ra nhiều. Nguyên nhân khác có thể do người<br /> cung ứng hải sản tại chợ muốn hải sản nhìn<br /> tươi hơn và bảo quản lâu hơn nên đã sử dụng<br /> urê để bảo quản hải sản.<br /> Tại các cơ sở thu mua hải sản, tỷ lệ mẫu<br /> phát hiện có urê ở mức thấp hơn so với chợ có<br /> thể là do cơ sở thu mua có điều kiện bảo quản<br /> tốt hơn ở chợ nên hàm lượng urê nội sinh sinh<br /> ra trong quá trình bảo quản thấp hơn ở chợ.<br /> Mặt khác, tại cơ sở thu mua khi bán cho các<br /> công ty chế biến hải sản thì cơ sở thu mua phải<br /> cam kết đảm bảo chất lượng ATTP hải sản nên<br /> họ ít sử dụng urê để bảo quản hải sản hơn so<br /> với chợ.<br /> Tại các cảng cá, tỷ lệ mẫu hải sản phát<br /> hiện có urê ở mức thấp nhất có thể là do đây<br /> là mắt xích đầu tiên trong chuỗi cung ứng hải<br /> sản khai thác nên thời gian bảo quản hải sản<br /> kể từ khi đánh bắt ngắn hơn so với tại các mắt<br /> xích tiếp theo nên lượng urê nội sinh hay ngoại<br /> sinh nếu có cũng không nhiều bằng ở các mắt<br /> xích tiếp theo.<br /> 2. Hàm lượng urê trung bình trong hải sản<br /> khai thác tại Khánh Hòa<br /> Hàm lượng urê trong 5 loại hải sản (Cá<br /> nục, cá cờ, cá ngừ bò, mực và cá đổng) được<br /> trình bày trong Bảng 1.<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 4/2016<br /> <br /> Bảng 1. Hàm lượng urê (g/kg) trong 5 loại hải sản (cá nục, cá cờ, cá ngừ bò, mực và cá đổng)<br /> Hàm lượng urê (g/kg)<br /> <br /> Loại hải sản<br /> <br /> Trung bình<br /> <br /> Nhỏ nhất<br /> <br /> Lớn nhất<br /> <br /> Cá ngừ bò<br /> <br /> 1,69<br /> <br /> 0,91<br /> <br /> 3,12<br /> <br /> Mực<br /> <br /> 1,81<br /> <br /> 0,32<br /> <br /> 3,38<br /> <br /> Cá đổng<br /> <br /> 1,62<br /> <br /> 0,04<br /> <br /> 3,67<br /> <br /> Cá cờ<br /> <br /> 1,27<br /> <br /> 0,21<br /> <br /> 5,01<br /> <br /> Cá nục<br /> <br /> 0,99<br /> <br /> 0,27<br /> <br /> 2,67<br /> <br /> Việc kiểm tra bằng phép phân tích phương<br /> sai một yếu tố kèm theo phép so sánh luân<br /> phiên từng cặp cho thấy không có sự khác<br /> biệt có ý nghĩa thống kê (P > 0,05) hàm lượng<br /> urê trung bình giữa cá ngừ bò, mực, cá đổng;<br /> và giữa cá cờ với cá nục. Kết quả trình bày<br /> ở Bảng 1 cho thấy hàm lượng urê trung bình<br /> <br /> trong cá ngừ bò (1,69 g/kg), mực (1,81 g/kg),<br /> cá đổng (1,62 g/kg) cao hơn trong cá cờ<br /> (1,27 g/kg) và cá nục (0,99 g/kg).<br /> Hàm lượng urê (g/kg) trong 5 loài hải sản<br /> (Cá nục, cá cờ, cá ngừ bò, mực và cá đổng)<br /> được thu mẫu tại cảng, chợ và cơ sở thu mua<br /> được trình bày trong Bảng 2.<br /> <br /> Bảng 2. Hàm lượng urê (g/kg) trong 5 loài hải sản (Cá nục, cá cờ, cá ngừ bò, mực và cá đổng)<br /> được thu mẫu tại cảng, chợ và cơ sở thu mua<br /> Cảng<br /> <br /> Chợ<br /> <br /> Cơ sở thu mua<br /> <br /> Hàm lượng urê (g/kg)<br /> <br /> Loại hải sản<br /> Trung bình Nhỏ nhất<br /> <br /> Lớn nhất Trung bình Nhỏ nhất<br /> <br /> Lớn nhất Trung bình Nhỏ nhất<br /> <br /> Lớn nhất<br /> <br /> Cá ngừ bò<br /> <br /> 2,07<br /> <br /> 1,02<br /> <br /> 3,12<br /> <br /> 1,42<br /> <br /> 1,15<br /> <br /> 1,88<br /> <br /> 1,72<br /> <br /> 0,91<br /> <br /> 2,88<br /> <br /> Mực<br /> <br /> 1,33<br /> <br /> 1,06<br /> <br /> 1,51<br /> <br /> 2,02<br /> <br /> 0,32<br /> <br /> 3,38<br /> <br /> 1,79<br /> <br /> 1,26<br /> <br /> 2,91<br /> <br /> Cá đổng<br /> <br /> 2,01<br /> <br /> 0,04<br /> <br /> 3,67<br /> <br /> 1,19<br /> <br /> 0,27<br /> <br /> 2,21<br /> <br /> 1,80<br /> <br /> 0,15<br /> <br /> 3,57<br /> <br /> Cá cờ<br /> <br /> 0,95<br /> <br /> 0,32<br /> <br /> 1,46<br /> <br /> 1,36<br /> <br /> 0,21<br /> <br /> 5,01<br /> <br /> 1,34<br /> <br /> 0,21<br /> <br /> 4,31<br /> <br /> Cá nục<br /> <br /> 1,05<br /> <br /> 0,53<br /> <br /> 1,52<br /> <br /> 0,92<br /> <br /> 0,27<br /> <br /> 1,92<br /> <br /> 1,02<br /> <br /> 0,27<br /> <br /> 2,67<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 1,50<br /> <br /> 0,04<br /> <br /> 3,67<br /> <br /> 1,35<br /> <br /> 0,21<br /> <br /> 5,01<br /> <br /> 1,51<br /> <br /> 0,15<br /> <br /> 4,31<br /> <br /> Tuy nhiên, thông tư 29/TT-BNNPTNT của<br /> Bộ NN&PTNT và Quyết định 46/2007/QĐ-BYT<br /> của Bộ Y tế chưa quy định mức giới hạn urê<br /> trong thực phẩm thủy sản [2]. Từ 01/7/2011,<br /> theo Luật An toàn thực phẩm [13], việc đưa ra<br /> quy định về chỉ tiêu phân tích, mức giới hạn<br /> cho phép đối với từng loại sản phẩm sẽ thuộc<br /> trách nhiệm của Bộ Y tế và thường dựa trên<br /> việc tham khảo các quy định hiện hành của<br /> Codex, hoặc các tổ chức quốc tế khác về vệ<br /> sinh an toàn thực phẩm trong khi hiện nay các<br /> tổ chức này đều chưa qui định mức giới hạn<br /> cho phép của urê trong thực phẩm. Tuy vậy,<br /> kết quả ở Bảng 2 cho thấy hàm lượng ure phát<br /> hiện trong các loại hải sản thu mua ở Khánh<br /> Hòa gấp 10 - 20 lần hàm lượng ure nội sinh<br /> <br /> trong các loài cá xương cứng và những động<br /> vật thủy sản không xương sống khác (khoảng<br /> 1-10 mg%) [11]. Như vậy, các số liệu này là<br /> đáng suy ngẫm và sẽ là cơ sở để thực hiện<br /> các nghiên cứu cần thiết tiếp theo nhằm cung<br /> cấp số liệu cho việc xây dựng các qui định liên<br /> quan đến giới hạn tối đa cho phép của urê<br /> trong hải sản, từ đó thực sự đảm bảo an toàn<br /> cho người tiêu dùng.<br /> IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ<br /> 1. Kết luận<br /> Tại các chợ cá, tỷ lệ mẫu phát hiện có urê<br /> (32,6%) cao hơn so với cơ sở thu mua hải sản<br /> (24,6%) và cảng (12,3%). Tỷ lệ mẫu phát hiện<br /> có urê ở các loài hải sản khai thác như sau:<br /> NHA TRANG UNIVERSITY • 15<br /> <br />